speciale editie - Dsw

Breedbanddiensten Delft
Deze speciale editie van de
Delftse Post is gewijd aan
het project Breedbanddiensten
voor Zorg, Welzijn en
veilig Wonen in de gemeente
Delft (kortweg Breedbanddiensten
Delft/BBDD).
Dit samenwerkingsproject
wordt op 12 december officieel
afgesloten met een
symposium in Theater De
Veste te Delft.
In deze krant worden de belangrijkste
resultaten die met
het project zijn geboekt weergegeven.
Ook wordt aandacht besteed
aan de lessen die de partners
uit dit project hebben getrokken.
Voorts wordt in de advertorials
aandacht besteed aan
de oplossingen die dienstverleners
kunnen bieden.
In de bijna 3 jaar dat het samenwerkingsproject
heeft bestaan
is in de praktijk gebleken dat het
goed implementeren van technieken
en nieuwe processen
voor zorg op afstand verre van
eenvoudig is. Niet alleen de
‘harde’ techniek en de functionaliteiten
vragen om aandacht;
dit geldt ook voor de financiën
en de veranderingen in organisaties,
in processen en bij medewerkers
en klanten. In deze
krant komt dat allemaal aan
bod. Met mensen aan het
woord, die geloven in nieuwe
Binnen Breedbanddiensten
Delft zijn door de projectpartners
4 zorg- en domotica proefprojecten
geïnitieerd. Drie ervan
worden uitgevoerd in
wooncomplexen voor senioren:
het project Vermeertoren, het
project Dock-van-Delft en het
project Sterflats. De eerste 2
projecten zijn gesitueerd in
nieuwbouwcomplexen. Persoonsalarmering
en screen-toscreen
contact zijn in deze
wooncomplexen geïntegreerd
met de netwerkinfrastructuur
en de aangebrachte domotica.
In de Sterfflats is sprake van bestaande
bouw. Hier zijn minder
vrijheidsgraden aanwezig om
zorg- en domoticavoorzieningen
aan te brengen. Dat geldt
ook voor het vierde project: ‘100
solitaire woningen’.
De projecten zijn door de afzonderlijke
partners uitgevoerd,
waarbij in het kader
SPECIAL Breedbanddiensten voor Zorg, Welzijn en Veilig Wonen in Delft
dienstverleningsconcepten op
het gebied van wonen welzijn
en zorg. Hiertoe behoren bestuurders,
beleidsmakers, uitvoerders
en zorgprofessionals.
Seniorenmarkt
In de afgelopen 3 jaren hebben
zij vanuit hun eigen posities en
verantwoordelijkheden aan dit
project gewerkt. Zij hebben een
visie ontwikkeld op nieuwe vormen
van dienstverlening met
behulp van technologie bij
mensen thuis. In de krant wordt
ook aandacht besteed aan de
toekomst van de seniorenmarkt,
want daar ligt een gemeenschappelijkaangrijpingspunt
voor nieuwe diensten die
aangeboden kunnen worden in
de huiskamers. Herman Konings,
trendwatcher, marketing
deskundige en psycholoog
schetst een beeld van de manier
waarop senioren in de toekomst
willen wonen, leven en
genieten van het leven ook als
zij zorg behoeven.
Nieuwe concepten
Uitgebreid wordt ingegaan op
de worsteling, die binnen BBDD
heeft plaatsgevonden rond het
bedenken en opzetten van nieuwe
dienstverleningsconcepten,
de techniek en het goed en betaalbaar
introduceren van zorg
op afstand.
Veel zorgpartijen in Nederland
Drs. Peter C.M. Elderman is algemeen projectcoördinator voor
Breedbanddiensten Delft. FOTO KARL FLIEGER
worstelen met dit soort zaken.
Het wemelt van de initiatieven
voor ‘zorg-op-afstand’ en alle-
maal zitten ze in een min of
meer vergelijkbare situatie. De
centrale vraag in ieder initiatief
daarbij is: “Hoe krijgen we op
grote schaal nieuwe toepassingen
aan de gang, waarmee zorg
op afstand mogelijk en betaalbaar
wordt?” Alleen dan is er
sprake van winst voor de klant,
de zorgaanbieder, de woningbouwcorporatie,
de technologieaanbieder,
de zorgcentrale
en de telecom aanbieders.
Meer samenwerking en overleg
op landelijk niveau is geboden
om van zorg op afstand een
goed functionerende dienst te
maken. Want zorg op afstand
heeft de toekomst.
Zorgprofessionals
Arbeidsbesparende technieken
zijn nodig om in de nabije toekomst
het tekort aan zorgprofessionals
op te vangen en het
hoofd te bieden aan de snel toenemende
vraag naar zorg en het
verlangen om zo lang mogelijk
thuis te blijven wonen.
BBDD wil met deze krant een
bijdrage leveren aan de discussie
in Nederland op het gebied
van ‘zorg-op-afstand’ en de opschaling
daarvan. Kennisoverdracht
en landelijke samenwerking
op dit punt tussen zorgorganisaties,woningbouwcorporaties,
welzijnsorganisaties, gemeenten
en aanbieders van
technologie en commerciële
diensten zullen belangrijke bijdragen
leveren aan het uiteindelijke
succes.
Pilot projecten van BBDD
van BBDD sprake is van informatieoverdracht
en kennisuitwisseling.
Voor het project Vermeertoren
tekenden Vestia-Delft en
Zorginstellingen Pieter van
Foreest. Voor het project
Dock-van-Delft zijn dit de
partijen Vidomes-Delft en
Pieter van Foreest. In beide
complexen is een infrastructuur
aangebracht die geleverd
is door IRS. Het project Sterflats
wordt uitgevoerd door
Careyn en Vidomes-Delft. De
projecten 'Sterflats' en '100
solitaire woningen' zijn door
Careyn recent geïntegreerd
tot een groot gemeenschappelijk
project. Careyn zal aan
de bewoners het PAL-4 systeem
gaan aanbieden, dat
binnen deze thuiszorgorganisatie
recent tot standaard systeem
voor screen-to-screen
contact is verkozen.
Gerrit de Vries van IRS (links) en Martin Mouton overleggen over het project Dock van Delft. FOTO
KARL FLIEGER
BBDD en
partners
Breedbanddiensten Delft
(BBDD) is een samenwerkingsverband
van Zorginstellingen
Pieter van Foreest,
Stichting Ouderenwerk
Delft, Careyn, Vestia
Delft, Vidomes Delft, Zorgverzekeraar
DSW en de gemeente
Delft. Genoemde
organisaties zijn in 2006 een
samenwerkingsverband
aangegaan voor het opzetten
van slimme woon- en
zorgdiensten op afstand.
BBDD heeft op het gebied
van de techniek ondersteuning
gekregen van de brancheorganisatie
van installateurs
Uneto-VNI. Nu na 3
jaar wordt de balans opgemaakt;
BBDD heeft een tijdelijke
aanjaag- en leerfunctie
gehad voor de partijen.
Zorginstellingen Pieter
van Foreest, Careyn, Vestia
Delft en Vidomes Delft
zijn met veel overtuiging en
ambitie proefprojecten gestart,
die nu in een operationeel
stadium geraken. De
schaal ervan is nog niet
groot, maar de leerervaringen
die zijn opgedaan wel.
Individueel gaan de partijen
na 12 december verder met
de geboekte resultaten.
Voor Careyn is dat de toepassing
PAL-4, die binnen
deze grote thuiszorgorganisatie
standaard ingezet zal
worden bij klanten die daarvoor
in aanmerking komen
in nauwe samenwerking
ook met de zorgcentrale
Erasmusbrug. Pieter van
Foreest gaat verder met het
systeem van IRS dat ingezet
is in de Vermeertoren en
Dock-van Delft. Ook de beide
wooncorporaties gaan
door met het aanleggen van
woondomotica, in nieuwbouwcomplexen.
Ze kunnen
daar niet aan ontkomen,
net als Uneto-VNI, die
in Delft mee heeft kunnen
kijken, om de achterban van
installateurs van betere informatie
te voorzien.
BBDD dankt haar
relaties en sponsors
Deze speciale uitgave van
Delftse Post kwam tot stand
dankzij redactionele bijdragen
van Karl Flieger, Peter Elderman,
Leo Jetten, Roger
Jongen, Peter Hermans, Eline
Loomans, Frans ten Brink,
Eric Borggreve, Martin Mouton,
Ellen Twickler, Marthy
Zoetemelk, Ilonka Ouwendijk.
Tevens zeggen wij dank
aan onze sponsors.
