BEYONCE-17-05

Jasmin Hoskens
GAMW - Schoten
AMC - 3 e jaar
2016 - 2017

LEVENSLOOP
Beyoncé Giselle Knowles-Carter (Houston (Texas), 4 september 1981) is een
Amerikaanse R&B zangeres, songwriter, actrice en mode ontwerpster.
Geboren en opgegroeid in Houston Texas, nam ze als kind deel aan diverse
zang- en danswedstrijden, en verwierf in de late jaren 1990 bekendheid als
lead zangeres van de R&B meisjesgroep Destiny’s Child.
Met haar vader Mathew Knowles als manager, werd de groep een van
‘s werelds bestverkopende meidengroepen ooit. Gedurende een pauze in het
bestaan van de groep bracht Beyoncé‘s haar debuutalbum ‘Dangerously in
love‘ (2003) uit, waarmee ze wereldwijd haar naam als soloartiest vestigde:
het werd 11 miljoen keer verkocht en leverde vijf Grammy Awards op, naast
de twee singles ‘Crazy in Love’ and ‘Baby Boy’ die de eerste plaats van de
Amerikaanse Billboardlijst haalden.
Na het uit elkaar vallen van Destiny’s Child in juni 2005 bracht ze haar
tweede solo album uit, B’Day (2006), dat de hits ’Déjà Vu’, ‘Irreplaceable’ en
‘Beautiful Liar’ opleverde.
Ook waagde Beyoncé zich aan het acteren, met een voor de Golden Globe
Award-genomineerde rol in ‘Dreamgirls’ uit 2006, en rollen in ‘The Pink Panther’
uit 2006 en ‘Obsessed’ uit 2009.
Zowel haar huwelijk met Rapper Jay Z als haar typering van Etta James in

de film ‘Cadillac Records’ uit 2008 oefenden invloed uit op haar derde album,
‘I am...Sasha Fierce’ (2008), waarmee ze haar alter-ego Sasha Fierce aan de
openbaarheid prijsgaf en zes Grammy Awards won in 2010, een record-aantal
voor een vrouwelijke artiest, waaronder de song of the year voor ‘Single
Ladies’ (Put a Ring on it). Vervolgens laste Beyoncé een carrierepauze in
en nam het management van haar carrière in eigen handen .
Haar vierde album 4 uit 2011 was minder scherp van toon en laat invloeden
horen uit de jaren 1970 (Funk), de jaren 1980 (pop), alsmede de jaren 1990
(soul).
Haar vijfde studio album, Beyoncé (2013), kreeg lovende recensies en
onderscheidde zich van eerdere releases door de exsperimentele productie
en het aanvoeren van donkere thema’s.
Zij is het gezicht van haar eigen kledinglijn
‘House of Deréon’.
Naar eigen zeggen een “modern-day feminist”,
schrijft Beyoncé nummers die vaak thema’s als
liefde, relaties en monogamie behandelen,
evenals vrouwelijke seksualiteit en onafhankelijkheid.
Op het podium hebben haar dynamische optredens
en geavanceerde choreografie haar onder
publiek en crítici de reputatie bezorgd een van
de beste entertainers in de tegenwoordige popmuziek
te zijn.
In de eerste achttien jaar van haar loopbaan

heeft ze meer dan 100 miljoen albums als solo artiest verkocht, en nog eens
60 miljoen met Destiny’s Child, waarmee ze een van de bestverkopende
artiesten aller tijden is.
Ze heeft 20 Grammy Awards gewonnen en is de meest genomineerde vrouw
in de geschiedenis van de Grammy’s. The Recording Industry Association of
Amerika van het eerste decennium van 2000.En tot artiest van het Millenium
in 2011.
Het tijdschrift Time nam haar zowel in 2013 als 2014 op in de lijst van 100
invloedrijkste mensen ter wereld.

Beeld uit de film “Dreamgirls” 2006
Knowles is opgegroeid met de muziek van Anita Baker en Luther Vandross,
met wie ze later een duet opnam.
Beyoncé gebruikt ook invloeden in haar muziek van Amerikaanse artiesten
als Prince, Aretha Franklin, Mariah Carey, Whitney Houston, Janet Jackson,
Mary J.Blige, Diana Ross’, Donna Summer en Tina Turner, met wie zij samen
optrad tijdens de uitreikingsceremonie van de Grammy Awards in 2008.
Knowles, een 3.5 octaaf mezzosopraan, is altijd leadzangeres van Destiny’s
Child geweest. Jon Pareles van de Amerikaanse krant The New York Times
sprak uit dat Beyoncé de stem heeft die de groep compleet maakt.
James Anthony van de The Guardian noemt haar stem snel, met bijna hikkende
vocale technieken.
The Cove Magazine plaatste Beyoncé’s stem op nummer zeven in hun top
100 van de beste pop vocalisten wereldwijd.
Dit betekend dat Beyoncé 48 punten kreeg voor haar stem, terwijl het maximaal
te behalen punten 50 was.
Beyonce’s muziek wordt beschreven als een moderne vorm van R&B, maar
het bezit ook invloeden van muziekgenres als danceproducers, pop en soul.
Ook nam de zangeres een aantal liedjes op in het Spaans voor de release
van haar tweede soloalbum B’Day.

