Wat is stress

Wat is stress?
akwa.be/blog-prive-sauna-akwa/wat-is-stress/
Veel mensen hebben een beetje stress nodig om optimaal te functioneren en tot op zekere
hoogte kan stress ons helpen alle zeilen bij te zetten. Te veel stress kan echter zeer
ongezond zijn.
Hoewel veel mensen stress nog steeds als alleen maar negatief zien, zitten er ook positieve
kanten aan. Stress is energie die wordt gegenereerd door verandering. Deze verandering
kan iets kleins zijn, zoals ’s ochtends opstaan, maar ook een gebeurtenis als een bevalling
of een verlies.
1 Wat zijn de oorzaken van stress?
In principe veroorzaakt alles stress. In het algemeen geldt dat hoe meer gebeurtenissen op
een bepaald tijdstip plaatsvinden en hoe hoger de totaalscore is op de stress test (zie
hieronder), des te meer er kans op een psychische of lichamelijke reactie bestaat.
Natuurlijk leveren psychosomatische aandoeningen zoals indigestie, brandend maagzuur
of prikkelbare-darmsyndroom extra druk op.
2 Wat is de betekenis van stress?
De stressreactie is een natuurlijke reactie op angst. Ze bereidt het lichaam voor op vechten
of vluchten. Als we voortdurend in staat van angst leven, volgt daaruit dat we voortdurend
onder stress lijden. Daardoor worden we ziek. Dit heet en psychosomatische aandoening.
Als het lichaam en de hersenen voor een stressvolle situatie komen t staan, reageren ze
met de productie van hormonen zoals cortisol en adrenaline. Deze hormonen leiden tot
veranderingen van hartslag, bloeddruk, stofwisseling en lichamelijke activiteit, met het doel
de algehele prestaties te verbeteren. We kennen allen de lichamelijke effecten van
adrenaline, bijvoorbeeld van de keren dat we erg schrokken.
3 Innerlijke stress symptomen
•Het hart begint te bonken, zodat er zo veel mogelijk bloed door het lichaam wordt gepompt
om het klaar voor actie te maken.
•De ademhalingssnelheid neemt toe, zodat het bloed zo veel mogelijk zuurstof naar de
spieren vervoert om ze efficiënt te laten werken.
•De bloeddruk neemt toe, zodat e essentiële organen goed van bloed worden voorzien.
•Bloedvaten in de huid en inwendige organen vernauwen zich, wat bloed naar de spieren
leidt, zodat we klaar zijn om te rennen.
•De pupillen verwijden zich, zodat we beter kunnen zien wat ons angst aanjaagt en waar de
vluchtweg is.
1/6

•De bloedsuikerspiegel stijgt sterk, wat doe grote hoeveelheid energie geeft die we nodig
hebben als we moeten vechten of vluchten. Een zekere hoeveelheid stress is helemaal niet
slecht, aangezien we erdoor worden geholpen het hoofd aan uitdagingen te bieden en
gemotiveerd te blijven. Als het stressniveau echter stijgt, kunnen we er steeds moeilijker
mee omgaan. Minder dan 20 proosten van de mensen blijft goed functioneren bij een crisis
zoals een brand of een overstroming.
4 Waarom hebben we stress en waarom maakt het ons ziek?
Leven in de 21ste eeuw betekent dat we meer stress ervaren dan ooit tevoren. We leven in
een succesgericht samenleving, waar het onmogelijk is om te ontsnappen aan de wedijver
en de wil te slagen. We lijden aan stress omdat we sinds de tijd waarin stress werd
opgelost door vechten of vluchten een grote ontwikkeling hebben doorgemaakt. Toch wordt
adrenaline ons lichaam ingepompt om ons daar klaar voor te maken. Ons lichaam wordt op
scherm gezet, maar onze instincten om te vechten of weg te rennen, zijn onderdrukt. De
resulterende spanning en frustratie bevorderen verdere stress en er ontstaat een vicieuze
cirkel die tot lichamelijke en geestelijke ziekte kan leiden.
5 Wat zijn de gevolgen van stress?
Voortdurende blootstelling aan stress (angst) leidt vaak tot psychosomatische
aandoeningen zoals depressiviteit, hoofdpijn, indigestie, hartkloppingen, spierpijn en
andere pijn. Vernauwing van de bloedvaten door langdurige stress kan hoge bloeddruk
veroorzaken. Als de bloeddruk enige tijd te hoog is, kan dit tot beschadiging van de
slagaders en mogelijk een hartaanval leiden. Migraine, huidaandoeningen zoals eczeem
(dermatitis). Jeuk (pruritus) en spijsverteringsproblemen zoals prikkelbare-darmsyndroom,
dyspepsie en een maagzweer kunnen geeneens het gevolg zijn. Er zijn eveneens ziekten
die door stress kunnen worden verergerd, zoals artritis, astma en diabetes. Uit onderzoek is
gebleken dat we onder stress vatbaarder voor infecties zijn, vooral die welke door virussen
veroorzaakt worden. Tot de specifieke psychosomatische klachten van vrouwen behoren
menstruatieklachten, premenstrueel syndroom, ongewenste haargroei en verstoring van de
ovulatie. De stress van het moderne leven zal niet verdwijnen, dus het enige wat overblijft,
is het veranderen van onze houding. Met andere woorden, laten we de stress in bedwang
houden en hem als energiebron gebruiken. Om met stress te kunnen leven is het goed uit
te zoeken wat de oorzaak is en of onze reacties erop verstanding zijn. Sommige mensen
zijn ontvankelijker voor stress dan andere, maar met wat oefening kunnen de meeste
mensen leren ermee om te gaan.
6 Onze leefwijze en de invloed op stress
Om de oorzaak van stress te achterhalen, kunt u beginnen met uzelf af te vragen of er
sociale of psychische factoren een rol spelen:
•Reageert u op stress door meer te roken?
•Reageert u op stress door meer te drinken?
•Doet u aan lichaamsbeweging?
•Bent u misschien ziek?
2/6

