Oosteinde-Parkweg - Gemeente Leidschendam-Voorburg

Oosteinde-Parkweg
#

Inhoudsopgave Toelichting
Toelichting 5
Hoofdstuk 1 Inleiding 7
1.1 Aanleiding 7
1.2 Ligging en begrenzing plangebied 7
1.3 Vigerende bestemmingsplannen 8
1.4 Opbouw van het plan 8
Hoofdstuk 2 Beleidskader 9
2.1 Inleiding 9
2.2 Algemeen 9
2.3 Europees beleid 10
2.4 Rijksbeleid 11
2.5 Provinciaal beleid 13
2.6 Regionaal beleid 17
2.7 Gemeentelijk beleid 19
Hoofdstuk 3 Bestaande situatie 29
3.1 Inleiding 29
3.2 Ruimtelijke analyse 29
3.3 Functionele analyse 41
Hoofdstuk 4 Visie op het plangebied 45
4.1 Inleiding 45
4.2 Ontwikkelingen 45
4.3 Ruimtelijke visie 46
4.4 Functionele visie 49
Hoofdstuk 5 Buitenplaats Eemwijk 51
5.1 Inleiding 51
5.2 Bestaande situatie 52
5.3 Ontwikkelingen in het plangebied 53
5.4 Wijzigingsbevoegdheid 54
5.5 Milieu-aspecten Eemwijk 55
Hoofdstuk 6 Milieu-aspecten 57
6.1 Inleiding 57
6.2 Bedrijven en milieuzonering 57
6.3 Bodem 57
6.4 Water 60
6.5 Luchtkwaliteit 62
6.6 Geluid 63
6.7 Flora en Fauna 64
6.8 Externe Veiligheid 66
6.9 Kabels en leidingen 74
Hoofdstuk 7 Archeologie en Cultuurhistorie 75
7.1 Archeologie 75
7.2 Cultuurhistorie II 89
Hoofdstuk 8 Juridische vormgeving 99
8.1 Systematiek van de bestemmingsregels 99
8.2 Inleidende regels 99
8.3 Bestemmingsregels 99
3

8.4 Algemene regels, overgangs- en slotregels 101
8.5 Toepassing en handhaving van het bestemmingsplan 101
Hoofdstuk 9 Uitvoerbaarheid 103
9.1 Economische uitvoerbaarheid 103
9.2 Maatschappelijke uitvoerbaarheid 103
Bijlagen
Bijlage 1 Externe veiligheid Gasleiding Voorburg en Essesteijn
Bijlage 2 Waterbeleidsdocumenten
Bijlage 3 Nota duurzaam bouwen
Bijlage 4 Flora en fauna onderzoek
4

Toelichting
5

Hoofdstuk 1 Inleiding
1.1 Aanleiding
Gemeenten zijn op basis van de Wet ruimtelijke ordening (Wro) verplicht om de bestemming
van gronden en de daarbij behorende regels binnen een periode van tien jaar opnieuw vast te
stellen. Bestemmingsplannen dienen namelijk te zijn voorzien van planologische regelingen die
voldoen aan de eisen die heden ten dage daaraan worden gesteld.
Voor het plangebied van "Oosteinde-Parkweg"gelden momenteel 3 afzonderlijke
bestemmingsplannen. Het streven is dat in het jaar 2013 voor het hele grondgebied van
Leidschendam-Voorburg er alleen maar recente bestemmingsplannen gelden. In het kader van
deze actualiseringsslag van verouderde bestemmingsplannen zijn de wijken Oosteinde en
Parkweg aan de beurt. Het doel is om voor beide plangebieden één uniforme planologische
regeling te treffen. De bestaande situatie zal worden vastgelegd en waar mogelijk zullen
ontwikkelingen binnen bepaalde kaders worden toegestaan.
Op de Buitenplaats Eemwijk is een locatie waar een ontwikkeling plaatsvindt, hier zal een deel
van de bestaande bebouwing worden gesloopt en zal een aantal woningen worden gerealiseerd.
1.2 Ligging en begrenzing plangebied
Het plangebied bestaat uit de woonwijken Oosteinde en Parkweg. Het plangebied heeft de
volgende begrenzingen:
aan de zuidzijde door het park Vreugd en Rust en verder oostelijk de Laan van Nieuw Oost
Einde;
aan de westzijde de Marialaan overgaand in de Broeksloot
aan de noordzijde de spoorweg tot aan de Vliet;
aan de oostzijde door de Vliet tot aan het park Vreugd en Rust, en ter hoogte van het
Juliana-Bernhardpark de Parkweg tot aan het stationsgebied Leidschendam-Voorburg.
Afbeelding plangebied
7

1.3 Vigerende bestemmingsplannen
Voor het plangebied gelden momenteel 3 afzonderlijke bestemmingsplannen, te weten:
“Oosteinde ” (vastgesteld op 28 mei 1998, goedgekeurd op 19 januari 1999);
“Parkweg” (vastgesteld 1992, goedgekeurd 7 september 1993);
Wijzigingsplan “Lusthofstraat/Molenwijk” (vastgesteld op 4 juli 2006, goedgekeurd op 27
oktober 2006).
Met deze herziening wordt voor de wijk één planologisch regime geschapen, zodat er in plaats
van 3 bestemmingsplannen er één bestemmingsplan gehanteerd hoeft te worden.
Naast het herzien van de geldende bestemmingsplannen worden de verleende vrijstellingen op
grond van de Wet op de Ruimtelijke Ordening eveneens in dit bestemmingsplan meegenomen.
1.4 Opbouw van het plan
Het bestemmingsplan is als volgt opgebouwd:
8
In hoofdstuk 2 wordt ingegaan op het ruimtelijk beleid op rijks-, provinciaal en gemeentelijk
niveau. De relevante onderdelen worden benoemd en waar nodig vertaald naar het
bestemmingsplan.
In hoofdstuk 3 wordt ingegaan op de bestaande situatie. Onder meer wordt een beschrijving
gegeven van de ontstaansgeschiedenis, de stedenbouwkundige structuur en de functionele
opbouw van het plangebied.
In hoofdstuk 4 wordt het toekomstbeeld voor het plangebied geschetst.
In hoofdstuk 5 wordt specifiek ingegaan op de in het plangebied aanwezige
ontwikkelingslocatie, te weten de Buitenplaats Eemwijk.
In hoofdstuk 6 wordt ingegaan op diverse relevante milieu aspecten.
In hoofdstuk 7 wordt ingegaan op de in het plangebied aanwezige cultuurhistorische
waardevolle bebouwing en archeologie.
In hoofdstuk 8 is opgenomen hoe de in het bestemmingsplan benoemde keuzes juridisch
worden vormgegeven in de regels en op de verbeelding.
Tenslotte wordt in hoofdstuk 9 de uitvoerbaarheid van het bestemmingsplan beschreven.
Hierbij wordt ingegaan op het overleg met andere partijen, de maatschappelijke en de
financieel-economische uitvoerbaarheid.

Hoofdstuk 2 Beleidskader
2.1 Inleiding
In dit hoofdstuk wordt een overzicht gegeven van het voor de gemeente Leidschendam-Voorburg
in het algemeen en het onderhavige plangebied in het bijzonder relevante ruimtelijk beleid. Dit
beleidskader vormt de formele basis voor eventuele ontwikkelingen in het plangebied en is
daarnaast een onderbouwing voor de beleidskeuzes die in het plan zijn gemaakt.
2.2 Algemeen
Van WRO naar Wro
Met ingang van 1 juli 2008 is de Wet op de Ruimtelijke Ordening (WRO) vervangen door de
'nieuwe' Wet ruimtelijke ordening (Wro). Met de invoering van de Wro is in het ruimtelijke
ordeningsrecht een duidelijke scheiding geïntroduceerd tussen beleid en normstelling.
Het ruimtelijk beleid wordt op diverse bestuursniveaus met name vastgelegd in structuurvisies,
die primair het vaststellende bestuursorgaan zelf binden. Deze structuurvisies hebben dan ook
vooral een intern structurerende functie. Op grond van de invoerings- en overgangswetgeving ten
aanzien van de Wro zijn de op de 'oude' WRO gebaseerde planologische kernbeslissingen,
streekplannen en regionale structuurplannen gelijkgesteld met een structuurvisie op grond van
de Wro.
De ruimtelijke normstelling vindt plaats in een bestemmingsplan (dan wel een rijks- of
provinciaal inpassingsplan) en in algemene regels ten aanzien van bestemmingsplannen. In
tegenstelling tot een structuurvisie, hebben bestemmingsplannen wél een jegens een ieder
geldende juridisch bindende werking.
Concrete beleidsbeslissingen en de Wro
In streekplannen en regionale structuurplannen op grond van de WRO kunnen zogenoemde
concrete beleidsbeslissingen zijn opgenomen: beleidsmatige beslissingen, die bij de
vaststelling van ruimtelijke plannen, - besluiten, e.d. door lagere overheden in acht moeten
worden genomen. De Wro kent de concrete beleidsbeslissing als figuur echter niet meer.
De invoeringswetgeving ten aanzien van de Wro bepaalt echter wel, dat dergelijke concrete
beleidsbeslissingen hun rechtskracht behouden gedurende de looptijd van het plan, waarin zij
zijn opgenomen. Een streekplan en een regionaal structuurplan hebben een geldigheidsduur van
tien jaar. Gedurende een periode van tien jaar na de datum van vaststelling van de
desbetreffende plannen blijven de daarvan deel uitmakende concrete beleidsbeslissingen ook
onder het regime van de Wro nog van kracht. Dat betekent, dat bij de vaststelling van nieuwe
bestemmingsplan ook ná 1 juli 2008 nog met de betreffende concrete beleidsbeslissingen
rekening gehouden moet worden.
Algemene beleidsregels
Bij algemene maatregel van bestuur (amvb) kan de rijksoverheid regels stellen voor de inhoud
van bestemmingsplannen, wanneer nationale belangen dat met het oog op een goede
ruimtelijke ordening noodzakelijk maken. Gemeenten -maar ook provincies wanneer het gaat
om inpassingsplannen- zijn verplicht zich bij het vaststellen van hun bestemmingsplannen aan
deze regels te houden.
De wetgever heeft ook aan de provincie de bevoegdheid toegekend om, bij verordening, regels te
stellen omtrent de inhoud van onder meer bestemmingsplannen wanneer provinciale belangen
dat met het oog op een goede ruimtelijke ordening noodzakelijk maken. Via zo'n provinciale
verordening kan ook de provincie in algemene zin aan gemeenten dwingend voorschrijven aan
welke inhoudelijke eisen hun ruimtelijke plannen moeten voldoen
9

2.3 Europees beleid
2.3.1 Europese Kaderrichtlijn Water
De kaderrichtlijn water is op 22 december 2000 in werking getreden en is in Nederland
geïmplementeerd via de Implementatiewet EG-kaderrichtlijn water (Stb. 2005, 303). In deze
Europese richtlijn is afgesproken dat lidstaten op het gebied van water gaan samenwerken.
Deze samenwerking is grensoverschrijdend en per stroomgebied gericht op een ecologisch
gezond watersysteem en duurzaam watergebruik. De Kaderrichtlijn water gaat ervan uit dat
water geen gewone handelswaar is, maar een erfgoed dat moet worden beschermd en
verdedigd. De Kaderrichtlijn water geeft het kader voor de bescherming van
landoppervlaktewater, overgangswater, kustwateren en grondwater.
Naast de waterkwantiteit staat ook de waterkwaliteit centraal in de Kaderrichtlijn Water. Dit is
een belangrijke aanvulling op het landelijke beleid, zoals dat in het kader van "Waterbeheer in
de 21ste eeuw" is geformuleerd. In 2009 moet voor de stroomgebieden van Schelde, Maas, Rijn
en Eems een stroomgebiedbeheersplan opgesteld zijn. Dit plan moet over de landsgrenzen
heen kijken en afspraken bevatten over zowel de waterkwaliteit als de waterkwantiteit. Het
watersysteem moet in 2015 voldoen aan de in het stroomgebiedbeheersplan vastgelegde
normen. Het landelijk beleid gaat uit van streefnormen, terwijl de Europese Kaderrichtlijn Water
uitgaat van toetsnormen. Dit betekent dat indien de geformuleerde normen in 2015 niet worden
gehaald de lidstaten daarop worden afgerekend. Tevens zal de ecologische kwaliteit van het
water in de beoordeling van de waterkwaliteit een belangrijke rol gaan spelen.
2.3.2 Verdrag van Malta
Het Europese Verdrag van Malta (2002), ook wel het Verdrag van Valletta genoemd, beoogt het
cultureel erfgoed dat zich in de bodem bevindt beter te beschermen. Uitgangspunt van het
verdrag is dat het archeologische erfgoed al voordat het tot monument is verklaard, integrale
bescherming nodig heeft en krijgt. Om het bodemarchief beter te beschermen en om
onzekerheden tijdens (bouw)werkzaamheden te beperken, wordt voorgesteld om steeds vooraf
onderzoek te laten doen naar de mogelijke aanwezigheid van archeologische waarden. Dat
waarborgt dat met deze waarden zowel bij de voorbereiding als de uitvoering van projecten
rekening kan worden gehouden.
Het verdrag van Malta heeft in Nederland geresulteerd in een ingrijpende herziening van de
Monumentenwet uit 1998, die op 1 september 2007 met de Wet op de Archeologische
Monumentenzorg van kracht is geworden. Hiermee zijn de uitgangspunten van het Verdrag van
Malta in de Nederlandse wetgeving geïmplementeerd. In de nieuwe wetgeving is de
bescherming van het archeologische erfgoed, de inpassing hiervan in de ruimtelijke ontwikkeling
en de financiering van het archeologische onderzoek geregeld. De verantwoordelijkheid voor het
archeologische erfgoed ligt niet meer bij de provincies, maar bij de gemeenten, die- binnen de
kaders van de wetgeving- dienen te beschikken over een gemeentelijke beleidsnota archeologie
en een beleidskaart archeologie. Op het wettelijke kader en de archeologische
onderzoeksresultaten wordt verder ingegaan in hoofdstuk 7.
10

2.4 Rijksbeleid
2.4.1 Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR)
Nederland concurrerend, bereikbaar, leefbaar en veilig. Daar streeft het Rijk naar met een
krachtige aanpak die gaat voor een excellent internationaal vestigingsklimaat, ruimte geeft aan
regionaal maatwerk, de gebruiker voorop zet, investeringen scherp prioriteert en ruimtelijke
ontwikkelingen en infrastructuur met elkaar verbindt. Dit doet het Rijk samen met andere
overheden en met een Europese en mondiale blik. Bij deze aanpak hanteert het Rijk een
filosofie die uitgaat van vertrouwen, heldere verantwoordelijkheden, eenvoudige regels en een
selectieve rijksbetrokkenheid. Zo ontstaat er ruimte voor maatwerk en keuzes van burgers en
bedrijven. Om deze nieuwe aanpak vorm te geven, was een actualisatie van het ruimtelijk- en
mobiliteitsbeleid nodig. De verschillende beleidsnota's op het gebied van ruimte en mobiliteit
waren gedateerd.
Het Rijk kiest voor een selectievere inzet van rijksbeleid op slechts 13 nationale belangen.
Buiten deze 13 belangen hebben decentrale overheden beleidsvrijheid. Tevens werkt het Rijk
aan eenvoudigere regelgeving. Daarbij verwacht het Rijk dat medeoverheden zich eveneens
inzetten voor meer eenvoud en verdere integratie op het gebied van ruimtelijke regelgeving.
Het Rijk stelt heldere ambities voor Nederland in 2040; een visie hoe Nederland er in 2040 voor
moet staan. Dit doet het Rijk op basis van de (inter)nationale ontwikkelingen die de ruimtelijke
en mobiliteitsopgaven zowel bovengronds als ondergronds richting 2040 bepalen. Zo werkt het
Rijk aan een concurrerend, bereikbaar, leefbaar en veilig Nederland.
Deze 13 nationale belangen zijn gelijkwaardig aan elkaar en beïnvloeden elkaar onderling. In de
SVIR is een eerste integrale afweging gemaakt van deze belangen.
Vergroten van de concurrentiekracht van Nederland
1. Een excellente ruimtelijk-economische structuur van Nederland door een aantrekkelijk
vestigingsklimaat in en goede internationale bereikbaarheid van de stedelijke regio's met
een concentratie van topsectoren.
2. Ruimte voor het hoofdnetwerk voor (duurzame) energievoorziening en de energietransitie.
3. Ruimte voor het hoofdnetwerk voor vervoer van (gevaarlijke) stoffen via buisleidingen.
4. Efficiënt gebruik van de ondergrond
Verbeteren en ruimtelijk zekerstellen van de bereikbaarheid
5. Een robuust hoofdnet van wegen, spoorwegen en vaarwegen rondom en tussen de
belangrijkste stedelijke regio's inclusief de achterlandverbindingen.
6. Betere benutting van de capaciteit van het bestaande mobiliteitssysteem.
7. Het instandhouden van het hoofdnet van wegen, spoorwegen en vaarwegen om het
functioneren van het mobiliteitssysteem te waarborgen.
Waarborgen kwaliteit leefomgeving
8. Verbeteren van de milieukwaliteit (lucht, bodem, water) en bescherming tegen
geluidsoverlast en externe veiligheidsrisico's.
9. Ruimte voor waterveiligheid, een duurzame zoetwatervoorziening en kaders voor
klimaatbestendige stedelijke (her)ontwikkeling.
10. Ruimte voor behoud en versterking van (inter)nationale unieke cultuurhistorische en
natuurlijke kwaliteiten.
11. Ruimte voor een nationaal netwerk van natuur voor het overleven en ontwikkelen van flora-
en faunasoorten.
12. Ruimte voor militaire terreinen en activiteiten.
13. Zorgvuldige afweging en transparante besluitvorming bij alle ruimtelijke en infrastructurele
besluiten.
11

2.4.2 Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (AMvB Ruimte)
Op 14 juni 2011 is een herzien ontwerp voor de AMvB Ruimte voorgelegd aan de Tweede
Kamer. Naderhand (op 21 juli 2011) is een nog aangepaste versie van het ontwerp naar de
Tweede Kamer gezonden. De AMvB Ruimte is gericht op de doorwerking van nationale
belangen in gemeentelijke ruimtelijke plannen.
De hiervoor bedoelde kaderstellende uitspraken onderscheiden zich in die zin, dat van de
provincies en gemeenten wordt gevraagd om met de inhoud daarvan rekening te houden bij de
ruimtelijke besluitvorming. Zij zijn dus concreet normstellend bedoeld en worden geacht direct of
indirect (d.w.z.: door middel van tussenkomst door de provincie) door te werken tot op het
niveau van de lokale besluitvorming, zoals bij de vaststelling van een bestemmingsplan. Het
'Besluit algemene regels ruimtelijke ordening', beter bekend als de AMvB Ruimte, bevestigt in
juridische zin die kaderstellende uitspraken van het rijk.
Omdat een deel van de beleidskaders van het rijk nog in ontwikkeling is en nieuw ruimtelijk
rijksbeleid in voorbereiding is, wordt de AMvB Ruimte in beginsel gefaseerd vastgesteld. De
eerste fase bevat de in de Nota Ruimte opgenomen beleidskaders ten aanzien van:
12
rijksvaarwegen;

project Mainportontwikkeling Rotterdam;
kustfundament;
grote Rivieren;
defensie;
ecologische hoofdstructuur;
erfgoederen van uitzonderlijke universele waarde;
hoofdwegen en hoofdspoorwegen;
elektriciteitsvoorziening;
buisleidingen van nationaal belang voor vervoer van gevaarlijke stoffen;
primaire waterkeringen buiten het kustfundament;
IJsselmeergebied (uitbreidingsruimte).
De AMvB Ruimte bevat uitsluitend een vertaling van kaderstellende uitspraken. Vooralsnog is er
geen sprake van nieuw of aanvullend beleid of regelgeving. De tweede tranche zal de
beleidskaders bevatten, waarvan bekend is dat deze als gevolg van de totstandkoming van
voorgenomen structuurvisie zullen worden aangevuld.
2.4.3 Visie Erfgoed en Ruimte, kiezen voor karakter
In deze Visie Erfgoed en Ruimte zet het kabinet de cultuurhistorische belangen van nationale
betekenis in een gebieds- en ontwikkelingsgerichte context. De visie is complementair aan de
Structuurvisie infrastructuur en ruimte, waarin het kabinet de unieke cultuurhistorische waarden
van nationaal belang planologisch borgt. De Visie erfgoed en ruimte plaatst die waarden in een
bredere context en geeft aan hoe de goede zorg voor die belangen ook via niet-juridische
instrumenten wordt nagestreefd.
Het doel van deze visie is tweeledig. In de eerste plaats maakt het rijk duidelijk welke belangen
hij in de gebiedsgerichte erfgoedzorg zelf behartigt, welke prioriteiten hij stelt en hoe hij wil
samenwerken met publieke en private partijen. In de tweede plaats legt het rijk met deze visie
een basis voor een gedeeld referentiekader voor gebiedsgericht erfgoedbeheer. Zo'n kader is
nodig om effectieve samenwerking mogelijk te maken tussen overheden onderling en tussen
overheid en particulier initiatief.
Het rijk kiest voor de komende jaren vijf prioriteiten in zijn gebiedsgerichte erfgoedbeleid:
1. Werelderfgoed: samenhang borgen, uitstraling vergroten;
2. Eigenheid en veiligheid: zee, kust en rivieren;
3. Herbestemming als (stedelijke) gebiedsopgave: focus op groei en krimp
4. Levend landschap: synergie tussen erfgoed, economie, ecologie;
5. Wederopbouw: tonen van een tijdperk.
Op basis van onderzoek van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed zijn 30 gebieden
geselecteerd uit de periode 1940-1965 die van nationaal cultuurhistorisch belang zijn. Voor de
Gemeente Leidschendam-Voorburg gaat het hierbij om de naoorlogse woonwijken De Heuvel en
Prinsenhof. In de visie worden voor deze gebieden de volgende aspecten benoemd:
zeldzame grootschalige hovenverkaveling;
op antropologische principes gebaseerde verhouding bebouwd-onbebouwd;
bijzondere bebouwing/voorzieningen binnen de hoven
2.5 Provinciaal beleid
2.5.1 Provinciale structuurvisie Zuid-Holland, Visie op Zuid-Holland
Op 2 juli 2010 hebben Provinciale Staten de provinciale Structuurvisie, de Verordening Ruimte
en de Uitvoeringsagenda vastgesteld. In de Structuurvisie beschrijft de provincie haar
doelstellingen en provinciale belangen. De Structuurvisie geeft een doorkijk naar 2040 en de
visie voor 2020 met bijbehorende uitvoeringsstrategie. De nieuwe integrale Structuurvisie voor de
ruimtelijke ordening komt in de plaats van de vier streekplannen en de Nota Regels voor Ruimte.
De kern van Visie op Zuid-Holland is het versterken van samenhang, herkenbaarheid en
diversiteit binnen Zuid-Holland. Dit draagt bij aan een goede kwaliteit van leven en een sterke
economische concurrentiepositie. Duurzame ontwikkeling en klimaatbestendigheid zijn
13

elangrijke peilers. Gestreefd wordt naar een samenhangend stedelijk en landschappelijk
netwerk. Kenmerkende kwaliteiten zijn een goede bereikbaarheid en een divers aanbod van
woon- en werkmilieus in een aantrekkelijk landschap met ruimte voor water, landbouw en
natuur.
In de Structuurvisie wordt aangegeven welke zaken de provincie Zuid-Holland van provinciaal
belang vindt. De basis daarvoor ligt in de integrale hoofdopgaven en de bijbehorende provinciale
belangen betreffen:
aantrekkelijk en concurrerend internationaal profiel;
duurzame en klimaatbestendige deltaprovincie;
divers en samenhangend stedelijk netwerk;
vitaal, divers en aantrekkelijk landschap;
stad en land verbonden.
Ook de provinciale instrumenten op het gebied van de ruimtelijke ordening komen in de
Structuurvisie aan de orde. De provincie ordent op kaarten, ontwikkelt programma's en
projecten, agendeert zaken en laat onderzoek uitvoeren. Zij stuurt op hoofdlijnen door kaders te
stellen en het lokale bestuur ruimte te geven bij de ruimtelijke inrichting.
Het plangebied Oosteinde Parkweg is in de provinciale structuurvisie grotendeels aangegeven
als stads- en dorpsgebied: aaneengesloten bebouwd gebied, waarin de functies wonen, werken
en voorzieningen gemengd en gescheiden voorkomen. Het beleid is gericht op concentratie van
verstedelijking binnen de bebouwingscontouren. In de provinciale structuurvisie is ook aandacht
geschonken aan de landgoederenzone Vlietzone. Ontwikkelingen die afbreuk doen aan de
landschappelijke en/of cultuurhistorische waarden van de landgoederenzone Vlietzone zal de
provincie Zuid-Holland niet toestaan. Het plangebied heeft overwegend een conserverend
karakter. De actualisatie van het bestemmingsplan past binnen de in de Structuurvisie
beschreven ruimtelijke opgaven.
2.5.2 Verordening Ruimte, Visie op Zuid-Holland
Om het provinciaal ruimtelijk beleid uit te voeren heeft de provincie verschillende instrumenten,
waarvan een verordening er één is. De verordening stelt regels aan gemeentelijke
bestemmingsplannen. Niet alle onderwerpen zijn geschikt voor opname in een verordening. In
het algemeen lenen vooral onderwerpen met heldere criteria, weinig gemeentelijke
beleidsvrijheid en een zwaarwegend provinciaal belang zich hiervoor.
Voor het opstellen van een verordening is gekozen:
als waarborgingsinstrument;
als beschermingsinstrument en
als het Rijk dit door middel van een niet-directe AMvB aan de provincie verplicht.
De Provinciale Staten van Zuid-Holland heeft in de Verordening Ruimte, vastgesteld op 2 juli
2010, regels opgenomen over bebouwingscontouren, agrarische bedrijven, kantoren,
bedrijventerreinen, detailhandel, waterkeringen, milieuzoneringen, lucht- en helihavens, molen -
en landgoedbiotopen.
Deze verordening heeft voor het plangebied betrekking op de bescherming van de
cultuurhistorische waarde van het gebied.
Lid 1 bescherming landgoed- en kasteelbiotoop.
Bestemmingsplannen die nieuwe ontwikkelingen mogelijk maken voor gronden gelegen binnen
de biotoop van de afzonderlijke landgoederen en kastelen/kasteelruïnes welke zijn weergegeven
op kaart 12, dienen de waarden van de landgoed- en kasteelbiotoop te beschermen, en waar
mogelijk gericht te zijn op verbetering en versterking van de kwaliteit van de buitenplaats of het
kasteel en hun biotoop.
Lid 2 beeldkwaliteitsparagraaf
Een bestemmingsplan dat een nieuwe ontwikkeling mogelijk maakt voor gronden gelegen
binnen de biotoop van een landgoed of een kasteel/kasteelruïne dient een
beeldkwaliteitsparagraaf te bevatten, waarin het effect van deze ontwikkeling op de landgoed- of
14

kasteelbiotoop wordt beschreven. Naast de analyse van de cultuurhistorische kwaliteiten en
waarden van het landgoed of het kasteel gaat deze paragraaf in op de wijze waarop de
kenmerken en waarden van de landgoed- of kasteelbiotoop beschermd of versterkt worden. Het
gaat in ieder geval om de volgende kenmerken en waarden:
1. de (historische) buitenplaats, bestaande uit het hoofdhuis met bijgebouwen en het
bijbehorende park of tuin, of het kasteel of kasteelterrein in de vorm van ruïne,
muurrestanten, één of meer bijgebouwen, omgracht terrein, alsmede de functionele en
visuele relaties tussen de verschillende onderdelen;
2. de basisstructuur waaraan het landgoed of de kasteel/kasteellocatie bewust direct is
gekoppeld: een weg, een waterloop, of beide of in geval van een buitenplaats ook indirect
door middel van zichtlijnen;
3. het blikveld: de vrije ruimte die nodig is om de historische buitenplaats of het kasteel in het
landschap te herkennen;
Naast deze kenmerken en waarden kunnen er voor zowel de landgoed- als de kasteelbiotoop
afzonderlijke kenmerken en waarden aan de orde zijn.
Lid 3 afwijkingsmogelijkheid
Afwijking van het bepaalde in lid 1 is slechts mogelijk indien sprake is van bouwmogelijkheden
in het vigerende bestemmingsplan of indien sprake is van een groot openbaar belang en er geen
reële andere mogelijkheid is. De toelichting van het bestemmingsplan moet hierover een
verantwoording bevatten.
Landgoedbiotoop Vliet en Burgh
Vliet en Burgh (ten zuidwesten van Eemwijk) is in 1908 gebouwd ter plaatse van een 17e eeuws
huis met burchttoren. Het huis is nu in gebruik als kindertehuis; daarvoor zijn bijgebouwen
geplaatst aan de Vlietzijde. Het park aan Oosteinde is in tact, net als de portierswoning en het
ingangshek. Een brede wegsloot loopt aan Oosteinde langs beide parken, verbonden met de
Vliet.
Biotoop:
Kern: huizen met tuin/park;
Basisstructuur: Vliet en OosteindeZichtlijn: geen;
Panorama: vanuit Eemwijk naar Vliet en Westvlietweg;
Blikveld: over weiland aan de overzijde van de Vliet.
2.5.3 Cultuurhistorische hoofdstructuur
Deze nota geeft de inventarisatie weer van de cultuurhistorische waarden in het gebied. Binnen
de cultuurhistorische hoofdstructuur (CHS) zijn de landschappen, de archeologische waarden
en de nederzettingen geïnventariseerd en gewaardeerd. Voor het plangebied is het volgende van
belang:
een deel van de Zuid-Hollandse landgoederenzone Vlietzone strekt zich uit over het
plangebied. Binnen het plangebied is dit de landgoedbiotoop Vliet en Burg (geregistreerd
onder Eemwijk). Landgoedbiotopen maken deel uit van het Beleidskader Historische
Landgoederen.
binnen het plangebied bevindt zich een deel van de Vlietoevers. De ruimelijke kwaliteit van
de Vlietoevers is voor onze gemeente onmisbaar. Versterking van de Vlietoevers en
bescherming van bestaande waarden, is in 2010 vastgesteld door de gemeenteraad van
Leidschendam-Voorburg in de Cultuurhistorische analyse Vlietoevers.
15

2.5.4 Beleidsagenda Regionale Economie en Energie 2012-2015
De nadruk van het economisch beleid van de provincie Zuid Holland ligt in de periode 2012-2015
op bevordering van het innoverend vermogen van 3 economische pijlers: het havenindustrieel
complex, de tuinbouw en de kennisintensieve bedrijvigheid. Randvoorwaardelijk is dat de 3
pijlers aansluiting weten te vinden bij de biobased economy.
Sinds 2010 is het regionaal economisch beleid gedecentraliseerd. De provincie voelt een grote
verantwoordelijkheid en wil bedrijven helpen sterker uit de crisis te komen door ruimte te bieden
en te verbinden. Met de gemeenten en omliggende provincies zorgt de provincie dat opgaven op
de juiste schaal worden opgepakt. Ook zoekt de provincie verbinding met het Topsectorenbeleid
van het Rijk en met het Europees beleid. De inzet op de 3 economische pijlers gebeurt vanuit
het samenwerkingsverband Zuidvleugel.
De provincie zal het tot haar beschikking staande instrumentarium inzetten op
structuurversterking van de economie. De afnemende vraag naar werklocaties en een
kwantitatieve en kwalitatieve mismatch tussen aanbod van en vraag naar werklocaties
noodzaakt in een aantal situaties tot een aanpassing van de huidige plancapaciteit in de
ruimtelijke planning van de provincie (PSV) hiervoor.
Voor kantoor locaties is met de in regionaal verband samenwerkende gemeenten een beweging
ingezet om tot een halvering van de plancapaciteit te komen. De provincie werkt tevens actief
mee aan de ontwikkeling van een nationale strategie voor transformatie en sloop van incourante
kantoren (in ontwikkeling). Voor bedrijventerreinen vraagt de provincie de regio's hun
bedrijventerreinenstrategie te actualiseren met de actuele ruimtebehoefte tot 2020. Met de
SER-ladder wordt een stevige impuls geven aan het beter benutten van bestaande werklocaties.
De inzet op herstructurering vanuit de provincie verandert. Deze concentreert zich in deze
periode vooral op de planontwikkeling. De inzet van de provincie focust zich op het behoud van
teelt areaal in de tuinbouw en - net als bedrijventerreinen - op het versterken van zakelijke
business cases voor modernisering van het areaal.
2.5.5 Economische Agenda Zuidvleugel 2012-2015
Om de economische positie van deze wereldregio verder te ontwikkelen en te versterken, de
leefbaarheid te vergroten en de bereikbaarheid te verbeteren, werken de bestuurlijke partners in
de Zuidvleugel samen aan de realisering van vijf hoofdopgaven:
naar een schone economie;
een bereikbare Zuidvleugel;
StedenbaanPlus;
comfortabel wonen in de stad;
landschap dichterbij huis
De opgaven vormen samen de agenda van de Zuidvleugel, concreet uitgewerkt in de
programma's: Economische agenda, Bereikbaarheidspakket, StedenbaanPlus,
Verstedelijkingsprogramma en Metropolitaan landschap.
2.5.6 Uitvoeringsprogramma Economische Agenda Zuidvleugel 2012-2015
Het Uitvoeringsprogramma van de Economische Agenda Zuidvleugel 2012-2015 kiest voor het
verder versterken van de vier economische pijlers in de Zuidvleugel:
de transitie van het Haven Industrieel Complex;
de verduurzaming van de Greenports;
de campusontwikkeling en kennisvalorisatie rond de universiteiten en kennisinstellingen en
de groei van de kennisintensieve en zakelijke dienstverlening in het stedelijk gebied.
Dat gebeurt door het gericht stimuleren van innovatie en duurzaamheid in elf topsectoren die de
basis vormen van deze vier economische pijlers.
Voor wat betreft het creëren van ruimte ligt het accent de komende vier jaren met name op
herstructurering/optimalisering van havens, herontwikkeling van bedrijventerreinen (natte kavels)
en in beperkte mate op nieuwe locaties. Bovendien wordt ingezet op het concentreren van
investeringen in enkele toplocaties (bijvoorbeeld TIC Delft, BSC Leiden, Stadshavens,
Binckhorst). Het gaat om het accommoderen van het juiste programma op de juiste plaats.
16

De internationale concurrentie dwingt het bedrijfsleven in alle sectoren tot ongekende
inspanningen om te innoveren en te verduurzamen. Centraal in het Actieprogramma Kiezen voor
Diversiteit staat dan ook het aanjagen van innovatie en groei door het verbinden en verknopen
van de negen topsectoren en het wegnemen van belemmeringen. De zuidvleugelpartners
hebben in het actieprogramma afgesproken gezamenlijk zes acties te ondernemen met het doel
de economische potentie van de regio optimaal te benutten. De acties hebben betrekking op
verbeteren aansluiting arbeidsmarktonderwijs, bevorderen samenwerking m.b.t. internationale
acquisitie, ontwikkelen van een valorisatieagenda i.s.m. universiteiten, campusontwikkeling,
onderzoek naar een Regionale Ontwikkelingsmaatschappij en het ontwikkelen van
schaalsprongprogramma's.
2.6 Regionaal beleid
2.6.1 Regionaal Structuurplan Haaglanden
Op 16 april 2008 heeft het Algemeen Bestuur van het Stadsgewest Haaglanden het Regionaal
Structuurplan Haaglanden 2020 vastgesteld. Voor de negen betrokken gemeenten vormt het
RSP het integrale beleidskader voor het afzonderlijke gemeentelijke beleid en
bestemmingsplannen. Het RSP bevat richtinggevende en kaderstellende uitspraken die
bepalend zullen zijn voor de inhoudelijke betrokkenheid van het Stadsgewest bij de
voorbereiding en toetsing van gemeentelijke visies en bestemmingsplannen en bij
bovenregionaal beleid.
Onder het regime van de Wro is niet langer sprake van enige formele bevoegdheid van regionale
bestuursorganen op het gebied van de ruimtelijke ordening. Dat betekent echter niet dat het
RSP zijn betekenis heeft verloren. Op grond van het in de Invoeringswet Wro geregelde
overgangsrecht blijft op een regionaal structuurplan, dat in ontwerp ter inzage is gelegd vóór 1
juli 2008, het recht van toepassing zoals dat gold vóór de invoering van de Wro totdat de termijn
van gelding van dat plan is verstreken. Het actuele RSP behoudt op grond van het
overgangsrecht zijn rechtsgevolgen tot 2018. Tot dat moment dient bij de vaststelling van een
bestemmingsplan een concrete beleidsbeslissing uit het RSP nog steeds in acht te worden
genomen.
Het RSP onderschrijft het concentreren van wonen en werken binnen het stedelijk gebied. Dit
heeft een gunstig effect op het draagvlak van stedelijke voorzieningen en het terugdringen van de
automobiliteit ten gunste van langzaam verkeer.
Voor het plangebied Oosteinde-Parkweg schrijft het RSP geen specifieke
beleidsuitgangspunten die van belang zijn voor de doorwerking in het op te stellen
bestemmingsplan.
2.6.2 Regionale Woonvisie 2000-2015
De regionale Woonvisie Haaglanden 2000-2015, vastgesteld in 2003, vormt een aanvulling op
het specifieke gebied van het wonen op het RSP. De centrale regionale ambitie met betrekking
tot het wonen is het streven naar verruiming van de kwaliteit van het woonaanbod, wat neerkomt
op het vergroten van de keuzemogelijkheden op de woningmarkt met aandacht voor bijzondere
groepen op die markt.
De regio wil zoveel mogelijk inspelen op de keuzemogelijkheden van de bewoners om vorm te
geven aan hun eigen woonwensen. Binnen deze regionale strategie kiezen de gemeenten voor
lokale oplossingen. De visie geeft aan dat onder andere de gemeente Leidschendam- Voorburg
de identiteit als weliswaar veelzijdige, maar vooral ook ruime en rustige woongemeente wil
behouden en versterken.
17

