Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Stenen</strong> <strong>zwijgen</strong>, <strong>maar</strong> <strong>stenen</strong> <strong>hebben</strong> <strong>een</strong> <strong>verhaal</strong> .<br />
Daar waar mensen en <strong>stenen</strong> hun bestaan delen ontstaan legenden en<br />
verhalen. Dat geeft weer aanleiding tot respect of verering, en leidt soms tot<br />
wonderen.<br />
Hier <strong>een</strong> paar van zulke verhalen, sommige oeroud, andere uit onze eigen<br />
tijd.<br />
Nijmegen, 2013<br />
1
INHOUD - DE ONDERSTE STEEN<br />
1. De Devil's Arrows<br />
2. De vloek van de st<strong>een</strong>mensen<br />
3. Het raadsel van de Moai<br />
4. De Loggan wiebelst<strong>een</strong><br />
5. Dromen <strong>op</strong> gewijde plaatsen<br />
6. De Guidestones van R.C.Christian<br />
7. De Blarney Stone<br />
8. <strong>Stenen</strong> met <strong>een</strong> <strong>verhaal</strong><br />
9. De donderst<strong>een</strong> van Ensisheim<br />
10. Giant's Causeway<br />
11. De drijvende <strong>stenen</strong> van Hanumans brug<br />
12. De vloek van Carlisle<br />
13. Een parabel<br />
14. Heilige afdruk<br />
15. Legende in st<strong>een</strong><br />
16. Medicijnwiel<br />
17. Shaligrammoniet<br />
18. Pokaini forest<br />
19. De Ica <strong>stenen</strong> van Peru<br />
20. De stem van <strong>stenen</strong><br />
21. De st<strong>een</strong> van Shivapur<br />
22. <strong>Stenen</strong> zijn net mensen<br />
23. Zachte <strong>stenen</strong><br />
24. Tsunami <strong>stenen</strong><br />
25. Knikkers van Costa Rica<br />
2
1. DE DEVIL'S ARROWS<br />
3<br />
In Boroughbridge, North Yorkshire, staan drie<br />
megalieten die o.a. de naam The Devil's Arrows<br />
<strong>hebben</strong> gekregen (naast The Three Sisters en The<br />
Devil's Bolts')<br />
In de 19de eeuw ontwikkelde zich <strong>een</strong> uitgebreide<br />
legende rond deze <strong>stenen</strong>, die vanwege hun vorm<br />
vragen om <strong>een</strong> mystieke uitleg. Het komt niet veel voor<br />
dat megalieten in het landschap zulke groeven <strong>hebben</strong><br />
en zo strak van vorm zijn.<br />
De legende vond ik in <strong>een</strong> prachtig boek 'Megaliths'<br />
met foto's van<br />
David Corio.<br />
Een aantal apostelen - hoeveel en welke vertelt<br />
het <strong>verhaal</strong> niet - kwamen uit Palestina via<br />
Glastonbury naar de Keltische stad Iseur om<br />
aldaar het Evangelie te verkondigen. Daar<br />
werden ze ontvangen door <strong>een</strong> plaatselijke<br />
vorst en ze kregen toestemming om in debat te<br />
gaan met de Druïden, de Keltische priesters,<br />
om hun respectievelijke religie aan elkaar uit te<br />
leggen. Maar onder de Druïden zat de duivel in<br />
vermomming, en hij hield <strong>een</strong> gloeiende<br />
speech tegen het Christendom, waarmee hij<br />
veel bijval en applaus kreeg van de aanwezige<br />
Druïden. Maar de duivel is niet ongevoelig<br />
voor trots, en hij raakte <strong>op</strong>gewonden van zijn<br />
eigen welsprekendheid, waardoor zijn hoef<br />
begon te gloeien. De rots waar<strong>op</strong> hij stond<br />
smolt, en bleef, net als heet asfalt, aan zijn<br />
hoef plakken. Dat ontging de apostelen niet, en <strong>een</strong> van hen riep "Satan, ik daag je uit!"<br />
Toen zijn jas en zijn valse baard afvielen werd de duivel onthuld in al zijn akelige lelijkheid. Woedend vloog hij weg,<br />
waarbij de stank van zwavel nog lang bleef hangen. De gesmolten rots ging<br />
mee de lucht in, want die kon hij zo snel niet van zijn hoef schrapen.<br />
Natuurlijk werden de Kelten bekeerd. De duivel zwoer wraak en wilde de<br />
stad Iseur vernietigen. Van de rots aan z'n hoef maakte hij 4 massieve<br />
obilisken en die nam hij mee naar How-Hill om ze naar de stad te slingeren,<br />
waarbij hij brulde in machteloze woede...en miste. Blijkbaar was hij g<strong>een</strong><br />
handige <strong>stenen</strong>werper.<br />
Drie van de vier <strong>stenen</strong> vielen in de grond tussen de stad en de rivier de<br />
Ure.<br />
Verhalen kunnen niet mooi genoeg zijn; in <strong>een</strong> versiering van de legende<br />
heeft de duivel zich in <strong>op</strong>perste frustratie <strong>op</strong>gehangen aan de langste st<strong>een</strong> (7m) , en bij die actie probeerde hij ook<br />
zijn grootmoeder <strong>op</strong> te hangen.<br />
Eind 1800 <strong>op</strong>perde de krant 'The Gazette' dat iemand <strong>een</strong>s zou proberen 's nachts drie maal om <strong>een</strong> st<strong>een</strong> te<br />
l<strong>op</strong>en, omdat volgens de overlevering dan de duivel verschijnt. Dat leek de krant <strong>een</strong> afdoende manier om de<br />
relatie met de duivel vast te stellen. Of het ooit geprobeerd is weet niemand. Waarschijnlijk toch <strong>een</strong> beetje eng of<br />
zo.<br />
Hoewel de groeven doen veronderstellen dat het mensenwerk<br />
is, zijn ze <strong>een</strong> product van erosie. De Plumpton Rocks, negen<br />
mijl verder<strong>op</strong> en afkomstig uit dezelfde groeve, <strong>hebben</strong> ook zo'n<br />
verweringspatroon.<br />
Over de werkelijke achtergrond van de drie enigmatische <strong>stenen</strong><br />
is niets bekend, hoewel er natuurlijk veel theorieën <strong>op</strong> zijn<br />
lostgelaten. Het debat tussen archeologen gaat er vooral over of<br />
de <strong>stenen</strong> ooit deel <strong>hebben</strong> uitgemaakt van <strong>een</strong> cirkel, of dat ze<br />
<strong>een</strong> weg <strong>hebben</strong> gemarkeerd. Hoe dan ook, de streek heeft er<br />
<strong>een</strong> mooie legende aan overgehouden.
2. DE VLOEK VAN DE STEENMENSEN<br />
Er staan <strong>stenen</strong> bij de Kampong Penan Muslim Batu in Sarawak, <strong>een</strong><br />
provincie van het Borneo gedeelte van Maleisië.<br />
Die <strong>stenen</strong> lijken, volgens de plaatselijk bevolking, <strong>op</strong> mensen, en ze<br />
zijn taboe. Men is er daar van overtuigd dat de <strong>stenen</strong>, en de grond<br />
waar<strong>op</strong> ze staan, vervloekt is.<br />
Niemand weet wanneer de legende is ontstaan, <strong>maar</strong> het <strong>verhaal</strong> wordt<br />
al generaties lang doorverteld. De dorpelingen geloven dat ze de<br />
afstammelingen zijn van voorouders die de goden <strong>hebben</strong><br />
uitgedaagd...en daarvoor zijn gestraft.<br />
Hoewel de meeste dorpelingen allang zijn overgegaan tot de Islam,<br />
heeft dat het geloof in de oude goden en geesten niet uitgewist.<br />
Maar wat is er nou voor verschrikkelijks gebeurd?<br />
De voorouders hadden zich te<br />
goed gedaan aan verboden<br />
vlees, waaronder het vlees van<br />
eekhoorns. Ze hadden zich<br />
oneerbiedig uitgelaten over de<br />
dieren en de kwaliteiten van de<br />
verschillende vleessoorten<br />
luidruchtig met elkaar vergeleken.<br />
Toen werd de heldere hemel <strong>op</strong><strong>een</strong>s zwart.<br />
Een harde wind stak <strong>op</strong> en <strong>een</strong> onweer barste los met hevige regen. En toen<br />
het over was, waren de dorpelingen in st<strong>een</strong> veranderd. Die <strong>stenen</strong> worden nu collectief 'Batu Rasak' genoemd.<br />
Ze staan even buiten het dorp, en worden door de inwoners gemeden, omdat ze geloven dat de oude goden daar<br />
nog steeds verblijven en over de <strong>stenen</strong> waken. Een misstap en straf kan niet uitblijven.<br />
Over de vloek wordt all<strong>een</strong> fluisterend gepraat.<br />
Er was <strong>een</strong> t<strong>een</strong>ager die door de spirits van de <strong>stenen</strong> was bezeten. Maar gelukkig was hij weer normaal geworden<br />
nadat er <strong>een</strong> ceremonie was gehouden waarbij <strong>een</strong> gekookte kip in <strong>een</strong> van de holtes van de <strong>stenen</strong> was<br />
achtergelaten, als offer aan de goden.<br />
De <strong>stenen</strong> zijn verweerd en bedekt met mossen en plantengroei. Omdat niemand zich in de buurt van de <strong>stenen</strong><br />
waagt is er g<strong>een</strong> pad, en moet men zich <strong>een</strong> weg banen door de dichte begroeiing om er te komen.<br />
Maar voor wie durft: het is de moeite waard, want de <strong>stenen</strong> lijken inderdaad <strong>op</strong> mensen.<br />
De Chief van het dorp, Raini Piee ◄, komt uit <strong>een</strong> geslacht van Chiefs en kent de legende<br />
beter dan wie ook. "Sommige <strong>stenen</strong> zien eruit als <strong>een</strong> mens die staat, andere als <strong>een</strong><br />
zittende figuur.. Er is er zelfs <strong>een</strong> die sprekend lijkt <strong>op</strong> <strong>een</strong> vrouw met <strong>een</strong> kind <strong>op</strong> haar<br />
arm.<br />
Raini denkt dat de overlevering dient<br />
om mensen eraan te herinneren dat<br />
ze g<strong>een</strong> verboden vlees mogen eten.<br />
De voorouders geloofden dat wilde<br />
dieren aan het oerwoud toebehoren<br />
en dat <strong>op</strong> sommigen van hen <strong>een</strong><br />
taboe rust. Die moeten met rust<br />
gelaten worden en kunnen niet<br />
worden gejaagd of gegeten.<br />
Hijzelf gelooft in de vloek.<br />
Maar, zegt hij, de mensen die nu in het dorp leven zijn<br />
afstammelingen van de overlevenden, de mensen die <strong>op</strong><br />
jacht waren buiten de kampong toen het dorp werd getroffen<br />
door de vloek. Hun voorouders zijn niet onder de <strong>stenen</strong> te<br />
vinden.<br />
Maar blijkbaar nemen de dorpelingen toch liever het zekere<br />
voor het onzekere....<br />
4
3. HET RAADSEL VAN DE MOAI<br />
Kort geleden kwam ik <strong>een</strong> artikel tegen van Robert Schoch ►, <strong>een</strong> geoloog die<br />
bekend is geworden in het alternatieve circuit door zijn herdatering van de<br />
Egyptische Sfinx. ergens in de 80er jaren. Schoch ontdekte dat het verweringspatroon<br />
van de sfinx duidde <strong>op</strong> erosie door water, in plaats van door zand, zoals je<br />
zou mogen verwachten in de woestijn.<br />
Dat zou betekenen dat de Sfinx duizenden jaren ouder is dan gedacht, en stamt uit<br />
<strong>een</strong> tijd toen de Sahara nog <strong>een</strong> vruchtbaar en regenrijk gebied was.<br />
Andere geologen waren het <strong>op</strong> grond van detailfoto's met hem <strong>een</strong>s, tot ze<br />
ontdekten dat Schoch het over de Sfinx had, waarna hun mening in<strong>een</strong>s 180º<br />
draaide....<br />
Op Schoch is sindsdien natuurlijk vaker <strong>een</strong> beroep gedaan als het gaat om controversiële vondsten, en met<br />
bewonderenswaardige diplomatie heeft hij zich door de jaren als wetenschapper weten te handhaven, en tussen<br />
vriend en vijand weten door te laveren zonder z'n mond te willen<br />
houden.<br />
Deze keer gaat het over <strong>een</strong> onderzoek dat hij zelf deed <strong>op</strong><br />
Paaseiland, of liever 'Rapa Nui', zoals de echte naam luidt. U kent ze<br />
wel, de 'Moai' , die merkwaardige beelden waar het kleine eiland in de<br />
Pacific zo rijk aan is.<br />
Wie hakten de honderden beelden, wat hadden ze voor doel en<br />
betekenis, en vooral: hoe kreeg men ze <strong>op</strong> hun plaats? Want de maat<br />
van de Moai varieert tussen de 4 en 10 meter hoog en de massieve<br />
beelden wegen vele tonnen; niet iets wat je <strong>op</strong> <strong>een</strong> verloren<br />
zondagmiddag even vele kilometers over de rotsige grond sleept.<br />
Schoch, die zijn huwelijksreis <strong>op</strong> Rapa Nui doorbracht, greep de<br />
gelegenheid aan om zijn geologisch geschoolde blik over de beelden<br />
en hun raadsels te laten gaan, en hij deed daarbij merkwaardige ontdekkingen.<br />
De heersende theorie is dat de Moai voornamelijk dateren uit het eerste<br />
millenium AD, en dat er met het hakken van beelden is doorgegaan tot de<br />
Eur<strong>op</strong>eanen het eiland in 1722 ontdekten en de beschaving snel en efficient om<br />
zeep hielpen. Verschillende Moai liggen nog half uitgehakt in de groeves, en<br />
daar is er <strong>een</strong> bij van 25 meter hoog, die 250 ton zou wegen. Volgens de theorie<br />
heeft zich <strong>een</strong> ecologische ramp voltrokken; voor het verplaatsen van de Moai<br />
met boomstamrollers werd het eiland ontbost en kon erosie z'n gang gaan.<br />
Daarvoor, zegt Schoch, zijn g<strong>een</strong> bewijzen. Het is <strong>een</strong> theorie die de blanken wel<br />
goed uitkwam, <strong>maar</strong> de werkelijke ramp voor het eiland waren zij zelf.<br />
De meeste Moai zijn van vulkanisch gest<strong>een</strong>te, want vulkanisme is er vol<strong>op</strong> <strong>op</strong><br />
het eiland. Maar Schoch ontdekte dat de oudste Maoi van graniet zijn, en er zijn<br />
g<strong>een</strong> groeves <strong>op</strong> het eiland waar granieten Moai's gehakt kunnen zijn.<br />
Zijn theorie is dat die onder de zeespiegel liggen. Wat zou betekenen dat delen<br />
van het eiland onder water kwamen te staan. Wanneer? Aan het eind van de<br />
laatste ijstijd, 10.000 jaar geleden, toen de zeespiegels mondiaal stegen. Schoch is van plan zelf te gaan duiken<br />
naar onderwatergroeves. Als hij gelijk heeft dateert de Moai cultuur dus van vóór het einde van de laatste ijstijd.<br />
Dat is behoorlijk wat ouder dan tot nu toe werd aangenomen.<br />
Bij gebrek aan aanwijzingen over hoe de beelden zijn verplaatst, speculeert Schoch dat <strong>een</strong> eilandbeschaving die<br />
2.000 tot 3.000 km verwijderd is van andere eilanden, noodzakelijkerwijs <strong>een</strong> heel eigen ontwikkeling doormaakt.<br />
Zijn voorl<strong>op</strong>ige conclusie is dat parapsychologische fenomenen in die ontwikkeling misschien <strong>een</strong> rol <strong>hebben</strong><br />
gespeeld.<br />
De mythologie van Rapa Nui maakt gewag van 'mana' als middel om de beelden <strong>op</strong> hun plaats te krijgen.<br />
Mana is het Polynesische woord voor levenskracht, datgene wat in de Starwars-mythologie 'The Force' wordt<br />