Met Destiny’s Child had zij al eerder een Spaans nummer opgenomen.
In haar jeugd kreeg Beyoncé op school Spaanse les, maar tegenwoordig
spreekt zij slechts een paar woorden Spaans.
Voor de opname van de Spaanse nummers werd zij per telefoon gecoached
door Rudy Perez.
Beyoncé heeft ook een keer in het Frans gezongen tijdens de Oscars.
De vader van Beyoncé (Mathew Knowles) trainde de vier zangeressen als kinderen
al hoe ze hun stem als zangeres moesten gebruiken .
Beyoncé hield zich al veel bezig met de choreografie van de groep.
Destiny’s Child deed voor hun doorbraak al diverse malen mee aan talentenjachten,
maar een platencontract bleef uit.
Uiteindelijk bood Sony Music Entertainment hen een contract aan en begonnen
vrijwel meteen de opnames van het debuutalbum.
Dat album, simpelweg Destiny’s Child geheten, verscheen in 1998 en werd
goed verkocht doordat de single No, No, No met Wyclef Jean een grote hit werd.
De andere singles van het album deden vrij weinig daarna en de band raakte
in de vergetelheid.
In 1999 sloeg de band terug met een tweede album the Writing on The Wall,
een plaat die barste van het hit geluid van dat moment en waarop Beyoncé
zich liet zien als zangeres, songwriter en producer.
Het was duidelijk dat zij het grote brein achter Destiny’s Child was.
Het album werd een wereldwijde bestseller en zorgde ervoor dat Destiny’s
Child een blijvertje was.
De eerste Single Bills,Bills,Bills werd een grote hit.

Destiny’s Child
Destiny’s Child was een Amerikaanse R&B-en popgroep.
Het is de bestverkopende vrouwelijke artiestengroep aller tijden met meer
dan 50 miljoen verkochte platen wereldwijd.
Sinds 2000 bestond de groep uit Beyoncé Knowles, Kelly Rowland en
Michelle Williams.
Beginjaren (1997-2000)
Destiny’s Child en Mathew Knowles
- Jaren actief 1990-2006
- Oorsprong Houston, VerenigdeStaten
- Genre(s) RB/pop/Hiphop
- Labels Columbia Records
- Zang leden Beyoncé Knowles (1990-2006)
Kelly Rowland (1991-2006)
Michelle Williams (2000-2006)
- Oude leden Nikki Taylor (1990-1992)
Nina Taylor (1990-1992)
Támar Davis (1991-1993)
LaTavia Roberson (1990-2000)
LeToya Luckett (1993-2000)
Farrah Franklin (2000)
Destiny’s Child bestond in de eerste jaren uit Beyoncé Knowles, LaTavia Roberson,
Nikki Taylor en Nina Taylor. In de verdere begin jaren naast Kelly en
Beyoncé uit Le Luckett en LaTavia Roberson.

Albums
- 2003 Dangerously in Love (cd)
- 2004 Live at Wembley (cd/dvd)
- 2005 Speak My Mind (cd)
- 2006 B’Day (cd)
- 2007 B’Day Deluxe (cd/dvd)
- 2007 B’Day Anthology Video Album (dvd)
- 2007 lrreemplazable
- 2007 The Beyoncé Experience: Live (dvd)
- 2008 I Am...Sasha Fierce (cd)
- 2008 I Am...Sasha Fierce Deluxe Edition (cd)
- 2009 I Am...Sasha Fierce Platinum Edition (cd)
- 2011 4 (cd)
- 2011 4 Deluxe Edition (cd)
- 2013 Beyoncé (cd/dvd)
- 2014 Beyoncé Platinum Edition (cd/dvd)
Live-dvd’s
- 2004 Beyoncé: Live at Wembley
- 2007 The Beyoncé Ëxperience:Live
- 2009 I Am... Yours : An Intimate Performance at
Wynn Las Vegas
- 2009 Beyond The Ballad
- 2010 I Am…World Tour
- 2011 Beyoncé-Live at Roseland : Elements of 4
- 2013 Life is But a dream