2.6.3 Waterbeheerplan Hoogheemraadschap Rijnland
In 2010 is door het Hoogheemraadschap van Rijnland een nieuw Waterbeheerplan (WBP)
vastgesteld. Daarin zijn de ambities van Rijnland opgenomen en de maatregelen die Rijnland de
tot 2015 in het watersysteem zal treffen. Het nieuwe WBP legt meer dan voorheen accent op de
uitvoering. De drie hoofddoelen zijn veiligheid tegen overstromingen, voldoende water en gezond
water. Wat betreft veiligheid is cruciaal dat de waterkeringen voldoende hoog en stevig zijn en
blijven en dat rekening wordt gehouden met mogelijk toekomstige dijkverbeteringen. Wat betreft
voldoende water gaat het erom het complete watersysteem goed in te richten, goed te beheren
en goed te onderhouden. Daarbij wil het hoogheemraadschap dat het watersysteem op orde en
toekomstvast wordt gemaakt, rekening houdend met klimaatverandering. Immers, de
verandering van het klimaat leidt naar verwachting tot meer lokale en hevigere buien, perioden
van langdurige droogte en zeespiegelrijzing. Het WBP sorteert voor op deze ontwikkelingen.
2.6.4 Bodemarchief Ontrafelt, nota archeologie "Duin, Horst en Weidegebied"
Gelet op het Verdrag van Malta en de herziene archeologiewetgeving, is de rol van de gemeente
essentieel geworden binnen het archeologietraject. De gemeenten Wassenaar, Voorschoten en
Leidschendam-Voorburg zullen daarom in toenemende mate te maken krijgen met archeologie.
Om praktisch invulling te geven aan deze veranderingen, hebben de drie gemeenten een nota
archeologie opgesteld. In de nota worden beleidsregels en wensen ten aanzien van de omgang
met het archeologisch erfgoed geformuleerd en maken de gemeenten duidelijk hoe waardevol
het archeologisch erfgoed voor de identiteit van het gebied is.
2.6.5 Economische strategie Stadsgewest Haaglanden
De economische strategie van het Stadsgewest is erop gericht Haaglanden bij de top 3 van de
Nederlandse regio's en de top 10 van Europese regio's te doen behoren. Daarvoor wordt ingezet
op de vier sterke economische clusters: (internationaal) bestuur en dienstverlening, kennis en
technologie, greenport en (zakelijk) toerisme. In termen van ruimtelijke ordening moeten
daarvoor strategische locatieontwikkeling en goede bereikbaarheid hand in hand gaan.
De bedrijventerreinenstrategie voor Haaglanden (2008) is erop gericht de vraag naar en het
aanbod van ruimte voor bedrijventerreingebonden ondernemingen de komende decennia met
elkaar in evenwicht te houden, op elk van de te onderscheiden kwaliteitsniveaus en per
deelperiode. Het afsprakenkader bepaalt dat bestaande bedrijventerreinen in omvang
gehandhaafd blijven. Reductie van het areaal bedrijventerreinen behoort aan een 'nut en
noodzaakanalyse' te worden onderworpen, met als insteek 'nee, tenzij'.
Voor kantoorfuncties gelieerd aan bedrijven geldt een voorkeur voor stapeling op bedrijfsfuncties
en een bovengrens gerelateerd aan de omvang van het bedrijfsvloeroppervlak met een absoluut
maximum conform het provinciale toetsingskader 'Regels voor ruimte' van 3.000 m².
Voor perifere detailhandel is de structuurvisie detailhandel maatgevend.
Horeca en leisure dient zich primair te richten op de op het terrein gevestigde bedrijven. Deze
functies mogen niet tot verlies van bedrijfsvloeroppervlak leiden, te realiseren door dubbel
grondgebruik met vestiging op bovenetages. Voor het overige zou het alleen om tijdelijk gebruik
mogen gaan.
Aan multimodale bereikbaarheid van bedrijventerreinen wordt in principe niet getornd.
Mogelijkheden om in de vervoersbehoefte van personeel door middel van openbaar vervoer te
voorzien dienen te worden uitgebuit, bij voorkeur binnen het kader van een meer omvattend
vervoermanagement.
Bij de herstructurering van woonwijken moet het streven zijn om zoveel mogelijk bedrijven weer
een plaats te geven in die wijken; naast fysieke plekken betekent dit vooral ruimte in de
betreffende bestemmingsplannen inclusief beschermingsconstructies, zodat vestiging van deze
bedrijven bezwarenprocedures kan doorstaan.
Doelstelling van de kantorenstrategie (2012) is een evenwichtige afstemming van vraag naar en
aanbod van kantoorruimte (>1.000m2) naar soort, periode en locatie. Enerzijds is een gezonde
economische ontwikkeling gebaat bij een ruim en gedifferentieerd aanbod aan
18

vestigingsmogelijkheden voor kantoorgebonden activiteiten, anderzijds moet overaanbod worden
tegengegaan. Ruimtelijk wordt ingezet op beperkt aantal kantoorversterkings-gebieden en het
reduceren van planvoorraad, met toenemende aandacht voor een goede multimodale
bereikbaarheid. De strategie onderscheidt daarvoor zes verschillende kantorenmilieus, elk met
een eigen vraag en aanbod karakteristiek. De kantorenstrategie kent de volgende pijlers:
inzet op beperkt aantal kantoorversterkingsgebieden;
reductie van de planvoorraad;
maatwerkaanpak voor de kantorenlocaties in de gemeenten, gericht opHet verbeteren van
de kwaliteit van de locatie, en/of
het creëren van mogelijkheden voor andere bestemmingen;
specifiek beleid voor o.a. vrijkomende locaties rijksoverheid en hoofdkantoren;
een overzicht van transformaties van kantoren naar andere functies.
2.6.6 Regionale Structuurvisie Detailhandel 2006-2012
Om de regionale economie te stimuleren heeft het Stadsgewest de Regionale Structuurvisie
Detailhandel 2006-2011 opgesteld. De kern van de structuurvisie is dat prioriteit wordt gegeven
aan het instandhouden en kwalitatief versterken van de bestaande detailhandelstructuur in
Haaglanden. Uitgangspunt is een restrictief beleid wat betreft kwantitatieve toevoegingen.
Voor het plangebied Oosteinde-Parkweg geldt dat:
kleine lokale plannen die gericht zijn op optimalisatie en kwaliteitsverbetering bij buurt- en
wijkwinkelcentra een lokale verantwoordelijkheid is. Het Stadsgewest hanteert voor
wijkcentra een maximale maat van 7.000 m² wvo en voor buurtcentra een maximum van
3.500 m² wvo;
voor de Hoogwaardig Openbaar Vervoer Knopen (HOV) in Zuid-Holland, waar detailhandel
gevestigd zou kunnen worden het advies is een maximum van 200 m² wvo detailhandel te
hanteren;
vestiging van solitaire (mega)supermarkten wordt afgewezen. (Mega)supermarkten dienen
zich in bestaande winkelcentra te vestigen, mits de marktruimte dat toestaat.
Gemeenten wordt geadviseerd de assortimentslijsten die in het rapport van BRO zijn vermeld,
op te nemen in nieuwe bestemmingsplannen en waar mogelijk oude bestemmingsplannen daar
op aan te passen. De nieuw te vestigen bedrijven zijn dan gehouden aan de branchering zoals
deze is vastgelegd in de bestemmingsplannen.
Momenteel werkt het Stadsgewest Haaglanden samen met de Stadsregio Rotterdam aan nieuw
beleid in het kader van de Metropoolregio.
2.7 Gemeentelijk beleid
2.7.1 Structuurvisie Ruimte voor Wensen (2006)
Het gemeentelijke ruimtelijke beleid is geformuleerd in de structuurvisie Ruimte voor Wensen,
vastgesteld door het college van B&W in haar vergadering van 30 oktober 2007 (docmannr.
07/27859). Centraal uitgangspunt is het realiseren van een groene woongemeente met een
evenwichtige bevolkingsopbouw. Voor het plangebied is in deze visie onderkend de waarde van
de Vliet als recreatieve lijn. Het creëren van nieuwe locaties om vanuit het plangebied over de
Vliet te kunnen kijken is hierbij een van de doelstellingen. Bij de vaststelling van de
structuurvisie is de afspraak gemaakt om de visie elke vier jaar te herijken. In januari 2012 heeft
de gemeente het concept voor de herijking gepresenteerd en vervolgens vrijgegeven voor
inspraak.
19

Afbeelding: structuurvisie Ruimte voor Wensen
Het plangebied is in de structuurvisie grotendeels aangegeven als stads-en dorpsgebied:
aaneengesloten bebouwd gebied, waarin de functies wonen, werken en voorzieningen gemengd
en gescheiden voorkomen. Het beleid is gericht op concentratie van verstedelijking binnen de
bebouwingscontouren. De visie stelt geen specifieke eisen aan de ontwikkelingen binnen
bestaand stedelijk gebied.
2.7.2 Structuurvisie Ruimte voor Wensen (herijking 2012)
Bij de vaststelling van de structuurvisie is de afspraak gemaakt om de structuurvisie elke vier
jaar te herijken. In januari 2012 heeft de gemeente het concept voor de herijking opgesteld dat
vervolgens is vrijgegeven voor inspraak. De concept herijking vormt de basis voor de (bestuurlijk)
strategische keuzes en geeft richting aan de hoofdlijnen van het gewenste ruimtelijke
ontwikkelingsbeeld van de gemeente tot 2040.
Als overkoepelende ambitie streeft de structuurvisie naar een positionering van de gemeente als
aantrekkelijke, groene en duurzame woonwerkstad. De herijkte uitgangspunten (opgaven,
doelstellingen en ambities) zijn vertaald naar drie pijlers:
versterken van de groene woonstad;
verbeteren van economische kansen en voorzieningenstructuur;
beter benutten en verbeteren van bereikbaarheid.
De structuurvisie daarbij gaat uit van een indeling voor de gemeente in een stedelijk gebied, de
Vlietzone en het buitengebied. Plangebied Oosteinde Parkweg valt binnen het zogenaamde
Stedelijke Gebied en de overgang naar de Vlietzone. Hierin zijn de onderstaande opgaven
geformuleerd.
Stedelijk gebied, kwantitatief:
realisatie van 80% van de woningbouwopgave binnen bestaand stedelijk gebied;
faciliteren van 5% groei van de bevolking in de periode 2012-2040.
Stedelijk gebied, kwalitatief:
20
behoud en versterking van het groene karakter van de stad en van de kwaliteit van de
bestaande woonmilieus, toevoegen van nieuwe woonmilieus;
verbetering van de leefbaarheid van bestaande wijken en kwaliteitsverbetering van het
stedelijk raamwerk en de identiteitsdragers (structuurbepalende identiteitsdragers zijn
bijvoorbeeld de Vlietzone, de Loo-zone en het historisch lint Parkweg -Veursestraatweg);
duurzame stedelijke ontwikkeling, onder meer door meervoudig ruimtegebruik, het beter
benutten van de openbaar vervoerscapaciteit en verbetering van fietsverbindingen;

versterken van de buurt- en wijkvoorzieningen, versterken van de complementariteit en het
kwaliteitsniveau van de winkelcentra;
nieuwe economische kansen creëren door functieverandering, herstructurering en
transformatie van gebieden, passend bij de positionering als groen woonwerkstad.
Vlietzone:
benutten en verder versterken van de groen-blauwe kwaliteiten en de recreatieve potentie
van de Vlietzone;
grote ruimtelijke dynamiek creëren op de middellange en lange termijn in samenhang met
verbetering van de bereikbaarheid (MIRT-opgaven Haaglanden);
versterken van de identiteit van de kernen en benutten van de ligging van de oude kernen en
cultuurhistorische kwaliteiten aan de Vliet;
excellente woonmilieus creëren aan de Vlietoevers.
De in de herijkte structuurvisie geformuleerde ambities voor dit gebied, zijn in dit
bestemmingsplan zo veel mogelijk in de overwegingen meegenomen.
2.7.3 Verkeers- en Vervoerplan 2004
De hoofdlijnen van het gemeentelijk beleid op het gebied van verkeer en vervoer zijn vastgelegd
in het Verkeers- en Vervoerplan (VVP) uit 2004. De ambities op het gebied van verkeer en
vervoer van de gemeente Leidschendam–Voorburg worden hierin benoemd en toegelicht. Voor
achtereenvolgens de auto, het langzaam verkeer en het openbaar vervoer bevat het plan de
ontwikkelingen en knelpunten, de gewenste situatie en conclusies en aanbevelingen voor
oplossingsrichtingen. Ook de thema's verkeersveiligheid, parkeren en milieu komen aan de
orde.
In het VVP is onder andere de categorisering van het wegennet volgens de principes van
Duurzaam Veilig opgenomen. Daarnaast is het gewenste hoofdfietsroutenetwerk opgenomen.
21

2.7.4 Parkeernota 2005
Het gemeentelijk parkeerbeleid is nader uitgewerkt in de gemeentelijke Parkeernota uit 2005. In
de nota komen verschillende vormen van parkeerregulering, inclusief bijbehorend
ontheffingenbeleid, aan de orde. Daarnaast wordt onder andere aangegeven hoe wordt
omgegaan met parkeren voor diverse doelgroepen, parkeren bij ruimtelijke ontwikkelingen en de
handhaving van het parkeerbeleid. Op basis van een inventarisatie van parkeerknelpunten biedt
de nota een overzicht van oplossingsrichtingen voor de korte, middellange en lange termijn.
Eén van de uitgangspunten van het gemeentelijk parkeerbeleid is dat bouwplannen niet mogen
leiden tot extra parkeerdruk in de directe omgeving. De te hanteren parkeernormen bij
nieuwbouw, functiewijziging of verbouw zullen worden opgenomen in een nog vast te stellen
gemeentelijke Nota parkeernormen.
2.7.5 Groenstructuurplan Gemeente Leidschendam-Voorburg (2010), Buitengewoon
Groen
Het groenstructuurplan geeft op hoofdlijnen aan welk groen van belang is op gemeentelijk niveau
en waar het groen versterkt kan worden. Het garandeert het groene karakter van de gemeente in
de toekomst door de hoofdgroenstrucuur duidelijk te benoemen, verbindingen te maken en de
ligging aan het buitengebied te versterken.
Om het groen in de gemeente te versterken wordt er ingezet op drie niveaus:
groene zones;
groene lijnen;
groene wijken.
Om de ambities te verwezelijken, wordt in het Groenstructuurplan gesteld dat bij alle nieuwe
ruimtelijke projecten het groen vanaf de initiatieffase een serieus onderdeel moet zijn van de
planvorming. Voor elk ruimtelijk plan dient daarom een, als onderdeel van de planvorming, een
groene paragraaf geschreven te worden.
In het Uitvoeringsprogramma van het Groenstructuurplan worden bovendien in een
overzichtstabel een aantal deeluitwerkingen geformuleerd en zijn deze deeluitwerkingen
geprioriteerd. Voor dit plangebied gaat het om de volgende deeluitwerkingen:
Vlietzone;
Wijkgroenvisie;
groene lijnen door het plangebied.
2.7.6 Water verbindt en geeft kleur aan je stad, Waterplan Leidschendam-Voorburg
2007-2015 (2007)
Het Waterplan Leidschendam-Voorburg 2007-2015 is een gezamenlijk product van de gemeente
Leidschendam-Voorburg, het Hoogheemraadschap van Delfland en het Hoogheemraadschap
van Rijnland. Het waterplan gaat ervan uit dat het watersysteem in 2015 zo veel water kan
bergen dat wateroverlast en verdroging voorkomen kunnen worden. Bovendien moet het water
dan schoon en ecologisch gezond zijn en bijdragen aan een prettige leefomgeving. Om de
ambitieuze doelen van het Waterplan te realiseren moet water een integraal onderdeel zijn van
alle strategische en ruimtelijke plannen. Het waterplan moet het waterbeheer inhoudelijk en
procesmatig verbeteren, met voortdurende aandacht voor duurzaamheid.
Waterbeheer en watertoets
De initiatiefnemer dient in het kader van de watertoets in een vroeg stadium overleg te voeren
met de waterbeheerder over het ruimtelijke planvoornemen. Hiermee wordt voorkomen dat
ruimtelijke ontwikkelingen in strijd zijn met duurzaam waterbeheer. Het plangebied ligt binnen
het beheersgebied van het Hoogheemraadschap van Delfland, die verantwoordelijk is voor het
waterkwantiteit- en waterkwaliteitsbeheer. Het Hoogheemraadschap is in het kader van het
vooroverleg op grond van de Wro betrokken bij het tot stand komen van het bestemmingsplan.
22

2.7.7 Nota Bodemarchief ontrafelt
De gemeenten Leidschendam-Voorburg, Wassenaar en Voorschoten, samenwerkend in het
Pact van Duivenvoorde, hebben een gezamenlijk archeologiebeleid ontwikkeld, dat is vastgelegd
in de Nota "Het bodemarchief ontrafeld" en op de beleidskaart archeologie (november 2008). In
de Nota archeologie wordt een globaal overzicht van het archeologische erfgoed van de
pactgemeenten gegeven en zijn de beleidsregels ten aanzien van de omgang met het
archeologische bodemarchief geformuleerd. De archeologische beleidskaart toont de globale
archeologische verwachting per (soort) gebied met de daarbij behorende beleidsregels. Op de
kaart wordt vermeld welke eventuele beperkende maatregelen van toepassing zijn en welk
archeologisch onderzoek bij bodemverstorende activiteiten verplicht is gesteld.
2.7.8 Klimaatplan Leidschendam-Voorburg 2009-2020
In het in 2009 vastgestelde Klimaatplan Leidschendam-Voorburg 2009-2020 (zie raadsbesluit
2009/11053)) staan uitgangspunten voor de doelgroep woningen geformuleerd: de gemeente
kiest voor integrale woonkwaliteit. Naast energiebesparing betekent dit bijvoorbeeld ook meer
comfort in woningen en een gezond binnenklimaat. Energiebesparing mag nooit ten koste van
de gezondheid van bewoners en de gemeente blijft daarom het belang van goede ventilatie
benadrukken. Voor de grotere projecten (met meer dan één woning) vindt toetsing plaats met
het instrument GPR gebouw waarmee de duurzaamheidskwaliteit wordt bepaald; Alle
nieuwbouwwoningen zijn minimaal 10% energiezuiniger dan de EPC-norm in het Bouwbesluit
voorschrijft. Woningen worden flexibel gebouwd met het idee dat deze op termijn
energieneutraal moeten worden. Zo kan worden besloten om woningen geschikt te maken voor
latere toepassing van zonne-energie of lage temperatuur verwarming; De gemeente drukt de
CO2-reductie bij nieuwbouw vanaf 200 woningen en herstructurering uit in de Energie Prestatie
op Locatie (EPL). Bouwen volgens de minimumeisen levert bij nieuwbouw een EPL van 6,6 op,
een energieneutrale locatie levert een EPL van 10 op. Voor alle nieuwbouwwoningen met meer
dan 200 woningen wordt, afhankelijk van de locatie en het type bouwproject, een minimale EPL
gerealiseerd van 7,0 tot 8,0. In het kader van het klimaatbeleid wordt gestreefd naar het
opnemen van collectieve duurzame energieopties in bestemmingsplannen en bouwplannen. Een
energievisie geeft voor grotere bouwprojecten de mogelijkheden aan voor duurzame
energiemogelijkheden binnen Leidschendam-Voorburg.
2.7.9 WOONvisie
De WOONvisie is ontstaan, omdat er behoefte was om vanuit een brede optiek een
toekomstbeeld te schetsen van het wonen in Leidschendam-Voorburg. Het karakter van de
gemeente en de kwaliteit van het wonen en leven in de buurten en wijken, vormen daarbij het
belangrijkste kader. Wat goed is en past bij wat de mensen in die wijken willen, moet zoveel
mogelijk behouden blijven. Maar daar waar mensen eigenlijk niet langer meer willen of kunnen
wonen zullen veranderingen doelgericht ter hand genomen moeten worden.
De WOONvisie heeft een belangrijke relatie met de Regionale woonvisie Haaglanden, de
Strategische Visie Leidschendam-Voorburg en de Structuurvisie. De Regionale woonvisie
Haaglanden geldt als belangrijkste kader voor de WOONvisie: regionale ambities worden in
deze WOONvisie uitgewerkt op lokaal niveau.
De hoofddoelstelling van de WOONvisie 2020 is het streven naar een aantrekkelijke (leefbare)
groene woongemeente binnen Haaglanden met een evenwichtige bevolkingsopbouw, een
beperkte groei en het creëren van keuzemogelijkheden voor elke bewoner in
Leidschendam-Voorburg. De Woonvisie fungeert als leidraad voor ander gemeentelijk beleid dat
het wonen raakt en toetsingskader bij plannen en ontwikkelingen waarbij het wonen een
belangrijke rol speelt.
De WOONvisie:
geeft richting aan de keuze voor bepaalde woonmilieus, de structuurvisie vertaalt dit in een
ruimtelijk beeld.
geeft een beschrijving van de wijken, de gewenste woonmilieus en de benodigde strategie
23

daarvoor (zie deel 2 WOONvisie, blz. 32 en bijlage 8). Daarbij is er vanuit gegaan dat alle
wijken een woonkarakter blijven behouden. Het inzetten van de strategie is dan ook bedoeld
voor het versterken van dat woonkarakter.
geeft geen richting aan mogelijke bouwlocaties. Dit wordt nader uitgewerkt in het
woningbouwprogramma dat jaarlijks wordt geactualiseerd.
Voor het gebied Oosteinde-Parkweg wordt op basis van de WOONvisie een klein stedelijk
woonmilieu nagestreefd. Dit betekent dat hier vrijwel alle woonmilieus tegelijk aanwezig zijn. Er
is veel variatie op een klein stukje grond: van een groen randje tot rijtjeswoningen en een enkel
appartementengebouw. Het is een gebied met een sterke positie op de woningmarkt. De prijzen
zijn gevarieerd. Het aantal woningen per hectare ligt rond de 30. Er is een groot scala aan
woonmogelijkheden. De verhouding tussen huur- en koopwoningen is volgens het streefbeeld
20%-80% en die tussen eengezins- en meergezinswoningen is 90%-10%. Veel voorzieningen
liggen in de directe omgeving.
2.7.10 Welstandsbeleid
Vanaf 1 juli 2004 is het toetsen van bouwplannen aan 'redelijke eisen van welstand' alleen nog
mogelijk op grond van een door de gemeenteraad vastgestelde welstandsnota: de gemeentelijke
Welstandsnota Leidschendam-Voorburg. In deze nota wordt aangeven op welke aspecten gelet
wordt bij het beoordelen van een aanvraag tot verlening van een bouwvergunning. De redelijke
eisen van welstand zijn geobjectiveerd door de gemeente te verdelen in een aantal
gebiedstypen. Elk gebiedstype kent eigen welstandaspecten voor het bouwwerk op zichzelf en
voor het bouwwerk in relatie tot de omgeving waarop beoordeeld wordt.
Plaatje gebiedstypen
2.7.11 Beleidsnota Duurzaam Bouwen
De ambities en afspraken op het gebied van duurzaam bouwen zijn vastgelegd in de beleidsnota
Duurzaam bouwen (Dubo) van de gemeente. Hierin zijn de ambities en doelstellingen op rijks-,
provinciaal- en regioniveau vertaald naar het gemeentelijk werkveld.
In de nota Duurzaam bouwen (2004-2009) zijn drie onderdelen als eis opgenomen voor
gemeentelijke initiatieven (raadsbesluit 2004-1781). De drie verplichte maatregelen zijn:
1. Indien hout wordt toegepast, pas dan duurzaam geproduceerd hout toe. Dit is met name
hout met het FSC-keurmerk (Forest Stewardship Council);
2. Vermijd consequent het gebruik van zink, lood en koper voor zover blootgesteld aan de
buitenlucht en gebruik geen koper voor waterleidingen;
3. Beperk zoveel mogelijk het gebruik van PVC in alle bouwdelen. Indien gebruik wordt
gemaakt van PVC, gebruik dan gerecycled PVC en PVC waarvoor een retoursysteem
bestaat.
De drie genoemde Dubo-maatregelen worden waar mogelijk vastgelegd in intentie- of
samenwerkingsovereenkomsten met andere ontwikkelende partijen. De beleidslijn is dat de
gemeente werkt met het instrument GPR-gebouw. De gemeente gebruikt dit meetinstrument
om de Dubo-prestatie van eigen projecten zichtbaar te maken en bevordert het gebruik van het
instrument door derden.
2.7.12 Uitwerkingsplan Economisch beleid "Leidschendam-Voorburg Onderneemt"
2008
Uitgangspunt is behoud van het werkgelegenheidsniveau. Door koesteren bestaande
economische activiteiten (die passen bij omgeving) en waar mogelijk uitbouwen van de sectoren
toerisme en recreatie, zorg en detailhandel. Ook werken aan huis stimuleren.
Het creëren van een stimulerend ondernemersklimaat, door o.a. huisvestingsbehoefte starters
te faciliteren, aantrekken van bedrijvigheid in de sectoren recreatie en toerisme en zorg,
uitvoeringsplan bedrijventerreinen, ruimte voor economische activiteiten en functiemenging.
Versterken concurrentiepositie winkelcentrum Leidsenhage en verkennen herontwikkeling
Overgoo tot hoogwaardig werkgebied.
24

2.7.13 Economische Beleidsbrief "Ondernemen met een positieve balans" 2005
Het MKB zorgt voor levendigheid en voorzieningen passend bij een aantrekkelijke
woongemeente. Er komen geen nieuwe grootschalige werklocaties.
De ambities voor de gemeente Leidschendam-Voorburg zijn:
4. een goede woonwerkbalans passend bij woonfunctie gemeente;
5. het beleid richten op toerisme en recreatie, zorgsector, detailhandel en agribusiness;
6. afschaffen overbodige en tegenstrijdige regels;
7. een goed bereikbare gemeentelijke organisatie.
Inzet, waarbij gemeente een faciliterende rol heeft:
winkelgebieden in stand houden/ verstevigen marktpositie winkelgebieden door o.a. flexibel
te bestemmen en centrummanagement (door professionele winkeliersverenigingen);
bedrijfsvloeroppervlakte mag niet afnemen; economische activiteiten behouden, o.a. door
bedrijfsmatige activiteiten die passen in een woongebied en bedrijfshuisvesting voor
starters;
bevorderen toerisme en recreatie in de gemeente
activiteiten horeca afstemmen op functiemenging (wonen).
2.7.14 Beleid detailhandel ondersteunende horeca
In de gemeente Leidschendam-Voorburg was een ontwikkeling gaande die er toe leidde dat er
steeds meer vervlechting plaatsvond tussen detailhandel en horeca. Vanuit het oogpunt van
deze ontwikkeling waren er meerdere verzoeken ingediend om (ondergeschikte)
horeca-activiteiten in detailhandelszaken toe te staan. Er was al sprake van een situatie waar
feitelijk horeca-activiteiten plaatsvonden in een detailhandelszaak. Zo werden er ondersteunende
horeca-activiteiten ontwikkeld bij een vishandel, een bakkerij en een ijssalon. Een passend
juridisch instrumentarium en duidelijk omschreven beleid ontbraken.
Het Beleid ondersteunende horeca in detailhandel 2009 is opgesteld om beleidsmatig en qua
regelgeving een evenwicht te vinden tussen de positieve marktontwikkeling (aantrekkingskracht
winkels wordt vergroot door coffeecorner, eethoekje of dergelijke) en een evenwichtig
voorzieningenbestand binnen de gemeente (voorkomen dat de horeca zich in sterke mate op
een autonome manier uitbreidt).
In het Beleid ondersteunende horeca in detailhandel 2009 is aangegeven dat bij nieuw op te
stellen bestemmingsplannen de uitgangspunten en randvoorwaarden, zoals in de beleidsnotitie
zijn omschreven, worden meegenomen. Het bestemmingsplan moet naar onze mening duidelijk
aangeven wat wel en niet is toegestaan en wat de burger in zijn omgeving voor activiteiten kan
verwachten. Door middel van het opnemen van criteria in het bestemmingsplan wordt hier aan
voldaan.
Op 1 september 2009 is het “Beleid ondersteunende horeca in detailhandel 2009” vastgesteld.
Het beleid is in het najaar van 2011 geactualiseerd en door het college van burgemeester en
wethouders op 20 september 2011 vastgesteld.
2.7.15 Algemene erfbebouwingsregeling
In de vigerende bestemmings- en uitwerkingsplannnen van de gemeente
Leidschendam-Voorburg gelden veelal verschillende regelingen voor aan- en bij-gebouwen. Om
die reden heeft het college van burgemeester en wethouders op 16 januari 2005 het
toetsingskader 'stroomlijn kleine bouwplannen' vastgesteld.
Dit toetsingskader was nodig om harmonisatie aan te brengen in de verschillende
bebouwingsregelingen uit de twee fusiegemeenten. Daar het bestemmingsplan altijd het eerste
toetsingskader is voor bouwplannen, is het noodzakelijk dat het bestemmingsplan onder andere
duidelijke regels geeft voor de erfbebouwing die op een perceel is toegestaan.
Uitgangspunt bij de actualisatie van bestemmingsplannen vormt, in aansluiting op het
toetsingskader "stroomlijn kleine bouwplannen", een erfbebouwingsregeling waarbij de bij een
woning behorende aan-, uitbouwen en/of bijgebouwen in het hiertoe aangewezen gebied
25

gezamenlijk een maximum oppervlakte van 40 m² mogen hebben, waarbij tevens de eis geldt
dat van deze gronden niet meer dan 50 % mag worden bebouwd. Bij het gestelde maximum van
40 m² is rekening gehouden met de thans bestaande vergunningvrije bouwrechten voor
erfbebouwing. Deze wettelijke bouwvergunningvrije rechten, zoals deze zijn neergelegd in het
Besluit bouwvergunningvrije en licht-bouwvergunningplichtige bouwwerken, komen bovenop de in
het bestemmingsplan neergelegde bebouwingsregeling
De erfbebouwingsregeling geldt niet (zonder meer) bij monumenten en in een door het Rijk
aangewezen beschermd stads- of dorpsgezicht. De regeling voor erfbebouwing geldt alleen voor
dat gedeelte van het erf dat buiten het bouwvlak is gelegen.
2.7.16 Afwijkingsbeleid
Op 17 maart 2009 is de notitie "Beleid voor toepassing van artikel 3.23 van de Wet ruimtelijke
ordening (ontheffingen)" vastgesteld door het college van burgemeester en wethouders. Op 14
mei 2009 is deze beleidsnotitie gepubliceerd en in werking getreden.
Met de inwerkingtreding van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) op 1 oktober
2010 wordt de mogelijkheid geboden om af te wijken van het bestemmingsplan bij een
omgevingsvergunning. Dit heeft opnieuw geresulteerd in een noodzakelijke aanpassing van het
ontheffingenbeleid tot 'Beleidsregels voor strijdig gebruik', vastgesteld in collegevergadering van
6 juli 2010, kenmerk 461814.
Deze beleidsnotitie is op 21 april 2011 gepubliceerd en in werking getreden.
2.7.17 Dakterrassenbeleid
Op 8 juli 2008 is de nota "Het dak op! - Beleidsnotitie met sneltoetscriteria voor dakterrassen"
door het college van burgemeester en wethouders vastgesteld, op 21 april 2011 is de
beleidsnotitie gepubliceerd en in werking getreden. De beleidsnotitie bevat concrete toetscritera
waaraan aanvragen voor dakterrassen worden getoetst. Bij de beoordeling van een aanvraag
voor een dakterras spelen het waarborgen van de beeldkwaliteit van de openbare ruimte en het
veiligstellen van de privacy van de buren een belangrijke rol.
In de nota worden algemene regels gegeven voor het bouwen van een dakterras waaraan elke
aanvraag moet voldoen. Bijvoorbeeld de eis dat het dakterras van binnenuit ontsloten dient te
zijn en dat de daglichttoetreding van de omringende panden niet wordt verminderd. Daarnaast
zijn voor elk type dakterras (op een plat dak, aan een kaplaag, op een uitbouw) specifieke eisen
gesteld. Elke aanvraag zal aan de sneltoetscriteria worden getoetst. Indien men gebruik wil
maken van de mogelijkheid om met een ontheffing een dakterras te bouwen, zal een dergelijk
verzoek getoetst moeten worden aan het dakterrassenbeleid. Voldoet een aanvraag aan de
sneltoetscriteria voor dakterrassen, dan kan de ontheffing worden verleend.
2.7.18 Fietsenbergingen
Het bouwen van fietsenbergingen in voortuinen is ruimtelijk niet wenselijk en wordt in beginsel
niet toegestaan. Toch kan een fietsenberging van geringe omvang zonder vergunning in de
voortuin worden geplaatst. Een fietsenberging met een hoogte van maximaal 1 meter, met een
bruto-oppervlakte van minder dan 2 m² en als gevolg waarvan het voorerf voor niet meer dan 50%
wordt bebouwd, zijn namelijk bouwvergunning vrij (artikel 3, sub b van het Besluit
bouwvergunningvrije en licht-bouwvergunningplichtige bouwwerken).
Indien men een grotere fietsenberging in de voortuin wil bouwen kan dat slechts bij hoge
uitzondering. Dat kan alleen als er geen mogelijkheid aanwezig is om de woning aan de
achterzijde te bereiken. Dergelijke fietsenbergingen dienen aan de volgende voorwaarden te
voldoen:
1. per perceel is één fietsenberging toegestaan;
2. de hoogte van de fietsenberging mag maximaal 1 meter bedragen;
3. de breedte van de fietsenberging mag maximaal 0,80 meter bedragen;
4. de lengte van de fietsenberging mag maximaal 4 meter bedragen;
5. de fietsenberging moet binnen 1 meter van de voorgevel worden gebouwd en mag de diepte
van de voortuin niet overschrijden.
26

In het bestemmingsplan zijn de voortuinen bij woningen bestemd als in de bestemming Tuin.
Binnen deze bestemming is bovenstaande regeling opgenomen. Indien aan alle voorwaarden
wordt voldaan is het bouwen van een fietsenberging zonder ontheffingsprocedure mogelijk.
2.7.19 Prostitutiebeleid
Met ingang van 1 oktober 2000 is het algemeen bordeelverbod uit het Wetboek van Strafrecht
geschrapt en vervangen door een vergunningstelsel op lokaal (gemeentelijk) niveau, met als
doelstellingen:
het reguleren van vrijwillige prostitutie;
het tegengaan van onvrijwillige prostitutie;
het bestrijden van misstanden in de prostitutiebranche.
Op 6 juni 2006 is het prostitutiebeleid van de gemeente Leidschendam-Voorburg vastgesteld,
dat onder meer voorziet in de introductie van een vergunningenstelsel voor seksinrichtingen. Het
beleid heeft twee hoofduitgangspunten:
bescherming van de openbare orde en het woon- en leefklimaat;
verbetering van de positie van de prostituees.
De uitgangspunten en doelstellingen van het prostitutiebeleid zijn vertaald naar de Algemene
Plaatselijke Verordening (APV) van Leidschendam-Voorburg. Hierin is een vergunningenstelsel
opgenomen voor de vestiging van seksinrichtingen en escortbedrijven, worden voorschriften
verbonden aan de vergunning en gedragseisen gesteld aan de exploitant en beheerder.
Het bestemmingsplan levert als ruimtelijk instrument mede een bijdrage aan het verwezenlijken
van het prostitutiebeleid. In de gebruiksregels van het plan is daartoe een verbod opgenomen
voor gebruik van gronden en/of bouwwerken voor een seksinrichting. In concrete gevallen kan
van dit verbod ontheffing worden verleend, waarbij het gemeentelijk prostitutiebeleid als
beoordelingskader fungeert. In het plangebied van het bestemmingsplan "Oosteinde-Parkweg"
komen geen seksinrichtingen voor.
27

