Undertone Minimal

1
INHOUD
2
AcTUEEL
4
STijL
vAN DE EDItie
MINIMAL
17
MATERIAAL
Terry Hamelink - LEER
6
TYPOGRAFIE
MINIMAL
20
STELLING
“Minimal design heeft zijn tijd
gehad”
7
Reportage
‘Offline is een luxe’
21
KLEIN INTERVIEW
Sella Molenaar
10
TIRPS & TRICKS
‘Hoe blijf je dichtbij jezelf’
24
Onze undertone
Bram van Vulpen
Bo Derks
Sarah Oskam
11
Interview
Reyn Jongelen - Creative director
25
CHALLENGE
Essentie van je werk
15
ALLEDAAGSE DINGEN
Abstrace ornamenten,
Lichtinstalatie op Utrecht Centraal
27
COLOFON
1

Actueel
IDR - Flexwerkplekken
In de domstad Utrecht wonen veel studenten. Van
deze studenten zijn er een groot deel creatievelingen
en ontwerpers. Je kent het probleem wel dat je wil
studeren op een rustige plek buiten je eigen kamer.
Er zijn veel plekken in Utrecht waar dit kan, maar
helaas zit het vaak vol. Daarom hebben wij voor jou
uitgezocht waar je goed gratis kan flexwerken met een
stopcontact, een bureau, een tafel en een lekker kopje
koffie.
Pak je fiets en haast je naar de Oudegracht nummer
230, want aan de mooiste gracht van Utrecht zit in
één van de werfkelders een prachtige flexwerkplek
verscholen, onder de naam “In De Ruimte” (IDR). Het
is een grote werfkelder van 310m2 met verschillende
ruimtes. IDR is dagelijks van 9.00 - 17.30 uur geopend
voor flexwerken. Hier kan je in alle stilte je creativiteit
omzetten in ontwerpen. Het mooiste van alles: het is
gratis.
Om IDR draaiende te houden, kun je bijdragen
door het geven van kleine giften, een kopje koffie
kopen of het aanschaffen van een IDR strippenkaart.
Dit is geheel vrijblijvend. Het is ook mogelijk een
zaal af te huren voor een vergadering, maar daar
staat wel een vergoeding tegenover. Tijdens zo’n
vergadering kan IDR voor heerlijke hapjes zorgen. Er
wordt samengewerkt met cateraars Troost & Proost,
Ruilrestaurant en OverVers.
Nederlands Filmfestival
Het Nederlands Filmfestival vindt dit jaar voor de 37e
keer plaats van 20 t/m 29 September. Ook dit jaar
vieren we weer films van Nederlandse makers. Zowel
arthouse als mainstream, analoog en digitaal. Korte
films, speelfilms, animaties, documentaires en televisie
drama’s. De hele week zijn evenementen en lezingen
gepland over Nederlandse film en elke avond wordt
afgesloten door de NFF-talkshow met Art Rooijakkers.
2

Actueel
Klik animation festival
17 oktober is het weer zover. Het KLIK Animation
Festival keert voor de tiende keer terug naar
Amsterdam. Verschillende professionele filmmakers
sturen hun beste animatie in om een prijs te winnen.
De prijs bestaat uit een prachtig beeldhouwwerk van
Klaas-Harm de Boer, geld om te investeren in hun
volgende prijswinnende animatie en natuurlijk de
eeuwige roem en eer.
Naast het bekijken van de animaties is er ook
nog genoeg te doen. Er zijn allerlei verschillende
workshops met betrekking tot het ontwerpen van
animaties. Daarnaast geven een aantal animatie
professionals screenings over hun werk en hoe zij tot
de animatie video’s zijn gekomen. Ieder jaar zullen
er speciale gasten aanwezig zijn. Om het festival
compleet te maken zijn er natuurlijk de nodige
feestjes.
Het festival is te vinden in het EYE Film Instituut
op de IJpromenade in Amsterdam. Je kan tickets
kopen voor de hele week (€75), een dag (€30) of een
bepaalde activiteit (€10). Als je in bezit bent van een
studentenpas krijg je korting.
Dutch Design Week
Van 21 t/m 29 oktober is het weer tijd voor de jaarlijkse
Dutch Design Week. In Eindhoven zijn er de hele week
zoals vertrouwd evenementen gepland rondom design
van Nederlandse bodem.
Als je voorkeur uitgaat naar een specifieke tak van de
designwereld kun je ervoor kiezen om de route die
je wandelt daarop aan te passen. Loop bijvoorbeeld
de Digital route, de Graphic Design route of de Food
route. Maar als je op zoek bent om verrast te worden
dan adviseren wij je om de Hidden Gems tour te
kiezen. Langs deze tour vind je kleinschalige projecten
en designers op bijzondere locaties waar je normaal
gesproken niet zo snel komt, zoals werkplaatsen, kerken
en oude fabrieken. Houd de sites van E52 en Dutch
Design Daily in de gaten om meer te leren over deze
verborgen locaties.
3
Tekst: Bram van Vulpen, Bo Derks
Beeld: Justin Wijnands