Tournees
- 2003-2004 Dangerously in love World Tour
- 2004 Verizon Ladies First Tour (Alicia Keys i Missy Elliot)
- 2007 The Beyoncé Exsperience
- 2009-2010 I Am,..World Tour
- 2013 The Mrs. Carter Show World Tour
- 2014 The Mrs. Carter Show World Tour
- 2014 On The Run Tour
- 2016 The Formation World Tour
De tours van 2013 en 2014 hebben weliswaar dezelfde naam,
maar de setlist en de outfits zijn totaal anders.
Jaren actief ➞ 1997 - 2005 (groep)
2002 - heden (solo)
2001 - heden (actrice)
Genre(s)
Label(s)
Functie(s)
- R&B
- Soul
- Dance-pop
- hiphop
- Columbia
- Sony Urban Music
- zangeres

House of Deréon
House of Deréon is een Amerikaans Fashionmerk, opgericht door de wereldberoemde
zangeres Beyoncé en haar moeder Tina Knowles.
De collectie van House of Deréon is geïnspireerd op 3 generaties vrouwen
met een gezamenlijke liefde voor mode en stijl.
De kleding is uitgesproken en excentriek, met veel opvallende kleuren en
vormen.
Oprichter(s) - Beyoncé en Tina Knowles
Ivy Park
Land - Verenigd Koningkrijk
Beyoncé heeft haar sportieve kledinglijn Ivy Park voorgesteld.
De zangeres showt de collectie zelf in een videoclip (Ivy park 55L6 - Beyoncé
where is your park.
Met de kledij wil ze vrouwen inspireren die begrijpen dat schoonheid meer is
dan je fysieke voorkomen.
Ivy Park verwijst enezijds naar de 4 jarige dochter van Beyoncé, Ivy Bleu,
die ook even in de clip te zien is.
Anderzijds is de naam gëinspireerd op de plek waar Beyoncé tot zichzelf kan
komen, een park waar ze vroeger altijd moest gaan lopen van haar ouders
en waar ze heeft leren doorzetten.

Jay-z & Beyoncé
Dit powerkoppel heeft eigenlijk altijd geheim gehouden hoe zij elkaar hebben
ontmoet.
De 18 jarige Beyoncé, toen nog leadzangeres van Destiny’s Child, werd voorgesteld
aan Jay-z toen ze bezig waren met de single van Amil ”Got That”,
Amil was de eerste dame die werd getekend bij het label van Jay ‘Roc-A-Fella
Records’. Het begon dus als iets zakelijks en bloeide op tot een mooie relatie.
Queen B draaide op haar huwelijk, hoe kan het ook anders, voor een eigen
nummer: Crazy in Love. Het was het eerste lied waarop de twee tortelduitjes
samen te horen waren, en dus een enorm romantisch gebaar.
Op 4 apríl 2008 trouwde Beyoncé in gesloten kring met Jay-z in New york.
De eerste echte Amerikaanse celebrity baby van 2012 is geboren. Bleu lvy
Carter is de dochter van zangeres Beyoncé en haar echtgenoot, rapper Jay-Z.
Ze lieten voor een slordige 1,3miljoen dollar (1 miljoen euro) een verdieping
van het Lenox Hill ziekenhuis in New York verbouwen, zodat niemand kon
zien wat er in de verloskamer gebeurde, Toen het meisje er eenmaal was,
mocht de rest van de wereld meteen haar naam weten, Bleu lvy (letterlijk :
blauwe klimop).

Klinkt als een typische hippe celebnaam, maar er lijkt toch wel wat betekenis
bij te komen kijken.
Jay-z die in zijn paspoort gewoon Shawn Carter heet, heeft een albumreeks
getiteld The Blueprint (de Blauwdruk) Beyoncé Giselle Knowles is bekend geworden
als moderne R&B zangeres, waarbij de B oorspronkelijk voor, ‘blues’
stond.
Interessanter is lvy, wat een verwijzing lijkt te zijn naar het getal 4, dat in
het oude Rome als IV werd geschreven. In het Engels spreek je zowel IV als
Ivy uit als AAI-Vie. Beyoncé vertelt dat 4 haar lievelingsgetal is.
• De kersverse ouders zijn getrouwd op 4-4-2008
• Beyoncé is jarig op 4 september;
• Jay-z is jarig op 4 december;
• Het vierde studioalbum van Beyoncé heet 4
• In 2010 lieten beide een IV tatoeage op hun ‘vierde vinger’
(ringvinger) zetten.
Altijd handig om de kleine Blue te leren tellen straks.