Hoofdstuk 3 Bestaande situatie
3.1 Inleiding
Dit hoofdstuk beschrijft de ruimtelijke en functionele analyse van het plangebied op basis van de
bestaande situatie. Aan bod komen de ruimtelijke hoofdstructuur van de wijk en de
aanwezigheid van verschillende functies in het plangebied of in de directe nabijheid daarvan.
3.2 Ruimtelijke analyse
3.2.1 Ontstaan van het plangebied
Strandwal
Vanaf circa 5000 voor Christus vormt zich op een natuurlijke wijze de strandwal achter de
Noordzeekust, waarop de eerste menselijke nederzettingen ontstaan.
Steentijd
Aan het einde van de jonge steentijd (Iaat-neolithicim, ± 2450-1800 v. Chr.), kort na het ontstaan
van de oudste strandwal, vindt op die strandwal reeds bewoning plaats waaronder de
zogenaamde "Vlaardingen Cultuur". Van deze cultuur zijn in Voorburg sporen aangetroffen in
park Arentsburgh en park Vronesteijn. Ook elders zijn nabij de oude strandwal
nederzettingssporen uit de steentijd aangetroffen.
Bronstijd
Ook in de bronstijd (± 1800-800 v. Chr.) is de oude strandwal in het plangebied bewoond. De
Archeologische Werkgroep Voorburg (AWV) en de Rijksdienst voor het Oudheidkundig
Bodemonderzoek (ROB) hebben in dit verband ter hoogte van Park Leeuwensteijn sporen
aangetroffen van een nederzetting en akkerland uit de bronstijd.
Romeinse tijd
De eerstvolgende resten van prehistorische bewoning in Voorburg dateren pas uit het begin van
de jaartelling, de Romeinse tijd. Dan bevindt zich nabij Effatha de stad 'Forum Hadriani'. Het is
niet ondenkbaar dat er ter plaatse van de oude strandwal een Romeinse weg heeft gelegen.
Ook is in de Romeinse tijd de zogenaamde 'Fossa Corbulonis', de gracht van Corbulo,
gegraven. Het exacte verloop van deze gracht is niet precies bekend. Vermoedelijk is bij de
aanleg van de huidige Vliet gebruik gemaakt van een groot deel van de voormalige gracht.
Middeleeuwen
In de Middeleeuwen wordt op de strandwal de zogenaamde "heerweg" tussen Leiden en
Rijswijk aangelegd. Het Oosteinde maakte deel uit van deze heerweg. Langs deze heerweg en
de noordelijke rand van de strandwal, de Broeksloot, ontstaan boerderijen.
17e - 18e eeuw
Vanaf de tweede helft van de 17e eeuw laten veel welgestelden naar het voorbeeld van Huygens
zich een buitenplaats bouwen in de omgeving van de Vliet in Voorburg. De huizen 'Middenburg',
'Hofwijck', 'Vreugd en Rust' en 'In de Wereldt is veel Gevaer' zijn daarvan bekende, nog steeds
beeldbepalende voorbeelden. Ook langs het Oosteinde ontstaat een reeks buitens:
Rusthof (ter hoogte van Oosteinde 20-32)
Noordervliet (ter hoogte van Oosteinde 38-52)
Bijvliet (ter hoogte van Oosteinde 54-56, St. Martinuskerk)
Vlietwijck (aan het Oosteinde, tussen St. Martinuskerk en Wijkerlaan)
Eemwijk (Oosteinde 114-116)
Vliet en Burgh (Oosteinde 102-104) en
Vronesteijn (aan het Oosteinde, tussen Eemwijk en de Randstadrail).
29

Van de genoemde buitens zijn alleen 'Vliet en Burgh' en 'Eemwijk' behouden gebleven. De
buitenplaatsen zijn lange tijd de voornaamste vorm van bebouwing in het plangebied geweest.
Pas eind 19e, begin 20e eeuw wordt een bescheiden aanvang met woningbouw gemaakt. Naast
deze buitenplaatsen en bestaande boerderijen, zoals Woelwijk', ontwikkelt woningbouw zich
aanvankelijk voornamelijk rond de Wijkerbrug (waaronder de voormalige gelijknamige
uitspanning) en de St. Martinuskerk (Zusterschool en Antoniushove).
Naast de Broeksloot, het Oosteinde en de Vliet is ook de Parkweg een historische lijn welke de
begrenzing vormt van de zuidelijk van het plangebied gelegen "Oude Dorpskern Voorburg".
De historische benaming luidde "Achterwegh". Deze Achterwegh is al te vinden op een kaart uit
het jaar 1712 van het Hoogheemraadschap van Delfland. Ook in de huidige situatie vormt de
Parkweg de scheiding tussen de Oude Dorpskern en de in het begin van deze eeuw
gerealiseerde eerste stadsuitbreidingen rond de Laan van Oostenburg en de Laan van
Heldenburg.
1900 -1920
Van belang voor de woningbouw in deze periode is de aanleg van de Hofpleinspoorlijn ( thans
gedeeltelijk Randstadrail) in 1908. De spoorlijn heeft ook een recreatieve betekenis voor de
Voorburgers zelf in verband met de aansluiting op het Scheveningse strand. Door deze goede
verbinding, aan de ene kant Rotterdam en aan de andere kant Scheveningen, vestigen zich
langs het Oosteinde veel industriëlen uit Rotterdam en ambtenaren uit Den Haag. Dit leidt tot de
bouw van riante herenhuizen en villa's op ruim bemeten kavels, veelal afgesplitst van de
voormalige buitenplaatsen ('Rusthof en 'Noordervliet'). De wegen loodrecht op de Vliet, worden
steeds belangrijker. Van oudsher worden de aanzetten hiervoor gegeven vanuit de
Vlietovergangen: Nieuwe- en Oude Tolbrug, Kerkbrug en Wijkerbrug. In het plangebied ontstond
zo de huidige Wijkerlaan als belangrijkste element. Ook de Loolaan, het verlengde van oude
oprijlaan naar de voormalige ridderhofstede 'De Loo', is een "natuurlijk" gegeven.
In 1918 worden de eerste sociale woningen gerealiseerd in Voorburg aan de Loolaan. Het
gebied ten noorden van de Parkweg wordt getransformeerd naar woongebied, waarbij eerst de
lijnen haaks op Vliet worden bebouwd. Later worden de dwars straten evenwijdig aan de Vliet
ontwikkeld.
1920-1940
In deze periode is voor een belangrijk deel de bebouwing tussen de Vliet en de Parkweg
afgerond. In tegenstelling tot de voorgaande periode is niet of nauwelijks sprake meer van
vrijstaande of twee-onder-één kap typen, maar hoofdzakelijk van rijenbouw met (luxe)
eengezinswoningen. AI deze buurten dragen een dorps karakter, niet in het minst door de
activiteiten van de Voorburgse architect H. van der Kloot Meijburg. Als voorzitter van de in 1914
opgerichte 'Commissie voor Plaatselijk Schoon' stelt hij alles in het werk om Voorburg tot een
modern tuindorp te maken. Functioneel gezien behoudt Voorburg, en zeker het plangebied, de
status van woongemeente met hier en daar wat ondersteunende verzorgende bedrijvigheid.
1940-heden
In de periode 1940-1960 is in Voorburg slechts op beperkte schaal gebouwd. In het plangebied
zelf vinden geen nieuwe ontwikkelingen plaats. Tussen 1960 en 1980 vindt in relatief hoog
tempo nieuwbouw plaats in de wijken 't Loo, Essesteijn en Rodelaan. In die periode wordt de
Hofpleinspoorlijn opgehoogd om de Prins Bernhardlaan en de Mgr. van Steelaan door te
trekken. Ook in deze periode vinden in het plangebied geen noemenswaardige ontwikkelingen
plaats. Vanaf het begin jaren '80 schakelt Voorburg over van bouwen in uitbreidingswijken naar
bouwen binnen het stedelijk gebied door het invullen van "witte vlekken", restgebieden en
functiewijzigingen van leegkomende gebouwen. Er ontstaat een tendens tot optimaal gebruik
van de ruimte met daarnaast het halen van een hoge stedenbouwkundige en architectonische
kwaliteit. De omschakeling naar het bouwen in bestaand stedelijk gebied begint zijn vruchten af
te werpen. Verspreid over de gemeente ontstaat er een aantal kwalitatief hoogwaardige
woningbouwprojecten. In het plangebied wordt in dit verband het nieuwbouwcomplex van
'Vlietwijck' gerealiseerd, nadat het ziekenhuis Antoniushove naar Leidschendam was verplaatst.
30

Verder vinden er in het plan gebied geen noemenswaardige ontwikkelingen plaats.
3.2.2 Stedenbouwkundige opzet
3.2.2.1 Ligging in de stad
Het plangebied is gelegen in het stedelijk gebied van de gemeente. Het gebied wordt begrensd
door de Broeksloot aan de noordwestzijde, het spoortracé van de randstadrail aan de
noordoostzijde, de Vliet aan de zuidoost zijde en de Utrechtse baan aan de zuidwest zijde. De
oude dorpskern van Voorburg inclusief de bebouwing aan de Parkweg ter hoogte van de oude
dorpskern en het aangrenzende stuk van park vreugde en rust vallen buiten het plangebied. Het
gebied is gelegen tegen de historische dorpskern van Voorburg.
Structurerende elementen en identiteitsdragers
De gemeente is opgebouwd uit verschillende hoofdlijnen haaks op en parallel aan de
geomorfologische ondergrond. De Vliet is hier het meest duidelijke structurerende element in.
De opbouw binnen het plangebied wordt op hoofdlijnen sterk bepaald door deze structuur.
Structurerende elementen en identiteitsdragers parallel aan de Vliet.
De Vliet
De Vliet is de historische waterverbinding tussen Rotterdam en Leiden en daarmee ook drager
van de recreatieve vaar-, fiets- en wandelverbinding. De begeleidende bomen, groene oevers,
tuinen en zijsloten hebben ecologische waarden. Kenmerken is de ligging met aan de westzijde
de strandwal en aan de oostzijde de lager gelegen polder. Kenmerkend zijn de landgoederen
die aan hoger gelegen kant van de Vliet gelegen zijn. Hierdoor liggen zij ware als een balkon in
het landschap hetgeen een optimaal uitzicht garandeerde. De bebouwing van de landgoederen
is vaak dichter bij de Vliet gelegen dan aan de ontsluitingsweg het Oosteinde.
Het Oosteinde
Het Oosteinde is de middeleeuwse verkeersroute tussen Voorburg en Leidschendam. Aan deze
route zijn vele belangrijke historische gebouwen gelegen zoals de landgoederen, een kerk met
klooster en begraafplaats en overige karakteristieke beeldbepalende bebouwing. De bebouwing
langs het Oosteinde is qua beeld sterk afwisselend met ondiepe en diepe voortuinen. De
bebouwing heeft specifieke architectonische kenmerken (afwisseling, vrijstaand, veel kapvormen
en kaprichtingen, erkers en luifels). Het Oosteinde heeft belangrijke beeldwaarde door het profiel
met brede stoepen, het bestratingmateriaal, de smalle rijloper en aan weerszijden bomen. Deze
bovenstaande kenmerken resulteren in een sterk en waardevol eigen karakter van de route.
De Parkweg
Bij de Parkweg kan onderscheid worden gemaakt in enerzijds het gedeelte tussen de Laan van
Nieuw Oosteinde en de Rozenboomlaan en anderzijds het deel tussen de Rozenboomlaan en
het Oosteinde.
31

Het plangebied tussen Laan van Nieuw Oosteinde en Rozenboomlaan grenst aan de achterzijde
van de bebouwing aan de Parkweg. Hier heeft de Pakweg een relatief smal profiel (rond 23
meter). Qua bebouwing en (winkel) functies, is de relatie met de aangrenzende Oude Dorpskern
duidelijk waarneembaar. Dit deel van het plangebied heeft het (binnen)stedelijk karakter van een
centrumgebied, wat tot uiting komt in kenmerken als drukte, levendigheid, ruimtelijke
beslotenheid van het straatprofiel, aantrekkelijke oudere bebouwing en de aanwezigheid van
winkels.
Het gedeelte tussen de Rozenboomlaan en het Oosteinde heeft een relatief "breed" profiel
(circa 45 meter). Behalve het ruime profiel, wordt dit deel van de Parkweg gekenmerkt door het
zeer waardevolle villa-karakter van de bebouwing en het aanwezige groen, bestaande uit
bomenrijen, de structurerende groen middenberm, (privé) voortuinen en de aan de Parkweg
gelegen parken, te weten het Juliana-Bernhard park en park Vreugd en Rust.
In tegenstelling tot het eerstgenoemde deel van de Parkweg, dat een (binnen)stedelijk karakter
heeft, kan dit gedeelte worden getypeerd door de term "wonen in het groen". Deze typering
geldt overigens voor het merendeel van de woonbuurten in het plangebied. De bebouwing aan
beide zijden van de Parkweg is grotendeels gelijk, zowel in strakke rooilijn als in bouwvorm. De
panden zijn twee lagen met kapverdieping. In het plangebied is de rijenbebouwing maximaal zes
woningen breed. Er zijn overwegend twee- of drie onder een kapwoningen. De kapvormen met
overstekken en erkers in één of twee lagen en/of loggia's zijn beeldbepalend. De hoofdfunctie
van de weg staat in het teken van de mobiliteit en minder in het teken van de verblijfsfunctie met
bijbehorende beeldkwaliteit. Door het vergroten van de verblijfkwaliteit zou de Parkweg beter
onderdeel kunnen uit gaan maken van recreatieve aantrekkelijke fiets en wandelroutes.
De Broeksloot
De Broeksloot vormt de gehele noordwestelijke begrenzing van het plangebied. De
oorspronkelijke benaming luidde "Binnenwatering". De Broeksloot wordt gezien als een
bijzonder waardevol element binnen de stedelijke structuur van Voorburg, vanwege de
historische kenmerken en de recreatieve kwaliteiten. Bovendien doorloopt deze de gehele
gemeente en vormt daarmee een aantrekkelijke onbebouwde groenzone, ten opzichte van de
omliggende bebouwde gebieden. Deze zone biedt daarom goede mogelijkheden voor een goede
langzaamverkeersroute annex wandelroute. De herkenbaarheid en de eenduidigheid van de
zone kan hiermee worden versterkt.
3.2.2.2 Structurerende elementen en identiteitsdragers haaks op De Vliet
De Utrechtsebaan
Het tracé van de Utrechtsebaan ligt buiten het plangebied van dit bestemmingsplan. De
Utrechtse baan is samen met de Sijtwendetunnel en het Randstadrailtracé de grootste
ruimtelijke barrière binnen de gemeente en vormt de zuidwestelijke grens van het plangebied. Zij
doorsnijdt het historisch centrum van Voorburg en vormt op deze wijze een onderbreking van de
historische structuur. Het plangebied wordt hier begrensd middels een dijklichaam met
daarboven een geluidscherm. Deze beëindiging heeft een karakter van onaantrekkelijke
restruimte, terwijl de locatie midden in de dynamische omgeving van Voorburg ligt. De
overzichtelijkheid en de groenwaarde zijn hierbij belangrijke aandachtspunten.
De parkzone het Loo
Dit park is de historische drager van de zichtlijn tussen Vreugd en Rust en Huis ten Bosch. Het
vormt een mooie overgang tussen de landgoederen zone en de voormalige strandvlaktes en is
de ecologische verbinding tussen de Vliet en de Spoorzone. Het park vormt een belangrijke
ecologische verbindingszone tussen de Vliet en de Schenkstrook Daarnaast is het park het
grootste stadspark van de gemeente. Binnen het plangebied wordt het park vooral gebruikt als
wandelgebied. Het park wordt onderbroken door de doorgaande lijnen parallel aan de Vliet.
Deze onderbrekingen kunnen, mits verzacht, een betere bijdrage leveren aan het versterken van
de eenheid van de parkzone. Daarnaast zijn er in het plangebied, als enige locatie binnen de
gehele Loozone, achtertuinen gelegen aan het park. Het gaat hierbij om de tuinen van de
woningen aan de Prins Albertlaan en de Schellinglaan. Deze achterkanten maken soms een
32

ommelige indruk hetgeen de beeldkwaliteit niet ten goede komt.
Het tracé van de Randstadrail
Deze railverbinding vormt een van de weinige groene ( ecologische) verbindingen tussen de Vliet
en de Schenkstrook. De enige onderdoorgang binnen het plangebied voor gemotoriseerd
verkeer is bij het Oosteinde ter hoogte van de Randstadrail halte Leidschendam-Voorburg. Hier
blijft de beeldkwaliteit van de bebouwing en inrichting achter ten opzichte van de activiteiten die
hier plaatsvinden.
3.2.2.3 Wijkeigen elementen en identiteit
De ligging van het plangebied langs de huidige Vliet en op de genoemde strandwal hebben met
name de uiteindelijke ruimtelijke structuur ervan bepaald. Daarnaast worden het ruimtelijk beeld,
de sfeer en de karakteristiek in hoge mate bepaald door de tuinen en parken van de
(oorspronkelijke) buitens, de grote tuinen bij de villa's en herenhuizen en de beeldbepalende
statige laanprofielen. De dichtheid van de bebouwing in het plangebied hoog, maar vanwege het
historische karakter is de schaal vaak niet groot. Bij het oudste gedeelte gaat het zelfs om
individuele panden die tegen elkaar aan gebouwd zijn. Het betreft vrijwel geheel grondgebonden
bebouwing. Op basis van de hierboven beschreven historische ontwikkeling en de daardoor
ontstane ruimtelijke kenmerken zijn in hoofdzaak drie van elkaar verschillende delen in het
plangebied te onderscheiden, nl.:
1. het gebied tussen Oosteinde en Vlietoever;
2. het gebied tussen Parkweg en Oosteinde;
3. het gebied tussen Parkweg en de Broeksloot.
Gebiedenkaart
Ad 1. Het gebied tussen Oosteinde en Vlietoever.
In dit deel van het plangebied bevindt zich een menging van hoofdzakelijk villa-achtige
bebouwing in de vorm van woningen, kantoren en appartementen. De Vlietoever zelf met de
daarachter liggende beplanting van de particuliere tuinen en (voormalige) landgoederen wordt als
een belangrijk landschappelijk element beschouwd. Deze landschappelijke waarde overstijgt het
plangebied, omdat zich met name een groot deel ervan kenmerkt door de gaafheid van nog
aanwezige cultuurhistorische waarden. Gezien in relatie met de Vlietoevers in de aangrenzende
gemeentes is het van betekenis voor de gehele regio. De woningen aan met name het
Oosteinde en in Park Vronesteyn hebben specifieke architectonische kenmerken en hebben
daardoor belangrijke beeldwaarde. Deze kenmerken zijn te zien aan de kapvormen, de vele
erkers, loggia's, luifels, gevelindeling, kleur en materiaalgebruik. In het deel tussen park Vreugd
en Rust en de St. Martinuskerk bevinden zich een aantal vrijstaande villa's met diepe
achtertuinen tot aan de Vlietrand. De kerk vormt een bijzonder oriëntatiepunt in de gemeente
vanuit de verre omgeving en is een rijksmonument. Tussen de Wijkerlaan en de St.
Martinuskerk is in de jaren '80 Vlietwijck gerealiseerd. De open groene ruimte tussen de
33

ebouwing is kenmerkend voor de landschappelijke structuur langs de Vlietoever en vormt de
beëindiging van één van de belangrijke stedelijke assen (Loolaan) van het haaks op de Vliet
staande wegenpatroon.
Tussen de Wijkerlaan en Park Vronesteyn bevindt zich een clustering van kantoren in
monumentale panden en bijzondere bebouwing te midden van veel particulier groen. Opvallend
is de ligging van de St. Maartensschool zo dicht op de Vlietoever. De school vormt duidelijk een
dissonant in de continuïteit van het beschreven beeld langs de Vlietoever. Voor het plangebied
zijn de tuinen van het Oosteinde en Park Vronesteyn aan de Vliet en de tuinen bij Vliet en
Burgh en Eemwijk de belangrijke groenelementen. De terreinen van Eemwijk en Vliet en Burgh
hebben door hun functie een privé karakter. Deze op zich aantrekkelijke parken worden hierdoor
niet optimaal benut als openbaar groen. Verbetering van de openbare toegankelijkheid is
gewenst.
Ad 2. Het gebied tussen Parkweg en Oosteinde.
Het hoofdstratenpatroon tussen het Oosteinde en de Parkweg staat haaks op de Vliet en
ontsluit de woongebiedjes daartussen op een stedenbouwkundige heldere en overzichtelijke
wijze. Deze woongebiedjes zijn vaak als eenheid ontworpen zodat er een sterke samenhang is
ontstaan in materiaalgebruik, vorm en detaillering. Ook komen sommige architectonische
ingrepen binnen een buurtje meerdere malen voor, hetgeen de samenhang extra verstrekt. Te
denken hierbij valt aan hoekoplossingen.
De Rembrandtlaan vormt niet alleen voor de wijk, maar ook voor geheel Voorburg een
belangrijke ontsluiting. De bebouwing erlangs is aaneengesloten. De hoogtes zijn afwisselend.
Niet alle bebouwing heeft een kapverdieping, maar is in dat geval in samenhang met
naastgelegen bouw als geheel zo ontworpen. Kenmerkend is het "poortgebouw" en de
naastgelegen panden naar de Nieuwstraat. De in de straat aanwezige dakenstructuur, erkers en
loggia's zijn overige voorkomende waardevolle architectonische kenmerken.
De woonbebouwing langs de Prins Albertlaan bestaat hoofdzakelijk uit vrijstaande villa's. Langs
de Groen van Prinstererlaan en Weverslaan zien we overwegend aaneengeschakelde
woningbouw. De straatprofielen zijn ruim van opzet met veel groen. De beeldwaarde van de
woonomgeving is hoog. Tussen de Weverslaan en de Loolaan is de bebouwing kleinschaliger
van aard (sociale woningbouw). Door de relatief smalle straatprofielen bestaat er een
parkeerprobleem. De ruimtelijke kwaliteit van de openbare ruimte is daardoor in bepaalde
straten matig. In bepaalde gevallen zijn in dit deelgebied de gebruiksmogelijkheden van de
woningen beperkt, waardoor veelal uitbreidingen door middel van aanbouwen etc. in de
achtertuin tot stand zijn gebracht. Het is de vraag of deze samenklontering van bebouwing een
wenselijke ontwikkeling is. Veelal blijft er nauwelijks enige ruimte voor een (groene) tuin over.
Langs de Loolaan bevinden zich twee complexen sociale woningbouw in de vorm van een hofje.
Het is de moeite waard de bijzondere kwaliteit ervan te behouden en waar mogelijk te
versterken. Aan de overzijde van deze hofjes is door de aanwezigheid van andere dan de
woonfunctie van een aantal panden de beeldwaarde kwalitatief minder. Verbetering van de
kwaliteit is wenselijk.
Tussen de Rembrandtlaan, de Parkweg en het Oosteinde bevindt zich een aantrekkelijk
woongebiedje. Met name het Eemwijkplein heeft door zijn stedenbouwkundige inrichting
belangrijke beeldwaarde. Ook de architectuur heeft door zijn verscheidenheid in kapvormen,
erkers, luifels, loggia's, kleur en materiaalgebruik belangrijke beeldwaarde. In een enkel geval is
het gebruik beperkt door veranderde woonwensen en relatief krappe afmetingen. Daardoor
vinden, vaak aan de achterzijde en in de kap, allerlei vormen van (soms ongewenste)
uitbreidingen plaats. In bepaalde gevallen is er ook hier sprake van een parkeerprobleem door
relatief smalle straatprofielen.
Ad 3. Het gebied tussen Parkweg en de Broeksloot
Het deel van het plangebied behoort tot die stadsdelen, waar in het verleden de eerste
omvangrijke stadsuitbreidingen buiten de Oude Dorpskern van Voorburg tot stand zijn gekomen.
Het oudste gedeelte van het plangebied, bevindt zich tussen de Laan van Haagvliet, het
34

Oranjelust, de Parkweg en de Laan van Oostenburg. De hier aanwezige bebouwing is tussen
1900 en 1920 gerealiseerd en kan getypeerd worden als rooilijnenstedenbouw. In deze periode
werd overwegend gebouwd aan dwarsstraten loodrecht op de Parkweg en de Broeksloot,
bijvoorbeeld bij de Laan van Oostenburg en de Laan van Heldenburg. De hier gerealiseerde
bebouwing bestaat vooral uit twee onder één kap woningen. Kenmerkend bij deze straten, is het
afwisselend gevelbeeld en het villakarakter van de bebouwing. In combinatie met het aanwezige
groen en de "beslotenheid" van het profiel, is hier sprake van een waardevol woon- en
verblijfsgebied. Aan dit waardevolle beeld wordt enigszins afbreuk gedaan, doordat juist in deze
straten sprake is van een grote parkeerdruk, vooral in de nabijheid van de Parkweg.
Tussen 1920 en 1940 werd de bebouwing veelal evenwijdig aan de hoofdelementen opgezet.
Hier vindt men vooral rijenbouw, met uitzondering van de Parkweg en de Laan van
Leeuwensteijn, waar een groot percentage twee onder één kap woningen is gerealiseerd.
Rond 1940 was de ontwikkeling van het plangebied grotendeels voltooid. De enige omvangrijke
bebouwing, die sinds die datum tot stand is gekomen, betreft de begin zestiger jaren gebouwde
Dalton Scholengemeenschap. Verdere grootschalige ontwikkelingen hebben zich daarna pas
eind jaren tachtig voorgedaan. In dit deel van het plangebied komt overwegend laagbouw voor.
De bebouwing is over het algemeen kleinschalig van opzet, met overwegend een hoogte van
twee lagen met kap. Hogere en meer grootschalige bebouwingselementen zijn te vinden aan de
Parkweg en de Laan van Nieuw Oosteinde, namelijk de kerk en het politiebureau bij de
Lusthofstraat/Laan van Nieuw Oosteinde en de Dalton Scholengemeenschap. Het moderne
woningbouwproject bij de hoek Rozenboomlaan/Parkweg heeft aan de Parkweg een hoogte van
drie lagen met kap en vier lagen.
De woongebiedjes binnen het plangebied zijn vaak als eenheid ontworpen zodat er een sterke
samenhang is ontstaan in materiaalgebruik, vorm en detaillering. Ook komen sommige
architectonische ingrepen binnen een buurtje meerdere malen voor, hetgeen de samenhang
extra verstrekt. Te denken hierbij valt aan hoekoplossingen.
Onbebouwde gebieden
Onbebouwde gebieden van enige omvang worden gevormd door de parken en de buiten het
plangebied gelegen begraafplaats. Uiteraard dienen deze gebieden onbebouwd te blijven. De
begraafplaats is in 1875 in gebruik genomen en lag oorspronkelijk buiten de bebouwing: De
Voorburgse bebouwing bestond in die tijd slechts uit de Oude Dorpskern. Pas bij de realisering
van de 20e eeuwse uitbreidingen, is de begraafplaats te midden van deze stadsuitbreidingen
komen te liggen. Verspreid in dit deel van het plangebied komen verscheidene pleinen voor
Kenmerkend voor de pleinen in het plangebied is de regelmatige en symmetrische opbouwen
een pleinindeling met (kijk)groen centraal in de pleinruimte en de verkeersruimte langs de
randen van het plein. De pleinen zijn regelmatig verdeeld over het plangebied. Daardoor zijn alle
buurten in het gebied "verrijkt" met één of meer pleinen. Dit draagt bij, aan de ruime opzet van
de woonbuurten en de afwisseling in het straatbeeld. De Vijverhof vormt binnen het plangebied
in feite een bijzondere pleinvorm. Hier bestaat het centrale gedeelte van het plein namelijk niet
uit groen en/of verharding, maar uit water.
Binnen bijna het gehele plangebied bestaat het straatprofiel uit de weg het trottoir de voortuin en
het gebouw. Deze opbouw is kenmerkend voor het plangebied en een essentiële drager van de
ruimtelijke kwaliteit. De erfscheiding is vaak mee-ontworpen met het hoofdhuis, waardoor er een
sterke samenhang is ontstaan. Op sommige locaties komt het straatprofiel en genoemde
samenhang in het gedrang omdat er erfafscheidingen worden geplaatst die de relatie tussen de
woning en de straat aantasten.
35

3.2.3 Bebouwingsstructuur
Voor wat de ruimtelijke kenmerken betreft is onderscheid te maken in een aantal deelgebieden.
In het plangebied komen woonbuurten met uiteenlopende stedenbouwkundige verschijnings-
vormen voor. In het algemeen is er sprake van gesloten bouwblokken met dichte hoeken. De
beeldwaarde van deze woonbuurtjes wordt ontleend aan de voorkomende kappen met
overstekken, erkers en soms ondergeschikte dakkapellen. De woonbebouwing langs de Prins
Albertlaan bestaat hoofdzakelijk uit vrijstaande villa's. Langs de Groen van Prinstererlaan en
Weverslaan zien we overwegend aaneengeschakelde woningbouw. De straatprofielen zijn ruim
van opzet met veel groen. De beeldwaarde van de woonomgeving is hoog. Tussen de
Weverslaan en de Loolaan is de bebouwing kleinschaliger van aard (sociale woningbouw). Door
de relatief smalle straatprofielen bestaat er een parkeerprobleem. De ruimtelijke kwaliteit van de
openbare ruimte is daardoor in bepaalde straten matig. In bepaalde gevallen zijn in dit
deelgebied de gebruiksmogelijkheden van de woningen beperkt, waardoor veelal uitbreidingen
door middel van aanbouwen etc. in de achtertuin tot stand zijn gebracht. Het is de vraag of deze
samenklontering van bebouwing een wenselijke ontwikkeling is. Veelal blijft er nauwelijks enige
ruimte voor een (groene) tuin over. Langs de Loolaan bevinden zich twee complexen sociale
woningbouw in de vorm van een hofje. Het is de moeite waard de bijzondere kwaliteit ervan te
behouden en waar mogelijk te versterken. Aan de overzijde van deze hofjes is door de
aanwezigheid van andere dan de woonfunctie van een aantal panden de beeldwaarde kwalitatief
minder. Verbetering van de kwaliteit is wenselijk. Vanaf de Parkweg vormt de Rembrandtlaan
met de Wijkerlaan een belangrijke ontsluiting van en naar de Westvlietweg. Dit brengt een grote
verkeersbelasting met zich mee. De beleving ervan en als gevolg daarvan het ruimtelijk beeld
wordt daardoor negatief beïnvloedt. Tussen de Rembrandtlaan, de Parkweg en het Oosteinde
bevindt zich een aantrekkelijk woongebiedje. Met name het Eemwijkplein heeft door zijn
stedenbouwkundige inrichting belangrijke beeldwaarde. Ook de architectuur heeft door zijn
verscheidenheid in kapvormen, erkers, luifels, loggia's, kleur en materiaalgebruik belangrijke
beeldwaarde. In een enkel geval is het gebruik beperkt door veranderde woonwensen en relatief
krappe afmetingen. Daardoor vinden, vaak aan de achterzijde en in de kap, allerlei vormen van
(soms ongewenste) uitbreidingen plaats. In bepaalde gevallen is er ook hier sprake van een
parkeerprobleem door relatief smalle straatprofielen.
Bebouwing
In het gebied boven de Parkweg komt overwegend laagbouw voor. De bebouwing is over het
algemeen kleinschalig van opzet, met overwegend een hoogte van twee lagen met kap. Hogere
en meer grootschalige bebouwingselementen zijn te vinden aan de Parkweg en de Laan van
Nieuw Oosteinde, namelijk de kerk en het politiebureau bij de Lusthofstraat/Laan van Nieuw
Oosteinde en de Dalton Scholengemeenschap. Het gebouw bij de hoek
Rozenboomlaan/Parkweg heeft aan de Parkweg een hoogte van drie lagen met kap en vier
lagen.
Huidig gebruik grond en opstallen
Vanuit de hiervoor omschreven historie is een bepaald gebruik van grond en opstallen ontstaan.
Op de functiekaart staat het huidige gebruik (peildatum oktober 2011) aangegeven. Deze
functiekaart is als bijlage bij dit plan opgenomen. De overwegende woonfunctie in het
plangebied is duidelijk waarneembaar.
Tot 1940 was Voorburg uitsluitend een woongemeente met slechts ondersteunende
verzorgende bedrijvigheid. De grootste oppervlakte van het plangebied, wordt dan ook
ingenomen door woonbuurten.
Op de volgende plaatsen komen echter andere functies voor:
1. Geheel westelijk in het plangebied, bevinden zich aan de Lusthofstraat enkele scholen en
de R.K.-kerk OLV ten Hemelopneming. Bij de hoek Laan van Nieuw Oost Einde - Parkweg,
is in 1988 de nieuwbouw van het politiebureau gerealiseerd;
2. het deel van de Parkweg, tussen de Laan van Nieuw Oost Einde en de Einddorpstraat,
bevat zowel winkel-, bedrijfs-, kantoor-, als woonfuncties;
36

3. aan de Einddorpstraat en de Parkweg bevindt zich de algemene begraafplaats welke geen
onderdeel is van dit bestemmingsplan. Aan de Einddorpstraat nabij de Laan van Haagvliet
bevindt zich een bedrijventerrein.
4. centraal in het plangebied rond de Noordenburglaan, ligt een groenzone bestaande uit twee
parken;
5. aan de Loolaan bevindt zich het complex van de Dalton Scholengemeenschap.
3.2.4 Verkeersstructuur
In deze paragraaf komen de verkeersaspecten voor het bestemmingsplan Oosteinde-Parkweg
aan de orde.
Beleid
Het gemeentebrede verkeers- en vervoersbeleid van de gemeente Leidschendam-Voorburg is
vastgelegd in het Verkeers- en Vervoerplan (VVP 2004). Dit plan beschrijft hoe het verkeer in de
gemeente moet functioneren en geeft dus ook vorm aan de verkeerssituatie in het plangebied
Oosteinde-Parkweg. Het Verkeers- en Vervoersplan maakt onderscheid tussen verschillende
soorten vervoermiddelen. Dit zijn autoverkeer, langzaam verkeer, openbaar vervoer en parkeren.
Deze indeling wordt ook in dit bestemmingsplan aangehouden.
Autoverkeer
Het plangebied ligt ingeklemd tussen:
de RandstadRail spoorlijnDen Haag-Zoetermeer/Rotterdam (oostgrens),
De Utrechtsebaan (A12) (westgrens),
De Vliet (zuidgrens) en
de Broeksloot (noordgrens).
Externe ontsluiting autoverkeer
Het plangebied wordt voor het autoverkeer met name ontsloten door de Parkweg. Daarnaast
wordt het plangebied ook ontsloten in de noordrichting vanaf de Parkweg door de Laan van
Nieuw Oosteinde. In de oost-westrichting aan de noordzijde wordt het plangebied door de Prins
Bernhardlaan ontsloten. Zowel de Laan van Nieuw Oosteinde als de Prins Bernhardlaan liggen
net buiten de grenzen van het plangebied. Beide wijkontsluitingswegen zijn wel zeer belangrijk
voor de ontsluiting van het plangebied. De Parkweg loopt centraal door het plangebied en heeft
de belangrijkste gebiedsontsluitende functie. De Parkweg verbindt het plangebied met onder
andere de A12, maar ook met het centrum van Voorburg, Leidschendam en Den Haag. Op de
Parkweg geldt een snelheidsregime van 50 km/uur.
Interne ontsluiting autoverkeer
Naast de wijkontsluitingswegen Parkweg, Laan van Nieuw Oosteinde en Prins Bernhardlaan zijn
er ook buurtontsluitingswegen in het gebied aanwezig voor de ontsluiting van de woongebieden.
Dit betreft de Rozenboomlaan en in mindere mate de Rembrandtlaan en de Wijkerlaan. Op de
Rozenboomlaan geldt een maximumsnelheid van 50 km/uur. De Rembrandtlaan en de
Wijkerlaan vervullen in het gebied een belangrijke verkeersfunctie. Na openstelling van de N14 is
de verkeersintensiteit afgenomen en is de functie verlaagd tot erftoegangsweg met een
maximumsnelheid van 30 km/uur. Deze weg is in het gebied echter de enige mogelijkheid om
de Vliet over te steken. Om die reden is de praktijk dat deze weg meer wegheeft van een
buurtontsluitingsweg dan een erftoegangsweg. De overige wegen in het gebied zijn
erftoegangswegen, met een snelheidsregime van 30 km/u.
Langzaam verkeer
Binnen het plangebied is een aantal fietsverbindingen aanwezig. Er wordt onderscheid gemaakt
tussen de hoofdfietsroutes en de regionale fietsroutes binnen Haaglanden, zoals in het
Verkeers- en vervoerplan aangegeven. De hoofdfietsroutes lopen over de Parkweg, de
Rozenboomlaan en het Oosteinde. Op de Parkweg en de Rozenboomlaan zijn aparte
fietsvoorzieningen. Het Oosteinde beschikt niet over een apart fietspad. De regionale fietsroutes
lopen over de Wijkerlaan, Rembrandtlaan en gedeeltelijk ook over het Oosteinde. De route over
37

de Wijkerlaan en Rembrandtlaan maakt deel uit van een belangrijke regionale fietsroute. Via de
fietstunnel onder het spoor is er in noordwestelijke richting een verbinding met Den Haag en via
de Wijkerbrug en de fietsbrug over de A4 is er in zuidwestelijke richting een verbinding met
Leidschenveen en Zoetermeer. Tot slot kan fietsverkeer gebruikmaken van de andere
erftoegangswegen waarop een gemengde verkeersafwikkeling plaatsvindt.
Fietsparkeren vindt binnen het plangebied deels op straat plaats, deels op eigen terrein. Bij
nieuwe ontwikkelingen dient fietsparkeren op eigen terrein te worden gerealiseerd. Daarvoor
worden de meest recente fietsparkeerkencijfers van de CROW gehanteerd.
Gemengd verkeer
Openbaar vervoer
Het plangebied is goed bereikbaar met het openbaar vervoer. Het plangebied wordt via openbaar
vervoer ontsloten door Randstadrail, diverse buslijnen en door het treinstation Voorburg.
Randstadrail station Leidschendam-Voorburg is gelegen aan de rand direct buiten het
plangebied. Deze lijn verbindt het gebied met Den Haag en in de andere richting met
Zoetermeer en Rotterdam.
Door het plangebied rijden diverse buslijnen (23, 45 en 46). Deze buslijn 23 verbindt het gebied
met Rijswijk en Kijkduin in de ene richting en Scheveningen Noorderstrand in de andere
richting. De buslijn 45 verbindt het plangebied in de ene richting met Voorschoten en Leiden
(Centraal Station) en in de andere richting met Den Haag (Centraal Station). Buslijn 46 volgt
dezelfde route als 45, maar heeft Voorschoten centrum als eindpunt.
Het treinstation Voorburg valt buiten het plangebied, maar is hier ten zuidwesten van gesitueerd
op minimale afstand van het plangebied en is een belangrijke ontsluiting.
Parkeren
In de Parkeernota 2005 is het parkeerbeleid van de gemeente vastgelegd. Door de groei van het
autobezit is de parkeersituatie in enkele gebieden binnen de gemeente Leidschendam-Voorburg
niet meer optimaal. Ook binnen het plangebied zorgt het toegenomen autobezit voor
toegenomen parkeerdruk. Naast de mogelijkheid van parkeren op eigen terrein, parkeert men in
het bestaande gebied met name op de parkeergelegenheden langs de openbare weg. Het
gebied kent geen betaald parkeren, maar er geldt wel deels een blauwe zone (gebied ten
noorden van de Parkweg ingeklemd tussen de Rozenboomlaan, de Utrechtsebaan en de Prins
Bernhardlaan).
38

