Typisch Tessa School(s) - MEE Utrecht, Gooi & Vecht

Vriendenkringen 

‘Gewone dingen worden 

leuk!’ 

> PAG. 4 

Typisch Tessa 

School(s)hoppen voor een 

diploma 

> PAG. 6 

Stukkie fi etsen 

Lekker samen naar buiten! 

> PAG. 12 

Autismevriendelijk 

ELISA is mijn tweede naam 

> PAG. 18 

PERIODIEKE UITGAVE VAN 

MEE UTRECHT, GOOI & VECHT 

September 2010 9

Kort 

MEE in Hilversum is verhuisd 

Woont u in ’t Gooi en bent u van plan binnenkort naar MEE in Hilversum 

te gaan? Kom dan naar ons nieuwe adres, we zijn verhuisd naar 

de Oude Torenstraat 45, 1211 BV Hilversum. Website, e-mail en 

telefoonnummer blijven hetzelfde. 

Jaarverslag 2009 

Mensen met een beperking worden vaak gehinderd door allerlei 

belemmeringen in hun maatschappelijk functioneren. MEE Utrecht, 

Gooi & Vecht functioneert daarbij als adviseur, ondersteuner en 

MEEdenker van de cliënt waarbij de cliënt de regie over het eigen 

leven houdt. Om dit doel te bereiken én als het in het belang van 

onze cliënten is, werkt MEE UGV samen met andere organisaties. 

In het jaarverslag treft u een greep van de vele activiteiten die wij 

uitvoerden. 

Dinsdagavond telefonisch bereikbaar 

Vanaf 1 oktober is MEE ook op dinsdag tot 20.00 uur telefonisch 

bereikbaar via T 0900 633 63 63. Dit geeft u als clienten, familie, 

verwijzer of relatie de mogelijkheid om ook in de avonduren contact 

opnemen met MEE. De consulenten van MEE Utrecht, Gooi & Vecht 

zijn dan bereikbaar voor informatie, advies of aanmeldingen. 

Teleweide in Lopik 

Heeft u een vraag aan de gemeente Lopik, de bibliotheek in Lopik of 

MEE of Vitras/CMD? Dat kan via Servicepunt Teleweide, een loket 

waar u direct persoonlijk contact heeft. U kunt vragen stellen én 

zaken doen via een loket met beeldverbinding. 

Dit kan in de G. Majellaschool, het gemeentehuis en de bibliotheek 

in Lopik. 

Nieuwe MEEbus 

Heeft u ‘m al zien rijden, de nieuwe MEEbus? Een overzicht van de 

standplaatsen vindt u op de website. Of bel 0900 633 63 63. 

2 | MEE Magazine september 2010 

MEE bij u in de buurt 

OOFD- 

ORP 

ALPHEN 

A/D RIJN 

XVEEN 

GOUDA 

AMSTER- 

DAM 

AMSTELVEEN 

WOERDEN 

1 Amersfoort 

Berkenweg 7 

3818 LA Amersfoort 

Ma. t/m vr. 08.30-17.00 uur 

2 Bussum 

Landstraat 80 

1401 ES Bussum 

Wo. 09.00-13.00 uur 

3 De Bilt 

Soestdijkseweg Zuid 173 

3721 AB Bilthoven 

Op afspraak T 0900 633 63 63 

4 Hilversum 

Oude Torenstraat 45 

1211 BV Hilversum 

Ma. t/m vr. 08.30-17.00 uur 

5 Hilversum/ 

Kleine Driftbuurt 

Larenseweg 30 

1221 CN Hilversum 

Wo. 09.00-13.00 uur 

6 Houten 

Hollandspoor 1 

3994 VT Houten 

Ma. t/m vr. 09.00-12.00 uur 

7 Laren 

Onder de Bogen 1 

1251 ME Laren 

Wo. 10.00-12.00 uur 

8 Leusden 

Larikslaan 2 

3833 AM Leusden 

Vr. in de even weken 

09.00-11.00 uur 

WEESP 

HARMELEN 

MEE Utrecht, Gooi & Vecht 

Postbus 9168 

3506 GD Utrecht 

0900 633 63 63 

info@mee-ugv.nl 

www.mee-ugv.nl 

13 

11 

UTRECHT 

9 

ALMERE- 

STAD 

HILVERSUM 

DE BILT 

HUIZEN 

BUSSUM LAREN 

2 

4 5 

6 

3 

HOUTEN 

8 

ZEIST 

15 

AMERSFOORT 

LEUSDEN 

12 

1 

WIJK BIJ 

DUURSTEDE 

WOUDENBERG 

VEENENDAAL 

9 Utrecht 

Pallas Athenedreef 10 

3561 PE Utrecht 

Ma. t/m vr. 08.30-17.00 uur 

10 Veenendaal 

Laan der Techniek 22 

3903 AT Veenendaal 

Op afspraak T 0900 633 63 63 

11 Weesp 

Van Houten Industriepark 21 

1381 MZ Weesp 

Wo. 09.00-13.00 uur 

12 Wijk bij Duurstede 

Karel de Grotestraat 65 

Wijk bij Duurstede 

2e en 4e di. van de maand 

09.00-10.00 uur 

13 Woerden 

Polanerbaan 2 

3447 GN Woerden 

Vanaf 1 juli: 

Di. t/m do. 14.00-16.30 uur 

Wo. ook van 09.00-12.00 uur 

14 Woudenberg 

Schans 29 

3931 KJ Woudenberg 

1e do. van de maand 

10.00-12.00 uur 

8 

14 

HARDERWIJK 

EDE 

WAGENINGEN 

15 Zeist 

Slotlaan 14 

3701 GK Zeist 

Ma., wo. en do. 09.00-12.00 uur 

MEEbus op locatie 

Standplaatsen MEEbus bij u in 

de buurt: bel of kijk op de website. 

10

MEE Magazine 

COLOFON 

3E JAARGANG, NR 9 SEPTEMBER 2010 

MEE Magazine is een uitgave van MEE 

Utrecht, Gooi & Vecht. MEE Magazine 

informeert mensen met een beperking, hun 

netwerk, relaties en belangstellenden over 

actuele ontwikkelingen en activiteiten. Het 

blad verschijnt vier keer per jaar en wordt 

gratis aangeboden. Aan de dienstverlening 

van MEE zijn voor u geen kosten verbonden 

en u heeft geen verwijzing nodig. 

Redactie MEE Magazine 

Postbus 9168, 3506 GD Utrecht 

T 0900 633 63 63 

F 030 264 22 01 

E redactie@mee-ugv.nl 

Redactie: Anneke Kuijper, Risette Manrho 

(eindredactie), Rianne Ruiter, Lian Schepers, 

Bregje Taalman en Irma van Zand. 

Vormgeving 

Flow design + communicatie, Utrecht 

Opmaak en druk 

Artoos Communicatiegroep, Rijswijk 

MEE Magazine wordt gemaakt in samenwerking 

met andere MEE-organisaties en MEE 

Nederland. MEE Magazine is de opvolger van 

MEE idee en verschijnt 4 keer per jaar in de 

maanden maart, juni, september en december. 

Oplage 15.000 exemplaren. 

Copyright 

Overname van artikelen na toestemming van 

de redactie. 

MEE Utrecht, Gooi & Vecht is 

HKZ gecertifi ceerd 

Inhoud Nr 9 / SEPTEMBER 2010 

8 

4 VRIENDEN MAKEN 

Gewone dingen worden leuk! 

6 TYPISCH TESSA 

School(s)hoppen voor een 

diploma 

8 OUDERS & KIND 

‘Je aait toch geen meid 

van 22 over haar bol!’ 

10 ADEQUATE AANPAK OF 

PAPPEN EN NATHOUDEN? 

Kwetsbare jongeren tussen 

wal en schip 

12 STUKKIE FIETSEN 


15 ALLOCHTONE JONGEREN EN AUTISME 

Birsen wordt gezien en gehoord 

18 AUTISMEVRIENDELIJK 

ELISA is mijn tweede naam 

20 VERSTANDELIJKE BEPERKING 

EN DOOFHEID 

‘ Zonder mobieltje geen contact’ 

21 WMO CLIËNTENRAAD 

Adviseren over beleid 

i 

4 

12 

www.mee-ugv.nl 

6 

Kort 

2 MEE in Hilversum verhuisd 

2 Jaarverslag 2009 

2 Dinsdagavond telefonisch bereikbaar 

2 Teleweide in Lopik 

Thema’s 

5 Jeugd & gezin 

7 Wonen & samenleven 

13 Leren & werken 

19 Vrienden & relaties 

22 Vrije Tijd & sport 

18 

Informatie 

2 MEE bij u in de buurt 

14 Regelrecht: 

Nieuwe wet ter bescherming tegen 

gedwongen zorg 

16 Cursussen & themabijeenkomsten 

24 MEEidee 

september 2010 MEE Magazine | 3

VRIENDEN MAKEN 

DOOR IRMA VAN ZAND 

Van alle relaties die mensen in hun leven 

aangaan, is vriendschap wel één van de 

belangrijkste. Met vrienden wandel je in het 

bos, ga je samen winkelen in de stad, naar de 

bioscoop of… vul het maar in. Niets is leuker 

dan samen met je vrienden erop uit te gaan. 

Maar hoe doe je dat nu eigenlijk, vrienden 

maken? En hoe onderhoud je je vriendschap? 


VRIENDENKRINGEN i www.dewilg.nl 

www.abrona.nl/cursussen 

Gewone dingen worden 

Om vrienden te maken en te onderhouden moet je in contact komen 

met anderen. Daarom wordt de één lid van een vereniging of volgt 

een ander een cursus. Zo kom je in contact met mensen die dezelfde 

dingen leuk vinden. Het werk of de school zijn ook plekken waar je 

vrienden kunt maken. Sommige mensen maken heel makkelijk 

vrienden. Anderen hebben daar meer moeite mee, waaronder mensen 

met een (lichte) verstandelijke beperking. Zij willen wel vrienden 

maken, maar vinden niet de geschikte plek om dat te doen. Of vinden 

het lastig om contact te leggen. Daarom zijn De Wilg, Alleato en MEE 

het project Vriendenkring gestart. 

KENNISMAKEN 

Mensen met een lichte verstandelijke beperking die op zoek zijn 

naar vrienden kunnen dat met één telefoontje of per e-mail aangeven 

bij De Wilg. Sofi e Kock, recreatiecoördinator bij De Wilg, stuurt 

hen dan een inschrijfformulier. ‘Het is meer een vragenlijst’, vertelt 

ze. ‘Behalve de contactgegevens vragen we naar de leeftijd en hobby’s 

van de mensen. Ook vragen we op welke dagen men beschikbaar 

is en naar wat voor vrienden men op zoek is. Verder willen we graag 

weten hoe de mensen wonen en of ze in staat zijn zelfstandig te 

reizen. Want als je met je vrienden iets gaat doen, moet je jezelf wel 

kunnen verzorgen en een beetje mobiel zijn.’ 

Wie een vriendenkring wil opbouwen, is welkom tijdens een informatieavond 

van De Wilg. De avonden zijn op verschillende plekken in 

de provincie Utrecht. Sofi e: ‘Op zo’n avond leggen we uit wat een 

vriendenkring is, wat je van zo’n kring kunt verwachten en vooral: 

wat vrienden van elkaar mogen verwachten. We laten iedereen met 

elkaar kennismaken en vertellen wie ze zijn en wat ze graag willen 

doen en met wie. Als er tijdens de avond al een klik is tussen een aantal 

mensen maken we een vriendenkring. Zo niet, dan gaan we na de 

kennismaking op zoek naar vrienden die wel bij elkaar passen. ‘ 

Bij iemand uit de kring op de thee gaan, 

kan heel gezellig zijn 

SAMEN IETS DOEN 

Een vriendenkring bestaat uit vier of vijf mensen. Samen spreken zij 

af wat ze gaan doen. ‘Populaire activiteiten zijn sporten, naar de fi lm 

gaan, winkelen en uitstapjes maken’, vertelt Nicole de Jonge. Zij is 

directeur van De Wilg. ‘Maar samen bij iemand uit de kring op de 

thee gaan, kan ook al heel gezellig zijn. Iedereen betaalt dan bijvoorbeeld 

een euro voor de taart of lekkere koekjes voor bij de thee. Een 

activiteit hoeft niet altijd veel geld te kosten. Het gaat om samen zijn

leuk! 

met mensen met wie je het goed kunt vinden. Het gaat om gewone 

dingen die leuk worden omdat je ze samen met vrienden doet. Bij 

vrienden hoef je ook niet extra je best te doen. Of bang te zijn dat 

iemand van de groep je raar vindt. Vrienden begrijpen elkaar en 

willen het vooral gezellig hebben met elkaar.’ 

VRIENDEN MAKEN ÉN HOUDEN 

Wie een vriendenkring wil opbouwen, maar dat nog iets te spannend 

vindt, kan eerst de cursus ‘Vrienden maken’ gaan volgen. Abrona 

Vrije Tijd & Leren organiseert deze cursus. Docent Janneke Geerse: 

‘Tijdens acht bijeenkomsten leer je allemaal manieren om vriendschappen 

op te bouwen en te behouden. In de cursus maken we 

gebruik van video’s en rollenspelen. We oefenen bijvoorbeeld hoe je 

met elkaar kennismaakt. Geef je elkaar de hand? Kijk je de ander 

aan? En hoe kijk je dan? Ik laat bijvoorbeeld zien dat boos kijken niet 

helpt om contact te maken.’ 

Een ansichtkaart krijgen, dat vindt iedereen 

hartstikke leuk 

Vrienden blijven, dat vinden de cursisten vaak ook lastig. In de cursus 

krijgen ze daarvoor allerlei tips. ‘We leren de cursisten zelf initiatief 

nemen’, vertelt Janneke. ‘Een ansichtkaart krijgen, dat vindt iedereen 

hartstikke leuk. Dus: stuur iemand zelf eens een ansichtkaart. Vrienden 

hebben, betekent ook dat je zelf een vriend moet zijn. Samen 

met de cursisten bedenken we aan wie zij een kaart kunnen sturen. 