genoemd, en wat door alle oorspronkelijke culturen erkend wordt als de bezieling van levende zowel als nietlevende<br />
dingen. Mana is de kernkracht waar<strong>op</strong> magie berust.<br />
Paaseiland mythologie spreekt van Moai die door mana door de lucht verplaatst werden.<br />
Levitatie - het <strong>op</strong>heffen van de zwaartekracht - is <strong>een</strong> bewezen fenom<strong>een</strong>, en heel vaak is er al over gespeculeerd<br />
dat zo de piramiden zijn gebouwd, st<strong>een</strong>cirkels zijn aangelegd en misschien de Moai uit de groeven naar hun plek<br />
gebracht zijn. Tibet heeft <strong>op</strong> dat gebied ook <strong>een</strong> reputatie. Schoch acht het niet uitgesloten dat de Moai inderdaad<br />
via telekinesis geleviteerd zijn, vooral ook omdat <strong>een</strong> kleine p<strong>op</strong>ulatie <strong>op</strong> <strong>een</strong> zo afgelegen eiland bepaalde<br />
vermogens heeft kunnen cultiveren en doorgeven.<br />
5
4. DE LOGGAN WIEBELSTEEN<br />
Er zijn in de natuur diverse <strong>stenen</strong> wonderen die bewegen, of net niet, <strong>maar</strong> waarvan men zich af kan vragen hoe<br />
het mogelijk is dat ze niet naar beneden vallen, en hoe hun precaire evenwicht is ontstaan.<br />
Over zo'n st<strong>een</strong>-met-geschiedenis gaat het hier.<br />
Boven<strong>op</strong> <strong>een</strong> rotspartij aan de ruige kust van Cornwall bevindt zich de 'Loggan (ook wel Logan) Stone of Tr<strong>een</strong>.<br />
Die st<strong>een</strong> rust <strong>op</strong> <strong>een</strong> punt waardoor hij met geringe inspanning van iemand die er met de schouders tegenaan<br />
duwt, h<strong>een</strong> en weer kan wiegen, enkele centimeters, <strong>maar</strong> duidelijk voelbaar.<br />
Hoewel, minder duidelijk dan ooit het geval is geweest.<br />
In april 1824 was er <strong>een</strong> luitenant Hugh Goldsmith, <strong>een</strong> braniesch<strong>op</strong>per<br />
zonder verstand, die de Loggan Rocking Stone, met <strong>een</strong> gewicht tussen de<br />
80 en 90 ton, met mechanische middelen wilde verplaatsen.<br />
Daartoe was hij aangespoord door <strong>een</strong> oude Cornwall profetie, dat g<strong>een</strong><br />
mens er ooit in zou slagen de Loggan st<strong>een</strong> uit zijn positie te krijgen.<br />
Nou, als er één uitdaging was voor de hersenloze matroos, dan was dat er<br />
wel <strong>een</strong>. Aan het werk dus.<br />
Goldsmith verzamelde <strong>een</strong> aantal vrienden, en waarschijnlijk <strong>een</strong> aantal<br />
kratjes bier, en ging aan de arbeid. Na het plaatsen van koevoeten en<br />
synchrone inspanning kreeg de luitenant de diepe voldoening dat <strong>een</strong><br />
natuurwonder dat ongetelde eeuwen mensen plezier had verschaft in één<br />
klap naar de bliksem was.<br />
Dan heb je wat gedaan met je leven.<br />
Het mag <strong>een</strong> godswonder heten dat de st<strong>een</strong> niet met donderend geweld in zee terechtkwam. Een goedgeplaatste<br />
richel hield hem tegen. Wat voor de natuur <strong>maar</strong> ook voor de luitenant <strong>een</strong> geluk bleek te wezen.<br />
Want enkele arbeiders die in de omgeving werkzaam waren hadden de groep luidruchtigen gevolgd, en gezien wat<br />
er gebeurde. Zij renden naar de burgemeester om hem <strong>op</strong> de hoogte te brengen.<br />
Heel Cornwall en daarbuiten was in rep en roer. Velen geloofden dat de st<strong>een</strong> was uitgebalanceerd door de<br />
Druïden, <strong>maar</strong> wat ook de geschiedenis, generaties hadden de rots aan het wiebelen gekregen, en hij was <strong>een</strong><br />
dierbaar deel van het leven van duizenden. De locale middenstand floreerde vanwege alle toeristen die <strong>op</strong> de<br />
st<strong>een</strong> afkwamen, en de herbergiers floreerden omdat er na het<br />
wiebelen getoast moest worden. Kortom: men was niet blij met de<br />
luitenant. Ook de Admiraal was boos, en liet de matroos vallen. Hij<br />
zou uit de marine verwijderd worden als hij niet als de<br />
wiedeweerga zorgde dat de st<strong>een</strong> weer <strong>op</strong> z'n plaats kwam. Hoe?<br />
Dat moest ie zelf <strong>maar</strong> uitzoeken...en zelf betalen.<br />
En zo geschiedde. Het groot materieel kreeg hij gratis uit de<br />
haven, <strong>maar</strong> de werklieden waren voor zijn eigen rekening.<br />
Na <strong>een</strong> week hard werken lag de st<strong>een</strong> weer <strong>op</strong> z'n plaats - <strong>maar</strong><br />
de wiebel was er grotendeels uit. Nooit heeft hij sindsdien meer zo<br />
fantastisch bewogen. De balans was er uit.<br />
En matroos Goldsmith kon pas aan het eind van z'n leven de<br />
schulden afbetalen. Zijn grap zal als <strong>een</strong> st<strong>een</strong> <strong>op</strong> z'n maag <strong>hebben</strong> gelegen.<br />
6
5. DROMEN OP GEWIJDE PLAATSEN<br />
Bron: Paul Devereux in Fortean Times 178<br />
Paul Devereux is <strong>een</strong> Engelse schrijver die zich intensief bezighoudt<br />
met mystiek en mythologie van het landschap, en dan met name in<br />
Engeland. Het begrip 'Ley Lines' werd geïntroduceerd door Alfred<br />
Watkins en verder uitgewerkt door John Michell en Paul Devereux, die<br />
er veel onderzoek naar heeft gedaan. Hij heeft <strong>een</strong> aantal<br />
interessante boeken geschreven waarvan er verschillende ook in het<br />
Nederlands vertaald zijn.<br />
Het hier gebruikte artikel gaat over het 'Dragon Project' <strong>een</strong><br />
wetenschappelijk uitgevoerd droomexperiment <strong>op</strong> gewijde plekken<br />
met <strong>een</strong> oude en mysterieuze geschiedenis.<br />
Sinds de oudheid is st<strong>een</strong> verbonden met healing, dromen en<br />
visioenen, en dan vooral st<strong>een</strong> waaruit <strong>een</strong> heiligdom is <strong>op</strong>getrokken..<br />
In het oude Egypte werd <strong>op</strong> sommige plaatsen 'Tempelslaap' bedreven die te maken had met healing, voorspelling<br />
of inwijding in de mysteriën. In China maakte tot de 16de eeuw de keizer gebruik van zulke tempels wanneer hij<br />
belangrijke beslissingen moest nemen. In Japan had de Keizer in zijn eigen paleis <strong>een</strong> <strong>stenen</strong> bed, de kamudoko,<br />
waar<strong>op</strong> hij droomde wanneer staatszaken hem boven het hoofd groeiden.<br />
In het antieke Griekenland was de tempelslaap vooral gericht <strong>op</strong> healing, en er waren 300 tempels speciaal gewijd<br />
aan de god van de geneeskunde Aesclepios, waarvan de belangrijkste in E<strong>op</strong>idaurus stond. De Romeinen namen<br />
het idee over en bouwden ook droomtempels.<br />
Het verschijnsel Tempelslaap is nog niet uitgestorven. In de buurt van Calcutta is <strong>een</strong> Shiva-schrijn waar zieken te<br />
slapen worden gelegd in de ho<strong>op</strong> dat hun dromen antwoord geven <strong>op</strong> vragen rond hun kwalen.<br />
Reden genoeg dus om te onderzoeken of ook in onze tijd de resonantie van <strong>een</strong> heilige plaats dromen kan<br />
beïnvloeden.<br />
In de 70er jaren kwam het Draken Project tot stand om te onderzoeken wat er waar was van de overlevering en de<br />
moderne ervaring dat bij oude tempels en megalithische monumenten zich ongewone energetische verschijnselen<br />
voordoen.<br />
Pas in de jaren '90 kwam dat onderzoek, met modernere middelen, goed <strong>op</strong> gang. De vrijwilligers die zich<br />
aanmeldden om nachten dromend door te brengen in minder riante omstandigheden liepen oorspronkelijk te ho<strong>op</strong>,<br />
<strong>maar</strong> velen trokken zich toch weer terug. Zo bleef er uiteindelijk <strong>een</strong> groep van ongeveer 70 mensen over, van vele<br />
leeftijden en achtergrond.<br />
De vraag was om vóór ze naar Engeland afreisden <strong>een</strong> droomdagboek bij te houden, en ook na thuiskomst dat<br />
nog enige tijd te doen. Dat was nodig om te kunnen vergelijken tussen droombeelden thuis in bed en die in de<br />
monumenten.<br />
Vier locaties werden gekozen: drie in Cornwall en <strong>een</strong> in Wales. Het<br />
oudste was Carn Ingli, 5.000 v.C, en het meest recente Carn Euny,<br />
gedateerd <strong>op</strong> 500 v.C. ►<br />
Helpers zouden de dromers begeleiden, en voorzien van electroden<br />
en meetapparatuur. Regelmatig moesten ze de dromers checken als<br />
die in hun slaapzakken <strong>op</strong> de <strong>stenen</strong> lagen. Als de slapers <strong>een</strong>maal<br />
droomden en de verschietende pupillen aangaven dat ze in de REMfase<br />
waren (Rapid Eye Movements, de diepe droomfase), werden ze<br />
wakker gemaakt en hun droom werd onmiddellijk <strong>op</strong> tape vastgelegd.<br />
Zo werd voorkomen dat men bij het wakkerworden de droom vergeten<br />
zou zijn, of niet meer accuraat kon weergeven.<br />
Een van de <strong>op</strong>merkelijke resultaten van het onderzoek was dat meer<br />
slapers lucide dromen rapporteerden dan normaal het geval is.<br />
In Carn Euny had iemand <strong>een</strong> droom die over<strong>een</strong>kwam met<br />
archeologische vondsten van <strong>een</strong> dorp om het st<strong>een</strong>monument h<strong>een</strong>, en hij zag zelfs de beschilderingen van de<br />
huizen alsof hij er werkelijk rondliep.<br />
Redelijk veel mensen droomden beelden die andere deelnemers ook zagen.<br />
Maar zoals dat gaat met dromen, de beelden zijn moeilijk te 'pakken' en te vergelijken. Droomonderzoek is g<strong>een</strong><br />
exacte wetenschap.<br />
Een groot probleem was het geringe aantal deelnemers dat uiteindelijk aan alle voorwaarden had voldaan. Van de<br />
70 mensen bleef <strong>maar</strong> de helft over, omdat de anderen de vereiste droomdagboeken niet hadden bijgehouden.<br />
Maar het grootste probleem was geldgebrek. Voor <strong>een</strong> goede evaluatie en <strong>een</strong> ruimere <strong>op</strong>zet was geld nodig, en<br />
dat was er niet. In 1993 kwam het uiteindelijke rapport van het experiment, dat wel genoeg aankn<strong>op</strong>ingspunten<br />
heeft gegeven om verder onderzoek te rechtvaardigen.<br />
7
6. DE GUIDESTONES VAN R.C. CHRISTIAN<br />
In mei 1979<br />
versch<strong>een</strong> er<br />
<strong>een</strong> man in<br />
Elberton die zich<br />
R.C.Christian noemde. Hij bestelde <strong>stenen</strong> voor <strong>een</strong><br />
'Amerikaanse Stonehenge' ,<br />
Toen het ruim 6 m. hoge monument <strong>een</strong>maal was <strong>op</strong>gericht<br />
woog het 119 ton, en bestond het uit 5 vertikaal <strong>op</strong>gerichte<br />
<strong>stenen</strong>, <strong>een</strong> centrale pilaar en <strong>een</strong> 'capstone'. Dat was in 1980.<br />
Gegraveerd in de <strong>stenen</strong> zijn New Age variaties <strong>op</strong> de Tien<br />
geboden, in Engels, Spaans, Swahili, Hindi, Hebreeuws,<br />
Arabisch, Chinees en Russisch, en <strong>op</strong> de Capstone staan<br />
inscripties in Egyptische hiëroglyfen, Babylonisch cuneïform,<br />
Sanskrit en klassiek Grieks. Voor Latijn was blijkbaar g<strong>een</strong><br />
st<strong>een</strong> meer over.<br />
8<br />
Misschien roept het plaatje <strong>een</strong> associatie <strong>op</strong> met Stonehenge.<br />
Maar het monument staat in Georgia, <strong>op</strong> <strong>een</strong> heuvel ten noorden<br />
van de plaats Elberton, bekend om zijn granietgroeves..<br />
En het is <strong>een</strong> van de meest raadselachtige monumenten die er zijn.<br />
In tegenstelling tot Stonehenge en andere oude st<strong>een</strong>cirkels roepen<br />
de 'guidestones' van Elberton heel gemengde gevoelens <strong>op</strong> bij heel<br />
veel mensen, en het monument wordt dan ook regelmatig beklad.<br />
Het is ook niet oud. De geschiedenis gaat zo:<br />
Dit is g<strong>een</strong> gewoon monument.<br />
Er gebeurden tijdens de bouw vreemde dingen.<br />
Een locale zandstraler, Charlie Clamp was honderden uren<br />
zoet met het etsen van de 4.000 verschillende karakters.<br />
Tijdens die werkzaamheden hoorde hij stemmen en vreemde<br />
muziek.<br />
De mannen die de fundering legden hoorden ook muziek en<br />
voelden zich vaak duizelig.<br />
Bij de inwijding verklaarde <strong>een</strong> lokale dominee (Georgia is <strong>een</strong> extreem Christelijke staat) dat de <strong>stenen</strong> waren<br />
voor zon aanbidders, cultisten en voor de verering van de duivel. De teksten zouden volgens hem <strong>een</strong><br />
wereldregering promoten waar de Antichrist de scepter zou zwaaien. Toen de dominee het veld ruimde begon <strong>een</strong><br />
'heks' het monument te zegenen.<br />
Dit is de tekst van de <strong>stenen</strong>:<br />
Houdt de mensheid onder de 500 miljoen, in voortdurende harmonie met de natuur.<br />
Begeleid de voortplanting wijs, en bevorder gezondheid en diversiteit.<br />
Verenig de mensheid met <strong>een</strong> nieuwe levende taal.<br />
Bedrijf passie, geloof, traditie en alle dingen met matigheid.<br />
Bescherm mensen en naties met eerlijke wetten en rechtvaardige rechtspraak.<br />
Laat alle naties zichzelf regeren, en externe conflicten <strong>op</strong>lossen voor <strong>een</strong> wereldrechtbank.<br />
Vermijd onnodige wetten en overbodige ambtenaren.<br />
Breng persoonlijke rechten in evenwicht met sociale plichten.<br />
Prijs waarheid, schoonheid, liefde ---zoek harmonie met het oneindige.<br />
Wees g<strong>een</strong> kanker <strong>op</strong> aarde....laat ruimte voor de natuur.<br />
Hoewel we waarschijnlijk veel kunnen onderschrijven van deze 'tien<br />
geboden' , is er ook het <strong>een</strong> en ander dat ons zou moeten verontrusten.<br />
Want <strong>een</strong> wereldbevolking van 500 miljoen betekent dat 95% van de<br />
wereldbevolking 'te veel' is. Overbevolking is <strong>een</strong> groot probleem, dat weten<br />
we allemaal, <strong>maar</strong> g<strong>een</strong> weldenkend mens zou miljarden mensen willen<br />
elimineren. We zijn God niet.<br />
