Spigul jaargang 2006 nummer 4

j a a r g a n g 2 0 0 6 : n u m m e r 4
intelligent leven
met een
verstandelijke handicap
Stichting Dagcentra
Twente timmert
aan de weg 4
Visio onderzoekt
gezichtsvermogen
cliënten 12
Wim Tijhuis:
bezige bij steekt
veel energie in
(vrijwilligers)werk
‘Ik ben
voorbeeldig’ op
Telgenhöfke 14
Johan Ooink op den
Dijk vice-voorzitter
CCR-c 17

2 Uitgave:
3
martine de klein
Van de redactie
Eind mei. De zomer is al bijna in aantocht
en voor u ligt de vierde editie van
de Spigul in 2006.
Deze Spigul vertaalt de visie wederom
naar de praktijk. Medewerkers, cliënten
en verwanten van cluster Telgenhöfke in
Denekamp doen in een rondetafelgesprek
hun zegje over ‘Ik ben voorbeeldig’.
Daarnaast vergelijkt directeur Piet
Jettinghoff van de Stichting
Dagcentra Twente (SDT) de
visie van Aveleijn met die van
zijn stichting.
Tevens bevat deze Spigul een
artikel met een beschrijving van
de werkzaamheden van SDT.
Die stichting biedt naast dagbesteding
haar deelnemers kleinschalige
werkprojecten aan in
de supermarkt, de boerderij of
op het toneel. Ook andere collega-instellingen
waar veel clienten
van Aveleijn contacten
mee hebben, komen in toekomstige
edities aan bod.
Aansluitend bij deze artikelen is er een
groot gedeelte van deze Spigul ingeruimd
voor artikelen over werk en dag-
besteding. In een achtergrondverhaal
leggen we de mogelijkheden uit qua
werk en/of dagbesteding. Daarnaast vertellen
verschillende cliënten over hun
(vrijwilligers)werk en dagbesteding.
Het zijn stuk voor stuk bijzondere verhalen.
Zo verricht Berthold ten Vergert al
ruim 25 jaar vrijwilligerswerk voor de
kerk, hierin vindt hij zingeving. Adrie Seubring
en Marcel Mollink vertellen trots
over hun deelname aan het Stadion Team
van FC Twente. En Wim Tijhuis heeft maar
liefst 46 jaar gewerkt bij de sociale werkplaats
en verricht nu allerlei hand- en
spandiensten voor zijn cluster. Hij staat
met een mooie foto op de voorpagina.
Verder stellen twee nieuwe medewerkers
zich voor: Saskia Meulman en Rixt Zeilstra.
Ook kunt u kennismaken met de
nieuwe vice-voorzitter van de Centrale
Cliëntenraad-cliënten, Johan Ooink op
den Dijk. Meer over hem leest u in de
rubriek CCR-nieuws.
Tenslotte bevat de achterpagina een prikkelende
stelling waar veel reacties op zijn
gekomen. Iedereen bedankt voor de bijdrage.
Ik wens u veel leesplezier toe!
Martine de Klein, redacteur Spigul.
Oproep voor congres ‘leren van elkaar’
Het jaarlijkse congres van Aveleijn krijgt
eind 2006 het thema ‘leren van elkaar’.
Het congres is gebaseerd op de nieuwe
ondersteunings- en ontwikkelingsvisie.
Aveleijn gaat er in de visie vanuit dat iedereen
iets van elkaar kan opsteken: cliënten,
medewerkers en verwanten kunnen aan
elkaar en van elkaar leren.
Tijdens het congres wil Aveleijn innovatieve
ideeën ontwikkelen waarbij mensen
van elkaar kunnen leren. Bovendien zijn er
leerzame workshops in ontwikkeling voor
cliënten, medewerkers en verwanten.
Voor de invulling van deze dag vraagt
Aveleijn cliënten, medewerkers en verwanten
‘Wat wil je leren?’ en ‘Wat kun je
een ander leren?’ Wie hiervoor tips of suggesties
heeft, kan deze tot 10 juni mailen
naar lerenvanelkaar@aveleijn.nl.
Colofon
Aveleijn
Grotestraat 260
7622 GW Borne
Tel: 074 - 255 66 00
Fax: 074 - 250 57 95
E-mail: info@aveleijn.nl
Internet: www.aveleijn.nl
Redactie:
Martine de Klein
Tel: 074 - 255 66 04
E-mail: redactie@aveleijn.nl
Redactiecommissie:
Elisa Blokhuis, Micha Klaas,
Martine de Klein, Johan van Praet,
Annemiek Veneklaas, Marion de Vries,
Egbert Wessels
Eindredactie:
Stephanie Beldhuis, Elisa Blokhuis en
Martine de Klein
Fotografie:
Marjo Baas (Haverkort fotografie,
voorpagina), Marco van de Ruit
(huisfotograaf), SDT en medewerkers
van Aveleijn
Vormgeving:
Morskieft Ontwerpers
van Visuele Identiteit, Enter
Druk:
Lulof Druktechniek, Almelo
Doelgroep:
Spigul is bedoeld voor medewerkers,
ouders/verwanten en externe relaties
van Aveleijn.
Doelstelling:
Spigul wil een beeld geven van de ontwikkelingen
binnen Aveleijn en de
betrokkenheid van velen gestalte geven.
De redactie behoudt zich het recht voor
artikelen te weigeren of in aangepaste
vorm te plaatsen.
Het volgende nummer verschijnt op 1 juli 2006
De voorlichtingsavonden waarbij notaris
Wim Gaalman uit Oldenzaal uitleg gaf over
mentorschap, bewindvoering, curatele en
erfrecht zijn druk bezocht. In totaal kwamen
er tijdens de drie bijeenkomsten in
maart en april ongeveer 350 verwanten.
Daarnaast waren er enkele clustermanagers
en leden van het managementteam
van Aveleijn aanwezig.
De avonden zijn een initiatief van de Centrale
Cliëntenraad-verwanten (CCR-v).
Volgens voorzitter Albert Barelds van de
CCR-v is het belangrijk dat verwanten
deze wettelijke mogelijkheden kennen en
tijdig regelen. ‘Ze bieden immers extra
ondersteuning voor cliënten die niet goed
voor zichzelf kunnen opkomen. Met de
steun van een bewindvoerder krijgen
cliënten ook die (financiële) middelen
annemiek veneklaas
Annemiek Veneklaas versterkt redactiecommissie
Op de oproep voor leden voor de redactiecommissie
voor Spigul hebben meerdere
medewerkers gereageerd. Uiteindelijk
is begeleider Annemiek Veneklaas
geselecteerd als nieuw lid. De plek voor
een verwant is nog vacant. Gegadigden
hiervoor kunnen zich aanmelden via
redactie@aveleijn.nl.
Begeleider Annemiek Veneklaas
stelt zich hierbij voor:
‘Ik werk sinds een jaar of zes bij Aveleijn.
Ik ben begonnen als invalkracht op de
Citadel en heb vervolgens gewerkt bij
diverse clusters in Oldenzaal en Enschede.
Afgelopen februari ben ik vanuit de buitenprojecten
meeverhuisd naar Pathmos in
Enschede. Zo heb ik aardig wat gezien en
dat heb ik ook altijd erg leuk gevonden.
Voorlichtingsavonden trekken 350 bezoekers
waar zij recht op hebben en dankzij een
mentor kunnen cliënten meer volwaardig
functioneren’, meent hij.
Albert Barelds is ervan overtuigd dat de
mogelijkheden van bewindvoering en mentorschap
nog lang niet overal genoeg worden
benut. Ook Aveleijn zou dit volgens
In het cluster van de buitenprojecten in
Enschede heb ik een cliëntenraad opgezet,
ben ik druk met vrijwilligerswerk en
ben ik ook nog de initiator van de nieuwsbrief
voor cliënten. Binnen Aveleijn zit
ik in de Antennegroep 2005. Deze heeft
Skala ontwikkeld, een databank en forum
op intranet. Verder ben ik sinds een jaar
regiocoördinator vrijwilligerswerk Zuid en
ga ik mij bezighouden met Sociale Netwerken
binnen de regio Zuid.
Door deze activiteiten heb ik veel contacten
met clusters binnen de regio Zuid en
hoor en zie ik veel. Vandaar dat ik al vaak
ideeën aanlever voor Spigul. Ik hoop dat
ik met mijn bijdragen Spigul nog aantrekkelijker
kan maken voor collega’s, vrijwilligers
en verwanten.
hem nog meer kunnen bevorderen. Alle
verwanten krijgen de brochure over curatele,
bewindvoering en mentorschap toegezonden.
Voor meer informatie over deze wettelijke
mogelijkheden: www.justitie.nl.
notaris gaalman
geeft uitleg over
mentorschap,
bewindvoering,
curatele
en erfrecht.
coated: pms 130 pms c
coated: pms 350 pms c
uncoated: pms 129 pms c
uncoated: pms 3435 pms c
cymk: pms 350 pms c 80 m 0
cymk: pms 130 pms c 0 m30

4 een mentor of een zorgverlenende instan- De stichting heeft al lang niet meer het
dagcentrum de 5
muziekpret in
kinderdagcentrum
de toermalijn
in hengelo.