Achtergrond
informatie
Voor meer achtergrondinformatie
kijkt u op
www.breedbanddienstendelft.nl

Sinds Pal4
zit er plezier
in domotica
Plezier… Een belangrijk pluspunt van Pal4. Of zoals de bedenkers van Pal4 het zeggen:
“Pal4 maakt emotie van domotica”. Vraag het aan de zorgverleners die ermee werken.
Vraag het aan de gebruikers... Sinds Pal4 staat domotica gelijk aan intermenselijk
contact. Zorg op afstand heeft letterlijk een gezicht gekregen. Wie alleen is,
kan moeiteloos met anderen samenzijn. Pal4 is een feilloos werkend, gemakkelijk
toegankelijk systeem, waarmee mensen langer zelfstandig en actief kunnen blijven.
Een persoonlijke assistent voor zorg, veiligheid, gezondheid en plezier. Maak kennis
op de informatiemarkt van Breedbanddiensten Delft. Of kijk nu op www.pal4.nl.

dé Weekkrant Delftse Post
Het project Dock van Delft
Dock van Delft is een seniorencomplex
met 129 woningen
in het hart van Delft,
waarvan Vidomes de 62
huurwoningen verhuurt.
Zorginstellingen Pieter van
Foreest heeft in van de appartementen
een zorgpost
gevestigd en start in februari
2009 in een deel van de bedrijfsruimten
met een ontmoetingcentrum.
Kees van der Spek is adviseur
binnen de sector Projectontwikkeling
van Vidomes en samen
met projectontwikkelaar Caroline
van Soest verantwoordelijk
geweest voor de realisatie van
het seniorencomplex Dock van
Delft en de aanleg van de zorgen
domotica-infrastructuur in
de huurwoningen.
Kees is vanaf de aanvang betrokken
geweest bij het project
Breedbanddiensten Delft en later
bij het deelproject Dock van
Delft. Kees gaat binnenkort met
pensioen.
Kees weet door ervaringen met
eerdere domotica projecten
waarover hij spreekt. Vidomes
was een van de pionier woningcorporaties
die in de sociale
huursector domoticavoorzieningen
heeft aangebracht. In de
Schelpenhof te Leidschenveen
is het 3G-systeem van IRS toegepast.
Na de oplevering is een
camera bewakingsysteem in elk
van de drie flats in het 3G-systeem
geïntegreerd.
Toen Kees in het deelproject
stapte was de bouw van Dock
van Delft al zover gevorderd dat
er geen ruimte meer was voor
alternatieve technische oplossingen.
Elektronische deurontsluiting
was bijvoorbeeld niet
mogelijk; er moest hier naar een
andere oplossing worden gezocht.
Een traditionele videofooninstallatie
was reeds aangelegd
en kon niet worden geïntegreerd
in de bode van IRS op
basis van het internet protocol
(IP)
Wat is er precies in Dock van
Delft gerealiseerd?
"Om hoeveel zorgwoningen
gaat het en om hoeveel basiswoningen?
Kees van der Spek (projectleider namens Vidomes) toont het
IRS-systeem in de modelwoning van Dock van Delft. KARL FLIEGER
In de 62 huurwoningen is de infrastructuur
aangebracht (cat
5e) van de meterkast naar de
aansluitdozen in de woonkamer
en de hoofdslaapkamer.
Vanaf de meterkast in deze woningen
is met cat 7 bekabeling
de verbinding met de 3 patchkasten,1
MER en 2 SER ruimtes
tot stand gebracht. Deze patchkasten
voorzien van switches en
routers zijn onderling verbonden
met een glasvezelkabel en
een UTP kabel.
In een proefwoning zijn in Dock
van Delft inmiddels de domotica-zorgmodules
aangebracht.
In overleg met IRS / Fifthplay
wordt er een planning gemaakt
voor de uitrol van deze zorgmodules
naar in totaal 19 zorgwoningen.
Daarnaast onderzoekt
Vidomes de individuele behoefte
aan woongemakdiensten.
In de 67 koopwoningen zijn
overigens geen voorzieningen
aangebracht."
Wat moet er nu de komende tijd
nog komen?
"In de komende 4 jaar volgt de
uitrol van19 zorgwoningen naar
zorgmodules in 43 huurwoningen,
zodat er uiteindelijk 62
zorgwoningen worden gerealiseerd."
Ben je tot dusverre tevreden over
het bereikte functionele resultaat?
"Ik ben vooral tevreden over de
beeldkwaliteit. Wel moet het geluid
via de Bode nog worden
verbeterd."
Wat kon beter?
"Behalve het geluid kan ook de
samenwerking met de meldkamer
en de voorbereiding bij IRS
worden verbeterd."
Wat zijn volgens jou de meest
markante verschillen tussen
Dock van Delft en het project
Vermeertoren van Vestia?
"De IRS / Fitfthplay applicatie
in de Vermeertoren is gebaseerd
op het 3G-systeem. In de
Vermeertoren zijn tijdens de
bouw nieuwe modules toegevoegd.
Bij Dock van Delft is het
nieuwe 5G systeem van IRS /
Fifthplay toegepast. Dit 5G systeem
is gebaseerd op open IPprotocollen.
Dit 5G systeem
komt in de toekomst ook beschikbaar
in de Vermeertoren."
Wat heb jij van het project Dock
van Delft geleerd?
"Het is belangrijk de gekozen
modules eerst bij de applicatieleverancier
in werking te zien.
Daarnaast is een goede ICT-adviseur
zoals Martin Mouton van
grote waarde. Bovendien is een
open IP-structuur niet in alle
onderdelen zo open als gedacht."
Wat zijn de leerpunten van Dock
van Delft voor Vidomes ?
"Vidomes moet bij het maken
van keuzes goed kijken of een
nieuw ontwikkeld systeem al
voldoende stabiel is. Dat het in
de praktijk al in werking is gezien."
Moet er landelijk meer informatieuitwisseling
komen over pakketten
van eisen, bestekken en
standaarden voor seniorencomplexen,
waar domotica wordt
toegepast tussen enerzijds woningcorporaties
onderling en
anderzijds tussen woningcorpo-
raties en zorginstellingen?
"Mijns inziens moet er nodig
gestandaardiseerd worden op
landelijk of internationaal niveau,
zodat open IP echt open
IP is, maar dan met eenduidige
specificaties."
Als je Dock van Delft in zijn geheel
nog eens opnieuw zou mogen
inrichten hoe zou je het dan
het liefst doen?
"Mijn advies is om een dure infrastructuur
te heroverwegen
i.v.m.nieuwe technieken op het
gebied van wireless en powerline.
Volgens de IRS-projectleider,
Gerrit de Vries, is de huidige
infrastructuur ideaal en de
modernste die hij kent."
Welke raad zou je mee willen ge-
ven aan Vidomes?
"Behalve de standaardisatie,
maak duidelijke afspraken op
stuurgroepniveau."
Welke raad geef je aan je opvolger
Edward Maatkamp?
"Stuur goed op planning in brede
zin en op de budgetten. Volg
als Vidomes de ontwikkeling op
woongemakken modules."
Blijf je het project volgen?
"Ja, op afstand."
Ter afsluiting: Wat ga je doen in
de toekomst?
"In de eerste plaats wat meer
aandacht aan de kinderen en
kleinkinderen schenken. Daarnaast
ga ik wellicht wat werkzaamheden
op freelance-basis
verrichten."
Van bestaande techniek naar de
toekomstige marktvraag: een zoektocht!
DOOR DRS. ERIC R.BORGGREVE
De “klant centraal” en “vraaggestuurd”
zijn bekende uitgangspunten
bij nieuwbouwprojecten.
Maar woningcorporaties
bouwen voor vijftig jaar
en hoe ziet die “klant” met zijn
of haar vraag en over pakweg 20
jaar uit? Hoe bouw je niet alleen
levensloopgeschikt maar ook
toekomstbestendig?
Die vragen zijn nadrukkelijk bij
Vestia aan de orde geweest
rondom “de Vermeertoren”. De
ambitie was om de meest recente
bewezen technologie toe
te passen en zoveel mogelijk te
anticiperen op toekomstige
ontwikkelingen- zowel in technische
zin als ten aanzien van
de vraag naar comfort, gemak
en zorgdiensten. Zo is er een indrukwekkend
pakket aan
bouwkundige voorzieningen
getroffen om die toekomstige
vraag te kunnen faciliteren. Allemaal
bedoeld om, afhankelijk
van vraag en behoefte, een geavanceerde
alarmering aan te
leggen, of beeld tot beeldver-
binding met een zorgcentrale.