Een ander controversieel punt is de voortplanting. Gebod 2 riekt naar<br />
eugenetica, en waar dat toe leidt <strong>hebben</strong> de Nazi's ons laten zien.<br />
Wat, in 's hemelsnaam, is de bedoeling van dit geheimzinnige bouwsel?<br />
Joe Fendley, de president van Elberton Granite Inc. vroeg aan R.C.<br />
Christian, nadat hij van zijn verbazing over de enorme order was bekomen,
wat de man in vredesnaam met die <strong>stenen</strong> van plan was. Christian legde uit dat hij <strong>een</strong> monument in gedachten<br />
had dat zou functioneren als <strong>een</strong> kompas, kalender en klok, naast de inscripties die er<strong>op</strong> moesten komen. En het<br />
zou de meest catastrofale gebeurtenissen moeten kunnen weerstaan, zodat de resten van <strong>een</strong> verspreide<br />
mensheid na <strong>een</strong> wereldramp richtlijnen zou <strong>hebben</strong> voor <strong>een</strong> betere maatschappij.<br />
Fendley dacht met <strong>een</strong> gek te doen te <strong>hebben</strong> en wilde van hem af. Kon Christian wel betalen voor deze<br />
onderneming?<br />
Dat kon hij. Fendley belde zijn bank en gaf door dat <strong>een</strong> mafkees <strong>een</strong> monument wilde, en dat hij Christian door<br />
zou sturen. Op de bank werd Christian ontvangen door Wyatt Martin, president van de Granite City Bank.<br />
Christian legde uit dat de naam Christian <strong>een</strong> pseudoniem was, en dat <strong>een</strong> kleine groep mensen die absoluut<br />
anoniem wilden blijven 20 jaar geleden waren begonnen het idee van het monument in het geheim te ontwikkelen.<br />
Na het gesprek met Martin die hem enkele monumenten in de buurt liet zien, huurde Christian <strong>een</strong> vliegtuigje om<br />
<strong>een</strong> geschikte locatie in de buurt vanuit de lucht te selecteren.<br />
De volgende maandag versch<strong>een</strong> hij weer bij de bank. Deze keer zei Martin dat hij echt zou moeten weten wat<br />
Christian's echte naam was, omdat hij met zo'n groot bedrag g<strong>een</strong> risico's kon nemen.<br />
Uiteindelijk stemde Christian toe, <strong>op</strong> voorwaarde dat Martin de enige contactpersoon zou zijn, en dat hij aan<br />
niemand zou onthullen wat hem verteld zou worden. Martin tekende de over<strong>een</strong>komst, die ook inhield dat hij, na<br />
het realiseren van het project, alle papieren met betrekking tot het monument zou vernietigen.<br />
Het geld zou vanaf verschillende banken in het land naar Elberton gestuurd worden zodat de herkomst niet kon<br />
worden getraceerd.<br />
Enige dagen later bracht Christian Fendley <strong>een</strong> schoenendoos met <strong>een</strong> houten model van het te bouwen<br />
monument, plus 10 pagina's gedetailleerde instructies. Fendley bleef sceptisch, tot hij <strong>een</strong> deposit van $10.000.-<br />
<strong>op</strong> zijn rekening kreeg, als aanbetaling. Daarna ging hij met<strong>een</strong> aan het werk, want hij hield van uitdagingen.<br />
Het terrein wat tenslotte gekozen werd was de t<strong>op</strong> van <strong>een</strong> lage platte heuvel, met uitzicht naar alle kanten.<br />
In de zomer van 1979 werd met de constructie begonnen. Fendley's bedrijf documenteerde het hele proces, van<br />
het hakken van de enorme <strong>stenen</strong> tot het plaatsen <strong>op</strong> de heuvel.<br />
Christian wachtte dat allemaal niet af. Toen de zaak was beklonken zei hij Fendley<br />
goedendag en zei dat ze elkaar nooit meer zouden zien. Toen vertrok hij, zonder hem<br />
zelfs <strong>een</strong> hand te geven. Vanaf dat moment liep de communicatie all<strong>een</strong> via Martin, die<br />
brieven van Christian steeds vanuit <strong>een</strong> andere plaats kreeg.<br />
De Guidestones zijn zo geplaatst dat ze ook astronomisch informatie doorgeven, net als<br />
Stonehenge dat doet.<br />
Zomer en winter solstice en de equinox van lente en herfst worden gezien door <strong>een</strong><br />
spleet in de centrale kolom, waarin ook <strong>een</strong> gat is aangebracht waardoor men de<br />
poolster kan zien. In de capstone zit <strong>een</strong> <strong>op</strong>ening waardoorh<strong>een</strong> de zon schijnt om 12<br />
uur 's middags, en de zon schijnt veel in Georgia.<br />
De winter van 1979 werden de werkzaamheden onder zwart plastic uitgevoerd en het<br />
voltooide monument wachtte <strong>op</strong> de equinox van <strong>maar</strong>t 1980 om te worden onthuld. Maar al voor die tijd was er<br />
<strong>een</strong> stevige controverse, waarbij Fendley en Martin werden beschuldigd van samenzwering en men elkaar in de<br />
haren vloog. Georgia staat niet bepaald bekend om z'n ruimdenkendheid.<br />
Met lede ogen zag men hoe <strong>een</strong> coven van heksen er paganistische rituelen uitvoerde. Ook bij Druïden en Native<br />
Americans waren de Guidestones in trek voor hun ceremonies.<br />
Op den duur verloren de media aandacht voor de identiteit van R.C.Christian en zijn Guidestones.<br />
Christian en Martin bleven in contact, en schreven en zagen elkaar regelmatig. Maar nooit kwam de groep waartoe<br />
Christian behoorde ter sprake. Rond 2002 hielden de brieven <strong>op</strong>. Martin denk dat Christian toen is overleden, hij<br />
was al 85. De vele documenten rond de Guidestones heeft Martin nog steeds niet vernietigd.<br />
Vanzelfsprekend <strong>hebben</strong> velen theorieën bedacht over de herkomst van de <strong>stenen</strong> en hun tekst die <strong>op</strong> zoveel<br />
manieren wordt geïnterpreteerd. Maar de <strong>stenen</strong> blijven <strong>een</strong> enigma. De theorie die misschien het meest hout<br />
snijdt is dat Christian en zijn groep Rozenkruisers zijn - <strong>een</strong> esoterische organisatie die zich baseert <strong>op</strong> de<br />
middeleeuwse Christian Rosenkreutz.<br />
Martin is de enige die het weet, en hij zou graag zijn kennis overdragen en de vele kwaadaardige theorieën<br />
tegenspreken, <strong>maar</strong> hij heeft <strong>een</strong> belofte gedaan. Op de vraag of hij al die kennis mee in het graf zal nemen<br />
antwoordt hij: Dat zou Christian gewild <strong>hebben</strong>. Zo werken mysteries.<br />
In 1982 werd <strong>een</strong> UFO laag boven de Guidestones gezien. De mare gaat dat als je twee uitgestrekte armen naar<br />
de <strong>stenen</strong> richt, <strong>een</strong> met de palm <strong>op</strong> en de ander neer, je <strong>een</strong> psychische boodschap krijgt......<br />
9
7. DE BLARNEY STONE<br />
Ierland heeft net<br />
als Engeland en<br />
Schotland veel<br />
aparte tradities<br />
rond <strong>stenen</strong>. Een<br />
van de velen is<br />
het kussen van<br />
de Blarney Stone.<br />
De veelgezoende<br />
st<strong>een</strong> is <strong>een</strong> brok<br />
graniet in de<br />
fundamenten van<br />
Blarney Castle, 8 km van Cork, Ierland.<br />
Wie denkt dat die intieme handeling zo gepiept is heeft het mis.<br />
Iemand die er toe over wil gaan moet <strong>op</strong> de grond gaan liggen,<br />
zich vastklemmen aan <strong>een</strong> ijzeren railing en zijn ruggegraat<br />
riskeren om bij de st<strong>een</strong> te komen.<br />
Maar dan heb je ook wat, want het kussen van de st<strong>een</strong><br />
verzekert de waaghals van sociale vaardigheden.<br />
Het woord 'Blarney' betekent zoveel als bedreven vleierij.<br />
Er zijn verschillende legenden die de oorsprong van de st<strong>een</strong><br />
verklaren. Ooit was hij deel van het Schotse eiland Iona, en is<br />
St. Columba, die daar <strong>een</strong><br />
gem<strong>een</strong>schap stichtte in 563 <strong>op</strong><br />
de st<strong>een</strong> gestorven.<br />
Later werd de st<strong>een</strong> naar het<br />
Schotse vasteland gebracht, en<br />
toen de koning van Munster, Ierse troepen stuurde om met de Schotten in de 'Battle<br />
of Bannockburn' in 1314 tegen de Engelsen te vechten, kregen de Ieren <strong>een</strong> deel van<br />
de st<strong>een</strong>, uit dank.<br />
Daar ging<br />
nog wat<br />
aan vooraf,<br />
volgens de<br />
legende:<br />
Cormac<br />
MacCarthy,<br />
heer en<br />
meester<br />
van Blarney<br />
Castle en het land eromh<strong>een</strong>, was g<strong>een</strong><br />
prater. Misschien stotterde hij, of wist hij<br />
g<strong>een</strong> raad met vrouwen. In ieder geval,<br />
toen koningin Elizabeth I, van macht<br />
bezeten, haar oog liet vallen <strong>op</strong> de<br />
bezittingen van Cormac MacCarthy, kwam de arme man niet goed uit<br />
zijn woorden toen hij de koningin <strong>op</strong> andere gedachten wilde brengen.<br />
Toen hij desperaat huiswaarts keerde kwam hem <strong>een</strong> oude vrouw<br />
tegemoet, die hem <strong>een</strong> geheim toevertrouwde: in de fundamenten van<br />
zijn kasteel bevond zich <strong>een</strong> onbereikbare st<strong>een</strong>. Als hij er in slaagde<br />
die te kussen, dan hoefde hij nooit meer met de mond vol tanden te<br />
staan.<br />
Cormac slaagde, en Blarney Castle bleef in zijn bezit.<br />
Zoals <strong>op</strong> de foto hierboven blijkt wordt de Blarney legende ook elders<br />
gemolken: <strong>een</strong> st<strong>een</strong> uit het kasteel staat <strong>op</strong>gesteld in Fitzgeralds<br />
Casino in Las Vegas.Een andere 'unieke' Blarney stone bevindt zich,<br />
<strong>een</strong> stuk makkelijker in verband met het kus-aspect, in Cobh, Ierland.<br />
►<br />
10
8. STENEN MET EEN VERHAAL<br />
Er zijn<br />
massa's st<strong>een</strong>cirkels in de U.K, en<br />
allemaal <strong>hebben</strong> ze <strong>een</strong> <strong>verhaal</strong> en<br />
<strong>een</strong> geschiedenis. Van dat<br />
laatste weten we vaak <strong>maar</strong><br />
weinig, <strong>maar</strong> van de<br />
verhalen die eeuwenlang<br />
doorverteld zijn weten we<br />
<strong>een</strong> heleboel.<br />
Neem nu de provincie<br />
Oxfordshire, waar drie<br />
monumenten in elkaars buurt staan:<br />
<strong>een</strong><br />
st<strong>een</strong>cirkel 'The King's Men' , ◄ <strong>een</strong><br />
staande megaliet: de 'King Stone' ► en <strong>een</strong> groep <strong>stenen</strong> die vroeger <strong>een</strong> grafkelder<br />
vormden <strong>maar</strong> eeuwen geleden tegen elkaar aan zijn gevallen: de 'Whispering<br />
Knights' - de Fluisterende Ridders.▼<br />
11<br />
Natuurlijk zitten er aan zulke ongewone namen legendes<br />
vast. Dat maakt zulke plekken zo interessant.<br />
Dit is het <strong>verhaal</strong>:<br />
Een plaatselijke vorst en zijn leger, met plannen om<br />
Engeland aan zijn voeten te krijgen ontmoette onderweg<br />
<strong>een</strong> heks - sommigen zeggen dat het 'Mother Shipton'<br />
was, <strong>een</strong> fameuze heks die de koning instrueerde zeven<br />
lange stappen te nemen, en als hij dan het dorp Long<br />
Compton kon zien liggen, zou hij Koning van Engeland<br />
worden.<br />
De carrièremaker deed wat de heks zei, roepend "Stick,<br />
Stock, Stone,as King of England I shall be known! "<br />
Maar helaas, bij de zevende stap rees de grond omhoog<br />
en ontstond de 'Archdruids Barrow' ,<strong>een</strong> grafheuvel die in de lo<strong>op</strong> der eeuwen is verdwenen. De heks lachte<br />
kakelend en zei: "As long as Long Compton ► thou canst not see, King of England<br />
thou<br />
shalt not be." (zolang je Long Compton niet kunt zien zul je g<strong>een</strong> Koning van<br />
Engeland worden). Pesterig. En zoetgevooisd voegde ze er aan toe dat ze nu<br />
de koning en zijn gevolg in <strong>stenen</strong> ging veranderen, en zichzelf in <strong>een</strong><br />
vlierstruik.<br />
En zo geschiedde; de ambitieuze vorst werd de 'King Stone', de soldaten<br />
werden de 'King's Men', en de 'Whispering Knights' zijn de ridders in het<br />
gevolg, bezig met <strong>een</strong> samenzwering.<br />
De traditie wil dat ooit de betovering verbroken zal worden. Dan zal de<br />
koning en zijn gevolg, verlost van hun verstening, doorgaan met hun<br />
inmiddels achterhaalde missie: het veroveren van Engeland.<br />
In werkelijkheid zijn de drie<br />
monumenten niet tegelijkertijd <strong>op</strong>gericht.<br />
De st<strong>een</strong>cirkel is waarschijnlijk 1000 jaar ouder dan de King Stone, die<br />
misschien als markering bedoeld was voor <strong>een</strong> begraafplaats. Net als<br />
bij Stonehenge zijn er aanwijzingen dat de grote st<strong>een</strong> ook <strong>een</strong><br />
astronomische functie had.<br />
Maar de legende gaat verder. Mother Shipton's betovering wordt<br />
iedere nacht verbroken. De 'King's Men komen om middernacht weer<br />
tot leven en l<strong>op</strong>en de heuvel af om te drinken uit de bron van Little<br />
Rollright Spinney. De koning gaat all<strong>een</strong> als hij de klok van Long<br />
Compton heeft horen luiden.<br />
Nieuwsgierigen wordt ontraden deze wonderen met eigen ogen te<br />
gaan bekijken; of je gaat dood, of je wordt gek. G<strong>een</strong> van beide <strong>een</strong> aantrekkelijk vooruitzicht.<br />
Ook het beschadigen van <strong>een</strong> st<strong>een</strong> leidt geheid tot narigheid.<br />
Een boer uit het dorp Little Rollright die <strong>een</strong> st<strong>een</strong> m<strong>een</strong>am om hem over de stroom te leggen en te gebruiken als<br />
brug. Met <strong>een</strong> vierspan krachtige paarden trok hij de st<strong>een</strong> naar beneden, <strong>een</strong> bijna ondoenlijke klus waar hij lang<br />
over deed, en toen de st<strong>een</strong> <strong>een</strong>maal lag vond de boer hem iedere ochtend weer <strong>op</strong> de kant. Dat schoot niet <strong>op</strong>,<br />
en dus besloot hij de st<strong>een</strong> de heuvel weer <strong>op</strong> te slepen. Met het grootste gemak en met <strong>maar</strong> één paard vloog de<br />
kar met st<strong>een</strong> terug naar waar hij hoorde: boven <strong>op</strong> de heuvel. Zo zie je <strong>maar</strong>, met legendes valt niet te spotten.