Zang
Zangkunst of zingen is muziek maken met de menselijke stem door woorden
of andere klanken (lettergrepen of onzinklanken) op veschillende toonhoogten
uit te spreken volgens een bepaalde melodie.
Als geen woorden worden geproduceerd maar de stem met gesloten lippen
wordt gebruikt om een melodie te maken noemt men dat neuriën.
Bij zingen veranderen of vervlakken klemtonen en tongval vaak.
Zingen kan men alleen doen (solozang) of met anderen (koorzang).
Vaak wordt met instrumentale begeleiding gezongen, wanneer geen begeleiding
aanwezig is noemt met dat a cappela.
Als men met de stem muziekinstrumenten nadoet om andere stemmen te
begeleiden heet dat barbershop singing, (letterlijk kapperszaak-zingen).
Een beoefenaar van de zangkunst in het algemeen noemt men een zanger(es)
of vocalist(e).
Zang wordt vaak uitgevoerd met begeleiding van enkele instrumenten (bijvoorbeeld
een gitaar of een piano),
Een heel orkest of band of opname op een geluidsdrager.
Wanneer met een muziekstuk waarop wordt gezongen ook door de zangers
al acterend een verhaal wordt getoond, spreekt men van opera of operette
of musical.
opera musical operette

Stijl & Techniek
Men onderscheidt in de westerse muziek naast volksliederen en
gregoriaanse en klassieke, zangkunst (opera, operette, liederen, aria’s
madrigalen, motetten, koralen, oratoria, passies, etc.) de speciale zangtechnieken
die nodig zijn voor jazzliederen en voor popliederen, waaronder ook
musical liederen en countrymuziek. Crooning is een speciale, ontspannen,
zangstijl die alleen met een microfoon kan worden uitgevoerd.
Arabische, diverse oosterse en andere muziekstijlen (bijvoorbeeld het Eskimo-keelgeluid)
van over de hele wereld vereisen een goede beheersing van
ademsteun en het bij de betreffende stijl passende klankideaal.
Een heel apart genre is het jodelen, een kunst die voornamelijk in Zwitserland
beoefend wordt.
Bij jodelen vindt er een snelle omslag plaats tussen twee modi waarin de
stem zich kan bevinden.
Deze ”klik”, die stembreuk wordt genoemd (ten onrechte, want er is niks
stuk als dat gebeurt), is in de jodelmuziek exspres hoorbaar gemaakt, terwijl
aan de andere kant het klankideaal in de klassieke muziek voorschrijft dat
een dergelijke transitie zo min mogelijk hoorbaar is. Dat noemt men ook wel
het “egaliseren van de zangstem”.
Jodelen is een artistieke keuze, en is niet ongezonder dan een geégaliseerde
stem.
De meeste professionele of semiprofessionele vocalisten specialiseren zich in
een beperkt aantal muziekstijlen.
Iemand met een voor opera getrainde stem zal over het algemeen moeite
hebben met het zingen van bijvoorbeeld de typische Countrystijl en omgekeerd.
De verschillen in technieken tussen jazz-en popzang zijn iets minder
groot.
Een andere gebruikte techniek is de boventoonzang, die in Noord, -en Centraal-Azië
is ontstaan.

Classificatie van Zangstemmen
Elke menselijke zangstem heeft een bepaald bereik (de afstand tussen de
hoogte en de laagste toon die men kan zingen).
Zangstemmen worden daarom ruwweg in vier grote categorieën ingedeeld:
Bas (zangstem)
De bas (van Latijn bassusdiep, laag) is in de zangkunst de laagste mannelijke
zangstem met een toonomvang van ongeveer E groot tot d.
De bas is tevens de naam van de vierde stem in de vierstemmige harmonieleer.
ln een vierstemmige bewerking van een lied zingt de bas vaak de grondtoon
van een akkoord.
- De diepe bas (basso profondo of, in het Frans, ’basso noble’) bijvoorbeeld
Sarastro in die Zauberflöt van Wolfgang Amadeus Mozart:
- De vroliike bas (basso buffo), bijvoorbeeld Don Basilio in ll barbiere di
Siviglia van Gioacchino Rossini:
- De serieuze bas (basso serioso of basso cantato), bijvoorbeeld Fillipo ll in
Don Carlo van Guiseppe Verdi:
- De volgbas (basso continvo), een vooral instrumentale bas: dit was een
fundamenteel stijlelement van de barokmuziek vanaf het begin van de
17 e eeuw; deze doorlopende instrumentale basstem dient als begeleiding
van de zangers en de overige instrumentalisten.
- Bekende bassen zijn onder anderen Boris Christofl, Nicolai Ghiaurov,
Ruggero Raimondi, Samuel Ramey, Fiodor Sialiapin en lwan Rebroff.