Wie daar blij mee zal zijn. Daarbij vind ik het een sport om de cursisten 

te laten zien dat hun vriendenkring uit meer mensen kan 

bestaan dan alleen uit hun familie en begeleiders.’ 

OPROEP! 

Veel mensen met een (lichte) verstandelijke beperking hebben 

belangstelling getoond voor de vriendenkring. Daarom is De Wilg 

dringend op zoek naar vrijwilligers om nieuwe vriendenkringen te 

kunnen starten. Sofi e: ‘Een vriendenkring wordt namelijk altijd begeleid 

door een vrijwilliger. Die is er om te helpen met het contact leggen 

en het onderhouden van de vriendschappen. Want de vriendenkringen 

hebben enige zekerheid en houvast nodig. Wij trainen de 

vrijwilligers in hoe ze dat het beste kunnen doen. Zonder dat ze de 

regie van een vriendenkring overnemen.’‘ Als je een beetje affi niteit 

hebt met de doelgroep, dan is dit een heel leuk vrijwilligerswerk’, vult 

Nicole aan. ‘Je doet zelf namelijk ook alleen maar leuke dingen!’ 

Iets voor jou? Bel 030 251 36 72. < 

Jeugd & gezin 

OPENING DE TWYN 

Op 29 september 2010 wordt de Twyn offi cieel geopend. De Twyn 

is een plek waar ouders en jeugdigen dagelijks terecht kunnen 

met allerlei vragen over opgroeien en opvoeden. Gewoon vragen! 

Bijvoorbeeld over slapen, voeding, pesten, alcohol, school(keuze), 

relaties, seksualiteit, drugs of andere thema’s. Medewerkers van 

De Twyn zijn geïnteresseerd, deskundig en betrokken. Ze geven 

niet alleen informatie en advies, maar willen ouders en jeugd 

actief op weg helpen. Mede door er op uit te gaan. Zo zullen ze in 

de toekomst regelmatig in de bibliotheek te vinden zijn om informatie 

te verstrekken over verschillende thema’s. Ook zullen ze 

voorlichting geven op scholen en aanwezig zijn op wijkavonden. 

Op de website, www.cjgveenendaal.nl, vindt u algemene opvoedingsinformatie 

vanaf de geboorte van een kind tot aan jong 

volwassenheid. Ook is er informatie op de website te vinden over 

activiteiten en cursussen in Veenendaal en omgeving. 

NETWERK RONDOM 

Netwerk Rondom is een netwerk voor en door ouders. Ouders 

van kinderen met een verstandelijke handicap, Niet Aangeboren 

Hersenletsel of een stoornis in het autistisch spectrum. Netwerk 

Rondom is ontstaan uit een initiatief van ouders die zich zorgen 

maken over de toekomst van hun kind. Samen keken zij naar de 

wensen van ouders én van hun kinderen. Zij vormden samen een 

beeld van de toekomst van hun gehandicapte kind. En de wijze 

waarop hun kind zich daar goed bij zou voelen. Deze ouders 

hebben samen de eerste stappen gezet. Door de problematiek 

onder ogen te zien, te bespreken en structurele oplossingen te 

zoeken. Zo bedachten zij een netwerk waarmee de zorg en 

ondersteuning wordt opgevangen die ouders niet meer kunnen 

geven. Netwerk Rondom: T030 236 37 99 of 

info@netwerkrondom.nl 

BROCHURE OPVOEDING & ONTWIKKELING 

Alle ondersteuningsmogelijkheden die u bij MEE op het gebied 

van Opvoeding & Ontwikkeling kunt krijgen zijn nu gebundeld in 

één overzichtelijke brochure. In de brochure wordt uitleg gegeven 

over: 

• ondersteuning bij opvoeding en ontwikkeling; 

• advies en ondersteuning in de kinderopvang; 

• schoolmaatschappelijk werk; 

• Integrale Vroeghulp; 

• cursussen en themabijeenkomsten voor ouders en kinderen 

met een beperking. 

De brochure is te vinden in de infocentra van MEE en op 

de website. U kunt natuurlijk ook een brochure bestellen 

via T 0900 633 63 63. 


TYPISCH TESSA 

School(s)hoppen voor een diploma 


Tessa Stolvoort was vier jaar toen bij haar de 

diagnose autisme werd vastgesteld. Een 

IQ-test wees uit dat zij een IQ had van 64. 

Na het medisch kinderdagverblijf leek een 

ZMLK-school de beste schoolkeuze. Tessa 

ging naar de Koningin Emmaschool. Met de 

verwachting dat zij daar tot haar twintigste 

jaar zou blijven. Die verwachting moest 

echter worden bijgesteld, want Tessa bleek 

veel meer in haar mars te hebben. 

Op de ZMLK-school werd dat al duidelijk. ‘Hoewel ze niet zo spraakzaam 

is, las ze ineens overal waar we kwamen, teksten hardop voor’, 

vertelt moeder Annette. ‘Van de krant in huis tot de menukaart in het 

restaurant. Ze kon zomaar lezen! Dat was opmerkelijk, want op 

school werkte ze nog met symbolen en pictogrammen. Spellen had 

ze ook nog niet geleerd.’ De school zag dat hun leerling meer in haar 

mars had en Tessa kreeg lesmateriaal van het reguliere basisonder- 


wijs. Die lesstof bleek ook nog niet voldoende om haar leergierigheid 

te stillen. Tessa zegt: ‘Ik verveelde me heel vaak en vroeg altijd om 

extra werk.’ Na drie jaar concludeerden de school en de ouders: 

“Tessa kan veel meer dan deze school haar kan bieden. Het is niet 

verstandig dat ze blijft”. Samen met de school gingen Annette en 

haar man op zoek naar een school die de ontwikkeling van hun kind 

beter wist te stimuleren. 

TÉ INTELLIGENT 

Maar, een school vinden waar Tessa op haar plek zat, viel niet mee. 

Een traject van meerdere scholen volgde. Terugkijkend vertelt 

Annette: ‘Van de Koningin Emmaschool ging onze dochter eerst naar 

de Bertha Muller School in Utrecht. Die school zou goed matchen 

met het niveau van Tessa. Al na drie weken werd al duidelijk dat het 

niveau van de groepen té laag was.’De moeder wijt de verkeerde 

schoolkeuze aan de IQ-test. ‘ Tessa scoort nu eenmaal heel uiteenlopend 

op de verschillende onderdelen. Daardoor schommelt haar IQ 

telkens. Had ze op haar vierde een IQ van 64, op haar tiende was dat 

ineens 94-95. Wij hebben daarom geleerd niet naar haar IQ te kijken, 

maar vooral te luisteren naar wat ze zelf zegt nodig te hebben.’ 

NAAR AMERSFOORT 

Tessa kon direct een tussentijdse overstap maken naar de Professor 

Groenschool in haar eigen woonplaats Amersfoort. Net als de Bertha 

Muller School maakt deze school deel uit van de koninklijke Auris

Groep. Annette: ‘De overplaatsing zo geregeld.’ Op de Professor 

Groenschool doorliep Tessa groep vijf, zes en zeven. Annette: ‘Met 

succes. Ze won zelfs de prijs voor de meest gelezen boeken. Toch bleef 

ze zich ook op deze school vervelen. Vaak kwam ze mopperend thuis 

en zei: “Ik heb weer niets gedaan”. Het ging voor Tessa allemaal veel te 

langzaam. Omdat we inmiddels hadden rondgekeken naar een vervolgschool 

in het voortgezet onderwijs, wisten we al van de schakelklas 

op de Mondriaan school. De Mondriaan is een VMBO-school die 

leerlingen leerwegondersteunend onderwijs met extra zorg biedt. 

Hun schakelklas was dé uitkomst. Want Tessa kon alvast naar de 

school waar ze na het basisonderwijs sowieso naar toe zou gaan.’ 

Ze won zelfs de prijs voor de meest gelezen boeken 

VMBO-T 

Op de Mondriaan werd de leerling voor het eerst wat uitgedaagd.’Ik 

moest iets harder werken, maar het huiswerk viel mee hoor’, zegt ze. 

Haar moeder vult lachend aan: ‘Voor het eerst had je wel lagere 

cijfers op je rapport.’ Die lagere cijfers waren nog steeds wel ruim 

voldoende om de Mondriaan succesvol te doorlopen. ‘Het was de 

eerste school die ze helemaal heeft afgemaakt’, zegt Annette. ‘Niet 

met een diploma, want de Mondriaan verzorgt alleen de eerste 

twee VMBO-jaren, maar wel met een kamp en een heus eindfeest.’ 

Voor Tessa was dit niet genoeg, ze wilde het VMBO-diploma. Op de 

Mavo Muurhuizen, tegenover de Mondriaan, zou dat gaan. 

Deze kleine school biedt leerwegondersteunend onderwijs en 

helpt leerlingen naar het diploma VMBO-T. De T staat voor “theoretische 

leerweg” en is te vergelijken met het voormalige D-niveau 

van het mavo. ‘Maar de school wilde onze dochter eerst niet aannemen’, 

vertelt Annette. ‘Men vond haar “té autistisch”. 

Na bemiddeling van de Mondriaan mocht ze het toch proberen. 

Later, tijdens een ouderavond zei een leerkracht tegen ons: “Tessa is 

zo’n ander kind dan tijdens de kennismaking. We zijn blij dat we 

hebben doorgezet!” ‘ 

CUM LAUDE 

Tessa zette ook door. Ze doorliep mavo drie en vier zonder veel 

moeite. De werkweek naar Londen was geen succes, maar toch had 

ze die niet willen missen. Voor de maatschappelijke stage creëerde 

de school een werkplek voor Tessa op de administratie. En ze hielp 

mee tijdens de zogeheten I-uren waar leerlingen een half uur voordat 

de school begint extra les kunnen krijgen. 

Met een gemiddeld cijfer van 7,8 ging Tessa het examen in. 

Annette: ‘Dat gaf eerst wat stress, maar na een proefexamen wist 

Tessa: “ok, dit is het dus.” Na elk examen was ze zo weer thuis. Volgens 

mij zat ze gewoon te wachten totdat ze de klas uit mocht.’ 

Tessa slaagde met een indrukwekkende cijferlijst. De vlag kon uit. 

‘Ze was bijna cum laude geslaagd, als ze naast de negen niet vier, 

maar vijf achten had gescoord’, glundert Annette. 

Intussen is Tessa als rugzakleerling gestart op Havo-4. Op weer een 

nieuwe school. Toch heeft ze er alle vertrouwen in dat het ook daar 

goed gaat. ‘Ik wil de havo in twee jaar halen om daarna een HBO opleiding 

te gaan volgen’, zegt ze. ‘Dan zit ik eindelijk op mijn niveau!’ < 

Wonen & samenleven 

TIPS VOOR OUDERS DIE CHRONISCH ZIEK ZIJN 

Elana heeft de zeer zeldzame auto-immuunziekte Schnitzler’s 

syndroom én zij is moeder van een tweejarige zoon. Op haar site 

www.mamae.nl vertelt zij haar verhaal en geeft ze advies. Tips 

over het verzorgen van een baby, over wettelijke regelingen die 

van toepassing kunnen zijn en over mogelijke aanpassingen in 

huis. Bent u zelf als vader of moeder chronisch ziek of heeft u een 

lichamelijke beperking, dan is deze site zeker een aanrader! 

WIE VERVANGT DE MANTELZORGER? 

De stichting Handen-in-Huis vervangt mantelzorgers als zij 

op vakantie gaan of om een andere reden tijdelijk niet in staat 

zijn te om te mantelzorgen. Een vervanging duurt minimaal 

drie dagen, twee nachten. Na de vijftiende nacht geldt meestal 

een eigen bijdrage. De vervangende mantelzorgers zijn 

vrijwilligers met verschillende achtergronden. Hoe werkt het? 

De mantelzorger kan zelf de vervangende zorg aanvragen. 

Na aanmelding komt een medewerker van Handen-in-Huis 

langs om de zorgvraag in kaart te brengen. Steeds meer 

zorgverzekeraars vergoeden de kosten van vervangende 

mantelzorg. Voor meer informatie: Handen-in-Huis, Postbus 110, 

3980 CC Bunnik. T: 030 659 09 70. www.handeninhuis.nl. 

ZELF JE SCHULDEN REGELEN 

Lenen of kopen op afbetaling is tegenwoordig heel normaal. Voor 

velen is dat ook geen probleem. Toch kan het gebeuren dat u uw 

afl ossingen, vaste lasten of boodschappen niet meer (op tijd) kunt 

betalen. Dan is het tijd om iets te doen. Doet u niets, dan lopen uw 

schulden alleen maar verder op en komt u er zelf niet meer uit. 

Het Nibud heeft een stappenplan ontwikkelt voor iedereen die 

moeite heeft om rond te komen en schulden heeft. Op de website 

www.zelfjeschuldenregelen.nl leert u een begroting te maken, 

vindt u voorbeeldbrieven voor schuldeisers en leest u verhalen 

van anderen die hun schulden hebben kunnen oplossen. In vijf 

stappen vindt u zelf een oplossing voor uw geldproblemen. 

VERVOER VAN REVALIDATIE- OF HULPMIDDEL 

Vervoer van een revalidatie- of hulpmiddel ging tot nu toe vaak 

gepaard met hoge kosten. Zeker voor langere afstanden of voor 

een wat langere periode. Dat maakte het voor velen lastig om er 

samen met familie, vrienden of kennissen “even tussenuit te 

piepen”. Moob zorgt ervoor dat dit nu wél kan. De haal- en brengdienst 

van (vervoer)middelen door Moob zorgt ervoor dat u 

altijd en overal in Nederland over uw eigen middel kunt beschikken. 