Een andere eigenaardigheid van de ´King´s Men´<br />
st<strong>een</strong>cirkel is dat de <strong>stenen</strong> niet te tellen zijn. Een<br />
bakker zwoer dat hij het juiste aantal zou<br />
achterhalen, en bakte <strong>een</strong> flink aantal broden die hij<br />
<strong>op</strong> de <strong>stenen</strong> legde. Maar telkens als hij zijn broden<br />
telde bleken er enkele verdwenen, foetsie, met hulp<br />
van de duvel of de elfen.<br />
Het <strong>verhaal</strong> doet de ronde dat niemand ooit in staat<br />
zal zijn bij drie keer tellen steeds hetzelfde aantal te<br />
krijgen.<br />
Misschien wilt u het <strong>een</strong> keer proberen, als u toch in<br />
de buurt bent.<br />
Maar vreemd genoeg is het écht moeilijk om het<br />
juiste aantal met zekerheid vast te stellen, en<br />
moderne bronnen vermelden vaak andere aantallen.<br />
Ook weet men niet welk van de <strong>stenen</strong> origineel is<br />
en welke er later bij zijn geplaatst.<br />
Onder de King Stone en de King´s Men bevinden<br />
zich - zegt men - grotten waar de fairies wonen. Om middernacht komen ze tevoorschijn uit <strong>een</strong> gat aan de oever<br />
en dansen in de kring. Krijg het niet in je hoofd dat gat af te sluiten.<br />
Volgens volksverhalen verdwijnen er regelmatig mensen in dat gat; meegenomen door de fairies. Gelukkig komen<br />
ze meestal weer terug...<br />
Onlangs was er <strong>een</strong> meisje van vier dat met haar ouders de Rollright Stones bezocht. Het kind was angstig<br />
vanwege de sfeer bij de <strong>stenen</strong>. Sindsdien werd ze geplaagd door <strong>een</strong> terugkerende droom over <strong>een</strong> vrouw die de<br />
grot onder de <strong>stenen</strong> binnengaat en in <strong>een</strong> slang verandert.<br />
Het is g<strong>een</strong> wonder dat met de <strong>stenen</strong> nog altijd <strong>een</strong> heksen-traditie is verbonden. Al eeuwenlang is de st<strong>een</strong>cirkel<br />
<strong>een</strong> ontmoetingsplaats voor heksen, die worden aangetrokken door de legendarische geschiedenis en de heidense<br />
oorsprong van de monumenten. In het dorp Long Compton, 1½ km van de st<strong>een</strong>cirkel, woont van oudsher <strong>een</strong><br />
onevenredig aantal heksen.<br />
De King Stone schijnt vruchtbaarheid te bevorderen. Jonge vrouwen gaan er h<strong>een</strong> om hem 's nachts aan te raken.<br />
De 'Whispering Knights' werden vroeger - en misschien ook nu nog wel - bezocht door jonge meisjes die er hun<br />
oor tegenaan legden. Op die manier ho<strong>op</strong>ten ze de naam van hun toekomstige echtgenoot te horen fluisteren....<br />
12
9. DE DONDERSTEEN VAN ENSISHEIM<br />
Op 7 november 1492 keek <strong>een</strong> jongen uit Ensisheim in de<br />
Elzas ademloos toe hoe <strong>een</strong> briljante vuurbal brullend door<br />
de lucht vloog en zich <strong>een</strong> meter diep in <strong>een</strong> graanveld<br />
boorde.<br />
De lokale gezagdrager zorgde ervoor dat de grote meteoriet<br />
niet aan stukjes werd geslagen door souvenirjagers.<br />
Maar de magistraat was blijkbaar niet snel genoeg met zijn<br />
maatregelen, want tegen de tijd dat hij <strong>op</strong>trad had de<br />
bevolking al ruim 70 kilo van de oorspronkelijke 127<br />
meegenomen, waardoor de overgebleven st<strong>een</strong> nog <strong>maar</strong><br />
55 kilo woog. Evengoed <strong>een</strong> heel gewicht.<br />
De pas gekroonde keizer Maximiliaan I maakte haast om<br />
de 'donderst<strong>een</strong>' van Ensisheim met eigen ogen te bezien,<br />
waarna hij verklaarde dat de st<strong>een</strong> <strong>een</strong> goed omen was<br />
voor de oorlog met Frankrijk en Turkije die hij in gedachten<br />
had.<br />
Hij zorgde dat<br />
de meteoriet<br />
aan ijzeren<br />
kettingen werd<br />
gelegd in de<br />
kerk, zodat hij er niet tussenuit kon knijpen of stiekem naar de hemel<br />
terug kon keren. In die tijd had met g<strong>een</strong> idee van meteoren en wat het<br />
waren.<br />
Op den duur werd de ronde st<strong>een</strong> in <strong>een</strong> glazen vitrine geplaatst en<br />
later in het paleis van Ensisheim, gebouwd in 1535 door Maximiliaans<br />
kleinzoon, gezet. De oorlog van Maximiliaan I had hem veel aan macht<br />
en buit <strong>op</strong>geleverd, <strong>maar</strong> de st<strong>een</strong> zal daar allicht niet van geweten<br />
<strong>hebben</strong>.<br />
De Donderst<strong>een</strong> van Ensisheim is het oudst bekende geregistreerde geval van <strong>een</strong> meteoriet in Eur<strong>op</strong>a.<br />
Er wordt in de eeuwen daarna vaak aan gerefereerd, <strong>maar</strong> de werkelijke aard van meteorieten wordt pas in de<br />
18de eeuw onderkend. Tenslotte, alle geleerden waren het erover <strong>een</strong>s dat <strong>stenen</strong> niet in de lucht verblijven en er<br />
dus ook niet uit kunnen vallen, ook al gebeurde het voor hun neus.<br />
Twee verklaringen werden gevonden: gestolde damp, of door vulkanen uitgeblazen <strong>stenen</strong>.<br />
Pech dat er bij Ensisheim g<strong>een</strong> vulkanen in de buurt liggen die uitbarstten in 1492.<br />
De st<strong>een</strong> is te bewonderen in het Rathaus van Ensisheim. Een st<strong>een</strong> met geschiedenis.<br />
13
10. GIANT'S CAUSEWAY<br />
De UNESCO World Heritage Site die 'Giant's Causeway'<br />
genoemd wordt bevindt zich in Noord Ierland, in County Antrim,<br />
waar 50 of 60 miljoen jaar geleden, in het Tertiair, heftige<br />
vulkanische activiteit aan de gang was. Dat kun je je nu niet<br />
meer voorstellen. Het gesmolten basalt verspreidde zich door de<br />
kalklagen en vormde <strong>een</strong> lava plateau. Omdat de lava snel<br />
afkoelde, kromp de basalt, en, naar haar aard gebeurde dat<br />
krimpen in de typische vorm van zuilen.<br />
Zulke geologische structuren komen vaker voor, en altijd zijn ze<br />
indrukwekkend en ongewoon.<br />
Basaltzuilen zijn niet, zoals vaak gedacht wordt, kristallisaties<br />
volgens <strong>een</strong> 6-kantig kristalrooster. Basalt gedraagt zich net als sommige andere lavaproducten als obsidiaan door<br />
<strong>een</strong> amorfe structuur aan te nemen. Maakt men <strong>een</strong> basaltzuil<br />
kapot, dan vind je diverse mineralen: plagioclaas, pyrox<strong>een</strong>,<br />
olivijn en wat magnetiet and ilmeniet. De kolommen zelf<br />
kunnen verschillend van vorm zijn: meestal 4, 5, 6 of 8-<br />
kantig, wat ook al wijst <strong>op</strong> <strong>een</strong> ander ontstaansproces dan<br />
door kristallisatie. Dergelijke vormen vind je ook bij extreme<br />
droogte, als de modderige bodem krimpt tot kantige<br />
onregelmatige stukken.<br />
Giant's Causeway - weg van reuzen - daar moet <strong>een</strong><br />
legende aan vast zitten.<br />
Die gaat als volgt: De Ierse reus Finn MacCool , in<br />
sommige bronnen Fingal genoemd, had problemen met<br />
de Schotse reus Benandonner die <strong>op</strong> Staffa woonde.<br />
Finn bouwde <strong>een</strong> oversteek van Ierland naar Schotland,<br />
<strong>maar</strong> toen hij zag hoe groot de naderende Benandonner<br />
was rende hij terug naar huis . Zijn vrouw Oonagh kwam<br />
met <strong>een</strong> idee: MacCool werd gestoken in babykleding en in <strong>een</strong> wieg gepr<strong>op</strong>t. Toen Fingal kwam kreeg<br />
hij te horen dat Finn MacCool <strong>op</strong> dat moment ergens <strong>op</strong> het veld was, <strong>maar</strong> dat hij zo thuis zou komen.<br />
Benandonner zag de baby in de wieg, en het angstzweet brak hem uit; als Finn's kind al zo groot was,<br />
hoe groot moest Finn MacCool dan wel niet zijn! Dus blies Benandonner de aftocht naar Staffa, waarbij<br />
hij uit pure frustratie en uit voorzorg de al gebouwde<br />
Causeway <strong>op</strong>brak.<br />
Het heeft lang geduurd voor men erachter was wat de<br />
aard van basalt is en hoe het ontstaat. Was het in het<br />
water of door vulkanisme ontstaan? Daarover vochten de<br />
wetenschappers uit de 18de eeuw.<br />
Het was de dichter Goethe die uiteindelijk het pleit<br />
beslechtte, en <strong>op</strong> eigen kosten boringen liet verrichten.<br />
Toen bleek dat basalt <strong>een</strong> vulkanisch gest<strong>een</strong>te is.<br />
Er is nog iets over aan<br />
de Schotse kant:<br />
Fingal's Cave, <strong>op</strong> het<br />
onbewoonde eilandje<br />
Staffa. Een bijzondere<br />
plek voor toeristen die er met <strong>een</strong> bootje doorh<strong>een</strong> kunnen varen. Maar ook als je<br />
langs Staffa vaart zijn de wanden van duizenden kaarsrechte kolommen <strong>een</strong><br />
indrukwekkend gezicht.<br />
Een ander beroemd voorbeeld van Basalt is de 'Devil's Tower' in Wyoming, die<br />
zo'n belangrijke rol speelde in de film van Steven Spielberg 'Close Encounters of<br />
the Third Kind', en waarvan <strong>een</strong> Indiaanse legende zegt dat de krassen door <strong>een</strong><br />
reusachtige beer zijn gemaakt. Daarom is de Indiaanse naam 'Mato Tipila' , wat<br />
'nest van de beer' betekent. De berg heeft voor velen <strong>een</strong> duister aura en<br />
Indianen <strong>hebben</strong> hem lang gemeden. Namen spreken boekdelen.<br />
14
11. DE DRIJVENDE STENEN VAN HANUMAN'S BRUG<br />
15<br />
Als legende en<br />
hedendaagse<br />
ontdekkingen elkaar<br />
raken, dan gebeurt<br />
er iets bijzonders.<br />
In 2006 stuurde de<br />
NASA shuttle <strong>een</strong><br />
foto naar de aarde<br />
van <strong>een</strong> oeroude<br />
verbinding tussen<br />
India en Sri Lanka.<br />
De brug is 30 km<br />
lang, en inmiddels<br />
heeft men ontdekt<br />
dat hij door mensen<br />
is gemaakt.<br />
Waar<strong>op</strong> natuurlijk<br />
anderen <strong>op</strong>staan om<br />
te zeggen dat de<br />
brug niet all<strong>een</strong> <strong>een</strong><br />
natuurlijke formatie<br />
<strong>maar</strong> ook <strong>een</strong> recente formatie is.<br />
Doesn't look natural to me! ▲<br />
Carbondating levert heel verschillende uitkomsten <strong>op</strong>, waar<br />
duizenden jaren tussen kunnen zitten.<br />
Wat de verbinding uitzonderlijk maakt is dat het oude epos<br />
de Ramayana <strong>verhaal</strong>t van <strong>een</strong> brug die werd neergelegd<br />
tussen India en Lanka. Het <strong>verhaal</strong> in het kort: Seeta, de<br />
geliefde van Rama, was ontvoerd door Ravana, de vorst<br />
van de demonen en gevangengezet <strong>op</strong> Lanka. Hanuman,<br />
de p<strong>op</strong>ulaire aapgod en trouwe vriend van Rama, sprong<br />
naar Lanka <strong>op</strong> zoek naar Seeta. Hij vond haar, lichtte<br />
Rama in, en vervolgens moest hij <strong>een</strong> plan bedenken om<br />
<strong>een</strong> leger over de zee te helpen, want er moest natuurlijk<br />
om Seeta worden gestreden.<br />
En daarom riep Hanuman met de zegen van de godkoning<br />
Rama zijn apenleger bij elkaar, dat in overleg met de
ouwmeester Nala <strong>een</strong> weg bouwde van zwevende <strong>stenen</strong>, waarover het<br />
leger van Rama veilig de overkant kon bereiken.<br />
Dat is één versie.<br />
Hoezeer deze hele geschiedenis nog leeft blijkt uit <strong>een</strong> commentaar van<br />
<strong>een</strong> Indiër <strong>op</strong> <strong>een</strong> stuk over de ontdekking en het onderzoek van de brug.<br />
Deze man schrijft dat de Rama Setu werd geconstrueerd in de Treta Yuga,<br />
2 miljoen jaar geleden. Hij dateert de Ramayana <strong>op</strong> 5000 jaar oud, en hij<br />
brengt het <strong>verhaal</strong> over de brug terug tot <strong>een</strong> strijd tussen de godheid Rama<br />
en de atheïst Ravana, en schiep daartoe de 'koninklijke weg' over de<br />
Indische Oceaan met <strong>stenen</strong> die <strong>op</strong> het water dreven.<br />
Hij zegt dat gewichtloosheid all<strong>een</strong> <strong>maar</strong> van God kan komen, want die 'laat<br />
de planeten zweven in de lucht'..... Hm.<br />
Andere bronnen vertellen over het ongelofelijk zware werk dat de apen (en<br />
de olifanten) moesten verrichten om de constructie tot stand te brengen. Zij<br />
reppen niet van gewichtloze <strong>stenen</strong>.<br />
Zoeken <strong>op</strong> internet is verwarrend, soms, want als er al over de ouderdom van de 'weg' g<strong>een</strong> over<strong>een</strong>stemming is,<br />
over de oudheid van de Ramayana is die er evenmin. Indiase sites dateren hem van 5000 tot rond 7000 BC. Een<br />
boek over Indiase mythologie dateert hem van 500 BC tot misschien 200 CE.<br />
Da's nogal <strong>een</strong> verschil.<br />
Men is het er over <strong>een</strong>s dat de Ramayana (=<br />
'geschiedenis van Rama') ouder is dan de<br />
Mahabharata, <strong>maar</strong> ook die is niet precies te dateren.<br />
In India zijn zulke legenden reden om elkaar voor het<br />
gerecht te bestrijden.<br />
Dat is mooi. Zo kwam het hooggerechtshof van India<br />
tot de conclusie dat er g<strong>een</strong> bewijs was dat de brug in<br />
<strong>op</strong>dracht van Rama was gebouwd, terwijl het<br />
hooggerechtshof van Madras bepaalde dat de 'Ram<br />
Setu', de brug van Rama, in elk geval door mensen<br />
was gemaakt.<br />
India zou India niet zijn als er niet iemand was die het<br />
astrologisch had bekeken.<br />
Op grond van aanwijzingen in de Mahabharata en<br />
Ramayana concludeert die dat Sri Rama <strong>op</strong> 4<br />
december 7323 BC geboren werd. Zo precies weten<br />
we onze overgrootmoeder niet <strong>een</strong>s te dateren,<br />
zonder aan genealogie te doen. Op 31 oktober 7292 stak het leger van Rama over naar Lanka, en de tocht duurde<br />
20 dagen. Op 15 november 7292 BC werd de goddeloze Ravana gedood en de oorlog in het voordeel van Rama<br />
beslist.<br />
Ik kan me voorstellen dat dat de lezer allemaal worst zal<br />
wezen, <strong>maar</strong> het punt is dat in India deze mythische figuren<br />
als historische personen worden gezien, wat ze<br />
waarschijnlijk ook waren. Denk ter vergelijking aan ons<br />
Oude Testament, waar precies hetzelfde aan de hand is,<br />
all<strong>een</strong> minder lang geleden.<br />
Maar nu de zwevende <strong>stenen</strong>....<br />
In Tamil Nadu, <strong>een</strong> provincie van India, staat <strong>een</strong> tempel<br />
die gewijd is aan de aapgod Hanuman. De belangrijkste<br />
attractie daar zijn de zwevende <strong>stenen</strong>. Volgens de legende<br />
werden die<br />
gebruikt<br />
voor de<br />
Ram Setu. Ze zinken niet, want de zegen van Sri Ram rust er<strong>op</strong>.<br />
En dus wil iedere pelgrim de <strong>stenen</strong> zelf proberen.<br />
Informatie <strong>op</strong> internet geeft g<strong>een</strong> uitsluitsel over de geologische<br />
aard van de <strong>stenen</strong>. Is het koraal? Daar ziet het naar uit.<br />
Maar <strong>een</strong> bediende van de tempel staat klaar om te bewijzen dat<br />
de bezoeker ongelijk heeft, en plompt <strong>een</strong> stuk koraal in <strong>een</strong> bak<br />
met water, waar het snel naar de bodem zinkt.<br />
De Westerling die er geweest is en <strong>een</strong> st<strong>een</strong> <strong>op</strong>tilde zegt dat hij<br />
zeker 10 tot 15 kilo woog. Da's niet iets wat blijft drijven.<br />
Toch nog <strong>een</strong> wonder?<br />
16
17<br />
12. DE VLOEK VAN CARLISLE<br />
Terwijl de Katholieke kerk er alles aan doet om<br />
waardige dingen zoals gelovigen, processies,<br />
stervenden en auto's, en onwaardige als jagers en<br />
hun wapens te zegenen, en daarmee blijk geeft van<br />
<strong>een</strong> onwaarschijnlijk <strong>op</strong>portunisme (what else is<br />
new), zijn er ook mensen, Katholieken en anderen,<br />
die blijkbaar liever vervloekt dan gezegend worden.<br />
Zulke mensen wonen er in het Engelse stadje<br />
Carlisle, in Cumbria.<br />
Maar eerst de geschiedenis: van de 13de tot de<br />
17de eeuw werd de Schots/Engelse grens geplaagd<br />
door de 'reivers' , boeven die in groepen<br />
smokkelden, overvallen pleegden, vee stalen,<br />
afpersten, reizigers om zeep hielpen en<br />
<strong>op</strong>permachtig waren in het hele grensgebied.<br />
Ze waren snel, ongrijpbaar, en horen tot de<br />
bloedigste karakters van de toch al niet van bloed<br />
verstoken Schotse en Engelse geschiedenis.<br />
De taal heeft enkele woorden aan hen te danken,<br />
zoals 'bereave' , beroven, <strong>maar</strong> in de zin van 'verlies<br />
van leven'. Ook het woord 'kidnappen' en 'blackmail'<br />
komt bij hen vandaan.<br />
In 1525 waren de reivers zo'n pest geworden dat de<br />
toenmalige aartsbissch<strong>op</strong> van Glasgow, Gavin<br />
Dunbar (1490-1547), <strong>een</strong> vloek uitsprak over alle<br />
reivers van het grensgebied.<br />
Dat was niet zo<strong>maar</strong> <strong>een</strong> vloekje, <strong>maar</strong> <strong>een</strong><br />
uitgebreide en gespecificeerde VLOEK, en hij luidde<br />
aldus:<br />
"Ik vervloek hun hoofd en alle haren <strong>op</strong> hun hoofd;<br />
ik vervloek hun gezicht, hun verstand, hun<br />
gedachten, hun mond, neus, tong, tanden,<br />
voorhoofd etc etc en ieder deel van hun lichaam,<br />
van de t<strong>op</strong> van hun hoofd tot hun voetzolen, voor en<br />
achter, binnen en buiten."<br />
De Aartsbissch<strong>op</strong> liet duidelijk niets aan het toeval<br />
over en ging grondig te werk.<br />
Vervolgens vervloekte hij hen "l<strong>op</strong>end en rijdend,<br />
staand en zittend, etend en drinkend, slapend en<br />
wakend, binnen en buitenshuis, hun vrouwen en<br />
kinderen, vee en paarden, oogst en schuren en<br />
alles wat ze nodig <strong>hebben</strong> voor hun bestaan."<br />
Alsof dat nog niet genoeg was riep hij ook nog alle<br />
vloeken en kwaadaardige wensen over hen af<br />
'sinds het begin van de wereld' en de goddelijke<br />
vervloeking van Lucifer die hen in de hel zou<br />
werpen.<br />
De bissch<strong>op</strong> moet ongelofelijk ziedend geweest zijn<br />
om zoveel vervloekingen uit zijn mond te kunnen<br />
krijgen.<br />
Hij haalde er Kaïn en Abel bij, de Zondvloed, Sodom<br />
en Gomorra en de plagen van Egypte. En hij wenste<br />
dat de aarde zich onder hun voeten zou <strong>op</strong>enen. En<br />
nog veel meer, <strong>maar</strong> de tendens is nu wel duidelijk.<br />
Tenslotte natuurlijk het allerergste: excommunicatie.<br />
Toen was hij waarschijnlijk uitgeput. Kapot.<br />
Dat alles heeft blijkbaar de reivers niet belet om nog ruim <strong>een</strong> eeuw lekker door te gaan. What the hell, zullen ze<br />
gedacht <strong>hebben</strong>.
