fotoboek Iran - Waar Licht Is - allerlaatste controle voor definitief- printen - 2017-01-08
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Waar</strong> <strong>Licht</strong> <strong>Is</strong><br />
Jos Hummelen
Deze bundel is tot stand gekomen met behulp van:<br />
Leo Nieuwehuizen (dichtkunst), Jelle Bauer (spelling), Bas Blok (Lay-out en printwerk),<br />
Abouzar Yadegari Far (Iraans), Martijn Snelder (kaartje) en Theo van Veenendaal (fotobewerking).<br />
Hartelijk dank <strong>voor</strong> jullie hulp.
دننک ناهنپ اه بلق رد ار یدازآ دنریزگان هک ، ناریا هشیپ قشاع تلم هب میدقت
Meisje te Mashad – Geschreven in Mashad<br />
Meisje in de taxi<br />
Wacht | geduldig | tot hij gaat<br />
Gaat / gaat: <strong>voor</strong>waarts<br />
Geduld / geduld / geduld: stap in<br />
Want je rijdt / ongesluierd<br />
Je gaat / ongehuwd<br />
Er / wacht / geen politiek of religie<br />
Alles is spel<br />
Nog is alles<br />
Spel<br />
Meisje in de taxi<br />
Wacht | kijk | tot ik schiet<br />
Jouw moment / bevries<br />
& vergeet je niet<br />
Want je gaat<br />
& je kijkt<br />
Weg van het zwart<br />
Naar / waar licht is
Buitenstebinnen – Geschreven in Mashad<br />
Buiten<br />
Buiten zijn de martelaars<br />
Dwingen de minaretten<br />
Buiten zijn de leuzen / die schreeuwen:<br />
Loop in de rij!<br />
Kleed je zwart!<br />
Snoer je mond!<br />
& weest verheugd!<br />
Dan / binnen<br />
Binnen is er vrede<br />
Want buiten praat maar wat<br />
& buiten gaat nog nat<br />
Buiten<br />
Tilt je op<br />
& klettert je neer<br />
Hier op de bodem van <strong>Iran</strong><br />
Keer op keer<br />
Hier / in <strong>Iran</strong><br />
<strong>Waar</strong> niks mag<br />
& alles kan<br />
Je staat in de schaduw<br />
Ik heb je pas ontmoet<br />
In gesprek sta je te muiten<br />
& keert de hele onderwereld<br />
Binnenstebuiten
Help mij – geschreven in Mashad<br />
Hulp gevraagd<br />
Omdat ik niet weet wat te doen<br />
(Omdat ik) niet weet wie te zijn<br />
Omdat ik niet weet waarom (te zijn)<br />
Daarom<br />
Hulp gevraagd<br />
Om / te geven<br />
Want als ik alleen houd<br />
Ben ik eenzaam & verdrink<br />
Ik doordat ik zie<br />
Wat mensen zouden kunnen<br />
Worden
Trots & Tragiek – Geschreven in Shiraz<br />
Deze kraam<br />
Op deze oude bazaar<br />
Met deze fijne stoffen<br />
Deze kraam<br />
Van jou / mijn zoon<br />
Van jou<br />
& je werkt<br />
Kent iedereen al<br />
Van jou / mijn vader<br />
Van jou<br />
& ik rook<br />
Drink<br />
Altijd nieuwe gezichten<br />
In deze kraam<br />
Op deze oude / oude bazaar<br />
As in de stoffen<br />
& zelfgestookte wodka<br />
In het tapijt<br />
Zoals jij / mijn vader<br />
Ben ik nooit geworden<br />
Hoeveel respect ook<br />
Tot mijn grote / overgrote<br />
Diepe / diepe spijt
Lieve Danny – Geschreven in Shiraz<br />
Piloot wil je worden<br />
Natuurlijk!<br />
Piloot<br />
Ver wil je wonen<br />
Natuurlijk<br />
A-me-ri-ka!<br />
Strik je veters vast<br />
Sterren & strepen<br />
Nat je lippen reeds<br />
Slechts één groene kaart<br />
Open & onbevangen<br />
Vrolijk & lief<br />
Het blijft een gok / Danny<br />
Want daar wil niemand je<br />
Maar hier weet je ook zeker<br />
Dat je het niet hebt<br />