Kijk voor meer informatie op www.moob.nl of 

bel 040 250 7000. < 


Ouders &Kind 

Nathalie: ‘Ik ben ik en iedereen accepteert me maar zoals ik ben.’ 

LANDELIJKE REDACTIE | ANNETTE ABELS 

FOTO’S IVAR GLOUDEMANS 

Een loslatingsproces van ouders en kinderen 

is niet altijd even makkelijk. Dit geldt ook 

voor Ans, moeder van Nathalie (22). Nathalie, 

die een ernstige lichamelijke beperking 

heeft, is vastbesloten om iets voor zichzelf te 

vinden. Nathalie: ‘Hoe goed de band met mijn 

ouders ook is, ik heb geen zin om op mijn 30e 

nog bij mijn ouders te wonen’. 

NATHALIE: 

‘Ik heb speciaal basisonderwijs gevolgd omdat er destijds nog geen 

persoonsgebonden budget bestond. Ik loop daarom toch met veel 

dingen achter. Dat vind ik ontzettend jammer. Als je de kans krijgt, ga 

dan naar het reguliere basisonderwijs. Het zorgt voor een betere 


NATHALIE WIL ZO ZELFSTANDIG MOGELIJK ZIJN 

‘ Je aait toch 

& 

van 22 over 

integratie en ik denk dat het een goede manier is om mensen zonder 

beperking te leren omgaan met mensen met een beperking. Ik zit nu 

in het laatste schooljaar van het speciaal middelbaar onderwijs. Ik 

worstel met de vraag wat ik hierna moet doen. Waarschijnlijk ga ik 

mijn logopediste een dag in de week helpen. Er komt namelijk binnenkort 

een jongetje bij ons op school die dezelfde spraakcomputer 

heeft als ik. Ik ga hem lesgeven in het omgaan met de computer. 

In mijn vrije tijd spreek ik het liefst af met vrienden en ik ga graag 

naar concerten en festivals. Bon Jovi vind ik te gek, net als Omnia, die 

Ierse folkmuziek maakt. Het was toeval dat ik in aanraking met deze 

band kwam: ik zat eigenlijk in de verkeerde zaal, haha! Verder lees ik 

graag en besteed ik tijd aan mijn website. 

Ik ga er graag op uit. Daarom vind ik het ook zo jammer dat het openbaar 

vervoer nog steeds erg ontoegankelijk is voor mensen met een 

lichamelijke beperking. Je moet dure taxi’s regelen en alles van te 

voren plannen. De politiek wil dat we integreren. Zorg dan ook voor 

de voorzieningen, dat geeft ons meteen meer onafhankelijkheid. 

Misschien benader ik de SP en kan ik iets in de lokale politiek betekenen. 

Als mensen mij zien, denken ze vaak dat er ook in mijn bovenkamer 

iets mis is. Dat irriteert me. En het allerergste is als ze mij een aai 

over mijn hoofd geven. Dat maakt me woedend en ik begin dan letterlijk 

te steigeren! Dat doe je toch ook niet bij een andere meid van 

22? Mocht de wetenschap een chip uitvinden waarmee ik zou kunnen 

lopen of praten, dan denk ik dat ik dat niet eens zou willen. Ik 

ben gelukkig zo, ik ben ik en iedereen accepteert me maar zoals ik 

ben. 

Ik krijg langzaam aan behoefte aan een appartementje voor mezelf. 

Ik ken iemand van 53 jaar die nog bij haar vader woont. Als ik dat zie, 

denk ik ‘nee’. Helaas is er bijna niets voor mensen met alleen een 

lichamelijke beperking die veel assistentie nodig hebben. En die 

voorzieningen liggen ook nog vaak buiten de stad of in een bos. 

Waarom niet in het centrum? 

Als ik ooit weer een leuke jongen tegenkom, zou ik misschien wel 

willen samenwonen, daar sta ik open voor. Hij mag er best uitzien als

geen meid 

haar bol!’ 

Jon Bon Jovi. Want die kan er nog steeds prima mee door! Maar 

sowieso ben ik vastbesloten iets te vinden, want dat is mijn doel: zo 

zelfstandig mogelijk zijn.’ 

ANS: 

‘Tijdens Nathalie’s geboorte was ik er zelf bijna niet meer geweest. 

Onder andere door mijn smalle bekken traden complicaties op. Nathalie 

heeft negen minuten zonder zuurstof gezeten, waardoor haar 

beperking is ontstaan. De artsen vertelden ons dat ze een kasplantje 

zou worden en in een tehuis zou belanden. Kasplantje of niet, mijn 

man en ik houden net zoveel van haar als van onze oudste zoon, dus 

voor ons was het vanzelfsprekend dat we voor haar zouden zorgen. 

Nathalie maakte minder geluid dan andere baby’s. Toen ik een documentaire 

zag over ernstig lichamelijk gehandicapte kinderen die hun 

stem niet konden gebruiken, was dat wel een schok. Ik had er eigenlijk 

nooit over nagedacht dat misschien ook Nathalie haar stem niet 

zou kunnen gebruiken. We communiceerden toen al met onze ogen. 

Toen ze ouder werd, zag ik dat ze ook dingen begreep. Als ik het 

woord ‘magnetron’ zei, keek ze met haar ogen naar de magnetron. 

Noemde ik de tijd dan keek ze naar de klok. Ik vertelde dit aan de 

arts, maar die antwoordde: ‘Dat ze naar de klok kijkt, wil niet zeggen 

dat ze de tijd kan lezen’. Gelukkig had ik gelijk. Nathalie kon zelfs 

aangeven wanneer ze naar de wc moest en vanaf dat eerste moment 

was ze zindelijk. Ik hing het alfabet op in de keuken en zo leerden we 

haar lezen. Later gebruikten we een letterkaart die ze mee kon 

nemen. 

Nathalie is een vrolijke, lieve, gevoelige en vooral ontzettend positieve 

meid. Een doorzetter. Dat geldt ook voor haar wens om zelfstandig 

te wonen. Sinds vorig jaar is ze zich samen met MEE gaan 

oriënteren. Helaas is het aanbod minimaal. En de weinige leuke plekken 

die in de buurt liggen, zitten vol. Eerlijk gezegd vind ik het loslaten 

heel lastig. Ik vraag me bijvoorbeeld af of ze in een dergelijke 

voorziening net zo veel assistentie kunnen verlenen als mijn man en 

ik nu doen. Waarschijnlijk niet, maar dat is niet waar het om gaat. Ik 

snap Nathalie heel goed, elke andere meid van deze leeftijd wil zelf- 

Ans: ‘Het is lastig om Nathalie los te laten.’ 

i 

www.nathalieverstegen.nl 

standig wonen. Nathalie wil haar vleugels uitslaan. Ze is eigenlijk al 

heel zelfstandig. Ze regelt haar eigen fi nanciën en concerten theaterkaartjes 

regelt ze ook zelf. 

Ik hoop ontzettend dat ze een plek vindt waar ze zich thuisvoelt, met 

leuke mensen om haar heen en professionals die goed voor haar 

zorgen. Want er komt een dag dat wij er niet meer zijn. Sinds mijn 

eigen moeder is overleden denk ik daar meer over na. Nathalie is een 

knappe meid, vol humor, pittig en ondernemend. Maar vaak zien 

mensen eerst haar rolstoel. Ik hoop dat ze ooit een leuke knul treft 

die daar doorheen kijkt.’ < 

NATHALIE 

Nathalie is ernstig lichamelijk beperkt, als gevolg van zuurstoftekort 

tijdens de geboorte. Ze heeft spasmes, kan haar stem niet gebruiken 

en zit in een rolstoel die ze met haar hoofd en voet bedient. Ze heeft 

een normaal intelligentieniveau en communiceert sinds een aantal 

jaar met haar spraakcomputer die ze met haar ogen bedient. Sindsdien 

kan ze met iedereen communiceren. 


ADEQUATE AANPAK OF PAPPEN EN NATHOUDEN? 

Kwetsbare jongeren tussen 

wal en schip 

LANDELIJKE REDACTIE | ED VERVOORN 

ILLUSTRATIE SABRINA ROBLES DE MEDINA 

Jongeren met een lichte verstandelijke 

beperking (lvb) zijn vaak kwetsbaar. 

Hierdoor bestaat de kans dat zij zich 

eerder laten ‘meeslepen’ dan andere 

jongeren. Duidelijke cijfers zijn er 

nauwelijks. Maar op het politieke netvlies 

verschijnt toch langzaam het beeld van 

jongeren die door gebrek aan hulp op maat in 

de criminaliteit of prostitutie terecht komen. 

Kunnen we dit voorkomen? En als het toch 

misgaat, is er dan goede opvang voorhanden? 

10 | MEE Magazine september 2010

Nadat hij de VSO-school heeft afgemaakt zit Arjen, een vriendelijke 

achttienjarige jongen die er wat jonger uitziet, al een tijdje zonder 

werk en zonder geld. Een uitkering krijgt hij niet. Een man die hij in 

de snackbar ontmoette gaf hem een tip: ‘Ga op de honden passen 

van mensen die op vakantie zijn, dat levert wel wat op.’ Arjen vindt 

een paar adressen en krijgt de huissleutels. De man zegt dat hij best 

wat waardevolle spullen uit de woningen mag meenemen. Die kunnen 

ze dan samen verkopen. Als hij met een grote LCD televisie naar 

buiten komt staat niet de man op hem te wachten, maar de politie. 

GEVLOGEN 

De naam Arjen is verzonnen, de case berust op de werkelijkheid. Dit 

soort situaties komt meer voor dan we denken. En helaas is het dan 

vaak nog schrijnender. 

Sven Hijdra is consulent bij MEE Zuid-Holland Noord en heeft veel 

te maken met deze problematiek. Hij neemt ook deel aan externe 

overlegsituaties hierover, zoals het casusoverleg en het zwerfjongerenoverleg. 

Sven ziet een toename in het aantal lvb-jongeren dat 

met criminaliteit in aanraking komt. ‘Sommige jongeren zijn eenvoudig 

om te praten om als eerste ergens naar binnen te gaan, een 

kraak te zetten, of een schakel te worden in de handel van drugs. Zij 

mogen dan vaak de vervelende karweitjes opknappen. En als de 

politie hen aantreft met de buit nog in handen, zijn de anderen al 

gevlogen.’ 

VEILIGE HAVEN? 

Geringe weerbaarheid maakt meiden (en jongens) ook vatbaar voor 

seksueel misbruik. Sven Hijdra: ‘Meer dan de helft van deze jongeren 

die wij zien heeft er mee te maken gehad. In welke mate varieert 

natuurlijk sterk, maar het is een gegeven dat de ‘loverboys’ liever 

minder weerbare meiden aan zich binden dan meiden die hun 

mondje wel weten te roeren.’ 

Dit wordt bevestigd door Linda Terpstra, voorzitter raad van 

bestuur van Fier Fryslân, een expertisecentrum op het terrein van 

geweld in afhankelijkheidsrelaties. ‘Van de meiden die wij hier begeleiden 

en behandelen hebben er zo’n zestig per jaar te maken met 

uitbuiting door loverboys. Daarvan heeft volgens ons intelligentieonderzoek 

ongeveer 20% een verstandelijke beperking.’ 

Fier Fryslân overweegt een voorziening te beginnen waar men 

zich speciaal op deze meiden richt. ‘De lvb-meiden horen eigenlijk 

niet thuis tussen de anderen; ze krijgen nu onvoldoende bescherming. 

Eigenlijk zou je alle middelen die je normaal gesproken inzet 

met een factor vier moeten vermenigvuldigen om hen goed te kunnen 

helpen.’ Volgens Linda Terpstra moet je constateren dat organisaties 

die zich richten op mensen met een lichte verstandelijke 

beperking geen veilige opvangplaatsen hebben. ‘Binnen de sector 

zelf is dus geen sprake van voldoende bescherming en anonimiteit. 

Toch is dat soms wel heel hard nodig. Daarom willen wij onze expertise 

benutten en een speciale voorziening opzetten.’ 

Sven Hijdra herkent het gebrek aan adequate opvangplaatsen. ‘Het is 

bijzonder moeilijk om een goede tijdelijke plek te vinden voor jongeren 

met een lvb-achtergrond, die met geweld of criminaliteit te 

maken krijgen. Veel reguliere organisaties hebben hiervoor onvoldoende 

expertise. In dat geval zou ik zeggen: haal die dan in huis, al 

dan niet op ambulante basis. Uiteindelijk komen deze slecht weerbare 

jongeren nu weer bij ons terecht en dan is er vaak sprake van een 

WAT DOET MEE? 

www.mee.nl 

www.fi erfryslan.nl 

crisis. Alleen: goede crisisopvangplaatsen speciaal voor deze jongeren 

zijn er ook onvoldoende. Dat de kosten hiervoor erg hoog zijn speelt 

een rol. Wat er dan met hen gebeurt? Ze zitten weer thuis en wachten. 

Vervolgens is het pappen en nathouden, en de overlast blijft.’ 

NA SCHOOL 

Vooral nadat zij van school af komen kunnen jongeren met lvb het 

moeilijk krijgen en dreigen zij tussen wal en schip te vallen. Ze moeten 

van een veilige school op zoek naar werk en huisvesting. ‘Juist in 

de fase na school is er eigenlijk continu een regisseur nodig die het 

stokje kan doorgeven aan organisaties, zodat deze goed op de 

hoogte zijn’, zegt Sven Hydra. ‘Ze kunnen alles dan beter op elkaar 

aan laten sluiten. Nu krijgen de jongere en de ouders te maken met 

heel veel papieren en dossiers van verschillende organisaties en is er 

geen grote samenhang. Pas als het mis gaat komt men bij MEE 

terecht, dat is heel jammer.’ Hier is wellicht een rol weggelegd voor 

de Centra voor Jeugd en Gezin (CJG’s), waar een soort regie gevoerd 

zou kunnen worden met digitale dossiers, die inzichtelijk zijn voor 

instellingen. ‘Maar met de groep jongeren met een lichte verstandelijke 

beperking kunnen ze bij het CJG nu weinig. MEE en ook zorgaanbieders 

zijn hier bijvoorbeeld alleen zijdelings bij betrokken. Mensen 

met lvb zitten toch in aparte circuits.’ 