Sopraan (zangstem)
Een sopraan (uit het ltaliaans: sopra: boven) is in de muziek een hoge vrouwelijke
zangstem, met een ambitus (bereik) van ongeveer A 3 tot C 6 . (de
hoge c) in feite het hoogste bereik.
Sommige sopranen komen echter zelfs hoger dan F 6
.
Enkele volwassen mannelijke zangers kunnen, zonder gebruik te maken van
falset, ook zo hoog zingen als een sopraan, door gebruik te maken van een
speciale techniek.
Sopraan is eveneens de naam van de eerste stem in de vierstemmige harmonieleer.
Bij een vierstemmige bewerking van een lied krijgt de sopraan de melodie of
een bovenstem.
In de opera wordt het timbre van sopraanstemmen bepaald door het Duitse
Fachsysteem.
Dit wil zeggen dat de stem wordt gekwalificeerd op grond van haar kleur, dit
leidt echter weer tot verschillende subcategorieën die hieronder besproken
worden.
Verscheidene rollen worden meestal gezongen door sopranen die behoren
aan een andere ”Fach”.
Sopranen zingen meestal de partij van de held(in) in een opera.

Vibrato
Vibrato (afgeleid van het Italiaanse vibrare: trillen) is een muzikaal effect
dat wordt veroorzaakt door het periodiek variëren van de hoogte van een
toon.
De omvang van de variatie in toonhoogte (modulatiediepte) is gewoonlijk
ten hoogste een halve toon, maar meestal veel minder.
De snelheid waarmee de toon varieert,de modulatiefrequentie, bedraagt
doorgaans 1 tot 7 Hz.
Als meerdere zangers of instrumentalisten samen spelen of zingen, zorgt
een matig vibrato voor een beter versmelten van de individuele klanken tot
één geheel.
Vibrato kan een zangstem en instrumenten warmer doen klinken.
Het gebruik van veel of juist geen vibrato is in de loop van de muziekgeschiedenis
sterk wisselend.
Vibrato wordt toegepast in zang, bij snaarinstrumenten en blazers, alsook in
synthesizers.
In een instrument als de vibrafoon is het vibrato een essentieel onderdeel
van de klank van het instrument.

Alt (zangstem)
Alt is een lage vrouwelijke zangstem in de muziek, en eveneens de tweede
stem in de vierstemmige muzikale harmonieleer. Het woord is ontleend
aan Latijn altus, dat ’hoog’ betekend: de altus cantus, de ’hoge’ zang, was
oorspronkelijk de stem boven de basismelodie, die gezongen werd door de
Tenor.
De Nederlandse vorm van het woord, alt, is vrij jong (1795) en is waarschijnlijk
ontleend (via het ltaliaans) aan de vrouwelijke vorm, vox alta
’hoge stem.
De laagste altstemmen worden wel Contralto genoemd.
Deze stem is zeer zeldzaam, donker van kleur en waardig van karakter.
Er bestaan ook mannelijke alten. Deze worden altus, contratenor of countertenor
genoemd.
Deze zingen uitsluitend met falsetstem.
De typische altstem begint ongeveer bij F onder centraal c en gaat tot ongeveer
een e boven de centrale c (F-e 2 in Europese notatie)
De goed geschoolde altstem kan echter een zeer groot bereik hebben, dat
gaat van een centrale c (of lager) tot aan de hoge c (c 3 ).
De altstem wordt veel gebruikt in musicals waar vaak om een grote stem
met een dynamisch bereik word gevraagd.
Alt-zangeres Soetkin Baptist

Tenor (zangstem)
Tenor (uit het latijn, van tenere ’vasthouden’, hij die de melodie voert) is een
hoge mannelijke zangstem in de muziek, en eveneens de derde stem in de
vierstemmige muzikale harmonieleer.
Vocaal
De typische betekenis van vasthouden is afkomstig uit de middeleeuwse Ars
Nova, waar alle overige stemmen in de polyfonie dienden te consoneren met
de tenor, terwijl zij onderling vrijelijk mochten dissoneren.
De tenor zang de Cantus firmus en hield deze melodie ”vast terwijl de andere
stemmen contrapuntisch die melodie omspeelden (melodie en tegenmelodie).
De deelbereiken van de tenor, naar typische dramaturgische benutting in de
opera, zijn onder andere:
- Tenor buffo, voor een komische rol
- Tenore di Forza (letterlijk: kracht-tenor’) of heldentenor, bijvoorbeeld
de rol van Siegfried in Der Ring des Nibelungen van Richard Wagner
- Tenore lirico, lyrische tenor, bijvoorbeeld Belmonte in Die Entführung
aus dem Serial van Wolfgang Amadeus Mozart
- Tenore spinto, bijvoorbeeld,cavaradossi in Tosca van Giacomo Puccini
Bekende tenoren zijn of waren: Enrico Caruso, Jussi Bjarling, Guiseppe di
Stefano, Franco Corelli, Carlo Befgonzi, Mario del Monaco. Verder Luciano
Pavarotti, José Carreras en Plácido Domingo (samen bekend als ’The three
tenors’) Andrea Bocelli, Mario lanza, Benjamino Gigli, Wolfgang Windgassen,
Lauritz Melchior, Jonas Kaufmann, David Miller en de na een opera-carrière
naar het lichtere genre overgestapte Koen Crucke.
- Tenor duidt ook vaak een variant van een muziekinstrument aan met
een vergelijkbaar tonaal bereik , bijvoorbeeld: tenorsaxofoon en tenor
blokfluit.