4

Stijl van de
editie
In iedere editie van Undertone belichten wij een nieuw thema. Een thema om jou
als designer te informeren, inspireren en te verbazen. Deze editie van Undertone
staat geheel in het teken van minimal design, maar wat betekent minimal?
Minimal, mínimo, minimum,
minimalny. In welk land je ook
komt, minimal is een stijl die je
overal terugziet. Teruggaan tot de
essentie, zonder allerlei randzaken
eromheen.
Deze randzaken worden vaak
vervangen door witruimtes, die
door Yfke Metz (LIEFKE Magazine)
‘denk ruimtes’ worden genoemd.
Deze ruimtes zorgen voor vrije
gedachten van de lezer of kijker.
Zij kunnen de witruimtes invullen
naar eigen wil. Naast dat minimal
design rust uitstraalt, legt het ook
een accent op de content die wél
aanwezig is. De focus wordt gelegd
op de boodschap die de vormgever
wilt overbrengen. Om hier zeker
van te zijn heeft de vormgever
witruimtes rondom de essentie
gecreëerd. Dit zorgt ervoor dat de
lezer of kijker niet afgeleid wordt
door drukte of minder belangrijke
content. Hierdoor wordt minimal
design ook als direct ervaren.
Binnen de redactie hebben wij
een eigen expressie van minimal
design. De onderlinge invullingen
verschillen weinig, laten we zeggen
minimal. Zo vindt beeldredacteur
Nadia minimal “klein en beperkt,
maar mooi aanwezig”.
Vormgever Floor zei dat je door
middel van minimal design “iets
kleins en simpels, interessant kan
maken”. Hoofdredacteur Angélica
legde uit dat je “met minimale
aanpassingen een groots effect kan
bereiken”. Als je de woorden klein
en simpel tegenover interessant
en groot effect neerzet, heb je de
beschrijving van minimal design
door onze redactie.
Bij minimal design worden geen
felle kleuren gebruikt. Het is
een combinatie van zwart, wit
en pastelkleuren. De kleuren
treden niet op de voorgrond.
Het beeld en de boodschap
blijven de essentie. Zo ook in
Undertone. De combinaties van
witruimtes en pastelkleuren
geven rust en accentueren de
content. Wij zouden Undertone
niet zijn als wij minimal niet een
stap verder zouden doortrekken.
Daarom hebben wij de witruimtes
vervangen voor transparantie. De
lezer zweeft hierdoor tussen woord
en beeld in. De uitgelichte essentie
is wat nodig is om het nog steeds
een magazine te laten zijn.
5
Tekst: Bram van Vulpen

Typografie
minimal
6

Offline is een luxe
Er is geen ontkomen meer aan. Altijd en overal moet je online zijn. De snelgroeiende ontwikkelingen
van de online wereld hebben de maatschappij er haast toe gedwongen om met de stroming mee te
gaan en hierdoor zijn we een consument geworden van ons eigen product. Offline zijn is een luxe
en het wordt steeds moeilijker om een plek te creëren waar je echt even onzichtbaar bent. De grote
vraag is hoe je hier als designer een weg in kan vinden. Te midden van alle vooruitgangen is er
een beweging ingang van mensen die juist graag offline willen zijn. Yfke Metz, oprichter van LIEFKE
Magazine en Richard Vijgen, bedenker en designer van de app White Spots, zijn designers die deze
vooruitgang hebben opgemerkt en er op inspeelden.
Verbonden
Sinds de komst van het internet hebben
we de virtuele wereld met open armen
ontvangen. We stonden versteld van alle
nieuwe mogelijkheden die het ongrijpbare
internet aan ons bood. Het heeft ons leven
vergemakkelijkt en helpt ons om overal
en altijd op de wereld verbonden te zijn.
Ook Yfke Metz heeft van deze nieuwe
mogelijkheden gebruik gemaakt. De financiële
laagdrempeligheid van het internet bood
haar de kans om haar langverwachte droom
waar te maken; het uitbrengen van haar eigen
magazine ‘LIEFKE Magazine’.
Het is begonnen als een exclusief, online
blad dat nu is uitgegroeid tot een succesvol
tijdschrift met duizenden lezers. Het ‘denkwit’
is wat het magazine typeert. Hiermee doelt
ze op het gebrek aan beeld bij de teksten. De
lezers moeten zelf dit ‘denkwit’ invullen. “We
hebben veel beeldmateriaal, maar dan wel
beeld waar het echt om draait.” Ze zoeken
naar het minimale en proberen tegen de
informatieoverload te strijden die we dagelijks
van het internet ontvangen.
Blootgeven
Het internet heeft echter ook een negatieve
kant. We moeten een bepaalde norm aanhouden
om nog relevant te kunnen blijven
voor de maatschappij. Dit geldt ook voor designers,
want om succesvol te zijn, is het haast
een vereiste om altijd bereikbaar te zijn en om
alles van jezelf en je werk bloot te geven aan
de online wereld. Het internet is een gevaarlijk
medium, omdat het de grenzen van je privacy
gemakkelijk kan overschrijden.
Richard Vijgen probeert het gedrag van de
mens en het probleem van het internet te
verklaren. Hij komt tot de conclusie: “Het
probleem is volgens mij niet dat we te veel
online zijn, maar dat we te weinig begrip en
grip hebben van wat dat betekent en ons te
veel als consument gedragen.”
7