Parkeerdruk
De parkeerdruk in het plangebied is vrij hoog. De hoogste parkeerdruk wordt voornamelijk
gemeten in de avond en nacht. Dit betekent dat de parkeerdruk voornamelijk door bewoners zelf
veroorzaakt wordt. Na instelling van het blauwe zone regime is de parkeerdruk in de uren dat
het regime geldt, sterk afgenomen. De parkeerdruk werd veroorzaakt door bezoekers en
medewerkers vanuit het winkelgebied Oud-Voorburg en door bezoekers en medewerkers van
bedrijven uit Den Haag (Binckhorst).
Parkeernormen
Bij de ontwikkeling van het plangebied is destijds rekening gehouden met de toen geldende
parkeernormen (CROW) voor de verschillende voorzieningen. Uitbreiding van de bestaande
parkeervoorzieningen is niet aan de orde. Bij nieuwe ontwikkelingen dient parkeergelegenheid
op eigen terrein te worden gerealiseerd als gevolg van de nieuw gegenereerde parkeerbehoefte.
Bij nieuwe ontwikkelingen worden daarvoor de meest recente parkeernormen (CROW)
gehanteerd.
3.2.5 Groenstructuur
Groenstructuur
De hoofdgroenstructuur van het plangebied is opgehangen aan de hoofdstructuur zoals
vernoemd in voorgaande paragrafen, waarbij de lijnen evenwijdig aan de kust een meer continu
karakter hebben (overeenkomstig de bodemkundige ondergrond en de stedenbouwkundige
uitbreidingsrichtingen) en de lijnen die hier haaks op staan, meer discontinu zijn.
Belangrijkste lijnen voor de groenstructuur in het plangebied zijn:
Oosteinde
Deze lijn vormt het historische dorpslint aan de middeleeuwse hoofdweg op de strandwal. Het
verbond de eerste nederzettingen die hier gebouwd werden met elkaar en liep van Voorschoten
naar Rijswijk. In Voorburg wordt deze weg begeleid door een mix van statige herenhuizen,
herbergen, dorpskernbebouwing, voormalige buitenplaatsen, enkele boerderijen en
landarbeiderswoningen. De architectuur is vaak rijk gedetailleerd en gevarieerd met serres,
veranda's, torentjes, loggia's e.d.
Parkweg – Oosteinde
Deze weg wordt aan twee zijden begeleid door ruime vooroorlogse woningen met voortuin. Ook
komen er ruime geschakelde villa's en aaneengesloten gezinswoningen uit de jaren '30 voor.
Park het Loo
Dit park is de historische drager van de zichtlijn tussen Vreugd en Rust en Huis ten Bosch. Het
39

vormt een mooie overgang tussen de landgoederen zone en de voormalige strandvlaktes en is
de ecologische verbinding tussen de Vliet en de Spoorzone. Daarnaast is het grootste
stadspark van de gemeente. Het park vormt een belangrijke ecologische verbindingszone
tussen de Vliet en de Schenkstrook.
De Vliet
De Vliet is de historische waterverbinding tussen Rotterdam en Leiden en daarmee ook drager
van de recreatieve vaar, fiets en wandelverbinding. De begeleidende bomen, groene oevers, (
landgoederen) tuinen en zijsloten hebben ecologische waarden. Kenmerken is de ligging met
aan de westzijde de strandwal en de oostzijde de lager gelegen polder. Het profiel van de
Vlietzone bestaat uit de landgoederen zone de Vliet zelf, de aanliggende weg en het
aangrenzend lager gelegen achterland.
Randstadrail
Deze railverbinding vormt een van de weinige groene ( ecologische) verbindingen tussen de Vliet
en de Schenkstrook. En is daarmee samen met parkzone t Loo van grote ecologische waarde
Groene wijken / gebieden
De openbare ruimte wordt gevormd door een 'klassieke stedenbouw' in de vorm van straten,
pleintjes en parken. Het historische groen van de oude buitenplaatsen schept een bijzonder
woonklimaat net zoals de vliet met haar groene oevers. De Broeksloot is aan de Noordzijde een
sterke groene lijn. Naast openbaar groen in de straat speelt in bepaalde buurten ook het
privégroen een belangrijke rol voor het groene karakter van de wijk. Dit zijn voornamelijk de oude
villalinten met diepe voortuinen die grotendeels aan de Vliet liggen. In de buurten die volgens de
Welstandsnota tot de 'stratenplannen' behoren, zijn vooral de pleintjes die onderdeel zijn van de
stedenbouwkundige structuur, kenmerkend. Het is derhalve zaak deze te versterken.
Opvallend onderdeel is in Voorburg Oud is het gebied tussen de Rozenboomlaan en de
Schellinglaan. Dit is gebouwd volgens de stijl van de Nieuwe Haagse school door de bekende
Voorburgse architect Van der Kloot Meiburg, tevens stadsarchitect van Voorburg. Woningen,
straten, pleintjes en beplanting zijn als eenheid ontworpen.
Voorburg Oud wordt doorkruist door twee hoofdstructuurlijnen, zijnde de Parkweg en het
Oosteinde/Herenstraat, respectievelijk de middeleeuwse Achterweg en de Heerbaan. De relatie
hiertussen is sterk verzwakt doordat de Parkweg meer het karakter van een verkeersgoot heeft
gekregen. Daarnaast wordt de wijk opgespannen tussen de centrale zone en de vlietzone,
terwijl de Loozone de wijk doorsnijdt. Hierdoor is er op korte afstand van de woningen veel
substantieel groen te vinden.
Het plangebied bestaat, naast de verbindende lijnen, uit diverse soorten wijken uit verschillende
perioden. Naast verschillen in architectuur en stedenbouw is in de verschillende perioden ook
verschillend met het groen omgegaan. Aan de hand van de soorten wijken en het verschil in de
omgang met groen in deze wijken, worden er twee type voor dit plangebied onderscheiden, te
weten:
40
Klassieke wijken: in de klassieke wijken is er een duidelijk onderscheid tussen bebouwing
en groen; er is een duidelijk straten- en pleinenpatroon. De stedenbouw bepaalt de groene
ruimte. Het zijn vaak duidelijk afgebakende ruimtes. Het openbaar groen beperkt zich tot
straatbomen, een groen pleintje en (voornamelijk klassieke) parken. Incidenteel is er sprake
van een openbare binnentuin. Er zijn weinig beheerproblemen met betrekking tot het groen.
Door zijn stedelijkheid is de kans op een tekort aan openbaar groen in dit soort wijken het
grootst. (Typologie Welstandsnota: historisch, rooilijnstedenbouw, stratenplannen,
stadsblokken)
Villawijken: In de villawijken wordt de groenstructuur over het algemeen vooral gevormd door
particulier groen. Er is weinig openbaar groen en vanwege het vele particuliere groen is hier
ook geen noodzaak toe. Veelal staan er grote monumentale bomen in de tuinen. Om het
groene karakter hier ook in de toekomst te kunnen garanderen, is het van belang dat er
terughoudend omgegaan wordt met het verlenen van (particuliere) kapvergunningen. Ook het
'verstenen' van de voor- en achtertuinen dient in dit soort wijken voorkomen te worden.

(Typologie Welstandsnota:villapark).
3.2.6 Waterstructuur
De waterlijnen binnen het plangebied zijn, net zoals in de rest van de gemeente, gerelateerd
aan de lijnen van de strandwallen en strand vlaktes, waarbij de lijnen evenwijdig aan de kust
een meer continu karakter hebben (overeenkomstig de bodemkundige ondergrond en de
stedenbouwkundige uitbreidingsrichtingen) en de lijnen die hier haaks op staan, meer
discontinu zijn.
Het plangebied ligt opgesloten tussen de meer continue lijnen van boezemwatergangen de
Broeksloot en de Vliet. Daar haaks op zijn er meer discontinue watergangen aanwezig zoals de
sloten rondom de monumentale kavels aan het Oosteinde en de inprikkers verder het gebied in.
3.3 Functionele analyse
3.3.1 Wonen
Ondanks dat het gebied hoofdzakelijk een woonfunctie kent is er toch een breed scala aan
voorzieningen aanwezig. Deze voorzieningen zijn zowel gebieds- als regiogericht. Te denken
hierbij valt aan de Daltonschool welke leerlingen aantrekt buiten de gemeente. Ook
verschillende kantoorvoorzieningen hebben een bovengemeentelijk bereik.
Wonen
Woningvoorraad
Het plangebied is een duidelijk woongebied met overwegend vooroorlogse bebouwing. De
bebouwing bestaat voornamelijk uit eengezinswoningen uit de jaren 1920 en 1930. Verspreid in
het plangebied bevinden zich meerdere scholen, zowel uit de jaren 1920- 1930 als van recentere
datum.
De woningvoorraad in het plangebied bestaat uit circa 2500 woningen. Hiervan is circa 70% een
eengezinswoning en circa 30% een meergezinswoning. De meergezinswoningen betreffen
hoofdzakelijk gestapelde laagbouw in 2 of 3 bouwlagen. Ten opzichte van het aandeel binnen de
woningvoorraad in de gemeente (40%) is het aandeel eengezinswoningen dus hoog.
Het grootste gedeelte (circa 70%) van de woningen betreft koopwoningen. Het aandeel van
koopwoningen binnen de woningvoorraad in de gemeente bedraagt circa 60%. Het aantal
huurwoningen van woningcorporaties in het gebied bedraagt circa 250. De woningen in het
gebied Oosteinde-Parkweg zijn hoofdzakelijk gebouwd in de periode 1920-1940.
Wonen
Het gebied Oosteinde-Parkweg voldoet al aan het streefbeeld van een klein stedelijk
woonmilieu. Het heeft al een goede marktpositie, deze moet worden behouden en waar mogelijk
versterkt onder andere door beheer en onderhoud en eventueel verbetering van de
41

woonomgeving. De gemeente heeft hier een faciliterende rol. De mogelijkheden om wijzigingen
in de woningvoorraad aan te brengen zijn niet groot. Feitelijk kan dit alleen na sloop van
aanwezige bebouwing.
In 2008 zijn 6 eengezinswoningen gerealiseerd aan de Lusthofstraat/Molenwijkstraat op de
plaats van het vroegere PAMCO-theater, Lusthofstraat 12.
In 2009 zijn 10 eengezinswoningen gerealiseerd aan het Oosteinde. Hier stonden voorheen
een aantal bedrijfspanden.
3.3.2 Economische analyse
Volgens gegevens uit het werkgelegenheidsregister van het Stadsgewest Haaglanden zijn in het
gebied 541 bedrijven gevestigd. Zij bieden in totaal aan 915 werknemers een baan. Veel van
deze bedrijven zijn eenmansbedrijfjes: 365 bedrijven van de in totaal 541 heeft maar 1
werknemer. Er zijn maar twee bedrijven gevestigd met meer dan 20 werknemers en 8 met meer
dan 10 werknemers. Het type bedrijvigheid is heel divers in het gebied. Wel valt op dat het
aandeel zakelijke dienstverlening aanzienlijk is. Dit verklaart ook het grote aandeel
werkgelegenheid dat in of aan huis is gevestigd en het grote aantal eenmansbedrijven.
3.3.3 Detailhandel
Aan de rotonde Parkweg – Rembrandtlaan is een concentratie van winkels, praktijkruimtes en
detailhandelondersteunende dienstverlening aanwezig. Het is een buurtwinkelcentrum dat
ondanks dat een supermarkt ontbreekt, goed functioneert. Het heeft een vrij compleet aanbod:
slager, groenteboer, bakker, kaas/wijnhandel, textiel/stomerij, tijdschriftenwinkel.
Aan de oneven zijde van de Parkweg zit onder andere een makelaarskantoor, een
consultantskantoor, een dierenkliniek en een kaashuis plus slijterij. Hier is de detailhandel niet
beschermd. De kaaswinkel is via een aanduiding voor detailhandel bestemd en is daarmee aan
de oneven zijde de enige detailhandelsvestiging.
Aan de even zijde zit onder andere een bakker, slager, groenteboer, textielwinkel/stomerij,
tijdschriftenwinkel, een kapper, een huisartsenpraktijk, fysiotherapie, een tandprothetische
praktijk. Hier wordt de concentratie van winkels beschermd door concurrerende functies
(kantoren en horeca) te weren: er is hier detailhandel, detailhandelondersteunende
dienstverlening en praktijkruimtes toegestaan.
Aan de Rozenboomlaan is tussen de twee kernwinkelcentra (Oude Dorpskern en De
Julianabaan) een kleine concentratie van winkels aanwezig. Het is gelegen aan een pleintje
middenin een woonbuurt. Hier bevinden zich onder andere een bakker, een traiteur, een stomerij
en een cafetaria. Naast bovengenoemde concentraties van winkels zijn er slechts enkele
verspreid liggende winkeltjes in het plangebied aanwezig. Aard en omvang van de betreffende
winkels (onder andere wijnhandel) vormen geen bedreiging voor het functioneren van de winkels
in het concentratiegebied.
3.3.4 Kantoren en bedrijvigheid
Aan het Oosteinde 137 zit het “Ondernemershuys Oosteinde”. Het is een verzamelgebouw met
meerdere kantoorunits. Er zijn hier onder andere gevestigd een praktijk voor osteopathie, een
psychologiepraktijk, een groothandel en een bedrijf in gevelreiniging en metselwerk. Dit pand
heeft gedeeltelijk een kantoorbestemming en gedeeltelijk een bedrijfsbestemming.
In het kantoorpand op de hoek Laan van Nieuw Oosteinde / Parkweg is het Bureau Forensische
Opsporing, onderdeel van de politie Haaglanden gevestigd.
Aan de Laan van Haagvliet zitten een aantal kleinschalige bedrijven. Hier zitten onder andere
een garagebedrijf, boekbinderij en een groothandel in computers. Deze bedrijfjes vormen geen
overlast voor de omgeving.
42

3.3.5 Onderwijsinstellingen
In het plangebied Oosteinde is aantal schoolvoorzieningen gevestigd.
Voor het Voortgezet onderwijs is dat
Het Dalton/Vatelcollege, gelegen aan de Loolaan 125
Hier worden komende jaren geen huisvestingsplannen verwacht.
Voor het primair Onderwijs zijn dat:
Openbare basisschool Prof. Casimir, gelegen aan de Van Deventerlaan 16
Het voornemen is het schoolgebouw ingrijpend te renoveren op de bestaande locatie met
beperkte (vervangende) nieuwbouw. Het schoolgebouw zal geschikt worden gemaakt voor het
huisvesten van 11 groepen. Randvoorwaarde bij de renovatie en de nieuwbouw is dat het
karakteristieke gebouw van de Prof. Casimirschool dient te worden behouden en dat uitwendige
aanpassing alleen plaats mag vinden in overeenstemming met de bestaande bouwstijl van het
gebouw en passend in de omgeving.
Het schoolbestuur heeft in 2010 een architect geselecteerd. Het voorlopig ontwerp (VO) is
inmiddels in concept gereed en is begin november 2011 voorgelegd aan de
monumentencommissie. Uitgangspunt is dat de plannen passen binnen het vigerende
bestemmingsplan. Een wijziging van het bestemmingsplan is om die reden niet van toepassing.
Protestants-Christelijke basisschool Vijverhof, gelegen aan de Vijverhof 7
Het voornemen is het schoolgebouw ingrijpend te renoveren op de bestaande locatie met
beperkte (vervangende) nieuwbouw. Het schoolgebouw zal geschikt worden gemaakt voor het
huisvesten van 11 groepen. Randvoorwaarde bij de renovatie en de nieuwbouw is dat het
karakteristieke gebouw van De Vijverhof dient te worden behouden en dat uitwendige
aanpassing c.q. mogelijke uitbreiding binnen de randvoorwaarden, alleen plaats mag vinden in
overeenstemming met de bestaande bouwstijl van de gebouwen en passend in de omgeving.
St. Maartenschool, gelegen aan de Wijkerlaan 10
Het schoolbestuur heeft in samenwerking met kinderopvangorganisatie Vlietkinderen plannen
om het gebouw uit te breiden met een voorziening voor buitenschoolse opvang (i.p.v. de huidige
portocabins). Een aanvraag voor een bouwvergunning in inmiddels ingediend.
Lusthofschool, gelegen aan de Lusthofstraat 11
Hier is al nieuwbouw gerealiseerd en worden komende jaren geen huisvestingsplannen
verwacht.
3.3.6 Voorzieningen
Kinderopvang
Nieuwe ontwikkelingen op dit gebied zijn bekend.
43

Hoofdstuk 4 Visie op het plangebied
4.1 Inleiding
Dit hoofdstuk gaat in op de ruimtelijke en functionele elementen die gezamenlijk de visie op het
plangebied vormen. Samen met hoofdstuk 3 vormt dit hoofdstuk de kern van het
bestemmingsplan. De visie bepaalt de vorm en inhoud van de juridische regeling
(bestemmingsregels) van dit bestemmingsplan.
De visie op het plangebied is gebaseerd op de gemeentelijke visies zoals het
groenstructuurplan, structuurvisie 2020, Waterplan,Leidschendam-Voorburg 2007-2015, concept
structuurvisie 2040, de Ontwikkelingsvisie Oude Dorpskern van 2004, aangevuld met recente
inventarisaties en onderzoeken.
4.2 Ontwikkelingen
Binnen en aangrenzend aan het plangebied is een aantal ontwikkelingen gaande.Hieronder
worden de ontwikkelingen besproken.
4.2.1 Ontwikkelingen binnen het plangebied
Ontwikkeling Eemwijk
Deze locatie biedt kansen voor het leveren van een kwalitatieve bijdrage aan de instandhouding
van de buitenplaats. Behoud en versterken van natuur en cultuurhistorische waarden is hierbij
het uitgangspunt. Voor het gebied is een ruimtelijk kader vastgesteld. Dit kader, dat u als
bijlage aantreft, zal middels een wijzigingsbevoegdheid onderdeel uitmaken van dit
bestemmingsplan.
Ontwikkeling Vronestijn
Ontwikkelingen op deze locatie kunnen kwalitatieve bijdrage leveren aan de invulling van dit
gebied. Een mogelijke functiemenging in combinatie met het randstadrailstation behoort hierbij
tot de mogelijkheid. Momenteel is de gemeente in overleg met de ontwikkelaar over de
mogelijkheden op het terrein. Voor een verdere ontwikkeling zal een eigen planologisch traject
gevolgd moeten worden.
De Onze lieve vrouwe ten Hemelopnemingkerk
Voor deze kerk wordt naar een bredere exploitatiemogelijkheid gezocht. Er is nog geen
duidelijkheid over de mogelijke invulling van de kerk en de daarbij behorende bestemmingen.
Voor deze ontwikkeling zal een tezijnertijd eigen planologische procedure doorlopen moeten
worden.
4.2.2 Ontwikkelingen grenzend aan het plangebied
Vlietzone
Het grootste gedeelte van de Vlietzone ligt op het grondgebied van de gemeente Den Haag.
Eventuele ontwikkelingen die hier gaan plaatsvinden zullen van invloed zijn op de kwaliteit van
de overgang tussen het hoger gelegen Voorburg en de lager gelegen polder aan de overzijde van
de Vliet.
De gemeente Den Haag heeft besloten pas na 2020 te starten met het opstellen van een
masterplan voor dit gebied. Dit betekent dat er de komende jaren geen ontwikkelingen te
verwachten zijn. Om ongewenste ontwikkelingen niet mogelijk te maken heeft de gemeente Den
Haag het gebied middels een beheersverordening planologisch verankerd. Hiermee is de huidige
situatie vastgelegd en zijn de beleidsuitgangspunten van vorige bestemmingsplannen komen te
vervallen.
45

OV knoop
Het gebied tussen de Mariannalaan en de Vliet wordt ter hoogte van het NS-station heringericht.
Met deze inrichting wordt beoogd het gebied een betere verblijfswaarde te geven. Daarnaast
moet de herinrichting een betere (voetgangers) aansluiting gaan vormen met de Binckhorst. Om
deze ontwikkeling mogelijk te maken is een aparte planologische procedure doorlopen.
Rustoord
Het zorgcomplex Rustoord wordt herontwikkeld op de huidige locatie. Hiervoor zal een aparte
planologische procedure moeten worden doorlopen.
4.3 Ruimtelijke visie
4.3.1 Algemeen
De ruimtelijke visie is ontstaan uit de analyse van het verleden, heden en de toekomst. De
keuzes die hier worden gemaakt zijn gestoeld op de overgebleven waarden uit de historie, de
stand van zaken op het moment en de ambities voor de toekomst.
Zoals uit de voorgaande paragraaf blijkt, staan er de komende tijd weinig grote ontwikkelingen
op de agenda. Het bestemmingsplan is hierdoor vrij consoliderend van aard. Met andere
woorden, de bestaande situatie wordt bestemd zoals deze is. Maar niet alleen omdat er geen
ontwikkelingen op de plank liggen wordt er consoliderend bestemd. Ook omdat de wijk, zoals
hij nu is, bepaalde kwaliteiten in zich heeft die het beschermen waard zijn. Daarnaast wordt er
soms enige flexibiliteit geboden, zodat in de toekomst potentiële kwaliteiten niet in de weg
worden gezeten.
Wat deze kwaliteiten zijn en welke waarden deze hebben, volgt uit de analyse van het vorige
hoofdstuk. Hoe er vervolgens in de regels mee om wordt gegaan is hieronder verder beschreven.
Visie op de ruimtelijke structuur
Uit de analyse van hoofdstuk 3 blijkt dat het stratenpatroon van de gemeente
Leidschendam-Voorburg te herleiden valt uit de ontstaansgeschiedenis en
ontginningslandschap. Het ontstane heldere stedenbouwkundige patroon heeft zijn kwaliteiten
bewezen, waardoor er in dit bestemmingsplan voor is gekozen om de huidige structuur te
behouden. In grote lijnen betekent dit behoud van het stratenpatroon, behoud van de water- en
groenstructuur en behoud van de bebouwingsstructuur.
Daarnaast is een van de drie pijlers uit de structuurvisie Ruimte voor Wensen 2040 het
versterken van de groene woonstad.
Om deze ambitie te realiseren wordt voorgesteld de gemeentebrede identiteitsdragers hiervoor
in te zetten. Uit de analyse is naar voren gekomen dat elke identiteitsdrager een eigen karakter,
potentie en ambitie heeft. In het bestemmingsplan Parkweg Oosteinde wordt hier zo veel
mogelijk rekening mee gehouden.
4.3.2 De Vliet
Deze zone is bepalend voor de kwaliteit van het historisch lint en de recreatieve kwaliteit van de
Vliet. Het is dan ook de ambitie om de ruimtelijke eenheid rondom de Vliet te versterken en de
recreatieve beleving te vergroten, waarbij de nadruk ligt op oever- en waterrecreatie. Daarnaast
wordt ingezet op wandelen en fietsen langs deze zone. Als ruimtelijke kenmerken zijn hierbij de
afstanden van de Vliet tot de bebouwing aan het Oosteinde van belang. Deze afstand zorgt voor
een groen en aantrekkelijke stadsrand en geeft een gevarieerd beeld. In het bestemmingsplan
wordt deze groene rand aan de Vliet geborgd door deze te bestemmen tot Tuin of Groen.
4.3.3 Oosteinde
De ambitie voor het historische lint is de verbetering van de herkenbaarheid en continuïteit met
respect en aandacht voor cultuurhistorische waarden. Voor het Oosteinde betekent dit dat bij
bouwontwikkelingen het historische profiel en de identiteit gewaarborgd dienen te blijven. Het
doel voor het Oosteinde is het versterken van het karakter en de ruimtelijke eenheid van deze
lijn, waarbij de historische betekenis het uitgangspunt vormt.
46

4.3.4 Parkweg
De Parkweg is de grote doorgaande weg van het plangebied. De ambitie voor deze weg is het
versterken van de verblijfskwaliteit en het handhaven van de beeldkwaliteit. Het gaat hierbij onder
ander om de handhaving van de specifieke kenmerken zoals strakke rooilijn, de overstekende
daken, de maatvoering van de woningen en de erkers. Dit is verwerkt in de regels van het
bestemmingsplan.
Ter hoogte van het randstadrailstation blijft de beeld- en verblijfskwaliteit achter ten opzichte van
de overige delen van deze lijn. De ambitie hier is gericht op kwaliteitsverbetering van de
openbare ruimte en van de wandvorming van deze openbare ruimte. Met het toevoegen van
programma zou de verblijfskwaliteit kunnen worden verbeterd waarbij de ligging aan het
randstadrailstation als aanleiding genomen kan worden.
4.3.5 Broeksloot
De Centrale Zone (Zone) waar de Broeksloot in is gelegen, is de drager van de grote
doorgaande groenzone van de gemeente en herbergt verschillende recreatieve functies zoals
sportclubs, fiets- en wandelpaden. Het is de ambitie om de Zone een aantrekkelijk en ruimtelijk
samenhangend groengebied te laten worden dat doorloopt tot in het buitengebied en waarbinnen
de diverse functies door middel van een aantrekkelijke voet- en fietsroute met elkaar verbonden
worden. Naast de vergroting van het 'effect' en 'samenhang' van het groen (doordat de
verschillende losse gebieden beter met elkaar verbonden worden) draagt de Zone ook bij aan de
'variatie' van het groen zowel qua functies als qua vormgeving. Dit is in het bestemmingsplan
geborgd door de bestemmingen Groen en Parkgroen.
4.3.6 Parkzone 't Loo
De Loo-zone wil de gemeente ontwikkelen tot een aantrekkelijk, herkenbaar een doorgaand
stadspark met meerwaarde voor de omgeving, deels door het verbeteren van de architectuur van
wanden, deels door verbetering van de recreatieve waarde en de verblijfskwaliteit. Hierbij wil de
gemeente de cultuurhistorische waarden benutten en versterken en de wateropgave integreren.
Binnen het plangebied is hierbij de verbetering van de kwaliteit van tuinranden van de woningen
aan de Prins Albertlaan en Schellinglaan van belang. Daarnaast kunnen de onderbrekingen van
de Loo-zone binnen het plangebied zoals de Parkweg en de Noordenburglaan worden verzacht.
4.3.7 De woongebieden
De woongebieden in het plangebied hebben elk hun eigen kenmerken en kwaliteiten. In dit
bestemmingsplan worden deze kwaliteiten beschermd. Deze kenmerken hebben betrekking op
het aspecten waaruit de bebouwde en onbebouwde gebieden binnen het plangebied zijn
opgebouwd, zoals de straatprofielen, bouwhoogte en architectuur. Bij nieuwbouw en verbouw
van woningen gaat het om het borgen van de kenmerken behorende bij de woonbuurt. Dit
bestemmingsplan heeft vooral betrekking op de uiterlijke vorm van de bebouwing. Hiervoor zijn
regels opgenomen voor goothoogte, bouwhoogte, erkers en bijgebouwen. Overige kenmerken
binnen het plangebied zijn geborgd in de welstandsnota. Hierbij gaat het oa om kleurstelling,
geleding en overige stijlkenmerken. In het bestemmingsplan worden de rooilijnen strak
aangehouden zodat nieuw- en verbouwprojecten zich moeten voegen in het originele
straatbeeld.
47

Door hoge afscherming is het ruimtelijk profiel sterk versmald en is de ruimtelijke en functionele relatie tussen woning en openbare
ruimte verstoord.
Verlaagde afscherming zorgt voor een breder ruimtelijk profiel. Hierdoor is er een goede ruimtelijke en functionele relatie tussen de
woning en de openbare ruimte.
De overgang van trottoir naar voortuin is een belangrijke drager van de kwaliteit. Vaak is deze
mee-ontworpen. Van belang hierbij is dat de erfafscheidingen de relatie tussen straat en woning
niet mag verstoren. Hoge hekwerken, hagen en schuttingen zijn dan ook niet mogelijk gemaakt
in dit bestemmingsplan. Kenmerkend voor het plangebied is het overheersende straatprofiel
waarbij de bomen in de trottoirs zijn geplaatst. Hierdoor hebben de rijlopers ogenschijnlijk een
breder profiel, hetgeen de ruimtelijke kwaliteit ten goede komt. Om deze kwaliteit te waarborgen
zijn bouwwerken in de openbare ruimte binnen dit bestemmingsplan niet toegestaan.
48

4.4 Functionele visie
4.4.1 Wonen
Het plangebied ligt in de woonvisie genoemde categorie Kleinstedelijk en Dorps wonen. Hier
komen vrijwel alle woonmilieus tegelijk voor. Er is veel variatie op een klein stukje grond: van
een groen randje tot rijtjeswoningen en een enkel appartementengebouw. Ook de prijzen zijn
gevarieerd. Het aantal woningen per hectare ligt rond de 30. Voorzieningen zijn dichtbij. Er is
een groot scala aan woonmogelijkheden, waarbij er meer koop- dan huurwoningen te vinden
zijn. Dit woongebied is aantrekkelijk voor de woningmarkt. Het verschil tussen de huidige en de
gewenste situatie is klein. Er hoeven geen grote ingrepen te worden gedaan. Door goed beheer
en onderhoud kan de situatie in dit woongebied goed op peil gehouden worden. Hierin schept de
gemeente de juiste voorwaarden.
In het kort is het plangebied een duidelijk woongebied met overwegend vooroorlogse bebouwing.
De bebouwing bestaat voornamelijk uit eensgezinswoningen uit de jaren '10 - '30. Toch
ontbreken ook een '50-er jaren en een '80-er jaren wijk niet. Verspreid in het plangebied
bevinden zich meerdere scholen, zowel uit de jaren '20 en '30 als van recentere datum.
Hetzelfde geldt voor kantoren. De bebouwing is over het algemeen kwalitatief uitstekend en op
meerdere plaatsen van hoge kwaliteit wanneer er sprake is van riante bebouwing of
indrukwekkende straten of ensembles.
4.4.2 Economie
Het economische profiel voor de gemeente Leidschendam-Voorburg moet integraal worden
bepaald en als uitgangspunt dienen bij het maken van keuzes in dit bestemmingsplan. Het
primaire doel is de economie te stimuleren met activiteiten die recht doen aan het karakter van
de stad (aantrekkelijk, groen, duurzaam en innovatief) en dat karakter versterken, passend
binnen de regionale context. Daarbij willen we dat de werkambities passen bij de primaire
woonfunctie van de gemeente. Hierbij bieden we ruimte voor kenniseconomie, innovatieve
economie, zorgeconomie en kleinschalige bedrijvigheid in woonwijken. Met het bieden van
aantrekkelijke en onderscheidende woonmilieus willen wij mede de concurrentiekracht en de
economische kansen van de gemeente versterken. In de volgende paragrafen wordt dit
toegelicht voor dit plangebied.
Recreatie en toerisme
Bij herinrichtingen van openbare ruimten is het belangrijk de kansen voor de recreatieve en
toeristische mogelijkheden van het gebied te optimaliseren. Het verbeteren van de relatie met de
Vliet en het versterken en behouden van de ruimtelijke kwaliteit van de bebouwde en
onbebouwde ruimte is hierbij van belang. Het bestemmingsplan biedt voldoende mogelijkheden
in de bestemmingen groen en verkeer om hier invulling aan te geven.
Detailhandel
De winkelconcentratie aan de rotonde Parkweg – Rembrandtlaan is, ondanks dat een
supermarkt ontbreekt, een goed functionerend buurtwinkelcentrum. Aan de evenzijde zit een
menging van winkels (onder andere slager, bakker, textielwinkel/stomerij en een
tijdschriftenwinkel) en (para)medische praktijkruimten. Aan de onevenzijde zit een kaaswinkel
en een slijterij (de kaaswinkel/slijterij is via een aanduiding voor detailhandel bestemd) een
dierenarts, een makelaar en een consultantkantoor.
Dit buurtwinkelcentrum functioneert goed. In het nieuwe bestemmingsplan zullen beide zijden
van de rotonde hetzelfde bestemd worden, namelijk Centrum-1. Er is geen reden om de twee
zijden apart te bestemmen. Centrum-1 betekent dat zich hier mogen vestigen: detailhandel,
detailhandelondersteunende horeca, dienstverlenende bedrijven of instellingen en kantoren.
Aan de Rozenboomlaan ligt een kleinschalig winkelstripje. Deze winkelstrip ligt in de directe
nabijheid van twee kernwinkelcentra en gelet op de ontwikkelingen in de detailhandel is het niet
noodzakelijk om de detailhandelsbestemming te beschermen. In het bestemmingsplan hebben
49

de panden de bestemming GD-1 gekregen.
Kantoren en bedrijvigheid
De bestaande kantoorvestigingen worden gehandhaafd . Zij zijn op dit moment niet hinderlijk
voor de woonkwaliteit van het plangebied. Het bestemmingsplangebied wordt gezien als een
specifiek woongebied en omdat het streven is gericht op handhaving c.q. verbetering van het
woonmilieu, dient grootschalige en/of hinderlijke bedrijvigheid niet te worden toegelaten.
Bestaande niet-hinderlijke bedrijven, zoals aan de Laan van Haagvliet, worden gehandhaafd,
omdat ze voldoen aan bepaalde behoeften. Voor toekomstige situaties is het denkbaar dat
binnen bepaalde bedrijfs- en kantoorlocaties woningbouw mogelijk gemaakt wordt. Hiervoor zijn
echter nog geen concrete plannen. Eventuele plannen zullen via een aparte procedure doorlopen
moeten worden.
4.4.3 Maatschappelijke voorzieningen
Zorg
Binnen het plangebied zijn er geen sociaal medische voorzieningen aanwezig. Toch is het
wenselijk om deze functies aan het woongebied toe te voegen en zijn er verschillende locaties
die in aanmerking kunnen komen voor deze zorggerelateerde functies. Op deze wijze kan het
voorzieningenniveau binnen het plangebied worden verbeterd. Te denken hierbij valt aan
functiewijziging van een kantoorfunctie of maatschappelijke functie naar zorgfunctie. Binnen de
gemengde bestemmingen is hier reeds rekening mee gehouden door zorgfunctie ook toe te
staan.
Scholen
In het integraal huisvestingsplan primair onderwijs 2011-2014 worden de schoollocaties
benoemd die in het plangebied liggen.
Sport en spelen
In het plangebied komen geen sportbestemmingen voor. In de nabije omgeving, met name in de
centrale groenzone, zijn voldoende sportvoorzieningen aanwezig. Spelen in de openbare ruimte
is door de hoeveelheid geparkeerde auto's en het weinige "avontuur groen" minder goed
mogelijk. Bij herinrichting van openbare ruimten is het belangrijk de kansen voor informeel en
formeel spelen te optimaliseren. Deze functies zijn mogelijk binnen de bestemmingen groen en
verkeer-verblijfsgebied.
50