En toen bedacht iemand in deze tijd dat die vloek eigenlijk<br />
wel <strong>een</strong> mooie tekst was om <strong>op</strong> <strong>een</strong> st<strong>een</strong> te graveren, en<br />
daarmee het komende Millenium te vieren.<br />
Een onzalige gedachte.<br />
Waar ieder<strong>een</strong> zijn beste wensen aan de komende 1000<br />
jaar meegaf, werd in Carlisle <strong>een</strong> 16de eeuwse vloek (en<br />
wat voor <strong>een</strong>!) uit de kast gehaald om hem mooi te<br />
graveren in de 'Cursing Stone' , zoals hij nu bekend staat.<br />
Kunstenaar Gordon Young ontwierp de st<strong>een</strong>. Hij schijnt<br />
van <strong>een</strong> reiversfamilie af te stammen. Vandaar.<br />
Toen de st<strong>een</strong> in 2001 werd geplaatst in het Tullie House<br />
Museum, en ook daarvoor al, was er de nodige trammelant,<br />
vooral van Christelijken zijde.<br />
Dat werd er niet beter <strong>op</strong> toen Carlisle sinds 2000 <strong>een</strong><br />
onwaarschijnlijk aantal rampen te verwerken kreeg.<br />
Overstromingen, <strong>een</strong> heftige uitbraak van Mond en Klauwzeer, veel werkeloosheid, grote branden en g<strong>een</strong><br />
doelpunten van het plaatselijke rugby-team. En ieder<strong>een</strong> in Engeland weet wat <strong>een</strong> ramp dát is.<br />
Sindsdien is er hevig gediscussieerd. Het percentage van de bevolking dat, verlicht als men is, de st<strong>een</strong> wilde<br />
houden waar hij was, was net iets groter dan dat van mensen die er de beuk in wilden.<br />
De Anglicaanse bissch<strong>op</strong> van Carlisle , Reverend Graham Dow, sprak zich tegen het behoud van de st<strong>een</strong> uit.<br />
Hij zei: "De originele vervloeking was niet <strong>een</strong> daad van God. Daarom hou ik vol dat de st<strong>een</strong> daar beter niet kan<br />
zijn. Woorden <strong>hebben</strong> macht en ze beïnvloeden degenen die ze lezen."<br />
De st<strong>een</strong> kapot slaan? Of hem zegenen? De controverse duurt voort.<br />
Het gaat niet goed met Carlisle.<br />
13. EEN PARABEL<br />
Lang, lang geleden reisde zenmeester Joji door de Kobevallei.<br />
Op <strong>een</strong> dag zag hij <strong>een</strong> man aan het werk in <strong>een</strong><br />
st<strong>een</strong>groeve. Nieuwsgierig liep hij <strong>op</strong> de arbeider toe en vroeg<br />
hem wat hij aan het doen was. De man keek niet <strong>op</strong> en<br />
gromde: " Dat zie je toch, ik hak <strong>stenen</strong>."<br />
De reiziger vervolgde zijn weg. Na enkele uren kwam hij<br />
<strong>op</strong>nieuw langs <strong>een</strong> st<strong>een</strong>groeve en zag ook daar <strong>een</strong> man<br />
aan het werk, omgeven door <strong>een</strong> grote berg <strong>stenen</strong>. Joji<br />
vroeg hem naar de aard van zijn arbeid. De man keek <strong>op</strong>,<br />
glimlachte en zei: " Ik hak <strong>stenen</strong> in deze st<strong>een</strong>groeve en<br />
daarmee voed ik mijzelf en mijn gezin. " De reiziger bedankte<br />
hem en ging h<strong>een</strong>.<br />
Toen de zon <strong>op</strong> haar hoogste punt was aangekomen, zocht Joji de schaduw <strong>op</strong> van <strong>een</strong> derde<br />
st<strong>een</strong>groeve. Ook daar was <strong>een</strong> man aan het werk, omgeven door nog hogere stapels <strong>stenen</strong> en ook<br />
aan deze vroeg meester Joji wat hij aan het doen was. De man stond <strong>op</strong>, bood zijn gast <strong>een</strong> koele drank<br />
aan en zei: " Ik neem het gest<strong>een</strong>te uit deze groeve en vorm het om tot bouw<strong>stenen</strong>. Met het geld dat ik<br />
daarmee verdien, voed ik mezelf, mijn gezin en mijn schoonfamilie die bij mij is ingetrokken. Maar als u<br />
echt wilt weten wat ik doe, moet u nog twee dagen verder reizen. Daar bouwen ze met mijn <strong>stenen</strong> <strong>een</strong><br />
prachtige, heilige tempel. "<br />
Een <strong>verhaal</strong> van dezelfde strekking bestaat ook in onze Middeleeuwse<br />
Westerse traditie: " Een man ziet <strong>een</strong> st<strong>een</strong>houwer aan de kant van de weg in<br />
de brandende zon <strong>een</strong> figuur uit st<strong>een</strong> hakken. " Doe je dat de hele dag?<br />
Vraagt hij bezorgd. Hoe lang ben je bezig voor je af hebt waar je mee bezig<br />
bent? "<br />
" Misschien nog wel <strong>een</strong> jaar", zegt de st<strong>een</strong>houwer. " Ik hak g<strong>een</strong> st<strong>een</strong>; ik<br />
bouw <strong>een</strong> kathedraal."<br />
18
14. HEILIGE AFDRUK<br />
Voetstappen <strong>hebben</strong> <strong>een</strong> symbolische betekenis. Een uitdrukking als 'ergens<br />
veel voetstappen <strong>hebben</strong> liggen' is er niet voor niets. Voetstappen<br />
symboliseren 'aanwezigheid'. Waar verder niets onze identiteit verraad, kan<br />
<strong>een</strong> voetstap ons toch informatie geven, al is het <strong>maar</strong> over het profiel van<br />
iemands zolen.<br />
Natuurliefhebbers zoeken naar sporen van dieren, en wij zien in onze<br />
besneeuwde tuin welke vogels er zijn geweest. Zij en wij laten onze sporen<br />
achter.<br />
Voor heiligen geldt dat vooral in figuurlijke zin. En wanneer ze in het 'echt'<br />
niet voorradig zijn, worden ze gewoon gemaakt.<br />
In de meeste boeddhistische tempels zijn de 'voetstappen van Boeddha' ,<br />
meestal heel groot, neergelegd. Daarmee is hij zelf aanwezig, en de gelovige<br />
heeft <strong>een</strong> plaats om 'in zijn voetstappen te treden'. ► in Myanmar en ▲ in<br />
India.<br />
19<br />
Wie heeft er niet <strong>een</strong>s zijn initialen gekrast in de bast van <strong>een</strong> dikke<br />
boom, of dat bekende hartje: 'J houdt van K'.<br />
Voor alle eeuwigheid gekerft, tot de boom het begeeft. De liefde houdt<br />
het vaak minder lang uit.<br />
Grafitti spuiten hun naam <strong>op</strong> plekken waar die gezien wordt, meestal bij<br />
gebrek aan <strong>een</strong> eigen persoonlijkheid.<br />
Zo niet met heiligen. Die <strong>hebben</strong> vaak <strong>een</strong> eeuwig en waardig<br />
identiteitsbewijs achtergelaten, of zo gaat het <strong>verhaal</strong>. De rest doet er<br />
niet toe, iets hoeft niet waar te zijn om waarde te <strong>hebben</strong>.<br />
Zo prachtig, die behoefte van mensen om <strong>een</strong> tastbaar bewijs te<br />
<strong>hebben</strong> van heilige origine.<br />
Je zou het allicht niet verwachten, <strong>maar</strong> Maria heeft vele sporen achtergelaten, en <strong>op</strong> plekken waar ze zeker tijdens<br />
haar leven nooit van had gehoord.<br />
Zo zijn er nogal wat voetstappen van Maria in Frankrijk. Ik citeer uit het boek 'Footprints in Stone' van Janet Bord:<br />
"In Fonte-Sainte zijn antieke heilige bronnen waar Maria versch<strong>een</strong> aan de herderin Marie Galvin, in de 17de<br />
eeuw. De Maagd liet haar voetafdruk achter <strong>op</strong> de drempelst<strong>een</strong> van Fonte-Sainte (Cantal arr.), en waar ze de rots<br />
met drie vingers aanraakte begon <strong>op</strong> 3 plaatsen water te vloeien.<br />
Ze liet <strong>een</strong> indruk van haar heup achter <strong>op</strong> <strong>een</strong> rots toen ze viel van<br />
vermoeidheid terwijl ze de wraak van herodes ontvluchtte bij<br />
Moncontour (Cçtes-d'Armor arr.), en in Deux Sèvres werd ze gevolgd<br />
door de duivel, en toen ze <strong>op</strong>vloog naar de hemel liet ze haar print<br />
achter <strong>op</strong> de rots, die zacht werd toen de duivel er<strong>op</strong> ging staan. Zijn<br />
klauwen zijn in dezelfde rots te bewonderen. De voetafdruk van<br />
Maria bij Saint Laurent Chapel was <strong>een</strong> pelgrimsplek."<br />
Wales heeft wat Maria betreft ook interessante tradities.<br />
Er zijn diverse voetstappen van haar bewaard gebleven langs de<br />
kust van Gwynned. Volgens de overlevering landde ze in Llanfair,<br />
waar <strong>een</strong> voetstap daarvan het bewijs levert. ◄<br />
Ook <strong>een</strong> knieafdruk en <strong>een</strong><br />
borstafdruk zijn daar te<br />
bewonderen. De legendes<br />
eromh<strong>een</strong> zijn natuurlijk vooral<br />
fantastisch.<br />
Ook Jezus liet hier en daar zijn<br />
voetstappen na, en <strong>een</strong><br />
daarvan was in Egypte in Kafr<br />
El Sheik, ► bij de Virgin Mary<br />
Church. Daaromh<strong>een</strong> speelt<br />
zich <strong>een</strong> ingewikkelde legende af over de heilige familie die jaren omzwierf van Palestina naar<br />
Egypte. De bijbel rept daar in enkele zinnen over, <strong>maar</strong> daaraan <strong>hebben</strong> legendes niet<br />
genoeg. Zo zijn er in de K<strong>op</strong>tische kerk veel verhalen ontstaan over alle plekken waar het<br />
gezin verbleef, en <strong>op</strong> al die plekken zijn kerken en kloosters gebouwd.<br />
In het Hindoeïsme zijn natuurlijk ook heiligen wiens voetstappen zijn bewaard.<br />
Deze ▲ zijn van de heilige Bhagwan Swaminarayan, <strong>een</strong> belangrijke heilige die het<br />
Hindoeïsme in zijn puurste vorm zocht te bewaren. De voetstappen bevinden zich in Gujarat,<br />
India
15. LEGENDE IN STEEN<br />
20<br />
Wie de belevenissen van Harry Potter kent, weet wat de<br />
'Sorting Hat' is. Voor anderen: aankomende tovenaars -<br />
leerlingen krijgen <strong>een</strong> puntige hoed <strong>op</strong> hun hoofd die spreekt.<br />
Die hoed weet wat er omgaat in de leerling, en geeft <strong>een</strong><br />
bindend advies voor zijn 'Huis' , waar hij de rest van zijn<br />
schooltijd deel van uit zal maken.<br />
J.K. Rowling maakte dankbaar, vaardig en kundig gebruik van<br />
wat er in omlo<strong>op</strong> is aan overleveringen.<br />
Zo ook deze: 'The Stone of Scone', ook wel de 'Stone of<br />
Destiny' , of 'Coronation Stone' genoemd.<br />
Tot voor kort rustte die st<strong>een</strong> onder de Kroningsstoel in<br />
Westminster Abbey in Londen. De st<strong>een</strong> had <strong>een</strong> stem, en was<br />
in staat de juiste recht<strong>hebben</strong>de troon<strong>op</strong>volger aan te wijzen<br />
door <strong>een</strong> luide kreet te slaken. Wat hij deed als er <strong>een</strong> onrechtmatig persoon <strong>op</strong> de troon ging zitten weet ik niet.<br />
De laatste kroning die de st<strong>een</strong> meemaakte was die van Qu<strong>een</strong> Elisabeth II, in 1953.<br />
Sinds de 13de eeuw lag die st<strong>een</strong> daar. Hij was in 1297 naar Londen gebracht <strong>op</strong> bevel van Koning Edward I van<br />
Schotland.<br />
Maar de st<strong>een</strong> had <strong>een</strong> veel oudere geschiedenis, voor wie het wil geloven.<br />
Eens had hij namelijk gediend als hoofdkussen voor Jacob, toen hij droomde<br />
van de engelen in Beth El - het Huis van God ((Gen. 28: 10-18).<br />
Na die tijd was hij deel van de Tempel van Jeruzalem, waar de koningen van<br />
Judah gekroond waren boven de st<strong>een</strong>. Samen met de laatste koning van Juda,<br />
wat volgens de tijdlijn Zedekiah zou <strong>hebben</strong> moeten zijn die regeerde van 597<br />
tot 587, voor hij door Nebukadnezzar werd afgevoerd en Jeruzalem en de<br />
Tempel van Salomo werden verwoest.<br />
Maar legendes trekken zich niets aan van<br />
historie, en dus kwam Zedekia, of iemand anders<br />
in Ierland terecht, met de st<strong>een</strong>, en trouwde daar<br />
iemand van de Ierse koninklijke familie. Daar<br />
deed de st<strong>een</strong> dienst bij kroningen <strong>op</strong> de Hill of<br />
Tara, tot hij naar Schotland werd overgebracht.<br />
Daar kreeg hij <strong>een</strong> plaats in Scone Palace in<br />
Perthshire, waar hij getuige was van de kroning<br />
van 34 Schotse koningen. Edward I ◄ nam hem<br />
mee naar Londen.<br />
Voorwaar, <strong>een</strong> zwerfkei die heel wat verhalen<br />
zou kunnen vertellen.<br />
Prozaïscher informatie is dat de st<strong>een</strong> van Old Red Sandstone is, <strong>een</strong> fossielrijke st<strong>een</strong>soort die veel voorkomt in<br />
de omgeving van Scone. Maar de soort fossielen die de st<strong>een</strong> bevat maakt <strong>een</strong> plaatselijke herkomst weer<br />
twijfelachtig. Kortom: alles is mogelijk.<br />
De st<strong>een</strong> weegt 152 kilo, is 66 cm lang en 27 cm breed.<br />
Naast de legendarische omzwervingen heeft de st<strong>een</strong> ook in de meer<br />
recente geschiedenis <strong>een</strong> en ander beleefd.<br />
In 1914 hingen de Suffragettes <strong>een</strong> handtasje met <strong>een</strong> bom aan King<br />
Edward's Kroningsstoel. De stoel werd beschadigd, <strong>maar</strong> de st<strong>een</strong><br />
overleefde de merkwaardige daad van vandalisme.<br />
Op Kerstmis 1950 ontvreemdde <strong>een</strong> groep Schotse studenten de st<strong>een</strong><br />
uit Westminster Abbey om hem weer mee te nemen naar Schotland.<br />
Tijdens die actie ontdekten ze dat de st<strong>een</strong> gebroken was,<br />
waarschijnlijk al honderden jaren. Beide delen werden afzonderlijk naar<br />
Schotland vervoerd.<br />
De uitgebreide zoekactie die volgde, tevergeefs.<br />
Uiteindelijk werd de st<strong>een</strong> teruggevonden <strong>op</strong> 11 april 1951, <strong>op</strong> het altaar van Arbroath Abbey. De st<strong>een</strong> werd naar<br />
Westminster teruggebracht, nadat hij kundig was gerepareerd. Sommigen zeggen dat er <strong>een</strong> replica is gemaakt,<br />
en dat zou met het oog <strong>op</strong> toekomstige avonturen voor de hand <strong>hebben</strong> gelegen.<br />
In 1996 werd de st<strong>een</strong>, als <strong>een</strong> symbolisch gebaar naar de Schotten, <strong>op</strong>nieuw naar Schotland gebracht met <strong>een</strong><br />
ceremonieel aan de grens. Vandaar werd hij naar Edinburgh Castle gebracht, waar hij voorl<strong>op</strong>ig blijft. ▲<br />
All<strong>een</strong> als er ooit nog <strong>een</strong> andere koning <strong>op</strong> de troon komt, je weet <strong>maar</strong> nooit, dan gaat de st<strong>een</strong> weer terug naar<br />
Westminster Abbey, naar zijn oude plek onder de troon van Edward I. Want zonder st<strong>een</strong> g<strong>een</strong> zegen.
