Klankjuweel 2019

Tekst: Thea Pol
Foto: Roelof Kooiker
‘We moeten meer
experimenteren’
Rikus Jager, voorzitter van de Stichting Groningen Orgelland,
over de toekomst van de SGO
Rikus Jager weet het nog goed. Ergens in
2009, bij een pompstation aan de A6 bij
Lelystad, rond middernacht, een toevallige
ontmoeting met een bekende: ‘Het was Hans
Beek, die ik nog kende van vroeger. We raakten
aan de praat en ook het onderwerp ‘orgelmuziek’
kwam ter sprake. Hans informeerde
toen of ik er iets voor zou voelen om voorzitter
te worden van de Stichting Groningen
Orgelland (SGO).’
De orgelwereld was Jager niet helemaal
vreemd: ‘Ik was in de jaren zeventig, als
zestienjarige, al lid van de orgelcommissie
Appingedam, en betrokken bij de organisatie
van de Matthäus Passion van Bach in de
Nicolaïkerk aldaar. Niet omdat ik toen van die
muziek hield, maar meer omdat ik organiseren
leuk vond.’ Inmiddels is Jager, die in het
dagelijks leven burgemeester van de gemeente
Westerveld is, wel een groot liefhebber van de
passiemuziek van Bach, en alweer tien jaar
met plezier voorzitter. ‘Orgel spelen kan ik
niet,’ vertelt hij, ‘maar orgel stemmen wél. Ik
heb namelijk een absoluut gehoor.’
Verjonging
Is er veel veranderd tijdens zijn voorzitterschap?
Jager: ‘Op dit moment zeker, want het
bestuur is behoorlijk aan het veranderen, aan
het verjongen mag ik wel zeggen. Er zijn nu
negen bestuursleden, waarvan er zes jonger
zijn dan zestig jaar.’
En dat nieuwe, verjongde bestuur zet heel
bewust in op modernisering van de Groninger
orgelwereld, iets waar Jager ook achter
staat. ‘Ik voel veel voor verbreding van het
aanbod’, zegt hij. ‘Naast orgel bijvoorbeeld andere
instrumenten of een koor. Ik ben er van
overtuigd dat dit een ander, breder publiek
trekt. Twee keer drie kwartier orgelmuziek
schrikt nogal wat mensen af. Het punt met
orgelconcerten,’ vervolgt hij, ‘is dat de uitvoerende,
de organist dus, voor het publiek niet
zichtbaar is. Maar het oog wil ook wat. Dit
zou je bijvoorbeeld kunnen ondervangen door
het concert met een beamer te registreren en
rechtstreeks uit te zenden. Dus in plaats van
een dominee een organist.’
Heel enthousiast is Jager over educatiemiddelen
zoals het blad Piet Prestant en de
Doe-orgels: ‘Dat Doe-orgel is een vondst, je
kunt daarmee al die verschillende stemmen
die het orgel heeft laten horen. Ik weet dat dit
voor sommige organisten vloeken in de kerk
is, maar een orgel is een volledig orkest met
trompet, strijkers, fluit en zelfs de menselijke
stem (vox humana).’
13