Nieuwsbrief 2005-03 - Historische Vereniging Capelle aan den IJssel

KANAALWEG 42, EEN BIJZONDER (;EBOtlWKanaalweg 42 is een bijzonder gebouw. Een gcbouw waar ui('t allcen isgeschonken en gedronken, gekookt en gegetcn, gedanst ('n g(·f(·cst, geflirten gevrijd, gehuild en gelachen, gelogen en bedrogen, gdliljart en gekaart,gewoond en geslapen, gewerkt en geluierd, maar ook g('sl'haakt, gemusiceerd,geëvangeliseerd, gepreekt, geluisterd, gebedcn, gedoopt, beleden,gezongen, geprezen, getrouwd en gerouwd. Ook zijn in Iwt. ruim vijfenzeventigjaar oude pand voorstellingen gegeven, radio-opnamcs gcmaakt,evacués opgevangen, verhalen verteld, lessen gevolgd, zaken gcdaan,adviezen verstrekt, de boekhouding verzorgd, duikuitrustingen verkochten duikpakken gefabriceerd en gerepareerd. Het gebouw heeft de meestuiteenlopende functies heeft gehad: café, wijkgebouw, kapel, woningen,feestzaal, kantoor en snackbar. Nu is in het pand een speciaalzaak voorduikers gevestigd. Kanaalweg 42 is met recht een bijzonder gebouw!Gebouw de SchenkelOp 3 augustus 1923 trouwt in Rotterdam de 42 jarige grossierster in verbandartikelenElisabeth Apon met de 53 jarige scheikundige Pieter van Bijsterveld. Eenscheiding op 4 juli 1928 maakt een einde aan het huwelijk. Elisabeth vestigt zichdaarna in Capelle aan den IJssel, waar zij op 23 september 1928 wordt ingeschrevenen gaat wonen aan de Bermweg 62 (later vernummerd in 298) in 'DePolder'. Ruim een half jaar later, op 4 april 1929, vraagt zij aan het Capelsegemeentebestuur vergunning voor het 'oprichten van een café met woonhuis aande Schenkelweg-oost'. (Kanaalweg sinds 1920, maar in de volksmond blijft nogenige tijd de officieuze naam Schenkelweg in gebruik). De bouwvergunningwordt op 23 mei 1929 verleend. Timmennan Willem Visser uit Keeten (Capelle­West) gaat het etablissement bouwen, onderaannemers zijn: Slingerland (metselwerk),G. Maat (schilderwerk), C. van Vianen (elektra) en C. Verhoeff (centraleverwarming). De grond wordt gekocht van landbouwer Arij van Cappellen van'Veldzicht' , 's-Gravenweg 229, hoek Kanaalweg.De bouw van het café met woonhuis moet voorspoedig zijn verlopen. Want op27 augustus 1929, slechts ruim drie maanden na het verlenen van de bouwvergunning,wordt aan het gemeentebestuur gemeld dat het pand Kanaalweg 42 isLinks Bermweg298 (voorheen 62),de woning vanElisabeth Apon inde periode 1928­1933Nu bevindt zich opdezelfde plaatsMagazijn Enza.FoLO: archiefgemeente Capelleaan den IJssel.opgeleverd en in gebruik genomen. Willem Visser, die kastelein wordt in hetcafé dat hijzelf heeft gebouwd, heeft alles op alles gezet om vóórKoninginnedag, zaterdag 31 augustus 1929, klaar te zijn. HetKoninginnedagfeest aan 'De Schenkel', dat een grote bekendheid en populariteitgeniet in Capelle en wijde omgeving, trekt traditioneel veel bezoekers.Wellicht komen die - nieuwsgierig naar het nieuwe vlakbij het feestterrein gelegenetablissement - een consumptie bij mij in de zaak gebruiken moet Visserhebben gedacht. Met een advertentie in de nog jonge 'De IJsselstreek' van donderdag29 augustus 1929, speelt hij hier alvast op i'n met als wervende tekst:'Bezoekt allen tijdens de feesten in den Polder het naar de eischen des tijds ingerichteCafé 'Gebouw de Schenkel', Kanaalweg 42 Cap. aid IJssel. 1 e klas consumptiestegen Je klas prijzen'. In de advertentie wordt meteen de naam van hetcafé onthuld, die in een steen hoog in de gevel is uitgehakt. Het stichtingsjaal''1929' is in een andere, kleinere, hoger geplaatste gevelsteen gebeiteld. Visserhad overigens zijn café liever een andere naam gegeven. Dat blijkt uit een briefdie hij op 20 juni 1929 hoopvol aan 'de Weledele Heerre Burgemeester enWethouders' heeft verzonden: 'Mijnne Heerre, Hiermede wend mij tot u met eenbeleeft verzoek. Om in de voorgevel van het in aanbouw zijndeVereenigingsgebouw aan de Schenkelweg een steentje te mogen plaatsen waarin gebeitelt staat 'Het wapen van Capelle'. Hopen u Edele mijn tegunsten moogbeantwoorden. Hoogachtend, W. Visser, Boezemstraat 61 (nu Van Speykstraat),Alhier". B&W laten een week later echter weten "dat het voeren van eengemeentewapen wettelijk geregeld is en op grond daarvan verboden" .Het nieuwe etablissement is het 'mooiste café van Capelle' vindt men in 'DePolder'. Grote ramen zorgen voor veel licht, het is ruim en modem. Meteen nabinnenkomst staat links de tapkast, met daar vlakbij de ingang naar de (wijn)kelder.Direct achter het café ligt de zaal, die plaats biedt aan circa 300 mensen. Descheidingswand tussen beide ruimten kan eenvoudig worden weggenomen, omzo, als dat nodig is, van café en zaal één groot feestgebouw te kunnen maken.De zaal wordt 'sierlijk verlicht met 10 groote lampen te zamen 2000 kaars'.Achterin de zaal is een ruim toneel. Links naast het toneel is een toegang naarhet daarachter gelegen woonhuis, dat beneden een keuken en woonkamer heeften boven één grote zolder. Later zijn van deze zolder twee slaapkamers gemaakt.Wie de woning gaat bewonen of heeft bewoond lijkt nog niet na te gaan. Is hetVisser, personeel, zijn opvolger of een huurder van buiten? We weten het pas alsde gegevens van Burgerlijke stand en bevolkingsregister uit die periode openbaaren te raadplegen zijn.Na zo'n drie weken met het café te hebben kunnen proefdraaien wordt op donderdag19 september 1929 's avonds om 8 uur 'Gebouw de Schenkel' officieelgeopend en ingewijd. Exploitant Willem Visser heeft voor de feestelijke avond,waarvoor een kwartje entree moet worden betaald, de muziekvereniging'Eendracht Maakt Macht' en zangvereniging 'Zang en Vriendschap' uitgenodigd'eenige nummers ten beste komen geven'. Ceremoniemeester de heer Chr. vanBeek spreekt namens Visser een openingswoord. 'Het was een prachtige avond'schrijft 'De IJsselstreek' een week later: 'Het klankgehalte van de zaal is voortreffelijken de heer Visser kan tevreden zijn, het welk onder zijn leiding isgedaan. Dat het op prijs gesteld wordt, dat aan de Kanaalweg een nieuwe concertzaalis gebouwd, getuige de vele bloemstukken. De geheel gevulde zaal gafHVC Nieuwsbrief najaar 2005 pagina 60HVC Nieuwsbrief najaar 2005 pagina 61