HULP VAN MEE 

Betekent weinig weerbaar zijn nu altijd dat iemand in de problemen 

gaat komen? Natuurlijk niet. Vaak gaat het heel goed en vinden de 

jongeren ook na school hun plek in de samenleving. Maar alert zijn 

kan zeker geen kwaad, dat laten de cijfers wel zien. In individuele 

gesprekken kunnen ouders met een consulent van MEE praten over 

de gevaren die er voor hun volwassen wordende kinderen op de loer 

liggen. Bij iedere MEE-organisatie zijn cursussen en trainingen waar 

de jongeren kunnen werken aan een grotere weerbaarheid. Bij dit 

alles wordt ook gesproken over het in beeld brengen en verbeteren 

van het eigen sociale netwerk. 

De consulenten van MEE kunnen, als zij op tijd worden ingeschakeld, 

helpen om een crisis te voorkomen. Sven Hijdra benadrukt ook de rol 

die ouders zelf kunnen spelen: ‘Overschat je eigen kind niet, hoewel 

dat best verleidelijk is. Zelf heb ik die neiging ook wel eens. Neem de 

signalen die je krijgt serieus en ga het gesprek aan met een consulent. 

Je hoeft daarbij echt niet alles voor zoete koek te slikken, maar 

luister en sta open voor de adviezen.’ < 

• Individuele gesprekken van MEE-consulenten met ouders; 

• Trainingen voor mensen met een lvb (bijvoorbeeld weerbaarheid, 

sociale vaardigheden, seksualiteit, omgaan met geld); 

• Speciale projecten gericht op de inzet van het sociaal netwerk 

van de jongeren; 

• Voorlichting en cursussen aan reguliere organisaties over de 

herkenning van mensen met lvb; 

• Deelname aan netwerkoverleggen. 

Meer informatie kunt u krijgen bij de MEE-organisatie bij u in de 

buurt. Kijk op www.mee.nl of bel 0900 999 8888 (lokaal tarief, 

u wordt automatisch doorverbonden). 


STUKKIE FIETSEN 


Op een zonnige dag je fi ets pakken en er 

lekker op uit gaan. Dat doen Linda van 

Ooijen-van der Linden en haar man Peter 

het liefst bij mooi weer. ‘Het is gezond, je 

bent buiten en het ontspant’, stelt Linda. Dat 

gunt ze anderen ook, voor wie het fysiek niet 

mogelijk is om zelf te fi etsen. Daarom is ze in 

2009 samen met haar man Peter de stichting 

Stukkie Fietsen begonnen. 

‘Hoe moeilijk het ook kan zijn, het is belangrijk om plezier te maken. 

Daar moet je werk van maken’, vertelt de initiatiefneemster al fi etsend 

onderweg naar een van haar klanten. ‘Mijn man en ik wilden 

mensen met een beperking helpen plezier maken. Eerst overwogen 

we een vakantieboerderij waar je van alles kon doen. Dat idee bleek 

fi nancieel niet haalbaar. Ons idee om te gaan fi etsen met mensen 

i www.stichtingstukkiefi etsen.nl 



met een beperking, was dat wel gelijk. We wisten van het bestaan 

van de duofi ets omdat Peter uit de zorg komt. Die fi ets is ideaal. Je 

hoeft niet telkens af en op te stappen als bijvoorbeeld het stoplicht 

op rood staat. Daarnaast kan de bijrijder zelf beslissen of hij mee wil 

trappen en hoe hard. Niets doen, om je heen kijken en genieten van 

de omgeving is ook prima. Want trappen en de bochten maken, doen 

wij, als fi etskrachten. Duofi etsen is bovendien heel gezellig. Omdat 

je naast elkaar zit, kunnen we tijdens de fi etstocht makkelijker met 

elkaar kletsen.’ 

IN EN ROND IJSSELSTEIN 

Ze kregen een duofi ets in bruikleen en Linda kon met fi nanciële 

steun van een stimuleringsfonds een tweede duofi ets aanschaffen. 

Stichting Stukkie Fietsen kon van start. Direct was er al veel animo 

voor het duofi etsen. De ouders van Linda, die ook in het bestuur zitten 

van de stichting, en vier andere vrijwillige fi etskrachten schoten te 

hulp. Nog geen jaar later maken zij wekelijks of om de week een fi etstocht 

met een van de veertien klanten. Ad is een van Linda’s klanten. 

Bij zijn huis aangekomen, worden we gastvrij ontvangen. Linda overhandigt 

Ad twee geplastifi ceerde kaarten van IJsselstein en omgeving. 

‘Op deze kaart kunnen we kijken welke stukken we nog niet 

kennen en leuk zijn om naar toe te fi etsen ‘, aldus Linda. Een vaste

oute hebben ze niet. ‘We blijven meestal in de buurt van IJsselstein’, 

vertelt Ad. ‘Ik denk dat we iedere keer zo’n twaalf tot vijftien kilometer 

fi etsen. We gaan naar een kersenkweker om lekker kersen te eten 

of zoeken een mooi plekje om te gaan picknicken. Linda brengt altijd 

iets te drinken en eten mee. Zelf neem ik vaak ook iets lekkers mee.’ 

AANDACHT 

Zodra het voorjaar begint gaan de fi etsers op pad. Het seizoen van 

Stukkie Fietsen loopt tot eind september, begin oktober. Linda: ‘Het 

hangt een beetje van het weer af. Vorig jaar gingen we door tot eind 

oktober, maar toen moesten we vaak ritten afzeggen door het 

slechte weer. Fietsen in de storm of in zware regenbuien, dat doen 

we niet. Het moet wel leuk blijven.’ Ad knikt: ‘We zijn echte mooi 

weer fi etsers!’. 

Voor hem betekent het duofi etsen veel. ‘Ik ben steeds meer aan 

huis gebonden door mijn ziekte’, zegt hij. ‘Ik heb Parkinson. Zelf fi etsen 

durf ik niet meer, omdat ik ben bang om te vallen. Door Stukkie 

Fietsen kom ik toch in de natuur. Het is mooi om bloemen en bomen 

te zien. En ik ontmoet mensen die ik in mijn eigen omgeving niet snel 

zou tegenkomen. Ook iemand als Linda niet. Pas nog was ze voor een 

congres in Zweden. Dat vind ik heel interessant. Onderweg praten 

we daar dan over.’ 

Met mensen die ze tijdens het fi etsen ontmoeten, maakt het fi etskoppel 

gemakkelijk contact. ‘Wij treffen iedere keer als we ergens op 

een bankje gaan zitten wel mensen die aanschuiven. De duofi ets 

trekt sowieso veel bekijks’, zegt Linda. ‘Mensen reageren bijzonder 

enthousiast. Ze draaien het raampje van hun auto omlaag, toeteren 

even of stoppen om naar de fi ets te vragen. We worden zelfs door 

jongeren nageroepen met: “Dat is een te gekke fi ets mevrouw!” 

STICHTING PULSE 

Steeds meer mensen ontdekken Stukkie Fietsen. ‘De mond-totmondreclame 

doet zijn werk, en mensen zien ons ook fi etsen’, vertelt 

Linda. Ten gevolge van het succes draagt de initiatiefneemster haar 

project over aan stichting Pulse, de welzijnsorganisatie van en voor 

de stad IJsselstein. Ze vertelt: ‘Pulse is een professionele organisatie 

die in staat is om Stukkie fi etsen verder uit te breiden. De activiteit 

blijft Stukkie fi etsen heten. Voor Ad en onze andere klanten verandert 

er niets. Onze website blijft nog een jaar online maar verwijst 

door naar Pulse. Zo kan iedereen Stukkie Fietsen makkelijk blijven 

vinden.’ Met iedereen bedoelt de initiatiefneemster ook mensen die 

in hun eigen omgeving een duofi etsproject willen starten. ‘Het zou 

mooi zijn als Stukkie fi etsen in andere regio’s opgepakt wordt!’ 

MOOI WEER FIETSERS 

Na het interview en als de koffi e en het door Linda meegebrachte 

gebak op zijn, besluit het fi etskoppel toch nog een klein rondje te 

fi etsen. ‘Dan kun je gelijk zien hoe ik opstap’, zegt Ad. Hoewel de 

zitstoel niet naar opzij geschoven kan worden, lukt het hem vrij 

eenvoudig op te stappen. Ondertussen zet Linda de koelbox achterin 

en schuift vervolgens naast haar klant op de bestuurdersstoel. Gelet 

op de tijd en de donkere wolken die aan komen drijven, fi etsen ze een 

klein stukje rond het huis van Ad. ‘Zullen we naar dat fi etspad met 

die prachtige bomenrij aan weerszijden gaan?’, vraagt Linda. ‘Ok’, 

glundert Ad en zet zijn benen in beweging. Het korte ritje was net 

lang genoeg om nog weer droog thuis te komen. < 

Leren & werken 

(GAAN) STUDEREN MET EEN FUNCTIEBEPERKING 

Handicap + Studie, het expertisecentrum voor onderwijs en handicap, 

bestaat dit jaar 65 jaar. Handicap + studie is de plek in Nederland 

waar alle kennis op het gebied van studeren met een handicap 

in het hoger onderwijs samenkomt. Het is een onafhankelijke 

organisatie en geeft studenten en onderwijsinstellingen informatie 

en tools over studeren met een handicap. Handicap + studie 

stimuleert dat jongeren met een functiebeperking succesvol kunnen 

studeren in een opleiding van hun keuze in het hoger onderwijs. 

Op de website www.handicap-studie.nl vind je allerlei nuttige 

informatie. Bellen kan ook, de helpdesk is bereikbaar op werkdagen 

tussen 9.00 en 12.30 uur, T 030 275 33 00. 

DE WALKANT, ONDERWIJS MET ZORG VOOR 

AUTISTISCHE JONGEREN 

Begin 2011 wordt in De Glind (gemeente Barneveld) een nieuw en 

uniek zorg/onderwijsaanbod gerealiseerd voor jongeren vanaf 12 

jaar met een ernstige vorm van autisme. Een groep van 12 deelnemers 

maakt gebruik van een eigen locatie. Het onderwijs 

wordt verzorgd door de J.H. Donnerschool (VMBO cluster 4). De 

zorg is in handen van Reinaerde en stichting de Walkant. Iedere 

deelnemer kan voor langere duur blijven en krijgt zijn/haar eigen 

programma, afgestemd op de mogelijkheden en het niveau van 

dat moment. Het aanbod is uitdrukkelijk bedoeld voor die jongeren 

waarvoor nu geen (goede) plek te vinden is binnen het clusteronderwijs. 

Voor meer informatie: www.stichtingdewalkant.nl, 

info@stichtingdewalkant.nl of bel naar T 06 2817 11 79. 

ONAFHANKELIJK ARBEIDSADVISEUR 

Je bent op zoek naar werk. Je kent niet alle mogelijkheden om je 

kansen op werk te vergroten. Je weet niet goed wat je wel en niet 

mag of kunt doen. Maar je wilt wel (weer) aan de slag. De 

arbeidsadviseur kan je op de goede weg naar werk helpen. De 

arbeidsadviseur kost je niets en kan je veel opleveren. Je bepaalt 

zelf wat je doet met de informatie die hij je geeft. De arbeidsadviseur 

is niet verbonden aan een uitkeringsinstantie en werkt 

geheel onafhankelijk. Hij kan je vertellen van welke regelingen je 

gebruikt kunt maken en waar je voorzieningen kunt aanvragen. 

Je krijgt gegevens en informatie van organisaties die je kunnen 

helpen bij je re-integratie. De arbeidsadviseur kan zowel voor 

als tijdens je re-integratietraject ondersteuning bieden. Er zijn 75 

onafhankelijke arbeidsadviseurs in Nederland, dus in bijna ieder 

UWV WERKbedrijf zit er een. Via de website 

www.onafhankelijkarbeidsadviseur.nl vind je een adviseur bij jou 

in de buurt. Op deze website staan ook de meest gestelde vragen 

met antwoorden. < 


Regelrecht 

De rubriek REGELRECHT brengt voorlichting over weten regelgeving, 

die van belang kan zijn voor de cliënten van MEE. Deze keer: 

LANDELIJKE REDACTIE | ANJA VERWOLF 

De wet BOPZ (bijzondere opnemingen in 

psychiatrische ziekenhuizen) biedt 

bescherming tegen gedwongen zorg. In 

die wet is precies vastgelegd in welke 

situaties gedwongen opname en gedwongen 

behandeling mogelijk zijn. De wetgever 

heeft enkele jaren terug besloten dat 

er binnen de wet BOPZ een splitsing zal 

worden gemaakt. De regels over de 

gedwongen zorg voor mensen met een 

verstandelijke beperking worden dan 

vastgelegd in de wet ‘Zorg en dwang’. 

De BOPZ regelt sinds 1994 dat een gedwongen 

opname in principe alleen kan wanneer 

een rechter daarvoor een machtiging 

afgeeft. De rechter doet dat alleen indien 

aan verschillende strikte voorwaarden 

www.rijksoverheid.nl 

www.dwangindezorg.nl 

Nieuwe wet ter bescherming 

tegen gedwongen zorg 


wordt voldaan. Daarbij is de machtiging ook 

nog aan een bepaalde termijn gebonden. 

Verder regelt de BOPZ dat gedwongen 

behandeling alleen is toegestaan, wanneer 

dat is vastgelegd in het behandelingsplan 

van de betrokken persoon en die persoon 

zich er niet tegen verzet. In andere gevallen 

mag de instelling alleen tot gedwongen 

behandeling overgaan, als dat volstrekt 

noodzakelijk is om gevaar voor de betrokken 

persoon of anderen af te wenden. 