Hoofdstuk 5 Buitenplaats Eemwijk
5.1 Inleiding
5.1.1 Aanleiding
In september 2010 heeft het college het initiatief en het schetsontwerp voor de herontwikkeling
van de buitenplaats Eemwijk besproken. Daarbij heeft het college positief gereageerd op het
restauratie- en herontwikkelingsinitiatief, omdat het college in principe voldoende positieve
aanknopingspunten ziet in de plannen van de ontwikkelaar.
Allereerst vindt het college het namelijk van belang, dat aan de monumentale bebouwing en de
tuin van de buitenplaats een nieuwe gebruiksfunctie wordt gegeven. Ook acht het college het
positief, dat de ontwikkelaar van plan is de in de jaren “50 en '70 gerealiseerde 'zijvleugels' te
slopen, zodat het hoofdgebouw in oude luister kan worden hersteld.
De initiatiefnemer is naast de restauratie van het hoofdgebouw en poortgebouw van plan nieuwe
appartementen te bouwen. Daarbij is aangeven dat het parkachtige karakter van de buitenplaats
behouden zal blijven. Het college ziet het behoud van het parkachtige karakter als een absolute
voorwaarde om medewerking te verlenen aan de herontwikkeling.
Op 30 mei 2011 hebben de eigenaar en de gemeente de intentieovereenkomst voor de
herontwikkeling van de buitenplaats getekend. Hiermee heeft de gemeente aangegeven een
ruimtelijk kader op te gaan stellen om de haalbaarheid van het initiatief te toetsen en
randvoorwaarden mee te geven voor de verdere ontwikkeling.
Op 8 mei 2012 heeft de raad van de gemeente Leidschendam-Voorburg het ruimtelijk kader
vastgesteld voor de Buitenplaats Eemwijk.
5.1.2 Wettelijk kader
Bij een bestemmingsplan kan worden bepaald (artikel 3.6, lid 1 onder a van de Wet ruimtelijke
ordening (Wro) ) dat burgemeester en wethouders met inachtneming van de bij het plan te
geven regels binnen bij het plan te bepalen grenzen het plan kunnen wijzigen.
In het voorliggende bestemmingsplan wordt met toepassing van dit artikel op een specifiek deel
van het perceel Eemwijk een wijzigingsbevoegdheid naar wonen gelegd.
5.1.3 Ligging en begrenzing plangebied
De Buitenplaats Eemwijk is gelegen in Voorburg aan het Oosteinde. De voorzijde van de
buitenplaats wordt begrensd door de sloot langs het Oosteinde. De achterzijde van de
buitenplaats wordt begrensd door de Vliet. Zuidelijke begrenzing is de sloot met het daarachter
gelegen landgoed Vliet en Burgh.
Aan de noordzijde is de begrenzing diffuus doordat een deel van de buitenplaats geen onderdeel
is van het projectgebied.
51

5.2 Bestaande situatie
5.2.1 Ruimtelijke analyse
5.2.1.1 Stedenbouwkundige opzet
Eemwijk vormt een groen en cultuurhistorisch ijkpunt aan het Oosteinde. Eemwijk is goed
herkenbaar gebleven, al is de kwaliteit van de buitenplaats door de aan- en bijgebouwen in de
loop der jaren achteruit gegaan.
Eemwijk vormt samen met de aangrenzende voormalige buitenplaats Vliet en Burgh een 'groene
enclave' binnen de redelijk versteende woonomgeving. Daarbij vormt de begroeiing langs het
Oosteinde als het ware een 'groene wand' ten opzichte van de villabebouwing aan de overzijde
van de straat. De buitenplaatsen hebben een beeldbepalende rol in de kwaliteit van het
Oosteinde en de Westvlietweg en vormen daarmee een schakel tussen het stedelijke Voorburg
op de strandwal en de lager gelegen polder aan de overzijde van de Vliet (zie afbeelding 1). Het
monumentale hoofd- en poortgebouw in combinatie met de daaraan gerelateerde parkinrichting,
de waardevolle groenelementen en de ligging tussen de Vliet en het Oosteinde, maken de
buitenplaats tot een bijzondere en zeldzame waarde in de stedelijke omgeving.
Ontstaan huidige vorm
De bebouwing op de buitenplaats bestond oorspronkelijk uit het hoofdgebouw, Oosteinde 114,
het poortgebouw, Oosteinde 116 en de Oranjerie, Park Vronesteyn 12. Het hoofdgebouw staat
centraal en dominant op de buitenplaats, tegenover de Eemwijkstraat. De toegangspoort en het
poortgebouw liggen asymmetrisch aan de noordoostkant van de buitenplaats. Van het
oorspronkelijke landgoed, is een gedeelte aan de noordoostzijde afgesplitst. Dit gedeelte
behoort niet meer tot de buitenplaats. Op dit gedeelte zijn de gebouwen Park Vronesteyn nr.
12b en Park Vronesteyn nr. 14 gerealiseerd. Ook de Oranjerie behoort tegenwoordig niet meer
tot de buitenplaats. Door de afsplitsing van de buitenplaats en de daar gerealiseerde bebouwing
heeft de noordoostzijde van de oorspronkelijke buitenplaats in plaats van een groen- vooral een
bebouwd karakter gekregen.
Op het huidige landgoed zijn in de jaren '50 en '70 met het hoofdgebouw detonerende
uitbreidingen in de vorm van zijvleugels aan het hoofdgebouw tot stand gekomen.
5.2.1.2 Verkeersstructuur
Het Oosteinde is de ontsluitingsweg voor het gebied. Deze weg wordt vanuit Eemwijk bereikt via
de monumentale brug naar het Oosteinde. De parkeervoorziening is gelegen op eigen terrein.
De buitenplaats is goed aangesloten op het openbaar vervoersnetwerk met op loopafstand de
Randstadrail en verschillende buslijnen.
5.2.1.3 Groenstructuur
Buitenplaats Eemwijk heeft een hoge landschappelijke waarde. En is daarmee mede
beeldbepalend voor de kwaliteit van de Vlietzone. Hierbij gaat het om de relatie met de Vliet,
maar ook die met het Oosteinde. De groenwaarde op het terrein zelf bestaat uit waardevolle
boomgroepen en solitairen.
52

5.2.1.4 Cultuurhistorie
Het Oosteinde is onderdeel van het historische dorpslint aan de middeleeuwse hoofdweg op de
strandwal. Het verbond de eerste nederzettingen die hier gebouwd werden met elkaar en liep
van Leiden naar Rijswijk. In Voorburg wordt deze weg begeleid door een mix van statige
herenhuizen, herbergen, dorpskernbebouwing, voormalige buitenplaatsen, enkele boerderijen en
landarbeiderswoningen. De architectuur is vaak rijk gedetailleerd en gevarieerd met serres,
veranda's, torentjes, loggia's e.d.
Het meest kenmerkend voor Eemwijk is de ligging in de Vlietzone. Vanaf de tweede helft van de
17e eeuw lieten welgestelden (naar het voorbeeld van Huygens) een buitenplaats bouwen in de
omgeving van de Vliet in Voorburg. Zo ontstond een zone die van de 17e tot begin 20e eeuw
voor een groot deel uit buitenplaatsen bestond. De huizen Middenburg, Hofwijck, Vreugd en
Rust en In de Wereldt is veel Gevaer, zijn daarvan nog steeds beeldbepalende voorbeelden. Ook
langs het Oosteinde zijn een reeks buitens ontstaan, namelijk: Rusthof, Noordervliet, Bijvliet,
Vlietwijck, Eemwijk en Vliet en Burgh. Alleen Vliet en Burgh en Eemwijk zijn behouden
gebleven.
Lange tijd vormden de Oude Dorpskern van Voorburg, de boerderijen en de buitenplaatsen de
enige bebouwing. Pas eind 19e, begin 20e eeuw wordt een bescheiden aanvang met
woningbouw gemaakt. Uiteindelijk zijn de meeste buitenplaatsen omgevormd tot openbare
parken, of zijn verkaveld tot woonbuurt.
5.3 Ontwikkelingen in het plangebied
5.3.1 Aanleiding voor de ontwikkelingen
De buitenplaats Eemwijk is in 2010 verkocht De nieuwe eigenaar heeft het voornemen de
buitenplaats te restaureren en te herontwikkelen.
5.3.2 Doel van de ontwikkelingen
De eigenaar, wil het hoofdgebouw van de buitenplaats restaureren en weer geschikt maken voor
kantoorgebruik en de direct aan het hoofdgebouw grenzende 'zijvleugels' slopen, waarna zij het
gerestaureerde gebouw dan kan betrekken als hoofdkantoor.
Ook het poortgebouw wordt gerestaureerd en (weer) geschikt gemaakt als woning/gastenverblijf.
De eigenaar heeft ook het plan, een gedeelte van het terrein te benutten voor de bouw van
appartementen, zo mogelijk gecombineerd met ligplaatsen voor boten van de toekomstige
bewoners.
5.3.3 Uitgangspunten ontwikkelingen
In het ruimtelijk kader "Buitenplaats Eemwijk"is aangegeven waar de ruimte voor maximaal 15
woningen moet worden gezocht. Nieuwbouw aan de Vlietzijde is niet gewenst, hier dient het
buitenplaatskarakter met de bestaande openheid te worden gehandhaafd. Aan de gesloten kant
bestaan wel mogelijkheden voor bebouwing zonder dat dit ten koste gaat van de buitenplaats.
De groene wand aan het Oosteinde dient hierbij te gehandhaafd te blijven. Ook de zichtlijn
tussen Oosteinde en het landhuis moet geëerbiedigd blijven.
Uitgangspunt is het behoud en versterken van de cultuurhistorische landschappelijke kwaliteiten
en behoud van de waardevolle flora en fauna.
Bij de realisering van nieuwbouw is het echter een absolute voorwaarde dat het groene,
parkachtige karakter van de buitenplaats behouden blijft. Om de groene kwaliteit van de
buitenplaats te behouden en waar mogelijk te versterken, zal de omvang van de nieuwbouw dan
ook beperkt moeten blijven. Uitgangspunt is: geen extra verstening.
De ontwikkelaar kan de bebouwing die door de sloop verloren gaat, compenseren door de bouw
van woningen, maar het aanwezige volume mag bij de herontwikkeling niet toenemen.
Behalve de omvang van de nieuwbouw zijn ook de bouwhoogte en de 'korrelgrootte' van belang.
Het hoofdgebouw, dat rijksmonument is, moet immers de dominante positie behouden. Vandaar
dat de 'korrelgrootte' van de nieuwe gebouwen niet omvangrijker mag zijn dan die van het
53

hoofdgebouw. De nieuwbouw mag de hoogte van het hoofdgebouw niet overstijgen.
Bij de bepaling van de randvoorwaarden voor de wijziging is gekeken naar zowel het
bebouwingspercentage als de ruimtelijke inpassing. De voorwaarden zijn opgenomen in de
regels gesteld in artikel Wro - zone - Wijzigingsgebied 1a.
5.3.3.1 Nieuwbouw
Het plan voor de ontwikkeling van de locatie Eemwijk omvat de bouw van appartementen in het
hogere segment. Om een woningbouwplan, en dit geldt zeker voor een plan met
appartementen, tot een succes te maken, is het bieden van een uitzonderlijk goede en
onderscheidende woonkwaliteit in ieder geval een eerste vereiste. Hierbij valt te denken aan
ruime appartementen met een royale buitenruimte, een aantrekkelijk uitzicht en hoogwaardige
architectuur. Verder moet er aandacht zijn voor kwaliteit in termen van aanpasbaar en duurzaam
bouwen.
5.4 Wijzigingsbevoegdheid
5.4.1 Woningen
De ontwikkelaar kan de bebouwing die door de sloop verloren gaat, compenseren door de bouw
van woningen, maar het aanwezige volume mag bij de herontwikkeling niet toenemen.
Nieuwbouw kan pas plaatsvinden als de huidige zijvleugels en fietsenstalling zijn gesloopt.
Kernpunten:
nieuwbouw dient plaats te vinden binnen het op de verbeelding aangegeven wijzigingsgebied
1a;
het aanwezige bruto gebruiksoppervlak mag bij herontwikkeling niet toenemen. Dit betekent
dat niet meer dan de gebruiksoppervlakte van de gebouwen die worden gesloopt, mag
worden teruggebouwd. Het maximum is gesteld op 1806 m2 bruto vloeroppervlak;
de minimale bouwhoogte is 2 lagen. De bouwhoogte dient lager te zijn dan de bouwhoogte
van het hoofdgebouw. Maximale bouwhoogte is 2 lagen met kap of 3 lagen indien ook met
deze vormgeving van de bouwhoogte sprake is van een bijzondere architectuur die het
buitenplaatskarakter ondersteunt;
welstand dient in een vroegtijdig stadium (vanaf de eerste schetsontwerpen) betrokken te
worden bij het ontwerptraject. Naast de kwantitatieve uitgangspunten is het advies van
Welstand over de architectuur en vormgeving bepalend voor de beoordeling.
5.4.2 Ontsluiting van het gebied en parkeren
Buitenplaats Eemwijk bevindt zich in een 30 km/uur gebied en wordt ontsloten via het
Oosteinde. Toekomstige ontwikkelingen op de buitenplaats moeten passen in het karakter van
het verblijfsgebied. Bij herontwikkeling met bescheiden woningaantallen - zoals de ontwikkelaar
beoogt - is dat het geval.
Op grond van de gemeentelijke Parkeernota 2005 dient het parkeren op eigen terrein plaats te
vinden. Het aantal parkeerplaatsen moet minimaal voldoen aan de normen die zijn opgenomen
in de Parkeernota en/of waar de Parkeernota naar verwijst.
Behoud van het parkkarakter vereist dat op maaiveld beperkt wordt geparkeerd. Het parkeren
voor de nieuwbouw dient dan ook plaats te vinden in een parkeergarage.
Het parkeren voor het kantoorgebruik heeft tot nu toe op maaiveld plaatsgevonden. Wij gaan uit
van continuering van deze situatie. Ook is beperkt parkeren op maaiveld toegestaan voor
bezoekers.
Als gevolg van de nieuwe situatie met een gewijzigd programma door de toevoeging van de
woonfunctie en de striktere richtlijnen voor de hulpdiensten is voor de bereikbaarheid van
hulpdiensten een extra calamiteitenontsluiting aan het Oosteinde noodzakelijk. Dit betekent
een brug van klasse 45 met een breedte van minimaal 3,5 meter. De vormgeving van de brug
moet aansluiten en passen bij het karakter van de buitenplaats. Het terrein moet voor een
hoogwerker toegankelijk zijn en voldoende ruimte bieden om te draaien.
54

Kernpunten
de bestaande hoofdontsluiting blijft gehandhaafd;
het parkeren voor de nieuwbouw dient plaats te vinden in een ondergrondse parkeergarage;
parkeernorm van 2 parkeerplaatsen per woning;
op maaiveld is beperkt parkeren voor bezoekers toegestaan;
parkeernorm voor kantoorfunctie zonder balie is 1,7 parkeerplaats per 100 m2 b.v.o. Een
extra calamiteitenontsluiting aan het Oosteinde moet worden gerealiseerd.
5.5 Milieu-aspecten Eemwijk
5.5.1 Bodem
Milieukundige bodemkwaliteit
Door het milieukundig adviesbureau Oranjewoud is in 2009 een verkennend en aanvullend
milieukundig bodemonderzoek uitgevoerd ter plaatse van het gehele kadastrale perceel aan het
Oosteinde 114 en 116.
Uit dit onderzoek blijkt de bodem op enkele plaatsen verontreinigd te zijn. De omvang van deze
verontreiniging dient nader te worden onderzocht.
Bij graafwerkzaamheden in verband met de herinrichting van het terrein zal een zogenaamde
BUS-melding noodzakelijk zijn. Verder onderzoek maakt deel uit van de wijzigingsprocedure.
5.5.2 Water
Het projectgebied ligt in op de hoog gelegen strandwal met het waterpeil op Delfland
boezemniveau. Dit boezemland heeft geen wateroppervlaktetekort, maar een vermindering in
oppervlakte water is niet toegestaan.
Waterkwantiteit
Het gebied is gelegen in het boezemland langs de Vliet. Voor het boezemland geldt geen
waterbergingstekort. Wel is van belang dat de waterbergingscapaciteit niet verslechtert. Een
eventuele toename van de hoeveelheid verharding op het perceel dient daarom te worden
gecompenseerd door het graven van extra open water. Doordat maximaal nieuw voor oud mag
worden terug gebouwd is de verwachting dat er geen sprake van extra verharding zal zijn. Mocht
er toch extra water te worden gerealiseerd dan bij voorkeur aansluitend aan bestaand water
zodat het systeem robuust blijft.
Waterkwaliteit
Een eventuele verbreding van een van de sloten dwars op de Vliet heeft naar verwachting een
positief effect op de waterkwaliteit. Een bredere watergang heeft meer daglicht en is beter te
onderhouden. Aandachtspunt is wel dat er opstuwing van bagger vanuit de Vliet kan
plaatsvinden door passerende schepen. Aanbevolen wordt om een baggerdrempel (rekening
houdend met gewenste doorvaardiepte) aan te brengen of te voorzien in een beheersmaatregel.
5.5.3 Flora en fauna
Voor het westelijk deel van het plangebied is een inventarisatie van waardevolle bomen gedaan.
Voor het oostelijk deel moet deze inventarisatie nog plaatsvinden. Ook moet een
fauna-onderzoek voor het plangebied worden uitgevoerd. Dit zal plaatsvinden in het kader van de
wijzigingsprocedure.
5.5.4 Geluid en lucht
Het plangebied ligt in een 30 kilometerzone. De ontwikkelingen vinden plaats op grote afstand
van de bebouwde omgeving. De geluidbelasting op de gevels zal hierdoor ruim onder de norm
blijven. Verkennend onderzoek is noodzakelijk.
55

5.5.5 Externe veiligheid
Uit onderzoek naar externe veiligheid ter hoogte van Oosteinde 114 blijkt dat de ontwikkelingen
op de Buitenplaats Eemwijk geen effect hebben op externe veiligheid.
Zie hiervoor Bijlage 1 Externe Veiligheid Oosteinde 114 uit de Bijlagen buitenplaats Eemwijk.
5.5.6 Duurzaam bouwen
Het project Eemwijk zal maximaal 15 woningen omvatten, met behulp van het instrument
GPR-gebouw zal inzichtelijk worden gemaakt hoe duurzaam deze apartementen gebouwd
worden. Het instrument GPR-gebouw stelt de gemeente ter beschikking aan de ontwikkelaar.
De gemeente hecht waarde aan duurzaam bouwen en weegt dit mee in de beoordeling van de
plannen in het kader van de wijzigingsprocedure.
56

Hoofdstuk 6 Milieu-aspecten
6.1 Inleiding
In het bestemmingsplan is naast stedenbouwkundige uitgangspunten en bestaand ruimtelijk
beleid ook rekening gehouden met verschillende omgevingsaspecten, zoals de
bodemgesteldheid, geluid, luchtkwaliteit en de milieucategorisering van bedrijven.
6.2 Bedrijven en milieuzonering
Om milieuhinder als gevolg van bedrijfsactiviteiten te voorkomen worden grenzen gesteld aan de
toelaatbaarheid van de bedrijfsactiviteiten. In de bestemmingsregels wordt bepaald welke
bedrijfsactiviteiten worden toegelaten. Hiervoor wordt gebruikt gemaakt van de categorie-indeling
op basis van de VNG-brochure " Bedrijven en milieuzonering" uit 2007. In deze brochure worden
richtafstanden gegeven van functies op o.a. gevoelige bestemmingen. In het bestemmingsplan
worden alleen binnen de bestemming "Gemengd, Gemengd-1, Gemengd-2 en Gemengd-4"
bedrijven toegestaan tot ten hoogste categorie 2.
6.3 Bodem
6.3.1 Onderzoeken
Binnen het plangebied zijn diverse milieukundige bodemonderzoeken uitgevoerd. De bij de
gemeente beschikbare bodemonderzoeken alsmede de onderzoeken die bij de provincie
Zuid-Holland bekend zijn, zijn weergegeven in onderstaande afbeelding
Afbeelding: bodemonderzoeklocaties
Legenda:
rode lijn: contour plangebied
groene lijnen: contouren onderzoekslocaties
blauwe vlakken: gebieden waar een bodem- of historisch onderzoek heeft
plaatsgevonden
Alle bodemonderzoeken, voor zover bij de gemeente en bij de provincie bekend, zijn in een
57

gemeentelijk databestand opgenomen. Deze data zijn vervolgens gekoppeld aan een GIS
(Geografisch Informatiesysteem).
In het plangebied zijn 215 bodemonderzoeken uitgevoerd (voor zover bekend bij de gemeente).
Op enkele plaatsen is de grond of het grondwater dermate verontreinigd dat er sprake is van een
zogenaamd geval van ernstige bodemverontreiniging en dat in de toekomst sanerende
maatregelen getroffen moeten worden.
Het betreft de volgende locaties:
naam omschrijving verontreiniging
Oosteinde 241 voormalig pompstation
Vronesteijn
Or. Nassaustraat 2-6
en omgeving
olie en aromaten in grond en
grondwater
voormalig edelmetaalbedrijf per en tri in het grondwater over een
oppervlakte van meer dan 1000 m2
In het algemene geldt dat op elke locatie waar nieuwbouw plaatsvindt van te voren conform de
dan geldende normen een milieukundig bodemonderzoek zal worden uitgevoerd.
Wanneer er overschrijdingen zijn van bepaalde stoffen zullen sanerende maatregelen worden
getroffen, conform het provinciaal- en gemeentelijk milieubeleid en de Wet Bodembescherming,
alvorens er een bouwvergunning wordt verstrekt en er kan worden gebouwd.
Andere aandachtspunten waarbij de bodemkwaliteit van belang is, zijn:
leggen en vervangen van kabels en leidingen;
aanleg en vervanging van riolering;
plaatsen van bomen.
6.3.2 Bodemkwaliteitskaart
Op basis van diverse onderzoeksrapporten heeft het college van burgemeester en wethouders in
december 2007 de Bodemkwaliteitskaart (BKK) en het Bodembeheerplan (BBP) vastgesteld.
De gemeentelijke bodemkwaliteitskaart is in onderstand figuur weergegeven:
58

Legenda
kleur zone omschrijving bovengrond (0,0-0,5 m –
m.v.)
bruin 1 bebouwing aanwezig
voor 1900
groen 8 groen, recreatie en
volkstuinen
licht tot sterk verontreinigd
met Cu, Hg, Pb, Zn en
PAK
niet gezoneerd,
verwachting schoon
rood 2 bebouwing 1900-1960 licht tot sterk verontreinigd
met Cu, Pb, Zn en PAK
oranje 3 bebouwing 1960-2000 schoon schoon
ondergrond (0,5 – 1,0 m –
m.v.)
licht verontreinigd met Cu,
Hg, Pb, Zn en PAK
niet gezoneerd,
verwachting schoon
licht verontreinigd met
PAK
Uit diverse bodemonderzoeken blijkt dat de bovengrond van het plangebied overwegend licht
verhoogde gehalten bevat aan zware metalen en/of PAK en plaatselijk sterk verhoogde
gehalten. De sterk verhoogde gehalten komen vaak voor bij oude bebouwingslinten.
De bodem ter plaatse van de parken zijn schoon of plaatselijk licht verontreinigd met zware
metalen en/of PAK. In januari 2010 heeft het college van burgemeester en wethouders de
bodemfunctiekaart vastgesteld. Voor het plangebied geldt de functie “wonen” en ter plaatse van
het park de functie “overig”.
De bodemkwaliteitskaart wordt in begin 2012 herzien, samen met de gemeenten Voorschoten
en Wassenaar.
6.3.3 Ondergrondse tanks
In het plangebied werden diverse woningen in het verleden verwarmd door middel van een
ondergrondse huisbrandolietank. Voor zover bekend zijn alle ondergrondse huisbrandolietanks
in de periode 1988 t/m 2000 onschadelijk gemaakt conform de wettelijke regels. Dat houdt in
dat de tanks zijn gereinigd en zijn afgevuld met zand of zijn verwijderd. Gegevens over
(voormalige) brandstoftanks zijn op de site: www.leidschendam-voorburg te raadplegen.
Wanneer onverhoopt een ondergrondse brandstoftank wordt gevonden die niet bij de gemeente
bekend is, dient een milieukundige bodemonderzoek te worden uitgevoerd en moet de tank
worden verwijderd. Het afvullen met zand is niet meer toegestaan.
59

6.4 Water
6.4.1 Inleiding
De waterparagraaf is een vast onderdeel van het bestemmingsplan en is in samenspraak met
de waterbeheerder(s) tot stand gekomen. In dit hoofdstuk komen alle relevante wateraspecten
aan bod die van belang zijn in het plangebied Oosteinde - Parkweg. Het Hoogheemraadschap
van Delfland is verantwoordelijk voor de waterkwantiteit en -kwaliteit van de hoofdwatergangen
binnen het plangebied. De Provincie Zuid-Holland is vaarwegbeheerder van de Vliet en beheert
de oeverbeschoeiing, maar de verantwoordelijkheid voor het water (kwantiteit, kwaliteit,
waterkeringen) ligt bij het Hoogheemraadschap. De gemeentelijke taken zijn o.a. het riool- en
oeverbeheer en dagelijks onderhoud van het overige oppervlaktewater voor zover dat niet in
beheer is van particulieren.
Er is invulling gegeven aan de watertoets door in vroegtijdig stadium in overleg te treden met het
Hoogheemraadschap van Delfland. Het plangebied valt binnen de reikwijdte van het Waterplan
Leidschendam-Voorburg "Water verbindt en geeft kleur aan je stad" dat op 27 september 2007
door de VV van Delfland en op 2 oktober 2007 door de gemeenteraad is vastgesteld.
6.4.2 Beleid
In tal van beleidsdocumenten wordt aandacht besteed aan het belang van 'water'. In bijlage 2 is
een lijst met relevant waterbeleid opgenomen. Centraal uitgangspunt in voornoemd beleid is dat
water meer ruimte gegeven moet worden om te voorkomen dat de waterproblematiek in tijd of
ruimte wordt afgewenteld. Er worden daarvoor twee drietrapsstrategieën als uitgangspunten
aangegeven:
ten aanzien van waterkwantiteit: Vasthouden - Bergen - Afvoeren;
ten aanzien van waterkwaliteit: Schoonhouden - Scheiden - Zuiveren.
Daarnaast zijn aspecten als beperken van bodemdaling en het vergroten van de ecologische
potenties van het water inclusief de oeverzones van belang. Deze strategieën vertalen zich voor
het stedelijk gebied in aandachtspunten als: meer ruimte voor water en een relatie tussen het
stedelijk water en het water in het omliggende gebied, vergroting van het waterbergend
vermogen met name in de stadsranden, verbetering van de waterkwaliteit, vergroting van de
belevingswaarde van water, en kansen voor natuur en recreatie in en rondom stedelijk water.
De opties in het plangebied Oosteinde-Parkweg zijn beperkt, omdat het een bestaand stedelijk
gebied betreft. Grote wijzigingen in het gebruik of herstructureringsprojecten worden niet in het
te actualiseren bestemmingsplan voorzien. Het is niet mogelijk om een flexibel peil in te voeren.
Wel is het mogelijk om bij planontwikkeling hemelwater af te koppelen en vertraagd af te voeren,
het wateroppervlak te vergroten met plas-dras situaties of natuurvriendelijke oevers.
6.4.3 Functies
Het plangebied Oosteinde - Parkweg heeft voornamelijk een woonfunctie. Het grootste deel van
het gebied bestaat uit woningen met daarbij behorende voorzieningen zoals scholen, winkels,
groen, speelplekken en overige voorzieningen. In het plangebied is een deel van de
gemeentelijke hoofdgroenstructuur gelegen, namelijk een deel van park 't Loo.
Het plangebied is een gebied met stedelijke doeleinden. Het oppervlaktewater in het plangebied
heeft een belangrijke functie in de ont- en afwatering van grote delen van het stedelijk gebied van
de gemeente. Binnen het plangebied zijn alleen boezemwatergangen aanwezig.
60

6.4.4 Grondwater
Het maaiveld van het plangebied varieert van circa NAP +0,70m NAP +0,90m. De
grondwaterstand in het plangebied fluctueert, gebaseerd op de 10 grondwatermeetpunten in het
gemeentelijk grondwatermeetnet (2007-2008), tussen NAP -0,20 m NAP -0,50 m. Dit betekent
een gemiddeld grondwaterpeil dat varieert van 0,90 – 1,40 m onder maaiveld. Dit voldoet aan de
gemeentelijke streefwaarde van een ontwateringsdiepte van minimaal 70 cm voor de
gebiedsfunctie wonen en werken. Er zijn geen klachten van structurele grondwateroverlast
bekend.
6.4.5 Waterkwantiteit
Het plangebied ligt tussen de Veen- en Binkhorstpolder en de Vliet. Het gebied is boezemland,
dat wil zeggen dat alle watergangen in verbinding met De Vliet en elkaar staan. Op de meeste
plekken gaat het om open water en op sommige plekken is het water door duikers met elkaar
verbonden. Het waterpeil van het oppervlaktewater is in het hele gebied NAP -0,42 in de zomer
en -0,47 in de winter en heeft een beoogd toekomstig peil van NAP -0,43. Het oppervlaktewater
heeft een beperkte functie in de ontwatering van het gebied zelf, omdat het grootste gedeelte
van het hemelwater wordt afgevoerd via het (hoofdzakelijk gemengde) rioolstelsel.
Het hoogheemraadschap van Delfland toetst de waterberging op een T=100 situatie. Dit is een
bui die eens per honderd jaar wordt bereikt of overschreden (kans van 1/100 per jaar), waarbij
rekening wordt gehouden met klimaatsverandering conform het advies van de Commissie
Waterbeheer 21e eeuw. Op dat moment mag geen wateroverlast vanuit het
oppervlaktewatersysteem optreden, dat wil zeggen vanuit de sloot mag geen water op straat
komen. Voor het stedelijk gebied is door Delfland deze norm vertaald in een waterbergingsnorm.
Deze norm houdt vooralsnog in dat per hectare bruto bebouwd oppervlak 325 m³ water moet
kunnen worden geborgen, tenzij er aanleiding is voor specifiekere uitgangspunten.
In bestaand stedelijk gebied is de mate van verstedelijking en inrichtingen in grote mate een
vast gegeven. De status als beschermd dorpsgezicht en de ontwikkelingen binnen het
plangebied bieden nauwelijks mogelijkheden om de bergingscapaciteit van water te
optimaliseren. De huidige hoeveelheid oppervlaktewater geldt dan als absoluut minimum. Waar
mogelijk dient de bergingscapaciteit vergroot te worden indien er sprake is van herontwikkeling.
6.4.6 Waterkwaliteit
Het plangebied ligt in een gebied dat is voorzien van een grotendeels gemengd rioleringsstelsel.
Er zijn rioolvervangingen voorzien op afzienbare termijn tot 2018. In het plangebied is geen
afvalwater(pers)transportleiding aanwezig. De gemeente stelt als eis dat nieuwbouwplannen
voorzien in het gescheiden aanbieden van vuilwater en schoon hemelwater. Schoon hemelwater
kan dan (op termijn) worden 'afgekoppeld' van het gemengde rioolstelsel en (vertraagd) afgevoerd
worden naar het oppervlaktewater als bijvoorbeeld de Broeksloot. Het onder vrijverval afvoeren
van hemelwater via diep gelegen (>1,50 m diep) op boezemwatergangen is gezien de
waterstand van NAP -0,40 meter niet gewenst. Hemelwaterstelsels in dergelijke gebieden
blijven continu vol water staan met een slechte waterkwaliteit tot gevolg. Het leegpompen van
hemelwaterstelsels wordt niet als duurzaam gezien.
Om te zorgen dat schoon hemelwater ook schoon blijft, dient bij de keuze van bouwmaterialen
hier rekening mee gehouden worden. Dus geen bitumineuze dakbedekking, maar bijvoorbeeld
EPDM en geen uitlogende materialen als zink en koper. Een bouwplan zal zo nagenoeg geen
negatieve invloed hebben op de kwaliteit van het oppervlaktewater.
6.4.7 Veiligheid
In het plangebied bevinden zich geen waterkeringen. De kade van de Vliet is een boezemkering
zonder kade- of dijkfunctie.
61

6.4.8 Natuurvriendelijke oevers
Er is geen natte ecologische verbindingszone in het plangebied gelegen. Het waterplan voorziet
in versterking van de ecologie langs de Broeksloot door de aanleg van natuurvriendelijke oevers.
6.4.9 Riool- en baggerbeheer
Het rioolbeheer en het baggerbeheer hebben een belangrijke invloed op de waterkwaliteit binnen
het plangebied. Daarnaast speelt de aanwezigheid van bomen, vogels als eenden en ganzen en
de visstand een rol in de waterkwaliteit. Delfland is verantwoordelijk voor het onderhoud van het
hoofdwatersysteem. Dit betekent dat deze toegankelijk moeten zijn voor onderhoud. De
gemeente heeft een verantwoording in het tijdig ontbladeren van watergangen zoals de
vlietsloten.
Indien er onderhoud vanaf de kant plaatsvindt, dan is er een ruimtereservering nodig voor het
onderhoud. Delfland hanteert daarbij een onderhoudsstrook van 4 meter.
Als in de toekomst ruimtelijke ontwikkelingen plaatsvinden, is het uitgangspunt dat de
waterhuishoudkundige situatie niet mag verslechteren. Dit betekent bijvoorbeeld dat de
waterhuishouding kan worden verbeterd door het afkoppelen van schoon verhard oppervlak,
hiermee wordt voorkomen dat schoon hemelwater wordt afgevoerd naar de
rioolwaterzuiveringsinstallatie. Bij nieuwbouw is het afkoppelen van schoon hemelwater
verplicht. In boezemland zal hiervoor in samenspraak met de gemeente een maatwerkoplossing
moeten worden uitgewerkt. Voor het afkoppelen verhard oppervlak geldt de ´Beslisboom aan- en
afkoppelen verharde oppervlakken´ van de Werkgroep Riolering West-Nederland als
uitgangspunt.
6.4.10 Werkzaamheden in of nabij een watergang
Indien werkzaamheden plaatsvinden in of nabij een watergang is op grond van Delflands
Algemene Keur een vergunning vereist. Ten behoeve van de voorwaarden, die in het kader van
de keurvergunning kunnen worden gesteld, dient de initiatiefnemer in overleg te treden het
Hoogheemraadschap van Delfland. Op deze wijze kunnen de voorwaarden waaraan het
bouwplan zal moeten voldoen worden besproken
6.5 Luchtkwaliteit
6.5.1 Inleiding
Wettelijk kader
De hoofdlijnen van de regelgeving rondom luchtkwaliteitseisen is beschreven in hoofdstuk 5 van
de Wet milieubeheer (Wm) en bijbehorende besluiten (waaronder het Besluit 'niet in
betekenende mate bijdragen'). In artikel 5.16, lid 1 Wm is bepaald onder welke voorwaarden
burgemeester en wethouders onder meer een bestemmingsplan mogen vaststellen of wijzigen.
Als aan minimaal één van de volgende voorwaarden wordt voldaan, vormen luchtkwaliteitseisen
in beginsel geen belemmering voor het uitoefenen van deze bevoegdheid:
1. er is geen sprake van een feitelijke of dreigende overschrijding van een grenswaarde;
2. een nieuwbouwproject leidt – al dan niet per saldo – niet tot een verslechtering van de
luchtkwaliteit;
3. een nieuwbouwproject draagt 'niet in betekenende mate' bij aan de luchtverontreiniging
(d.w.z.: een concentratietoename van niet meer dan 3% van de grenswaarde = 1,2
microgram/m³);
4. een nieuwbouwproject past binnen het NSL (Nationaal Samenwerkingsprogramma
Luchtkwaliteit), of binnen een regionaal programma van maatregelen.
Indien aannemelijk gemaakt kan worden dat tenminste aan één van bovenstaande voorwaarden
wordt voldaan, is het uitvoeren van een uitgebreid luchtkwaliteitsonderzoek wettelijk niet meer
verplicht.
62