Vlieg dan maar<br />
& mogen de mensen daar<br />
Precies |<br />
Zijn zoals jij |<br />
Danny
Trouw tot het einde – Geschreven in Shiraz<br />
Schrijf<br />
Schrijf toch!<br />
Laat je niet afleiden<br />
Schrijf bladzijden vol<br />
Schrijf liefde<br />
Schrijf rouw<br />
Schrijf vrede<br />
Schrijf me je trouw<br />
& streep<br />
Streep in Godsnaam<br />
Streep weer weg<br />
Tot je niets<br />
Of –<br />
Nauwelijks | iets<br />
Overhoudt<br />
Schrijf!<br />
Schrijf maar weer<br />
Op het ritme van de muziek<br />
Het ritme van de taal<br />
Dwarrel je letters neer<br />
Zoals ze komen<br />
Volg waar de pen gaat<br />
Laat ze maar lopen<br />
Kom nog weer<br />
Schrijf!<br />
& zwijg<br />
Luister<br />
Want /<br />
Er blijft niets<br />
Of nauwelijks | iets<br />
Over<br />
Want de taal<br />
Die tot me kwam<br />
Niet die ene zin<br />
Blijft me bij<br />
Maar alleen het gevoel<br />
Werkt /<br />
Glimlachend smoelwerk<br />
Blijft me bij
Hafez’ tuin – Geschreven in Shiraz<br />
Zonnestralen strijken langs<br />
Het lichtgroen<br />
Een diepe stem<br />
Spreidt zijn klanken uit<br />
Tussen de Vijgenboom & Ceder<br />
Geheime woorden<br />
Van een oude ziel<br />
Die de hemel zag<br />
& toen terugviel<br />
Een vrouw<br />
Een meisje nog<br />
Schrijdt over geplaveide paden<br />
In rood / in wit<br />
Gevoed/ gelaafd / gesterkt<br />
Ze wil meezingen<br />
Maar is niet luid<br />
& zo / schreiend<br />
Treed ze de tuin weer uit
Tegenwoordige tijd – Geschreven in Shiraz<br />
Dit lied<br />
<strong>Is</strong> als een golf / als een golf<br />
Als de regen / de regen<br />
Deze dans<br />
Jankt als een wolf / als een wolf<br />
Hou me tegen<br />
Ik word niet zwaar<br />
Hou het licht<br />
Geen gewicht<br />
& blijf bewegen<br />
Op de tonen<br />
Tegen de golven<br />
Van dit gedicht<br />
Hoor de regen<br />
Hier wil ik schuilen<br />
Ik wil hier blijven<br />
Ik wil niks meer / alleen<br />
Deze dans afschrijven
Oude Zwerver - Geschreven in Esfahan<br />
Het lichaam is een lemen<br />
Toren zonder uitkijk<br />
Zegt hij / terwijl hij<br />
Het flesje water aanneemt<br />
& kijkt naar de zwarte knokkels<br />
Die het plastic omvatten<br />
Wind heeft zijn gezicht getekend<br />
Fiere halen dwars over zijn <strong>voor</strong>hoofd<br />
De verschroeide aarde / gedachten geformeerd<br />
Hij houdt zijn hoofd schuin & knikt<br />
Kijkt naar boven<br />
Hand op het hart<br />
Kijkt scherp<br />
Maar niet met zijn ogen<br />
Het water stroomt<br />
Langs alle ledematen<br />
Hard & zuiver<br />
Brengt de oude zwerver<br />
Terug van nooit<br />
Weggeweest<br />
De straffe winden & het stevige tikken<br />
Van de korrels van het zand<br />
Stuwen je langzaam<br />
Naar de overkant
Eerst het voer / dan de moraal – Geschreven in Esfahan<br />
Macht over velen<br />
Door enkelen<br />
Dus velen die bukken / struikelen / sukkelen<br />
Liefst nog invloed op hun denken<br />
Dit patroon weeft zich door de geschiedenis<br />
& laat me vragen<br />
Heb ik het dan mis?<br />
<strong>Is</strong> de mens niet <strong>voor</strong>al sociaal en vol mededogen?<br />
<strong>Is</strong> mijn realiteit gelogen?<br />
<strong>Is</strong> macht slechts wat enkelen bevliegt<br />