SPLITSING 

Hoewel de naam van de wet anders doet 

vermoeden, is de wet BOPZ niet alleen van 

toepassing op opnames in psychiatrische 

ziekenhuizen, maar ook op opnames in 

instellingen voor mensen met een verstandelijke 

beperking en op opnames in instellingen 

voor psychogeriatrische patiënten 

(zoals dementerenden). Vanaf de inwerkingtreding 

van de wet heeft dit tot onduidelijkheden 

geleid. De in de wet gebruikte termen 

en procedures waren niet gangbaar in de 

zorg voor verstandelijk gehandicapten en de 

psychogeriatrie (verpleeghuizen). Daarom 

konden diverse bepalingen toch niet goed 

worden toegepast. Dit heeft uiteindelijk dus 

geleid tot een splitsing, waarbij de regels 

voor mensen met een verstandelijke beperking 

en psychogeriatrische patiënten worden 

vastgelegd in de wet ‘Zorg en dwang’. 

‘ERNSTIG NADEEL’ 

Opmerkelijk verschil met de BOPZ is dat de 

wet ‘Zorg en dwang’ niet alleen bescherming 

biedt tegen gedwongen vormen van zorg in 

(grote) verblijfsvoorzieningen, maar ook 

tegen gedwongen zorg in andere situaties, 

zoals in kleinschalige woonvormen en thuis. 

Gedwongen zorg wordt in de nieuwe wet 

alleen nog toelaatbaar geacht wanneer een 

multidisciplinair team vaststelt dat er geen 

minder ingrijpende alternatieve oplossing 

aanwezig is. Verder valt op, dat het in de 

BOPZ gangbare ‘gevaarscriterium’ vervangen 

wordt door het criterium ‘ernstig 

nadeel’. Dit criterium houdt in dat de zorg 

noodzakelijk moet zijn om ernstig nadeel 

voor de betrokkene zelf of een derde te voorkomen. 

Het nieuwe criterium lijkt beter bij 

de specifi eke doelgroep aan te sluiten. Daarnaast 

wordt in de wet geregeld, dat niet 

langer de Offi cier van Justitie, maar het CIZ 

(dat ook de indicatie voor de benodigde 

AWBZ zorg stelt) de rechter om een machtiging 

voor een gedwongen opname moet 

vragen. Ook dit lijkt, door de specifi eke kennis 

die het CIZ in huis heeft, een verbetering 

ten opzichte van de huidige situatie te zijn. 

De defi nitieve inhoud van de wet staat nog 

niet vast en het is te hopen dat het nieuwe 

kabinet het wetsvoorstel snel weer oppakt 

en er voor zorgt, dat mensen met een verstandelijke 

beperking en psychogeriatrische 

patiënten binnen afzienbare termijn beter 

tegen gedwongen zorg beschermd zijn, dan 

nu het geval is. < 

Anja Verwolf is juriste bij MEE Zuid-Holland 

Noord. 

INFORMATIE 

Meer informatie over het wetsvoorstel 

is te vinden op de website 

www.rijksoverheid.nl.Informatie over 

dwang in de zorg is te vinden op de website 

www.dwangindezorg.nl

ALLOCHTONE JONGEREN EN AUTISME 

www.mee.nl 

www.autisme-nva.nl 

Birsen wordt gezien en gehoord 

LANDELIJKE REDACTIE | TEKST EN FOTO LIAN SCHEPERS 

Het gesprek met Birsen Basar , vindt 

plaats in de centrale bibliotheek van 

Breda, een locatie waar zij al vaak 

is geweest en meerdere interviews 

heeft gegeven. Het is bekend terrein 

en daarom prettig voor Birsen, een 

24-jarige Turkse vrouw met klassiek 

autisme, die de publiciteit niet 

schuwt. 

Drie jaar geleden is autisme bij Birsen vastgesteld. 

De diagnose betekende een keerpunt 

in haar leven en het begin van een 

verkenningstocht naar meer allochtone 

jongeren met autisme. Ze schreef er een 

boek over, Ik wil niet meer onzichtbaar zijn, 

dat zowel in Turkije als in Nederland verscheen. 

‘Er moet over gepraat worden’, vertelt 

Birsen, ‘er is verbazingwekkend weinig 

informatie over autisme in de allochtone 

gemeenschap.’ 

VOOR DE DIAGNOSE 

Tegenwoordig geeft Birsen uit eigen initiatief 

en met plezier interviews en presentaties. 

Vijf jaar geleden echter was ze een 

teruggetrokken meisje en zag haar leven er 

heel anders uit. In haar jeugd en schooltijd 

had ze veel problemen, die niet goed verklaard 

konden worden. Ze ging studeren, 

maar voerde, gesteund door haar ouders, 

dagelijks een strijd om haar hoofd boven 

water te houden. Birsen: ‘Als ik het eerder 

had geweten, had het mijn leven zeker kunnen 

vergemakkelijken. Dan had ik niet 

zoveel moeilijkheden gehad op school. Mijn 

sociale ontwikkeling loopt achter en daardoor 

liep ik op het HBO continu achter bij de 

andere studenten. Urenlang kon ik tobben 

waarom het niet lukte. Nu nog vraag ik me 

vaak af wat er gezegd en bedoeld wordt, 

waarom er gelachen wordt. Ik weet nu dat ik 

autisme heb, maar het is moeilijk om het me 

niet aan te trekken wanneer dingen misgaan 

en het blijft moeilijk om met mensen contact 

te leggen.’ 

PUNT VAN OMMEKEER 

Haar leven is veranderd sinds de diagnose. 

Birsen is gelukkiger. Ze wordt gezien en 

gehoord. Ze heeft een baan bij de gemeente 

Breda, waar ze rekening houden met haar 

achtergrond – ze kan er parttime werken. 

Haar vrije tijd besteedt ze intensief aan de 

problematiek van autisme onder jonge 

allochtonen. ‘Er is erg weinig bekend over 

autisme in de Turkse gemeenschap. Turken 

met autisme zijn er blijkbaar niet in Neder- 

land, of ze komen er niet voor uit. Zolang de 

gemeenschap autisme niet accepteert, 

zolang ouders zich schamen wanneer hun 

kind naar de GGZ gaat voor hulp, komen 

deze jongeren niet verder. Zelf weten jongeren 

soms niet dat ze een vorm van autisme 

hebben, of ze schamen zich voor zichzelf.’ 

Birsen wil deze jongeren een stem geven. In 

haar boek beschrijft ze hoe moeilijk het is 

om vanuit je directe omgeving onbegrip te 

ontvangen en niet de steun te vinden die je 

nodig hebt. ‘Als je tot God bidt, dan gaat het 

wel weg, zeggen ze dan. Of: meng je wat 

meer onder de mensen, dan gaat het wel 

over. Maar dat is belachelijk, want autisme 

gaat niet weg.’ Birsen heeft haar doel 

gesteld; ze zoekt de confrontatie op: 

‘Autisme verdwijnt niet, maar het taboe 

kunnen we wel doorbreken.’ < 

BOEK 

De Nederlandse uitgave Ik wil niet meer 

onzichtbaar zijn is te bestellen via 

www.uitgeverijpica.nl, prijs € 17,50. 

De Turkstalige editie kun je bestellen bij 

Birsen: birsen.basar@live.nl. 

Heeft u vragen over autisme? Informeer 

bij de MEE-organisatie in uw regio. Vaak is 

er ook een Autisme Informatie Centrum 

gevestigd. 


Cursussen & themabijeenkomsten 

De cursussen en themabijeenkomsten van MEE zijn voor veel mensen een 

steuntje in de rug. Ze helpen u mondiger te maken en sterker in het leven te 

staan. De bijeenkomsten zijn informatief, stimulerend en vaak heel gezellig. 

Voor cliënten, ouders, partners, familieleden en betrokkenen hebben we 

een breed aanbod. De bijeenkomsten vinden voornamelijk plaats bij MEE in 

Amersfoort, Hilversum en Utrecht en soms in dienstencentra en scholen. 

Iedereen is welkom. 

Voor mensen met een 

lichamelijke beperking of 

chronische ziekte 

Kom op voor jezelf! 

Deze cursus is voor volwassenen met een 

lichamelijke beperking of chronische ziekte. 

Kom op voor jezelf! is een training waarin je 

onder leiding van een ervaren docent leert 

om sterk en zelfverzekerd op te treden. Je 

vergroot je fysieke en mentale weerbaarheid 

en verkleint de kans om slachtoffer van 

geweld te worden. De training bestaat uit 

acht bijeenkomsten bij MEE in Hilversum, 

start dinsdagmiddag 12 oktober, 14.00-16.00 

uur. 

Effectief omgaan met instanties 

Iemand met een lichamelijke beperking of 

chronische ziekte komt in aanraking met 

veel verschillende instanties. Er is een doolhof 

van wetten, regels en voorschriften. 

Deze praktische cursus kan u op weg kan 

helpen met informatie en tips. U leert bijvoorbeeld 

hoe u een aanvraag duidelijk en 

ALGEMEEN 

Het cursusprogramma van MEE Utrecht, Gooi & Vecht loopt van september tot juli. De cursussen zijn 

voor iedereen met een beperking of chronische ziekte. Of voor ouders, partners, opa’s en oma’s, broers 

en zussen en mantelzorgers. In het cursusboekje, dat twee keer per jaar verschijnt, vindt u een overzicht 

van alle geplande cursussen en themabijeenkomsten. Het meest actuele cursusoverzicht bekijkt u 

op onze website. 

Aanmelden 

Voor alle cursussen en themabijeenkomsten geldt: aanmelden is noodzakelijk. Dit kan telefonisch, via 

het formulier in het cursusboekje of via het digitale aanmeldingsformulier op de website. Wij verwerken 

de aanmeldingen op volgorde van binnenkomst. Voor de administratieve verwerking rekenen we twee 

weken. Bij een cursus heeft u vooraf altijd telefonisch contact met een cursusleider om een aantal zaken 

door te spreken. De themabijeenkomsten zijn gratis, voor sommige cursussen vragen we een kleine 

vergoeding voor het materiaal. 

Meer informatie 

Wilt u meer weten over ons cursusaanbod, wilt u het cursusboekje bestellen of heeft u vragen? 

U kunt bellen of mailen naar MEE Utrecht, Gooi & Vecht: T 0900 633 63 63 of info@mee-ugv.nl. 

Of kijk op www.mee-ugv.nl. 


concreet formuleert en beargumenteert. De 

cursus bestaat uit 4 bijeenkomsten bij MEE 

in Utrecht en start dinsdag 9 november, 

19.00 - 21.00 uur. 

Voor mensen met een 

(lichte) verstandelijke 

beperking 

Samenwonen 

Woon je al samen of heb je een relatie en wil 

je dit gaan doen? Dan is de cursus Samenwonen 

een leuke manier om te praten over 

onderwerpen die hiermee te maken hebben. 

Deze cursus is voor mensen van 25 tot en 

met 75 jaar die moeilijk lerend zijn en een 

relatie met elkaar hebben. 

Op een luchtige manier praten we over 

belangrijke onderwerpen die je in een relatie 

kunt tegenkomen. Hierdoor leer je jezelf en 

je partner beter kennen. De cursus is gratis 

en bestaat uit 8 bijeenkomsten bij MEE 

in Hilversum. Start woensdag 20 oktober, 

19.00-20.30 uur. 

Voor familie en betrokkenen 

Heeft uw kind een bijzondere broer of zus? 

Als ouder maak je je zorgen om je kind met 

een beperking, maar ook om je andere 

kind(eren). Er gaat veel aandacht naar het 

bijzondere kind uit, maar hoe geef je daarnaast 

ook de juiste aandacht aan de andere 

kind(eren) in het gezin? Deze themabijeenkomst 

is voor ouders die een kind met een 

beperking hebben en daarnaast ook kinderen 

zonder beperking. U krijgt handvatten hoe u 

met verschillende situaties om kunt gaan. 

De themabijeenkomst vindt plaats bij 

MEE in Amersfoort op 25 oktober van 19.30 

uur tot 21.30 uur. 

Autisme en grootouders 

Deze themabijeenkomst is speciaal voor 

grootouders van een kind met autisme of 

een aanverwante stoornis zoals PDD-NOS of 

Asperger. Ook zij verdienen aandacht, want 

opa en oma zijn van een kind met autisme is 

heel bijzonder. Het kan veel vragen oproepen. 

Wat is er eigenlijk precies aan de hand? 

Hoe moet ik omgaan met mijn kleinzoon of 

kleindochter? Ook kunt u zich zorgen maken 

over de ouders. 

De themabijeenkomst is gratis en is bij 

MEE Amersfoort op zaterdag 6 november 

van 10.00 tot 12.30 uur. 

Kan mijn kind naar de gewone school? 

Als ouder van een kind met een beperking of 

ontwikkelingsachterstand komt u op een

gegeven moment voor de keuze te staan; 

kies ik voor speciaal onderwijs of voor het 

reguliere onderwijs samen met de rugzak? 

In deze themabijeenkomst wordt u op ver- 

INTERVIEW 

DOOR LIAN SCHEPERS 

FOTO LIAN SCHEPERS 

Marjan de Jager heeft een partner 

met Asperger. Zijn twaalfjarige 

dochter heeft dezelfde vorm van 

autisme. Ze las boeken over autisme 

en Asperger, maar soms is wat je 

leest ook goed om van een ander te 

horen. Tijdens de cursus Autisme 

en partners sprak ze met mensen 

die zelf weten hoe het is en hoe het 

werkt. 

ALLEMAAL VROUWEN BIJ ELKAAR 

Ik heb dit voorjaar deze cursus gevolgd, 

samen met negen andere vrouwen met een 

partner met een autisme spectrum stoornis, 

waarvan de meeste ook met een kind met 

een vorm van autisme. Deelnemen aan een 

groep is heel anders dan alleen maar verhalen 

uit een boekje lezen. We kwamen om de 

week bij elkaar en in de tien avonden waarin 

de cursus werd gegeven, ontstond er een 

groepsgevoel waarbij er ruimte was om te 

lachen en om de moeilijke dingen te delen. Er 

zijn heel wat tranen gevloeid. Ik geloof dat 

iedereen wel een keer door een bepaald 

thema geraakt werd. Thuis liep immers alles 

gewoon door en tijdens de cursus raakt het je 

dan soms heel diep als juist dat wat er speelt 

aan de orde komt. 