Tegenbeweging
Steeds meer mensen worden zich bewust
van de toenemende invloed van het
internet. Ze hebben weer behoefte aan
offline zijn, om even verbroken te zijn van
de oneindige verbinding. Yfke Metz merkte
deze tegenbeweging ook bij haar lezers op:
“Ze hadden behoefte aan een magazine
dat je even weg kan leggen en er later weer
bij kan pakken, zonder dat je helemaal
moet inloggen op je tablet of laptop”. Hier
speelt ze met LIEFKE Magazine erg op in:
“Wij vinden het heel belangrijk om op een
zo natuurlijk mogelijke manier te leven
en om mensen vooral te stimuleren om
minder online te zijn.” Zo gaan ze vanaf
december van dit jaar hun blad als offline
print magazine uitbrengen.
De White Spots app, die Richard Vijgen in
samenwerking met documentairemaakster
Bregtje van der Haak en fotografe
Jacqueline Hassink heeft ontwikkeld, moet
als hulptool dienen voor mensen die
zoeken naar het offline zijn en de wereld
om hen heen beter willen begrijpen.
Richard Vijgen
legt uit: “White
Spots is een app
die zichtbaar
maakt waar
de verbonden
wereld ophoudt
en op zoek
gaat naar de
vraag wat het
betekent om
“Of je nou online of offline
werkt, het gaat erom dat
je iets inzichtelijk maakt en
dat het tot de verbeelding
spreekt.”
vandaag de dag
niet verbonden te
zijn. Het doel is om
inzicht te geven
in de onzichtbare
wereld van digitale
infrastructuur, en
hoe die bepalend
is voor onze
moderne manier
van leven.”
Balans
Het is enerzijds van belang dat je meedoet
met de online wereld, maar anderzijds
hebben we, door alle negatieve gevolgen,
ook weer de behoefte om offline te zijn.
Hoe kunnen we hier een goede balans
in brengen? En hoe moet je als designer
hiermee te werk gaan? Psychologe Sherry
Turkle stelt dat we ons niet volledig van
het internet hoeven te verbreken, maar
dat we af een toe een pauze ervan moeten
nemen. Daarnaast moeten we volgens
Richard Vijgen zelf de keuze maken op
wat voor manier je wilt werken. “Of je nou
online of offline werkt, het gaat erom dat
je iets inzichtelijk maakt en dat het tot de
verbeelding spreekt.” Ook Yfke Metz zet
online niet helemaal aan de kant. Zij wil het
alleen nog maar op een positieve manier
gebruiken, door bijvoorbeeld samen te
werken met collega’s uit het buitenland.
8

Tijdelijke trend?
Dan is de grote vraag natuurlijk hoe de
verhouding tussen online en offline in de
toekomst zal zijn. Zal het offline zijn nog meer
in de mode komen? Of zal de online wereld
alleen nog maar meer groeien? Richard Vijgen
denk dat het alleen maar meer wordt. Hij
hoopt wel dat mensen zich kritischer gaan
opstellen tegenover het internet. “Als je
meer regie wilt over je online leven zul je je
actief moeten opstellen, meer produceren en
minder consumeren.”
Yfke Metz kijkt met er met een andere blik
naar: “Wij motiveren onze lezers om in je
eigen tijd, op je eigen manier, je eigen pad te
volgen. Zonder de druk van de maatschappij”.
Zij vindt dat dit voor iedereen moet gelden.
Offline zijn is een luxe geworden. De
tegenbeweging groeit steeds harder en er
zijn verschillende mogelijkheden om de
offline wereld op te zoeken. Het is echter
onnodig om je volledig los te maken van het
internet. We moeten een balans zien te vinden
tussen de online wereld en het offline zijn.
Door bewuster om te gaan met het internet
en alleen dat te doen wat goed bij je voelt,
kun je deze balans vinden. We laten onszelf
beperken door de druk van de maatschappij,
maar dit zou helemaal niet hoeven te
gebeuren.
Interviews: Sarah Oskam & Bram van Vulpen
Beeld: Yfke Metz & Richard Vijgen
9

‘Hoe blijf je dicht bij jezelf?’
Hester de Wolff
Hester de Wolff is product designer en werkt als zzp’er.
Ze maakt porseleinen serviezen die ze op beurzen
tentoonstelt en aan verschillende mensen en winkels
verkoopt. Met haar werk hoopt ze de kracht van de
natuur over te brengen in een gebruiksproduct.
“Ik denk dat je dicht bij jezelf kunt blijven door de
essentie uit je
werk te halen. Je moet jouw passie, interesse en
inspiratie zoals jij het ziet
zien te vertalen in een verhaal die deze drie dingen
door communiceert naar de kijker of gebruiker.
Het is daarnaast heel belangrijk om een studio te
hebben. Hiermee geef je jezelf de ruimte om meer te
experimenteren, maar ook om afstand te nemen van je
werk.”
Irene van Nes
Irene van Nes is van origine een grafisch ontwerper die
zich bezighoudt met huisstijl design. Recent heeft ze een
eigen productlijn opgezet: ‘Happy Whatever’; een reeks
unieke kaarten die kunnen worden omgevouwen tot
vazen. Hun motto is: “Celebrate special moments with
unique cards.”
“Je moet gelukkig worden van je werk. Je moet echt dicht
bij jezelf blijven en niet denken aan wat je MOET maken,
maar wat je WILT maken. Het moet ook van binnen
komen. Je moet vooral nagaan waarom je het maakt en
als je die waarom hebt, de drive achter je werk, dan kun
je het altijd weer herleiden. Zodra je daar een antwoord
op kan geven, dan weet je, ja dit klopt.”
Suus Notenboom
Suus Notenboom is keramiste en ontwerper. Ze heeft
al 20 jaar ervaring in keramiek en geeft daarnaast
workshops. Met haar bedrijf Noot & Zo maakt ze
handgemaakte sieraden, serviezen en vazen.
“Om zo dicht mogelijk bij jezelf te blijven, moet je goed
met je klant overleggen en direct laten doorschemeren
wat precies je stijl is. Je moet ook vooral blijven
experimenteren, zo kom je erachter wat nou echt dicht
bij jou ligt. Het is belangrijk dat je een goede balans
brengt tussen wat dicht bij jezelf en dicht bij je klant
ligt. Vooral als het gaat om een gevoelig onderwerp,
zoals bijvoorbeeld bij een urn, is dat belangrijk.”
Tips & Tricks
10

R
JReyn Jongelen is Creative Director bij VBAT/dBOD. Hij leidt een team van Packaging Designers die onder andere
projecten doen voor Heineken, Albert Heijn en Etos. Ik gingen langs bij Reyn in Amsterdam om erachter
te komen hoe hij op deze succesvolle positie is gekomen, wat zijn drijfveren zijn en hoe het is om Creative
Director te zijn bij zo’n groot design bureau.
11