& ben ik onbevlogen?<br />
Laat ik dan met dezelfde hebzucht strijden <strong>voor</strong> velen<br />
Dat dit is geschreven / beleeft & beleden
Beginnersgeloof – Geschreven in Teheran<br />
Wrijf je dromende ogen<br />
Ver broertje<br />
Wrijf de nacht eruit<br />
De zon komt al op<br />
Voel het zout<br />
Op je huid<br />
Begin dan toch<br />
Grote broer<br />
Aan een nieuw begin<br />
Voel de aarde schudden<br />
Alles in één zin<br />
Al ben ik het die het zeg<br />
Pak de eerste steen<br />
& werp het | weg
In je alles – Geschreven in Teheran<br />
Je / of u<br />
Schuifelde naar je enige bezit<br />
Murmelde wat<br />
Maar wist niets<br />
& je gebedsketting<br />
Liet je nooit los<br />
Onderweg<br />
Zei u Allah’s namen<br />
& van mijn Goden<br />
Van Basten & Gullit<br />
Die twee samen<br />
Laat u als één kraal gelden<br />
U dus<br />
Vroeg teveel<br />
Kreeg teveel<br />
Maar van het leven<br />
Nooit genoeg
Mijn stad – Geschreven in Teheran<br />
In deze stad<br />
<strong>Waar</strong> de lucht (die) je /<br />
Iedere dag<br />
Inademt / met levenslust<br />
Je van binnen<br />
Kapot maakt<br />
In deze vieze stad<br />
<strong>Waar</strong> je in de menigte<br />
Opgaat tot niets<br />
Je kan goed of boos doen<br />
Het maakt niet uit<br />
In deze anonieme stad<br />
Zo achterdochtig en achterbaks<br />
Als een psychopathologisch liegbeest<br />
Wil ik zijn<br />
& begraven worden<br />
In de deze grond<br />
In deze zee<br />
In het midden<br />
Van deze<br />
Vieze<br />
Anonieme<br />
Stad
Briefje van wanhoop - Geschreven in Teheran<br />
Als jij niet veranderden wilt<br />
Of veranderen kan<br />
Moet ik dat dan?<br />
Als jij niet zien wilt<br />
& blind wil blijven<br />
Moet ik je dan schrijven?<br />
Als jij klem wilt zitten<br />
Je daden niet wilt wegen<br />
Moet ik dan bewegen?<br />
Mijn liefde raakt op<br />
De inkt is drooggeraakt<br />
& mijn glanzende traan vermengt zich<br />
Met het stof van de weg <strong>voor</strong>waarts<br />
De kracht van mijn naïviteit<br />
De ontwapenende sprankeling<br />
<strong>Is</strong> nu een lichtontvlambaarheid<br />
Voor onze vergankelijkheid<br />
Want weg zijn we<br />
Voor de vlinder vliegt<br />
Alvorens de hoer bedriegt<br />
& nooit kwamen we weer terug<br />
Ik riep nog<br />
In een kale woestijn<br />
& ik had je nog geschreven<br />
Maar niets of niemand meer<br />
Deed ons nog herleven
Soldaat – Geschreven in Sanandaj<br />
Een strak pak<br />
Strepen & gekruiste wapens<br />
Zwarte stampende laarzen<br />
Dienen buren van repliek<br />
Marcheren <strong>voor</strong> <strong>Iran</strong><br />
Voor de republiek!<br />
Lieve jongen / IT-specialist<br />
Stampt niet / maar slentert<br />
Schoonmaakwerk wordt opgedist<br />
De liefde <strong>voor</strong> <strong>Iran</strong> kentert<br />
De vlag wordt uitgewist<br />
In die hals van gele camouflage<br />
<strong>Waar</strong>in iedereen hetzelfde wordt<br />
Slaan je daden je dromen /<br />
De gewenste werkelijkheid<br />
Aan gort
Dans in kransjes! - Geschreven in Kermanshah<br />
Als ze loopt /<br />
Dan loopt ze dansjes<br />
& als ze krast /<br />
dan krast ze kransjes<br />
Als ze lacht / glanzen haar ogen groot<br />