6.5.2 Luchtkwaliteit gehele plangebied
Beoordeling plangebied
Het betreft hier een consoliderend bestemmingsplan. Het plan voorziet niet in nieuwe ruimtelijke
bestemmingen, die kunnen leiden tot een verslechtering van de luchtkwaliteit. Uit de landelijke
Monitoringstool 2011 kan worden afgeleid, dat de bestaande luchtkwaliteit in het plangebied
ruimschoots voldoet aan de grenswaarden (jaargemiddelde van 40 microgram/m³) in de
toetsjaren 2011 en 2015. Nergens in het plangebied is sprake van een feitelijke of dreigende
overschrijding van de wettelijke grenswaarden. De wettelijke luchtkwaliteitseisen vormen geen
belemmering voor het betreffende plan.
6.6 Geluid
6.6.1 Wegverkeer
Wettelijk kader
Volgens de Wet geluidhinder (artikel 74, lid 1) bevindt zich aan weerszijden van elke weg, vanaf
de wegas, een geluidszone. De zonebreedte is afhankelijk van de aard van de weg (stedelijk of
buiten-stedelijk) en het aantal rijstroken. Er gelden geen zones langs wegen die gelegen zijn
binnen een als woonerf aangeduid gebied en langs wegen waarvoor een maximumsnelheid van
30 km/uur geldt. Bij de vaststelling of herziening van een bestemmingsplan is voor nieuwe
woningen of andere geluidsgevoelige bestemmingen binnen een geluidzone akoestisch
onderzoek noodzakelijk, om na te gaan in hoeverre voldaan kan worden aan de wettelijke
voorkeurswaarde van 48 dB. Vanuit het oogpunt van een goede ruimtelijke ordening wordt de
geluidsbelasting van 30-km wegen meegenomen in de beoordeling.
Beoordeling plangebied
In dit bestemmingsplan zijn geen nieuwe geluidsgevoelige bestemmingen opgenomen. Om
deze reden is in het kader van dit bestemmingsplan geen nieuw akoestisch onderzoek vereist.
De meest geluidbelaste wegen binnen het plangebied zijn:
de Parkweg
de Rembrandtlaan
de Wijkerlaan
Hiernaast vallen de geluidzones van een aantal wegen met een hoge geluidbelasting binnen het
plangebied van het bestemmingsplan, namelijk:
de Utrechtsebaan (A12)
de Laan van Nieuw-Oosteinde
de Prins Bernhardlaan
de Westvlietweg
Ten aanzien van bestaande woningen of andere geluidsgevoelige bestemmingen in het
plangebied blijkt uit de Verkeersmilieukaart (zie figuur in bijlage…), dat in 2022 de hoogste
geluidsbelastingen (ca. 61 dB) optreden ter plaatse van de A 12 en de Parkweg. Nergens is het
plangebied wordt de maximale ontheffingswaarde uit de Wet geluidhinder voor nieuwe situaties
van 63 dB overschreden.
Door de toekomstige (2013) aanleg van een nieuw geluidsscherm langs rijksweg A 12 tussen
de afrit Voorburg en de gemeentegrens met Den Haag, zal de geluid- en de luchtkwaliteit in een
klein deel van het westelijk deel van het plangebied nog verbeteren.
6.6.2 Spoorweglawaai
Wettelijk kader
De bescherming tegen geluidhinder van spoorweglawaai is geregeld in de Wet geluidhinder en
het Besluit geluidhinder. In de Regeling zonekaart spoorwegen is per spoortraject een
geluidszone vastgesteld. De zonebreedte die afhankelijk is van het aantal sporen en de
63

spoorbreedte varieert van 100 tot maximaal 1300 meter.
Bij de vaststelling van een bestemmingsplan is voor nieuwe woningen of andere
geluidsgevoelige gebouwen of -terreinen binnen de zone van een spoorweg akoestisch
onderzoek noodzakelijk, om na te gaan in hoeverre voldaan kan worden aan de wettelijke
voorkeursgrenswaarde van 55 dB.
Beoordeling plangebied
In dit bestemmingsplan zijn geen nieuwe geluidsgevoelige bestemmingen opgenomen. Om
deze reden is dan ook geen nieuw akoestisch onderzoek op het gebied van spoorweglawaai
vereist. Door de plaatsing van een nieuw, hoger geluidsscherm langs de Utrechtsebaan (A12) is
ook de geluidbelasting vanwege de daarachter liggende spoorlijn Den Haag-Utrecht verder
gereduceerd tot een aanvaardbaar niveau. Na de plaatsing van dit scherm zijn voor een aantal
woningen hogere waarden vastgesteld, waarbij rekening is gehouden met cumulatie van de
geluidbelasting van de rijksweg en de spoorweg.
Een gedeelte van het plangebied is gesitueerd binnen de geluidzone van Randstadrail.
Voor de aanleg van Randstadrail is in 2003 een akoestisch onderzoek uitgevoerd. De conclusie
van dit onderzoek was, dat de ombouw van het bestaande spoortraject naar een
lightrailverbinding paste binnen de wettelijke kaders en dat er geen wettelijke verplichting was
tot het nemen van geluid-beperkende maatregelen op het onderhavige spoortraject. Sinds de
ingebruikname van Randstadrail in 2007, zijn door (direct-) omwonenden klachten geuit van
ernstige geluidsoverlast. Deze klachten zijn aanleiding geweest voor het uitvoeren van nieuw
geluidsonderzoek in 2011 in opdracht van stadsgewest Haaglanden (beheerder van het
spoortraject). Uit dit akoestisch onderzoek blijkt, dat er rekenkundig geen wettelijke verplichting
is tot het nemen van geluidsreducerende maatregelen. Uit het resultaat van eerder uitgevoerde
geluidsmetingen langs het betreffende spoortraject blijkt echter, dat de gemiddelde
geluidbelasting 1,3 dB hoger ligt dan de berekende geluidbelasting. De oorzaak van dit
probleem houdt direct verband met de wijze van het onderhoud van het spoor. Er vindt overleg
plaats tussen Haaglanden en de gemeente over laatstbedoeld probleem.
Inwerkingtreding nieuwe geluidwetgeving rijksinfrastructuur
In 2012 zal ten aanzien van rijksinfrastructuur nieuwe geluidwetgeving in werking treden. De
nieuwe wetgeving houdt in dat voor rijkswegen en hoofdspoorwegen zogenaamde
geluidproductieplafonds worden vastgesteld. Deze geluidproductieplafonds geven de
geluidproductie aan, die een rijksweg of een hoofdspoorweg maximaal mag voortbrengen op aan
weerszijden van de weg of de spoorweg vastgestelde referentiepunten en die permanent moeten
worden nageleefd. Bij structurele overschrijding van deze geluidproductieplafonds is de weg- of
spoorbeheerder gehouden tot het tijdig treffen van maatregelen.
6.7 Flora en Fauna
6.7.1 Inleiding
De Flora- en Faunawet (FF-wet) is op 1 april 2002 in werking getreden. Deze wet schrijft voor
dat voor alle ruimtelijke ontwikkelingen of ingrepen een quickscan uitgevoerd dient te worden
naar het voorkomen van beschermde dieren- en plantensoorten.
6.7.2 Plangebied
Het plangebied bestaat uit de woonwijken Oosteinde en Parkweg. Het plangebied heeft de
volgende begrenzingen:
64
aan de zuidzijde door het park Vreugd en Rust en verder oostelijk de Laan van Nieuw Oost
Einde;
aan de westzijde de Marialaan overgaand in de Broeksloot
aan de noordzijde de spoorweg tot aan de Vliet;
aan de oostzijde door de Vliet tot aan het park Vreugd en Rust, en ter hoogte van het
Juliana-Bernhardpark de Parkweg tot aan het stationsgebied Leidschendam-Voorburg.

6.7.3 Doel
De quickscan dient om te beoordelen of in het bovengenoemde werkgebied Flora- en Faunawet
beschermde plant-en diersoorten aanwezig zijn.
Wanneer beschermde plant- en diersoorten aanwezig zijn zal worden beoordeeld of er, als
gevolg van de werkzaamheden, handelingen worden verricht die strijdig zijn met de Flora- en
Faunawet. Zo nodig worden aanbevelingen gedaan om eventuele negatieve effecten te
voorkomen dan wel te verzachten.
6.7.4 Bureaustudie
Voorafgaand aan het veldonderzoek is een literatuurstudie uitgevoerd, waarbij openbaar
toegankelijke informatie geraadpleegd is (www.ravon.nl, www.zoogdieratlas.nl,
www.libellennet.nl, www.vlindernet.nl; Creemers&Van Delft 2009).
Uit het literatuuronderzoek zijn de soortgroepen flora, vogels en vleermuizen naar voren
gekomen als veel voorkomend in het plangebied, aan deze soortgroepen en de geschiktheid van
de plangebieden is dan ook de meeste aandacht besteed bij het veldwerk.
6.7.5 Veldonderzoek
Het veldbezoek heeft plaatsgevonden op 21 december 2011, met het doel de verschillende
biotopen met de eventueel voorkomende beschermde soorten in het gebied en de directe
omgeving in kaart te brengen. Hierbij zijn door twee medewerkers van ATKB de vier gebieden
per fiets onderzocht op geschiktheid voor beschermde soorten. Vanwege de tijd van het jaar
konden alleen muurvarens worden onderzocht op daadwerkelijke aanwezigheid.
Onderzoeksresultaten.
Flora
Op twee locaties zijn beschermde tongvarens gevonden. In de wijk Oosteinde-Parkweg komen
op de Westerlookade en de Laan van Swaensteijn tongvarens voor op tuinmuurtjes
(www.waarneming.nl). Ook zijn op twee locaties muurvarens gevonden, deze zijn echter niet
beschermd.
Vleermuizen
Uit literatuurgegevens blijken vijf soorten vleermuizen in de vier plangebieden voor te komen:
gewone en ruige dwergvleermuis, rosse vleermuis, laatvlieger en de watervleermuis. De gewone
dwergvleermuis en de laatvlieger zijn soorten die met name in steden worden aangetroffen en
zich aangepast hebben aan het leven in de stad. De andere soorten zijn zeldzamer en komen
wellicht voor in oude bomen of bossige gedeeltes. Het plangebied is zeer geschikt als
foerageergebied voor vleermuizen. De bebouwing wordt afgewisseld met veel (grote) bomen en
ook veel tuinen zijn rijk aangeplant. Zodoende zal er een ruim voedselaanbod zijn in de vorm van
insecten, de aanwezige bomen en hoogbouw bieden daarnaast beschutting aan foeragerende
vleermuizen.
Broedvogels
Er zijn algemene soorten broedvogels waargenomen in de vier plangebieden, namelijk ekster,
gaai, zwarte kraai, kauw, koolmees, pimpelmees, vink, heggenmus, winterkoning, roodborst,
spreeuw, halsbandparkiet (exoot), meerkoet, waterhoen, blauwe reiger, wilde eend, houtduif,
kokmeeuw, zilvermeeuw, kleine mantelmeeuw en fuut. De plangebieden zijn zeer geschikt voor
algemene soorten broedvogels. Alle wijken bevatten veel groene elementen, zowel grote bomen
als kleine bomen en struiken, heggen en gazons. Het is dan ook waarschijnlijk dat de meeste
van deze (en andere, niet waargenomen) soorten in het broedseizoen tot broeden komen in de
plangebieden. In dit bestemmingsplan is als enige beschermde soort de tongvaren aangetroffen
op de gemetselde zijwanden van bruggen.
Vissen
De watergangen in het gebied zijn niet bemonsterd op aanwezige vissoorten. Het overgrote deel
65

van de watergangen is ook niet geschikt voor beschermde soorten, behalve de kleine
modderkruiper en de bittervoorn. Voor rivierdonderpad zijn geen geschikte habitats aangetroffen.
Grote modderkruiper komt niet voor in het stedelijk gebied in het westen.
6.7.6 Aanbevelingen
Algemeen
Dit bestemmingsplan heeft een conserverend karakter. Nieuwe ontwikkelingen zijn niet bekend.
Onder het huidige gebruik komen bovenstaande natuurwaarden (mogelijk) voor. Het opnieuw
vaststellen van de bestemmingsplannen heeft daarom geen negatieve gevolgen op bestaande
leefgebieden van beschermde soorten. Aanwezige bebouwing, watergangen, groenzones en
parken blijven voor onder andere bewoners en recreatie behouden en houden dus ook hun
functie voor de aangetroffen en verwachte planten en dieren.
Aanbeveling
Wanneer er veranderingen optreden (herstructurering, uitbreiding, sloop, nieuwbouw) in dit
plangebied, zullen mogelijke effecten op beschermde flora en fauna moeten worden getoetst
aan de Flora-en faunawet. Dergelijke werkzaamheden zijn onder andere de volgende: sloop van
gebouwen (verblijfplaatsen van vleermuizen, nestgelegenheid van huismus, gierzwaluw), sloop
van tuinmuurtjes of met bakstenen afgewerkte bruggen (beschermde muurvarens), werk aan
watergangen (kleine modderkruiper, bittervoorn), werk aan groenstroken of volkstuintjes
(rugstreeppad, flora). Het kappen van bomen of werk aan struiken/bosschages kan effecten
hebben op broedvogels of het foerageergebied van vleermuizen. Om effecten voldoende te
kunnen inschatten en mogelijk te mitigeren is het noodzakelijk om meer over voorkomen en
verspreiding van flora en fauna te weten.
6.8 Externe Veiligheid
6.8.1 Inleiding
Externe Veiligheid (EV) speelt een belangrijke rol in de ruimtelijke ordening.
Bij externe veiligheid gaat het om het beheersen van de veiligheid van personen in de omgeving
van activiteiten met gevaarlijk stoffen. EV heeft geen betrekking op de veiligheid van personen
die werkzaam zijn binnen de inrichting of personen die gebruik maken van de
transportmodaliteit die op het aspect externe veiligheid beoordeeld wordt.
Bij ruimtelijke ontwikkelingen moet men rekening met verplichte afstandsnormen tussen
gevaarlijke inrichtingen of activiteiten en het vervoer van gevaarlijke stoffen volgens onderstaande
wetten:
Besluit externe veiligheid inrichtingen 2004 (Bevi), staatsblad 2004 nr.: 250
Besluit externe veiligheid buisleidingen 2011 (Bevb) , staatsblad 2010 nr.: 863
Circulaire risiconormering vervoer gevaarlijke stoffen (Crnvgs) voor transport van gevaarlijke
stoffen over de weg, het spoor of het water, staatscourant aug 2004 nr.: 147, laatstelijk
gewijzigd Stcrt. 2009, 19907
Tevens is rekening gehouden met het beleid Externe Veiligheid van stadsgewest Haaglanden
d.d. februari 2012.
Het algemene uitgangspunt is dat niemand blootgesteld mag worden aan de kans om door een
gebeurtenis te overlijden van meer dan één op de miljoen, of te wel “tien tot de min zesde”(10 -6 ).
In dit geval wordt dan gesproken over het plaatsgebonden risico (PR). Naast voornoemd risico is
er een tweede te beoordelen risico-aspect; het groepsrisico (GR). Het groepsrisico drukt de
kans uit dat een groep burgers in één keer komt te overlijden als direct gevolg van een zwaar
ongeval met in dit geval de aardgasleiding. Het groepsrisico wordt niet weergegeven in een
contour, maar in een grafiek.
In het BEVI en de Circulaire Risiconormering vervoer gevaarlijke stoffen is de verplichting tot
verantwoording van het GR opgenomen. Deze verplichting houdt in dat iedere wijziging met
betrekking tot planologische keuzes moet worden onderbouwd én verantwoord, waarbij moet
66

worden aangegeven of het GR in de betreffende situatie aanvaardbaar wordt geacht.
In het bestemmingsplan moeten de risico's worden afgewogen bij nieuwe ontwikkelingen met
eventuele alternatieven. Afhankelijk van het (berekende) groepsrisico (GR) zal een
verantwoording van het GR worden opgesteld.
Er wordt ook gekeken naar risicovolle zaken buiten het plangebied, mits van invloed op het
onderhavige plangebied.
Risicovolle objecten zijn o.a.:
ondergrondse buisleidingen met transport van aardgas of andere stoffen;
transport van gevaarlijke stoffen over o.a. rijkswegen en spoorbanen;
bedrijven vallend onder de Wet Milieubeheer met grootschalige opslag van chemische
stoffen;
grootschalige opslag van chemische stoffen (PGS15);
LPG-tankstations.
In opdracht van de gemeente heeft adviesbureau AVIV in januari 2012 berekeningen gemaakt
betreffende de gastransportleidingen, gelegen in het plangebied en in maart 2012 berekeningen
gemaakt inzake transport gevaarlijke stoffen over RW12. Deze rapporten zijn als bijlage bij het
bestemmingsplan toegevoegd.
Voor de inventarisatie van de risicobronnen is gebruik gemaakt van de digitale risicokaart
(GeoWeb) van stadsgewest Haaglanden, de landelijk risicokaart op de site www.risicokaart.nl
en het gemeentelijk databestand met milieuvergunningen.
6.8.2 Ondergrondse aardgasleiding
Ter plaatse van het plangebied bevindt zich een ondergrondse aardgastransportleiding met de
volgende kenmerken.
leiding nr diameter druk 1% letaliteit 100% letaliteit GR
W-514-16 15 inch 40 bar 170 80 0,554
Op onderstaande tekening is de ligging van de ondergrondse aardgasleiding met een
roze-stippellijn op weergegeven.
67

legenda:
rode lijn plangrens
rose stippellijn ligging ondergrondse aardgas transportleiding
blauwe vlakken kwetsbare objecten zoals scholen, kinderdagverblijf, verzorgingstehuis, kantoren
cijfers aantal mensen overdag
Voor het berekenen van de PR en GR is gebruik gemaakt van het wettelijk voorgeschreven
populatiebestand en waarnodig aangevuld met gegevens afkomstig van de gemeente. Op
bovenstaande tekening zijn diverse (beperkt) kwetsbare objecten zoals scholen,
kinderdagverblijven en verzorgingstehuizen weergegeven met het aantal aanwezige mensen.
Voor het bepalen van risico's is ook rekening gehouden met de aanwezigheid van winkels.
Uit berekeningen van de ondergrondse aardgasleiding in het plangebied blijkt het volgende:
- er is geen plaatsgebonden risico (PR) voor de grenswaarde van 1,0 10 -6 per jaar;
- de oriëntatiewaarde van het groepsrisico (GR) wordt niet overschreden. Het groepsrisico
is 0,554 x de oriëntatiewaarde. Aangezien de waarde zich bevindt tussen de 0,1 en 1 x de
oriëntatiewaarde en er sprake is van een conserverend bestemmingsplan (er is geen
toename van de GR) is een beperkte verantwoording van het GR noodzakelijk.
De FN curve van het GR is hieronder weergegeven
68

Op onderstaande kaart is de ligging van de gasleiding op weergegeven incl. de 1% en 100 %
legaliteitscontour.
De afstand van de 1% letaliteit is ca. 80 meter aan weerskanten van de leiding.
De afstand van de 100% letaliteit is ca. 170 meter aan weerskanten van de leiding.
Afbeelding: Kwetsbare objecten\
legenda:
rode lijn plangebied
groen lijn aardgasleiding met een GR tussen de 0,1 en 1 x de oriëntatiewaarde
geel vlak afstand tot een overlijdensrisico van 1% bij een breuk van de leiding met ontbranding
oranje vlak afstand met 100% kans op overlijden bij een breuk van een leiding met ontbranding
6.8.3 Transport gevaarlijke stoffen
Voor het transport van gevaarlijke stoffen via de weg, water en spoor heeft het rijk normen
vastgesteld in de nota Risiconormering vervoer gevaarlijke stoffen. Op basis van de Wet vervoer
gevaarlijke stoffen kunnen gemeenten een routering van het transport van gevaarlijke stoffen
opstellen.
Door de gemeenteraad is in het verleden geen route gevaarlijke stoffen vastgesteld. Binnen de
gemeente Leidschendam-Voorburg is alleen rijksweg A4 (Rotterdam-Leiden) en A12
(Utrechtsebaan) aangewezen als routering voor gevaarlijke stoffen (conform het zogenaamde
69

asisnet). De A4 bevindt zich op ca. 630 meter ten zuiden van het plangebied en is niet van
invloed op het plangebied. De A12 bevindt zich op een afstand van ca. 50 meter ten westen van
het plangebied.
Rijksweg A-4
Over de rijksweg A4 worden naast de stoffen categorieën LF1 (Brandbare vloeistoffen), LF2
(Brandbare vloeistoffen) en GF3 (brandbare gassen) ook de categorieën LT1 (giftige vloeistoffen),
LT2 (giftige vloeistoffen) en LT3 (giftige vloeistoffen) stoffen vervoerd (Bron: Geoweb Haaglanden,
d.d. 20-03-2012). Uit de concept-Handleiding Risicoanalyse Transport (HART) van
Rijkswaterstaat volgt dat de afstand tot de 1%-letaliteitsgrens van deze weg ten aanzien van het
vervoer van giftige stoffen >4000 meter bedraagt.
Het groepsrisico zal door deze ontwikkeling niet veranderen, omdat voor ruimtelijke plannen voor
de rijksweg A4 gerekend moet worden met de vervoersaantallen GF3 uit de Circulaire
Risiconormering Vervoer Gevaarlijke Stoffen uit 2010. De maximale afstand tot de
1%-letaliteitsgrens van deze brandbare gassen bedraagt 325 meter op basis van het HART.
Aangezien het plangebied op meer dan deze 325 meter van de rijksweg ligt, is deze risicobron
voor dit plangebied niet relevant.
Rijksweg A-12 (Utrechtsebaan)
Op grond van de Wet vervoer gevaarlijke stoffen (Wvgs) zijn vervoerders van gevaarlijke stoffen
verplicht de bebouwde kom zo veel als mogelijk te vermijden (artikel 11) en gebruik te maken
van daartoe in het belang van de openbare veiligheid aangewezen wegen (artikel 18). De
gemeenteraad in Den Haag heeft in dat verband de zogenaamde Route gevaarlijke stoffen
(RGS) vastgesteld. De verbinding tussen de A12 en de A44 was mogelijk via de Utrechtsebaan.
Bij besluit van 25 maart 2004 is de Utrechtsebaan aan de route onttrokken. Aan de zuidkant
van Den Haag was inmiddels een alternatieve aansluiting op het rijkswegennet ontstaan, na
aanleg van de verlengde A4 (eerste fase) richting Delft en de aansluiting van de N211 op dit
traject.
De talrijke kantoorgebouwen in Den Haag, gelegen direct langs de Utrechtsebaan, zorgen voor
een hoog groepsrisico.
In de praktijk is gebleken dat er veel transport plaatsvindt van gevaarlijke stoffen over de
Utrechtsebaan waarvoor geen ontheffing is verleend.
De Gemeente Den Haag, gemeente Leidschendam-Voorburg, Rijkswaterstaat en het
stadsgewest Haaglanden zijn bezig om de Utrechtsebaan overdag af te sluiten voor transport
van gevaarlijke stoffen en dat er alleen in de avond-uren word gereden (zogenaamde
venstertijden)
Door AVIV zijn in maart 2012 met het programma RBM-II de risico's door het transport van
gevaarlijke stoffen over de Utrechtsebaan berekend. Hoewel conform de Circulaire RnVGS een
vervoershoeveelheid brandbaar gas (stofcategorie GF3) van 0 aangehouden te worden, is voor de
berekening van het groepsrisico ter plaatse van bestemmingsplan Voorburg West en Oosteinde
uitgegaan van de transportintensiteit verkregen uit tellingen uit 2008 (Resultaat telling gevaarlijke
stoffen Den Haag, rapportnr 081456, AVIV 2008)
Uit berekeningen van AVIV blijkt het volgende:
De plaatsgebonden risicocontour 10-6 ligt binnen de grenzen van de rijksweg. Voor het
plangebied vormt het plaatsgebonden risico geen belemmering.
Uitgaande van het transport op basis van tellingen uit 2008 (waaronder 901 GF3) is het
groepsrisico kleiner dan 0,1 x de oriëntatiewaarde.
Wanneer de aan te houden vervoersaantallen volgens de circulaire RnVGS (0 GF3) worden
toegepast, is er geen sprake van een groepsrisico.
Op onderstaande kaart is het invloedsgebied van de A12 weergegeven.
70

Legenda:
rode lijn globale ligging van het plangebied
groene lijn midden van de Utrechtsebaan met een GR tussen de 0,1 en 1 x de oriëntatiewaarde
oranje lijn 80 meter RGS lijn (100% letaliteit)
blauw vlak 200 meter RGS lijn
Op bovenstaande tekening is de 100% letaliteitsgrens, zijnde 80 meter, waar binnen
slachtoffers vallen als een zogenaamde bleve (boiling liquid expanding vapor explosion)
plaatsvindt, explosie van vloeibaar gas (bijv. LPG of propaan)
Uit berekeningen van AVIV blijkt het volgende:
Het plaatsgebonden 10-6 contour ligt binnen de grenzen van de rijksweg. Voor het
plangebied vormt de PR geen belemmering.
Het GR is kleiner dan 0,1 x de oriëntatiewaarde.
Transport van gevaarlijke stoffen door het plangebied
In de maand december vindt transport plaats van consumenten-vuurwerk. Hiervoor wordt door de
gemeente een ontheffing verleend. De transporten vinden plaats voor inrichtingen buiten het
plangebied over de volgende wegen: afslag Utrechtsebaan, Prins Bernhardlaan, Rembrandtlaan
Binnen het plangebied bevinden zich geen inrichtingen, zoals LPG-tankstations, die bevoorraad
moeten worden. Er vindt in principe ook geen transport plaats voor inrichtingen buiten het
plangebied.
Transport gevaarlijke stoffen over het spoor
Over de spoorbaan Den Haag – Zoetermeer vindt geen transport van gevaarlijke stoffen plaats.
Derhalve is Externe Veiligheid niet relevant voor de ruimtelijke ontwikkeling.
Transport gevaarlijke stoffen over de Vliet
Het plangebied van dit bestemmingsplan bevindt zich in de nabijheid van de Vliet waar
incidenteel vervoer van gevaarlijke stoffen plaatsvindt. De Vliet is echter niet aangeduid als
vaarweg waarmee specifiek rekening gehouden moet worden op het gebied van externe
veiligheid.
6.8.4 Risicovolle bedrijven/inrichtingen
Ter plaatse van het plangebied is het volgende risicovolle bedrijf aanwezig:
- verkoop en opslag van consumenten vuurwerk; Rembrandtlaan 37;
De hoeveelheid opgeslagen (consumenten) vuurwerk is kleiner dan 10.000 kg., derhalve is een
verantwoording in het kader van Externe Veiligheid niet nodig. Voor de locatie Rembrandtlaan
73 is wel een risicocontour met een cirkel van 8 meter aanwezig. Binnen en buiten het
71

plangebied zijn geen (risicovolle) bedrijven aanwezig die vallen onder het Bevi.
Ter plaatse van het plangebied is het niet toegestaan om een risicovol bedrijf overeenkomstig de
Bevi (Besluit externe veiligheid inrichtingen) op te richten.
6.8.5 Verantwoording groepsrisico
Het plangebied bevindt zich gedeeltelijk in het invloedgebied van de ondergrondse aardgas
transportleiding W-514-16. Aangezien het plan conserverend van aard is, is de toename van het
groepsrisico minder dan 10%. Volgens het Bevb kunnen dan enkele aspecten bij de beoordeling
om het groepsrisico te verantwoorden buiten beschouwing blijven. De aspecten die vermeld
dienen te worden zijn:
a. de personendichtheid in het invloedsgebied van de buisleiding;
b. de hoogte van het GR;
c. de bestrijdbaarheid;
d. de zelfredzaamheid
Ad a. de personendichtheid in het plangebied
Uitgaande van gegevens uit het Populatiebestand groepsrisicoberekeningen en van de
gemeente Leidschendam-Voorburg bevinden zich in plangebied Oosteinde ca. 4.400 personen
overdag en 1.600 in de nachtperiode binnen het invloedsgebied op een totaal van circa 6.200
personen overdag en 4.300 in de nacht in het gehele invloedsgebied.
Bevolkingsgebieden (blauw) binnen invloedsgebied (geel) rond aardgasleiding (zwart)
Ad b. de hoogte van het groepsrisico.
De bestaande situatie van het groepsrisico is berekend op 0,554 x de oriëntatiewaarde.
Aangezien het bestemmingsplan conserverend is en er dus geen nieuwe kwetsbare objecten
worden gerealiseerd, is een vergelijking tussen de oude en nieuwe situatie niet van toepassing.
Er wordt ook geen wijziging van functies voorzien die kan leiden tot een toename van het aantal
mensen dat aanwezig zal zijn in het risicogebied. De kansen op een zwaar ongeval blijven
voldoende klein om ze in relatie tot de oriëntatiewaarde acceptabel te achten.
Ad c. de zelfredzaamheid
Zelfredzaamheid is het zichzelf kunnen onttrekken aan een dreigend gevaar, zonder
daadwerkelijke hulp van hulpverleningsdiensten. In het geval van een fakkelbrand bij een
aardgasleiding is er geen tijd om te vluchten en zullen de personen in een gebied van 80 meter
72

van de aardgasleiding, binnen- of buitenshuis, slachtoffer worden. Buiten de 80 meter is in het
geval van een fakkelbrand, schuilen in een gebouw of woning in beginsel de beste manier om de
calamiteit te overleven. Ten behoeve van de verbetering van de zelfredzaamheid en
bestrijdbaarheid kunnen geen maatregelen geborgd worden die vallen binnen de context van de
Wet Ruimtelijke Ordening.
Bij (her)ontwikkeling geldt dat bij een toxische wolk, afkomstig van een ongeluk bij de A4 of
ergens anders de mogelijkheden tot zelfredzaamheid van personen verbeterd kan worden door
de gebouwen geschikt te maken om enkele uren in te schuilen. Hiertoe moet het gebouw goed
afsluitbaar zijn.
Ad d. bestrijding
Om gevolgen zo veel mogelijk te beperken is het van belang dat op het moment dat er iets mis
gaat de hulpverlener niet wordt belemmerd bij de uitvoering van de taken. De infrastructuur is
dusdanig dat er geen belemmeringen worden verwacht voor de hulpdiensten. Ook is er
voldoende bluswater aanwezig (o.a. oppervlaktewater). Gelet op het ongewijzigd blijven van de
veiligheidssituatie, voor calamiteiten met de ondergrondse gasleiding die leiden tot slachtoffers,
is de bestrijding en de beperking van een ramp niet anders dan in de bestaande situatie.
De bereikbaarheid en bluswatervoorziening binnen het plangebied vormt op dit moment geen
probleem. Bij eventuele toekomstige ontwikkelingen (bijv. vervangende nieuwbouw) zal hierop
aan getoetst worden conform de vigerende regelgeving. Bij een calamiteit op de A4 waarbij
giftige stoffen vrijkomen dient men rekening te houden met een effect-afstand van 4 km. met
hulpverlening in het plangebied.
Ad e. communicatie
Op 18-12-2008 is het Regionaal Beleidskader Risicocommunicatie vastgesteld. De
veiligheidregio Haaglanden heeft in samenwerking met de gemeenten en het Stadsgewest een
risicocommunicatiestrategie voor externe veiligheid en een uitvoeringsplan opgesteld. In het
voorjaar 2012 zal een campagne van start gaan, waarbij de burgers van Leidschendam-Voorburg
op de hoogte worden gebracht van risico's inzake externe Veiligheid en hoe men om moet gaan
met calamiteiten.
Maatregelen ter voorkoming van schade aan de gasleiding
Bij graafwerkzaamheden is men wettelijk verplicht van te voren de ligging van kabels en
leidingen bij het kadaster op te vragen. Het betreft de zogenaamde KLIC-melding. Tevens is
men verplicht om de betreffende grondeigenaren te informeren als graafwerkzaamheden worden
uitgevoerd. De betreffende gasleiding bevindt zich voor het grootste gedeelte in grond dat
eigendom is van de Gemeente Leidschendam-Voorburg. De ondergrondse gasleiding bevindt
zich op een dusdanige diepte dat schade aan de leiding bij het normale gebruik van de grond
alsmede het onderhoud aan beplantingen zeer klein wordt geacht. Het is niet uitgesloten dat de
gronddekking plaatselijk ca. 1 meter bedraagt. Plaatselijk is de gasleiding, ter voorkoming van
schade, afgedekt met betonnen platen.
Aan de hand van een GIS met gegevens over bodemkwaliteit, archeologische resten alsmede
ondergrondse transportleidingen, worden door de afdeling RO van de gemeente de volgende
meldingen getoetst aan het aspect externe veiligheid;
Vervanging van en plaatsing nieuwe kabels en leidingen alsmede gestuurde boringen;
Fraisen van boomnollen en planten van nieuwe bomen;
Diverse graafwerkzaamheden;
Aanleg en vervanging gemeentelijk riool;
Vervanging van beschoeiingen;
Alle graafwerkzaamheden in gemeente grond, aanleg of verplaatsing van kabels en
leidingen;
Milieukundige- en archeologische grondboringen alsmede sonderingen.
Bovenstaande geeft voldoende waarborg om schade aan de gasleiding, in de gemeente
Leidschendam-Voorburg te voorkomen.
73

6.8.6 Conclusie
Uit bovenstaande blijkt dat in de nabijheid van woningen een ondergrondse aardgas
transportleiding ligt. Bij een calamiteit dient men bewust te zijn dat er slachtoffers vallen. Het
verlagen van de GR door middel van bijvoorbeeld het aanbrengen van een extra deklaag,
voorzieningen ter voorkoming van schade, verleggen van de leiding dan wel de leiding dieper in
de grond brengen, is niet realistisch en financieel niet haalbaar. Men dient zich ervan bewust te
zijn dat er een (zeer gering) risico aanwezig is en dat beschadiging aan de leiding zoveel
mogelijk wordt voorkomen door gemeentelijke toetsing bij het voornemen van
graafwerkzaamheden.
Het groepsrisico zal niet wijzigen ten opzichte van de huidige situatie.
Het groepsrisico wordt op basis van het Bevb aanvaardbaar geacht.
De veiligheidsregio Haaglanden (VRH) dient advies uit te brengen inzake de zelfredzaamheid en
de bestrijding van brand en calamiteiten. Met deze onderbouwing wordt een adequate invulling
gegeven aan de verantwoording van het groepsrisico.
6.9 Kabels en leidingen
Zoals in bovenstaand hoofdstuk aangegeven loopt door het plangebied een hoge druk
gastransportleiding die een speciale bescherming behoeft. Daarnaast zijn er geen andere
leidingen (elektriciteit, water, e.d.) die speciale bescherming behoeven in het bestemmingsplan.
74