De ervaringen van Vestia rondom
“De Vermeertoren” zijn ingebracht
in het project Breedbanddiensten
Delft bij wijze
van pilot. Pilotprojecten hebben
als voordeel dat ze niet kunnen
mislukken: je begint eraan
om er van te kunnen leren. Welnu:
dat hebben we!
Sterk punt van “Breedbanddiensten
Delft” was dat alle aanbieders
aan tafel zaten: zorginstanties,
gemeente, woningcorporaties.
Minder sterk was dat
we al spoedig merkten dat we
iets wilden dat op de markt nog
niet direct leverbaar is. Er bestaan
al lang verschillende geavanceerde
domoticasystemen,
maar die blijken in de praktijk
toch nog vaak terug te moeten
vallen op analoge telefoonlijnen
in plaats van internet of kennen
een gesloten standaard waarmee
ze dus niet kunnen “praten”
met apparaten en toepassingen
van andere leveranciers.
Gelukkig staan de diverse fabrikanten
op het punt op al deze
terreinen een hele slag te ma-
S P E C I A L E B I J L A G E B R E E D B A N D D I E N S T E N D E L F T
Drs. Eric R. Borggreve is programma manager Wonen & Zorg Vestia Groep; lid van de Initiatiefgroep
Breedbanddiensten Delft. FOTO KARL FLIEGER
ken en heb ik de indruk dat deze
– forse – hobbel vrijwel genomen
is. Ander probleem is nog
steeds dat degene die moet in-
VermeerToren voorbereid op
zorgdiensten en woongemak
In Delft werd eind 2007 de laatste hand gelegd
aan de markante, 23 verdiepingen tellende
VermeerToren. Alle appartementen in
dit seniorencomplex zijn voorzien van het IRS
Woongemak systeem. In twaalf appartementen
realiseerde IRS Woongemak een
complete oplossing voor het verlenen van
zorg op afstand.
De VermeerToren in Delft is het eerste deelproject
van het Samenwerkingsverband
Breedband Diensten voor zorg, welzijn en veilig
wonen in Delft; kortweg BBDD. De zorgen
domotica-infrastructuur in de VermeerToren
werd gerealiseerd door Ceres-projecten
in opdracht van Vestia-Delft en Zorginstellingen
Pieter van Foreest.
IRS-woongemak zorgde voor de aanleg. Tijdens
het traject werden door adviseurs van
de branche-oganisatie Uneto-VNI een aantal
belangrijke adviezen gegeven voor de installatie.
De VermeerToren bestaat uit 66 koop- en
huurappartementen voor senioren. Op de eerste
twee verdiepingen bevinden zich een
buurtcentrum en een zorgcentrum, waarin
onder meer een huisartsenpraktijk, fysiotherapeuten
en een apotheek zijn ondergebracht.
LEVENSLOOPGESCHIKT
Alle appartementen zijn levensloopgeschikt.
Dat wil zeggen, dat ze gemakkelijk aan te
passen zijn aan bewoners met mobiliteitsbeperkingen
of bewoners, die speciale zorg nodig
hebben. Elk appartement beschikt over
een geïntegreerd bekabelingssysteem en
een residential controller in de meterkast,
vesteren niet altijd de partij is
waar ook de opbrengsten terechtkomen.
Zo kunnen alleen
zorgaanbieders in aanmerking
komen voor een bepaalde subsidieregeling
terwijl de corporatie
daarvoor de investering in de
woningen moet doen. Ook daar
Vrijdag 12 december 2008 - Pagina 3
waarmee de woningautomatisering aangestuurd
kan worden. Ook heeft elk appartement
een compleet IRS Woongemak systeem,
dat bestaat uit de Bode, een video-intercom,
een elektronisch op afstand bedienbaar
slot, een rookmelder en personenalarmering.
De twaalf zorgappartementen zijn daarnaast
uitgerust met additionele functionaliteiten
zoals een spreek-luisterverbinding met de
zorgcentrale en een personenalarmering die
via een draadloze halszender of via trekschakelaars
in toilet, douche, badkamer en
slaapkamer bediend kunnen worden. Daarnaast
kunnen er camera’s worden geïnstalleerd,
voor toezicht.
OPEN STANDAARDEN
In de loop van 2009 zal door IRS nieuwe
functionaliteit aan het systeem in de VermeerToren
worden toegevoegd, zodat ook
screen-to-screen-contact mogelijk wordt.
Ten tjjde van de bouw van de VermeerToren
was deze functionaliteit nog in ontwikkeling.
Het systeem zal dan ook in zijn geheel gebaseerd
zijn op open standaarden.
“We zijn voorlopig zeer tevreden met de oplossing”,
zegt projectleider Peter Elderman.
“De ideale oplossing voor wonen en zorg is
nog nergens te koop, maar het systeem van
IRS komt een eind in de goede richting. De
visie van IRS op domotica in de zorg sluit
goed aan op de onze en een groot voordeel
bleek, dat IRS het bouwproces kende en gewend
was om met aannemers en installateurs
mee te denken. Het resultaat is een
moderne woonomgeving voor senioren.”
zijn we wel weer uitgekomen,
maar je kan niet terugvallen op
standaardafspraken. Het blijft
een kwestie van pionieren.
Een aantal zaken is inmiddels
gelukkig wel vrijwel standaard
geworden, in ieder geval bij Vestia
nieuwbouwprojecten. Geavanceerde
bekabeling tot in elke
meterkast; een net iets grotere
meterkast met ruimte voor
domotica componenten; een
technische ruimte op de begane
grond waar de bekabeling in uit
komt; aansluitpunten in de
woonvertrekken; een leiding
van de voordeur tot in de meterkast
voor een elektronisch
voordeurslot en diepe elektra
inbouwdozen in alle vertrekken.
Het lijkt zo simpel maar is
in de praktijk toch altijd weer
een hele puzzel – ook financieel.
Uiteindelijk doel is dat de huidige
èn toekomstige bewoner bij
wensen op domoticagebied,
comfort en zorgdiensten in huis
ervaren dat er bij de bouw van
de woningen over nagedacht is
en met beperkte investeringen
in voorzien kan worden.

Vertrouw op IRS voor de meest waardevaste en innovatieve woontechnologie
oplossingen voor uw project. Meer dan 14.000 woningen in Nederland zijn voorzien
van onze oplossingen en daarmee zijn wij marktleider in Nederland.
Wij bieden u als architect, projectontwikkelaar, woningbouwcorporatie of zorginstelling
zeer complete, eenvoudig exploiteerbare en innovatieve woontechnologie en
woondiensten concepten, volledig op maat ontwikkeld voor uw project. Van comfort
tot zorg.
Neem contact op met Tamara Vos op 0418 - 64 46 10 voor een rondleiding in
een van onze modelwoningen of een vrijblijvend introductiegesprek.
IRS Integrated Residential Services BV
Hogeweg 45
5301 LJ Zaltbommel
Telefoon: 0418 - 64 46 10
www.IRServices.nl
email: info@IRServices.nl
A Niko Group Company
Innovatieve woontechnologie oplossingen.
Kant-en-klare woondiensten.
©2008 IRS BV

dé Weekkrant
Delftse Post
Breedbanddiensten Delft, een interessante
ontdekkingstocht met onverwachte resultaten
Ton van Overbeek is bijna 3 jaar
lang voorzitter geweest van het
bestuurlijk samenwerkingsverband
Breedbanddiensten voor
Zorg, Welzijn en veilig Wonen
in de gemeente Delft (BBDD).
Dit samenwerkingsverband
houdt per 12 december op te
bestaan. Er vindt dan een afsluitend
symposium plaats voor
partners en genodigden. We
vroegen Ton naar zijn ervaringen
met dit project en zijn visie
op ‘zorg-op-afstand’.
Wat zijn je ervaringen met het
project?
"Het project BBDD heeft vooral
een aanjaagfunctie gehad. Toen
we aan het project begonnen
was het een aantal bestuurders
duidelijk dat je uit de sfeer van
praten moet komen om van
‘zorg-op-afstand’ werk te maken.
Je moet eerst schaatsen onderbinden
als je wil leren
schaatsen. Je kunt dit project
ook vergelijken met een ontdekkingsreis.
Je mag er niet vanuit
gaan dat je tijdens zo’n ontdekkingsreis
in een keer alles goed
doet. Je weet aan het begin betrekkelijk
weinig van wat je
moet uitzoeken en wat je tegenkomt.