16. MEDICIJNWIEL - DE HEILIGE HOEPEL<br />
Ieder<strong>een</strong> heeft wel <strong>een</strong>s van <strong>een</strong> medicijnwiel gehoord, <strong>een</strong> typisch Native<br />
American begrip. Nu het Sjamanisme zo in <strong>op</strong>komst is, is het misschien<br />
goed om er wat over te vertellen.<br />
De leringen van het medicijnwiel zijn onder de oudste van de<br />
oorspronkelijke naties van Amerika.<br />
Cirkels - kringen - Mandala's - Kompassen - Wielen - labyrinten - zoveel<br />
namen en vormen voor essentieel hetzelfde gegeven: <strong>een</strong> model van de<br />
werkelijkheid in <strong>een</strong> vorm die zowel de eeuwige kringlo<strong>op</strong>, als het<br />
universum, als <strong>een</strong> queeste naar het eigen middelpunt, als de aspecten van<br />
deze en andere werelden in zich heeft.<br />
Met <strong>een</strong> cirkel kun je, letterlijk, alle kanten <strong>op</strong>.<br />
Dit medicijnwiel van<br />
<strong>stenen</strong>, ►<br />
of 'Sacred Ho<strong>op</strong>',<br />
ligt in Big Horn Range,<br />
Wyoming.<br />
Het is bijna 25 m in<br />
doorsnee en 28 spaken<br />
l<strong>op</strong>en van het hart van<br />
de cirkel naar de buitenste rand. Het werd ontdekt in 1855. Wie<br />
het daar heeft neergelegd weet niemand zeker, <strong>maar</strong><br />
aangenomen wordt dat het wiel minstens 2000 jaar oud is, en<br />
dat de 28 spaken de dagen van de maanmaand zijn. Voor de<br />
Indianen van Wyoming is het <strong>een</strong> heilige ceremoniële plek.<br />
Oorspronkelijk, voor de invasie van de blanken in Amerika,<br />
waren er duizenden van zulke heilige hoepels verspreid over het land. Daarvan zijn er nu nog <strong>maar</strong> zo'n 70 over,<br />
en het worden er steeds minder, door vandalisme en cultivering van het land. De ouderdom van de wielen wordt<br />
geschat tussen 2000 en 4000 BC.<br />
Medicijnwielen zijn niet allemaal gelijk, en verschillende Indianen naties <strong>hebben</strong> hun eigen tradities.<br />
Met healing heeft het niet per se te maken, de term is all<strong>een</strong> <strong>een</strong> aanduiding van de religieuze betekenis die de<br />
<strong>stenen</strong> wielen <strong>hebben</strong> voor de Native Americans. Zelf noemen ze de wielen meestal liever Sacred Ho<strong>op</strong>s.<br />
Ceremonies omvatten waarschijnlijk zowel healing als rituele dansen, vruchtbaarheidsriten en jacht magie, en zijn<br />
door de eeuwen h<strong>een</strong> vermoedelijk veranderd. Veel is er onbekend en dat zal wel zo blijven.<br />
De <strong>stenen</strong> van de originele, oude en latere Sacred Ho<strong>op</strong>s zijn neergelegd in verschillende patronen, met enkel of<br />
meerdere spaken, of all<strong>een</strong> <strong>een</strong> middelpunt met <strong>een</strong> cirkel eromh<strong>een</strong>. Sommigen zijn net als de st<strong>een</strong>cirkels in<br />
Engeland gelegd met <strong>een</strong> astronomische bedoeling, waardoor ze mogelijk als kalender dienst deden.<br />
Het tegenwoordige H<strong>op</strong>i medicijnwiel heeft vier richtingen die samen staan voor de hele mensheid, elk met <strong>een</strong><br />
eigen kleur en element. Bij Canadese Indianen symboliseert het<br />
medicijnwiel de cycli in de natuur en in het leven, en de onderlinge<br />
afhankelijkheid en <strong>een</strong>heid. Bij de Ojibwa Indianen zijn het de <strong>stenen</strong> zelf die<br />
ieder hun eigen symbolische betekenis <strong>hebben</strong>.<br />
Tegenwoordig herleeft het medicijnwiel niet all<strong>een</strong> bij Native Americans <strong>maar</strong><br />
ook bij vele anderen die zich met sjamanisme bezighouden. Een<br />
medicijnwiel kun je bij wijze van spreken in de achtertuin neerleggen, en er<br />
je eigen symboliek en je eigen ceremonies bij bedenken.<br />
Nicolas Black Elk, de beroemde Lakota Chief (1863-1950) schreef deze<br />
regels:<br />
"Toen stond ik <strong>op</strong> de hoogste berg van alle bergen en rondom mij was<br />
de hele hoepel van de wereld...Ik zag de vorm van alle dingen in de<br />
spirit en de verschijningen van alle dingen zoals ze samen moeten<br />
leven als één wezen.<br />
En ik zag de heilige hoepel van mijn volk die <strong>een</strong> van de vele hoepels<br />
was die samen <strong>een</strong> cirkel maakten, wijds als daglicht en als sterrenlicht<br />
en in het centrum groeide <strong>een</strong> reusachtige machtige bloeiende boom<br />
om alle kinderen van één Moeder en één Vader beschutting te geven,<br />
en ik zag dat het heilig was."<br />
21
17. SHALIGRAMMONIET<br />
Er was <strong>een</strong> tijd toen fossielen nog niet als fossielen werden<br />
herkend, of er verwarring was over hun herkomst. B<strong>een</strong>deren<br />
van Dino's werden aangezien voor die van reuzen, want die<br />
kwamen in de bijbel voor, en van <strong>een</strong> T. Rex had niemand ooit<br />
gehoord.<br />
Maar waar b<strong>een</strong>deren als b<strong>een</strong>deren te herkennen zijn, zijn<br />
sommige fossielen van zeedieren zo één geworden met de<br />
st<strong>een</strong> waarin ze zijn gevonden, dat ze niet van elkaar te<br />
(onder)scheiden zijn.<br />
Ammonieten zijn zeedieren die <strong>maar</strong> niet uitgestorven wilden<br />
raken. zo'n 300 miljoen jaar, van Devoon tot Krijt, <strong>hebben</strong> de<br />
dieren zich kunnen ontwikkelen, en pas bij het grote uitsterven<br />
van 65 Miljoen jaar geleden <strong>hebben</strong> de ontelbare soorten<br />
ammonieten definitief het loodje gelegd, samen met de dino's.<br />
De moderne Nautilus heeft dezelfde vorm <strong>maar</strong> is g<strong>een</strong> directe afstammeling van de Ammoniet.<br />
Ammonieten danken hun naam aan Plinius de oude (23-79 AD), wie anders. Hij noemde de '<strong>stenen</strong>' 'Hammonis<br />
Cornu', de 'heiligste <strong>stenen</strong> van Ethi<strong>op</strong>ië', vanwege hun vorm die aan <strong>een</strong> ramshoorn doet denken. Hij hechtte<br />
waarde aan de mythe dat de fossielen dromen waar kon maken en de geest heilige dingen waar kon nemen door<br />
toedoen van de 'Hammonis' . Ammon was <strong>een</strong> Egyptische god die in de p<strong>op</strong>ulaire cultus rond 2000 BC werd<br />
afgebeeld met ramshoorns. De stap naar <strong>een</strong> verering <strong>op</strong> grond van vormover<strong>een</strong>komst is in elke religie snel<br />
gemaakt.<br />
Een Christelijke legende verbond de Ammoniet met St. Hilda, de eerste<br />
abdis van Whitby Abbey in noord Engeland, 7de eeuw AD.<br />
Toen Hilda naar de nieuw gebouwde abdij kwam werd ze aangesproken<br />
door de plaatselijke bevolking. Er was <strong>een</strong> slangenplaag, of ze daar iets<br />
aan kon dien.<br />
We voelen het al: Hilda bad, en de slangen stortten zich van de rotsen,<br />
waar ze met<strong>een</strong> in <strong>stenen</strong> veranderden. Je kunt je afvragen waarom de<br />
heer slangen heeft geschapen, misschien om heiligheid <strong>een</strong> kans te<br />
geven?<br />
Handige zakenlieden maakten natuurlijk dankbaar gebruik van dit <strong>verhaal</strong>,<br />
kerfden 'slangen<strong>stenen</strong>' van echte of namaak ammonieten, en verkochten<br />
ze als wondermiddel tegen kwalen. ►<br />
Maar dan de Shaligram, ook wel Salagrama genoemd.<br />
Deze <strong>stenen</strong> - of liever verst<strong>een</strong>de ammonieten, worden all<strong>een</strong> in de Nepalese rivier de Gandaki gevonden, en ze<br />
zijn zo heilig als iemands geloof in Lord Vishnu voorschrijft. Shaligrams zijn de heilige manifestatie van de<br />
goddheid, en de hoge ouderdom en het feit dat het g<strong>een</strong> gewone <strong>stenen</strong> zijn draagt all<strong>een</strong> <strong>maar</strong> bij aan hun<br />
verering.<br />
Natuurlijk zit ook aan de Shaligram<br />
<strong>een</strong> legende vast.<br />
Shaligrams zijn er in diverse<br />
kleuren, van zwart tot veelkleurig.<br />
En natuurlijk zijn er g<strong>een</strong> twee<br />
gelijk. ◄<br />
Een beschadigde st<strong>een</strong> kan niet<br />
meer vereerd worden.<br />
Rituelen rond <strong>een</strong> shaligram zijn<br />
even goed als het zeggen van<br />
mantra's of het <strong>hebben</strong> van <strong>een</strong><br />
goeroe.<br />
Het wordt ook in het moderne India<br />
nog altijd als <strong>een</strong> gunst van de<br />
godheid gezien om <strong>een</strong> Shaligram<br />
te vinden of te bezitten, omdat men<br />
dan kan rekenen <strong>op</strong> <strong>een</strong> ho<strong>op</strong><br />
geluk: gezondheid, g<strong>een</strong> armoede,<br />
kinderen en victorie over vijanden.<br />
En wie wil dat nou niet.<br />
22
18. POKAINI - EEN RAADSELACHTIGE PLAATS<br />
Bron: Pravda<br />
Niet ver van Riga, de hoofdstad van Letland, ligt het Pokaini<br />
bos.<br />
In 1996 vertelde Ivar Viks, <strong>een</strong> wetenschapper uit Riga in <strong>een</strong><br />
vraaggesprek journalisten over de metereologische afwijkingen<br />
in de omgeving, en over de mysterieuze eigenschappen van<br />
sommige lokale rotsen.<br />
Viks uitspraken brachten discussies <strong>op</strong> gang van voor - en<br />
tegenstanders, en daarbij bleek dat er nog meer vreemde<br />
dingen gebeurden in en rond Poikani die niet anders te<br />
verklaren waren dan door paranormale activiteit.<br />
Kort na het interview stierf de wetenschapper aan <strong>een</strong><br />
onbekende kwaal. De reseach werd voortgezet door Yevgeny<br />
Sidorov, <strong>een</strong> andere Letse wetenschapper. Hij ontdekte dat het<br />
Pokainibos al van oudsher <strong>een</strong> plaats van pelgrimage was,<br />
vanwege <strong>een</strong> helende reputatie die nu ontdekt is door toeristen.<br />
Inderdaad is het bos mysterieus. Het terrein is<br />
heuvelachtig, vele heuvels maken het bos<br />
onoverzichtelijk. De eiken <strong>hebben</strong> <strong>maar</strong> aan <strong>een</strong> kant<br />
blad, wat kan wijzen <strong>op</strong> negatieve energie die maakt<br />
dat ze de andere kant <strong>op</strong> groeien.<br />
Maar het grootste raadsel zijn de <strong>stenen</strong>. Legenden<br />
zeggen dat ze er door pelgrims neergelegd zijn, als<br />
boetedoening voor hun zonden, <strong>maar</strong> het is duidelijk<br />
dat de grotere <strong>stenen</strong> deel uitmaken van de<br />
geologische make-up van het gebied. Waar de<br />
kleinere st<strong>een</strong>h<strong>op</strong>en vandaan komen en sinds<br />
wanneer die er liggen is <strong>een</strong> on<strong>op</strong>geloste vraag.<br />
In vroegere eeuwen werd het Pokaini bos<br />
beschouwd als <strong>een</strong> heilige plek, en er zijn veel<br />
legenden die daarmee te maken <strong>hebben</strong>. Een legende<br />
rept over <strong>een</strong> vreemd object dat is verborgen onder <strong>een</strong> van de rotsen. De meningen l<strong>op</strong>en uit<strong>een</strong>: van <strong>een</strong><br />
radioactieve meteoriet tot <strong>een</strong> antiek graf.<br />
Archeologen die <strong>op</strong>gravingen <strong>hebben</strong> verricht <strong>hebben</strong> g<strong>een</strong> bewijs gevonden van graven onder de <strong>stenen</strong>.<br />
Maar er is genoeg bewijs dat de keien ongewoon zijn; sommige blijken bij aanraking warm te zijn, en ze genezen<br />
verschillende ziekten, zoals reumatische of gynaecologische kwalen. Er zijn ook negatief geladen <strong>stenen</strong> waar<br />
mensen <strong>een</strong> akelig gevoel bij krijgen. Zulke <strong>stenen</strong> kunnen degene die ze verplaatst of m<strong>een</strong>eemt ziek maken of<br />
<strong>een</strong> ongeluk bezorgen.<br />
Een andere anomalie is <strong>op</strong> <strong>een</strong> <strong>op</strong>en plek, onder <strong>een</strong> pijnboom. De<br />
temperatuur is daar altijd hoger<br />
dan in de omgeving, en lijkt van<br />
onder de grond te komen. Zelfs in<br />
de winter is die warmte<br />
waarneembaar.<br />
In de 'Valley of the Spirits' worden<br />
orbs waargenomen, die intelligent<br />
lijken te zijn. Ze kunnen<br />
<strong>op</strong>geroepen worden door meditatie.<br />
En net als bij graancirkels l<strong>op</strong>en batterijen leeg en horloges en<br />
kompassen worden onbruikbaar.<br />
In de 90er jaren is het bos <strong>op</strong>geschoond en beter begaanbaar<br />
gemaakt. Er zijn paden aangelegd en bij die werkzaamheden kwamen<br />
ook veel van de <strong>stenen</strong> weer in zicht. Daardoor trekt het nu veel bezoekers, waaronder mensen met <strong>een</strong><br />
esoterische belangstelling, healers en mensen die genezing zoeken.<br />
Ook is het bos <strong>een</strong> bijzondere plek voor wichelroedel<strong>op</strong>ers.<br />
Ieder<strong>een</strong> is het er over <strong>een</strong>s dat de <strong>stenen</strong> iets '<strong>hebben</strong>' , en velen voelen de energie die ervan uit gaat.<br />
Blijkbaar voelen de bomen dat ook, want sommige lijken de <strong>stenen</strong> met hun wortels te omhelzen....<br />
23
19. DE ICA STENEN VAN PERU<br />
Zo nu en dan komt er <strong>een</strong> artifact boven water dat<br />
archeologen en paleontologen nachtmerries bezorgt.<br />
De meest gebruikelijke reactie is dan meestal om zo'n<br />
vondst te negeren, of hem af te doen als bedrog, zodat er<br />
verder g<strong>een</strong> aandacht aan gegeven hoeft te worden.<br />
De Ica <strong>stenen</strong>, gevonden in de buurt van de Nazca lines van<br />
Peru, waren zo'n vondst.<br />
Dr. Javier Cabrera ontving in 1966 <strong>een</strong> gegraveerde st<strong>een</strong><br />
voor zijn verjaardag. Hij identificeerde de afbeelding <strong>op</strong> de<br />
st<strong>een</strong> als die van <strong>een</strong> miljoenen jaren geleden uitgestorven<br />
vis.<br />
Carlos en Pablo Soldi, beide verzamelaars van <strong>op</strong>gegraven<br />
artifacts, hadden <strong>een</strong> hele verzameling van deze <strong>stenen</strong><br />
waarvoor ze de interesse van de archeologische<br />
gem<strong>een</strong>schap tot nu toe niet hadden weten te wekken.<br />
Zij verkochten 241 soortgelijke <strong>stenen</strong> aan Dr. Cabrera.<br />
Zo ontstond <strong>een</strong> enorme verzameling, want in de 35 jaren<br />
na zijn eerste st<strong>een</strong> verzamelde Dr. Cabrera er ongeveer<br />
15.000, voornamelijk van inwoners van het gebied.<br />
De meeste <strong>stenen</strong> werden in de grond gevonden, en <strong>een</strong> theorie is dat<br />
ze aan de doden werden meegegeven.<br />
De <strong>stenen</strong> <strong>hebben</strong> heel verschillende afmetingen, van tennisbal tot<br />
voetbal.<br />
Alle <strong>stenen</strong> zijn van Andesite, <strong>een</strong> grijs tot zwarte, soms bruinige<br />
variatie harde vulkanische st<strong>een</strong>. In lichtere tinten zijn ze gegraveerd<br />
met <strong>een</strong> grote variatie aan patronen.<br />
Wat die patronen zo ongelofelijk maakt is dat dinosauriërs en mensen<br />
er samen <strong>op</strong> staan afgebeeld. Als de <strong>stenen</strong> echt zijn, dan betekent<br />
dat dat de hele menselijke geschiedenis herschreven moet worden.<br />
Traditionele koolstofdatering, de betrouwbare manier om organische<br />
vondsten te dateren, werkt niet met st<strong>een</strong>, <strong>maar</strong> het <strong>op</strong>pervlak van de<br />
<strong>stenen</strong> is 'gevernist' door de inwerking van bacterieën, <strong>een</strong> natuurlijk<br />
proces bij st<strong>een</strong>. Door het graveren ontstonden de lichtere patronen:<br />
de echte kleur van de <strong>stenen</strong>. Omdat ook daar vaak weer <strong>een</strong> laag 'vernis' overh<strong>een</strong> is gegroeid, lijkt het<br />
waarschijnlijk dat de <strong>stenen</strong> inderdaad heel oud zijn.<br />
Behalve prehistorische en uitgestorven dieren zijn er kaarten <strong>op</strong> de <strong>stenen</strong> gegraveerd met vreemde continenten,<br />