Behoefte
De eerste vraag verraste Reyn,
ik vroeg wat zijn belangrijkste
elementen in het leven waren. Hij
reageerde: “Jezus man, plezier denk
ik”.Gelukkig zijn is volgens hem een
cliché, want je moet ook een beetje
ongeluk meemaken natuurlijk.
“Plezier, dat je op een leuke manier
in het leven staat en kan doen waar
je denkt dat je goed in bent, en dat je
kan doen waarvan mensen vinden dat
je het goed kan.” Reyn was vroeger
altijd al aan het tekenen, dingen aan
het verzinnen of knutselen. Dit was
niet alleen omdat hij er plezier uit
haalde. “Ik had een soort behoefte,
een neiging om te doen”. Hij heeft
nooit de carrière droom gehad om
bijvoorbeeld tandarts of piloot te
worden. Door te doen wat hij leuk
vond is hij vanzelf in dit wereldje
gerold. Het hoorde bij hem, hij deed
het eigenlijk altijd al. Maar dit geldt
niet alleen voor zichzelf. “De mensen
hier, de creatieven zoals dat heet, die
hebben bijna allemaal hetzelfde. Dat
ze nu iets doen wat ze van kinds af
aan al deden”.
Meer dan creatief
Reyn vond het vroeger leuk
om dingen te maken. Zo is zijn
keuze ontstaan om aan de
kunstacademie te studeren,
richting product design. Reyn
vergelijkt design met een quote
van Johan Cruijf: “Voetballen
is heel simpel, maar het
moeilijkste wat er is, is simpel
voetballen.” Hiermee bedoelt
hij dat er snel te ingewikkeld
wordt gedaan over design.
Logisch, want het is moeilijk
om iets terug te brengen tot
de essentie. “Je laat zoveel
mogelijk weg tot je overhoud
wat je minimaal nodig hebt.”
Hij is uiteindelijk als industrieel
ontwerper afgestudeerd. Na zijn
diploma moest hij een baan vinden
in een lastige economie. “Wat ik toen
gedaan had, ik ben op een gegeven
moment stages gaan regelen na
school nog. Dus voor mijzelf, om
werkervaring op te doen.” Reyn legt
uit dat dit de voornamelijke reden
is hoe hij in het vak gerold is. Eerst
bij een reclamebureau en daarna bij
een design bureau. Later kwam hij
bij een bureau, dat was dBOD. “Ik
kwam daar en ben daar gaan werken.
Op een gegeven moment werden de
mensen die het opgericht hadden
te oud en die wilden stoppen. Dan
moet je natuurlijk opvolging creëren.
Een van de oprichters vroeg toen of
ik in wilde stappen.” Vanaf hier werd
het meer dan creatief, het werd ook
ondernemen.
“Je laat zoveel
mogelijk weg tot
je overhoud wat je
minimaal nodig hebt.”
12

“Als je het niet zelf maakt, maar een andere groep
maakt het voor je, dan kan je er makkelijker over
praten of iets goed is of niet.”
Artistieke leider
Creative Director ziet Reyn niet als
een echt beroep, omdat er geen
opleiding voor is. Hij ziet het meer
als een artistieke leider, als je het
vergelijkt met het theater. “Ik maak
zelf eigenlijk niet zo veel meer. Ik zorg
alleen dat de goede mensen op een
project worden gezet en dat ze dan
ook goede dingen kunnen maken.”
Sinds hij Creative Director is, treedt
hij meer naar buiten. Als er klanten
zijn die met hun project een bureau
zoeken en ze kloppen bij dBOD aan,
dan vertelt Reyn waarom zij zo goed
zijn in hun werk. Er zit dus toch een
soort commerciële functie aan, het
verkopen van het bureau.
Van een afstandje
Na een tijd de uitvoerende functie en
leidinggevende functie naast elkaar
te doen, koos Reyn ervoor om alleen
voor de leidinggevende kant te kiezen.
“Ik vond dat ook niet zo erg. Je hebt
ontwerpers of creatieven die per se
willen blijven maken. Die zeggen: ‘Laat
het managen maar zitten, ik ga lekker
ontwerpen.’ Ik heb de andere keuze
gemaakt.” Reyn is blij met de keuze
die hij gemaakt heeft. De kwaliteit
blijft hierdoor gewaarborgd. Maar
niet alleen dat, er zit ook een voordeel
aan. “Als je het niet zelf maakt, maar
een andere groep maakt het voor je,
dan kan je er makkelijker over praten
of iets goed is of niet.” Als je zelf iets
maakt dan vind je altijd je eigen werk
het beste, wat niet altijd zo hoeft te
zijn. Omdat Reyn nu van een afstand
kijkt, blijft hij objectief. Door deze
afstand kan hij makkelijker switchen
tussen verschillende opdrachten.
“Op een dag kan ik gewoon 3 of 4
verschillende projecten doen voor
verschillende merken”. Op deze
manier bekijkt hij constant andere
mogelijkheden.
Vernieuwing
Ik vroeg mij af of Reyn ergens
inspiratie vandaan haalde. Elke dag
iets nieuws op de tafel leggen, dat
moest toch ergens vandaan komen.
“Overal haal ik het vandaan. Op
straat neem ik onbewust alles in
mij op. Ik raak vooral geïnspireerd
door de mensen waarvoor we iets
maken.” Andere design bureau’s
inspireren Reyn ook wanneer
hij producten ziet die hij zelf wel
had willen maken. Het is lastig,
aangezien alles altijd nieuw moet
zijn. “Min of meer, want heel veel
dingen zijn natuurlijk niet nieuw.
Dat zijn adaptaties van iets wat
al bestaat.” Met vernieuwing is
Reyn veel bezig. Hierdoor neemt
hij ook zijn werk mee buiten het
bureau, maar hij ziet dit niet als een
belasting. “Het is iets wat ik continue
heb. Het is eigenlijk een beetje wie ik
ben, mijn tweede natuur.”
13
Tekst: Bram van Vulpen
Beeld: Justin Wijnands

