april - t Havenpypke

24Aaisykje en tongblierWat wy noch nea earder belibbe ha: it aaisykjen giet fan 'e maitiidoer. Soe 't in begjin wêze kinne dat in ieuwenàlde tradysje ophàldt?lt wierret wol op it aksje fieren fan Willem Bil en syn maat Schuurs.Al jierren bin' hja warber om dódlik te meitsjen en it bewiis televerjen, dat it foar de fûgels better is dat it aaisykjen ophàlde moat.Dat besiket Faunabeheer no ek, want ek us làn moat oan deEuropeeske "Vogelrichtlijn" foldwaan. Dat liket der neffens harrennoch net op.Anne Osinga koe no mei syn B.f.V.W. (Bond van FriescheVogelbescherming Wachten) wol ris oan 't koartste ein lûke, of yn 'egaten krije dat it oars moat. Hy sjocht it, as dat allegear trochset, meide neisoarch net sa bot mear sitten. De belutsenheid mei de fûgelwràldsoe troch net te aaisykjen ferdwine. Dus fan 't jier gjin nijs yn 'ekranten oer it finen fan 't earste ljipaai, mar wol oar nijs.Dat hat eltsenien yn de besnijing: sil wy troch al dy maatregels detongbiier of Mond- en Klauwzeer(M.K.z.) bûten de grinzen hàlde?Alderen, fan foar de oarloch, witte it noch dat meastal yn 'e hjerst, sano en dan tongblier oer ós fee hinne kaam. Benanunen droegesimmers stiene der foar bekend en der wie neat tsjin te dwaan. Somsslagge it, mei in protte gelok frij te bliuwen, troch de kij op stal tesetten as der tongbiier drige en de bisten oan it heao Dan net bybuorman komme, dy't it plakkaat al op de homeie hie: Mond- enKlauwzeer - besmet terrein.lt (firus) is tige besmetlik en wordt troch wyn, fûgels, hazzen enfansels minsken sa mar oerbrocht. In wike of trije/fjouwer binne debisten siik en de gefolgen kinne wakker ûngelyk wêze. Dy't it slimhawwe kin' der oan deagean, wyls oan oaren it suver net te merken is.As it bedriuw it hàn hie moast der wol ris in ko opromme wurde,trochdat de kleien oantaaste wiene en it bist net wer op 'e klutenkomme koe, of dat it mei de melkerij yn 'e war rekke wie. It fee dat ithàn hie krigen it net wer, se waarden ymmUn. Dat koe men sjen oanàldere kij, dy't frij bleaunen as nei in jiermannich de sykte der werwie. Sa kaam nei de oarloch it intsjen op gong, mar 10 jier lyn is mendêr mei ophàlden. Dus dizze feesykte soe no as op in opmakke bêd