Nieuwsbrief 2005-03 - Historische Vereniging Capelle aan den IJssel
Nieuwsbrief 2005-03 - Historische Vereniging Capelle aan den IJssel
Nieuwsbrief 2005-03 - Historische Vereniging Capelle aan den IJssel
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
VERDWENEN SCHEEPSHELLINGENDienst doen in het museum is leuk. Zeker nu met de grote belangstellingvoor 'Verdwenen Scheepshellingen'. Dertig of meer bezoekers op eenzaterdagmiddag is geen uitzondering. Ze komen uit heel Nederland en datmaakt het nog eens extra bijzonder. Leuk is ook dat bezoekers mensentegenkomen waarmee ze lange tijd op één van de scheepswerven hebbengewerkt en daarna elkaar niet meer gezien hebben. Zo'n middag krijgtdan het karakter van een reünie. Veel herinneringen <strong>aan</strong> het oude <strong>Capelle</strong>,de 'Verdwenen Scheepshellingen' in het bijzonder, wor<strong>den</strong> dan opgehaal<strong>den</strong> die leveren weer mooie (soms sterke) verhalen op. Regelmatig komt ernieuw, interessant, oud materiaal op tafel. Soms wordt het zelfs geschonkenof mogen we het lenen of kopiëren.Zo mochten we van Ynse Boonstra uitMil<strong>aan</strong> de inhoud overnemen van eenboekje dat Adrianus Vuyk en zijn vrouwMaria Anna Hendrika van Klaveren vanFoto van Adrianus Vuijk en zijnvrouw met in het mid<strong>den</strong> de zilverenminiatuur van het S.S. 'CarlLehnkering'. Op het plaatje onder iste lezen: "Tergelegenheid van de 25Jarige Echtvereeniging van onzenoudsten Patroon Den WelEd HeerAdrianus Vuijk en Mevrouw MariaAnna Hendrika van Klaveren. UilHoogachting Aangebo<strong>den</strong> door hetPersoneel der Scheepsbouwwervenvan de Firma A. Vuijk & Zonen te<strong>Capelle</strong> aid IJsel".Foto: archief HVC.het personeel <strong>aan</strong>gebo<strong>den</strong> kregen samen met een zilveren miniatuur van het op Werf 11 gebouwde S.S. 'CarlLehnkering' - ter gelegenheid van hun 25-jarig huwelijk op 10 mei 1908. Hetboekje bevat naast de gehou<strong>den</strong> toespraken alle namen van het personeel vanWerf I (161 man) en Werf 11 (172 man) op dat moment. Die 333 namen zijn opeen lijst verzameld en op de expositie te raadplegen. Bezoekers, zo blijkt iederezaterdagmiddag, lezen minutieus alle namen op de lijst om uit te vin<strong>den</strong> ofvader, grootvader, oom, een kennis, enz., enz.. erop voorkomen. Er wordt nognet niet gejuicht maar het enthousiasme is groot als een bekende naam wordtgevon<strong>den</strong>. Zelf trof ik tot mijn genoegen mijn grootvader (Paulus Krijgsman,1891-1975) en overgrootvader (Teunis Krijgsman, 1868-1951) op de lijst <strong>aan</strong>.Mogelijk is 'de lijst' wel één van de re<strong>den</strong>en om (nogmaals) een bezoek <strong>aan</strong>'Verdwenen Scheepshellingen' te brengen. Het enthousiasme van de bezoekersvoor de expositie doet u misschien wel besluiten om ook in het dienstrooster vanhet museum te g<strong>aan</strong> meedraaien!Paul WeylingVerdwenen Scheepshellingen' is tot mei 2006 te zien in het Historisch Museum,gevestigd in het voormalig ketelhuis van het gemaal Jan Anne Beijerinck, <strong>aan</strong>de Bermweg 13. Openingstij<strong>den</strong> iedere zaterdag van 13 tot J6 uur.DIEVEN EN DUIVENAan de Rozenburcht bevindt zich het 'Dief- cn Ihlitlmisjc', ook <strong>aan</strong>geduidals het 'Dief- en Duifhuis', het 'Dievenhuisje' of hct '( rcvangenhuisje' ensinds 14 september 1996 het kleinste muscum VUil Nederland. Zoals deeerste twee namen <strong>aan</strong>geven had dit gehouwtjc ccn tweeledig doel: hetwerd gebruikt als gevangenis èn het diende 001< als l~en soort grote duiventil.De eerste functie, als gevangenlis. kwamvoort uit het feit dat het Huis te Capdkeen eigen rechtsgebied had. Er kon<strong>den</strong>twee boeven gelijktijdig in wor<strong>den</strong> 011dergebracht, in afwachting van eell veroordelingen/of ter voltrekking van eenvrijheidsstraf. Hierover is (nog) maarheel weinig bekend.De tweede functie, voor hel hou<strong>den</strong> vanduiven, zal vooral wel gericht zijngeweest op de consumptie van hel duivenvlees.Ook de dui venrnest werd echtergebruikt en men meende ook een <strong>aan</strong>talziektes met duivenvlees, -bloed, lever en zelfs -mest te kunnen bestrij<strong>den</strong>(de duivenmest scheen, vermengd methoning en op de hals gelegd, een probaatmiddel tegen keelontsteking te zijn).Bovendien was het hou<strong>den</strong> van duiveneen 'heerlijk recht', en dus een goedzichtbaar statussymbool'Het DieF en Duifhuisje <strong>aan</strong> deIn Nederland stammen stenen duivento- noordzijde voordat de vluchtgatenrens uit de zestiende en zeventiende eeuw. wer<strong>den</strong> dichtgemetseld. Foto: archiefVaak ook wer<strong>den</strong> - zoals hier - delen van gemeente <strong>Capelle</strong> <strong>aan</strong> <strong>den</strong> <strong>IJssel</strong>.een gebouw(tje) voor het hou<strong>den</strong> van deduiven gebruikt. De topgevels daarvan wer<strong>den</strong> dan voorzien van vluchtgaten. Zoook bij ons Dief- en Duifhuisje. Aan de voorgevel (zuidzijde) zijn de vluchtgatenechter later volledig weggemetseld en dus van buiten niet meer te zien. Aande achterzijde (noordzijde) zijn zij <strong>aan</strong> de binnenzijde dichtgemetseld en vanbuiten nog wèl te zien.Beide functies maken het <strong>aan</strong>nemelijk dat het Dief- en Duifhuisje gebouwd zalzijn door Johan van der Veecken, gelijk met zijn kasteel, dus in 1615.Hans BolkesteinDe informatie over duiventillen in Nederland is ontleend <strong>aan</strong> een artikel "De geschie<strong>den</strong>isvan de duiventii" door Jenl1Y Ruze in '''t Olde Kw·spel". periodiek van de <strong>Historische</strong><strong>Vereniging</strong> De Wijk - Kockange, juni 2004.HVC <strong>Nieuwsbrief</strong> najaar <strong>2005</strong> pagina 74HVC <strong>Nieuwsbrief</strong> najaar <strong>2005</strong> pagina 75
Change language