14

Alledaagse
Dingen
Abstracte Ornamenten
Het samenspel van deze verschillende
objecten verzorgen inspirerende
vormen op de muur. Minimalistisch
doch sterk aanwezig, krachtig
maar eenvoudig. Naar wens te
reorganiseren, maar steeds opnieuw
fascinerend en inspirerend.
Lichtinstallatie op
Utrecht Centraal
Dit bevangen licht lijkt een simplistische
metafoor te zijn voor de geconcentreerde
doch georganiseerde chaos binnen het
Centraal Station. Altijd druk en aanwezig.
Weliswaar in de werkelijkheid niet in de
vorm van licht maar geluid, lijkt deze keuze
gebaseerd te zijn op de behoefte om
aandacht te grijpen zelfs te midden van de
chaos.
15

Blokjeswand in Hoog
Catharijne
De herhaling van deze simplistische
vormen aan weerszijde van de
wandelpaden verzorgt georganiseerde
kalmte in de grote hallen van het nieuwe
Hoog Catharijne. Gezien het gebouw
zelf adembenemend is, koos men voor
minimalistische ondersteunende vormen
die niet afdoen aan de algemene sfeer
van het paleiselijke gebouw.
Zwevende Vissen
Dit prachtige object is een ware
eyecatcher. Gedrapeerd aan onzichtbare
draden lijken de vissen kalm door de
ruimte te zwemmen wat maakt dat je je
onderwater waant. De combinatie van
de abstracte vormen die je terugziet
in het gaaswerk en de organische
vorm van het dier zelf vormen een
adembenemend contrast.
16
Tekst: Bo Derks
Beeld: Nadia Kosmeijer

Materiaal
TERRY HAMELINK
Terry Harmelink is de 22-jarige ontwerpster achter het tassenmerk LINKT. De Utrechtse werkt voornamelijk
met leer. In deze editie praten we met haar over haar liefde voor dit prachtige materiaal
en haar nieuwsgierigheid naar andere materialen.
Ik begrijp dat klanten bij jou zelf een model
een een leersoort uit mogen kiezen. Leidt
het materiaal je werk, of leidt je werk het
materiaal?
“We beginnen altijd eerst met het maken van
een ontwerp. Meestal hebben ze al iets in hun
hoofd als ze bij mij komen. De tweede stap
is dan om te kijken naar wat voor materiaal
daar het beste bij zou passen. Ik heb zelf zo’n
enorme voorraad aan kleurtjes en soorten
en structuren, dat ik ze eerst daar doorheen
laat neuzen. Dus ik denk dat het ontwerp
eerst komt en dan pas het materiaal, maar
uiteindelijk heeft het materiaal wel een hele
grote invloed.”
Zo zijn wetenschappers natuurlijk al bezig om
vlees te kweken in een lab. Dat zou dan met leer
eventueel ook kunnen, waardoor je eigenlijk
heel diervriendelijk maar toch puur leer krijgt
waar je mee kan werken.
“Ja, dat zou natuurlijk hartstikke mooi zijn.
Ik krijg nu ook best wel vaak de vraag of ik
ook met eco-leer kan werken maar dat is nu
gewoon veel te duur voor mij. Ik zou al mijn
prijzen zo gigantisch omhoog moeten gooien
dus dat is nu echt geen optie. Ik wil het wel
betaalbaar maken voor jonge mensen, terwijl
veel mensen het nu al veel te duur vinden.”
Waar haal je inspiratie uit?
“Ik zie overal om me heen dingen waarvan
ik denk dat ik ze kan gebruiken. Ik heb
bijvoorbeeld een keer een idee gekregen toen
ik van die enveloppen zag die niet breken of
scheuren. Deze enveloppen worden gemaakt
van een heel speciaal materiaal. Ik heb daar
toen een tas van gemaakt maar het bleek
echt een lastig materiaal te zijn om mee te
werken.”
Dus je doet ook vaker materiaal experimenten?
“Ik probeer het altijd. Zo heb ik in het begin
nep leer geprobeerd, maar dat wil ik nu
helemaal niet meer gebruiken. Het blijft wel
een soort van zoektocht. Ik zag laatst ook een
interview met twee jongens die leer gemaakt
hebben van fruit, echt supertof! Zij zijn dit
fruitleer nu nog verder aan het ontwikkelen
maar ik wil wel kijken als ze daar mee klaar
zijn of dat ik daar mee zou kunnen werken.
Ik houd dus wel een beetje in de gaten wat
er gebeurd omtrent materialen en of dit
interessant kan zijn voor mij.”
17