Veel cliënten van Aveleijn hebben contacten
met collega-instellingen. Daarom krijgen
deze organisaties voortaan regelmatig de
ruimte in Spigul. De aftrap is voor Stichting
Dagcentra Twente (SDT), waarmee Aveleijn
samenwerkt. Deze stichting biedt naast
dagbesteding haar deelnemers kleinschalige
werkprojecten aan in de supermarkt, de
boerderij of op het toneel.
a c h t e r g r o n d ? OR CCR
Stichting Dagcentra Twente
timmert aan de weg
Stichting Dagcentra Twente is voortgekomen
uit de stichting Dagverblijven voor
Geestelijk Gehandicapten Twente. Die ontstond
in 1972 na een fusie van drie stichtingen
met kindercentra in Hengelo,
Enschede en Oldenzaal. Sinds 1 februari
1995 heet de instelling Stichting Dagcentra
Twente. De stichting beheert twee kinderdagcentra
en zes dagactiviteitencentra
voor volwassenen in de regio. Ook biedt
men ambulante ondersteuning, begeleiding
en behandeling.
Stichting Dagcentra Twente en Aveleijn
werken sinds 2003 nauw samen. Beide
stichtingen hebben veel dezelfde cliënten
en bieden een op elkaar aansluitend pakket
van ondersteuning, zorg en diensten.
SDT en Aveleijn tekenden in het najaar
van 2003 een samenwerkingsovereenkomst
en sinds september 2004 zijn de
centrale bureaus samen gevestigd in het
Witte Huis in Borne. Men is nu bezig met
het voorbereiden van een bestuursfusie.
het stadion team aan de schoonmaak.
Directeur Piet Jettinghoff van SDT heeft
‘een heel positief gevoel’ over de samenwerking
met Aveleijn. ‘In de praktijk gaat
het samenwerken goed en is er waardering
voor elkaar’, meent hij. De samenwerking
vindt plaats op verschillende niveaus.
Men deelt faciliteiten, stafafdelingen werken
samen en er zijn gezamenlijke werkgroepen.
Ook heeft men samen nieuwe
projecten opgezet, zoals Roomblik in
Enschede.
Laagdrempelig
De belangrijkste doelgroep van SDT zijn
volwassenen. Rond de 550 volwassenen
zijn overdag via de stichting aan het
werk. Daarnaast maken ruim 130 kinderen
gebruik van de diensten van SDT. Ze
gaan naar kinderdagcentra in Enschede
en Hengelo en/of maken gebruik van de
ambulante dienstverlening. Een derde tak
van de stichting is de sector Zorgondersteuning
en Behandeling. Circa honderd
jongeren krijgen vaktherapie. Velen van
hen zitten nog op school of werken. Via
foto’s pagina 4/5: stichting dagcentra twente
tie zijn ze bij de vaktherapie van SDT
aangemeld.
‘Iedereen die deelneemt aan onze dagbesteding
heeft een indicatie’, zegt Ger
Geuke, hoofd Zorg en Dienstverlening van
SDT. ‘De kinderen op de kinderdagcentra
zijn kinderen die (nog) niet naar het
ZMLK-onderwijs kunnen. Voor volwassenen
geldt dat zij een indicatie kunnen krijgen
als ze afgewezen zijn voor sociale
werkvoorziening.’
Het afgelopen jaar zag de stichting het
aantal aanmeldingen stijgen. Steeds meer
mensen weten de weg naar de stichting
te vinden. ‘We zijn een leuke persoonlijke
stichting, flexibel, laagdrempelig en zonder
bureaucratische trekken’, verklaart
Geuke de toeloop.
Kamak
SDT wil voor iedereen een optimale werkplek
vinden. Een persoonlijk begeleidingsplan
omschrijft de wensen en mogelijkheden
van de cliënt. Voor een aantal
deelnemers blijven de activiteiten op de
dagactiviteitencentra de beste optie. Veel
cliënten ontwikkelen zich uitstekend in
deze vertrouwde omgeving met de zekerheid
van vaste structuren en regelmatige
opdrachten. De zes dagactiviteitencentra in
de regio bieden een grote verscheidenheid
aan activiteiten, uiteenlopend van taarten
bakken tot ansichtkaarten maken en van
schilderen tot baliewerkzaamheden.
idee dat alle deelnemers in de beslotenheid
van dagcentra moeten werken en activiteiten
verrichten. ‘Meer dan de helft van
onze cliënten heeft werk buiten een dagcentrum’,
zegt Ger Geuke. De animo onder
deelnemers voor een gewone werksituatie
is groot. Bovendien sluit deze werkwijze
naadloos aan bij de visie van de stichting.
Geuke: ‘SDT staat voor normalisatie, emancipatie
en integratie van mensen met een
verstandelijke handicap. We doen zo normaal
mogelijk en speciaal waar nodig.’
Vernieuwde inzichten rondom dagbesteding
hebben bovendien geleid tot veel
kleinschalige projecten waarin een individu
beter tot ontplooiing kan komen.
SDT telt inmiddels twaalf gespecialiseerde
kleinschalige werkvormen die heel divers
zijn. Zoals theater Kamak, atelier Artistiek
en boerderij de Lange Braak.
Daarnaast gaan steeds meer deelnemers
aan het werk in maatschappelijk geïntegreerde
werkvormen. Veel nieuwe projecten
zijn het afgelopen jaar door SDT op
touw gezet. Ger Geuke noemt buurtsuper
Attent in Lonneker en de ontmoetingsruimte
Roomblik in Enschede, manege
Boerskotten in Oldenzaal en de hoteldienst
in Borne. ‘Wij proberen een zo
breed mogelijk aanbod te bewerkstelligen’,
aldus Geuke. ‘Diversiteit is ook de
kracht van de stichting. Wij vinden het
belangrijk dat deelnemers uit veel verschillende
dingen kunnen kiezen.’
De zoektocht van SDT naar nieuwe locaties
en nieuwe projecten gaat onverminderd
door. Ger Geuke: ‘We zijn voortdurend
op zoek naar nieuwe uitdagingen.
Momenteel werken we samen met bedrijven
en organisaties. Wij streven ernaar
mensen aan het werk te krijgen in een
sociale structuur. Het is opvallend hoe
positief bedrijven hierop reageren. Ze
nemen serieus in overweging of ze
bepaalde werkzaamheden aan ons kunnen
uitbesteden.’
Gelukkig staan de deelnemers van SDT
goed aangeschreven. Ger Geuke verwijst
naar recent onderzoek dat heeft uitgewezen
dat de doelgroep de sympathie geniet
van tachtig procent van de bevolking.
‘Mensen met een verstandelijke beperking
hebben zorg nodig, maar ze kunnen
ook heel goed zorg bieden. Dat is een
zienswijze waarvan steeds meer mensen
doordrongen raken.’
Toekomst
De toekomst ziet Ger Geuke met vertrouwen
tegemoet. Hij hoopt dat de stichting
over vijf jaar nog meer in de maatschappij
is geïntegreerd, dat deelnemers uit een
groter en diverser aantal werkprojecten
kunnen kiezen en dat de naamsbekendheid
is toegenomen. ‘Ach, het is ook maar
hoe je het bekijkt’, relativeert Geuke.
‘Iedereen in Deurningen kent de Boerderij.
Hoe nodig is het dat ze weten dat het
een onderdeel van SDT is? De locaties blijven
toch altijd voorop staan. SDT schept
slechts de voorwaarden.’
Voor meer informatie over SDT: zie de
website www.dagcentratwente.nl
deelnemers aan het werk in dagcentrum
de roos in goor.
deelnemers in
roos krijgen
muzikale vorming.
coated: pms 130 pms c
coated: pms 350 pms c
uncoated: pms 129 pms c
uncoated: pms 3435 pms c
cymk: pms 350 pms c 80 m 0
cymk: pms 130 pms c 0 m30

foto: stichting dagcentra twente
6 7
In het voorgaande artikel
De visie van Stichting Dagcentra Twente
(SDT) vertoont redelijk veel overeenkomsten
sdt en aveleijn zijn
gevestigd in het
witte huis in borne.
met die van Aveleijn, stelt algemeen
directeur Piet Jettinghoff van SDT.
SDT heeft haar visie in 2005 ontwikkeld.
Sinds 1995 beschikt de stichting over een
visie, die men iedere vijf jaar herziet. ‘De
huidige visie wijkt in essentie niet af van
v i s i e
directeur piet jettinghoff van stichting dagcentra twente.
Visie SDT en Aveleijn vertonen
veel overeenkomsten
de vorige. De kernpunten blijven overeind,
maar de accenten veranderen’, aldus
Piet Jettinghoff. Belangrijk thema in de
nieuwste visie is de plaats van de cliënt
in de samenleving. ‘Medewerkers denken
tegenwoordig veel na over de vraag hoe
cliënten een volwaardige plek in de
samenleving kunnen krijgen. Dat is ook
nodig gezien de maatschappelijke ontwikkelingen.