Hoofdstuk 7 Archeologie en Cultuurhistorie
7.1 Archeologie
7.1.1 Algemeen
7.1.1.1 Verdrag Malta
In 1998 heeft het Nederlands parlement het Europese Verdrag inzake de bescherming van het
archeologisch erfgoed goedgekeurd, dat begin 1992 in Valletta (Malta) is ondertekend. Het doel
van het Verdrag van Malta is de bescherming van het archeologisch erfgoed als bron van het
Europese collectieve geheugen en als een instrument voor historische en wetenschappelijke
studie. Als elementen van archeologisch erfgoed worden hierbij beschouwd alle overblijfselen en
voorwerpen en andere sporen van de mensheid uit vroegere tijdperken die helpen bij het vertellen
van de geschiedenis van de mensheid en haar relatie met de natuurlijke omgeving. Het verdrag
van Malta voorziet in de bescherming van het archeologisch erfgoed door onder andere de
risico's op aantasting daarvan te beperken. Dit kan door het archeologisch erfgoed zoveel
mogelijk in de bodem (in situ) te bewaren en door de integratie van de archeologie in de
ruimtelijke ordening. Het Verdrag van Malta vraagt primair van de bij het verdrag betrokken
partijen – samengevat – om zo goed en zo vroeg mogelijk rekening te houden met de
aanwezigheid of mogelijke aanwezigheid van archeologische waarden in de bodem.
7.1.1.2 Monumentenwet (1988)
Het Verdrag van Malta heeft in Nederland geresulteerd in een ingrijpende herziening van de
Monumentenwet uit 1988, die op 1 september 2007 met de Wet op de Archeologische
Monumentenzorg (WAMZ) van kracht is geworden. Met deze herziening van de
Monumentenwet worden de uitgangspunten van het Verdrag van Malta binnen de Nederlandse
wetgeving geïmplementeerd. De nieuwe wetgeving regelt de bescherming van het
archeologische erfgoed in de bodem, de inpassing ervan in de ruimtelijke ontwikkeling en de
financiering van archeologisch onderzoek. De archeologische monumentenzorg wordt hiermee
als volwaardig, en niet vrijblijvend onderdeel opgenomen in de ruimtelijke ordening. In het
ruimtelijke ordeningsproces worden immers besluiten voorbereid die verstrekkende gevolgen
hebben voor wat wij het bodemarchief noemen: bijvoorbeeld de bouw van woningen of bedrijven,
de aanleg van infrastructuur of de inrichting van natuurgebieden. Met het van kracht worden van
de gewijzigde Monumentenwet is de rol van de overheden nu 'officieel'.
Het belangrijkste doel van de nieuwe wet is de bescherming van het bodemarchief door het
reguleren van bodemverstorende activiteiten.
Uitgangspunt is de aanwezige of te verwachten archeologische resten zoveel mogelijk in de
bodem (in situ) te behouden of te ontzien. Alleen als in situ behoud niet mogelijk is, wordt
overgegaan tot behoud ex situ, d.w.z. behoud van informatie door het verrichten van een
opgraving en het opslaan van gegevens en vondsten.
De verantwoordelijkheid voor het archeologische erfgoed ligt bij de gemeenten, die – binnen
de kaders van de wetgeving – dienen te beschikken over een gemeentelijke beleidsnota
archeologie en een beleidskaart archeologie. Gemeenten zijn verplicht om bij nieuwe
bestemmingsplannen rekening houden met archeologie en kunnen archeologische
randvoorwaarden opleggen aan omgevingsvergunningen, projectbesluiten en ontheffingen.
Het is ook mogelijk dat een vergunning of ontheffing in het belang van de archeologische
monumentenzorg niet wordt verleend.
De initiatiefnemer van de bodemverstorende activiteit moet het door de gemeente verplicht
gestelde archeologische onderzoek en de eventuele inpassing van archeologische waarden
in de planontwikkeling en –uitvoering zelf regelen en ook zelf betalen (principe 'de
verstoorder betaalt').
Elk archeologisch veldonderzoek dient te worden uitgevoerd conform de Kwaliteitsnorm
Nederlandse Archeologie (KNA) door een bedrijf met een opgravingsvergunning
De wet regelt dus de te volgen procedures en de financiering van archeologisch (voor)onderzoek
75

en ook het eigendom en beheer van archeologische vondsten. Gelet op de bedoelingen van
Malta en de consequenties van de nieuwe wet voor provincies, verschuift de beleidsinzet nog
nadrukkelijker van toetsing op archeologische aspecten bij ruimtelijke plannen achteraf naar
inbedding van deze aspecten vooraf, van alleen regels handhaven naar meedenken en van
behoud van archeologische waarden sec naar behoud en benutting van deze waarden
7.1.1.3 Gemeentelijk archeologiebeleid
De gemeenten Leidschendam-Voorburg, Wassenaar en Voorschoten, samenwerkend in het
Pact van Duivenvoorde, hebben een gezamenlijk archeologiebeleid ontwikkeld, dat is vastgelegd
in de Nota "Het bodemarchief ontrafeld" en op de beleidskaart archeologie (november 2008). In
de Nota archeologie wordt een globaal overzicht van het archeologische erfgoed van de
pactgemeenten gegeven en zijn de beleidsregels ten aanzien van de omgang met het
archeologische bodemarchief geformuleerd. De archeologische beleidskaart toont de globale
archeologische verwachting per (soort) gebied met de daarbij behorende beleidsregels. Op de
kaart wordt vermeld welke eventuele beperkende maatregelen van toepassing zijn en welk
archeologisch onderzoek bij bodemverstorende activiteiten verplicht is gesteld. De gemeente
Leidschendam Voorburg voert een actief beleid om de bekende archeologische waarden binnen
de gemeentegrenzen te actualiseren indien er nieuwe of aanvullende gegevens bekend worden
7.1.1.4 Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie en de Archeologische Monumenten Zorg
cyclus
De Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie (KNA) is een door de archeologische beroepsgroep
gedragen document dat eisen stelt aan de uitvoering en uitvoerders van archeologische
werkzaamheden. Het gebruik van de KNA is verankerd in het Nederlandse archeologiebestel
door middel van het Besluit archeologische Monumentenzorg (BAMZ), (zie ook art. 24, lid 1 van
de BAMZ).
Archeologisch onderzoek wordt in de regel gefaseerd uitgevoerd. Dit wordt de Archeologische
MonumentenZorg (AMZ) cyclus genoemd. De AMZ-cyclus bestaat uit de volgende stappen:
76
Inventariserend onderzoek.
- Een inventariserend onderzoek begint met een bureauonderzoek, eventueel aangevuld met
enkele controleboringen. Doel hiervan is het opstellen van een gespecificeerde verwachting
van het plangebied. Als uit dit onderzoek blijkt dat op de betreffende locatie geen
waardevolle archeologische resten aanwezig zijn of verwacht worden, hoeft geen
vervolgonderzoek te worden uitgevoerd.
- Als uit het bureauonderzoek blijkt dat er wel waardevolle archeologische resten aanwezig
(kunnen) zijn, of als het bureauonderzoek geen uitsluitsel geeft over mogelijk aanwezige
archeologische resten, zal een inventariserend veldonderzoek moeten plaatsvinden.
Meestal gebeurt dit in de vorm van een proefsleuvenonderzoek. In uitzonderingsgevallen (zie
KNA) zijn archeologische begeleidingen toegestaan. Het inventariserende veldonderzoek
heeft tot doel vast te stellen of er archeologische resten aanwezig zijn en wat de
kenmerken hiervan zijn (aard, datering, enz.). Vervolgens vindt een waardering plaats van de
aangetroffen resten conform de criteria van de KNA en wordt aan het bevoegd gezag een
advies uitgebracht over de te nemen vervolgstappen.
Selectiebesluit.
Op basis van de resultaten van het inventariserend onderzoek neemt het bevoegd gezag, de
gemeente Leidschendam-Voorburg, een besluit over de te nemen vervolgstappen: behoud
van de archeologische resten in de bodem, aanvullend onderzoek, vrijgave of een
combinatie van dezen.
Vervolgstappen.
- Indien het bevoegd gezag besluit dat de archeologische resten zo waardevol zijn dat zij in
de bodem bewaard moeten blijven, kan dit betekenen dat bijvoorbeeld een vergunning voor
een bouwactiviteit niet of onder voorwaarden wordt verstrekt, of dat planaanpassing moet
plaatsvinden.
- Als er wel waardevolle archeologische resten aanwezig zijn, maar deze niet in aanmerking
komen voor behoud, zal aanvullend onderzoek moeten plaatsvinden. Dit zal meestal
betekenen dat er een opgraving wordt uitgevoerd. In uitzonderingsgevallen wordt een

archeologische begeleiding toegestaan.
- Bij afwezigheid van archeologische resten of indien aanwezige archeologische resten niet
worden bedreigd door de voorgenomen werkzaamheden, wordt de betreffende locatie
vrijgegeven.
De AMZ-cyclus is afgerond als de rapporten van alle uitgevoerde onderzoeken door het bevoegd
gezag zijn goedgekeurd en eventuele beschermende maatregelen zijn genomen.
In onderstaand schema is de AMZ-cyclus weergegeven.
De KNA-processen in relatie tot het proces van de archeologische monumentenzorg (AMZ).
7.1.1.5 Kosten Archeologische MonumentenZorg
De kosten van alle onderzoeken en maatregelen die plaats dienen te vinden volgens de
AMZ-cyclus komen rechtstreeks voor rekening van de initiatiefnemer van een bodemverstorende
activiteit. Als al deze stappen doorlopen zijn en de rapportages van de archeologische
onderzoeken zijn goedgekeurd door het bevoegd gezag, heeft de initiatiefnemer aan zijn
verplichtingen voldaan en is het archeologische onderzoek in principe afgerond. Indien er bij
uitvoering van de werkzaamheden vervolgens alsnog onverwachts archeologische vondsten
worden gedaan, is de initiatiefnemer conform art. 53 van de Monumentenwet verplicht deze te
melden bij het bevoegd gezag en gelegenheid te geven tot archeologisch onderzoek. De kosten
komen in dat geval voor rekening van het bevoegd gezag.
77

7.1.1.6 Bescherming archeologische resten
Op de verbeelding van het bestemmingsplan zijn de locaties weergegeven waarvan verwacht kan
worden dat er archeologische resten aanwezig zijn en waarvoor bij een bodemverstoring in
beginsel een archeologisch bodemonderzoek noodzakelijk is. Deze locaties zijn met de
dubbelbestemming "Waarde - Archeologie". Voor gebieden waarvan bekend is deze verstoord
zijn of waarvan al in kaart is gebracht welke archeologische waarden in de grond aanwezig zijn,
hebben geen extra bescherming in het bestemmingsplan gekregen en zijn uitgezonderd van de
archeologische dubbelbestemming.
Voor gronden die zijn aangeduid met een archeologische dubbelbestemming geldt dat er eerst
bekeken moet worden of sprake is van een uitzonderingsgeval. Dit betreft dan voornamelijk
ingrepen die zo kleinschalig zijn dat bodemonderzoek en een vergunning achterwege kunnen
blijven. De uitzonderingsgevallen staan vermeld in de bouwregels bij het bestemmingsplan.
Indien een bouwactiviteit en/of werkzaamheden niet onder deze uitzonderingsgevallen valt, is
onderzoek naar de mogelijke archeologische waarden verplicht. Op basis van de uitkomsten van
het onderzoek, kan het college aan de omgevingsvergunning voor het uitvoeren van een werk,
geen bouwwerk zijnde, of van werkzaamheden, voorschriften verbinden gericht op
1. het treffen van maatregelen waardoor archeologische resten in de bodem kunnen worden
behouden;
2. het doen van opgravingen;
3. het begeleiden van de bouwactiviteiten door een archeologische deskundige die voldoet aan
de eisen zoals gesteld in de Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie.
In artikel 23 en 24 van de bestemmingsregels is de bescherming van archeologische resten
juridisch gewaarborgd.
7.1.1.7 Archeologisch informatiesysteem
Voor de pactgemeenten, waaronder de gemeente Leidschendam-Voorburg, is het van belang
om een zo volledig mogelijk en actueel overzicht van de samenstelling van het eigen
archeologisch erfgoed te hebben. De Gemeente Leidschendam Voorburg ordent daarom
systematisch de actuele informatie die relevant is voor het archeologisch erfgoed in een digitaal
informatiesysteem. Deze informatie wordt periodiek vertaald naar de archeologische
beleidskaart door middel van een herziening. Op de archeologische beleidskaart is de
belangrijkste archeologische informatie ten behoeve van het ruimtelijke beleid samengevat.
7.1.1.8 Archeologische beleidskaart
De archeologische beleidskaart toont globaal de archeologische waarde of verwachting door
middel van 9 verschillende kleuren/cijfers. Elk van de negen kleuren verbeeldt een
archeologische waarde of verwachting. De beleidsregels die voor een gebied (van één kleur)
gelden, staan beschreven in de bij de beleidskaart behorende Nota 'Het bodemarchief ontrafeld'.
Hierin staat aangegeven welke eventuele beperkende maatregelen van toepassing zijn bij welke
archeologische waarde of verwachting en welke vervolgstappen bij bodemingrepen verplicht zijn.
De beleidskaart en de Nota 'Het bodemarchief ontrafeld' zijn mede richtinggevend bij de
ontwikkeling van nieuwe ruimtelijke plannen. De verschillende gebieden van de beleidskaart met
de bijbehorende beleidsregels worden ook opgenomen in de gemeentelijke structuur- en
bestemmingsplannen.
78

Uitsnede van de archeologische beleidskaart die behoord bij de beleidsnota: 'het bodem archief
ontrafeld' uit 2009
Rood de gebieden met een hoge archeologische verwachting
Blauw de gebieden met een lage archeologische verwachting
Geel de terreinen met een hoge of zeer hoge waarde
7.1.1.9 Archeologische gebieden binnen het bestemmingsplan
Op de archeologische beleidskaart zijn, naast de topografie, 9 soorten gebieden met
bijbehorende beleidsregels te onderscheiden. Van deze soorten gebieden komen er 2 voor
binnen het bestemmingsplan Oosteinde-Parkweg, te weten:
Gebiedstype 5 (rood)
Hoge verwachting voor de periode Neolithicum t/m Nieuwe tijd: Hollandveen op zand en
rivierklei. Voorafgaand aan bodemingrepen en/of plannen met een oppervlak > 30 m2 en dieper
dan 30 cm beneden het maaiveld dienen een archeologisch bureauonderzoek conform de KNA
en enkele controleboringen naar de bodemgesteldheid van het plangebied te worden uitgevoerd.
Ten behoeve van het bureauonderzoek dient tevens het bouwarchief te worden geraadpleegd. Bij
het vaststellen van het oppervlak dient steeds uitgegaan te worden van het kadastrale perceel
waarop de werkzaamheden mogelijk worden gemaakt. In plaats van het zetten van controle
boringen naar de bodemgesteldheid mogen, indien voorhanden en diep genoeg gezet, ook de
boorstaten van een verkennend bodemonderzoek t.b.v. milieu en/of grondwater gebruikt worden.
Indien uit het bureauonderzoek blijkt dat het gebied een hoge verwachting heeft en uit de
boringen een intacte bodem naar voren komt, dan volgt direct een proefsleuvenonderzoek of in
uitzonderingsgevallen een archeologische begeleiding.
Gebiedstype 6 (blauw)
Lage archeologische verwachting: Hollandveen op klei. Bij grootschalige nieuwe ontwikkelingen
met een oppervlak > 1000 m2 en dieper dan 1 meter beneden het maaiveld dient een
archeologisch bureauonderzoek conform KNA en enkele controleboringen naar de
bodemgesteldheid van het plangebied te worden uitgevoerd. Hiervoor mogen, indien voorhanden
en diep genoeg gezet, ook de boorstaten van een verkennend bodemonderzoek t.b.v. milieu
en/of grondwater gebruikt worden.
79

Boringen worden in principe alleen gebruikt voor het karteren van de bodemopbouw. Als uit het
bureauonderzoek blijkt dat een plangebied een hoge archeologische verwachting heeft en de
boringen laten een intact bodemprofiel zien, met een in potentie verwachtingsvolle
archeologische bodemlaag, dient er altijd vervolgonderzoek plaats te vinden. Op basis van het
ontbreken van archeologische indicatoren in een boring kan een plangebied niet worden
afgeschreven.
7.1.2 Archeologische gebiedsbeschrijving Oosteinde-Parkweg
In verband met het opstellen van het bestemmingsplan Oosteinde-Parkweg is door de afdeling
WVL van de gemeente Leidschendam-Voorburg een klein onderzoek uitgevoerd naar de
archeologische waarden en verwachtingen in het plangebied en directe omgeving. Het
bestemmingsplan Oosteinde-Parkweg heeft een consoliderend karakter, dit betekent dat er
geen grote ontwikkelingen verwacht of mogelijk gemaakt worden met het nieuwe
bestemmingsplan. Voor het opstellen van dit bestemmingsplan is daarom alleen een
bureauonderzoek uitgevoerd. Ten behoeve van de in de grond aanwezige of te verwachten
archeologische waarden heeft het gehele plangebied van het bestemmingsplan
Oosteinde-Parkweg een dubbelbestemming archeologie. Binnen het plangebied
Oosteinde-Parkweg komen twee verschillende archeologische gebiedstypen voor;
Waarde_Archeologisch gebiedstype 5
Waarde_Archeologisch gebiedstype 6.
Voor elk van deze twee gebiedstypen geldt een specifiek beschermingsregime die is afgestemd
op de in het plangebied te verwachten en aanwezige archeologische waarden. Op de plankaart
die hoort bij het bestemmingsplan Oosteinde-Parkweg is de dubbelbestemming
-Waarde_archeologie- aangegeven door middel van plustekens (+) en de afkorting Wa-A en het
nummer van het betreffende gebiedstype.
De verwachte en aanwezige archeologische waarden zoals deze op de plankaart van het
bestemmingsplan Oosteinde-Parkweg is aangegeven is gebaseerd op de archeologische
beleidskaart die behoort bij de in 2008 vastgestelde beleidsnota: 'Het bodemarchief ontrafeld'.
De gemeente Leidschendam-Voorburg voert een actief beleid om de bekende archeologische
waarden binnen de gemeentegrenzen te actualiseren indien er nieuwe of aanvullende gegevens
bekend worden. Het wordt daarom aangeraden de gemeentelijke website te bezoeken voor de
meest actuele versie van de archeologische beleidskaart of contact op te nemen met de
gemeentelijke archeoloog.
7.1.2.1 Geologie, landschap en bodem
Landschappelijke situatie
Het landschap van de Gemeente Leidschendam Voorburg is vanaf ongeveer 8000 v.Chr.
ontstaan na het einde van de laatste IJstijd. Door het smelten van de ijskappen steeg de
zeespiegel in een hoog tempo, op momenten tot wel twee meter per eeuw. Door de
zeespiegelstijging stroomde het toenmalige grotendeels droge Noordzee bekken vol en
ontstond er een steeds grotere Noordzee. In de omgeving van Leidschendam-Voorburg
verplaatste de kustlijn zich hierdoor naar in oostelijke richting. Na 4700 v. Chr. vertraagde de
zeespiegelstijging en ontstond er mede door een lokaal zandoverschot een strandwallengordel
evenwijdig aan de huidige kustlijn. De zeeuitbreiding in oostelijke richting stopte en ging over in
een kustuitbreiding in westelijke richting. Tussen 3800 en 3500 v. Chr. ontstond er tussen
Rijswijk, Voorburg, Leidschendam en Voorschoten een grotendeels gesloten strandwallengordel
van ongeveer 500 meter breed waarop lage duinen opstoven met plaatselijk een hoogte van vier
á vijf meter. De strandwallen gordel werd alleen onderbroken door de toen nog brede
riviermonden van de Maas en Oude Rijn. Achter de strandwallen bevond zich een wad en
kwelder gebied waarin zich door toenemende verzoeting na verloop van tijd veenvorming optrad.
Deze oudste strandwal ligt tegenwoordig circa 8 km ten oosten van de huidige kustlijn en is
waarschijnlijk vanaf circa 3850 voor Chr. gevormd. Het plangebied ligt op deze oudste strandwal.
Door de aanwas van nieuwe strandwallen verplaatste de kustlijn zich vanaf circa 1900 voor Chr.
in westelijke richting. De kustuitbreiding duurde tot omstreeks het begin van de jaartelling en
80

esulteerde in een 6 tot 10 km brede kuststrook bestaande uit reeksen van strandwallen met
daartussen lager gelegen strandvlakten. Soms zijn in de duinen die op de strandwal zijn afgezet
meerdere donkergekleurde bodemlagen aanwezig, van elkaar gescheiden door lichtgele of
lichtgrijze lagen stuifzand. Deze donkere lagen vertegenwoordigen rustfasen in de
duinontwikkeling waarin het duinoppervlak begroeid raakte, bodemvorming kon optreden en
bewoning mogelijk was. Door zandafgravingen, die vooral vanaf de 16 de eeuw op grote schaal
plaatsvonden, zijn de oorspronkelijke duintoppen bijna overal afgegraven. Tussen de
strandwallen liggen de laaggelegen strandvlakten, waarvan het niveau correspondeert met de
(toenmalige) hoogte van de zeespiegel. Door hun lage ligging zijn de strandvlakten deels met
veen en soms met klei opgevuld.
Bodem
De huidige bodemkundige situatie is afgeleid van de Bodemkaart van Nederland (Stiboka 1982)
en de Geologischekaart van TNO 2009). Het plangebied ligt in de bebouwdekom van Voorburg,
en is hierdoor niet gekarteerd. Uit de bodemkaart valt echter af te leiden dat in het plangebied
strandwallen en strandvlakten voorkomen. De strandwal bestaat uit kalkloze zandgronden met
een minerale eerdlaag, die gevormd zijn onder natte omstandigheden. Het gaat om de
zogenaamde beekeerdgronden (code: PzG21). De humushoudende bovengrond is bij dit
bodemtype vaak nauwelijks dikker dan 15 cm. De strandvlakte is opgevuld met veen en klei en
is aangegeven als zeggeveen, rietveen of mesotroof broekveen, zogenaamde meerveengronden
(code zVc). In de onbebouwde delen van de strandwallen en strandvlakte staat grondwatertrap
II aangegeven. Dit betekent dat de hoogste grondwaterstand (najaar) in het gebied stijgt van
minder dan 0,4 m .mv. In de zomer daalt het grondwater tussen de 0,5-0,8 m -mv. Het is echter
onduidelijk of deze waarden ook gelden voor het plangebied. Volgens de bodemkaart van 's-
Gravenhage uit 1950, die is opgetekend toen het gebied nog onbebouwd was, bevonden zich in
het plangebied de volgende bodemsoorten: vochtige vrij onregelmatige zandgronden, vochtige
regelmatige zandgronden en venige zandgronden of slibhoudend zand op veen. Volgens de
kaart van TNO komen in het plangebied de volgende drie bodemeenheden voor:
Eenheid 04, Lichtbruin: Laagpakket van Walcheren (Klei) op Hollandveen op Laag van
Voorburg (zand)op laag van Rijswijk (strandzanden)
Eenheid 11. Donkerbruin : hollandveen op Laag van Voorburg (zand)
Eenheid 17, Lichtgeel: Laag van Voorburg (zand/strandwal) eventueel een deklaag van Laag
Den Haag
Eenheid 02, Groen: Laagpakket van Walcheren (zand en klei van getijdegeulen) op
Hollandveen op Wormer waar zand ondieper dan 5 m
81

Plangebiedbestemmingsplan Oosteinde-Parkweg in rood rond 1903 op de geologischekaart van TNO 2009.
7.1.2.2 Bewoningsgeschiedenis en historische situatie
De gemeente Voorburg is in 2002 gefuseerd met de gemeenten Leidschendam en Stompwijk
tot de nieuwe gemeente Leidschendam-Voorburg. De oude dorpskern van Voorburg ligt op de
zelfde strandwal die ook in het plangebied voorkomt. Direct ten westen van de dorpskern ligt het
Rijn-Schiekanaal (ook Vliet genoemd).
Late Steentijd–IJzertijd
Door hun relatief hogere ligging en zandige bodem waren de strandwallen geliefd als
vestigingsplaats. Niet alleen hield men er de voeten droog, ook het bewerken van de grond was
eenvoudiger. De strandwallen werden daarom vrijwel direct na vorming al door mensen bezocht
en bewoond. Over de situatie in het plangebied voorafgaand aan de Middeleeuwen is weinig
bekend. Eén van de oudste archeologische vondsten op de strandwallen zijn in Wateringen
gedaan en dateren al vanaf 3600 voor Chr. Uit verschillende opgravingen en vondsten in de
directe omgeving van het plangebied blijkt dat de strandwallen sindsdien vrijwel continu
bewoond zijn geweest. Voorbeelden hiervan zijn onder andere de prehistorische vondsten in de
Prinsenhof, het Zijdepark en de Frekeweg in Leidschendam en in Voorburg in park
Ahrendsburg-Hoekenburg en Park Leeuwensteijn. Ook rondom de monding van de Oude Rijn en
de Maas werd in de Prehistorie (vanaf de IJzertijd) en de Romeinse tijd relatief intensief
bewoond.
Romeinse tijd- vroege middeleeuwen
De eerste historische vermelding van (de omgeving) van Voorburg dateert uit de Romeinse tijd
(12 voor Chr. tot 450 na Chr.) en vermeld de aanleg van een kanaal tussen de mondingen van de
Maas en Rijn. Volgens schriftelijke bronnen werd het kanaal in 47 na Chr. door de soldaten van
de Romeinse veldheer Corbulo gegraven. Dit kanaal van Corbulo volgde vermoedelijk voor een
groot deel het zelfde tracé van de in de Middeleeuwen gegraven Vliet. Ten noordoosten van het
plangebied, in de wijk de Rietvink in Leidschendam is een deel van het Corbulo kanaal terug
gevonden en gereconstrueerd. Ten zuiden van het plangebied, in het huidige Park
Ahrendsburg-Hoekenburg stichtten de Romeinen in de eerste eeuw na Chr. een handelsplaats
op de locatie van een al bestaande inheemse nederzetting. De handelsplaats kreeg hierbij
marktrechten en de naam Forum Hadriani. De plaats werd aan het einde van de 1 ste eeuw de
82

hoofdstad van de Cananefaten, in circa 270 na Chr. werd de stad verlaten.
De oudst bekende vermelding van Voorburg staat op de goederenlijst van de kerk van Utrecht.
Op deze lijst die dateert van ongeveer 900 na Chr. wordt aangegeven dat de kerk twee hoeven in
-Foreburg- bezat. Het is mogelijk dat -Fore- een vroeg middeleeuwse benaming is van een
voorganger van de Vliet. Het achtervoegsel -burg – komt vaak voor locaties op locaties waar
zich Romeinse bouwresten bevonden. Dit houdt daarom vermoedelijk verband met (nog
zichtbare resten van) Forum Hadriani in de Middeleeuwen. Een directe bewoningscontinuïteit
tussen de Romeinse stad en het latere dorp Voorburg is echter nooit aangetoond.
Late middeleeuwen-Nieuwe tijd
De bewoning en nijverheid concentreerden zich ook in de middeleeuwen en in de Nieuwe tijd op
de hoog gelegen strandwal. Aan weerszijden van de strandwal lagen tot de middeleeuwen
laaggelegen veengebieden. Deze werden vanaf 1200 ontgonnen. In de zeventiende en
achttiende eeuw vestigden veel aanzienlijke families met functies in de bestuursorganen van
Holland en de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden zich in Voorburg. Zij stichtten langs
de Vliet vele buitenverblijven, waarvan vele voorzien waren van siertuinen en/of marktgerichte
tuinderijen. Dit laatste is nog steeds een belangrijk onderdeel van de agrarische sector in de
gemeente Leidschendam-Voorburg.
Ondanks de grote economische activiteit langs de Vliet was Voorburg tot circa 1900 een dorp
van geringe omvang. Door de aanleg van de tram- en later de treinverbinding tussen Leiden en
Den Haag nam het aantal inwoners toe. De vraag naar huisvesting van Haagse forensen nam
vanaf de 20e eeuw zeer snel toe, waardoor het dorp in hoog tempo groeide. Van af de jaren
twintig van de vorige eeuw is het plangebied in korte tijd omgevormd van een landbouwgebied
naar een woonwijk. In 2002 ontstond na een fusie met de gemeente Voorburg de huidige
gemeente Leidschendam-Voorburg.
7.1.2.3 Kaarten
De oudste gedetailleerde kaart van het onderzoeksgebied is de Cruquius kaart uit 1712
Plangebiedbestemmingsplan Oosteinde-Parkweg geprojecteerd op de Cruiquiuskaart uit 1712
Het kaartbeeld laat een plattelandsgemeente zien met verspreide bewoning langs de broeksloot
en de Heerweg. Alleen ter hoogte van de dorpskerk van Voorburg heeft de bebouwing langs de
83

Heerweg een aaneengesloten karakter. De inrichting van het plangebied wordt geheel bepaald
door de zuidwest-noordoost liggende strandwal. Op de strandwal zelf komt blokverkaveling voor.
Het grondgebruik bestaat uit grasland omzoomd door bomen, akkerbouw en tuinbouw. De west
en oostzijde van het plangebied wordt begrensd door water. In het westen de broeksloot en aan
de oostzijde de Vliet. Achter de Broeksloot en de Vliet lag een veengebied, waarvoor beide
waterlopen de afwatering verzorgde. Het veengebied was in gebruikt als weide grond en werd
vaak ook geëxploiteerd voor turfwinning. Ten noorden westen van het plangebied igt de
voormalige buitenplaats de Werve. Van de Werve liep een veenweg naar de buitenplaatsen het
Loo. De twee buitenplaatsen liggen op een uitloper van de strandwal die ook goed te zien is op
onderstaande afbeelding.
Plangebiedbestemmingsplan Oosteinde-Parkweg in rood rond 1903 op de geologischekaart van TNO 2009.
De veenweg volgt grotendeels de contour van de strandwal. Midden door het plangebied liepen
twee wegen, een hoofdweg en weg voor locaal verkeer. Respectievelijk de Heerweg en de
Achterweg. In het zuidoosten van het plangebied werden langs de Vliet vanaf de 17 de eeuw een
groot aantal buitenplaatsen gebouwd. Over de Vliet ligt de Wijkerbrug, deze wordt voor het eerst
genoemd in een rekening uit 1522. Mogelijk heeft hier al in 1283 een buurtschap gelegen, in
een oud register van Graaf Floris V komt namelijk een vermelding voor van 'die Wiic' . Aan de
overkant van de Vliet loopt er het jaagpad. Deze werd in 17 de eeuw aangelegd als onderdeel van
de trekschuit verbinding Delft-Leiden. De Vliet zelf ligt mogelijk voor een deel op de locatie van
het Romeinse kanaal van Corbulo dat dateert uit 50 n. Chr.. In het zuiden van het plangebied
staat op de kaart een korenmolen aangegeven.
84

Overzicht van buitenplaatsen in het plangebied. Kaart van Noorda 1841
Het plangebied heeft tot de bouw van de woonwijk een agrarische bestemming.
Topografisch kaart 1903. Het plangebied had in deze periode een agrarisch karakter.
Op de topografische kaart uit de 1903 is de situatie niet ingrijpend gewijzigd. De spoorlijnen
Leiden -Den Haag en Den Haag-Utrecht zijn inmiddels aangelegd, maar het plangebied heeft
nog steeds een agrarische bestemming. Op de kaarten uit de periode 1903-1952 verandert het
gebied geleidelijk. De eerste uitbreidingen van Voorburg beginnen rond 1900, de grootse
85

uitbreidingen stammen echter uit de tweede helft van de 20e eeuw.
Topografisch kaart 1952.
7.1.2.4 Bekende archeologische waarden
Uit de gegevens van ARCHIS 2 blijkt dat in het plangebied en directe omgeving verschillende
archeologische onderzoeken zijn uitgevoerd. De oudst bekende archeologische resten in de
directe omgeving van het plangebied dateren uit het Neolithicum. Bij de Rijksdienst voor het
Cultureel Erfgoed zijn meerdere archeologische waarnemingen gemeld. Deze zijn opgenomen in
onderstaande tabel.
Overzicht CAA-waarnemeningen
CAA
Numm
er
16891
Object / complextype
Nederzettting
Begin periode Eind periode Omschrijving
Nieuwe Tijd NT Herenstraat
24241 Onbekend Neolithicum Neolithicum Vlaardingencultuur bijl.Park
Vronenstein
24142 Onbekend Romeinse tijd Rom Speerpunt. Bij boerderij
Essenstijn
427247 Nederzetting-huisplaats Middeleeuwen
laat
NT Muurresten buiten plaats
Park Vronestijn
403050 Onbekend Me laat NT Keramiek in opgebrachte
laag. Oosteinde Oranje
Nassaustraat
430227 N.v.t. Neolithicum NT NS Station .Houtskool in
vulling. Fragment Rom
kruikamfoor
86

45704 Onbekend
ME laat ME laat Mogelijk Romeinse
bewoningslaag. Achter
Westeinde 30-40
7954 Versterking Kasteel ME laat ME laat Te Werve
21918 Nederzetting NT NT Herenstraat 123
21921 Nederzetting ME laat NT Schoolstraat
21919 Nederzetting ME laat Sweansteege
21920 Economie
NT NT Klei en veen winning. Oude
haven
21916 Nederzetting NT NT Tegels. Herenstraat 115
21924 Nederzetting ME laat NT Zwarte pad
16894 Nederzetting
60300 Onbekend
48651 Onbekend
48643 Onbekend
NT NT Kelder met plavuizen. Van
schagenstraat
ME laat ME laat Steelpanfragment
Herenstraat 52
NT NT Vondstlaag op 1 m –Mv
Herenstraat
ME laat ME laat Vondst laag met menselijk
bot. Herenstraat 50
430435 N.v.t NT NT Herenstraat 142
430437 Nederzetting –stad NT NT Onderdeel schoen.
Vondsten uit slootvulling
Fransekerkstraat
In het plangebied bevindt zich geen terreinen die geregistreerd zijn als een terrein met een
archeologische status. Wel bevinden zich in de directe omgeving (

Overzicht Archis2
7.1.2.5 Verwachte archeologische waarden
Het merendeel van hierboven genoemde geregistreerde meldingen bevinden zich net buiten het
plangebied. Deze betreffen met name meldingen uit de historische dorpskern van Voorburg. Het
relatief lage aantal geregistreerde waarnemingen binnen het plangebied en het grote aandeel
van waarnemingen uit de Nieuwe Tijd geven vermoedelijk een vertekend beeld van de te
verwachten archeologische waarden binnen het plangebied. In het plangebied zijn slechts een
beperkt aantal archeologische onderzoeken uitgevoerd en deze vonden allen plaats op de top
van de strandwal. Bekend is dat juist de top van de strandwal vanaf de Late Middeleeuwen
afgegraven is in verband met zandwinning, waardoor de archeologische lagen hier vaak
verstoord zijn. Uit verschillende archeologische onderzoeken is echter gebleken dat op de
overgang van de strandwal naar de strandvlakte er vaak nog een intacte bodem opbouw
aanwezig is. Ook kunnen er goed geconserveerde archeologische resten aanwezig zijn op lager
gelegen delen van de strandwal, op locaties waar er veen vervorming heeft plaats gevonden. Op
de flanken van de strandwallen zijn er in de omgeving van het plangebied verschillende
waarnemingen gedaan van bewoningssporen die dateren vanaf het Late Neolithicum.
Voor het bepalen van de archeologische waarde en verwachting van het plangebied is uitgegaan
van de archeologische beleidskaart die behoort bij de in 2008 vastgestelde beleidsnota: 'Het
bodemarchief ontrafeld'. Voor het maken van de beleidskaart is gebruikgemaakt van de
Cultuurhistorische hoofdstructuur van de Provincie Zuid-Holland (CHS)en de Indicatieve Kaart
Archeologische Waarden (IKAW) die is opgesteld door de Rijksdienst voor het Cultureel
Erfgoed. Volgens de CHS ligt het plangebied in een gebied met een zeer hoge kans op het
aantreffen van archeologische resten. De Indicatieve Kaart Archeologische Waarden (IKAW) is
opgesteld op basis van de bodemkundige en archeologische gegevens. Deze kaart geeft een
geschatte verwachting op het aantreffen van archeologische waarden binnen een gebied. Daar
het hier een indicatie betreft gemaakt op basis van interpolaties met kaartmateriaal (schaal
1:50.000) dient de verwachting voor specifieke gebieden altijd te worden getoetst. Volgens de
IKAW 3 ligt het plangebied voor het grootste deel in een gebied met een middelhoge kans op
het aantreffen van archeologische resten. Een klein gedeelte heeft een hoge kans op het
aantreffen van archeologische resten. Het betreft hierbij het gebied waar zich de strandwal
88

evindt. Zowel in de CHS, IKAW als ook voor de archeologische beleidskaart van de Gemeente
Leidschendam Voorburg is de verwachting gebaseerd op de geomorfologische locatie van het
gebied en de reeds bekende archeologische waarnemingen. Dit betekent dat de hoge
archeologische verwachting eerst getoetst dient te worden voordat er in het plangebied bodem
ingrepen gaan plaats vinden.
Op basis van bovenstaande gegevens geldt voor het plangebied de volgende specifieke
archeologische verwachting:
Nieuwe Steentijd en Bronstijd
In het plangebied kunnen sporen vanaf het midden Neolithicum worden verwacht (3400-2850 v.
Chr.). In deze periode raakt de meest oostelijke strandwal geschikt voor bewoning doordat de
meer westelijk gelegen strandwallen voldoende bescherming boden tegen de zee. De
hooggelegen strandwal was een geschikte plaats voor permanente bewoning en de omgeving
bood voldoende voedsel. Op de strandwallen vond zowel de bewoning als ook de akkerbouw en
veeteelt plaats. De wijde omgeving, met in het westen de kust en in het oosten getijde bekkens
en veenmoerassen, werd geëxploiteerd als jacht- en verzamelgebied. De neolithische bewoning
in dit gebied valt onder de Vlaardingen Cultuur, waarmee de vindplaatsen in het westelijk
rivierengebied, het getijdengebied en de strandwallen worden bedoeld. In het plangebied kunnen
resten worden aangetroffen van permanente bewoning uit de Vlaardingen Groep. Het gaat
daarbij om huisplattegronden, aardewerk, vuursteen en organische resten. Deze bewoning wordt
in de bovenste laag van het zand verwacht.
In ARCHIS is direct ten oosten van het plangebied één vondstmelding (21925, Park
Leeuwensteijn) geregistreerd uit de Bronstijd (2000-1800 v. Chr.), het betreft hier een afvallaag.
Ten westen van het plangebied lag in deze periode een groot veengebied, waardoor de oudste
strandwal relatief geïsoleerd kwamen te liggen. Desalniettemin bleef de strandwal geschikt voor
bewoning. Er bestaat hierdoor een reële kans op het aantreffen van nederzettingen en
huisplaatsen uit deze periode.
IJzertijd-Romeinse tijd
Op de strandwal van Leidschendam-Rijswijk is op verschillende locaties aardewerk uit de
IJzertijd aangetroffen. De aanwezigheid van een inheemse nederzetting op de plaats van het
latere Forum Hadriani in het huidige Voorburg wijst erop dat het gebied in de IJzertijd bewoond
was. Door de Romeinse handelsnederzetting en de bijbehorende markteconomie zullen de
contacten tussen de inheemse bevolking en de Romeinen intensief zijn geweest. De
aanwezigheid van geïmporteerd Romeins aardewerk in een inheemse nederzetting of in
associatie met inheems aardewerk zal in dit gebied veelvuldig voorkomen. Rond 270 na Chr.
wordt Forum Hadriani verlaten.
Vroege Middeleeuwen-Nieuwe Tijd
Over de Vroege Middeleeuwen (450-1050 na Chr.) is weinig tot niets bekend over dit gebied.
Vermoed wordt dat er een substantiële bevolkingsafname was ten opzichte van de Romeinse
Tijd. Hierdoor zijn sporen uit de Vroege Middeleeuwen relatief zeldzaam. Aan het einde van de
Vroege Middeleeuwen, ten tijde van de eerste vermelding van Foreburg, is de omgeving van het
onderzoeksgebied permanent bewoond. Vanaf deze periode neemt de bevolking omvang en
daarmee de kans op archeologische resten sterk toe. In de late Middeleeuwen en de Nieuwe
tijd heeft het gebied een agrarische bestemming.
7.2 Cultuurhistorie II
7.2.1 Algemeen
Het plangebied
Het plangebied is een duidelijk woongebied met overwegend vooroorlogse bebouwing. De
bebouwing bestaat voornamelijk uit eensgezinswoningen uit de jaren 1910 - 1930. Toch
ontbreken ook een 1950-er jaren en een 1980-er jaren wijk niet. Verspreid in het plangebied
bevinden zich meerdere scholen, zowel uit de jaren '20 en '30 als van recentere datum.
Hetzelfde geldt voor kantoren. De bebouwing is over het algemeen kwalitatief uitstekend en op
89