Denk je dat het ook te maken heeft
met de fase van je carrière waar je in
zit?
“Zeker. Ik denk dat het nu beter
is om een naam op te bouwen en
dingen te verkopen dan dat ik begin
met tassen van 600 euro die ik niet
kwijt kan. Dan zou ik nooit kunnen
groeien. Ik heb me begin dit jaar
officieel ingeschreven als eigen
bedrijf, en toen gingen de prijzen al
redelijk omhoog omdat ik te maken
kreeg met die 21% btw die er dan
bij zit. Toen heb ik het wel bewust
stapsgewijs steeds iets opgekrikt
zodat ik toch een beetje kapitaal kon
opbouwen. Wie weet als het nu blijft
groeien dat ik misschien wel een
keer een eco-leer lijn aan kan bieden.
Maar dat gaat nu allemaal nog vrij
langzaam, dat moet gewoon echt
groeien.”
Zijn er ook weleens materiaal
experimenten die juist heel positief
uitpakken?
“Nou, ik denk het niet echt. Ik blijf
toch steeds terugkomen op leer.
Maar ik vind het wel heel mooi om
te zien dat ik nu veel meer met leer
kan dan vroeger. Toen ik hier mee
begon legde ik gewoon leer onder
de naaimachine, en daar kwam dan
iets uit. Nu weet ik ook hoe ik het kan
vormen met water en hoe ik het kan
behandelen met olie en bepaalde
zalfjes, zodat het elke keer weer een
ander karakter krijgt. Dus ook binnen
het medium leer alleen, kun je heel
veel variëren.”
Wat onderscheidt jouw tassen van
andere tassen?
“Ik denk allereerst omdat ik alles zelf
doe dat ik heel kieskeurig ben in alle
materialen die ik gebruik.
18

Veel grote merken maken gebruik
van geproduceerd leer waardoor
elke tas exact hetzelfde is. Ik ga zelf
naar de leerhandel toe. Dan moet je
je een hele grote loods voorstellen
met allemaal lappen leer die opgerold
liggen op stapeltjes.
Elke lap die ik gebruik is persoonlijk
door mijn handen gegaan en
uitgekozen op kwaliteit. Dat is een
heel belangrijk verschil. Uit zo’n lap
leer kan ik meestal maar één tas
halen wat betekent dat iedereen echt
een unieke tas heeft. Geen enkele lap
leer is hetzelfde.”
Is het bij leer bijvoorbeeld ook net als
bij hout dat je “knoesten” hebt?
“Ja, bij leer heb je heel erg te maken
met littekens. Zoals bijvoorbeeld
een muggenbeet waaraan gekrabd
is, of als ze tegen schrikdraad of
prikkeldraad zijn gelopen. Dat zie je,
net als bij onze mensenhuid. Dat is
zeker te vergelijken met de knoest van
het hout.”
Dat geeft een tas natuurlijk ook echt
karakter…
“Ja, precies. Zo heb ik ook een totebag
gemaakt met een enorm litteken op
de voorkant. Ik vind dat echt prachtig,
maar je hebt veel mensen die dan
zeggen: ‘Ik wil korting op die tas want
er zit een litteken op.’ Het is maar net
iemands persoonlijke smaak, denk ik
dan.”
Dat lijkt me niet echt de juiste
mentaliteit, dat moet je juist
waarderen…
“Precies. Als een tas van mij af
komt vind ik ook wel dat ze dat
moeten waarderen omdat ik het ook
waardeer. Soms heb je een prachtig
stuk leer waar dan in het midden
een litteken op zit. Het leer rond het
litteken is dan veel dunner dan de
rest van het stuk en scheurt dus veel
sneller. Dat maakt het wel lastiger als
je ergens een grotere tas uit wil halen
omdat je dan precies moet zorgen dat
het litteken niet op kwetsbare punten
zit.”
Zijn er andere lastige dingen aan
werken met leer?
Een uitgebreid profiel van de designer achter
LINKT kun je vinden in de App!
“Nou, de materiaalkosten waar ik mee
zit zijn in verhouding super hoog.
Het is ongeveer bijna de helft van
de kosten van de hele tas. Misschien
een derde als ik geluk heb. Ik denk
dat wanneer je een product aanbiedt
zoals postkaartjes de materiaalkosten
miniem zijn. Bij mij is alleen het
leer voor een tas al ruim 40 euro.
Misschien dat ik ooit een goedkoper
materiaal vind. Maar ik ben gewoon
echt verliefd op het leer wat ik
gebruik! Ik kan echt niet zomaar op
een ander materiaal overgaan.”
19
Tekst: Bo Derks
Beeld: Nadia Kosmeijer

‘minimal design
heeft zijn tijd gehad”
Iets dat ooit zo’n grote trend was en nog tot voor kort vooral in de digitale wereld de overhand heeft
gehad: ‘minimal design’. Alles moet simplistisch, strak en duidelijk. Jarenlang hebben we dit met
veel bewondering nageleefd. Maar is dit nog steeds zo of is minimal design ondertussen verleden
tijd? We legden dit voor aan een aantal designers, in de hoop eerlijke, vakkundige en misschien zelfs
emotionele reacties uit hun te lokken. Zijn de meningen hetzelfde of hebben we te maken met hele
tegenovergestelde invalshoeken?
Product designer en keramiste Hester de Wolff vindt
minimalisme een kernbegrip: “Door heel minimaal te ontwerpen kun je
aan detail en verfijning veel waarde hechten. Daarnaast haalt het de ruis
weg en komt je ontwerp in een heel helder, bijna steriel licht te staan.
Ook zorgt minimalisme voor innerlijke rust. Of minimal design zijn
tijd heeft gehad weet ik nog niet zo zeker. Doordat onze wereld
steeds virtueler wordt, zijn we denk ik in het dagelijkse leven juist
meer op zoek naar het minimale.”
Laila Veerman, grafisch vormgever, heeft hier
een uitgesproken mening over: “Minimal design achterhaald?
Zeker niet! Minimal design is nu super trendy, en wat in is, kan het
volgende moment weer uit zijn. Maar minimal design zal niet zo
snel aan kracht verliezen. In mijn werk als grafisch vormgever is
het zo eenvoudig mogelijk overbrengen van de boodschap het
allerbelangrijkste, en minimal design leent zich daar uitstekend
voor. Trends veranderen, en zeker komen juist de meer
uitbundige stijlen weer in beeld, maar om een boodschap helder
over te brengen blijft de basisregel van kracht: Less is more.
Minimal design = maximum impact.”
Danielle van Lunteren, product- en
materiaal ontwerpster, die bekend staat als ‘echte leerexpert’
zegt: “Ik ben het er niet mee eens. Ik denk dat minimal design pas
aan het begin van zijn tijd staat. We leven nu in een wereld van
overconsumptie. Mensen zijn op zoek naar rust en eenvoud en ik
denk dat minimal design een nieuwe betekenis gaat krijgen. Het
zal gaan over vorm, maar ook over minimal materiaal,
minimal footprint en minimal waste.”
Tekst: Sarah Oskam
Beeld: Hester de Wollf, Laila Veerman, Danielle van Lunteren
20