Daarbij zijn cliënten steeds
vaker actief in kleinschalige werkprojecten
en bij reguliere bedrijven.’
In deze situatie spreekt SDT zowel de
cliënten als de bedrijven op hun verantwoordelijkheden
aan. Piet Jettinghoff: ‘De
cliënten moeten aan min of meer reguliere
eisen voldoen. Dat gaat ze trouwens vaak
heel goed af, mensen hebben vaak meer
in hun mars dan ze kunnen laten zien in
een dagactiviteitencentrum. Maar ook de
bedrijven moeten openstaan voor onze
groep cliënten. Onze zeven jobcoaches
besteden veel energie aan het benaderen
van bedrijven, maar uiteindelijk beslissen
de bedrijven toch zelf of ze cliënten een
kans geven.’
Burgerschap
Piet Jettinghoff stelt dat er veel overeenkomsten
zijn tussen de visies van Aveleijn
en van SDT. ‘Beide gaan uit van de eigenheid
van de cliënt en vinden eigen verantwoordelijkheid
belangrijk,’ meent Jettinghoff.
Ook het ondersteunen van volwaardig
burgerschap van cliënten in de samenleving
komt in beide documenten terug.
Verschillen zijn er natuurlijk ook. SDT richt
zich met name op werk en niet zozeer op
wonen. Bovendien is de visie van SDT korter
dan die van Aveleijn. Daar is volgens
Piet Jettinghoff bewust voor gekozen. ‘Hoe
korter de visie, hoe makkelijker deze te
onthouden is’, meent hij. Piet Jettinghoff
betoogt dat het eigenlijk nog bondiger zou
moeten. ‘Eigenlijk moet je uitsluitend
steekwoorden gebruiken en die bijvoorbeeld
op koffiekopjes laten drukken. Dan
is de visie iedereen snel eigen.’ Maar hij
betwijfelt of dat ooit zal gebeuren: ‘Waarschijnlijk
is dat toch te onduidelijk en ontkom
je niet aan een paar volzinnen.’
Bij SDT is de conceptvisie ontwikkeld door
het managementteam. Deze werd besproken
in alle geledingen binnen de organisatie,
waarna er een definitieve versie is uitgerold.
De visie van SDT is te lezen in het
strategisch beleidsplan en op de vernieuwde
website. Piet Jettinghoff is lovend
over de aanpak van Aveleijn, waarbij alle
geledingen al in een vroeg stadium bij de
visie zijn betrokken. ‘Wij hebben dat ook
wel eens gedaan en dat beviel goed. Nu
was dat vanwege tijdsdruk niet mogelijk.’
Stichting Dagcentra Twente omschrijft haar
visie en kerntaak als volgt:
• Cliënten van SDT hebben het recht
naar vermogen eigen verantwoordelijkheid
te dragen en zelfstandig
keuzes te maken over de richting
en inhoud van hun bestaan.
• SDT ondersteunt en stimuleert
cliënten tot optimale ontwikkeling
en ontplooiing.
• SDT ondersteunt cliënten bij het
verwerven van een volwaardige
plaats in de samenleving.
• SDT biedt begeleiding, zorg,
bescherming en behandeling
die afgestemd is op individuele
behoeften van cliënten.
• SDT is een organisatie die
gekenmerkt wordt door openheid,
saamhorigheid en respect.
heeft Stichting Dagcentra
Twente zich gepresenteerd.
Aveleijn vindt het
belangrijk dat cliënten werk
of dagbesteding hebben.
Daarom volgt in dit artikel
een opsomming van alle
mogelijkheden van werk en
dagbesteding. Aansluitend
vertellen diverse cliënten
over hun (vrijwilligers)werk
en dagbesteding.
Aveleijn spant zich in voor werk of dagbesteding
voor iedere cliënt. ‘Dat geeft mensen
structuur, meer sociale contacten en
vaak uitdaging en voldoening. Bovendien
komt er bij betaald werk nog bij dat mensen
zelf hun inkomen verdienen. Dat is
goed voor het gevoel van eigenwaarde’,
legt hoofd Zorg Leo Roelvink van Aveleijn
uit. Gelukkig geldt in Nederland het principe
dat iedereen recht heeft op betaald
werk. Men kijkt altijd eerst of een cliënt
betaald werk kan verrichten, desnoods met
extra voorzieningen, zoals aanpassing van
de werkplek of meer begeleiding. Op school
krijgen leerlingen stages aangeboden om
te ontdekken wat ze kunnen en willen. Werkenden
kunnen bovendien een beroep
doen op de wet REA. Deze wet regelt werkbemiddeling
en extra voorzieningen.
Sociale werkvoorziening
Cliënten kunnen via de sociale werkvoorziening
(SW) zinvol en productief betaald
werk doen. SW-bedrijven mogen niet zelf
bepalen wie ze aanstellen. Werknemers
moeten een indicatie hebben vanwege een
lichamelijke, psychische of verstandelijke
Sociale werkvoorziening,
dagbesteding en
vrijwilligerswerk: een uitleg
handicap. Elke twee jaar bekijkt men of
mensen nog steeds op hun plaats zijn in
de sociale werkvoorziening.
Vroeger deed men in de sociale werkvoorziening
vooral eenvoudig werk, zoals productiewerk,
werk in de plantsoenendienst
of inpakwerk. Dat gebeurt nog steeds,
maar er is nu ook administratief werk, leidinggevende
functies of vakwerk aan de
computer, in de meubelmakerij, als instrumentenmaker
of in andere gespecialiseerde
beroepen.
SW-bedrijven moeten ondanks subsidies
geld verdienen om te blijven bestaan.
Daarom verwachten ze van de medewerkers
een reële prestatie. Lang niet alle werknemers
in de sociale werkvoorziening werken
in een SW-bedrijf zelf. Veel mensen worden
uitgeleend aan een regulier bedrijf of organisatie.
Sinds een paar jaar kunnen mensen
via de sociale werkvoorziening ook begeleid
werken in het reguliere bedrijfsleven.
Leo Roelvink juicht deze ontwikkeling toe.
Hij denkt dat Aveleijn dit ook nog meer zou
kunnen stimuleren. ‘In de clusters zou men
cliënten in dienst kunnen nemen voor huishoudelijke
klussen of kopieerwerk.’ Deze
werkwijze past volgens Leo Roelvink ook
goed binnen de visie van Aveleijn, die
ervan uitgaat dat de stichting volwaardig
burgerschap van de cliënt ondersteunt.
Dagbesteding
Cliënten die niet (langer) in aanmerking
komen voor een betaalde baan kunnen
terecht bij een dagactiviteitencentrum, bijvoorbeeld
van Stichting Dagcentra Twente.
Voor toelating tot een centrum is een
‘negatieve indicatie’ van de sociale werk-
foto: stichting dagcentra twente
voorziening nodig. Deelnemers aan dagbesteding
ontvangen geen salaris. Overigens
werken steeds meer deelnemers in speciale
werkprojecten in het bedrijfsleven.
Vrijwilligerswerk
Ook vrijwilligerswerk is voor cliënten een
optie, eventueel in combinatie met werk of
dagbesteding. Deze onbetaalde arbeid
heeft grote betekenis voor zowel de vrijwilliger
zelf als voor de organisatie en de
samenleving. Er is vrijwilligerswerk in allerlei
soorten en maten. Cliënten kunnen
bijvoorbeeld hand- en spandiensten verrichten
bij kortdurende klussen, zoals een
buurtfeest of een schoolkamp, maar ook
gedurende een langere periode hun handen
uit de mouwen steken bij een dierenasiel
of een verpleeghuis.
cliënten van stichting
dagcentra twente
verzorgen de catering
in het witte huis.
coated: pms 130 pms c
coated: pms 350 pms c
uncoated: pms 129 pms c
uncoated: pms 3435 pms c
cymk: pms 350 pms c 80 m 0
cymk: pms 130 pms c 0 m30

wim tijhuis toont trots zijn oorkonde ‘40 jaar swb’.
Cliënt Wim Tijhuis heeft 46 jaar gewerkt
bij de sociale werkplaats in Hengelo.
Hij kijkt met plezier terug op deze tijd.
Boven zijn bed in zijn kamer op de Kloosterhof
hangt in een gouden lijstje zijn oorkonde
‘40 jaar SWB’. Wim Tijhuis is zichtbaar
trots op de lange periode die hij
i n t e r v i e w ?
OR CCR
Wim Tijhuis: bezige bij met
bijna halve eeuw werkervaring
8 9
heeft gewerkt bij de sociale werkvoorziening
en vertelt hier graag over. Met zijn
feilloze geheugen voor data weet hij nog
precies de periode die hij bij de sociale
werkvoorziening aan de slag was: van 7
november 1955 tot 31 januari 2001. Op
laatstgenoemde datum nam hij na ruim 46
dienstjaren met een feestelijke receptie
afscheid van SWB.