VRIJHEID DOOR ANONIMITEIT 

Het was fi jn om met mensen te kunnen spreken 

in een rustige omgeving, zonder dat er 

anderen bij waren. Over je partner kunnen 

praten met iemand anders dan een vriendin. 

Zonder dat je je familie er mee belast of dat je 

het later misschien weer terughoort. Ik vertelde 

mijn verhaal aan mensen die anoniem 

zijn en die ik niet snel terug zal zien. Daardoor 

kon ik vrij open zijn en dat heb ik als heel 

prettig ervaren. De cursus bood een persoonlijk 

contact met mensen die in eenzelfde 

situatie zitten en het was fi jn om in gesprek 

te zijn mensen die het herkennen. 

INTERVIEW 

schillende manieren geïnformeerd over 

beide onderwijsvormen. Zo kunt u beter een 

keuze maken. 

De themabijeenkomst is gratis en vindt op 

SPELDENPRIKJES 

De eerste speldenprikjes van herkenning 

vond ik het leukst. Toen ik bijvoorbeeld 

hoorde dat de partner van een medecursist 

net zo’n muziekliefhebber als mijn vriend 

blijkt te zijn. Allebei verzamelen ze enthousiast, 

bijna obsessief, op internet alles wat met 

muziek te maken heeft. Onze mannen lijken 

erg op elkaar ontdekten we. Te horen dat 

andere partners dezelfde trekken hebben en 

dat cursisten op dezelfde manieren reageren 

is erg prettig om te ervaren. 

Bij iedere bijeenkomst bespraken we een 

ander thema, waarna we vaak in groepjes 

verder gingen en we af en toe een rollenspel 

deden. Ik merkte bij mezelf best schroom om 

aan het rollenspel mee te doen. Toch voelde ik 

ook hoe lastig het is om je te verplaatsen in je 

partner. Het ging me dus niet gemakkelijk af, 

maar ik vond het wel heel verhelderend en 

erg leuk. Op het moment dat ik, of een andere 

cursist, een rol speelde, ervoer ik heel duide- 

woensdag 3 november van 19.30 tot 21.30 

uur plaats bij MEE in Utrecht. 

Een boek is ook maar een boek 

lijk welke impact zo’n situatie eigenlijk heeft 

op mijzelf en de omgeving. 

MEER OOG VOOR MEZELF 

Wat ik meegenomen heb en waar ik me nu 

goed bewust van ben, is dat het heel belangrijk 

is om in je relatie en in het gezin ook je 

eigen plaats te blijven bewaken. Zorgen dat ik 

aan mezelf toekom. Misschien is het wel 

vrouw-eigen; de behoefte om te zorgen, te 

regelen en te organiseren… Ik moet alleen 

niet enkel kijken naar wat mijn partner nodig 

heeft. Ik kan niet aldoor zijn leven zo makkelijk 

mogelijk maken en hem en zijn dochter 

proberen te behoeden voor bepaalde problemen. 

Ik moet ook kijken naar wat ik zelf wil 

en wat ik nodig heb. Als mijn vriend ’s avonds 

te moe is en zijn hoofd te vol zit om nog iets te 

kunnen ondernemen, dan kan ik daar anders 

mee omgaan. Ik kan dan besluiten om toch 

iets in mijn eentje te gaan doen of met vriendinnen. 

Ik heb daar nu meer oog voor, voor 

wat ik voor mezelf wil. < 


AUTISMEVRIENDELIJK 


i www.domein-elisa.nl 

ELISA is mijn tweede 


FOTO IRMA VAN ZAND 

Autisme vormt een rode draad in het leven 

van Rianne Jansen (36). Na haar studie 

sociaal pedagogische hulpverlening (SPH) 

werkte ze ruim tien jaar bij Stichting 

Humanitas-DMH. Daar specialiseerde ze zich 

in het begeleiden van mensen met autisme 

en hun omgeving. Ze volgde cursussen en gaf 

voorlichting over autisme. Vorig jaar besloot 

ze haar kennis, ervaring en kwaliteiten te 

bundelen in haar eigen bedrijf: ELISA. 

Vanuit ELISA begeleidt Rianne mensen met autisme die op de een of 

andere manier zijn vastgelopen. ‘Mensen met autisme hebben een 

gefragmenteerde waarneming’, vertelt ze. ‘Ze missen het overzicht en 

krijgen daardoor dingen niet georganiseerd. Hun wereld valt steeds in 

stukjes uit elkaar. Ik probeer hen het overzicht, het geheel, te laten 

zien en zo de situatie te relativeren.’ 

DE MOGELIJKHEDEN ZIJN LEIDEND 

Tijdens de intake inventariseert Rianne de vraag van haar cliënt en 

vertaalt die naar een praktische hulpvraag. ‘Ik kijk naar de beperking 

van mijn cliënt en bedenk op basis van de mogelijkheden een passende 

oplossing’, vertelt ze. ‘Als mijn cliënt daar bij gebaat is, maak ik 

gebruik van hulpmiddelen als een competentielijst, weekplanning of 

een stappenplan. Maar die pas ik zo aan dat mijn cliënt ermee uit de 

voeten kan.’ Voor de intake gaat ze altijd naar de cliënt toe. Tenzij de 

cliënt een voorkeur heeft voor een andere locatie. ‘Ik houd rekening 

met de beperking die autisme nu eenmaal met zich mee kan brengen’, 

zegt ze. ‘Een cliënt naar jou laten komen, zeker voor de eerste keer, kan 

een hele opgave zijn. Want een kennismaking op een vreemde plek 

waar je de weg naartoe niet kent, geeft veel prikkels. Té veel prikkels 

voor sommigen.’ 

Hij zag heel erg op tegen de fi ets, trein en bus nemen 

Een van haar cliënten wilde bijvoorbeeld niet langer met de taxi naar 

school. Hij wilde zelfstandig reizen. ‘Hij zag heel erg op tegen de fi ets, 

trein en bus nemen’, vertelt Rianne. ‘Ook zag hij op tegen onverwachte 

gebeurtenissen en een overdaad aan prikkels. Met alleen een stap- 

penplan zou ik hem niet helpen. Er waren veel kleine stapjes nodig om 

de route te overwinnen. Daarom ben ik de reis samen met hem in 

etappes gaan oefenen. De eerste keer gingen we alleen naar het station, 

op de fi ets. Daar keken we waar hij zijn fi ets kon stallen en het 

treinkaartje moest kopen. Voor de eerste keer was dit genoeg. De keer 

daarop liet ik mijn cliënt alleen naar het station fi etsen. Daar wachtte 

ik hem op. Samen pakten we daarna de trein. De derde keer kon hij 

alleen met de trein. Zo leerde mijn cliënt de hele reis in kleine stapjes 

zelfstandig maken. Heel concreet, praktisch en doelgericht.’ 

... als twee culturen die elkaar niet of niet goed 

verstaan 

AUTISMEVRIENDELIJKE OMGEVING 

Op diezelfde manier betrekt Rianne ook de omgeving van haar cliënt 

bij de ondersteuning. ‘De omgeving maakt deel uit van de wereld van

naam 

mijn cliënt’, legt ze uit. ‘Ook in dat “werelddeel” kunnen misverstanden 

ontstaan. Omdat de communicatie over en weer onduidelijk is of 

omdat men te weinig weet over autisme. Mensen met en zonder 

autisme zijn als twee culturen die elkaar niet of niet goed verstaan. Ze 

botsen. Dat probeer ik te verhelpen door de twee culturen meer 

inzicht te geven in zichzelf en elkaar. Daarom ben ik voor ouders, hulpverleners 

en andere betrokkenen in september gestart met de cursus 

Op eigen Tenen. ‘Door mee te denken, mee te werken en mee te leven 

kun je jongeren met autisme stimuleren tot (meer) zelfstandigheid. 

Mijn streven is een autismevriendelijke omgeving waarop de jongere 

kan terugvallen zodat zijn leven wat makkelijker wordt.’ 

AUTISME HOORT BIJ MIJ 

De ambulant hulpverlener treedt op als tolk en bruggenbouwer. Dat 

kan ze, omdat ze zowel de taal van mensen met autisme als die van 

mensen zonder autisme beheerst. ‘Van nature spreek ik al de “autistische” 

taal’, zegt ze. ‘Omdat ik zelf een vorm van autisme heb. Ik kwam 

daar drie jaar geleden achter. Nadat bij mijn zoontje Justin autisme 

werd vastgesteld heb ik mezelf ook laten onderzoeken. Ik herkende 

namelijk dingen van hem in mezelf. Zo herken ik ook dingen in mijn 

cliënten. En omgekeerd zij in mij. Die herkenning maakt ons contact 

eenvoudiger. Mijn cliënten hoeven zich minder te schamen bij mij 

omdat zij merken dat ik ook een vorm van autisme heb.’ 

In een leven dat in stukjes uit elkaar valt, 

raak ik het overzicht kwijt 

Hoewel sommige mensen haar adviseerden niet zo open te zijn over 

haar autisme, kiest Rianne ervoor dat wél te doen. ‘Ik ben behalve een 

professional ook een ervaringsdeskundige’, zegt ze resoluut. ‘Daarin zit 

mijn meerwaarde, een kracht die ik graag wil delen. Dat kan alleen als 

ik mezelf net zo kwetsbaar opstel als mijn cliënten. Mijn openheid 

heeft ook een doel. Want ik wil een voorbeeld zijn en laten zien dat 

autisme ook leuke kanten heeft.’ Een andere reden voor haar openheid 

is dat Rianne de scheiding tussen werk en privé niet wil maken. 

Rianne: ‘In een leven dat in stukjes uit elkaar valt, raak ik het overzicht 

kwijt. Het kost mij namelijk te veel energie om mijn leven, mijn wereld 

op te delen in allerlei stukjes. Ik wil graag één heel leven.’ 

BESCHERMNAAM 

Vanuit die opvatting koos ze ook voor ELISA als naam voor haar bedrijf. 

Ze zegt daarover: ‘Jarenlang heb ik onder mijn tweede naam ELISA 

gedichten geschreven. Voor mij is het dus een heel vertrouwde naam, 

een soort beschermnaam. Plus, ik kreeg bij elke letter een mooie associatie. 

E van ervaren. L van leren. I van inspireren. S van samen bruggen 

bouwen tussen mensen met en zonder Autisme.’ < 

Vrienden & relaties 

SOOZ IN UTRECHT 

Elke laatste zondag van de maand van 14.00 tot 16.00 uur organiseert 

het Rode Kruis in Utrecht een SOOZ. Deze Sociale Ontspanning 

Op de Zondagmiddag vindt plaats in het Rode Kruis gebouw 

aan de Koningsweg 2 te Utrecht (T 030 252 01 34). Kosten zijn 2 

euro per keer tenzij anders is aangegeven. Inbegrepen is altijd 

koffi e/thee en iets lekkers. Voor sommige activiteiten moet je je 

opgeven en vooraf betalen. Voor een overzicht van de SOOZ 

activiteiten zie www.utrechtmidden.rodekruis.nl. 

MAATJES GEZOCHT 

Op de website van MEE Utrecht, Gooi & Vecht is ook de zogenaamde 

MEE Marktplaats te vinden. Hier staat een overzicht van 

vraag en aanbod over diensten en/of producten voor mensen met 

een handicap of chronische ziekte. De rubriek Vraag en Aanbod is 

voor en door particulieren en non-profi torganisaties. Zeer regelmatig 

staan er oproepen in voor bijvoorbeeld maatjes, vriendschappen, 

gezelligheid, of oproepen om samen te gaan winkelen, 

vissen of naar de bioscoop te gaan. Kijk er eens in! Misschien zit 

er een oproepje tussen waarmee het klikt. Je kunt ook zelf een 

oproepje plaatsen. Op de website staan de spelregels hierover 

uitgelegd en er is een formulier waarin je je oproep kunt plaatsen. 

Voor alle informatie zie www.mee-ugv.nl of 

bel T 0900 633 63 63. 

DATINGSITE VOOR MENSEN MET EEN HANDICAP 

Heb je een beperking en ben je op zoek naar vriendschap of een 

leuke date? www.handicap-dating.nl is een datingsite voor mensen 

met een handicap. Je kunt je inschrijven zodat je profi elen van 

andere leden kunt bekijken en zij die van jou kunnen lezen. Ook 

kun je met elkaar chatten in een chatroom of berichten versturen. 

Inschrijven is gratis. 

MEISJES MET GEHEIMEN 

Je krijgt in de puberteit te maken met veel veranderingen. Niet 

alleen je lijf verandert, maar soms ook je gevoelens ten opzichte 

van je ouders, jongens of je vriendinnen en vrienden. Ben je tussen 

de 12 en 23 jaar? Kom dan eens naar Pretty Woman. Gewoon 

voor een praatje. Er werken jonge vrouwen die goed zijn in het 

luisteren naar jou, zonder je te veroordelen of kritiek te geven. 

Aan wie je allerlei vragen kunt stellen en kunt vertellen wat jou 

dwarszit. Je kunt praten over verkering, seksualiteit, problemen 

met ouders of school, onzekerheid of liefde. En dat hoeft niet per 

se op kantoor, maar dat kan ook bijvoorbeeld in een café, ergens 

in de stad, op je school of gewoon bij jou thuis. Kom dan langs of 

bel voor een afspraak. Bel tijdens kantooruren T 030 236 19 99 

of kijk op www.stichtingstade.nl. < 


‘Zonder mobieltje geen contact’ 

Sander van Groesen: ‘Oefenen, oefenen, oefenen…’ 

LANDELIJKE REDACTIE | CLAUDIA FITSCH 

FOTO VINCENT VAN DEN HOOGEN 

Sander van Groesen (20) woont in een huis 

met vier andere jongeren. Hij is doof en heeft 

een verstandelijke beperking. In zijn 

woongroep in Zoetermeer leert Sander hoe 

hij met andere mensen kan omgaan. En ook 

hoe hij voor zichzelf kan zorgen. ‘Bovendien 

is het gezellig. Hier ben ik niet de enige dove.’ 

