090506 Definitief boekje vierseizoenenterrein IVN-klein

1 november 2008
Vandaag is het de jaarlijkse Natuurwerkdag, georganiseerd door Landschapsbeheer
Nederland in samenwerking met diverse natuur- en milieuorganisaties.
Het terrein van Paul en Paulien doet nu voor het zevende jaar mee.
Er is een aardige club mensen op de been om te helpen, de meesten zijn
bekenden die jaarlijks terug komen. Half oktober hebben wij het gemaaide
gras van mijn vier seizoenenterrein op hopen verzameld. Vandaag worden
deze hopen afgevoerd naar twee grote ‘hooibergen’ op het terrein.
Op een kleine hoop gedroogd hooi treffen we iets vreemds aan. Er liggen
diverse hompen van een soort gelei. De gelei is kleurloos en bijna transparant.
Het lijkt nog het meest op haargel of ijs. Thuis duik ik in de boeken
om dit vreemde materiaal op naam te brengen. Het blijkt sterrenschot te
zijn, in de volksmond wordt het ookwel heksensnot genoemd. De klonten
zijn ontstaan nadat een dier een vrouwelijke kikker of pad heeft opgegeten.
De eierstokken en de laagjes om de eieren -die in deze vrouwelijke dieren
zitten- zwellen op zodra zij in aanraking komen met vocht. Wanneer een
predator de kikker of pad heeft ingeslikt, zwellen de eierstokken en laagjes
om de eieren en zal het dier de geleimassa uitspugen. Ook is het mogelijk
dat de predator de eierstokken en eieren tijdens het oppeuzelen van de
kikker of pad al achter laat. Door het absorberen van vocht uit de atmosfeer
groeien deze kleine overblijfselen tot grote klonten van soms wel meer dan
100 gram. Bij droog weer gebeurt het tegenovergestelde. Het sterrenschot
verschrompelt dan tot een kleine droge massa die nauwelijks meer zichtbaar
en herkenbaar is. Het sterrenschot dat wij aantroffen kan van diverse
dieren -predatoren- afkomstig zijn; de bunzing, buizerd, blauw reiger,
ooievaar, torenvalk of meeuw.
Verder zagen we de jonge zwarte elzen weg uit het moeras. Dit deel valt
onder het molenbiotoop, dus hier mogen geen bomen groeien. Tevens
zorgen de jonge elzen ervoor dat het moeras nog sneller verlandt, doordat
de bladval voor humus zorgt en de wortels het terrein verdrogen. Langs de
randen worden nog enkele wilgen geknot.
49
HERFST