Wim Tijhuis heeft in de loop der jaren veel
verschillende dingen gedaan. Hij begon
met het draaien van ijzerveren, maar later
kwamen daar ook mailings en inpak- en
montagewerk bij. Eén ding heeft Wim
gelukkig slechts kort hoeven doen. ‘Haarkrullers
in elkaar zetten. Wat had ik daar
een hekel aan. Dat gepriegel. Echt geen
mannenwerk’, verzucht hij.
Maar afgezien daarvan ging Wim Tijhuis
met veel plezier naar de sociale werkvoorziening.
‘Ik keek echt nooit op de klok of
het al tijd was’, zegt hij. Hij deed zijn werk
secuur en met toewijding en verzuimde
amper wegens ziekte. Toen Wim Tijhuis op
5 januari 1997 zijn heup brak en niet goed
herstelde, ging hij toch aan de slag. ‘Soms
liep ik huilend van de pijn op het werk.’
Maar thuisblijven, dat was voor hem geen
optie.
Tijdens zijn periode bij SWB is er veel veranderd.
De eerste jaren kreeg Wim Tijhuis
zijn loon nog wekelijks contant uitbetaald.
‘De chef liep met een geldbakje door de
werkplaats’, kan hij zich nog herinneren.
Daarnaast werd alles grootschaliger:
ruimere huisvesting, een uitgebreid aantal
werkzaamheden en meer collega’s.
Van zijn collega’s heeft Wim Tijhuis er
velen zien komen en gaan. Onder meer
omdat het regime veranderde. Aanvankelijk
werd er samen gegymd. Bovendien
kneep de directie soms een oogje dicht
als iemand onvoldoende qua werk presteerde,
maar de laatste jaren gebeurde dat
niet meer. Vanwege de verzakelijking
moesten mensen die het tempo bijvoorbeeld
niet konden bijbenen afvloeien, bijvoorbeeld
naar dagbesteding.
‘Ik kan niet stilzitten’
Voor Wim Tijhuis was deze dreiging er
gelukkig nooit. Wel vond hij het erg jammer
dat hij onder meer vanwege zijn leeftijd
moest stoppen met werken. Om die
overgang niet te abrupt te laten zijn, is
Wim geleidelijk aan minder uren gaan
draaien. Maar Wim Tijhuis is een bezig
type: ‘Ik kan niet goed stilzitten, moet iets
om handen hebben’, weet hij. Naast zijn
talrijke hobby’s, zoals zang, puzzelen en
fotograferen, verricht hij daarom allerlei
hand- en spandiensten voor zijn cluster.
Wim Tijhuis is wel even bezig als hij
opsomt wat hij allemaal doet voor de
Kloosterhof en gedeeltelijk ook voor de
Klippen: brood en boodschappen halen,
waskratten rondbrengen, koffie en thee
verzorgen, oud papier inzamelen en de
eetzaal aanvegen na de maaltijd. Zijn
begeleider Marijke Gengler zegt over de
hulp van haar 69-jarige cliënt: ‘Eigenlijk
kun je bijna stellen dat Wim de tent hier
draaiend houdt.’ En Wim Tijhuis? Die glimt
van trots.
Cliënt Berthold ten Vergert
is al 25 jaar hulpkoster
bij de Emmauskerk
in Oldenzaal.
In dit vrijwilligerswerk
vindt hij zingeving.
Berthold ten Vergert vertelt graag over
zijn lange periode als vrijwilliger en toont
trots zijn plakboeken met foto’s en krantenknipsels.
Hij wijst op een artikel van
mei afgelopen jaar met de vermelding dat
Berthold de Willibrord onderscheiding
heeft ontvangen. De penning en bijbehorende
oorkonde met handtekening van
kardinaal Simonis hangen nu keurig ingelijst
op zijn slaapkamer in het buitenhuis
aan de Zandhorstlaan.
Een schilderij met daarop de Olijfberg met
het kruis en enkele nonnen siert de
gemeenschappelijke woonkamer. Berthold
heeft dit geschilderd op de Losser-Hof,
waar hij op werkdagen naartoe gaat voor
dagbesteding. Hieruit blijkt wederom dat
religie belangrijk is voor Berthold ten Vergert,
die 52 jaar geleden werd geboren in
Enschede en een rooms-katholieke opvoeding
kreeg.
‘Het geloof geeft me steun’
Berthold ten Vergert zegt ervan overtuigd
te zijn dat er ‘meer’ is in dit leven. Hij bidt
meermaals per dag en ondervindt ook
echt steun aan zijn geloof: ‘Het helpt me
mijn handicap te dragen’, verklaart hij.
Zijn fascinatie voor kerk en religie maakte
dat hij in 1980 bij de Emmauskerk aanklopte
voor de vrijwilligersfunctie van
hulpkoster. Zijn taken bestaan uit het
voorbereiden van kerkdiensten (water- en
Berthold ten Vergert vindt
zingeving in vrijwilligerswerk
wijnkaraffen en de hosties klaarzetten,
kaarsen aansteken) en koffie schenken
naderhand. Daarnaast is hij acoliet.
In het begin had Berthold het moeilijk bij
de Emmausparochie. Hij vertelt: ‘Mensen
keken vreemd tegen me aan vanwege
mijn handicap. Dat was over nadat ik ze
heb verteld hoe ik gehandicapt ben
geraakt, namelijk door een auto-ongeluk
toen ik zes jaar oud was.’ Inmiddels is
Berthold volledig geaccepteerd en een
bekend gezicht voor de parochianen. ‘Ik
ken bijna alle mensen hier in Oldenzaal’,
pocht Berthold.
Voor Berthold ten Vergert is het werk meer
dan een leuk tijdverdrijf, het geeft zijn
leven zin. ‘Ik heb geen kinderen, maar
kan zo toch mooi ergens voor zorgen’,
meent hij. Bovendien vindt hij het goed
voor integratie van gehandicapten in de
samenleving. ‘Ik ben de enige met een
handicap, maar hoor er toch helemaal bij.
Ik ben één van hen. Daardoor voel ik me
niet gehandicapt.’
cliënt berthold ten vergert is al 25 jaar
hulpkoster bij de emmauskerk in oldenzaal.
coated: pms 130 pms c
coated: pms 350 pms c
uncoated: pms 129 pms c
uncoated: pms 3435 pms c
cymk: pms 350 pms c 80 m 0
cymk: pms 130 pms c 0 m30

10 martin mollink (links) en adrie seubring van
11
Ze zijn beiden een grote fan van
FC Twente. Mede om die reden
zijn de cliënten Adrie Seubring
en Martin Mollink trots op hun
deelname aan het Stadion Team.
Stadion Team
Het Stadion Team van Stichting Dagcentra Twente telt achttien
deelnemers en twee begeleiders. De teamleden houden
het Arke Stadion in Enschede netjes en schoon en doen
diverse kantoorwerkzaamheden, zoals het samenstellen
van pakketten met promotiemateriaal. In ruil hiervoor ontvangen
de deelnemers een onkostenvergoeding en een toegangskaartje
voor elke thuiswedstrijd van FC Twente.
Het Stadion Team komt in actie na elke wedstrijd of evenement.
Eerst blaast de Technische Dienst van het stadion
met bladblazers de ergste rommel van de tribunes.
Daarna maken de leden van het Stadion Team de gracht
tussen het veld en de tribune schoon, vegen ze de hoofdtribune
aan en reinigen ze de stoeltjes en de betonvloer.
Ook legen ze de containers. De overige stoelen komen
aan bod tijdens de zomer- en winterstop. In totaal telt
het Arke Stadion 13.200 zitplaatsen
Deze dinsdagochtend is Adrie Seubring
(46) in de kantine bezig met het oprollen
van posters van de selectie. Om elke poster
doet hij een elastiekje en zo werkt hij
geduldig de hele stapel af. Adrie woont op
de Elsmors in Hengelo en komt hier drie
dagen per week met de taxibus. De overige
twee dagen is hij te vinden in een dagactiviteitencentrum
in zijn woonplaats.
Adrie Seubring kwam ongeveer vijf jaar
geleden via het Bureau Begeleid Werken
van Stichting Dagcentra Twente terecht bij
het Stadion Team. Hij werkt er met veel
plezier, want hij is gek op voetbal en
bezoekt al jaren met zijn vader de thuiswedstrijden
van FC Twente. ‘Daarom vind
ik het ook zo mooi om hier te werken’,
zegt Adrie, die trots zijn werkkleding
toont: een poloshirt en een fleecevest,
beiden in clubkleuren met logo. Adrie:
‘We hebben ook nog een bijpassende
bodywarmer en jas.’
Voetbalpoule
Adrie’s collega Martin Mollink (32) maakt
vanochtend met een natte doek de stoelen
op de hoofdtribune schoon. Ook hij is
cliënt van Aveleijn (het Brock, Almelo) en
een grote fan van FC Twente. Hij volgt niet
alleen de thuiswedstrijden, maar gaat ook
het stadion team zijn erg blij met hun speciale
werkplek: het arke stadion.