Borststem
De borststem of borstregister is een manier van zingen waarbij men de borst
kan voelen trillen.
De stembanden hebben een langere sluitingfase dan bij het gebruik van
’kopstem’.
Hierdoor ontstaat meer volume en een steviger karakter.
De borststem maakt, samen met de middenstem en de kopstem deel uit van
het modaal stemregister.
Bij mannen is dit deel van de stem vaak vanzelf het meest ontwikkeld omdat
mannen veelal spreken met hun borststem, en bij stemvorming zal men
hieruit vertrekken.
Bij vrouwen lijkt dit proces vaak omgekeerd, zij hebben vaak beter ontwikkelde
kopstem.
Dit lijkt met het populairder worden van moderne muziek (pop.rock, musical)
een verouderd verschijnsel.
Mannen en vrouwen hebben dezelfde opties qua borst- en kopstem.
In pop, rock en musicals komt dit duidelijk naar voren.
Soms wordt er beweerd dat tenoren hun hoge noten in de borstem zingen.
Uiteraard klopt dit niet, dit is namelijk fysiek onmogelijk.
De borststem en haar gemiddelde bereiken binnen de mannenstem :
- Bas: Lange mi (E2) tot de centrale do (C4)
- Bariton: Lage sol (G2) tot de hoge mi (E4)
- Tenor: Lage do (C3) tot de hoge sol (G4)
Hierna bevindt zich het passaggio en schakelt men over naar de kopstem, of
wanneer deze ontwikkeld is, naar de middenstem.

Klankkleur
Alle stemfuncies kunnen lichter of donkerder worden gekleurd, maar de ene
stemfunctie is daarvoor geschikter dan de andere.
De klankkleur wordt gekreëerd in het spraakkanaal: het hele deel tussen de
stembanden tot de lippen en de neusholte.
De vorm en grootte van het spraakkanaal zijn van grote invloed op de klankkleur.
Zangers hebben verschillende spraakkanalen en dus hun eigen persoonlijke
klankkleur.
Als het spraakkanaal groot is, zal de klankkleur donker en vol zijn.
Een klein spraakkanaal produceert een lichte fijn klank.
Het spraakkanaal kan in verschillende richtingen bewegen (de vorm wordt
steeds aangepast), dus zijn er veel manieren om je stem en de klankkleur te
beïnvloeden.
Leef altijd de drie basisprincipes na en zorg er voor dat je de stemfunctie
beheerst voor je de klankkleur veranderd.

De Drie Basisprincipes
De drie basisprincipes vormen het fundament van de zang, dus is het belangrijk
om ze onder de knie te krijgen.
Ze maken het mogelijk om alle tonen binnen de stemomvang van de zanger
te halen, om lange frases te zingen, om een helder en krachtig stemgeluid te
krijgen en om heesheid te vermijden.
1. Ademsteun
Ademsteun houdt in: het tegenwerken van de natuurlijke neiging van het
middenrif om de ingeademde lucht los te laten.
Dat doe je door de beweging ervan tegen te gaan.
Tijdens het zingen worden de schuine buikspieren en de zonnevlecht (plexus
solaris) naar buiten geduwd; de buikspieren worden rond de navel geleidelijk
ingetrokken en de rugspieren worden aangespannen.
Door de werking van de lendenspieren heeft de rug de neiging om een
beetje hol te gaan staan, terwijl de buikspieren de rug juist recht proberen
te trekken.
Zo onstaat een waardevolle strijd tussen buikspieren en lendenspieren: een
belangrijk aspect van de ademsteun.
De beweging van de ademsteun moet constant zijn, alsof je werkt tegen een
weerstand zolang de klank wordt geproduceerd.
Als de beweging van de ademsteun niet constant is (als je bijvoorbeeld de
buikspieren rond de navel niet verder kunt intrekken of de spieren van het
middel of de zonevlecht niet verder naar buiten kunt duwen), is de ademsteun
meestal niet langer aanwezig.
Bewaar je energie, zodat je niet te vroeg vermoeid raakt.
Gebruik geen ademsteun voordat het nodig is - met andere woorden voordat
het zingen zwaar wordt, zoals op hoge tonen of aan het eind van een frase.
Ademsteun betekend hard werken, dus moet je in goede lichamelijke conditie
zijn.