Sella Molenaar
Niet Run-Of-The-Mill
Sella Molenaar is een 28-jarige illustrator uit Amsterdam. Ze heeft in Antwerpen op de modeacademie
gezeten waarna ze kunstgeschiedenis studeerde in Utrecht en een master behaalde in hedendaagse
kunst. Sella maakt custom-made illustraties. Ze verdient haar geld voornamelijk met commissies en losse
klussen. Wat haar product dus eigenlijk meer een dienst maakt.
Als ik Sella opbel zit ze in een bruine kroeg tussen
luidruchtige Colombianen een biertje te drinken. Ze is
samen met haar zusje al 3 weken op reis door Zuid-Amerika.
Tijdens ons interview moeten we geregeld stoppen met
praten omdat de halve kroeg in het Spaans vloekt naar een
televisie waarop voetbal wordt vertoond. De situatie is een
perfecte reflectie van de vrije levenshouding en impulsiviteit
die ik van Sella en haar werk ken.
In grove lijnen
Nadat Sella naar Amsterdam verhuisde vanuit Den Bosch
moest ze een manier bedenken om de rekeningen te
betalen. Zo is ze eigenlijk puur uit nood op festivals en
marktjes tekeningen gaan maken van voorbijgangers.
“Ik dacht: ik kan wel in een bar gaan werken, maar daar
word ik gewoon niet blij van. Dit is wat ik leuk vind en
wat ik ken.” Ook dacht ze op deze manier veel nieuwe
mensen te kunnen ontmoeten. “Dit werd uiteindelijk een
superleuke zomer, en dat is sindsdien een beetje uit de
hand gelopen.”
“Zachte poppetjes en
modetrutjes zijn er al genoeg.”
DRAW THE LINE
Door haar onconventionele start denkt Sella dat ze zich
onderscheidt van andere illustratoren. “Ik ben in die
zin ook niet echt een traditionele illustrator die alles
volgens bepaalde regeltjes doet of zo.” Ze ervaart veel
vrijheid in haar materiaal, de klussen die ze aanneemt
en in de methodes die ze hanteert. Daarnaast
onderscheidt ze zich heel erg omdat ze voornamelijk
live tekent en daarmee zelf ook zichtbaar is. “Ik denk
dat mijn tekenstijl zich heel erg kenmerkt door een
bepaalde vrijheid en een bepaalde impulsiviteit die je
ook terugziet in mijn levensfilosofie. Dat zie je ook zeker
terug in mijn tekeningen.”
Sella ambieert niet om een diepere boodschap
over te brengen met haar tekeningen. Haar
motivatie is en blijft het geld wat ze er mee
verdient, zodat ze een mooi leven kan
maken voor zichzelf.
21

“Laat ik er geen pretenties van maken: ik heb geen hoger
doel, ik maak geen kunst en ik heb niet de ambitie om de
wereld te verbeteren.” Illustratie is een tool die ervoor zorgt
dat ze het leven kan leiden zoals ze het wil leiden. Daarnaast
vindt ze het heel fijn om voor zichzelf te werken zodat
ze de vrijheid heeft om te gaan en staan waar ze wil. Ze
vindt het wel heel belangrijk om een bepaald type vrouw
neer te zetten die een bepaald soort kracht uitstraalt, want
“zachte poppetjes en modetrutjes zijn er al genoeg.”
DE LIJN WAT AANHALEN
Sella’s grootste uitdaging was om ‘nee’ te leren
zeggen. “Op het begin zei ik tegen alles ‘ja’. Dat
is natuurlijk ook goed want het is positief dat je
überhaupt werk krijgt in iets wat eerst enkel
je hobby was.” Ze was vooral dankbaar dat
ze bepaalde kansen kreeg. “Als je echt wil
groeien met je creatieve bedrijf dan moet je
ook leren welke klussen wel bij je passen en
welke niet, wat je klanten wel en niet van
je kunnen vragen of wat daartegenover
zou moeten staan als je compromissen
moet sluiten. Dat gaat allemaal over ‘nee’
zeggen.” Sinds Sella vaker nee verkoopt
en selectiever is in wat voor klussen ze
aanneemt, krijgt ze klussen die beter bij
haar passen. Waarop ook weer betere klussen
volgen. “Zo kun je echt groeien, en dan loont
het dus om bij je principes en bij je gevoel te
blijven in plaats van altijd maar overal “ja” op te
zeggen.”
DOWN THE LINE
Drie jaar verder krijgt ze de afgelopen tijd
steeds meer klussen waarbij haar gevraagd
wordt om vrij werk te maken. “Dat is wel het
allergrootste compliment wat je kan krijgen.”
Voorheen kreeg ze nog wel eens opdrachten
die heel erg gestuurd waren of waarin haar
werk eigenlijk niet helemaal tot zijn recht
kwam. Het was dan vooral voor de grote
naam dat ze zo’n klus aannam. Ze werkt
dus veel liever aan een klus waarbinnen
de opdrachtgever haar compleet de vrije
hand geeft. “Ik ben misschien wel het
meest trots op het werk wat daar uitkomt
omdat het een bevestiging is van iets
wat ik voor mezelf persoonlijk en als
ondernemer heb bereikt.” Daarnaast zijn
er bijvoorbeeld waarin ze voor zichzelf
een stijl-doorbraak heeft gemaakt. Of
als ze iets nieuws probeerde wat goed
uitpakte. “Dat zijn de werken die dan
ook bijvoorbeeld bij mij thuis op de
schouw staan in een lijstje. Die gewoon
een persoonlijke betekenis hebben
omdat ze staan voor een bepaalde
ontwikkeling die ik als illustrator heb
doorgemaakt.”
22