FC Twentefans
blij met werk
in Arke Stadion
naar bijna alle uitwedstrijden van FC
Twente. ‘Nu doe ik dat nog alleen, maar
ik hoop binnenkort een maatje te hebben
gevonden. Samen is het nog gezelliger’,
aldus Martin.
Het favoriete gespreksonderwerp van Martin
en zijn collega’s laat zich raden: voetbal.
De prestaties van FC Twente en
andere clubs in het betaald voetbal worden
onderling uitgebreid besproken en
natuurlijk doet iedereen mee aan de voetbalpoule.
Wie de meeste uitslagen goed
heeft voorspeld, ontvangt aan het eind
van het seizoen een shirt of bal gesigneerd
door alle FC Twentespelers.
Martin Mollink kwam in 2001 bij het Stadion
Team terecht via zijn begeleider van
Aveleijn. Hij is hier nog altijd blij om. ‘Ik
vind het ontzettend mooi om te werken
in het stadion van FC Twente. Dat is toch
wel speciaal’, meent Martin. Eerst werkte
hij hier vier dagen per week, nu is dit
gehalveerd. Martin legt uit waarom: ‘Het
is lichamelijk zwaar werk, vandaar dat ik
ben gaan minderen.’ De overige werkdagen
brengt Martin door bij dagactiviteitencentrum
de Akkerstaf in Enschede. En
die combinatie bevalt hem goed: ‘Zo is
het lekker afwisselend.’
joyce sjoers, annemarie starrevelt en annemiek venneklaas van de antennegroep bieden
johan van praet en micha klaas een taart aan.
Medewerkers van Aveleijn
kunnen sinds vorige
week Skala raadplegen.
Deze intranetsite bevat
een database en een
forum waarin medewerkers
ideeën, ervaringen en tips
kunnen uitwisselen. Skala
is een uitwerking van een
idee van de Antennegroep.
De officiële start van de site was op
woensdag 17 mei. Op die datum boden
leden van de Antennegroep aan algemeen
directeur/bestuurder Johan van
Praet en hoofd P & O Micha Klaas van
Aveleijn een taart aan met het opschrift
Skala en bekeek men vervolgens gezamenlijk
de intranetsite op de pc.
Volgens Annemiek Veneklaas van de
Antennegroep zal Skala medewerkers veel
gemak opleveren. ‘Dankzij de database
n i? e u wORs CCR
Skala: handig hulpmiddel op intranet
hoeven mensen het wiel niet twee keer
uit te vinden. Stel dat iemand op zoek is
naar een vrijwilliger, maar niet precies
weet hoe dit moet. Dan is het handig om
te beschikken over telefoonnummers van
begeleiders die vrijwilligersbeleid als
STER-taak hebben’, meent ze.
Ook is er een forum waar begeleiders informatie,
succesverhalen en ervaringen kunnen
uitwisselen. Het forum beantwoordt
vragen als: Op welke verenigingen zijn
cliënten met succes geïntegreerd? Hoe
benader je de buurt als er een nieuwe locatie
wordt geopend? Wat kan de stichting
Vrienden van Aveleijn voor iemand betekenen?
Met deze vragen kunnen begeleiders
van verschillende locaties elkaar helpen.
Medewerkers kunnen het forum tevens
gebruiken voor het stellen van vragen.
Met de presentatie van Skala is de Antennegroep
2005 opgeheven. Zitting hierin
hadden ondermeer Annemarie Starrevelt
(Bestuurscentrum), Annemiek Veneklaas
(begeleider regio Zuid), en Joyce Sjoers
(begeleider regio Midden). Medewerkers
kunnen hun bijdragen voor Skala e-mailen
naar skala@aveleijn.nl.
Jubileum voor
Werkgroep
Gastfamilies Twente
De Werkgroep Gastfamilies Twente vierde
onlangs het 25-jarig jubileum met een
feestelijke middag op de Losser-Hof. Hierbij
waren in totaal 120 gastfamilies, cliënten,
werkgroepleden en relaties aanwezig.
De werkgroep Gastfamilies Twente
werd destijds opgericht om cliënten van
diverse instellingen de kans te bieden een
band op te bouwen met een gastfamilie.
Er zijn diverse mogelijkheden: een cliënt
kan de gastfamilie af en toe bezoeken, er
een weekendje logeren of het gastgezin
komt naar de cliënt toe.
In de werkgroep zitten vertegenwoordigers
van de deelnemende instellingen. Naast
Aveleijn zijn dit de Twentse Zorgcentra, de
Colckhof en verschillende ouderverenigingen.
In totaal zijn er 62 gastfamilies, waarvan
11 voor cliënten van Aveleijn. Zes gastgezinnen
voor cliënten van Aveleijn
ontvingen tijdens de receptie een beeldje,
omdat zij al 12,5 jaar gastgezin zijn. Contactpersoon
van Aveleijn is Angela Vermeer, zij
kan informatie geven aan belangstellenden.
Haar e-mailadres is a.vermeer@aveleijn.nl.
coated: pms 130 pms c
coated: pms 350 pms c
uncoated: pms 129 pms c
uncoated: pms 3435 pms c
cymk: pms 350 pms c 80 m 0
cymk: pms 130 pms c 0 m30

orthoptiste annemarie van
der glas van visio onderzoekt
cliënt margaret van reeken
(telgenhöfke).
Stichting Visio heeft het gezichts-
vermogen van cliënten van Aveleijn
in zeven clusters nader onderzocht.
Dit artikel bevat de bevindingen
van deze stichting.
Verstandelijk gehandicapten lopen meer
risico op visuele beperkingen. Uit onderzoek
blijkt dat gemiddeld twee procent
van de totale bevolking en maar liefst
dertien procent van de mensen met een
verstandelijke handicap een visuele
beperking heeft. Naarmate de verstandelijke
beperking groter is, neemt de kans
op een visuele handicap toe.
Bovendien geven mensen uit deze doelgroep
het niet altijd aan wanneer ze problemen
hebben met het gezichtsvermogen.
n i? e u wORs CCR
12 13
Visio neemt gezichtsvermogen
cliënten onder de loep
Voor Aveleijn redenen genoeg om onderzoek
te laten verrichten door Visio, een
landelijke stichting voor slechtzienden en
blinden. Visio beschikt over een speciale
afdeling voor onderzoek en revalidatie
voor mensen met een visuele en verstandelijke
beperking.
Alle begeleiders zijn in 2004 gevraagd om
voor hun cliënten quickscans in te vullen.
Deze observatielijsten bevatten tien concrete
gedragingen die men met ‘ja’ of ‘nee’
kan beantwoorden, zoals een opvallend
korte kijkafstand en scheefstand van het
hoofd. Cliënten die op minimaal één vraag
‘ja’ scoren, ouder zijn dan 50 jaar en mensen
met het downsyndroom komen in
aanmerking voor een kort individueel
onderzoek op locatie.
Deze onderzoeken hebben sinds maart
2005 plaatsgehad in zeven clusters. Het
is de bedoeling dat alle clusters aan bod
komen. Binnen elk cluster begint Visio
met voorlichting aan de groepsleiding en
soms ook aan verwanten. Daarna doet
Visio onderzoek, licht de uitslagen in een
gesprek toe en volgt er bij ernstige slechtziendheid
een observatie (zie kader).
Leesbril
Van de 139 onderzochte cliënten blijken
er 21 slechtziend en hebben 25 mensen
een verlaagde gezichtsscherpte. Naast de
gezichtsscherpte heeft Visio onder andere
gekeken of cliënten de juiste bril dragen
of dat er eventueel een bril voorgeschreven
moet worden. Visio schreef acht personen
een vertebril voor en 36 mensen
kregen een leesbril.
Van de onderzochte personen zijn 25
mensen gezien door de oogarts van Visio.
Bij 23 mensen van deze groep is staar
geconstateerd. Dit was nog niet bekend
bij de begeleiding. Toename van staar
betekent dat de gezichtsscherpte achteruit
gaat. Visio adviseert Aveleijn om het
onderzoek na een aantal jaren te laten
herhalen door Visio of door een reguliere
oogarts.
Hoofd Zorg Leo Roelvink van Aveleijn zegt
in een toelichting: ‘Het zijn opmerkelijke
cijfers die meteen het nut aantonen van
een dergelijk onderzoek. Want we moeten
een goed beeld hebben van het
gezichtsvermogen van cliënten. Immers,
veel problemen zijn te verhelpen door een
bril of worden verminderd door goede
verlichting. Die eenvoudige maatregelen
kunnen de levenskwaliteit van mensen
soms enorm verhogen.’
Meer informatie over Visio staat op internet:
www.visioweb.nl
Begeleidingtips voor slechtzienden
Een normaal ziend iemand ziet 100 procent,
maar slechtzienden zien ondanks
een optimale brilcorrectie minder dan dertig
procent. Vooral de detailwaarneming
is afgenomen. Een slechtziend persoon
die dertig procent ziet moet om hetzelfde
te zien als een goedziend persoon minimaal
drie keer zo dichtbij gaan staan.