En dus ook van wat je
moet oplossen en wat daar dan
weer voor nodig is. Een dergelijk
project vraagt van partijen (zoals
in ons BBDD samenwerkingsverband)
dat je de bereidheid
hebt om elkaar de ruimte
te geven zaken te ontdekken,
dingen bij te stellen, van mening
te veranderen of om een
andere insteek te kiezen. Kortom
je mag elkaar vooraf niet
vastpinnen op bepaalde zaken,
want dan komt er gewoon geen
goed product uit. Je loopt dan al
in een te vroeg stadium vast in
zorginhoud of in de techniek.
In de techniek hebben we in dit
traject veel energie moeten
stoppen. Onevenredig veel misschien.
Dat was wel noodzakelijk
om straks zorg op afstand te
kunnen bieden. Het is ook een
lastige vraag: Wat betekent
‘zorg-op-afstand’ nu precies
voor ons als organisaties en
voor de cliënt?"
Waar staan we nu ?
"Ik denk dat we nog steeds niet
met zijn allen goed onderkennen
of niet kunnen invullen wat
de potentie van ‘zorg-op-afstand’
precies is. We zijn langzaam
gaan ontdekken dat het
beeld verder reikt dan alleen
maar ‘screen-to-screen’ contact.
Dat is wel het begin, maar
het einde kennen we nog niet.
En als je toch een voorstelling
wilt hebben van het eindbeeld
dan moet je eigenlijk zeggen:
‘Kijk naar wat nu al gewoon kan
via het internet en de PC en
voeg daar dan eens spraak en
beeld van mensen aan toe’. Wat
is dan de potentie van die optelsom?
Welke resultaten heeft Breedbanddiensten
Delft bereikt?
We hebben de Vermeertoren.
Daarvan kunnen we zeggen dat
we een werkende opstelling bij
klanten hebben neergezet. Het
is geweldig dat we in die Vermeertoren
een situatie hebben
gecreëerd waar meer ervaringen
kunnen worden opgedaan.
Het is geweldig dat collega’s uit
de stuurgroep en dan bedoel ik
met name een man als Arie
Mak, indertijd stappen heeft genomen
tegen de verdrukking in.
Arie Mak is met Vestia Delft in
staat is geweest zover te komen,
dat er in de Vermeertoren een
compleet pakket staat. Dat verdient
heel veel waardering. Hij
heeft er voor gezorgd dat er er-
varing kan worden opgedaan
met ‘zorg-op-afstand’ in de
praktijk. Datzelfde is inmiddels
ook met Vidomes Delft gerealiseerd
in Dock van Delft. Nu is in
de modelwoning daar het systeem
met screen-to-screenzorg
operationeel. Het opzetten van
proefopstellingen en het aanbrengen
van moderne bekabelingen
en technische componenten
in dit soort complexen
daagt andere partijen uit om
een volgende stap te zetten. Zo
vindt een opwaardering plaats
naar de laatste stand van de
technologie.
Daarnaast is een business model
ontwikkeld, waar leveranciers
en andere zorgaanbieders
van kunnen leren. Ook is het
ontstaan van de eerste DSP van
Nederland direct te herleiden
naar BBDD."
Hoe staat het met de technologie?
"De technologie verandert nog
heel snel. We hebben in het
project BBDD gezien dat we ons
eigenlijk bezig hielden met iets
waarvan we ons moeten afvragen
of wij dat als zorgaanbieders
wel moeten doen. Als partijen
niet de technologische uitdagingen
oppakken, gaat het
proces om ‘zorg-op-afstand’
aan cliënten aan te kunnen bieden
veel te lang duren. We hebben
de afgelopen periode in Nederland
veel projecten en technologieaanbieders
voorbij zien
komen (Thuiszorg online, Databalk,
Impact Valley etc.). Iedere
keer lijkt het veelbelovend,
maar als je er goed naar kijkt,
dan laten een heleboel dingen
zeer te wensen over en is er eigenlijk
sprake van een hoog
‘soldeerboutgehalte’. Zo zie je
dan ook in ons traject dat iets
veelbelovends het niet haalt en
iets anders een sprong voorwaarts
maakt."
Wat is de belangrijkste verdienste
geweest van het project?
"Ik vind dat het project BBDD
heeft bijgedragen aan het uitkristalliseren
van de vraag: waar
zitten nu de ‘runners-up’, die
het in de toekomst waar kunnen
maken en wat is daarvoor
nodig. En dat is voor partijen als
zorgaanbieders iets heel bijzonders.
BBDD heeft als eerste partij
in Nederland ook aandacht
besteed aan de wijze waarop
zorg- en woondiensten op af-
S P E C I A L E B I J L A G E B R E E D B A N D D I E N S T E N D E L F T
Ton van Overbeek, voorzitter van de Raad van Bestuur van Careyn en voorzitter van de initiatiefgroep Breedbanddiensten Delft.
stand door een neutrale partij
kunnen worden georganiseerd
en aan cliënten kunnen worden
aangeboden. De ‘Zorg- en Domotica-Serviceprovider’,
is een
functie die in de projectgroep
‘Techniek’ is bedacht en is daar
ook van nadere inhoud is voorzien.
De discussies daarover
met de verschillende partijen en
de zorgcentrale Erasmusbrug
hebben ertoe geleid, dat deze
laatste aanvullende producten
en diensten voor ‘zorg op afstand’
ontwikkelt, die op korte
termijn kunnen worden aangeboden.
Met andere woorden BBDD
heeft belangrijke bouwstenen
opgeleverd die het proces van
‘zorg-op-afstand’ in Nederland
kunnen versnellen.
Hoe staat het eigenlijk met de
ontwikkeling van de diensten?
Vanuit de technologie kom je
dan weer naar de inhoud. En
dat is opnieuw een moeilijk
proces. We hebben ons van
aanvang af gerealiseerd dat dit
een lange termijn ontwikkeling
is. We heben wel een naatl diensten
gedefinieerd, maar het is
heel moeilijk voorstelbaar welke
diensten erbij kunnen komen
als je de technologie niet
werkend hebt. Om ‘zorg-op-afstand’
diensten te kunnen leveren
is nog het nodige pionierswerk
nodig. Voorlopig gaat het
om persoonsalarmering,
‘screen-to-screen’ contact tussen
zorgverlener en cliënt en
eenvoudige monitoring.
Telemedicine is een terrein dat
nog verder uitgebreid kan worden.
Je kunt daarbij bijvoorbeeld
denken aan de grote categorie
‘chronisch zieken’, die
zelf metingen thuis doen, die
worden ingebracht via telezorg
in een eigen dossier, dat automatisch
signaleert of de meetwaarden
binnen een toegestane
bandbreedte liggen. Als dat niet
zo is kan de cliënt de telezorgspecialist,
raadplegen of omgekeerd.
Beeldbellen is dan een
makkelijke en goede manier om
met elkaar te communiceren."
Wat wordt de invloed van ‘zorgop-afstand’
op de organisatie
van de zorg en wat merkt de
klant ervan?
"De zorg kan efficiënter worden
ingezet. Er kan een groter aanbod
van zorg komen met meer
keuze voor de cliënt. Dat is met
name belangrijk voor die cliënten
die nu weinig te kiezen hebben.
De kwaliteit van de zorg
wordt bovendien vergroot. Ook
de contactmogelijkheden van
de cliënt met mantelzorgers en
familieleden en zorgverleners
worden groter en frequenter.
Een ander effect is dat de maatschappelijke
samenhang nu
voor de klant op zijn tv of beeldscherm
verschijnt, waardoor
zorg en welzijn transparanter
kunnen worden voor de klant.
Bovendien wordt de sociale
omgeving van een klant inzichtelijker
en wordt de toegang tot
zijn omgeving met beeld- en
spraak en andere interactieve
producten en diensten gefaciliteerd.
Een belangrijk ander
voordeel is dat dit systeem het
naderend tekort aan verzorgend
en verplegend personeel
voor een deel kan opvangen."
Leidt ‘zorg-op-afstand’ niet tot
verkilling van de zorg?
"Integendeel. Het opzetten van
deze diensten leidt eerder tot
meer contacten en een betere
interactie tussen mensen. Het
beeldbellen is heel belangrijk,
zeker als de kwaliteit van het
beeld en geluid goed zijn. Je ziet
elkaar en kunt elkaar meer aandacht
geven. Dat is belangrijk,
want non-verbaal gedrag speelt
een belangrijke rol in menselijke
communicatie."
Wat vindt u de belangrijkste
voordelen van ‘zorg-op-afstand’
voor de klant ?