•Is er een nieuw element of een nieuwe uitdaging n uw leven?
•Is er verandering in uw algemene omstandigheden?
•Zijn oude problemen plotseling verergerd?
•Heeft iemand uit uw Nabije omgeving problemen die u zich aantrekt?
7 Hoe kan je stress behandelen?
a Stress overwinnen
Het moeilijkst van stress is vaak het herkennen ervan. Als u zich gestrest voelt, is er een
goede kans dat u ervan af komt. Er zijn verschillende eenvoudige en effectieve methoden
tegen stress. Het geeft een zeer bevredigend gevoel om zelfverzekerd met stress om te
gaan en het sterkt de verwachting dat u daar de volgende keer ook in zult slagen.
b Te veel te doen?
Dat is niet nodig. Leer prioriteiten te stellen en lijsten te maken.
•Wat moet ik beslist doen?
•Wat zou ik moeten doen?
•Wat kan wachten?
•Wat hoef ik niet te doen?
Begin met de eerste twee en laat de rest wachten.
c Houd uw leefwijze in de hand - stress managen
•Maak een dagelijks of wekelijks schema van dingen die u graag doet en plan er iedere dag
een van in.
•Maak plannen voor de toekomst en blijf niet hangen bij gemaakte fouten of
teleurstellingen.
•Beloof uw succes en daag uw critici uit - accepteer kritiek niet klakkeloos.
•Vind iedere dag tijd voor rust en ontspanning, als is het maar een bad nemen of tien
minuten met uw voeten omhoog met de krant in een gemakkelijke stoel zitten.
•Betrek uw gezin, vooral uw kinderen, bij het veranderen van uw leefwijze. Kinderen
dwingen u om af en toe rust te nemen.
d Voeding
Goed omgaan met stress is gebaat met goed eten. Mensen die volkorenproducten, groente
en fruit eten weinig bewerkte koolhydraten, suiker, cafeïne en vet nemen, zijn beter in het
omgaan met stress.
e Het antistressdieet
3/6

Neem iedere dag:
•Een sinaasappel en verse groenten (vooral donkergroene), voor vitamine C, foliumzuur,
seleen en antioxidanten.
•Vis, zoals haring, zalm of makreel, slaolie op de sla, voor vitamine A, D en E, essentiële
vetzuren voor uw hersenen en zink en mangaan voor uw afweersysteem.
•Een glas halfvolle melk of een kom magere yoghurt voor calcium.
•Onbewerkte koolhydraten, zoals volkorenbrood en bruine rijst; neem 3 porties om het
serotoninegehalte in de hersenen op peil te houden, stemmingsregulerend vitamine B naar
binnen te krijgen en u optimistisch en positief te voelen.
•Uien, broccoli, tomaten en thee voor flavonoïden, krachtige antioxidanten die celdood
(veroudering) en kanker tegengaan. Probeer ook het volgende:
•Neem na 8 uur ’s avonds geen grote maaltijden meer, deze kunnen slecht voor de
nachtrust zijn.
•Drink in bed iets warms en zoets en ga slapen met wat muziek, of een boek.
•Kruip als u kunt dicht tegen iemand aan, het beste middel tegen stress en angst.
8 Hoe kan je de stress uitschakelen?
Alles wat helpt stress uit te schakelen, is goed voor u. Hier volgen enkele aanbevelingen.
a Lichaamsbeweging
Lichaamsbeweging is wat het lichaam bij stress instinctief wil (vechten of vluchten) en is
heel goed om lichaam en geest te ontspannen. Geregeld hardlopen, wandelen, fietsen,
zwemmen of iedere andere conditiebevorderende bezigheid, liefst driemaal per week ten
minste 20 minuten, kan veel verschil maken. Zelfs een straatje om kan helpen stoom af te
blazen en stress te verminderen. Kies een vorm van lichaamsbeweging die u prettig vindt.
•Doe een warming-up voordat u zich stevig gaat inspannen.
•Bouw het langzaam op en voorkom overbelasting. De activiteit moet altijd prettig voelen;
laat uw ademhaling hierbij uw gids zijn. Als het pijn doet, stop dan.
•Als u zich moe voelt, stopt u en rust u uit.
•Stop geleidelijk met de activiteit om stijfheid te voorkomen.
•Doe uw oefeningen is een tempo waarin u matig hijgt, maar niet naar adem snakt. Dit is
het beste voor de spieren, de bloedsomloop en het verbranden van calorieën.
•Let op uw hartslag; als u gezond bent, mag uw hartslag tijdens de warming-up niet boven
de 110 slagen per minuut komen en bij zware inspanning niet boven de 130 slagen per
minuut.
4/6

