Nieuwsbrief 1981 09 (september) - Historische Vereniging Capelle ...

More documents

Recommendations

Info

tigd, om dan met een stomp mes, dat altijdin het water stond, over de hals van defles te snijden. Een lichte tik op de fleswas voldoende om van de pijp los te springen.Tenslotte werd het mondstuk van de fles(het moel) er als het ware omgelegd.In de tussentijd waren dezelfde handelingenvan de helpers voor de volgende flesweer zover gevorderd, dat de blazer dieweer kon overnemen. Zo ontstond er een zekereregelmaat in het werk.Het moet bij duisternis een fantastisch gezichtgeweest zijn, de glasblazers met devurige bollen aan hun pijpen te zienzwaaien, wanneer zij het glas uit de ovenhadden gehaald en de bewegingen maakten omvorm aan de gloeiende massa te geven. Erwas nl. geen verlichting in de fabriek danalleen de gloed uit de oven en de afstralingvan het gloeiende glas aan de pijpen.Om terug te keren tot de gereed gekomenfles: deze werd nu in een soort openijzeren bus, die op een stang was bevest.igd,door een indrager (een jongen van 8 12 jaar) op de schouder naar de koeloven gedragen.Aangekomen bij de koeloven (ook warmovenof kuiloven) werd de fles overgenomendoor de pleger (Duits Pfleger) die de flesmet het pleegijzer in de koeloven opstapelde.Koeloven.De koeloven was een langgerekt bouwsel aande zijkant van de hut waarin de flessen inijzeren bakken, die langzaam naar achterenwerden getrokken, een koelingsproces vanongeveer 24 uur ondergingen. Men stelle dit~koelen" niet verkeerd voor. De aanvangst.emperatuurin een koeloven was ongeveer SOOgraden C en daalde naarmate de fles zichnaar het einde bewoog. Wanneer de flessen uitde koeloven werden gehaald, waren zij nog zeerwarm tot heet. Zij werden vandaar naar desorteerplaats getransporteerd, waar zij werdengesorteerd op gewicht, maat en afwerking.Alleen goedgekeurde flessen werden afgerekend.Iedere glasblazer had zijn eigen merk. Hetkeuren en sorteren van de flessen geschieddedoor de zgn. "borrelseteurs" (bottlesorteurs"}Daarna werden de flessen in de flessenloodsenopgeslagen.Het afleveren van flessen vond meestal plaatsin grote gevlochten tenen manden met paard enwagen of per schip zoals te <strong>Capelle</strong> a.d.IJssel.Vormen.De houten vormen bestonden uit dikke perehoutenplanken~ die met beugels en schroeven bijeenwerden gehouden. Het onderste deel was vanijzer. De planken waren zodanig van vorm enlengte dat ze verstelbaar waren voor anderemodellen. Om verbranding van het hout tevoorkomen, moesten de vormen steeds met deII zwabber ll worden natgehouden.Een stenen vorm bestond uit twee helften,waarvan de ene helft kon worden vastgemaakt ende andere voorzien was van een handgreep waarmeehet model kon worden gesloten. Flessen uiteen stenen vorm waren uitwendig wat ruwer dandie uit houten vormen.- 12 - 13
Na.bes_chou,:.-ling.Glasblazers vormden zeker in vroeger jareneen soort gilde, Men moest uit een glasblazersfami lip stFlITUUpn of er zeer nauw verwantmee zijn, om glasblazer te kunnen worden. Buitenstaanders kwamen niet in aanmerking om de~geheimen van het blazen te leren kennen.Het was een hard beroep en velen werden nietoud.Door de uitstralina van de hitte kregen sommige blazers roodqeblakerde wangen en voorhoofd en oogleden. Dit euvel noemde men"bra.ndbakkes!i. Als beroensziekt:e. onder deqlasbl~zers kwam vooral staar op de ogenvoor en veroorzaakte oe latere leeftijd ookwel blindheid. Bovendien kon men li4den aan"waterrot". Tussen de vingers ontstondenrauwe delen. Men verhielp di·t met bruine teer.De oorzaak was het bevochtiqen van de handenmet vuil water, waardoor de huid stuk qinq.De afmattende arbeid in de voortdurende nabijheid van oververhitte ovens sloopte deqezondheid. Vooral 's zomers kwam men aan goedslapen niet toe. De manier waarop de arbeidersin een glasblazerij in de zomer transpireerdenis nauwelijks te beschrijven. Hoewelzij gekleed waren in een hemdrok en eenJ -innen broek en muilen droegen, dreven de-~ . h t leekmannen voor de ovens in het zweet ~n , eer soms op of zij gekleed en wel Ult netwater waren gestapt.Water drinken was slecht voor de ingewandenen bovendien zou men toen daarvoor waterhebben moeten gebruiken direct uit de rivier.Men dronk altijd bier. Tijdens het werk werdwel eens even een "blaasje" gepakt (kor
Page 1 and 2: ------- --_.._.._---_. '~" -_._--_.
Page 3 and 4: oudheidkundige vondsten die bij opg
Page 5 and 6: ouwd: de eigenlijke glasblaz(~rij,
Page 7: De inzetters zorgden dan weer voor

Nieuwsbrief 1981 09 (september) - Historische Vereniging Capelle ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?