"De belangrijkste voordelen
voor de klant zijn een veilige en
vertrouwde aandacht en zorg in
zijn eigen omgeving. Hij heeft
zorg onder handbereik en door
de beeldspraakverbinding krijgt
de zorg iets persoonlijks. De
klant kan te allen tijde directe
ondersteuning krijgen van familieleden,
mantelzorgers en
professionals, die aansluit op
zijn behoefte. Hij krijgt ook
meer inzicht in de dienstverlening.
Ook de (mantel)zorgondersteuning
geschiedt op efficiëntere
wijze. ‘Zorg dichtbij en
…. altijd’ is daarom een betere
naam zijn dan ‘zorg-op-afstand’."
Kunnen de zorg-op-afstand
diensten kostendekkend worden
geëxploiteerd?
"We zijn in Nederland nog
steeds niet op het punt dat zorgop-afstand
diensten op een
structurele manier goed gefinancierd
kunnen worden. En
dat is een groot probleem. Het is
een probleem dat op nationale
schaal door meerdere belangrijke
stakeholders moet worden
opgelost. Onze leerervaringen
uit BBDD op het gebied van
‘zorg-op-afstand’ zullen we dan
ook aanbieden aan stakeholders,
die in staat zijn om de introductie
van diensten voor
‘zorg-op-afstand’ te bevorderen
en te versnellen. Ik denk aan
partijen als Actiz, Aedes, VWS
de gemeenten. Ook denk ik aan
allianties met grote dienstverleners
zoals banken, retailorganisaties
en telecomproviders, met
wie we landelijk op dit punt
kunnen samenwerken om een
aantrekkelijk dienstenpakket
aan de cliënt te kunnen leveren."
De businesscase
In het project BBDD is hard gerekend
om na te gaan of een
grootschalige uitrol van de
diensteninfrastructuur die hiervoor
nodig is als gezamenlijke
zorgaanbieders financieel te realiseren.
Dat valt tegen. Hiervoor
zullen de prijzen van de
componenten en de verbindingen
sterk moeten dalen. Ik denk
dan aan een prijsdaling van
70%. Bovendien moet er nog
veel veranderen in de bekostigingsstructuur
van ‘zorg-op-afstand’.
De huidige projecten kunnen financieel
kloppend gemaakt
worden dankzij een 3-tal beleidsfinancieringsregels
van de
NZa, die alleen voor zorgaanbieders
gelden. Dat is een constructie
met een grote omweg.
Niet alle zorgaanbieders in Nederland
durven deze constructie
aan. In Delft zijn we er toch
aan begonnen, dankzij de (financiële)
inbreng van de Gemeente
Delft, de wooncorporaties
en de zorgverzekeraar.
De infrastructuur voor zorgdomotica
moet straks in seniorenwoningen
gewoon geregeld zijn
en geen zorg voor zorgaanbieders
moeten zijn. In feite moet
die uit het stopcontact komen.
Degenen die deze woningen
bouwt of renoveert zou verplicht
moeten worden om standaard
hiervoor de juiste infrastructuur
aan te leggen, zodat
zorgdiensten aansluitbaar zijn.
Vrijdag 12 december 2008 - Pagina 5
Dat moet voor nieuwbouwprojecten
en renovatieprojecten
usance worden. Als je dat niet
doet en snel regelt zullen we in
Nederland ook nooit grootschalig
aan de slag gaan met dit
soort thuisdiensten. Kortom,
die problemen moeten opgelost
worden.
Hoe luidt u voorspelling voor de
ontwikkeling van ‘zorg-op-afstand’
?
"Zorg-op-afstand’ is ook in Nederland
onontkoombaar. De
eerste jaren zal het nog duur
zijn, en zullen er tal van standaarden
zijn. Naarmate de tijd
vordert, de techniek uitkristalliseert
en de IP-ontwikkeling verder
gaat, doordat het analoge
net vervangen wordt door een
digitaal net, zal er meer druk komen
om ‘zorg-op-afstand’
diensten te ontwikkelen en te
gaan exploiteren.
Daarnaast zullen de klanten er
steeds meer om gaan vragen,
aangezien veel klanten nu al digitaal
ver ontwikkeld zijn en
vragen stellen over deze vormen
van on-line dienstverlening.
De sector moet zich daar
nu op voorbereiden en nadenken
over opschaling van de infrastructuur."
Welke boodschap hebt u voor
uw collegae bestuurders in de
zorg en belangrijke stakeholders
in Nederland?
"De inhoud van mijn boodschap
is dat het concept van
’zorg-op-afstand’ voor de nabije
toekomst zinvol en waardevol
is. De tijd is rijp om aan opschaling
te denken. Maar vanuit de
huidige regionaal georiënteerde
projecten in Nederland zal het
niet eenvoudig zijn om tot een
grotere opschaling te komen.
Binnen de zorgsector moet er
daarom op landelijk niveau
meer worden samengewerkt
niet alleen op het terrein van de
infrastructuur, maar ook op het
terrein van de dienstenontwikkeling.
Partijen in de zorg moeten
het lef hebben om op dit terrein
precompetitief samen te
werken. De geschiedenis leert
ons namelijk dat grote zorgpartijen
zich in de afgelopen jaren
hebben verslikt in de techniek,
de organisatie en de marketing
naar de klant. De klant zit namelijk
niet alleen op zorgdiensten
te wachten, maar wil een
uigebeid pakket van diensten
op het gebied van wonen en
welzijn en gemak en entertainment.
Dit vraagt om een sectoroverstijgende
samenwerking
met landelijke partijen.
In veel van de huidige projecten
is de cliënt nog nauwelijks in
beeld. Hij is echter de doorslaggevende
factor voor een blijvend
succes.
Brancheverenigingen (en de
centrale en lokale overheid)
hebben een belangrijke rol bij
de bevordering van de synergie
tussen partijen rond het onderwerp
‘producten en diensten
voor de huiskamer’. Zij moeten
ervoor zorgen dat voldoende
middelen worden vrijgespeeld
om de infrastructuur hiervoor
op te zetten en exploiteerbaar te
maken.
Het moet in de toekomst normaal
zijn dat in woningen voor
senioren voorzieningen aanwezig
zijn om zorg- en woondiensten
op een eenvoudige wijze te
kunnen aanbieden. Doen we
dat als zorgaanbieders niet met
andere partijen, zoals wooncorporaties,
dan kan het nog lang
duren voordat we in Nederland
op dit gebied een marathon
kunnen schaatsen.

dé Weekkrant
Delftse Post
domotica toepasbaar
voor zorgverleners
Ouderen en gehandicapten
willen zo lang mogelijk
zelfstandig blijven wonen,
maar hebben wel behoefte
aan hulpverlening als de
situatie daar om vraagt.
Zorgverleners buigen zich
dan ook over de vraag hoe
zij, door de inzet van
domotica, zo goed mogelijk
aan deze wens tegemoet
kunnen komen. Als
dienstverlener in de zorgen
welzijnsmarkt heeft
Erasmusbrug een passend
antwoord gezocht én
gevonden.
Bewoners van de Delftse
Vermeertoren ervaren dagelijks
de voordelen van
domotica; de overkoepelende
term voor communicatie
tussen zorggerelateerde
elektronische toepassingen
in een woning. In dit wooncomplex
is een geïntegreerd
netwerk aangelegd, waarmee
zaken als verlichting,
personenalarmering en
beveiliging vanuit één
bepaalde plek in de woning
geregeld kunnen worden.
Op die manier kan zorgpersoneel
de bewoners van het
complex, onder andere via
een beeldtelefoon, direct te
woord staan en in noodsituaties
deuren op afstand
openen.
Adv ertorial Erasmusbrug maakt
Zorg op
afstand met
behulp van
domotica
kan het beste
geregeld worden
via IPtechnologie.
Vanaf eind
volgend jaar
worden analogenetwerken
niet of nauwelijks meer
onderhouden. Door tijdig
over te gaan op digitale IPalarmering
wordt niet alleen
dit probleem omzeild, maar
is men ook meteen voorbereid
op een breed scala aan
Over mensen…
Als seconden tellen…
's Middags om vier uur gaat de mobiele telefoon van Mirjam,
wijkverpleegkundige in Delft. "Wij krijgen een
alarm binnen van mevrouw De Jong", meldt Gerda van
de alarmcentrale. "Mevrouw De Jong reageert niet op
mijn oproepen, wil jij polshoogte nemen? Ik stuur direct
een fax met gegevens naar het sleutelbeheerpunt".
Enkele minuten later gaat Mirjams mobiele telefoon opnieuw.