menselijke scenes, sexuele interactie, technologische voorstellingen en zelfs <strong>op</strong>eraties.<br />
Is er werkelijk sprake van afbeeldingen uit <strong>een</strong> beschaving die zo lang geleden bestond dat we er er niets van<br />
weten? Of is er <strong>een</strong> kunstzinnige grappenmaker aan het werk geweest? Zo iemand moet er <strong>een</strong> levenswerk van<br />
gemaakt <strong>hebben</strong>, want de 15.000 tot nu toe gevonden <strong>stenen</strong> zijn rondom bedekt met voorstellingen van grote<br />
artisticiteit en complexiteit. Wie zou tientallen jaren van zijn leven willen geven om de wetenschap te misleiden?<br />
Dr. Cabrera stichtte <strong>een</strong> museum om zijn <strong>stenen</strong> onder te brengen, <strong>maar</strong> <strong>een</strong> serieuze<br />
belangstelling van wetenschappelijke zijde heeft hij nooit gekregen.<br />
Intussen - overtuigd als hij was van de echtheid van de vondsten - deed hij er alles aan<br />
om <strong>een</strong> tijdlijn vast te stellen <strong>op</strong> grond van de voorstellingen <strong>op</strong> de <strong>stenen</strong>. Zijn idee<br />
was dat de <strong>stenen</strong> afkomstig waren van <strong>een</strong> buitenaards ras. Omdat ze in de buut van<br />
de Nazca woestijn zijn gevonden, theoretiseerde hij dat de Nazca vlakte <strong>een</strong><br />
landingsplaats was voor buitenaards verkeer, en <strong>een</strong> vertrekpunt, toen hun werk hier<br />
<strong>op</strong> aarde er <strong>op</strong> zat.<br />
Geologen <strong>hebben</strong> bevestigd dat de kaarten <strong>op</strong> de <strong>stenen</strong> de wereld weergeven zoals<br />
die er 13.000.000 jaar geleden uitzag.<br />
Dat er continenten zijn geweest met ontwikkelde beschavingen is g<strong>een</strong> nieuw idee.<br />
Er zijn <strong>op</strong> de wereld heel veel door mensen gemaakte voorwerpen gevonden in lagen van miljoenen jaren oud, uit<br />
<strong>een</strong> tijd toen er nog g<strong>een</strong> sprake was van iets wat <strong>op</strong> mensen leek - denken wij.<br />
In o.a.de Indiase mythologie is er wel sprake van zulke lang verloren werelden, veel ouder dan Atlantis of Mu.<br />
Intussen worden de Ica <strong>stenen</strong> officieel doodgezwegen, en omdat de wetenschap ze voor vervalsingen houdt en er<br />
g<strong>een</strong> onderzoek naar wil doen, vermoedelijk uit angst dat ze misschien echt blijken, zal de controverse zo nu en<br />
dan wel weer <strong>op</strong>laaien. Komt u ooit in Peru, dan kunt u ze gaan bekijken.<br />
24
20. DE STEM VAN STENEN<br />
Dat is de titel van <strong>een</strong> veelbelovend artikel uit 'The World of<br />
Wonders' , <strong>een</strong> tijdschrift uit rond 1870.<br />
Ik vertaal: "De oude magiers schijnen heel succesvol geweest te<br />
zijn in het manipuleren van de eigenschappen van geluid voor<br />
hun eigen doeleinden.<br />
In het Labyrint van Egypte, dat 12 paleizen en 1.500<br />
onderaardse kamers bevatte, spraken de goden met donderende<br />
stem. Plinius de Oude, die in die tijd leefde, informeert ons dat<br />
sommige van die paleizen zo waren geconstrueerd dat hun<br />
deuren niet konden worden ge<strong>op</strong>end zonder dat donderslagen<br />
werden gehoord binnenin het hele paleis."<br />
Voor 't geval je nooit van het Egyptische Labyrint hebt gehoord,<br />
( ik bijvoorbeeld) , voel je dan niet onderontwikkeld, want het<br />
Labyrint werd pas in 2008 geofysisch onderzocht door<br />
wetenschappers en UNESCO representanten. Opper - archeoloog Zahi Hawass zal er ook wel bij geweest zijn.<br />
Het Labyrint is gelegen bij de plaats Hawara, en is bekend uit de geschriften van de klassieke historici Herodotus<br />
en Strabo, die melden dat het <strong>een</strong> tempelcomplex was met 3000 kamers vol hieroglyphen en fresco's, dat in de<br />
afgel<strong>op</strong>en 2000 jaar onder het zand is bedolven geweest.<br />
Herodotus beschrijft het labyrint als <strong>een</strong> onafzienbaar complex "waarvan het nauwelijks voorstelbaar is dat het om<br />
mensenwerk gaat. Tomben van Farao's en van heilige krokodillen zijn erin<br />
ondergebracht", en "verbijsterende en ingewikkelde passages van kamer naar<br />
kamer en van hof naar hof en vandaar naar galerijen zijn <strong>een</strong> eindeloos wonder<br />
voor mij. Iedere binnenplaats is van wit marmer en versierd met prachtig<br />
beeldhouwwerk, omringd door zuilengalerijen..."<br />
Meer dan <strong>een</strong> echo-bepaling van de omtrekken van het complex kan er niet<br />
gedaan worden, omdat het zoute grondwater onrustbarend stijgt en de<br />
Egyptenaren onder de omstreden Hawass (weer <strong>op</strong>nieuw in functie) niet happig<br />
zijn <strong>op</strong> buitenlandse inmenging. Hier <strong>een</strong> mogelijk grondplan...►<br />
Terug naar de World of Wonders....<br />
"The Antieken wisten de akoestische eigenschappen van bepaalde soorten st<strong>een</strong><br />
<strong>op</strong>merkelijk goed te benutten. Pausanias vertelt van <strong>een</strong> prachtige st<strong>een</strong> die was<br />
geplaatst als <strong>een</strong> soort schildwacht bij de ingang van <strong>een</strong> schatkamer, en dat rovers werden afgeschrikt door de<br />
trompettonen die eruit kwamen. Diverse <strong>stenen</strong> <strong>hebben</strong> die eigenschap van resonantie, en het is mogelijk dat <strong>een</strong><br />
st<strong>een</strong> zo was <strong>op</strong>gehangen dat hij , als men hem probeerde te <strong>op</strong>enen, werd aangeslagen door <strong>een</strong> uitstekend stuk<br />
metaal."<br />
De Kolossen van Memnon, <strong>op</strong> de westelijke oever van de Nijl,<br />
stonden bekend om hun 'roep' wanneer de zon <strong>op</strong>ging. Volgens de<br />
World of Wonders was dit het gevolg van <strong>een</strong> ingewikkeld<br />
mechanisch systeem van lenzen en hamers, waardoor bij de eerste<br />
zonnestralen er iets in beweging werd gebracht en <strong>een</strong> klankrijke<br />
st<strong>een</strong> werd aangeslagen, waardoor de roep over de Nijlvlakte klonk.<br />
Dat moet indrukwekkend geweest zijn, <strong>maar</strong> historisch is het onzin..<br />
Anderen geloven dat het niets anders was dan <strong>een</strong> priester die <strong>op</strong><br />
gezette tijden, gebruik makend van de akoestiek, de goden <strong>een</strong> stem<br />
gaf.<br />
Dit fenom<strong>een</strong> ontstond in ieder geval pas toen in 27 BC <strong>een</strong><br />
aardbeving <strong>een</strong> van de Kolossen zwaar beschadigde.<br />
Vanaf dat moment werden de geluiden gehoord. Strabo beschrijft het als <strong>een</strong> resonerende dreun, terwijl Pausanius<br />
het geluid vergelijkt met het breken van de snaar van <strong>een</strong> lier. Anderen hoorden meer <strong>een</strong> geluid van slaan <strong>op</strong><br />
k<strong>op</strong>er, of ook van gefluit. Strabo zegt dat hij het in 20 BC zelf heeft gehoord.<br />
Al in de Oudheid bestond het idee dat het horen van de stem van Memnon geluk bracht. De reputatie van het<br />
fenom<strong>een</strong> reisde de wereld over en <strong>een</strong> constante stroom van antieke toeristen, waaronder Romeinse keizers,<br />
reisde af naar Egypte om gelukkig te worden. Een van hen, Septimus Severus, kreeg het geluid niet te horen en<br />
was daardoor blijkbaar zo geschokt dat hij rond 199 AD het gebroken beeld herstelde, waarna hij het voorgoed het<br />
<strong>zwijgen</strong> <strong>op</strong>legde.<br />
Daarom is het waarschijnlijk dat het hier om <strong>een</strong> natuurlijk fenom<strong>een</strong> ging, en dat er g<strong>een</strong> priester in het voetstuk<br />
zat. Een verklaring zou kunnen zijn dat de poreuze <strong>stenen</strong> uitzetten bij de rijzende temperaturen, of misschien had<br />
ook de wind ermee te maken. Hoe dan ook, Memnon zwijgt. Terwijl hij toch heel wat heeft meegemaakt.<br />
Jammer.<br />
25
21. DE STEEN VAN SHIVAPUR<br />
Internet is behalve <strong>een</strong> fantastische bron van informatie, ook <strong>een</strong> plek waar menig<strong>een</strong> <strong>een</strong> onzinnig ei <strong>op</strong> legt.<br />
Zo ook over de leviterende staan van Shivapur, <strong>een</strong> dorp ten zuiden van Pune. Maar gelukkig heeft <strong>een</strong> Margaret<br />
Deefholts daar <strong>een</strong> betrouwbaar verslag over geschreven, http://www.margaretdeefholts.com/levitatingstoneshivapur.html<br />
gek<strong>op</strong>peld aan <strong>een</strong> filmpje <strong>op</strong> YouTube.<br />
http://www.youtube.com/v/T_whh8O_EMo<br />
Het <strong>verhaal</strong> is er <strong>een</strong> van Moslim verdraagzaamheid, en dus moeten de extremistisch geneigden daar <strong>een</strong>s <strong>een</strong><br />
kijkje nemen.<br />
Maar dat terzijde.<br />
Pir Qamar Ali Darvesh was de zoon van <strong>een</strong> Moslim familie, die al jong het vreedzame pad van het Soefisme<br />
prefereerde boven de spierballen van zijn oudere broers. Een<br />
precieze datum kan ik niet vinden, <strong>maar</strong> het moet ergens in de 14de<br />
of 15de eeuw geweest zijn.<br />
Op z'n 6de ging Qamar Ali al in de leer bij <strong>een</strong> Soefi leraar waar hij<br />
zijn dagen in meditatie doorbracht. Blijkbaar ontwikkelde hij ook de<br />
gave van healing, want al snel kwamen mensen van heinde en ver<br />
naar hem toe vanwege zijn gaven en zijn heiligheid.<br />
Maar spirituele wonderkinderen sterven vaak jong: hij was 18. Op zijn<br />
sterfbed had hij <strong>een</strong> wens: bij zijn tombe moest <strong>een</strong> st<strong>een</strong> geplaatst<br />
worden van 100 kilo. Als 11 mannen hun wijsvinger onder de st<strong>een</strong><br />
zouden leggen (andere versies zeggen 7 mannen) en samen zijn<br />
naam aanroepen, dan zou de st<strong>een</strong> boven hun hoofd uitrijzen. "Laat<br />
dat <strong>een</strong> symbool zijn", zei hij, "dat spirituele kracht groter is dan brute<br />
kracht. Zoals Allah de mededogende jullie liefheeft, zo moeten jullie<br />
alle mensen van iedere kaste en geloof lief<strong>hebben</strong>, want wij zijn allen<br />
broeders <strong>op</strong> dezelfde weg. Denk daaraan als je mijn naam aanroept<br />
en de st<strong>een</strong> <strong>op</strong>heft."<br />
En zo gebeurt het nog steeds. De st<strong>een</strong> vliegt<br />
de lucht in boven de hoofden van de<br />
participanten, gedragen door de naam van de<br />
heilige. Echte levitatie is wat anders, de<br />
wijsvingers zijn nodig om de st<strong>een</strong> in beweging<br />
te brengen. Het doet denken aan de bekende<br />
'partytrick' waarin vier mensen met hun<br />
wijsvinger <strong>een</strong> stoel met iemand er<strong>op</strong> <strong>op</strong>tillen. Dat schijnt te lukken, mits je 't <strong>op</strong> de goeie manier aanpakt, en daar<br />
komt g<strong>een</strong> heilige aan te pas.<br />
Margaret Deefholts vertelt dat het g<strong>een</strong> effect sorteert als men met<br />
meer dan 11 mensen de st<strong>een</strong> wil laten 'vliegen' , en ook niet als de<br />
naam van de heilige niet wordt uitgesproken.<br />
Dat kan psychologisch zijn, <strong>maar</strong> in <strong>een</strong> land als India, zo vol oude<br />
overleveringen en wonderen, zijn zulke nuchtere overwegingen nooit<br />
te toetsen. Het geloof doet er niet toe, zoals het er ook voor Qamar Ali<br />
niet toe deed.<br />
De tombe van Qamar Ali is met goud brokaat overdekt en zijn<br />
mausoleum is van marmer. ►Vrouwen worden er niet binnengelaten,<br />
uit eerbied voor de ongetrouwde status van de 18 jarige heilige.<br />
Maar wonder of niet, besluit Deefholts, de st<strong>een</strong> brengt steeds 11 mensen van vaak verschillende denominaties bij<br />
elkaar voor <strong>een</strong> gezamenlijke inspanning in naam van Qamar Ali, en dat is wonder genoeg.<br />
26
22. STENEN ZIJN NET MENSEN<br />
Soms kunnen ze hun mond niet houden.<br />
Volgens Wirt Sikes, die verzamelaar van Welsh folklore waar hij<br />
in 1880 <strong>een</strong> omvangrijk boek over schreef, was er <strong>een</strong> Talking<br />
Stone in Llechlafar, die als <strong>een</strong> brug dienstdeed over de rivier de<br />
Alyn, bij het kerkhof van St. David in Pembrokeshire, aan de<br />
noordkant. Als u er ooit <strong>een</strong> keer wilt gaan kijken.<br />
De st<strong>een</strong> is <strong>een</strong> marmeren plaat, glad geworden door de vele<br />
voeten die er overh<strong>een</strong> zijn gel<strong>op</strong>en. Hij is 2 meter breed en 30<br />
cm dik. Wie begraven wilde worden <strong>op</strong> het kerkhof van St. David<br />
moest noodzakelijkerwijs over die st<strong>een</strong>, of hij zou in de rivier<br />
terechtkomen.<br />
Dat ging <strong>een</strong> keer mis. Misschien was de kist te zwaar, of de<br />
overledene stond de st<strong>een</strong> niet aan, <strong>maar</strong> bij die gelegenheid<br />
begon de st<strong>een</strong> <strong>een</strong> gesprek, <strong>maar</strong> krakte door de inspanning in<br />
het midden. Dat kan men nog zien, die barst. En daarom liep men later liever <strong>een</strong> eindje om dan nog <strong>een</strong> keer met<br />
<strong>een</strong> lijk over die <strong>stenen</strong> brug te gaan.<br />
Een andere <strong>stenen</strong> bemoeial is gelegen in dezelfde parochie van St. David: <strong>een</strong> trap die leidt naar de zee. Enkele<br />
van de treden maken <strong>een</strong> bijzonder geluid, als het luiden van <strong>een</strong> bel. Het <strong>verhaal</strong> gaat dat er in het grijze verleden<br />
<strong>een</strong> troep bandieten is geland die de kapel wilden beroven. Die namen de kerkklok mee, <strong>maar</strong> omdat die zo zwaar<br />
was moesten ze hem telkens even neerzetten om <strong>op</strong> adem te komen. Sinds die dag herinneren de <strong>stenen</strong> waar<strong>op</strong><br />
de klok rustte aan die akelige gebeurtenis, door te klinken als <strong>een</strong> klok als men er <strong>op</strong> slaat.<br />
Nog <strong>een</strong> st<strong>een</strong> in die <strong>stenen</strong>rijke regio: de Expanding Stone. In de rots van St. Gowan's Chapel is <strong>een</strong> uitholling die<br />
de magische eigenschap heeft zich aan te passen aan de omvang van wie erin gaat zitten. Voor zowel <strong>een</strong> grote<br />
als <strong>een</strong> kleine man is net genoeg ruimte.<br />
Ook kan men er <strong>een</strong> wens doen, en als je je dan niet bedenkt terwijl je je in de st<strong>een</strong> omdraait, dan komt je wens<br />
uit. De originele fabel vertelt dat de st<strong>een</strong> ooit massief was, tot <strong>een</strong> heilige onderdak zocht bij de rots omdat hij<br />
werd achtervolgd door heidenen. Toen <strong>op</strong>ende de st<strong>een</strong> zich en ontving hem tot het gevaar was geweken en de<br />
st<strong>een</strong> hem weer liet gaan.<br />
Sommige <strong>stenen</strong> houden het niet uit <strong>op</strong> één plek.<br />
In het midden van de parochie van Carmarthenshire is <strong>een</strong> veld dat Parc y Fonwent heet, of kerkhofveld, waar<br />
volgens de lokale traditie ooit <strong>een</strong> nieuwe kerk gebouwd had moeten worden. Maar de <strong>stenen</strong> die daar overdag<br />
h<strong>een</strong>gebracht werden, vonden hun weg 's nachts terug naar de plek van de huidige kerk. Getuigen die 's nachts <strong>op</strong><br />
wacht stonden hoorden de dwergen die met dat werk bezig waren tegen elkaar zeggen 'Nee, hier is de plek'.<br />
Er zijn meer plaatsen in Wales waar de dwergen zich met het verplaatsen van <strong>stenen</strong> bemoeien, <strong>maar</strong> er zijn ook<br />
<strong>stenen</strong> die uit zichzelf aan de wandel gaan.<br />
