Netherlands Yearbook - 1852_ocr

( 324 )
\faarin '), 7 knechts en 18 jongens werkzaam zijn' he"eft zich vo ~
i'n den laatsten tijd ontwikkeld. - In enkele gemeenten van N °rij.
bolland bestaan snuif molens, als te Zaandam drie , tevens mos~ord.
molens, te Crommenie één , te Nieuwer-Amstel twee. - De cicra;
(abriek in Ulrecht telde in 1851 150 werklieden. - Ook in f'ri~sla:~
hebben de tabaksfabrieken , wie~ getal ~teeds toeneemt , Grooien
aftrek. De te Sneek bestaande c1garenfabnek neemt steeds in bi ·
toe, terwijl de handenarbeid aldaar bijna uitsluitend verrigt ivo~
~~or werklieden te Sneek geboren. Te Drachten en Leeuwankn
l.iJn in I 851 twee. nieuwe tabaksfabrieken opgerigt - In Overijs~
b_estaan , J~ehalve m andere gemeenten, te Kampen drie groo~
c1garenfabneken, welker toestand zeer gunstig genoemd wordt.~
De tabak- en cigar~nfa~~ieken nemen in bloei toe in Maastricht;die
te Venlo en te Ste1Jl blijven op dezelfde hoogte ; haar debiet bepaal!
zich meest tot de omliggende plaatsen. De voornaamste dezer fabrie.
ken te Maastricht is met 24 arbeiders werkzaam ; de negen te Venlo
tellen 3o arbeiders. In de cigarenfahriek te Tegelen werken 14 in
de twee tabaksfabrieken aldaar 8 arbeiders.
'
. De sclieepstimmerwe1f te 's Hertogenbosch , welke sedert eenii 1
Jaren bestaat, verschaft voortdurend werk aan vele handen. Men
telt in deze provincie zestien scheepstimmerwerven voor de binnen·
fan?sclie. scheeJ>va~rt. - In Gelderland worden geene werven van
eemge mtgebre1dhe1cl aangetroffen. Die, welke in de meeste steden
·en enkele dorpen lang~ de riyieren beslaan, dienen meest uitsluiten~
tot herstel van schepen. - De toestand der werven te Rotterdam wai
i'n 1851 niet zeer gunstig. De lage vrachten verflaauwden den ijrer
tot het houwen van nieuwe schepen. Te Schiedam verkeeren daar·
entegen de werven in eenen bloeijenden staat. Van de groore
scheepstimmerwerf de Nijverheid zijn in 1850 twee schepen van stapel
geloopen en waren vier in aanbouw , terwijl van de werf de Lel~
één schip is te water gelaten en van een ander de kiel is gelecJ,
In datzelfde jaar zijn van de werven te Dordrecht drie schepen afc~
loopen en waren zes in aanbouw. Men telde in 1850 in de provincie
Zuidholland 162 scheepstimmerwerven, waarvan 128 voor de hin·
nenlands,:he en 34 voor de huitenlandsche scheepvaart. Op I Jan~arij
van dat par waren op stapel 91 schepen , terwijl gedurende het iaar
146 werden op .stapel gezet en 157 van stapel zijn geloopen. ~
die werven waren 1549 arbeiders werkzaam , welke laatste opga1e
echter niet als volledig kan beschouwd worden. - In Noordhollan~
w~rden 29 scheepstimmerwerven voor de buitenlandsche scheepva~
opgeg~ven, waarvan. 21 te Amsterdam en de overige te Mede~_blr~ ,
Monmckendam, Mmden en Nieuwendam. Die te Amsterdam ZJJD rn
1 85 I met twee vermeerderd. Van twee werven aldaar wordt opgegeven
dat zij werken JDet 190 à 195 arbeiders. In dat jaar iijn
( 825 )
n stapel gelaten te Amsterdam 8 harken en 2 brikken, te !vledem"
·• 1 tjalk van 1 oo tonnen , te Monnickendam twee schooners van
en 68 lasten , te Muiden 1 schoon er, 4 tjalken en 6 botters, te
ieuwendam 1 Lark van 177, 2 schooners van 127 en 82 lasten;
wijl in aanbouw waren te .Amsterdam 6 barken, 2 brikken en 1
ooner, te Medemblik 1 kof van 80 tonnen, te Muiden 2' tjalken
2 botters, te Nieuwendam 4 zeeschepen. Ook heeft in dat jaar
t vervaardigen en herstellen van vele groote en kleine vaartuigen
aanmerkelijk vertier geleverd. Van de drie dl"ijvende droogkken
te Amsterdam maakten in 185 l -gebruik 14 ï schepen , te
men metende 72000 tonnen. De scheepstimmermerf · de Goede
e 1 wacliting te Edam met 20 werklieden vindt, hoewel in de laatste
ren g·eene groote zeeschepen zijn aangebouwd, een 3oed vertier in
et Louwen van kleinere vaartuigen en botters. - Van de scheeps-·
mmerwerf te Mi