Bezoek www.sellamolenaar.com voor meer
informatie over Sella, haar werk en waar het te
bewonderen is!
23
Tekst: Bo Derks
Beeld: Sella Molenaar

Onze Undertone
Iedere editie vertelt een deel van onze redactie over hun gedachten omtrent design.
Bram van Vulpen
Mijn drukke gedachten maken mij wie ik ben. Het is voor mij
de uitdaging deze gedachten om te zetten tot iets nuttigs.
Gezelligheid, een verhaal of misschien een ontwerp. De ideeën
vliegen door mijn hoofd en de realisatie rent erachteraan. Dit is
design voor mij. De constante toestroom van ideeën op welke
manier dan ook, die je omzet tot een ontwerp dat zo goed
mogelijk die ideeën moet uitbeelden. Het is niet dat ik even ga
zitten en denk, nu ga ik mij laten inspireren. Het kan wel, maar
dat is het vaak ideeën en stijlen overnemen van een bestaand
ontwerp. Inspiratie komt op onverwachte momenten als een
vloedgolf van ideeën, als de gedachten even rusten.
Bo Derks
Er is niets indrukwekkender voor mij dan effectief design dat
voortkomt uit een creatieve geest. Ik ben altijd al heel erg bezig
geweest met de creatieve kant van de wereld. Zo lang als ik me
kan herinneren maak ik al dingen met mijn handen. Ik vind trots
in mijn creatieve denkwijzen. Niets lijkt mij fijner dan om de rest
van mijn leven omringd te zijn door creatieve metgezellen met
een passie voor design. Ik vind mijn inspiratie in kunst, muziek,
film en mijn directe omgeving.
Sarah Oskam
Er zijn miljoenen getalenteerde designers op de wereld en telkens
weer verbaas ik me over de bijzondere werken van iedereen. Het
is voor mij een leerzame ervaring om al dit talent te zien en dit is
dan ook een belangrijke inspiratiebron voor mij. Ik werk het liefst
digitaal; de combinatie van creativiteit en techniek spreekt mij
heel erg aan. Daarnaast haal ik het meeste plezier uit het helpen
van anderen. Ik ben een echte doorzetter, maar ik vergeet vaak
om pauzes te nemen. Als ik dan toch een pauze neem, ben ik
buiten te vinden. Wandelen is voor mij een perfect middel om
even tot rust te komen. De mooie natuur geeft mij energie en
inspiratie.
24
Beeld: Nadia Kosmeijer, Justin Wijnands

Creative
challenge
Van deze week
Wil jij ook een keer in de schijnwerpers staan? Ben je
ontzettend trots op je werk en denk je dat je zonder
tegenslag van anderen kan winnen? Of wil je gewoon
ontzettend graag advies van echte designers? Grijp dan nu
je kans! Iedere editie heeft een ander thema en dit brengt
natuurlijk ook weer een gloednieuwe challenge met zich
mee. Dit keer gaat het allemaal over minimal design.
Er zijn verschillende opvattingen van minimal design
en uiteraard heb je hier als designer je eigen mening
op gevonden. Deze challenge richt zich op één van
die opvattingen, namelijk dat minimal gaat om de
essentie van je werk. De opdracht is dan ook: maak
een creatieve uiting, op welke manier dan ook, die uit
de essentie van je werk bestaat. Probeer met zo min
mogelijk afleidingen te werken en alleen te letten op dat
wat voor jou belangrijk is. Het is dus belangrijk om eerst
na te gaan wat ‘essentie’ precies voor jou betekent.
Daag jezelf uit en keer terug naar jouw roots en waar je
voor staat!
Zend je werk in via onze Undertone app en krijg direct
feedback. Wie weet wordt jouw werk de volgende keer
uitgelicht in het blad!
Tekst: Sarah Oskam
25

26

C
Editie 2: September 2017
Colofon
UNDERTONE is een special interest blad met als doel jonge designers te inspireren en ondersteunen
bij het vinden van hun pad binnen de designwereld. Het blad wordt aangevuld door de UNDERTONE
app, een platform waar wij jonge designers samen brengen. Download de app, meld je aan en ga
samenwerkingen aan met verschillende designers. Elke jonge designer heeft iets unieks toe te
voegen, waar anderen weer inspiratie uit kunnen halen.
Redactie
Hoofdredacteur:
Angélica de Jong
Tekst:
Bram van Vulpen
Bo Derks
Sarah Oskam
Beeld:
Nadia Kosmeijer
Justin Wijnands
Yfke Metz
Reyn Jongelen
Terry Hamelink
Sella Molenaar
Vormgeving:
Renée ter Haar
Floor Vork
Vormgeving online:
Sacha van Dijk
Met dank aan:
Yfke Metz
Richard Vijgen
Irene van Nes
Suus Noteboom
Hester de Wolff
Reyn Jongelen
Terry Hamelink
Sella Molenaar
Danielle van Lunteren
Laila Veerman
27