Visio geeft bij slechtziendheid gerichte
adviezen aan begeleiders. Hierin legt zij
het gedrag van de persoon uit vanuit de
visuele beperking. Neem als voorbeeld
een persoon die wil dat alles steeds op
dezelfde plek ligt. Dit hoeft geen dwangmatig
gedrag te zijn, maar kan komen
door slechtziendheid. Immers, door alles
steeds op dezelfde plek terug te leggen,
hoeft de cliënt niet te zoeken.
Een slechtziende stopt vaak met zijn
bezigheden als iemand binnenkomt. Hij
concentreert zich op wat hij hoort. Het
gehoor is een belangrijke compensatie
voor slechtziende mensen. Visio adviseert
dan ook zoveel mogelijk andere
omgevingsgeluiden te vermijden. Zet
bijvoorbeeld niet altijd de radio aan.
Een ander advies kan zijn om bij een
slechtziend persoon eerst zijn naam te
noemen, zodat hij weet dat je tegen
hem spreekt. Ook is het belangrijk als
begeleider aan te geven dat je de ruimte
verlaat, maar ook te benoemen als je
weer binnenkomt. Daarnaast kost het
slechte zien veel energie en de betreffende
persoon heeft meer tijd nodig om
overzicht te krijgen van wat er om hem
heen gebeurt. Het is van belang hier
rekening mee te houden.
Tevens geeft Visio adviezen ten aanzien
van de leefomgeving van de cliënt. Het
goed gebruik maken van contrasten vergemakkelijkt
het functioneren voor de
slechtziende. Melk in een witte beker is
moeilijk te zien, maar melk in een beker
met een zwarte binnenkant is beter
zichtbaar.
Daarnaast hebben slechtziende personen
en ouderen behoefte aan goede verlichting.
Ook hierin geeft Visio adviezen. Tot
slot wil Visio begeleiders meegeven dat
gedragsveranderingen altijd een gevolg
kunnen zijn van een achteruitgang in het
zien. Door alle adviezen zal het welbevinden
van de cliënt toenemen.

14 het gesprek bij het telgenhöfke verloopt in
15
‘ Ik ben voorbeeldig’ bij het Telgenhöfke
Medewerkers, cliënten en verwanten
van verschillende clusters bespreken
in diverse rondetafelgesprekken
voor Spigul aspecten uit de visie.
Dit keer praten we in het Telgenhöfke
over ‘Ik ben voorbeeldig’.
‘Ik ben voorbeeldig’ betekent dat Aveleijn
vindt dat de cliënt zelf bepaalt wat er in
zijn leven gebeurt en dat hij mag meepraten
over wat er met hem gaat gebeuren.
Belangrijk daarbij zijn de dingen die hij
leuk vindt en goed kan. De dingen die de
cliënt zelf kan moet hij zelf doen. Andere
mensen kunnen en mogen ook aan de
cliënt vragen om alles wat hij zelf kan ook
zelf te doen.
Gespreksleider Egbert Wessels legt in zijn
eigen woorden uit waar ‘Ik ben voorbeel-
v i s i e
dig’ voor staat: ‘Dat geeft aan dat jij een
voorbeeld kunt zijn voor anderen en
anderen op hun beurt voor jou. Zo kun je
elkaar wat leren.’ Vervolgens vraagt hij de
aanwezigen om concrete voorbeelden te
noemen. Van wie kun je leren? ‘Van je
moeder’, meent assistent-begeleider
Anouk van Duist. Verwant Henk Zekhuis
knikt instemmend en reageert: ‘Ouders
vervullen bij de opvoeding van hun kinderen
een voorbeeldfunctie. Bij Aveleijn
hebben begeleiders die rol ook. Maar je
blijft als ouder natuurlijk medeverantwoordelijk
voor je kind.’
Ook cliënten vervullen een voorbeeldfunctie.
Cliënt Eddie Snijders vertelt: ‘Ik doe
goed mijn best op het werk en verwacht
dat ook van mijn collega’s. Wanneer
iemand de kantjes eraf loopt, spreek ik
die persoon daarop aan.’ Cliënt Lisette
Veldscholte noemt ook een voorbeeld uit
haar werksituatie. ‘Ik maak kaarsen en
geef daar vaak uitleg over. Mensen vinden
dat vaak erg boeiend, ze verwachten niet
dat er zoveel bij komt kijken.’
Clustermanager Sander Grondman stelt
dat iedereen van elkaar wel iets kan leren.
‘Bijvoorbeeld Eddie, die collega’s durft
aan te spreken op verbeterpunten, maar
ook Lisette, die altijd voor iedereen klaarstaat.
Zo kan ik van iedereen wel een
mooie eigenschap noemen, want ieder
mens heeft kwaliteiten waar anderen iets
van kunnen opsteken. Het is heel belangrijk
om daarvoor open te staan.’
In het team van begeleider Petra Evelo-
Bakker leert men voortdurend van elkaar.
‘Iedereen kent zijn eigen sterke en minder
sterke punten. Bij ons is de sfeer
open en goed, waardoor we elkaar op
zaken kunnen aanspreken. Zodoende help
je elkaar.’ Anouk van Duist herkent dit, zij
heeft als nieuwe collega bovendien veel
opgestoken van medewerkers die al lan-
een open en ontspannen sfeer. iedereen krijgt
de ruimte om zijn of haar zegje te doen.
ger op de locatie werken. ‘En natuurlijk
ook van de cliënten’, aldus Anouk. Waarna
Sander Grondman concludeert: ‘We kunnen
niet zonder elkaar.’
Luisterend oor
Ine Hegeman hoopt op haar beurt een
voorbeeldfunctie te kunnen vervullen voor
andere verwanten. ‘Ik wil met name familie
van nieuwe cliënten een luisterend oor
bieden en geef hen desgewenst advies.
Want ouders kunnen in het begin heel wat
hobbels tegenkomen en hebben soms
moeite met het idee om de dagelijkse
zorg voor hun kind uit handen te geven.’
Henk Zekhuis ziet de voorbeeldfunctie
van verwanten in breder verband: ‘Wij als
ouders kunnen een voorbeeld zijn voor
de begeleiders en andersom. Als ouder
kijk je meer gevoelsmatig naar je kind,
begeleiders benaderen de cliënten rationeler.
Beiden kunnen daarvan leren.’ Ine
Hegeman vult hem aan: ‘Ik zie de verhouding
tussen cliënt, verwant en begeleider
als een driehoeksrelatie. Daarin moet een
juiste balans zijn, waarbij ook de cliënt
zeggenschap heeft.’ Petra Evelo haakt
hierop in: ‘Daarom is de visie juist zo
mooi. Die houdt de driehoek beter in
balans door de cliënt centraal te stellen.
Die krijgt meer inspraak, terwijl in het verleden
vooral verwanten en begeleiders
veel zaken bepaalden voor de cliënt.’
Henk Zekhuis is blij met deze ontwikkeling.
‘Ik prijs me gelukkig met het feit dat
ik in deze tijd leef. De onderlinge verhoudingen
binnen gezinnen en instellingen
zijn veranderd, waardoor er meer ruimte
is om samen te praten en naar elkaar te
luisteren. Aveleijn betrekt verwanten bij
sander grondman
anouk van duist
petra evelo-bakker
henk zekhuis
ine hegeman
lisette veldscholte
eddie snijders
De deelnemers
Sander Grondman werkt sinds 2001 als clustermanager
bij het Telgenhöfke. Hij stelt dat
iedereen van elkaar wel iets kan leren.
Anouk van Duist ging met haar SPD-4
diploma op zak in september 2005 aan de
slag als assistent-begeleider bij het Telgenhöfke.
‘Ik heb veel opgestoken van
medewerkers die al langer op de locatie
werken.’
Petra Evelo-Bakker werkt sinds vier jaar
als begeleider bij de Bleekstraat in Oldenzaal
en is sinds 1997 werkzaam in de
gehandicaptenzorg. ‘Als begeleider moet
je je kwetsbaar durven opstellen.’
Henk Zekhuis is de vader van Odette, zij
woont sinds 1995 bij Aveleijn in Denekamp.
Hij is tevens lid van de (Centrale)
Cliëntenraad. ‘Ik prijs me gelukkig met het
feit dat ik in deze tijd leef.’
Ine Hegeman is de moeder van Marloes.
Haar dochter woont sinds 1995 bij Aveleijn
in Denekamp. Zij is tevens coach van de
cliëntenraad van het cluster. ‘De verhouding
tussen cliënt, verwant en begeleider is een
driehoeksrelatie. Die moet in balans zijn.’
Lisette Veldscholte woont sinds enkele
jaren in een buitenhuis van Aveleijn aan
de Bleekstraat in Oldenzaal. Wat men van
haar kan leren? Altijd voor iedereen klaarstaan.
Eddie Snijders is de buurman van Lisette.