Nennius, <strong>een</strong> 9de eeuwse monnik, spreekt over <strong>een</strong> st<strong>een</strong>, <strong>een</strong> van de wonderen<br />
van het eiland Anglesey, die 's nachts uitstapt in de vallei van Eitheinn. Volgens de<br />
overlevering werd die st<strong>een</strong> in zee gegooid <strong>maar</strong> 's morgens teruggevonden in de<br />
vallei. Sindsdien verplaatst hij zich. Een st<strong>een</strong> wil ook wel <strong>een</strong>s wat van de wereld<br />
zien.<br />
De Anglesey st<strong>een</strong> wordt ook genoemd door Giraldus Cambrensis, <strong>een</strong> 12de<br />
eeuwse monnik en historicus uit Wales,► door wie de st<strong>een</strong> beroemd werd als de<br />
Maen Morddwyd, of de 'dijst<strong>een</strong>' vanwege zijn vorm. In zijn tijd was het zo dat waar<br />
die st<strong>een</strong> ook mee naar toegenomen werd, hij altijd <strong>op</strong> eigen initiatief terugwandelde.<br />
's Nachts natuurlijk.<br />
Hugh, de Graaf van Chester (1047-1101) hoorde van de miraculeuze krachten van<br />
deze st<strong>een</strong> toen hij het eiland en het omringende gebied veroverde. Omdat hij van<br />
nature sceptisch was, liet hij de st<strong>een</strong> met ijzeren kettingen stevig vastbinden aan<br />
<strong>een</strong> hele grote st<strong>een</strong>. Daarna wierp men ze samen in de zee.<br />
Maar zie, precies zoals men hem al voorspeld had, was de st<strong>een</strong> de volgende<br />
morgen, in z'n <strong>een</strong>tje, weer <strong>op</strong> zijn oude plaats terug. Vanaf toen was het verboden<br />
de st<strong>een</strong> nog te beproeven. Maar blijkbaar ging die z'n eigen gang.<br />
Op den duur heeft die st<strong>een</strong> z'n kracht verloren, schrijft Sikes, want in de 18de eeuw werd hij gestolen en daarna is<br />
hij nooit teruggekomen. Jammer jammer.<br />
In Pembrookeshire tenslotte staan de Dancing Stones of Stackpool; drie staande <strong>stenen</strong> ongeveer <strong>een</strong> mijl van<br />
elkaar. Volgens het plaatselijk geloof komen ze <strong>een</strong> keer per jaar bij elkaar in Sais Ford om te dansen.<br />
Als ze moe zijn keren ze naar hun respectievelijke plaats terug, en doen of hun neus bloedt.<br />
Maar als het jaar om is.....<br />
27
23. ZACHTE STENEN<br />
we dus niet <strong>op</strong>komen.<br />
Hoe de piramides van Egypte gemaakt zijn weten we niet. Tientallen theorieën zijn<br />
er intussen <strong>op</strong> losgelaten hoe die gigantische blokken st<strong>een</strong> met primitieve<br />
middelen en <strong>een</strong> grote hoeveelheid mankracht <strong>op</strong> de juiste plaats zijn<br />
terechtgekomen.<br />
Dat we <strong>maar</strong> weinig weten over de technologieën van oude beschavingen wordt<br />
keer <strong>op</strong> keer door vondsten bevestigd, ook al geven de leerboeken kant en klare<br />
theorieën alsof er g<strong>een</strong> enkele twijfel mogelijk is.<br />
Ik denk dat wij in onze verklaringsdrift altijd uitgaan van wat wij aan oude en<br />
nieuwe technieken kennen.<br />
Maar allicht zijn er in de oudheid technieken geweest die wij vergeten zijn en waar<br />
Van alternatieve zijde is veel gespeculeerd over geluid als bron van levitatie. Niet all<strong>een</strong><br />
van de <strong>stenen</strong> in Egypte, <strong>maar</strong> ook van andere 'bovenmenselijke' bouwwerken. Best<br />
mogelijk. Verhalen uit het oude Tibet bevestigen zo'n techniek, en in modernere tijden<br />
<strong>hebben</strong> bijvoorbeeld John Worrell Keely (1827-1898) en John Hutchison (1945 - ) met<br />
succes geëxperimenteerd met geluid en magnetische velden om de zwaartekracht <strong>op</strong> te<br />
heffen.<br />
Het kan dus. Of de Egyptenaren dat wisten zullen we vermoedelijk nooit te weten komen.<br />
In <strong>een</strong> recent artikel van geoloog Robert Schoch ► speculeert hij heel<br />
voorzichtig over levitatie als mogelijke plaatsingstechniek voor de Moai van<br />
Rapa Nui (Paaseiland). Daarbij gaat hij uit van de legenden die veel ouder zijn<br />
dan de infiltratie van de blanken <strong>op</strong> het eiland.<br />
Niet lang geleden is er gespeculeerd over het gieten van <strong>stenen</strong>. De piramides<br />
zouden gedeeltelijk gebouwd zijn met <strong>stenen</strong> die als <strong>een</strong> soort cement gegoten<br />
werden, <strong>op</strong> de plaats zelf. Dat voorkwam <strong>een</strong> ho<strong>op</strong> gesjouw, en het zou ook<br />
verklaren waarom de <strong>stenen</strong> vaak zo ongelofelijk goed <strong>op</strong> elkaar aansluiten.<br />
Dat fenom<strong>een</strong> zien we ook in Zuid Amerika, bij de Inca bouwwerken van Peru.<br />
Even googelen onthult dat er onderzoek is gedaan met <strong>een</strong> elektronen<br />
microsco<strong>op</strong>, waardoor de cement theorie bevestigd lijkt, althans bij sommige<br />
<strong>stenen</strong>, want je kunt ze moeilijk één voor <strong>een</strong> onderzoeken. Niet dat de<br />
klassieke Egyptologie z'n dogma's door nieuwe vindingen zal laten wankelen.<br />
Maar nu we het toch over <strong>stenen</strong> <strong>hebben</strong>: 'Lost Trails, Lost Cities' is <strong>een</strong> boek<br />
van de zoon van kolonel Percy.H.Fawcett, ◄ de man die <strong>op</strong> zoek was naar<br />
legendarische steden in het regenwoud van Zuid Amerika, en daarbij met zijn<br />
twee metgezellen spoorloos verdw<strong>een</strong>. Zijn zoon Brian schreef het boek aan de<br />
hand van de brieven en notities van zijn vader.<br />
En dan vinden we dit (ingekorte)<strong>verhaal</strong>, <strong>op</strong>getekend uit de mond van <strong>een</strong> van de Indiaanse gidsen:<br />
"Een paar jaar geleden werkte ik in <strong>een</strong> mijnbouw kamp in de Andes van Centraal Peru.<br />
Zo nu en dan maakten we oude pre-Inca graven <strong>op</strong>en om te zien of er waardevolle dingen te vinden waren. Op<br />
<strong>een</strong> oude begraafplaats aten we wat en dronken pisco (<strong>een</strong> sterke<br />
borrel). Een van de mannen werd stom dronken.<br />
Hij vond in <strong>een</strong> graf <strong>een</strong> flesje met <strong>een</strong> vloeistof. Denkend dat het pisco<br />
was, wilde hij het <strong>een</strong> andere Indiaan door de keel gieten. Die stribbelde<br />
heftig tegen. Hij wist dat er g<strong>een</strong> pisco in de fles zat <strong>maar</strong> iets heel<br />
anders, en dat maakte hem wild van angst."<br />
In de strijd viel de fles om en de vloeistof kwam <strong>op</strong> <strong>een</strong> st<strong>een</strong> terecht.<br />
Toen de indiaan die het <strong>verhaal</strong> vertelt de st<strong>een</strong> inspecteerde, was die<br />
zo zacht als was geworden, alsof de st<strong>een</strong> was gesmolten.<br />
In <strong>een</strong> interview uit 1983 zei Jorge A. Lira, <strong>een</strong> priester die alles wist van<br />
de folklore van de Andes, dat hij <strong>een</strong> oude methode om st<strong>een</strong> zacht te<br />
maken had ontdekt: twee planten die dat vermogen hadden had hij<br />
kunnen identificeren. Hij was erin geslaagd de planten te vinden en er proeven mee te doen. Het zacht maken was<br />
gelukt, <strong>maar</strong> niet het <strong>op</strong>nieuw harden. Een Argentijnse antr<strong>op</strong>oloog van Indiaanse afkomst, Aukanaw wist van <strong>een</strong><br />
traditie over <strong>een</strong> zeldzame plant, lokaal bekend als 'pitio' . Een soort specht maakt gebruik van die plant als hij de<br />
rots niet inkomt, of de ingang is geblokkeerd. Hetzelfde wordt verteld over <strong>een</strong> kleine vogel in de Peruviaanse en<br />
Boliviaanse bergen die z'n nest in de rots maakt met gebruik van bladeren - mooie ronde gaten in de harde<br />
st<strong>een</strong>....<br />
Zou het kunnen zijn dat oude culturen het bestaan kenden van <strong>een</strong> extract dat st<strong>een</strong> kan doen 'smelten'?<br />
Intrigerende overleveringen. Stel dat het waar is. Wat weten we eigenlijk wél zeker?<br />
28
24.TSUNAMI STENEN<br />
Ze waren gewaarschuwd.<br />
Het was niet de eerste keer dat<br />
<strong>een</strong> Tsunami Japan trof.<br />
In <strong>een</strong> land waar vulkanen en<br />
aardbevingen net zo gewoon zijn<br />
als bij ons <strong>een</strong> natte zomer, kan<br />
men altijd rekenen <strong>op</strong><br />
waarschuwingen van de<br />
voorouders.<br />
De vissen hadden het ook al<br />
voorspeld: de aarde was<br />
onrustig. We weten tot welke<br />
destructie dat heeft geleid.<br />
modern verschijnsel.<br />
De kustlijn van Japan is<br />
beschermd door honderden<br />
<strong>stenen</strong>. Niet om de vloed tegen<br />
te houden, <strong>maar</strong> om de mensen<br />
te waarschuwen: bouw niet<br />
voorbij deze st<strong>een</strong>!<br />
Sommige van die <strong>stenen</strong> zijn 6<br />
eeuwen oud; tsunami's zijn g<strong>een</strong><br />
Helaas vertrouwen veel moderne Japanners meer <strong>op</strong> de techniek en <strong>op</strong> hun dijken dan <strong>op</strong> de door ervaring<br />
wijsgeworden voorouders. De waarschuwingen <strong>op</strong> de <strong>stenen</strong> hadden niet meer de afschrikwekkende werking<br />
waarvoor ze waren <strong>op</strong>gericht. Misschien is het ook zo dat iedere generatie weer zijn eigen blunders onder ogen<br />
moet zien. We <strong>hebben</strong> allemaal de neiging te denken dat iets ons niet zal overkomen.<br />
Maar de zee trekt zich daar weinig van aan.<br />
De platte <strong>stenen</strong>, sommige meer dan 3 meter hoog, staan vooral langs de noordoostkust, waar de tsunami het land<br />
heeft overstroomd. 29.000 mensen verdronken of raakten vermist. De voorouders zullen hun hoofd geschud<br />
<strong>hebben</strong>, daarboven.<br />
Van veel <strong>stenen</strong> zijn de<br />
karakters intussen<br />
onleesbaar geworden en<br />
bijna verdwenen. Veel <strong>stenen</strong><br />
werden <strong>op</strong>gericht nadat eind<br />
19de eeuw twee tsunami's<br />
het land troffen. In 1896<br />
verdronken 22.000 mensen.<br />
De st<strong>een</strong> van Abeyoshi<br />
(boven ▲ ►) is de enige waar<strong>op</strong> expliciet wordt vermeld waar huizen gebouwd<br />
mogen worden. Veel namen in de omgeving geven aan dat daar de Tsunami's uit<br />
het verleden g<strong>een</strong> slachtoffers <strong>hebben</strong> gemaakt, zoals Nokoriya - Dal van de<br />
overlevenden, of Namiwake - Rand van de golven, <strong>een</strong> plek 3 mijl van de oceaan,<br />
tot waar de Tsunami van 1611 is gekomen.<br />
Veel mensen zijn in de lo<strong>op</strong> der jaren juist dichter bij het water gaan wonen, vooral<br />
vissers. De kuststadjes groeiden, en bewoners van de hoge gronden verhuisden<br />
vaak naar lager gelegen gebieden. Men vergat.. De <strong>stenen</strong> werden niet meer<br />
<strong>op</strong>gemerkt.<br />
In Aneyoshi is men de dans ontsprongen. In de kleine gem<strong>een</strong>schap van 31<br />
families werd de boodschap van de st<strong>een</strong> wel serieus genomen. In 1933 had <strong>een</strong><br />
tsunami het dorp verwoest. Er waren vier overlevenden. Daarna werd de les niet<br />
meer vergeten. De tsunami van 1960 maakte g<strong>een</strong> slachtoffers meer en ook deze<br />
keer, in 2011, heeft de st<strong>een</strong> het dorp gered....Noch wel.<br />
29
25. KNIKKERS VAN COSTA RICA<br />
Er zijn <strong>op</strong> de wereld <strong>een</strong> ho<strong>op</strong> enigmas die nog<br />
steeds <strong>op</strong> <strong>een</strong> verklaring wachten.<br />
Soms zijn ze ook nog <strong>een</strong> toeristische attractie.<br />
Dat is het geval bij de honderden <strong>stenen</strong> ballen van<br />
Costa Rica.<br />
Niemand weet waarom ze daar liggen, wie ze<br />
gemaakt heeft, hoe oud ze precies zijn, en waarvoor<br />
ze gediend <strong>hebben</strong>.<br />
Hun afmetingen variëren van <strong>een</strong> paar centimeter tot<br />
ruim 2 meter in doorsnee, met <strong>een</strong> gewicht van 16<br />
ton. De meerderheid is gemaakt van granodioriet,<br />
<strong>een</strong> harde st<strong>een</strong>soort, verwant aan graniet, <strong>maar</strong> er<br />
zijn er ook <strong>een</strong> aantal van coquina, <strong>een</strong><br />
kalkst<strong>een</strong>soort die bestaat uit schelpen en schelpfragmenten.<br />
De bollen werden ontdekt toen in de 30er jaren het oerwoud werd gekapt om plaats te maken voor fruitteelt.<br />
Arbeiders herinnerden zich plotseling <strong>een</strong> oude legende, dat er <strong>een</strong> kern van goud in de bollen zou zitten, en met<br />
dynamiet werden er velen vernietigd - zonder dat er <strong>een</strong> spoor van goud werd gevonden.<br />
Desondanks zijn er nog <strong>een</strong> paar honderd over, die intussen over het hele eiland zijn verplaatst. Nog <strong>maar</strong> zes<br />
ervan liggen nog <strong>op</strong> hun de originele locaties.<br />
Vanaf 1943 zijn de bollen bestudeerd, en talloze theorieën <strong>hebben</strong> het licht gezien. Ze zouden oude graven<br />
<strong>hebben</strong> gemarkeerd, of gediend <strong>hebben</strong> als kalender, of <strong>een</strong> representatie waren van planeten van ons of <strong>een</strong><br />
ander zonnestelsel, of te maken <strong>hebben</strong> gehad met <strong>een</strong> bepaalde cultus.<br />
Sommige geologen <strong>hebben</strong> zelfs ge<strong>op</strong>perd dat de <strong>stenen</strong> niet door mensen zijn gemaakt <strong>maar</strong> <strong>een</strong> natuurlijk<br />
fenom<strong>een</strong> zijn: bubbels van magma die na <strong>een</strong><br />
vulkaanuitbarsting deze vorm aannemen.<br />
We kunnen ons dan met recht afvragen waarom all<strong>een</strong> Costa<br />
Rica vol ligt met zulke bollen, terwijl er toch heel wat vulkanen<br />
<strong>op</strong> de wereld zijn.<br />
Ook heeft men wanh<strong>op</strong>ig bedacht dat de bollen misschien zo<br />
mooi rond werden van water dat er langs stroomde als ze <strong>op</strong> de<br />
bodem van <strong>een</strong> natuurlijk bron werden gelegd.<br />
Wetenschappers <strong>hebben</strong> <strong>een</strong> ho<strong>op</strong> fantasie, <strong>maar</strong> g<strong>een</strong> van al<br />
die 'verklaringen' bevredigt het gezond verstand, en dus blijft<br />
het fenom<strong>een</strong> onverklaard.<br />
Nog ingewikkelder dan hun ontstaan is hun ouderdom.<br />
Ook daarover zijn de meningen verdeeld, van Atlantis tot<br />
beschavingsperiodes tussen 100 en 1500 AD. Take your pick.<br />
Speculeren kan ieder<strong>een</strong>, <strong>maar</strong> met wetenschap heeft dat niks<br />
te maken.<br />
De ballen zijn lang niet altijd perfect rond, al lijkt dat wel zo.<br />
Soms is de afwijking wel 5 cm. Blijkbaar hadden de makers niet<br />
de technische hulpmiddelen tot hun beschikking waarmee<br />
graniet perfect rond gehakt kan worden.<br />
Evengoed <strong>een</strong> hele prestatie, we doen het ze niet na.<br />
Onlangs zijn er in Bosnië ook zulke bollen ontdekt, <strong>op</strong><br />
verschillende plekken, <strong>maar</strong> de meesten liggen bij de<br />
stad Zavidovici en Grab. Daar vind men ook <strong>een</strong><br />
'verklaring' die zegt dat in 1936 er zoveel regen viel<br />
dat rivieren en beken buiten hun oevers traden.<br />
Volgens het <strong>verhaal</strong> zijn toen alle st<strong>een</strong>ballen van<br />
hoger gelegen plaatsen naar beneden gespoeld.<br />
Wie weet. Ballen rollen van bergen af, zeker als zo'n<br />
berg <strong>een</strong> glijbaan wordt. Maar dat verklaard nog niets.<br />
Ook moeten we g<strong>een</strong> verklaring zoeken in het veel<br />
leukere <strong>verhaal</strong>: dat bruilofsgasten <strong>op</strong> de plaats waar<br />
nu veel ballen liggen ruzie kregen en toen zelf in<br />
<strong>stenen</strong> ballen veranderden.<br />
Je zal de <strong>stenen</strong> de kost geven die vroeger mensen<br />
zijn geweest.....<br />
30