Antoni van Leeuwenhoek } nr 3 } najaar } 2016

More documents

Recommendations

Info

Andere Pink Ribbon-subsidies Naast het project van Marleen Kok ontvingen drie andere onderzoeken rondom borstkanker in het Antoni van Leeuwenhoek onlangs subsidie van stichting Pink Ribbon. Chirurg Marie-Jeanne Vrancken Peeters gaat onderzoeken of voorspeld kan worden welke borstkankerpatiënten die eerst chemotherapie krijgen daarna eigenlijk geen operatie meer nodig hebben. Internistoncoloog Gabe Sonke gaat kijken of er gemeenschappelijke eigenschappen zijn bij vrouwen die, tegen alle verwachtingen in, toch lang in leven blijven met uitgezaaide borstkanker. Epidemioloog Floor van Leeuwen gaat op zoek naar betere manieren om eventuele hartschade na chemotherapie met anthracyclines tijdig op te sporen. 6 Antoni 3-2016
Borstkanker bevechten met het immuunsysteem Onderzoek naar nieuwe behandeling bij triple negatieve borstkanker Triple negatieve borstkanker is een agressieve vorm van borstkanker die vooral jonge vrouwen treft. Internistoncoloog Marleen Kok onderzoekt of deze vrouwen misschien baat hebben bij de meest besproken nieuwe kankerbehandeling van de laatste jaren: immuuntherapie. Onlangs ontving zij hiervoor een subsidie van g 248.800 van Pink Ribbon. Op dit moment is triple negatieve borstkanker helaas lastig te behandelen. Marleen legt uit: “Triple negatief zegt in feite dat de drie kenmerken van een borsttumor, namelijk de aanwezigheid van ontvangers voor oestrogeen, progesteron en het eiwit HER2, waar je normaal doelgerichte behandelingen tegen kunt geven, niet aanwezig zijn. De enige manier waarop we triple negatieve borstkanker nu kunnen behandelen is met standaard chemotherapie. En dit is niet effectief genoeg want tussen de dertig en veertig procent van de patiënten krijgt ondanks de chemotherapie uitzaaiingen. De gemiddelde overleving van patiënten met uitzaaiingen van triple negatieve borstkanker is slechts een jaar.” Pink Ribbon Marleen kwam op het idee om onderzoek te gaan doen naar immuuntherapie voor patiënten met triple negatieve borstkanker toen ze nog in opleiding was tot medisch oncoloog. Marleen: “We zijn hier in het Antoni van Leeuwenhoek heel goed op zowel het vlak van immuuntherapie als op het vlak van borstkanker. Ik wilde die vakgebieden graag samenbrengen.” Een jaar geleden ontving Marleen een Fellowship van KWF Kankerbestrijding waarmee ze zich kan specialiseren in immuuntherapie en borstkanker en zelf wetenschappelijk onderzoek kan opzetten. Immuuntherapie Marleen: “Het wetenschappelijke onderzoek dat ik nu leid, is een zogenoemde fase 2 klinische trial. Er zijn al kleine fase 1-onderzoeken geweest naar immuuntherapie bij triple negatieve borst kanker. De eerste, veel nog ongepubliceerde, resultaten van deze onderzoeken laten zien dat tussen de 10% en 20% van deze borst kankerpatiënten baat kan hebben bij immuuntherapie (anti-PD1 of anti- PDL1). Dat lijkt misschien weinig. Maar het ging hier om vrouwen voor wie geen behandeling meer was, met een levensverwachting van nog maar een paar maanden. De patiënten bij wie de behandeling aansloeg hadden langdurig baat bij de behandeling en zijn nu, jaren na toediening van de immuuntherapie, soms nog in leven, zelfs zonder enige vorm van behandeling.” Efficiënter maken Uniek aan het onderzoek van Marleen is dat zij op zoek gaat naar biomarkers (kenmerken in de tumor of in het bloed) die in de nabije toekomst gebruikt kunnen worden om te kunnen voorspellen bij welke vrouwen de behandeling daadwerkelijk zal aanslaan. Ook wordt onderzocht of de behandeling nog effectiever kan. Marleen: ‘Wij zijn wereldwijd een van de eersten die gaan kijken of de immuuntherapie versterkt kan worden door een lage dosis chemotherapie of een lage dosis bestraling erbij te geven. Met een lage dosis chemotherapie of bestraling streven we niet na om schade toe te brengen aan de kankercellen, maar wordt het immuunsysteem mogelijk dusdanig beïnvloed dat de goede immuuncellen, die de kanker kunnen herkennen en opruimen, beter in stelling worden gebracht. In totaal testen we vijf behandelingen: alleen immuuntherapie in de vorm van zogenoemde anti- PD1-medicatie, immuuntherapie in combinatie met een lage dosis bestraling, of immuuntherapie in combinatie met twee korte kuren van één van drie soorten chemotherapie. Bovendien gaan we, nadat we vijftig patiënten hebben behandeld, kijken of we dan al kunnen zien welke therapie of welke combinatie het beste lijkt. Daarbij is het onderzoek van de tumorbiopten die we afnemen tijdens de studie cruciaal. En passen we de behandeling van de laatste 34 patiënten daarop aan.” Intensief traject Patiënten kunnen zich voorlopig nog aanmelden voor deelname. Marleen: “Helaas hebben we vrij strenge selectiecriteria. De behandeling geeft relatief weinig bijwerkingen, minder dan klassieke chemotherapie, maar als er bijwerkingen zijn kan dit soms wel ernstig zijn. En het is een intensief traject. De vrouwen krijgen de behandeling eens in de twee weken middels een infuus en moeten regelmatig biopten ondergaan. Daar moeten ze fit genoeg voor zijn.” Over anderhalf jaar hoopt Marleen de eerste resultaten van het onderzoek te hebben. Auteur: Nadine Böke Antoni 3-2016 7
Page 1 and 2: Antoni van Leeuwenhoek } nr. 3 } na
Page 3 and 4: Een keuze voor kwaliteit van leven
Page 5: “Het is ongelooflijk hoe goed zo
Page 9 and 10: Peter Tak houdt zich als Chief Info
Page 11 and 12: ‘Nazorg is ook: kijken hoe we kla
Page 13 and 14: Bekwaamheid Voor patiënten is het
Page 15 and 16: Handen uit de mouwen De patiënt st

Antoni van Leeuwenhoek } nr 3 } najaar } 2016

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?