2. Noodzakelijke twang
Het gebied boven de stembanden is de ’strotkleptrechter’.
Als je twang toepast, maak je de opening van deze rechter kleiner doordat
je de bekerkraakbeentjes dichter bij het onderste deel van het strotklepje
brengt.
De klank wordt dan helder, zonder toegevoegde lucht, en je kunt het volume
versterken.
De noodzakelijke twang is altijd vereist voor een correcte techniek en onbelemmerd
gebruik van de stem, ongeacht de stemfunctie, de klankkleur en
het gebruikte effect.
De nood-zakelijke twang maakt het zingen op alle manieren gemakkelijker.
Bij velen klinkt de noodzakelijke twang helemaal niet typisch ’ge-twangd’.

2. Vermijd een vooruitgestoken kaak & lipspanning
Zowel het naar voren brengen van de kaak als het spannen van de lippen
veroorzaakt vaak ongecontroleerde vernauwing rond de stembanden.
Zorg voor een losse kaak door je hoofd iets naar achteren te buigen en een
vinger achter de voortanden tussen de boven en onderkaak te plaatsen.
Houd deze kaakstand vast bij het zingen.
De onderkaak moet iets ingetrokken zijn ten opzichte van de bovenkaak.
Open je mond bij hoge en lage tonen verder dan bij tonen in je middenstem.
Voor het vermijden van spanning in de lippen is het belangrijk om de klinkers
te vormen met je tong, zonder de stand van de mond veel te veranderen.
Medeklinkers worden echter geproduceerd door vernauwing van het spraakkanaal
en spanning op de lippen maar aangezien je ze niet lang vasthoudt,
belemmeren ze de zang niet.
Het is van belang dat je na een medeklinker meteen kunt ontspannen op de
klinker die volgt.

De Vier stemfuncties
Elk gebruik van de stem kunnen we in vier functies: Neutral, Curbing, Overdrive
en Edge (voorheen Bellingen).
De stemfunctie onderscheiden zich van elkaar door een meer of minder metalig
karakter.
De meeste zangproblemen zijn terug te voeren op onjuist gebruik van de
stemfunctie.
Elke functie heeft een karakteristieke klank- en haar eigen voordelen en
beperkingen.
Om fouten en technische problemen te vermijden is het belangrijk om de
stemfuncties met hun voor en nadelen te kennen en te beheersen.
Ook moet je ze gemakkelijk kunnen afwisselen om de voordelen ervan te
kunnen uitbuiten.
Je kunt snel en vloeiend overschakelen of juist abrupt wisselen om ’breaks’
in de zang te krijgen.
Oefen de vier stemfuncties afzonderlijk en op verschillende manieren.
Vergeet nooit de drie basisprincipes, ongeacht de stemfunctie.

Neutral
Neutral is de niet-metalige stemfunctie.
Er zit geen metaal of scherpte in de stem.
Deze functie heeft vaak een zacht karakter, zoals bij het
zingen van een wiegelied.
Neutral is de enige stemfunctie waarbij je lucht kunt toevoegen zonder de
stem te beschadigen.
De twee uitersten van Neutral zijn, ’Neutral met lucht’ en ’Neutral zonder
lucht’:
Voor de duidelijkheid worden beide uitersten soms afzonderlijk gepresenteerd.
Neutral kun je vinden door te zingen met een losse kaak.
Neutral met lucht wordt in alle stijlen gebruikt voor rustige passages en waar
ruis wordt toegevoegd, behalve in de klassieke muziek.
Daar komt Neutral met lucht alleen als zeldzaam effect voor.
In het dagelijks leven gebruik je Neutral met lucht als je fluistert of met ruis
spreekt.
Neutral zonder lucht komt veel voor in muziekstijlen als rock, pop, jazz, enz.
Waar de tonen niet metalig moeten klinken, maar wel helder en zonder ruis.
In de klassieke muziek wordt Neutral zonder lucht door zowel mannen als
vrouwen gebruikt bij het zacht zingen, bijvoorbeeld bij pianissimo en het
uitdunnen van de toon.
Verder gebruiken vrouwen in de klassieke muziek Neutral zonder lucht in de
hoogte van hun stem, ongeacht het volume.
In het dagelijks leven gebruik je Neutral zonder lucht als je zacht spreekt
zonder ruis.
Alle onderdelen van de stem, alle klinkers en alle klankkleuren kunnen door
zowel mannen als vrouwen in Neutral worden gebruikt.
In het algemeen is Neutral een stemfunctie met een laag volume, van heel
zacht (pp) tot middelsterk (mf).
Zeer krachtige volumes kunnen alleen tot stand komen in Neutral zonder
lucht in de hoge regionen van de stem.
In de Westerse wereld is Neutral de meest gebruikte stemfunctie in het zangonderwijs;
ze wordt bijvoorbeeld gebruikt in jeugdkoren.