Gerda heeft nu wel contact met mevrouw De
Jong. Zij klinkt zeer warrig en geeft antwoord met korte
zinnen. Haar arm reageert niet en ze kan niet meer lopen.
Na overleg belt Gerda ook de huisarts en de dochter van
mevrouw De Jong.
Huisarts
Als eerste arriveert Mirjam en zij komt binnen met de
sleutel die zij heeft opgehaald bij het sleutelbeheerpunt.
Daar heeft zij ook de fax met de medische gegevens van
mevrouw De Jong ontvangen. Mevrouw De Jong is zeer
onrustig en heeft dringend medische hulp nodig.
Wanneer de huisarts arriveert, begint hij direct met de
behandeling en Mirjam richt zich volledig op mevrouw
De Jong en haar dochter. Een CVA en hartklachten,
constateert de huisarts. Mevrouw moet direct naar het
ziekenhuis!
Samen met de dochter pakt Mirjam wat spulletjes bij
elkaar die mevrouw De Jong nodig heeft. Ook het pasje
van de ziektekostenverzekeraar wordt niet vergeten.
In een ambulance vertrekken de dames naar het zieken-
SPECIALE BIJLAGE BREEDBANDDIENSTEN DELFT
nieuwe functionaliteiten,
zoals het gebruik van beeldcommunicatie.
Als eerste
domoticaserviceprovider
(DSP) van Nederland biedt
Erasmusbrug deze mogelijkheid
voor personenalarmering
op basis van IP aan.
Hiervoor werkt het bedrijf
nauw samen met andere
partijen die de lijnverbindingen
en domotica-apparatuur
leveren, waarbij
Erasmusbrug een spilfunctie
vervult.
Zorgcentrale Erasmusbrug
De Zorglijn van Erasmus-
brug is met ongeveer 70
zorgorganisaties als klant
en 30.000 aansluitingen in
alarmering de grootste zorgcentrale
in Nederland. Onze
centrale is 24 uur per dag,
zeven dagen per week
bemand door gediplomeerde
verpleegkundigen en
verzorgenden, die op deskundige
wijze de zorgvragen
vertalen in adequate hulpverlening.
De Zorglijn van Erasmusbrug
biedt onder meer de
volgende diensten: telefonische
bereikbaarheid,
huis, terwijl Mirjam de spulletjes in de woonkamer van
mevrouw De Jong weer op zijn plaats terug zet.
Personenalarmering van Breeduit Thuis
Mevrouw De Jong maakt gebruik van het persoonlijk
alarmsysteem van de Stichting Breeduit Thuis. Een
gebruiksvriendelijk systeem dat bestaat uit een alarmapparaat
en een zender, die u bij u draagt. Beide zijn
voorzien van een alarmknop. Wanneer u op de knop
drukt, krijgt u automatisch een spreek-luister verbinding
met de alarmcentrale. U kunt dan direct praten met een
verpleegkundige. Zij beschikt over uw gegevens en alle
mogelijkheden om hulp in te schakelen. Binnen een half
uur is er iemand bij u!
Keuze
Kiest u hulp van Breeduit Thuis dan wordt een
professioneel medewerker opgeroepen die u komt
helpen. Maar ook familie, vrienden of buren kunnen
worden ingeschakeld. Het is belangrijk dat de
opgeroepen hulp snel ter plaatse is en daarom is het
noodzakelijk dat die uw voordeursleutel(s) heeft. In
noodsituaties worden uiteraard ook hulpverlenende
instanties ingeroepen zoals ambulance, politie of
brandweer.
Vergoeding
In veel gevallen vergoeden ziektekostenverzekeraars de
kosten van Personenalarmering. U kunt mogelijk ook in
aanmerking komen voor een gedeeltelijke of volledige
mobiele en IP-alarmering,
rooksignalering en valdetectie,
telemedicine toepassingen,inactiviteitsalarmering,
beeldcommunicatie en
deurontgrendeling op
afstand. Op basis van nieuwe
ontwikkelingen, en vragen
vanuit de markt breidt
Erasmusbrug haar dienstverlening
continu uit met
nieuwe producten.
Veel zorginstellingen zijn op
dit moment nog niet volledig
ingericht op dergelijke
innovatieve toepassingen.
Erasmusbrug beschikt over
Vrijdag 12 december 2008 - Pagina 6
ruime ervaring met de inzet
van domotica, waaronder
recentelijk het project
breedbanddiensten voor
Wonen, Zorg en Welzijn in
Delft.
Als dienstverlener in ICToplossingen,bereikbaarheid,
alarmering en domotica
heeft Erasmusbrug aangetoond
een bemiddelende
rol in te kunnen nemen, tussen
de woningcorporatie of
zorginstelling aan de ene en
de leverancier van technische
systemen aan de
andere kant.
vergoeding door uw ziektekostenverzekeraar.
Uw huisarts speelt een belangrijke rol bij de aanvraag die
u hiervoor indient bij uw verzekeraar.
Soms geeft de gemeente waarin u woont een bijdrage in
de kosten. Het is belangrijk hier vooraf naar te
informeren bij de desbetreffende instantie.
Plaatsing
De apparatuur wordt met uitgebreide instructie bij u thuis
geplaatst. U dient hiervoor een gewone telefoonaansluiting
te hebben. Bij spoedeisende aanvragen kan de
plaatsing op werkdagen binnen 24 uur worden geregeld.
Kosten
Afhankelijk van uw persoonlijke situatie heeft u al een
abonnement vanaf e 11,50 per maand. Naast de
maandelijkse abonnementskosten rekenen wij eenmalig
aansluitkosten. Afhankelijk van een eventuele
vergoeding door uw zorgverzekeraar, kunnen deze
kosten lager zijn.
Aanvragen
U kunt het persoonlijk alarmsysteem van de Breeduit
Thuis aanvragen via tel. 088-1239987 (op werkdagen
van 8.30 tot 17.00 uur). U kunt hier ook terecht voor
vragen. Na uw aanmelding maakt Breeduit Thuis binnen
een week een afspraak met u voor het plaatsen van het
apparaat.
Het alarmsysteem is ook aan te vragen op de website van
Breeduit Thuis: www.breeduitthuis.nl

dé Weekkrant Delftse Post
Chris Oomen, voorzitter
van de Raad van Bestuur
van DSW geeft zijn visie
over ‘zorg-op-afstand’
DSW is als regionale zorgverzekeraar
altijd zeer nauw betrokken
bij innovatieve projecten
binnen het eigen werkgebied,
die de zorg voor cliënten en het
werk van zorgverleners kunnen
verbeteren. Kwaliteit staat daarbij
voorop. DSW heeft in de afgelopen
jaren een sterk trackrecord
opgebouwd in het ondersteunen
van projecten op
het gebied van zorgvernieuwing.
Juist op het vlak van ICT
en de ICT infrastructuur is DSW
al jarenlang actief en vooruitstrevend.
Ook vergeleken met andere
zorgverzekeraars komt DSW
met een actieve ICT aanpak
goed uit de bus. Mede daardoor
is de verzekeraar jaar na jaar te
vinden in de toplijst van beste
zorgverzekeraars in Nederland.
DSW was één van de initiatiefnemers
van het project Breedbanddiensten
Delft . Nu dit
aanjaagproject wordt afgerond
is het tijd om aan DSW zorgverzekeraar
een aantal vragen voor
te leggen.
Wat vindt DSW van het project?
Wat verwacht DSW van ‘zorgop-afstand’
in de toekomst en
welke rol ziet DSW weggelegd
voor de zorgverzekeraar c.q. de
gezamenlijke zorgverzekeraars?
We treffen de voorzitter van
DSW Chris Oomen aan in zijn
werkkamer. Wij stelden hem de
volgende vragen.
BBDD heeft als samenwerkingsverband
van wooncorporaties
en zorgaanbieders een
aantal projecten uitgevoerd in
de regio en heeft daar het nodige
van geleerd.
Hoe kijkt u aan tegen de resultaten
die er zijn bereikt?
"Aan de ene kant hoopgevend,
de technische mogelijkheden
zijn aanwezig. Er is echter nog
geen standaard oplossing beschikbaar."
Wat zijn volgens u de goede en
minder goede punten in het pro-
Marthy Zoetemelk is RVEmanager
bij Zorginstellingen
Pieter van Foreest. Ze is
verantwoordelijk voor de
zorg die geboden wordt aan
bewoners die wonen in de 2
grote wooncomplexen in
Delft waar Pieter van Foreest
experimenteert et
zorg- en woondomotica.