•Als u 30 minuten aan lichaamsbeweging doet, kunt u genieten van uw eigen endorfinen.
Ze onderdrukken de eetlust, brengen u in hogere sferen, kunnen hoofdpijn genezen en
laten u beter slapen.
b Ontspanning
Yoga-ademhaling:
Kniel op de grond, leg een hand op uw buik en de andere op uw borst. Adem 2 seconden
in en laat uw buik opbollen. Adem dan 4 tot 8 seconden uit en voel uw buik inzakken. Le uw
hand vervolgens op uw borst en herhaal de procedure. Blijf dit een aantal minuten
herhalen.
Een yogacursus volgen en thuis aan yoga en meditatie doen, leidt uw geest af van stress,
vermindert spierspanning door de rekoefeningen en leert u dieper te ademen.
c Het belang van aanraking
Aanraking is essentieel voor gezondheid. Iemand kan gedeprimeerd en geïrriteerd raken
als hij niet vaak genoeg wordt aangeraakt. Bovendien verlagen aanrakingen de bloeddruk.
Massage werkt niet alleen ontspannend en kalmerend, maar stimuleer de bloedsomloop en
het lymfestelsel. Dit is belangrijk ter voorkoming van een opgezet gezicht en opgezwollen
handen en voeten. Raak u zelf aan, streel of masseur uzelf als dat nodig is. U zult de stress
voelen wegebben. Mensen die huisdieren hebben, leven langer dan mensen zonder
huisdieren, en dit schijnt te komen door het kalmerende effect van aaien.
d Wees positief
•Maak een lijstje met uw drie beste eigenschappen. Beschrijven anderen u bijvoorbeeld als
gul, hartelijk en betrouwbaar? Houd het lijstje bij u en lees het door als u onaangename
gedachten hebt.
•Houd een dagboek bij van de kleine, onaangename gebeurtenissen en praat er iedere dag
met uw partner of een vriend over. Schrijf op wat u voor uw plezier deed. Lees iedere week
uw dagboek door om te zien of u vooruit bent gegaan en om plannen te maken over wat u
volgende week gaat doen.
•Denk aan prettige gebeurtenissen uit het verleden en plan leuke dingen voor de toekomst.
•Praat niet over onprettige gevoelens.
•houd uw geest bezig met plannen maken en het uitvoeren van constructieve taken. Blijf
niet de hele dag rondhangen en nietsdoen.
•Houd een lijst bij an bevestigingen die u uzelf kunt voorhouden als u gestrest bent. Het is
heel opmerkelijk dat het zingen van eenvoudige zinnetjes als ‘Dit kan ik heel goed aan’ de
stressrespons kan afleiden.
9 Hoe moet je omgaan met stress?
•Wees redelijk voor uzelf
5/6

•Vermijd perfectionisme
•Zoek uit wat echt belangrijk is in uw leven
•Denk vooruit en anticipeer op uw problemen.
•Deel uw zorgen met familie of vrienden
•Doe geregeld aan lichaamsbeweging
•Beloon uzelf voor positieve acties, houdingen en gedachten.
•Neem iedere dag tijd voor ontspanning
•Breng geregeld kleine veranderingen in uw leefwijze aan.
•Leer te delegeren.
•Rust een aantal malen per dag kort uit.
•Neem geregeld een pauze voor maaltijden.
•Maak iedere dag en iedere week tijd voor uzelf vrij.
•Ken uw grenzen en probeer er rekening mee te houden.
Top tip
Het geheim van omgaan met stress lijkt op het omgaan met een kind met woedeaanvallen.
Houd de situatie in de hand en gebruik afleidingstactieken. Dan is stress wat het moet zijn,
een plotselinge, korte reactie op een bedreigende situatie en niet een lang, slepende
affaire.
Christiaan Janssens
CRO Akwa Wellness
Coach CJ Coaching
Wellness om te ontstressen
Terug naar wellness hompage
6/6