Hij woont sinds 2000 in een buitenhuis
aan de Bleekstraat in Oldenzaal. Hij doet
goed zijn best op het werk en verwacht
dat ook van anderen. ‘Zo niet, dan spreek
ik iemand daarop aan.’
coated: pms 130 pms c
coated: pms 350 pms c
uncoated: pms 129 pms c
uncoated: pms 3435 pms c
cymk: pms 350 pms c 80 m 0
cymk: pms 130 pms c 0 m30

16 17
allerlei zaken, er is veel overleg. Aveleijn
is daar goed mee bezig.’
Rookbeleid
Sander Grondman stelt dat mensen in
negatieve zin tevens een voorbeeld voor
anderen kunnen zijn. Hij maakt dit duidelijk
aan de hand van een extreme situatie:
‘Ik kan het niet maken om dronken over
straat te gaan. Stel dat een cliënt mij zo
zou zien! Wat zou hij dan wel niet denken?’
Ook rokende medewerkers zijn volgens de
clustermanager een slecht voorbeeld voor
cliënten. ‘Bovendien is roken op de werkplek
ongepast binnen een zorginstelling
zoals Aveleijn. Daarom is het goed dat Aveleijn
een streng rookbeleid hanteert.’
Het veranderde beleid omtrent mee-eten
van medewerkers kan op minder instemming
rekenen. Henk Zekhuis legt uit: ‘Sinds
begeleiders moeten betalen voor het meeeten
met cliënten, eten ze vaak apart van
de cliënten. En dat is jammer, want daar-
mee tonen ze niet langer dat eten ook een
sociaal gebeuren is, een gezellig samenzijn.’
Ook Ine Hegeman betreurt dit: ‘We
hebben onze bezorgdheid daarover ook al
geuit in de cliëntenraad.’
De discussie bij het Telgenhöfke verloopt
in een open en ontspannen sfeer. Iedereen
krijgt de ruimte om zijn of haar zegje
te doen. Ook op de werkvloer zijn de verhoudingen
uitstekend, stelt Petra Evelo-
Bakker. ‘Dat maakt dat medewerkers zich
kwetsbaar durven op te stellen. Wanneer
iets misloopt, geef ik dat toe. Stel dat
ik te laat kom tijdens een afspraak met
een cliënt: dan maak ik mijn excuses en
probeer uit te leggen wat de reden is
van mijn late komst. Op die manier leren
cliënten ook omgaan met deze situaties
en met het feit dat iedereen fouten kan
maken.’
Het is een constatering die iedereen kan
beamen. Een mooie afsluiting voor een
prettig gesprek.
Telgenhöfke
Het cluster Telgenhöfke bestaat uit het
gelijknamige complex en enkele buitenhuizen
in Denekamp en Oldenzaal. Het
cluster ontstond in 1995 met de opening
van het nieuwbouwcomplex aan het Telgenhöfke.
In het twee verdiepingen tellende
gebouw aan het Telgenhöfke woonden
aanvankelijk 23 cliënten in vier
groepen. Inmiddels zijn veel cliënten verhuisd
naar buitenhuizen en wonen er in
het Telgenhöfke nog achttien cliënten.
Zij ontvangen 24-uurs zorg, evenals vijf
cliënten in een villa aan de Brinkstraat in
Denekamp.
In totaal wonen er in diverse buitenhuizen
vijftien cliënten. Tevens biedt het
cluster sinds vorig jaar gezinsbegeleiding,
momenteel maken hiervan vijf
cliënten gebruik. Voor het Telgenhöfke is
Aveleijn op zoek naar vervangende huisvesting.
Samen met wooncorporatie Dinkelborgh
heeft Aveleijn nieuwbouwplannen
ontwikkeld aan de Brinkstraat. Hier
moet een pand verrijzen met dertig
appartementen en diverse inloopruimten.
Het is nog onbekend wanneer de bouw
hiervan begint.
in het telgenhöfke wonen achttien cliënten.
Johan Ooink op den Dijk is
onlangs gekozen tot vice-
voorzitter van de Centrale
Cliëntenraad-cliënten
(CCR-c). In dit interview
vertelt Johan over zichzelf
en over zijn nieuwe functie.
Johan Ooink op den Dijk woont sinds
1998 samen met zijn vriendin in een
appartement in Almelo. Hij krijgt enkele
uren per week begeleiding van Aveleijn.
‘Eigenlijk ondersteunt Aveleijn mij uitsluitend
met financiële en administratieve
zaken’, vertelt Johan. Hij werkt bij Soweco
als magazijnmedewerker: ‘Ik rijd veel op
de heftruck. Dat bevalt me goed.’
Johan Ooink op den Dijk zit al een tijdje
in de cliëntenraad van zijn cluster Westerstraat.
‘Ik heb daar destijds zelf naar geïnformeerd,
omdat ik graag iets wil betekenen
voor anderen. In de cliëntenraad kan
ik dingen aanroeren die cliënten bezighouden,
maar soms zelf niet kunnen of
willen zeggen.’ Om te horen wat er leeft
is Johan regelmatig te vinden in het
inloophuis van het cluster Westerstraat.
‘En ik vind het gewoon gezellig om daar
een kop koffie te drinken en een praatje
te maken’, zegt hij.
Het lidmaatschap van de Centrale Cliëntenraad-cliënten
was voor Johan Ooink
op den Dijk een logische stap. ‘Want dan
kun je ook op centraal niveau meepraten.’
Hij neemt zijn lidmaatschap erg
serieus en bereidt vergaderingen altijd
goed voor. ‘Dat ben je ook verplicht aan
het cluster dat je vertegenwoordigt’,
meent Johan. Wanneer er belangrijke
?
OR CCR
n i e u w s
Johan Ooink op den Dijk:
vice-voorzitter met ambitie
onderwerpen op de agenda staan, belt
hij soms diverse clusters om te vragen
naar hun mening hierover: ‘Dat heb ik
met het roulatiebeleid en het mee-eten
gedaan. Vervolgens vat ik die reacties
tijdens de vergadering kort samen voor
Johan van Praet.’
Ook zelf heeft Johan Ooink op den Dijk
over veel zaken een uitgesproken mening.
Zo vindt hij dat er ook een Spigul voor clienten
moet komen ‘met pictogrammen en
korte teksten’ en laat hij weten een voorstander
te zijn van CCR-verkiezingen.
‘Wanneer elk cluster iemand afvaardigt
wordt de Centrale Cliëntenraad straks te
groot en onwerkbaar. Dankzij verkiezingen
houd je de raad wat kleiner, maar
krijgt toch iedereen een kans.’ Op dit
moment telt de CCR-c achttien leden.
Karaktereigenschappen
Johan Ooink op den Dijk is initiatiefrijk,
gemotiveerd en bevlogen. Het zijn de ideale
eigenschappen voor een vice-voorzitter.
In deze hoedanigheid vervangt Johan
voorzitter Marcel Staal bij afwezigheid of
verhindering. ‘Marcel en ik zijn samen dé
gezichten van de cliëntenraad. Wij zorgen
ervoor dat de cliëntenraad altijd vertegenwoordigd
kan zijn tijdens bijeenkomsten.
Dat is belangrijk.’
Johan Ooink op den Dijk is als lid al aanwezig
geweest bij de netwerkdag en de
visiedagen. De visiedagen vond Johan bijzonder
interessant. ‘Ik sta honderd procent
achter de visie van Aveleijn. Het is heel
goed dat cliënten meer zeggenschap krijgen
over hun eigen leven. Zij zijn de expert
van hun eigen leven en Aveleijn biedt hen
daarvoor de juiste ondersteuning.’
vice-voorzitter johan ooink op den dijk van de
centrale cliëntenraad-cliënten: ‘ik sta honderd
procent achter de visie van aveleijn.’
coated: pms 130 pms c
coated: pms 350 pms c
uncoated: pms 129 pms c
uncoated: pms 3435 pms c
cymk: pms 350 pms c 80 m 0
cymk: pms 130 pms c 0 m30

18 Even Voorstellen:
19
deelnemers aan de terugkomdag leveren hun bijdragen.
Op donderdag 20 april gaven ongeveer
vijftig ‘eerstejaars Aveleijners’ in het
Kulturhus in Borne hun mening over
Aveleijn. Deze terugkomdag leverde tal
van bruikbare suggesties en ideeën op.
winnaar ‘hands-up’ van de hunenborgh.
n i? e u wORs CCR
Terugkomdag levert waardevolle ideeën op
Nieuwe medewerkers zijn goed in staat
om met een frisse en kritische blik te kijken
naar de organisatie waar zij nog
maar kort werken. Aveleijn stelt prijs op
hun mening en organiseerde onlangs
voor het derde opeenvolgende jaar een
terugkomdag.
Tijdens de bijeenkomst geven alle deelnemers
in subgroepen aan wat fantastisch
is binnen Aveleijn en wat zij verbeterd willen
zien. Iedere subgroep brainstormt vervolgens
over de twee belangrijkste verbeterpunten
en één fantastisch punt. Deze
onderwerpen worden toegelicht tijdens
een plenaire bijeenkomst.