Marthy heeft met haar team van
zorgmedewerkers de introductie
naar zorgbehoevende bewoners
in de Vermeertoren begeleidt
en zal dat straks ook gaan
doen in Dock-van-Delft.
We stelden Marthy een aantal
vragen en vroegen haar naar
haar ervaringen
Wat merk je van de domoticaen
ICT-toepassingen in deze
complexen?
"De toepassing van ICT in een
wooncomplex zoals De Vermeertoren
in Delft levert een
belangrijke bijdrage om zorg en
comfort af te stemmen op de
behoefte van de bewoners. Het
toepassen van domotica laat
zien dat er meer mogelijk is op
het gebied van wonen, zorg en
welzijn. De nieuwe technologieën
leiden tot een verbetering
van kwaliteit van zorg en tot
minder afhankelijkheid van de
professionele zorg."
ject geweest en hoe onderscheidt
het project zich van andere projecten
in Nederland?
"Er was een brede samenwerking
binnen het project, zowel
van partijen uit de zorgsector
als daarbuiten. Daarmee ontstond
er een breed draagvlak
voor het initiatief.
Zoals ik al eerder opmerkte, zijn
wij gestuit op het feit dat de
technologie voor deze sector
nog onvoldoende door is ontwikkeld.
Het onderscheid met
andere projecten in Nederland
is dat er in dit project een grote
verscheidenheid is aan deelnemende
partijen."
Gelooft u als zorgverzekeraar in
de voordelen van ‘zorg-op-afstand?
"Gelet op de vergrijzing is het
toepassen van ‘zorg-op-afstand’
oplossingen gewenst,
ook gezien het dreigende arbeidstekort
in de zorg en de toenemende
kosten. Daarnaast
zijn de ouderen van nu en in de
toekomst steeds meer in staat
om met communicatiemiddelen
om te gaan. Het zal echter
nooit als volledige vervanging
van de hand aan het bed gezien
moeten worden. Het menselijke
contact blijft essentieel, maar
juist door de verstandige inzet
van moderne technologie is
hier wellicht meer tijd voor."
Menzis en DSW
Uw collega Roger van Boxtel
van Menzis komt met dit fenomeen
‘zorg–op-afstand’ nog al
eens in de pers en in het nieuws.
Het Koala-project (Kijken op Afstand
Logisch Alternatief) geldt
landelijk als een van de betere
voorbeelden. Van Boxtel stelt
dat een derde van het toekomstige
capaciteitprobleem in de
zorg kunnen worden opgelost
me behulp van camera’s en
technieken als ‘zorg-op-afstand’.
Toch zie je dat ook zijn
project niet zo hard doorgroeit
als werd verwacht. De vraag is
dan ook hoe de doelstelling die
hij op het oog heeft bereikt kan
worden. De branche-organisatie
van verpleeg- en verzor-
Waarom is Pieter van Foreest
indertijd met dergelijk projecten
begonnen?
"Zorginstellingen Pieter van Foreest
wil in Delft en omgeving
een ondernemende zorgaanbieder
zijn, die zich aanspeelbaar
opstelt naar de klant.
S P E C I A L E B I J L A G E B R E E D B A N D D I E N S T E N D E L F T
Vrijdag 12 december 2008 - Pagina 7
Zorg-op-Afstand volgens Chris Oomen
gingshuizen en thuiszorgorganisaties
Actiz heeft het in dat
verband al over verbreding, verdieping
en opschaling, maar de
vraag is of die vanuit de huidige
projecten wel tot stand kan komen.
Kennelijk spelen er meer
factoren een rol dan alleen de
technische en de organisatorische.
Wat moet hieraan naar uw opvatting
worden gedaan?
"Ieder project dat op dit gebied
is uitgevoerd speelde op relatief
kleinschalig niveau, en nam zijn
eigen kenmerken in een eigen
setting met zich mee. Om de op
kleine schaal ingevoerde oplossingen
uit te breiden zullen de
krachten van alle betrokken
partijen gebundeld moeten
worden. Die partijen zijn dan
de overheid, het bedrijfsleven,
de zorgpartijen, woningcorporaties
en de consument. Wellicht
kunnen er in één hele regio
of binnen één provincie toepassingen
van ‘zorg-op-afstand’
worden geïmplementeerd,
waarbij de resultaten en
conclusies die hieruit voortkomen
ook op andere gebieden in
Nederland van toepassing zijn."
Opschaling
Wordt het niet eens tijd dat zorgverzekeraars
gezamenlijk de
schouders eronder zetten om
zich actief met het tot stand komen
van een goede infrastructuur
te gaan bemoeien? Zorgverzekeraars
financieren op dit moment
ook de Medische Persoonsalarmering
in Nederland. Dit is
overigens ook een heel verbrokkeld
geheel met veel centrales en
weinig onderlinge afstemming.
Alleen financiële steun van
zorgverzekeraars is niet genoeg.
Wij willen graag investeren,
maar zien alleen meerwaarde
en het welslagen van projecten
wanneer er door alle betrokken
partijen wordt geïnvesteerd.
En waarbij de regie ook bij de
partijen als geheel komt te liggen.
Maar investering is nodig,
zeker in de beginfase van een
traject dat in het begin moeizaam
lijkt, maar uiteindelijk
De Sociaal Economische Raad
heeft niet voor niets, zijn visie
op ondernemerschap en innovatie
in de zorgsector, verwoord
in zijn advies “Ondernemerschap
voor de publieke zaak”.
De raad gaat hierbij in op verschillende
aspecten van onder-
Chirs Oomen is voorzitter van de Raad van Bestuur van DSW Zorgverzekeraar, een belangrijke
sponsor van BBDD.
grote voordelen op kan gaan leveren.
Bovenstaande standpunten ge-
Marthy Zoetemelk, RVE-manager bij Zorginstellingen Pieter van Foreest aan het werk in Dock
van Delft. FOTO KARL FLIEGER
nemerschap en de verdeling
van verantwoordelijkheden. Zo
schetst hij een beeld van de
zorgconsument als “koopkrachtige
klant”, de overheid als
“systeemverantwoordelijke”, de
zorgverzekeraar als “regisseur”
en de zorgaanbieder als “onder-
ven wij graag mee als advies aan
onze collega’s en de minister
om met ‘zorg-op-afstand’ de
nemer”. Pieter van Foreest pakt
die laatste rol ook op. De inzet
van Domotica (geïntegreerde
ICT, installaties en techniek)
helpt ons daarbij, evenals een
ketenaanpak en het inzichtelijk
maken van “de best practice”.
De successen en leermomenten
vanuit De Vermeertoren, vormen
dan ook een belangrijke
basis voor toekomstige mogelijkheden
op het gebied van
zorg bij het ontwikkelen van
duurzame zorg- en comfortoplossingen
in woningen."
Wat levert domotica op voor de
zorg?
"Het toepassen van domotica
kan uiteindelijk kostenbesparingen
opleveren in de zorg,
aangezien hierdoor efficiënter
kan worden omgegaan met het
inzetten van zorgpersoneel. Dit
is ook nodig in verband met de
veranderende arbeidsmarkt,
het groeiend aantal chronische
zieken en de vergrijzing. Een innovatieve
aanpak in de zorgverlening
is dan ook een noodzakelijk
geheel.
Techniek, zoals elektronische
deurontgrendeling of een
beeld/spraakverbinding,
maakt dat men langer zelfstandig
kan wonen en kan genieten
van een zo’n optimaal mogelijke
kwaliteit van leven. De techniek
kan eenvoudig worden
landelijke doelstellingen dichterbij
te brengen.
Domotica voorziet in zorg- en comfortbehoefte van bewoner
aangepast op de veranderende
behoeften, de zorg van buitenaf
kan hierop worden afgestemd.
Wat vinden je huidige klanten
van de domotica?
"Het aantal klanten dat ervaring
heeft opgedaan is nu nog
beperkt tot de bewoners in de
Vermeertoren. We zien de worsteling
die bewoners aanvankelijk
hadden met de techniek,
maar door een goede instructie
van onze kant is dat probleem
nu goed onder controle. Het is
verbazingwekkend om te zien
hoe snel ook ouder mensen
wennen aan de nieuwe techniek.
Recent heeft RTL-7 in het
kader van het programma
“Moderne Zorg” een filmpje
opgenomen in de Vermeertoren,
waarin enkele bewoners
aan het woord zijn. U zou dat
filmpje eens moeten zien, want
dan ziet u hoe goed oudere bewoners
de geavanceerde techniek
om kunnen gaan."
Heb je een aanbeveling tot
slot?