Curbing
Curbing is de halfmetalige stemfunctie.
In de klank zit een beetje metaal of scherpte.
Curling is de mildste van de metalige stemfuncties en klinkt licht klagend of
ingehouden, zoals het geluid dat je kunt maken bij buikpijn.
Deze stemfunctie ontstaat door een ’hold’ op de klank.
Curbing komt voor in muziekstijlen als soft soul en R&B wanneer het volume
middelsterk is en een bepaalde hoeveelheid’ metaal’ op de tonen gewenst is.
In de klassieke muziek komt Curbing voor bij mannen die middelsterk (mf)
en vrouwen die sterk (f) zingen in hun middenstem en soms in de laagte.
Je gebruikt Curbing in het dagelijks leven als je jammert of klaagt.
Mannen en vrouwen gebruiken Curbing op alle toonhoogten.
De klankkleur kan behoorlijk worden gevarieerd.
Alle klinkers zijn mogelijk.
In de hoogte moeten de klinkers echter neigen naar de l (als in ’dit’), de O
(als in ’koor’) of de UH (als in ’hun’) om binnen de stemfunctie te blijven.
Het volume in Curbing ligt meestal tussen middelzacht (mp) en middelsterk (mf).
Heel zachte volumes of heel sterke volumes zijn niet mogelijk in deze stemfunctie.

Edge
Edge (voorheen Belting) is ook een geheel metalige stemfunctie.
In de klank zit veel metaal of scherpte.
Het karakter van Edge is helder, agressief, scherp en krijsend, alsof je de
duikvlucht van een vliegtuig imiteert.
Edge krijg je door een opvallende twang te realiseren in de strotkleptrechter.
Edge wordt in bijvoorbeeld heavy rock en gospel gebruikt, vooral in de hoogte
bij sterk volume en veel, metaal op de tonen.
Edge komt voor in de klassieke muziek waar mannen zeer sterk (ff) zingen
in de hoogte van hun stem; denk maar eens aan een hoge c van een tenor.
Vrouwen gebruiken Edge niet in de klassieke muziek.
Edge gebruik je in het dagelijks leven als je krijst.
Edge kan door zowel mannen als vrouwen op alle toonhoogten worden gebruikt.
Alleen scherpe klanken met Twang zijn mogelijk, aangezien twang een voorwaarde
is voor Edge.
Dit betekend dat je in de hoogte van de stem alleen l (als in ’dit’), EE (als in
’mee’), E (als in ’cent’) en EU (als in ’deur’) kunt gebruiken.
De klankkleur kan slechts een beetje worden genuanceerd.
In de hoogte van je stem mag je het heldere en scherpe geluid niet veranderen.
Het volume blijft meestal sterk bij Edge.
Hoe hoger de gezongen tonen, hoe opvallender het krijsende karakter wordt.

Overdrive
Overdrive is een geheel metalige stemfunctie.
In de klank zit veel metaal of scherpte .
Het karakter van Overdrive is vaak direct, luid en roepend, zoals je iemand
kunt naroepen: he! Overdrive komt tot stand met een ’bite’.
Bij het luid spreken of zingen in de laagte en middenstem wordt meestal
Overdrive gebruikt.
Overdrive wordt gebruikt waar het volume sterk moet zijn en veel metaal op
de tonen is gewenst, zoals in de rockmuziek.
Overdrive wordt door mannen in de klassieke muziek toegepast voor een
sterk tot zeer sterk volume (f-ff).
Vrouwen gebruiken Overdrive in de klassieke muziek niet, behalve sommigen
in de laagte van de stem.
Overdrive gebruik je in het dagelijks leven als je schreeuwt of roept.
Overdrive is de meest beperkte stemfunctie als het gaat om de omvang,
vooral voor vrouwen.
De bovengrens is d 5 / es 5 voor vrouwen en C 5 voor mannen.
Er is geen grens in de laagte.
Je kunt in de laagte alle klinkers gebruiken, maar in de hoogte van je stem
kun je alleen EE (als in ’mee’) of OO (als in ’zo’) gebruiken.
De klankkleur kan licht verschillende nuances hebben.
Het volume is bij Overdrive meestal sterk, maar in de middenstem en in de
laagte is zowel een middelsterk als relatief zacht volume mogelijk.
Hoe hoger de gezongen tonen, hoe opvallender en luider het roepende karakter
naar voren komt.

Bronvermelding & links
- Wikipedia
- google afbeeldingen (fotos)
- www.completevocalinstitute/
- www.popschoolmaastricht.nl