In de middag werken de subgroepen de
belangrijkste punten SMART (Specifiek,
Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden)
uit. Dit zijn de volgende punten:
betere spreiding van cursussen over het
‘Hands-up’, het team van de Hunenborgh
in Oldenzaal, heeft op vrijdag 28 april het
jaarlijkse volleybaltoernooi van Aveleijn
gewonnen. De winnaar van de vorige vijf
edities, de Wieken, moest genoegen
nemen met de tweede plek. Het bestuurscentrum
behaalde met het team ‘White
House’ een derde plaats. De drie winnende
ploegen sleepten een beker en
een fles champagne in de wacht.
Het volleybaltoernooi telde met circa
tweehonderd deelnemers in 28 teams
meer spelers dan ooit tevoren. Elk team
speelde minimaal vier wedstrijden.
Daarna volgden selectiewedstrijden en
jaar, aanpassingen in het mee-eet-beleid
(medewerkerskorting en ruimere keuzemogelijkheden
in maaltijden voor medewerkers
en cliënten) en hoeveelheid informatie
(voornamelijk e-mail) reduceren.
De deelnemers presenteren hun uitgewerkte
verbeterpunten ‘s middags aan
het forum waarna hierover discussie ontstaat
tussen de zaal en het forum. Het
forum bestaat uit Rob Sanders (ondernemingsraad),
Anita Hilberink (clustermanager
Wieken/Hedeman), Bert Beijen (regiodirecteur
Zuid), Albert Barelds (Centrale
Cliëntenraad-verwanten), Emil Wevers
(Centrale Cliëntenraad-cliënten) en Monique
Kamphuis (gezinsbegeleider Telgenhöfke/train
de trainer).
Uit vorige terugkomdagen zijn ondermeer
het medicijnprotocol en het roulatiebeleid
voortgekomen.
Hunenborgh wint volleybaltoernooi
teams in actie.
finaleronden. De organisatie was dit keer
in handen van het bestuurscentrum, volgend
jaar organiseert de Hunenborgh als
winnaar van 2006 het toernooi.
Ik ben Rixt Zeilstra, 28 jaar en woon in
Hengelo. Mijn naam zullen jullie niet gauw
in Twente horen. Het is namelijk een
Friese naam. Ondanks dat kom ik daar
niet vandaan. Ik heb 23 jaar in Rijssen
gewoond, waar ik ook ben geboren. In
verband met mijn werk bij mijn vorige
werkgever ben ik ruim vijf jaar geleden
verhuisd naar Hengelo.
Na mijn secretaresse-opleiding ben ik
gaan werken als juridisch secretaresse bij
een advocatenkantoor. Ruim negen jaar
heb ik daar met veel plezier gewerkt,
maar ik wilde uiteindelijk verder kijken
dan de formele cultuur binnen de advo-
Even Voorstellen:
Mijn naam is Saskia Meulman en ik woon
sinds vorig jaar zomer samen met mijn
vriend Ronald in een leuk oud huis in
Enschede. Enschede is ook de stad waar ik
28 jaar geleden ter wereld gekomen ben.
Ik heb aan de Universiteit Twente de studie
Toegepaste Onderwijskunde gevolgd.
Voor mijn afstuderen heb ik zes maanden
gewoond in Nairobi, de hoofdstad van
Kenia. Ik werkte daar bij een non-gouvernementele
organisatie aan een ICT-training
voor organisaties uit Afrika. Vervolgens
heb ik in deeltijd de studie voor
basisschoolleerkracht gevolgd. Daarbij
stond ik twee dagen per week voor de
klas. Het leuke was dat ik mijn onderwijskundige
kennis in de praktijk kon brengen
en dat ik door het directe contact
met de doelgroep beter in staat was lessen
op maat te maken. Sinds 1 mei ben
ik met veel plezier als onderwijskundige
Rixt Zeilstra, bestuurscentrum
catuur. Ik besloot te solliciteren en mij
daarbij te richten op een secretariële functie
in een maatschappelijke organisatie
waar zorg voor mensen centraal staat.
Zodoende ben ik bij Aveleijn terecht gekomen
en denk op mijn plaats te zijn als
secretaresse bij P & O!
In mijn vrije tijd jog ik veel. Het liefst ga
ik vóór werktijd even een halfuurtje de
natuur in om lekker in beweging te zijn
en met een goede frisse start van de dag
te beginnen. Dat geldt zeker nu de dagen
weer langer zijn en de zon veel schijnt!
Saskia Meulman, bestuurscentrum
aan de slag gegaan bij Aveleijn. Omdat
dit binnen Aveleijn een vrij onbekende
functie is, zal ik kort vertellen wat mijn
werk inhoudt.
Aveleijn is bezig met het opzetten van de
Aveleijn Academie. Dit is een digitale leeromgeving
waarin onder andere kennis
wordt aangeboden die medewerkers nodig
hebben om te kunnen functioneren en om
zich blijvend te kunnen ontwikkelen. Dan
kun je bijvoorbeeld denken aan een online
cursus dementie. Het is mijn taak als
onderwijskundige om deze digitale leeromgeving
te voorzien van deze online cursussen.
Dit houdt onder meer in dat ik
bestaande cursussen zal aanpassen voor
digitaal gebruik en eventueel nieuwe digitale
cursussen zal ontwikkelen.
Als ik van mijn werk kom, zul je mij niet
vaak thuis op de bank aantreffen. Ik houd
enorm van sporten en ben dus na mijn
werk vaak te vinden op de sportschool.
Daar volg en geef ik lessen als Spinning,
KickFun, BootCamp en BodyStep.
coated: pms 130 pms c
coated: pms 350 pms c
uncoated: pms 129 pms c
uncoated: pms 3435 pms c
cymk: pms 350 pms c 80 m 0
cymk: pms 130 pms c 0 m30

20
?
OR CCR
José Hillenaar,
begeleider Muldermanshoek:
‘Helemaal mee eens. Maar dat is een
keuze voor meerdere partijen! Ten eerste
die van de medewerker zelf. Wat kan die
persoon vanuit zijn eigen karakter en achtergrond
opbrengen? Ten tweede die van
de werkgever. Hoeveel ruimte en werkaanpassingen
is deze bereid te doen? Ten
derde die van collega’s. Hoe tolerant zijn
deze ten opzichte van een zieke collega?
Mag je binnen Aveleijn ziek zijn én werken?
Het begrip bejegening overkoepelt
het geheel. Want een goede bejegening
is juist in dergelijke situaties van het
grootste belang. En wanneer de zieke
expert is van zijn eigen leven en Aveleijn
expert is van het gehele proces, creëer je
een win-win situatie.’
Inge Tigelaar, begeleider
buitenprojecten Enschede:
‘Ik ben het gedeeltelijk met de stelling
eens. Ziek zijn is een feit, maar arbeidsongeschiktheid
is soms een keuze. Want
vaak zijn er genoeg andere zaken die je
wel kunt doen. Wanneer je overspannen
bent geweest kan het heerlijk zijn om op
kantoor administratieve zaken op te kunnen
pakken, terwijl je als een berg op
kunt zien tegen het cliëntcontact. Aan de
andere kant zijn er ook mensen die te
snel allerlei taken weer oppakken en
daardoor een terugval krijgen.’
Theo Sleiderink,
begeleider Heinemansbeek:
‘Hoewel ik aanneem dat de stelling chargerend
is bedoeld, zullen mensen er de
nodige aanstoot aan nemen. Want je
‘ t R u g k a a t s e n
‘ Ziek zijn is een feit, arbeidsongeschiktheid
is een keuze’
moet maar als gevolg van een ernstig
ongeval of een ernstige situatie terecht
verzeild zijn geraakt in de WAO. Dan heb
je niets te kiezen. Verder ben ik het
oneens met de stelling dat ziek zijn een
feit is. Want het is vaak een subjectief
gegeven: de één gaat met een licht
griepje gewoon naar zijn werk, de ander
kruipt thuis onder de wol. Aveleijn probeert
veel om het ziekteverzuim omlaag
te brengen. Het huidige verzuimbeleid
spreekt mij niet aan, ik vind het zelfs vervelend.
Twee dagen na je ziekmelding
belt de clustermanager alweer op met de
vraag wanneer je weer komt. Ik pleit voor
een onorthodoxe aanpak. Iedere ziektemelding
kost je een snipperdag met een
maximum van bijvoorbeeld vijf dagen per
jaar. Deze regeling voorkomt wel vervelende
maatregelen voor werknemers met
een laag ziekteverzuim.’
Herman Daniluk,
begeleider Woolder Gelag:
‘Ziek zijn is een feit. Maar arbeidsongeschiktheid
een keuze? Je kiest er niet voor
om arbeidsongeschikt te raken, dat kan
iedereen overkomen. Door gezamenlijke
inspanningen van Aveleijn en de werknemers
is hier misschien soms wat aan te
doen. Aveleijn zou moeten onderzoeken
wat het werk leuk houdt. Want plezier in
je werk is het medicijn tegen verzuim.’
Mariëtte Oude Roelink,
begeleider Losser:
‘Arbeidsongeschiktheid is niet altijd een
keuze. Je zal maar ernstig ziek zijn. Menigeen
wil wel graag werken, maar kan het
niet!’