Sander woont nu drie jaar bij Kentalis. ‘Ik vind het prettig dat ik me 

hier kan ontwikkelen. Dat ik hier dingen kan leren voor de toekomst: 

zelfstandigheid, omgaan met geld, voor mezelf zorgen. Maar ook 

over houding en gedrag. En ik leer in de groep afspraken te maken en 

regels te accepteren’, vertelt hij in gebarentaal. 

Groepsleidster Jacqueline Bokma legt uit: ‘Sander kan nu bijvoorbeeld 

zelfstandig reizen. In het begin heeft hij dat geoefend en voor- 


VERSTANDELIJKE BEPERKING 

EN DOOFHEID 

www.kentalis.nl 

bereid: Hoe ga je met de bus en met de trein? Hoeveel kost dat? Wat 

doe je als je de trein mist?’ 

Sander gebaart: ‘Als ik de trein mis, dan vraag ik iemand om te 

helpen. Mijn vraag schrijf ik op. Ik stuur meteen een sms dat ik later 

kom. Ik moet altijd een mobieltje bij me hebben. Anders heb je geen 

contact.’ 

OEFENEN, OEFENEN, OEFENEN 

Mensen met een verstandelijke beperking hebben vaak problemen 

met oren en ogen. Een op de drie is doof of slechthorend. Dertig 

procent ziet slecht. Mensen met zo’n dubbele beperking ontwikkelen 

zich langzamer. Ze leren alles in kleine stapjes. Sander zegt: ‘Je moet 

oefenen, oefenen, oefenen.’ Het is voor hen ook moeilijker om contact 

te maken met anderen. Om te communiceren. ‘En als jij de mensen 

om je heen niet begrijpt, of de mensen in jouw omgeving begrijpen 

jou niet, kun je gedragsproblemen krijgen’, vertelt Wilma 

Scheres. Ze is programmamanager meervoudig beperkten bij 

Kentalis. Wilma vindt dat je bij kinderen met een verstandelijke 

beperking altijd het gehoor en de ogen moet testen. 

Kentalis leert mensen communiceren met elkaar en met de omgeving. 

Wilma Scheres: ‘We kijken wat een kind kan en wat het beste bij 

hem past, om zo maatwerk te bieden. Bijvoorbeeld gebarentaal 

gecombineerd met gesproken taal en plaatjes. We helpen ook ouders 

en leerkrachten: hoe kun je zorgen dat dit kind zich zo goed mogelijk 

ontwikkelt? Samen zoek je continu naar mogelijkheden.’ Kentalis 

heeft verder speciale programma’s ontwikkeld voor deze groep. 

Bijvoorbeeld over lichaamsbeleving en seksualiteit. 

CONTACT 

De vragen van kinderen en hun ouders groeien mee met hun leeftijd. 

Pubers willen graag contact met leeftijdgenoten en willen meer hun 

eigen leven leiden. ‘Daarom is Sander op de groep gaan wonen. Hier 

in het dorp gebruikt niemand gebarentaal en had hij weinig contact’, 

vertelt zijn moeder, Carla van Groesen. Ze vindt dat Sander in de 

groep veel zelfstandiger is geworden. ‘Als ouder ben je voorzichtiger, 

banger dat het mis gaat...’. De groepsleiding en ouders bellen en 

mailen regelmatig. Carla: ‘Soms dagelijks. Zij hebben ervaring met 

deze pubers en geven ons tips. Verder ben ik blij met de ouderbegeleidster. 

Ik kan bij haar mijn ei kwijt en ze heeft ons geleerd om beter 

naar elkaar te luisteren.’ < 

KENTALIS 

Kentalis is een landelijke organisatie voor kinderen, jongeren en 

volwassenen die moeite hebben met horen en communiceren omdat 

ze doof, slechthorend, doofblind zijn of ernstige communicatieproblemen 

hebben. Zij kunnen bij Kentalis terecht voor onderzoek, 

onderwijs, behandeling en begeleiding op maat.

WMO CLIËNTENRAAD 


Gemeenten zijn wettelijk verplicht om burgers 

en maatschappelijke instellingen te betrekken 

bij hun Wmo (Wet maatschappelijke 

ondersteuning) beleid. Daarom zijn overal 

Wmo cliëntenraden ingesteld. In ondermeer 

Utrecht en Amersfoort is voor het prestatieveld 

6 (de individuele voorzieningen) een 

aparte Wmo cliëntenraad in het leven geroepen. 

Wat doen zij precies? De heer Ties ter 

Horst is voorzitter van de Wmo cliëntenraad 

in Amersfoort en geeft het antwoord. 

Ties legt hij uit hoe de Wmo cliëntenraad in Amersfoort te werk gaat. 

‘Wij geven onze gemeente gevraagd én ongevraagd advies over het 

Wmo beleid en de uitvoering van het prestatieveld 6, de individuele 

voorzieningen. Dit veld is het meest van toepassing op mensen met 

een beperking. We behandelen echter geen individuele zaken van 

mensen.’ 

PROACTIEVE WERKGROEPEN 

De Amersfoortse Wmo cliëntenraad bestaat momenteel uit veertien 

leden. Een keer per maand vergaderen zij. ‘We kunnen op één vergadering 

lang niet alle actuele thema’s bespreken. Daarom praten we 

alleen over de onderwerpen waarover een besluit genomen moet 

worden. De onderwerpen worden voorbereid door werkgroepen. Die 

houden zich bezig met verschillende thema’s zoals het voorzieningenpakket, 

het compensatiebeginsel en de indicatiestelling.’ 

Een van de agendapunten waarover de cliëntenraad zich heeft gebogen, 

is de herindicatie. De raad vond het heel raar dat mensen zelf de 

datum in de gaten moeten houden waarop zij hun herindicatie 

moeten aanvragen. Ties: ‘ Wij vroegen ons af waarom het zorgloket 

de mensen niet tijdig een herinnering stuurt. Zoals de gemeente dat 

doet voor je rijbewijs of paspoort. Zo’n herinnering voorkomt een 

hoop ellende en onnodig veel papieren rompslomp. Het zorgloket 

zag wel wat in ons voorstel en ging ermee aan de slag. Nu krijgen 

mensen keurig een herinnering van het zorgloket met de aankondiging 

dat hun indicatie over twee maanden afl oopt.’ 

BEZUINIGEN 

Op dezelfde proactieve manier gaat de Wmo cliëntenraad om met 

andere thema’s zoals de gemeentelijke bezuinigingen. ‘Die gaan 

i 

www.amersfoort.nl 

www.participatiewijzer.nl 

Adviseren over beleid 

onvermijdelijk ook de Wmo raken’, zegt de voorzitter. ‘Maar, we 

willen niet dat het huidige voorzieningenpakket wordt aangetast. 

Daarom gaan we onderzoeken waarop beter bezuinigd kan worden. 

Bijvoorbeeld op de grote stapel dossiers die bij iedere aanvraag 

wordt aangelegd. Dat kan misschien effi ciënter, dus goedkoper. Ons 

bezuinigingsvoorstel laten we doorrekenen door de gemeente. 

Zodat we weten wat de opbrengst van ons voorstel zal zijn en we 

daarmee de gemeente kunnen overtuigen.’ De Wmo cliëntenraad wil 

doordacht te werk gaan. Ties: ‘We zijn geen partij die alleen “tegen” 

roept. Ergens tegen zijn, is geen advies! Door onze zogeheten salamitechniek 

bereiken we meer. Stapje voor stapje proberen we onze 

doelen te realiseren. Dat wordt gewaardeerd. Want als we het college 

aanschrijven met onze vragen en adviezen krijgen we altijd 

ruim binnen de termijn die daarvoor staat, antwoord. We willen 

samen met het college de Wmo zo goed mogelijk regelen, in het 

belang van de burger. Daar gaat het om.’ 

Ik vind dat ik best iets terug mag doen 

IEDEREEN VERTEGENWOORDIGEN 

De Wmo cliëntenraad vertegenwoordigt nog niet alle groeperingen 

uit Amersfoort. En omdat er nog een paar raadstoelen beschikbaar 

zijn, roept de voorzitter vooral allochtone inwoners op om zich te 

melden. ‘We moeten samen zorgen dat niemand in een sociaal isolement 

terecht komt. Wil je daar aan meewerken, maar kun je dat niet 

door je beperking, dan nóg kun je meedoen. Door bijvoorbeeld constructief 

mee te denken. Heb je ideeën over hoe dingen effi ciënter 

kunnen of over hoe we het voorzieningenpakket overeind kunnen 

houden, laat het ons weten’. Op de vraag waarom hij zelf actief deelneemt 

aan de cliëntenraad zegt Ties. ‘Ik heb een dochter met een 

meervoudige beperking. Van alle kanten worden wij ondersteund. Ik 

vind dat ik daar best iets voor terug mag doen!’ < 


Vrije tijd & sport 

NIEUWE ACTIVITEITEN 

Er is zoveel leuks te doen! Bekijk de 

vrijetijdsgids op www.mee-ugv.nl. 

Nieuwe activiteiten: 

• Creatief bij Atelier 109 

• Binkenclub bij 

zorgmanege 

Horsewise 

• Dierenverzorging, 

computerles en 

avondschool 

bij Ipse de 

Bruggen 

Bartiméus Fit Loop 

Sporten is goed voor lichaam en geest en het 

is ook nog eens 

heel gezellig! 

Daarom organiseren 

Bartiméus 

en Runningtherapie 

Baarn op 

zaterdagmiddag 16 

oktober de Bartiméus Fit 

Loop voor mensen met een visuele 

beperking (vanaf 12 jaar). Lekker in beweging 

zijn en sociale contacten opdoen, sportievelingen 

en enthousiastelingen doen 

mee. Goedziende hardlopers lopen mee als 

buddy. De Fit Loop wordt gehouden op de 

atletiekbaan Atverni in Nieuwegein. 

Meer weten? Ren naar www.bartimeus.nl. 

Sportieve middagopvang 

Bewegen en spelen met andere kinderen is 

goed voor de ontwikkeling van kinderen. 

Sport & Bewegen Support laat kinderen in 

een ontspannen en veilige omgeving kennis 

maken met sport en spel en helpt zo hun 

motorische en sociaal-emotionele vaardigheden 

te ontwikkelen. Op middagen na 

school kunnen kinderen met een verstandelijke 

beperking of een autisme spectrum 

stoornis in Hilversum, Bussum, Amersfoort 

en Huizen meedoen aan goed begeleide, 

actieve en leerzame middagen in de sportzaal 

en het zwembad. Meer weten over de 

sportieve middagopvang van Sport & Bewegen 

Support? Ga naar www.sport-bewegensupport 

of bel T 0617 45 27 92. 


Wonder boven 

Wonder 

Het Bijbels Museum 

presenteert de tentoonstelling 

‘Wonder 

boven Wonder - Outsiderkunst 

en bijbelverhalen’. 

De tentoonstelling 

laat bijbelverhalen zien door de ogen 

van tientallen kunstenaars met een verstandelijke 

beperking van zorginstelling Amerpoort. 

Bekende verhalen uit het oude en 

nieuwe testament zijn getransformeerd tot 

kleurrijke en verrassende schilderijen, persoonlijk 

getint en raak getroffen. Alle werken 

uit de tentoonstelling zijn te koop. De 

opbrengst van de verkoop komt ten goede 

aan Amerpoort. 

Zaterdag 2 oktober 2010 t/m zondag 30 

januari 2011, Bijbels Museum, Herengracht 

366-368, 1016 CH Amsterdam, 

www.bijbelsmuseum.nl. 

Vier je Glimlach Dag 

Stichting Smiles is 

jarig. Haar achtste 

verjaardag viert 

Stichting Smiles 

met een Glimlachdag 

voor kinderen 

en volwassenen 

met en zonder 

beperking. De stichting organiseert activiteiten 

en evenementen voor zieke en gehandicapte 

kinderen in Nederland. Op deze 

feestelijke dag zijn er creatieve workshops, 

voorstellingen en sportieve en creatieve 

activiteiten. Daarnaast kun je genieten van 

een lekker hapje en drankje, zijn er gratis 

muziek, entertainment en een informatiemarkt 

met allerlei handige producten en 

diensten. De stichting hoopt nog heel lang 

kinderen die extra glimlach te kunnen blijven 

geven. Kom ook langs! Zondag 3 oktober 

van 12.00 - 18.00 uur, Tulip Inn Amersfoort, 

Stichtse Rotonde 11, 3818 GV Amersfoort, 

www.stichtingsmiles.nl. 

Jubileumconcert Bartiméus 

Op donderdag 14 oktober bestaat Bartiméus 

Sonneheert precies 95 jaar. De organisatie 

voor blinden en 

slechtzienden viert dit 

met een jubileumconcert. 

Tijdens het concert zullen topartiesten 

met een visuele beperking hun muzikale 

talenten laten horen en zien. Ook de fi nalisten 

van de talentenjacht ‘Kijk op talent’ 

zullen een optreden verzorgen. Zangeres en 

musicalster Petra Berger is er ook en zingt 

onder andere ‘Time to say goodbye’ van 

Andrea Bocceli. 

De toegangskaarten kosten € 12,50. 

Bestel ze op www.bartimeus.nl. 