Als ze zingt / vervliegt het lood<br />
Want als ze me schrijft<br />
Schrijft ze met lichte tred<br />
Schrijft ze met een bedroevende pret<br />
Schrijft ze over hoe ze het zou willen hebben<br />
Dans nog eens!<br />
Lach nog eens!<br />
& schrijf het op /<br />
Van je af<br />
Want wie niet danst in de kelder<br />
Wie niet lacht als je dood er is<br />
& wie niet schrijft als dat niet mag<br />
<strong>Is</strong> angstig & dus dood & heel laf
Heimwee – Geschreven in Tabriz<br />
Ver weg<br />
Van m’n moeder<br />
Ligt geluk<br />
Ook niet om de hoek<br />
De tocht<br />
Van mijn / vader vandaan<br />
Brak me<br />
Af tot alleen | mijn <strong>voor</strong>naam<br />
De plek<br />
<strong>Waar</strong> de tonen van de taal<br />
Mij vreemd zijn<br />
& het klappen van de zweep<br />
Gemeend is<br />
Thuis |<br />
Thuis is nu zo sterk<br />
Steeds groter<br />
&<br />
In mijn jongenskamer<br />
Hangt een foto
Wáárover? Ik zag niks – Geschreven op de grens tussen <strong>Iran</strong> en Armenië<br />
De bergen<br />
Toren zwijgend<br />
& laten weifelend<br />
Wat bomen staan<br />
Een grens trekt<br />
Tussen dalen<br />
& laat grootmoeders<br />
Geknakt achter<br />
Zo delen we in<br />
Wat niet van ons is<br />
Maar waar wij juist<br />
Aan toebehoren<br />
De rivier verlegt zich<br />
Spot met politiek<br />
Geroezemoes in de hoofdstad /<br />
<strong>Is</strong> achtergrondmuziek<br />
Zo delen we in<br />
Wat niet van ons is<br />
Maar waar wij juist<br />
Aan toebehoren<br />
Kijk naar wat je ziet<br />
Niet wat je leest<br />
Leef toch zelf, kaarsendover!<br />
Want als we zijn geweest<br />
<strong>Is</strong> er niets meer van ons over
Blijf nog even – Geschreven op weg naar Tblisi<br />
Ik zit hier<br />
Toevallig<br />
Weer<br />
& merk op<br />
Dezelfde vrouw<br />
Wiegend<br />
Het dunne meisje<br />
Dezelfde / stuurse / blik<br />
& weer<br />
De waterige ogen<br />
Van de grote baas hier<br />
Rook mee!<br />
Drink met me!<br />
Vergeet in Godsnaam<br />
De tijd<br />
De plek<br />
Het komen<br />
& dat je weer /<br />
Zult gaan
Bedelen bij Gods huis – Geschreven in Tblisi<br />
Zo een beetje deinend<br />
Golvend |<br />
Langs de jazz bij het<br />
Café onder de<br />
Druif of<br />
Wat het maar is |<br />
Vanuit de lichte schaduw<br />
Turen mijn ogen<br />
Springen van<br />
Heup naar heup<br />
Van grappig hoedje<br />
Naar kromme vrouw<br />
Die na al die<br />
Aaneen gewoven jaren<br />
Ook eens zo graag<br />
Hier zitten zou
Kruip bij thuiskomst tegen me aan – Geschreven in Tblisi<br />
Wat eten de armen?<br />
& hoe zweten de meisjes?<br />
Hoe kan men<br />
Ontevreden & gelukkig zijn<br />
Wie wint hier de prijsjes?<br />
& natuurlijk | altijd |<br />
Wie doet wie het meeste pijn?<br />
Toen wist ik alles<br />
Want |<br />
Ik heb je gedronken<br />
Geroken & gewogen /<br />
Ik heb je gevonden<br />
& waar je graag uit wilt komen<br />
Nu ben ik thuis<br />
<strong>Is</strong> er niks aan de hand<br />
Hier is niets nieuws<br />
Weg van alle pijn<br />
Hier wil ik alleen nog<br />
Heel / dicht / heel<br />
Heel dichtbij jou<br />
Heel dichtbij je zijn
"<strong>Waar</strong> geen licht is, zijn tunnels die blijven" (Bazart)
Change language