meerdere plaatsen van hoge kwaliteit wanneer er sprake is van riante bebouwing of
indrukwekkende straten of ensembles.
Architect Van der Kloot Meijburg
De Haagse architect van der Kloot Meijburg heeft een belangrijk stempel gedrukt op Voorburg.
Dat geldt o.a. voor dit plangebied. De gemeente voorzag in 1916 goede mogelijkheden om het
inwonertal te vergroten. Van verschillende kanten was er vraag naar woningen en bouwgrond
voor woningen. Van der Kloot Meijburg kreeg opdracht om in overleg met de directeur
gemeentewerken het Uitbreidingsplan op te stellen. Hij had al eerder aandacht gevraagd voor
een verantwoorde inrichting van Voorburg. In januari 1917 werd het plan door de gemeenteraad
goed bevonden en ter visie gelegd en daarna aan de Provinciale Commissie voor
Uitbreidingsplannen en aan de Gezondheidsraad voorgesteld. De goedkeuring volgde op 3 juni
1918.
Van der Kloot Meijburg had als uitgangspunt gekozen: het karakter van Voorburg als 'dorp' voor
de toekomst te behouden zodat het zich verder tot een 'tuindorp' zou ontwikkelen. Hij
onderscheidde verkeerswegen en woonstraten in zijn ontwerp waarbij de ligging en breedte van
de hoofdverkeerswegen in overleg met omliggende gemeentes werd bepaald en de woonstraten
zo smal en goedkoop mogelijk konden worden aangelegd.
Het ontwerp omvatte de invullingen van aanpassingen aan de dorpskern, de uitbreiding richting
noordoost naar de gemeente Veur, noordwest richting Den Haag en zuidwest richting Rijswijk.
Het stratenplan bevatte een aantal schuine doorsteken die door hun ruime opzet en in
combinatie met verschillende parken voor een levendig karakter zorgden en de verkeersstromen
moesten spreiden. Verder laag gesloten bebouwing met voor- en achtertuinen. De lengte van de
bouwblokken was echter niet meer dan vier kavels, zodat er eigenlijk sprake was van half open
bebouwing. De hoofdwegen hadden nadrukkelijk een doorgaand karakter doordat de zijstraten
betrekkelijk smalle openingen in de straatwand vormden. In de woonstraten was de ruimte met
zorg vormgegeven door de straatassen te verschuiven, pleintjes vrij te houden en steeds een
vernauwing te maken bij de aansluiting op de verkeerswegen. De strandwal bepaalde de
aanwezige grondstructuur. Van der Kloot Meijburg maakte zich sterk voor parken en het open
houden daarvan. Verder pleitte hij voor het weren van fabrieksterreinen. De tramlijn is uitgevoerd
naar zijn ontwerp. Arbeiderswoningcomplexen worden steeds op het tweede plan, uit het zicht
van de hoofdwegen geprojecteerd. Van der Kloot Meijburg had zelfs de hoogte van de tuinmuren
en het welstandstoezicht op zijmuren geregeld.
Het elegante bochtenverloop van de Parkweg, dat een romantische Engelse landschapsaanleg
suggereerde, is door Van der Kloot Meijburg met hand en tand verdedigd tegen het rechtlijnig
gedachte stoomtramtracé. Met gebruikmaking van de aanwezige stedebouwkundige
structuurelementen bestaande uit parken van buitenplaatsen, maar ook van toevallig aanwezig
natuurschoon werd op organische wijze het nieuwe tuindorp, met daarin opgenomen drie
villaparken, verbonden met de oude dorpskern. (uit: Vogelezang, M., Herman van der Kloot
Meijburg (1857-1961), de positie van de Haagse architect Herman van der Kloot Meijburg in het
vooroorlogse debat over het modernisme in de architectuur), Leidschendam-Voorburg 2008.
7.2.2 Beleidskader cultuurhistorie
7.2.2.1 Rijksbeleid
Besluit ruimteljke ordening (Bro)
Vanaf 1 januari 2012 zijn gemeenten op grond van de Bro, artikel 3.1.6., verplicht om
cultuurhistorie op te nemen in bestemmingsplannen. Dit houdt in dat er een inventarisatie moet
plaatsvinden van de aanwezige cultuurhistorische waarden in het bestemmingsplangebied en
dat in het BP antwoord moet worden gegeven op de vraag hoe hier mee om wordt gegaan (Bro,
artikel 3.1.6., tweede lid, onderdeel a). Cultuurhistorie omvat historische (steden)bouw en
infrastructuur, archeologie en cultuurlandschap.
Modernisering Monumentenzorg
Als gemeente hebben we de ambitie om het onderscheidend vermogen van cultuurhistorie in te
90

zetten om ons als aantrekkelijke woonstad te profileren. Ook het rijksbeleid Modernisering
Monumentenzorg (MoMo), is erop gericht om cultuurhistorie via planologische instrumenten te
borgen. Behoud door ontwikkeling is hierbij het credo.
Monumentenwet 1988
Rijksmonumenten en beschermde stads- en dorpsgezichten worden volgens de
Monumentenwet 1988 beschermd. Ontwikkelingen in en nabij dergelijke monumenten mogen
niet plaatsvinden zonder voorafgaand schriftelijke toestemming van het bevoegd gezag.
Voor Rijksmonumenten is in de Monumentenwet, paragraaf 2. artikel 11, bepaald dat:
1. het verboden is een beschermd monument te beschadigen of te vernielen;
2. het verboden is zonder of in afwijking van een vergunning:
een beschermd monument af te breken, te verstoren, te verplaatsen of in enig
opzicht te wijzigen;
een beschermd monument te herstellen, te gebruiken of te laten gebruiken op een
wijze, waardoor het wordt ontsierd of in gevaar wordt gebracht.
Voor Beschermde stads- en dorpsgezichten is in de Monumentenwet, Hoofdstuk IV. artikel 37,
bepaald dat:
1. In beschermde stads-of dorpsgezichten het verboden is een bouwwerk geheel of
gedeeltelijk af te breken zonder of in afwijking van een schriftelijke vergunning van
burgemeester en wethouders (sloopvergunning). Paragraaf 3.4.2 van de Wet ruimtelijke
ordening is op deze vergunning van toepassing.
2. Burgemeeester en wethouders de aanvrager van een sloopvergunning als bedoeld in het
eerste lid kunnen verplichten een rapport over te leggen waarin de archeologische waarde
van de bodem onder het af te breken bouwwerk naar het oordeel van burgemeester en
wethouders in voldoende mate is vastgesteld;
3. aan een sloopvergunning als bedoeld in het eerste lid in het belang van de archeolgische
monumentenzorg voorschriften kunnen worden verbonden met betrekking tot de wijze van
slopen.
7.2.2.2 Provinciaal beleid
De Provinciale Structuurvisie en de Verordening Ruimte
De Provinciale Structuurvisie en de Verordening Ruimte zijn vastgesteld in 2010. De
actualisering 2011 is vastgesteld op 29 februari 2012.
Hoofdstuk 4.8.2. van de Structuurvisie betreft "Behouden van de Cultuurhistorische
Hoofdstructuur". Een van de ambities daarbij is het beschermen van landgoederenzones en
landgoed- en kasteelbiotopen.
Landgoederenzone Vlietzone
in de gemeente Leidschendam-Voorburg ligt de landgoederenzone Vlietzone. Deze zone is een
van de kroonjuwelen van het cultureel erfgoed. De bescherming is gericht op het behoud van de
uitzonderlijke kwaliteit. Criteria die hiervoor worden gehanteerd:
een vrije ligging en zichtassen zijn belangrijk
het gaat om de continuiteit van het karakter van de zone
ontwikkelingen die afbreuk doen aan de landschappelijke en/of cultuurhistorische waarden
van de landgoederenzone Vlietzone zal de provincie Zuid-Holland niet toestaan.
Landgoedbiotoop Eemwijk en Vliet en Burgh (geregistreerd onder Eemwijk)
Binnen de landgoederrenzone ligt de landgoedbiotoop Eemwij. Deze maakt deel uit van het
Beleidskader Historische Landgoederen. Hierin staat welk beleid de provincie voert voor de
instandhouding en ontwikkeling van de historische landgoederen in Zuid-Holland vanuit
bescherming ('mooi'), cultuurparticipatie en recreatie/toerisme ('meedoen'). De landgoedbiotoop
vormt artikel 14 uit de Verordening Ruimte. De verordening maakt onderdeel uit van de
Provinciale Structuurvisie. Voor landgoed- en kasteelbiotopen en landgoederen zones geldt dat
bij ruimtelijke ontwikkelingen in de omgeving van een landgoedbiotoop rekening moet worden
91

gehouden met de kwaliteiten van die biotoop. Tevens wordt bevorderd dat het behoud van
cultuurhistorisch waardevolle structuren, complexen, ensembles en elementen
Verordening Ruimte, artikel 14: Landgoed en kasteelbiotoop:
In artikel 14, lid 1 is bepaald dat als een bestemmingsplan nieuwe ontwikkelingen mogelijk
maakt voor gronden gelegen binnen de biotoop van de afzonderlijke landgoederen en
kastelen/kasteelruines, dienen de waarden van de landgoed- en kasteelbiotoop te worden
beschermd en waar mogelijk gericht te zijn op verbetering en versterking van de kwaliteit van het
landgoed of het kasteel en hun biotoop.
In lid 2 is bepaald dat als een bestemmingsplan een nieuwe ontwikkeling mogelijk maakt voor
gronden gelegen binnen de biotoop van een landgoed of een kasteel/lasteelruine het
bestemmingsplan een beedlkwaleitsparagraaf dient te bevatten, waarin het effect van deze
ontwikkeling op de landgoed- of kasteelbiotoop wordt beschreven.
In lid 3 is bepaald dat het mogelijk is af te wijken van het bepaalde in lid 1 indien sprake is van
bouwmogelijkheden in het vigerend bestemmingsplan of indien of indien sprake is van een groot
openbaar belang en er geen reele andere mogelijkheid is. De toelichting van het
bestemmingsplan moet hierover een verantwoording bevatten.
Verordening Ruimte, artikel 14: Molenbiotoop
Lid 1 molenbiotoop
Bestemmingsplannen voor gronden gelegen binnen de molenbiotoop van traditionele
windmolens, moeten de vrije windvang en het zicht op de molen voldoende garanderen. Daartoe
worden in de bestemmingsplannen regels opgenomen
7.2.2.3 Gemeentelijk beleid
Structuurvisie:
In de structuurvisie (vast te stellen door de gemeenteraad L-V op 25-9-2012) wordt gesteld dat
versterking van de cultuurhistorische waarden van gebieden waaronder de Vlietzone en het
Historisch lint bijdraagt aan de identiteit, kwaliteit, beleving en diversiteit van de bestaande en
nieuwe woonmilieus.
Een integrale benadering zal het vertrekpunt moeten zijn om tot de gewenste ruimtelijke
kwaliteit te komen. Cultuurhistorie is een onmisbaar onderdeel om met wonen en
maatschappelijke voorzieningen, groen, water en openbare ruimte, duurzaamheid en
leefbaarheid te komen tot versterking van de groene woonstad.
De structuurvisie gaat verder in op de identiteitsdragers die er in zijn algemeenheid op gericht
zijn de identiteit, kwaliteit en beleving van de stedelijke ruimte te versterken.
Cultuurhistorische analyse Vlietoevers
De gemeenteraad van Leidschendam-Voorburg heeft in 2010 de Cultuurhistorische analyse
Vlietoevers vastgesteld. Opvaarten en sloten rondom de buitenplaats waren een belangrijk
onderdeel van de waterhuishouding en infrastructuur.
Erfgoedverordening Leidschendam-Voorburg
Gemeentelijke monumenten worden beschermd volgens de Erfgoedverordening
Leidschendam-Voorburg 2010.
7.2.3 Beeldkwaliteitsparagraaf
In voorliggend bestemmingsplan is op de Buitenplaats Eemwijk de mogelijkheid geschapen om
maximaal 15 woningen te realiseren.
Hiertoe is voor de locatie Eemwijk een ruimtelijk kader opgesteld, dat op 8 mei 2012 door de
raad van de gemeente Leidschendam-Voorburg is vastgesteld. In dit kader zijn de effecten
beschreven van de ontwikkeling als ook op welke wijze de cultuurhistorische en ruimtelijke
waarden worden beschermd.
92

Het vastgestelde ruimtelijk kader is te vinden in bijlage 3 van de Buitenplaats Eemwijk en is
middels een wijzigingsbevoegdheid onderdeel van dit bestemmingsplan.
7.2.4 Cultuurhistorische gebiedsbeschrijving
7.2.4.1 Landgoederenzone, landgoedbiotoop en molenbiotoop
Algemeen.
De historische landgoederen in Zuid-Holland zijn van grote betekenis voor de omgeving. Ze
vormen met hun rustige en statige karakter rustruimten in het stedelijk gebied. Ze zijn indertijd
ontworpen als buitenplaats en maken zo deel uit van het culturele erfgoed. Landgoederen
vormen een belangrijk onderdeel van de Cultuurhistorische Hoofdstructuur. Landgoederen
dragen bij aan de landschappelijke en recreatieve kwaliteit van hun omgeving.
lichtgroene zone: Landgoederenzone VlietzoneDonkergroene vlekken + stippen: Landgoedbiotoop Eemwijk en Vliet en Burgh rode
stippellijn: deel van de molenbiotoop
Landgoederenzone Vlietzone
Een deel van de Zuid-Hollandse Landgoederenzone Vlietzone strekt zich uit over het
plangebied, te weten Landgoederenzone Vlietzone.
Landgoedbiotoop Eemwijk
Binnen de Landgoederenzone Vlietzone valt de landgoedbiotoop Eemwijk.
Om er voor te zorgen dat dit unieke culturele erfgoed niet verloren gaat, heeft de provincie een
zogeheten "Landgoedbiotoop" opgesteld. Een landgoedbiotoop is een middel om de
cultuurhistorische en ruimtelijke waarden van de aangewezen landgoederen te beschermen en
te versterken. Het betreft een buffer die als contour om buitenplaatsen of een groep van
buitenplaatsen heengetrokken wordt en waar voor de planvorming dezelfde uitgangspunten
gelden. De landgoedbiotoop maakt deel uit van het Beleidskader Historische Landgoederen.
Hierin staat welk beleid de provincie voert voor de instandhouding en ontwikkeling van de
93

historische landgoederen in Zuid-Holland vanuit bescherming ('mooi'), cultuurparticipatie en
recreatie/toerisme ('meedoen').
De (historische) buitenplaats bestaat uit 2 naast elkaar liggende complexen, te weten Eemwijk
en Vliet en Burgh.
1. Eemwijk
De (historische) buitenplaats Eemwijk is van oorsprong een 17e eeuwse boerenhofstede, nu
staat er een landhuis (1918) met koetshuis, portierswoning, oranjerie (afgescheiden van
Eemwijk) en tuin naar ontwerp van D.F. Tersteeg. Hoewel de buitenplaats Eemwijk geen
complexe bescherming heeft, zijn het huis, het toegangshek, het poortgebouw en de oranjerie
(afgescheiden van het complex) rijksmonument.
Het huis was/is in gebruik als kantoorruimte, ernaast zijn bijgebouwen gerealiseerd. Het park
aan Oosteinde is intact, net als de oranjerie, portierswoning en het ingangshek.
2. Vliet en Burgh
Vliet en Burgh is in 1908 gebouwd ter plaatse van een 17e eeuws huis met burchttoren. Het
huis is nu in gebruik als kindertehuis, daarvoor zijn bijgebouwen geplaatst aan de Vlietzijde.
Een brede wegsloot loopt aan de kant van het Oosteinde langs beide parken en is verbonden
met de Vliet. Vliet en Burgh is geen beschermd complex. Vliet en Burgh is destijds opgenomen
op de MIP lijst (het Monumenten Inventarisatie Project. Uit deze lijst werden uiteindelijk de
rijksmonumenten geselecteerd).
Het Oosteinde is duidelijk herkenbaar als een basisstructuur waaraan bede buitenplaatsen zijn
gekoppeld. Het historisch profiel is met name in het noorden van het Oosteinde goed bewaard
gebleven, omdat daar wegsloten, kavelsloten, ingangshekken en laanbomen nog aanwezig zijn.
Tussen de buitenplaatsen zijn vrij veel kavelsloten dwars op de weg bewaard. In de Vlietzone is
het belang van laanbomen, weg- en kavelsloten en erfafscheidingen voor herkenbaarheid als
buitenplaatsenzone duidelijk zichtbaar. De Vliet had een belangrijke functie voor het vervoer van
goederen en personen. De opvaarten en sloten rondom de buitenplaats waren een belangrijk
onderdeel van de waterhuishouding en infrastructuur. De kavelsloot tussen Vliet en Burgh en
Eemwijk is een eeuwenoude structuur. Vanuit cultuurhistorisch oogpunt zijn ingrepen in
historische waterstructuren ongewenst
7.2.4.2 Identiteitsdragers
Algemeen:
In de structuurvisie (vast te stellen door de gemeenteraad L-V op 25-9-2012) wordt gesteld dat
versterking van de cultuurhistorische waarden van gebieden waaronder de Vlietzone en het
Historisch lint bijdraagt aan de identiteit en diversiteit van de bestaande en nieuwe woonmilieus.
Een integrale benadering zal het vertrekpunt moeten zijn om tot de gewenste ruimtelijke
kwaliteit te komen. Cultuurhistorie is een onmisbaar onderdeel om met wonen en
maatschappelijke voorzieningen, groen, water en openbare ruimte, duurzaamheid en
leefbaarheid te komen tot versterking van de groene woonstad. De structuurvisie gaat verder in
op de identiteitsdragers die er in zijn algemeenheid op gericht zijn de identiteit, kwaliteit en
beleving van de stedelijke ruimte te versterken.
Er zijn 3 identiteitsdragers: het Oosteinde, de Parkweg en de Vlietzone. Deze, zijn er in zijn
algemeenheid op gericht de identiteit, kwaliteit en beleving van de stedelijke ruimte te
versterken.
94

Groene band: Identiteitsdrager: Historisch lint (Oosteinde en Parkweg)
Toelichting Oosteinde
De Heerweg, in 1328 genoemd, volgt deels (aan de westzijde) het traject van het latere
Oosteinde. De Heerweg is gelegen op een strandwal. Langs de groene long van het huidige
Oosteinde bevindt zich passende bebouwing. Aan de noordzijde voornamelijk begin 20 e eeuwse
statige woningen. In oostelijke richting, tussen de Weverslaan en de Oranje Nassaulaan
bevinden zich tevens woningen uit het laatste kwart 19 e eeuw. Verder in oostelijke richting, tot
aan het eind van het plangebied, is de bebouwing uit voornamelijk de jaren '20. Tussen de
Loolaan en het einde van het plangebied bevinden zich drie moderne woningen. De bebouwing
blijft echter statig en ruim opgezet. De herkenbaarheid, karakeristiek en continuïteit van de
cultuurhistorische waarden van het groen en de architectuur dient behouden te blijven.
Aan de Vlietzijde begint het Oosteinde met riante vrijstaande en behoudenswaardige villa's uit
de jaren '10 van de 20 ste eeuw, met percelen van ca. 90 meter diep. Oostelijk van de RK kerk uit
1893 bevindt zich de Vlietwijck uit de jaren '80 van de 20 ste eeuw. Tussen de Rembrandtlaan en
buitenplaats Vliet en Burgh wederom riante bebouwing uit de eerste helft 20 e eeuw, met
daartussen het object 'Schoonoord' uit 1827. De twee oost-west zichtlijnen, over het Oosteinde
en over de Vliet, vormen een basisstructuur die ten grondslag ligt aan de landgoederenzone
Vlietzone. Voor de gehele zuidwest zijde van het Oosteinde geldt dat de herkenbaarheid,
karakteristiek en continuiteit van de cultuurhistorische waarden van het groen en de architectuur
behouden dient te blijven.
Toelichting Parkweg
Het Historisch lint dat over de Parkweg voert, vertoont een elegant bochtenverloop dat een
romantische Engelse landschapsaanleg suggereert. De Haagse architect Van der Kloot
Meijburg heeft deze aanleg met hand en tand verdedigd tegen het rechttrekken voor het
stoomtramtracé. De indrukwekkende brede weg wordt aan beide zijden geflankeerd door deels
riante vrijstaande bebouwing en geschakelde of rijen woonhuizen uit de jaren 1920 en in iets
minder mate de jaren '30. Voor de gehele Parkweg geldt dat de herkenbaarheid, karakteristiek
95

en continuïteit van de cultuurhistorische waarden van de architectuur en het groen behouden
dient te blijven.
Toelichting Vlietzone
In de structuurvisie De Vlietzone is het gebied tussen het Historisch lint Parkweg en de Vliet.
Deze zone is sterk verbonden met de identiteit en geschiedenis van Leidschendam-Voorburg.
De Vliet en de Vlietoevers hebben een grote cultuurhistorische waarde dankzij ondermeer de
diverse landgoederen
7.2.4.3 Woonwijken
Park Vronestein
Park Vronestein is een riant opgezette karakteristieke woonwijk met bebouwing uit voornamelijk
de jaren '20. Gezien de herkenbaarheid en homogeniteit van de bebouwing, gelegen tussen de
Vliet en het Oosteinde geldt de dubbelbestemming cultuurhistorie Vlietzone voor dit gehele
ensemble. Vanwege bebouwing uit de jaren 1921-1933 is een prachtige variatie van
karakteristieke stijlen uit deze vooroorlogse periode herkenbaar. Twee woningen zijn uit 1906 en
enkele woningen modern. Voor het gehele Park Vronesteijn geldt dat de herkenbaarheid,
karakteristiek en continuïteit van de cultuurhistorische waarden van de architectuur en het groen
behouden dient te blijven.
Vlietwijck
De woonwijk Vlietwijck, aan de zuidoost kant van het Oosteinde uit de jaren '80, is
karakteristiek voor die periode. We zien woonerven en een bloemkoolvormige
stedebouwkundige opzet. Het gebruik van de ruimte door auto of voetgangers, van parkeerplaats
tot speelplek, is als het ware vermengd. Vlietwijk is een onaangetast ensemble en een
prachtige reflectie van de betreffende tijdgeest. Voor de gehele wijk Vlietwijk geldt dat de
herkenbaarheid, karakteristiek en continuïteit van de cultuurhistorische waarden van de
architectuur en het groen behouden dient te blijven.
7.2.4.4 Cultuurhistorische analyse Vlietoevers
Historische waterstructuren
De Cultuurhistorische analyse Vlietoevers is in 2010 vastgesteld door de gemeenteraad van
Leidschendam-Voorburg. Opvaarten en sloten rondom de buitenplaats waren een belangrijk
onderdeel van de waterhuishouding en infrastructuur.
96

In het plangebied liggen historische waterstructuren
1. Restant van de vijver van de buitenplaats Noordervliet, gelegen t.h.v. Oosteinde 22,
verbonden met de Vliet. Datering 18 e eeuw;
2. De oorspronkelijke opvaart naar de verdwenen boerderij Vlietenbrugh;
3. De Vliet.
97

Hoofdstuk 8 Juridische vormgeving
8.1 Systematiek van de bestemmingsregels
Het bestemmingsplan "Oosteinde-Parkweg" is overwegend conserverend van aard. Het
bestemmingsplan is in juridische zin op dusdanige wijze vormgegeven dat met name de
bestaande situatie is vastgelegd en dat de in het plan opgenomen flexibiliteitsbepalingen met
name gericht zijn op kleinschalige uitbreidingsmogelijkheden voor de bestaande functies dan
wel ondergeschikte functiewijzigingen. Het bestemmingsplan fungeert als toetsingskader voor
bouwplannen in het plangebied alsmede vormt het bestemmingsplan een bindend kader voor het
gebruik van gronden en opstallen in het gebied.
De juridisch-planologische regeling van dit bestemmingsplan conform de gangbare en actuele
bestemmingsplannormen en standaarden voor digitaal uitwisselbare ruimtelijke plannen. De
plandocumenten omvatten de bindende planstukken, te weten de regels en de verbeelding, en
de onderbouwende of toelichtende planstukken (de toelichting en andere onderzoeken). De
regels en de verbeelding bevatten een juridische vertaling van de beleidsvoorwaarden vanuit de
diverse overheden enerzijds (hoofdstuk 2) en van het beoogde ruimtelijk toekomstperspectief
anderzijds (hoofdstuk 4). De bindende planstukken worden nader onderbouwd met:
de toelichting op de verbeelding en regels;
nadere onderzoeken t.b.v. diverse specifieke beleidsaspecten.
8.2 Inleidende regels
De artikelen 1 en 2 omvatten alle gebruikelijke bepalingen en definities, die van belang zijn voor
de toepassing van zowel de bestemmingsregels als de dubbelbestemmingen en algemene
regels. Zodoende hebben zij een zekere betekenis voor de handhaving van de regels en de
hierin bepaalde eisen ten behoeve van de stedenbouwkundige karakteristiek, monumentale
en/of cultuurhistorische waarde enzovoorts.
8.3 Bestemmingsregels
Bedrijf
Deze bestemming omvat gronden die bestemd zijn voor bedrijven, zoals genoemd in de lijst
Staat van Bedrijfsactiviteiten, tot ten hoogste de categorie zoals die op de verbeelding is
aangegeven, met uitzondering van geluidszoneringsplichtige inrichtingen.
Bedrijf - Nutsvoorziening
Deze bestemming omvat gronden die bestemd zijn voor nutsvoorzieningen. Hieronder vallen
onder meer transformatorstations en dergelijke. Ten behoeve van de bestemming kunnen
kleinschalige bouwwerken worden opgericht.
Gemengd
Deze bestemming wordt opgelegd als er binnen een perceel meerdere hoofdfuncties aanwezig
zijn. Deze gronden zijn bestemd voor:
op de begane grond én op de verdiepingen wonen,
op de begane grond: detailhandel, bedrijven t/m categorie 2 van de Staat van
Bedrijfsactiviteiten, dienstverlening, kantoren, maatschappelijke voorzieningen.
Gemengd - 2
Deze gronden zijn bestemd voor op de begane grond detailhandel, dienstverlening, kantoren,
maatschappelijke voorzieningen, ter plaatse van de aanduiding (h=1a) is horeca toegestaan tot
de categorie zoals aangegeven op de verbeelding en wonen op de verdiepingen.
99

Gemengd - 3
Deze gronden zijn bestemd voor: bedrijven t/m categorie 2 van de Staat van Bedrijfsactiviteiten,
dienstverlening, kantoren, maatschappelijke voorzieningen en wonen op de verdiepingen.
Gemengd - 4
Deze gronden zijn bestemd voor: op de begane grond én op de verdiepingen: wonen,
detailhandel, bedrijven t/m categorie 2 van de Staat van Bedrijfsactiviteiten, dienstverlening,
kantoren, maatschappelijke voorzieningen.
Groen
Structuurbepalende groene elementen worden bestemd als Groen. Het gaat om de gronden die
in gebruik zijn als plantsoenen, bermen, speelvoorzieningen en voet- en fietspaden. Daarbij is
ten behoeve van de flexibiliteit binnen de bestemming Groen tevens de functie water
toegestaan. Op deze gronden mogen geen gebouwen worden gebouwd.
Groen - Park
Het Park Vreugd en Rust heeft de bestemming 'Groen - Park' .Deze gronden zijn bestemd voor:
a. behoud, herstel en ontwikkeling van natuurwaarden, ecologische waarden en
landschappelijke waarden;
b. groenvoorzieningen;
c. plantsoenen;
d. water.
Kantoor
De voor 'Kantoor' aangewezen gronden zijn bestemd voor:
Maatschappelijk
De in het plangebied aanwezige maatschappelijke voorzieningen voor onder andere zorg en
onderwijs en de twee kerken in het gebied worden als zodanig bestemd door middel van de
bestemming Maatschappelijk.
Maatschappelijk-Begraafplaats
Op de begraafplaats aan het Oosteinde (St. Martinuskerk) ligt de bestemming
Maatschappelijk-Begraafplaats.
Tuin
De erven rondom de diverse woningen in het plangebied zijn voorzien van de bestemming Tuin.
Binnen deze bestemming kunnen ondergeschikte uitbreidingen van de bestaande woningen
worden gerealiseerd, als erkers, fietsenbergingen en met ontheffing carports
Verkeer
De hoofdverkeersstructuur is voorzien van de bestemming Verkeer. Deze wegen dienen als
ontsluiting van de gehele wijk en hebben daarmee een belangrijke verkeersfunctie. De wegen
hebben bij uitstek een doorgaande verkeersfunctie.
Verkeer - verblijfsgebied
De overige wegen in het gebied zijn voorzien van de bestemming Verkeer - Verblijfsgebied.
Anders dan de hoofdwegen kennen deze wegen een meer gemengd karakter. Deze wegen zijn
niet gericht op het doorgaand verkeer.
Water
De belangrijke watergangen in het plangebied zijn voorzien van de bestemming Water.
Wonen en Wonen-1
De woonfunctie is de belangrijkste functie in het plangebied. Het beleid is erop gericht de
kwaliteit van de woonomgeving te behouden en waar mogelijk te versterken. Rekening houdend
100

met dit uitgangspunt wordt een regeling geformuleerd die het resultaat zal zijn van de afweging
tussen enerzijds een maximaal woongenot voor de bewoners en anderzijds de opgaaf van het
behoud van de bestaande ruimtelijke kwaliteit. Naast de bestaande situatie en de bestaande
mogelijkheden welke voortvloeien uit de vigerende regeling, is bij het toekennen van de
bestemmingen het bieden van voldoende erfbebouwingsmogelijkheden voor de bestaande
woningen het uitgangspunt. Het verschil tussen Wonen en Wonen - 1 is het al dan gestapeld
bouwen. Binnen Wonen mag dit niet, binnen Wonen - 1 mag er wel gestapeld worden gebouwd.
De grondgebonden woningen hebben de bestemming Wonen, wonen, aaneengebouwd en
vrijstaand, met inbegrip van een aan huis verbonden beroep.
Leiding - Gas
In het plangebied ligt één planologisch relevante gastransportleiding. Om de leiding te
beschermen is de dubbelbestemming Leiding - Gas opgenomen.
Waarde – Archeologie -5
In het een deel van het plangebied kunnen plekken met hoge archeologische waarden
voorkomen. Daarom is in het bestemmingsplan de bestemming "Waarde – Archeologie - 5"
opgenomen om er voor te zorgen dat deze waarden zoveel als mogelijk veilig worden gesteld.
Waarde - Archeologie -6
Een deel van het plangebied kent een lage archeologische verwachtingswaarde. Hiervoor is in
het bestemmingsplan de bestemming "Waarde - Archeologie -6" opgenomen. Dit om er voor te
zorgen dat deze waarden zoveel als mogelijk veilig worden gesteld.
Waarde - Beschermd stads- en dorpsgezicht
De Prins Albertlaan en een deel van het Oosteinde ligt binnen het Beschermd stads- en
dorpsgezicht. Daarom is in het bestemmingsplan de bestemming "Waarde Beschermd stads-
en dorpsgezicht" opgenomen om er voor te zorgen dat deze waarden zoveel als mogelijk veilig
worden gesteld.
Waarde-Cultuurhistorie
De voor 'Waarde - Cultuurhistorie' aangewezen gronden zijn primair bestemd voor het behoud
en/of de versterking van de aanwezige historisch-ruimtelijke en/of cultuurhistorische waarden.
Waterstaat-Waterkering
8.4 Algemene regels, overgangs- en slotregels
In het bestemmingsplan is een aantal algemene regels opgenomen. Het betreft hier een aantal
algemene bouw- en gebruiksregels en een aantal algemene flexibiliteitsbepalingen (algemene
afwijkingsregels en algemene wijzigingsregels). Tevens is in dit hoofdstuk de
wijzigingsbevoegdheid "Wro - zone - Wijzigingsgebied 1a" opgenomen.
Tenslotte zijn de wettelijk verplichte bepalingen ten aanzien van het overgangsrecht opgenomen
in het bestemmingsplan.
8.5 Toepassing en handhaving van het bestemmingsplan
Het ontwikkelen van beleid en de vertaling daarvan in een bestemmingsplan heeft geen zin,
indien na de vaststelling van het bestemmingsplan geen handhaving plaatsvindt. Daarom is het
belangrijk om reeds ten tijde van het opstellen van een bestemmingsplan aandacht te besteden
aan de handhaafbaarheid van de voorgeschreven regels. De wettelijke basis hiervoor is gelegd in
artikel 125 van de Gemeentewet, in samenhang met de afdelingen 5.3 en 5.4 van de Algemene
wet bestuursrecht (Awb).
Vier factoren zijn van wezenlijk belang voor een goed handhavingsbeleid:
101

1. Voldoende kenbaarheid van het plan.
Een goed handhavingsbeleid begint bij de kenbaarheid van het bestemmingsplan bij
degenen die het moeten naleven. Het bestemmingsplan is immers aan eenieder kenbaar
gemaakt zodat wordt aangenomen dat belanghebbenden in het plangebied op de hoogte
(kunnen) zijn van de regels.
2. Voldoende draagvlak voor beleid en regeling in het plan.
De inhoud van het plan kan slechts gehandhaafd worden indien het beleid en de regeling in
grote kring ondersteund wordt door de gebruikers van het plangebied. Uiteraard kan niet
iedereen zich vinden in elk onderdeel van het plan. Een algemene positieve benadering van
het bestemmingsplan is echter wel wenselijk.
3. Realistische en inzichtelijke regeling.
Een juridische regeling dient realistisch en inzichtelijk te zijn; dat wil zeggen niet onnodig
beperkend of inflexibel. Bovendien moeten de bepalingen goed controleerbaar zijn. De
regels moeten derhalve niet meer regelen dan noodzakelijk is.
4. Actief handhavingsbeleid.
Het sluitstuk van een goed handhavingsbeleid is voldoende controle van de feitelijke situatie
in het plangebied. Daarnaast moeten adequate maatregelen worden getroffen indien de
regels worden overtreden. Indien dit wordt nagelaten, ontstaat een grote mate van
rechtsonzekerheid.
De afdeling die belast is met handhaving heeft jaarlijkse handhavingsplannen en een
handhavingsprogramma voor meerdere jaren. Daarin zijn prioriteiten gesteld ten aanzien van de
te handhaven zaken. In het algemeen geldt op grond van vaststaande jurisprudentie een
beginselplicht tot handhaving. Dat neemt natuurlijk niet weg dat per geval moet worden
onderzocht of handhaving (nog) mogelijk of proportioneel is. Een uitzondering is bijvoorbeeld
concreet zicht op legalisatie van de overtreding. Bij handhaving van de regels wordt onder meer
aandacht besteed aan de normen met betrekking tot brandveiligheid en constructieve veiligheid,
monumentenstatus, toezicht op de naleving en uitvoering van omgevingsvergunningen en de
handhaving op milieu-overtredingen.
102

Hoofdstuk 9 Uitvoerbaarheid
9.1 Economische uitvoerbaarheid
Het voorliggend bestemmingsplan is consoliderend van aard. Dit houdt in dat de ruimtelijke
inrichting van het plangebied grotendeels een bestaande situatie betreft, waarvoor geen nieuwe
kosten verwacht worden die verbonden zijn aan de inrichting van dit gebied. Er worden dan ook
op de korte termijn geen nieuwe ontwikkelingen verwacht.
9.2 Maatschappelijke uitvoerbaarheid
Het opstellen van een bestemmingsplan dient zorgvuldig te gebeuren. In dat kader blijft het van
belang dat er vooroverleg met betrokken instanties, burgers en maatschappelijke organisaties
plaatsvindt, zodat in een vroeg stadium knelpunten, belangen en verbeterpunten kunnen worden
gesignaleerd. De verplichting tot het voeren van vooroverleg vloeit voort uit de artikelen 3.1.1 en
3.1.6 sub e van het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) in samenhang met het in artikel 3:2 van de
Algemene wet bestuursrecht (Awb) gecodificeerde zorgvuldigheidsbeginsel. Op grond hiervan is
de gemeente verplicht bij de voorbereiding van een bestemmingsplan de nodige kennis te
vergaren omtrent de relevante feiten en af te wegen belangen.
Het bestemmingsplan wordt niet aan inspraak onderworpen op grond van de
'Inspraakverordening gemeente Leidschendam-Voorburg 2006'. Door het volgen van de
procedure als bedoeld in artikel 3:4 Awb (uniforme openbare voorbereidingsprocedure) wordt
eenieder immers actief betrokken bij de voorbereiding van het bestemmingsplan.
Om niet voor onverwachte verrassingen te komen te staan is aan een aantal instanties gevraagd
om aan te geven welke belangen verankerd zouden moeten worden in het bestemmingsplan,
rekening houdend met de specifieke ruimtelijke kenmerken van dit gebied. Daarnaast is er op
23 januari 2012 een inloopavond geweest met betrekking tot dit bestemmingsplan.
103