Auti-Actie-Dagen in regio 

Utrecht 

Op 25 september gaat de eerste Auti-Actie 

Dag van start in de provincie Utrecht. De 

Auti-Actie-dag voor de provincie Utrecht 

vindt maandelijks in Bilthoven plaats op de 

vierde zaterdag van de maand. De dagen 

zijn geschikt voor alle kinderen met een 

autismespectrumstoornis tussen de 5 en 12 

jaar. Tijdens de Auti-Actie-dag worden muzikale, 

creatieve en sportieve activiteiten 

georganiseerd, ook een bezoek aan een 

museum, zwembad of pretpark behoren tot 

de mogelijkheden. De eerst volgende autiactie-dagen 

zijn op 23 oktober en 6 november. 

Instromen kan gedurende het hele jaar, 

indien er plaats beschikbaar is. Ouders die 

hun kind willen opgeven en ook vrijwilligers 

die willen meehelpen op deze dagen, vinden 

meer informatie op www.autisme.nl/regio/ 

autiactie of bellen met T 030 22 99 800. 

Speciale Onbeperkt 

Meedoen Middag 

Op zaterdag 6 november 

van 13.00 - 16.00 

uur organiseert ‘van 

Houten&co’ in 

Centrum Markant 

een speciale middag 

voor mensen met 

een verstandelijke 

beperking uit Houten. Jong en oud zijn welkom! 

Deze middag kom je alles te weten

over vrijetijdsactiviteiten in Houten, zoals 

cursussen, gezellige ontmoetingsactiviteiten 

en sport. Daarnaast kun je tijdens deze 

middag leuke dingen doen zoals sporten, 

schilderen en meer. Begeleiders, familie en 

vrienden zijn ook welkom. Aanmelden is niet 

nodig en de toegang is gratis. Wil je een fl yer 

thuis ontvangen? Geef dan je naam, adres of 

e-mailadres door aan ‘van Houten&co’, Centrum 

Markant, Het Kant 199, 3995 GZ Houten. 

Meer informatie: Fleur Esmeijer, T 0636 42 55 

of e-mail f.esmeijer@vanhoutenenco.nl. 

Yoga voor kinderen met een 

uitdaging 

Bij Ontspannendbewegen in Maarssen 

kunnen kinderen vanaf vier jaar met een 

verstandelijke beperking yogalessen volgen. 

De lessen worden gegeven op een speelse 

wijze, die past bij de belevingswereld van de 

kinderen. Naast yogahoudingen komen ook 

andere spelvormen aan bod. Yogalerares 

Anita van der Lee laat zich inspireren door 

de therapeutische lessen van Sonia Sumar, 

een yogalerares die de wereld rondreist om 

Yoga for the special child te geven. Ook peuteryoga 

voor ouder en kind, met massage, 

zingen, en dansen is mogelijk voor peuters 

met een uitdaging van 2 jaar of ouder. Meer 

weten? www.ontspannendbewegen.nl. 

Createrdag 

Op zaterdag 30 

oktober is er 

weer een Createrdag 

bij De 

Wilg, die in het 

teken staat 

van verhalen, 

poëzie en muziek. De eigen band ‘Wild 

Geraas’ zal deze dag aanwezig zijn, om hun 

kersverse CD te presenteren! Je kunt je deze 

dag opgeven voor workshops op het gebied 

van taal en poëzie. Aan de hand van een 

verhaal ga je aan de slag met dichten en 

poëzie of je kunt luisteren naar een verhalenverteller. 

Ben jij benieuwd naar deze 

creatieve dag , geef je dan op! De dag is voor 

mensen met een verstandelijke beperking. 

Kosten: € 20,- inclusief lunch. Locatie: 

De Wilg, Mecklenburglaan 3-5, Utrecht. 

Geef je op via www.dewilg.nl of bel naar 

T 030 251 36 72. 

Jongerensoos Huizen 

In september start weer een nieuwe seizoen 

voor de jongerensoos in Huizen. Ben jij tussen 

de 18 en 25 jaar en heb je een lichamelijke 

en/of lichte verstandelijke beperking? 

Dan ben je van harte welkom op deze soos. 

Activiteiten worden in overleg met elkaar 

gepland, het gaat bijvoorbeeld om spelletjes, 

toneel, dansen, bocha, knutselen. De kosten 

zijn € 2,00 per keer. Iedere woensdagavond 

is de soos geopend van 19.30 tot 21.00 uur in 

wijkcentrum Draaikom, Draaikom 2 te Huizen. 

Neem voor meer informatie en 

aanmelding contact op met Versa Welzijn, 

Michiel van Osnabrugge, 

mvanosnabrugge@lokaalwelzijn.nl of 

T (035) 548 59 54. 

Het veld op! 

Voor het Lichamelijk Gehandicapten Hockey 

in Weesp is een spannend seizoen gestart. 

Voor het eerst draait het LG-team mee in de 

competitie. Ze spelen zes kleine toernooitjes 

op de zaterdagmiddag. Het team traint 

daarnaast op zondagochtend om 11.00 uur 

onder begeleiding van trainers uit Dames en 

Heren 1. Er is nog genoeg plek voor nieuwe 

spelers/speelsters die het team willen 

komen versterken. Zin om mee te spelen? 

Stuur een mail naar lghockey@mhcweesp. 

nl en kijk ook eens op www.mhcweesp.nl. 

Toeschouwers langs het veld zijn altijd welkom 

tijdens de wedstrijden en trainingen. 

Train mee met G-voetbal 

S.V. Huizen gooit een 

balletje op. Dit seizoen 

zijn de voetbaltrainingen 

geopend 

voor kinderen met een 

verstandelijke beperking 

van 6 tot 16 jaar. 

Zodra er voldoende 

deelnemers zijn, worden de jonge sporters 

uitgenodigd voor trainingen op woensdagmiddag. 

De jonge sporters kunnen thuis of 

van school worden opgehaald. Volgend jaar 

wil de vereniging zich ook inschrijven voor 

de jeugd G-voetbal competitie van de KNVB. 

De s.v. Huizen is op zoek naar sporters met 

een verstandelijke beperking die het leuk 

vinden om 1 keer in de week te komen voetballen. 

Vooral kinderen die nog niet sporten 

zijn van harte welkom. Voor het laatste 

nieuws over G-voetbal bij s.v. Huizen kunt 

u kijken op www.svhuizen.nl of mail 

voor informatie naar mvanderhoeven@ 

sportservicenoordholland.nl. 

! Weetjes 

Vrijetijdskrant MEEdoen 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

Nieuw bij MEE: de 

vrijetijdskrant MEEdoen. 

De vrijetijdskrant 

brengt het regionale 

aanbod van 

vrijetijdsactiviteiten 

in beeld voor mensen 

met een beperking. 

Naast voorbeelden 

van activiteiten staan 

in de krant leuke tips en ideeën, om de lezers 

te laten zien wat je allemaal kunt ondernemen. 

Ook leggen we in de krant uit hoe je in 

de digitale vrijetijdsgids op de website van 

MEE makkelijk en snel meer activiteiten in 

de buurt kunt vinden. MEEdoen komt twee 

maal per jaar uit en is gratis. In deze MEE 

Magazine vindt u de eerste uitgave. Wilt u 

meer exemplaren bestellen? Ga naar onze 

site of bel met T 0900 633 63 63. 

Prago in beweging 

Prago avondschool is fl ink in beweging. De 

Utrechtse afdeling is verhuisd naar de Van 

Liefl andlaan en in Nieuwegein zijn nieuwe 

activiteiten gestart. Ook in Amersfoort is er 

nu een avondschool; op 20 september is de 

nieuwe Prago-locatie in gebouw Amerpoort 

arbeidscentrum De Wissel geopend voor 

praktisch gericht onderwijs aan volwassenen. 

Misschien is een nieuwe cursus ook iets 

voor u? Iedereen kan vrijblijvend een keer 

komen kijken. U leest alle informatie en het 

scholingsaanbod op www.prago.nl. 


MEEidee 

LANDELIJKE REDACTIE | LENY BOERTJES 


Brochures 

en boeken 

Daniëla Vastenburg schreef de verhalenbundel 

Bijna Gewoon over de ervaringen met 

haar jongste zoontje, die pdd-nos heeft. Zij 

schrijft over alledaagse gebeurtenissen, die 

in haar gezin soms net even anders lopen. 

Over het geworstel, de moeilijke én de leuke 

mmomenten. 

Een kijkje 

bbinnen 

een bijna gewoon 

ggezin. 

IS ISBN 978-94-6089-447-3, 

€ 

13,95, 

oook 

te bestellen via 

wwww.boekscout.nl. 

Per jaar krijgen in Nederland 41.000 mensen 

voor het eerst een beroerte, vaak met blijvende 

lichamelijke en geestelijke gevolgen. 

In het boek Mijn hoofd is hol neemt Christine 

Kliphuis de lezer mee in wat er gebeurt 

na een beroerte en maakt de ingrijpende 

gevolgen zichtbaar en voelbaar. Als haar 

moeder door een beroerte wordt getroffen, 

verandert v 

ze plotseling van 

een e zelfstandige, vitale en 

actieve a vrouw in een hulpbehoevende 

b 

patiënt die 

niets n meer zelf kan. 

ISBN IS 978-94-903741-1-2, 

€ 17,90. 

ADHD: Hoe haal je het uit je hoofd! van 

Cathelijne Wildervanck gaat niet over kinderen 

en het gaat ook niet over rust en structuur. 

Dit boek gaat over een benadering die 

kijkt naar wat er mogelijk is met ADHD en 

ADD, wat er kan zijn en hoe je dat onder de 

knie kan krijgen. 

Cathelijne Wildervanck, 

ISBN 978-90-5594-682-2, 

€ 18,95, uitgeverij Scriptum of via 

www.hoehaaljehetuitjehoofd.nl. 

Hotel Restaurant Oud London te Zeist en 

Bartiméus (ondersteunt bij leven met een 

visuele beperking) bieden elke laatste vrijdag 

van de maand ‘Dineren in het donker’ 

aan. Het diner wordt in volledige duisternis 

geserveerd, waardoor men kan ervaren hoe 

het is als het zicht wordt ontnomen en alle 

andere zintuigen het over moeten nemen. 

Het doel van ‘Dineren in het donker’ is om de 

maatschappij op een creatieve manier 

bewust te maken van de consequenties van 

een visuele beperking op het dagelijkse 

leven. www.bartimeus.nl (zoek: dineren in 

het donker). 

De Week Chronisch Zieken 2010 vindt 

plaats van 5 t/m 13 november. Dit keer is het 

centrale thema ‘Red jezelf’!? Marc de Hond is 

ambassadeur. U kunt meedoen aan activiteiten 

in ruim 200 gemeenten. Het openingscongres 

wordt op 5 november georganiseerd 

in de Brabanthallen te ’s-Hertogenbosch. 

MEE is hier vertegenwoordigd met een 

stand op de informatiemarkt. Via 

www.chronischziek.nl kunt u meedoen aan 

de informatiemarkt of programmaboekjes 

bestellen. Ook vindt u er alle activiteiten van 

deze jaarlijkse ‘Week’. 

Ook een idee? Laat het ons weten. 

redactie@meenederland.nl 

�� 

In de media en de politiek wordt in toenemende 

mate aandacht besteed aan de doelgroep 

jongeren met een beperking. Maar 

niet eerder werd een landelijk magazine van 

en door jongeren met een beperking zelf 

uitgebracht waarbij de (arbeidsmarkt) 

mogelijkheden van deze en andere jongeren 

centraal staan. Nu is er het tijdschrift 

‘STERK’. Het wordt op 28 september 

gelanceerd. 

Meer informatie bij: 

Sandra van de Blaak, 

RBO Groningen, 050 7502430, 

redactie@sterkmagazine.nl. 

Mensen met autisme, ADHD of verwante 

problemen zijn even capabel als ieder ander 

om auto te rijden, maar door een iets andere 

informatieverwerking in de hersenen gaat het 

aanleren wat minder vanzelfsprekend. Met de 

juiste begeleiding tijdens de rijles is het ook 

voor hen heel goed mogelijk het rijbewijs te 

halen. Zie www.rijles-en-autisme.nl. 

Als blijkt dat je een zorgintensief kind hebt, 

word je overspoeld door onzekerheden en 

onduidelijkheden. Ineens moet je leven 

anders worden ingericht. Er zijn soms meer 

vragen dan antwoorden. En de vragen blijven 

komen, bij elke nieuwe levensfase. 

Lotje&co wil in brede zin informatie geven 

over de mogelijkheden die je hebt als gezin, 

met familie en met naasten. Op 

www.lotjeenco.nl w 

vind 

eeLLotje&co 

Lo L 

je ideeën en mogelijkheden. 

d Ook kun je hier een 

een stichting 

vo vol erkenning, 

he herkenning en 

verkenning v 

voor wie 

gezinnen met een 

zorgintensief kind 

wat 

een ‘gewoon’ blad voor 

een bijzondere doelgroep 

gaat over 

de mogelijkheden en 

niet de beperkingen 

waarom 

omdat dit tijdschrift uniek is 

abonnement a 

nemen op 

het h tijdschrift dat op 

11 1 september is gelanceerd. 

c 

Vrijdag 8 en zaterdag 9 oktober 2010 organiseert 

de Nederlandse Vereniging voor 

Autisme haar Autisme Congres in de Jaarbeurs 

te Utrecht. Vooraanstaande sprekers 

en ervaringsdeskundigen geven inleidingen 

over uiteenlopende onderwerpen op het 

gebied van autisme. Aanmelden kan op 

www.autisme.nl. 

Van 10 t/m 21 oktober 2010 zijn tien spelers 

van theatergroep Trivelino (spelers met en 

zonder beperking) in Suriname. Ze doen mee 

aan workshops op een school en een centrum 

voor kinderen/jongeren met een verstandelijke 

beperking en treden op met het 

zelfgemaakte stuk ‘De grote boze wolf’. Het 

eerder geplande bezoek in april werd verstoord 

door een aswolk. Volg Trivelino op 

theatergroeptrivelino.blogspot.com.

Typisch Tessa School(s) - MEE Utrecht, Gooi & Vecht

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?