"Belangrijk blijft altijd dat de
juiste zorg van goede kwaliteit
op de juiste plaats, voor de juiste
personen beschikbaar is en
blijft voor een redelijke prijs.
En dat is waar Pieter van Foreest
in dit soort projecten naar
zal blijven streven."

��������� �����
�������� ������������
�� ��������� ������ �� ���� � �������
������ ����� ���� ��� �� ����� �� ��
��������� ����� ���� ���� �� �� ������
������ � �� �� � ������ �� �� ����������
������ ������� ��������� �� �� �� �� ���
������ ��� ����������������� ����
�������� ��������� �� ��� �� ����
����������� �������� ������ ������
���� ���� ��������� �������� ��� �� ����
���� ������ ��� �������� ��� ���
������������ �� ������������ �� �� �����
������������ �� �� ������� ������
������ ����������� �������� ������
����������� �� �� ���� ���������� �������
������ �� ������ ������ ������
��������� �� �� �������� ������� ������
������ ������������
�� ����� �� ��� ������ �������� ���� ������
��� �� ������������� ��� ������ ��
������ ����� �������� �������� ���
������ ������������ �� �������� ������
������������������ ������������������
��������������������� ������������� ��
������������� ��������� �� ��� �������� ���
��� ������ ��� �� ��������� ������������
�� �� ����������� �������� �� ������ ����
������ �� ����������������� ����� ����
���� ������ ��������� �� ����� ��� ���� ���
����������� �� ��� ������ �����������
��������� �� ������������ ��� ����
������������������ �� �� ������
�������� ������ ��� �� ��� ������
��������� �������� ��� �� ��� ��� �����
����������� ��� ����� ���� ������ �����
������������ �� ��� ���������������
������������ ��� �� ��� ����������������
�������������� �� �����������������
������ ��� ������ ��������������������
���� ���������� �� ���������� ���
����������������� ��� ��� ��������� ���
������������������ ��� �����������
���������������� �� ����������� ��
����������
������������������
�� �������� ���� �������������������
��� ���� ����� ������ ���� ���������
������������ ��� �� ���� ������ ���
������ �� ��� ����� ������������
������� ������ ����� ��� �� �����
������������ ��� �� ����� ������� ��������
������ �������� ���� ������ �� ���������
���� ��� ��������� �� ����������������
�������� �� �������� ����� ������ ��
��� ������� ������������ ������ ������
�� ��� ���� ������������ ������� ������
�� �� ��������
������� �� ���������� ������������ ���
�� �������������� ���� ��� �� ����������
����� ����������� ����� ���� �����
������������ �� �� ������������ ������
�������� ���� ���������������� ������ ���
������� �� ������� ��� ���� ��� �� ���� ��
������� ����� �������� ��� ��� �����
�������� ������ �� ������ ������
�������� ��� ������� �� ������������ ���
��� ������� ����� ����� ��� �� �����
�� ������������ �� ����������� �� ���
�������� ������������ ���� �� �������
����������� ����������� ��� �� �����
�������� ����� �� ������� ������ ��
���������� �� ��������� ������ �����
����� ��� ������� �� ��� �� �������� ��
��� ������������ ��� ������������ ���
�� �������� ���� ��� ���� �� ������� ����
��� ������� ��� �� ������������ ��������
��� ������������� ��� �� �������� �������
���� �� ������ ����� �� �� ��������
���� ��� ���������� ������������� ��� ��
������������ �������� ����� �����������
��� �� ������������ ������ �� ��� ����
��������� ���� ��� ��� ������� �� ����
���� ���������� ����� �� ������ ��
������� �� �������� ������ ��� �����
�������� �� ��� �� �������� �� �������
������� ������ ������ ������ �� �����
��������� �� ������� ���� ���� ����������
��� ����� ����������� ���� ������
�������� ����� �� ���� ����� ��� �������
��������� �� ������� ���� ������
������������� ������ ���� �� ������ �����
�������� �� ������� ���������� ���
������ �� ��� ����������
��������� ��� ����� ����
���� ��������� �������� ���� ��� ������ ����
��� �������� ��������� ��� ��� ��������
��� �� ��������� �� �� ���� ��� ��� ��
������� ������ ��������� �� �� ������ ����
��������� ��� ����� ��������� ���� ��
�������� �� ��� ����� ������ ����� ������
������ ��������� ������ ������
���� � ���� ����� ���� �������� �� ��
������������ �� �� �������������
����� � ��� �� ��������������������

dé Weekkrant Delftse Post
Samenwerking binnen BBDD,
een voorbeeld tot navolging?
DOOR ROGER JONGEN
Samenwerking is afhankelijk
van personen, die een
gezamenlijke ambitie delen
en die maatschappelijke belangen
en organisatiebelangen
kunnen koppelen, zonder
daarmee de nadelen
van een poldermodel te introduceren.
Met bovenstaande zinsnede
kan de samenwerking in het
project BBDD in de afgelopen
jaren het best worden getypeerd.
Dit behoeft enige uitleg.
Allereerst gaat het om de personen
en niet om de organisaties
waarvan zij deel uitmaken. Wat
absoluut heeft bijgedragen tot
een goed resultaat is dat de beslissers
binnen het project elkaar
in hun waarde lieten, en
een flexibele maar positief kritische
opstelling aan de dag legden
als zaken anders liepen dan
gedacht onder het motto: ‘Als
niet kan wat moet, dan moet
maar wat kan!’.Een ander punt
is dat de aanjaagfunctie door de
betrokken beslissers is belegd
bij een onafhankelijke partij. Dit
DOOR MARTIN MOUTON
De afgelopen jaren is in de zorgen
welzijnssector een probleem
ontstaan. De vergrijzing neemt
toe en arbeidskrachten nemen
af. Het is logisch dat ter bestrijding
van dit probleem organisaties
gaan samenwerken en dat
wordt gekeken naar mogelijkheden
van ICT en domotica om
arbeid te besparen en nieuwe
diensten zoals ‘zorg-op-afstand’
te ontwikkelen. Een gevolg
hiervan is dat zorgorganisaties,
zeker op regionaal niveau,
een vergaande samenwerking
zoeken met andere
partijen zoals gemeenten en
woningbouwcorporaties om
diensten te ontwikkelen en gezamenlijk
infrastructuren te exploiteren.
Ofschoon er sprake is
van een grote gemeenschappelijke
noemer tussen partijen,
met name met betrekking tot de
ontwikkeling van de infrastructuur,
zijn de belangen toch uiteenlopend.
Zorgaanbieders willen
zorg leveren, woningbouwcorporaties
willen woondiensten
leveren en gemeenten willen
bijvoorbeeld informatie verstrekken.
Het is daarom van belang
om bij de ontwikkeling en
realisatie van een gemeenschappelijke
infrastructuur een
transparante procesgang te volgen
en deze vooraf ook goed te
definiëren.
Als eerste stap dient er een gemeenschappelijkeprojectorganisatie
te worden opgericht. Deze
projectorganisatie bestaat uit
een stuurgroep met beslissingsbevoegdheid
en projectgroepen
die zijn samengesteld uit verschillende
partijen. Er kunnen
diverse projectgroepen opereren.
Als projectgroepen functioneel
worden ingedeeld kunnen
er projectgroepen zijn voor
dienstontwikkeling, techniek,
business cases en financiën, organisatie,
beheer en exploitatie
en klantcommunicatie.
Om een transparante proces-
heeft het resultaat goed gedaan.
Verder is bij het instellen van de
verschillende werkgroepen bewust
of onbewust gelet op vertegenwoordiging
van de verschillende
teamrollen.
De gezamenlijke ambitie was
om ‘zorg-op-afstand’ een stap
verder te brengen en te komen
tot werkende toepassingen voor
de doelgroep. Deze ambitie is
door eenieder gedeeld, hoewel
het een verkenningstocht was.
Aan het begin van het traject
was het nog niet voor iedereen
duidelijk waar BBDD toe zou
leiden. Naarmate echter de uitwisseling
van gedachten en
ideeën toenam en de mogelijkheden
zekerder leken, kregen
veel mensen ‘de flow’ te pakken.
Vanuit de gemeenschappelijke
ambitie om iets neer te
zetten, werden de organisatiegrenzen
snel overwonnen.
Voorbeelden zijn de gemeenschappelijke
gang richting College
Bouw, het vertrouwen in
elkaars oordelen over producten,
de taakverdeling binnen
bestuur en werkgroepen, het
gezamenlijk beheren van klanten
binnen de Vermeertoren,
gang te waarborgen zullen
vooraf binnen de stuurgroep
goede basisafspraken gemaakt
over de te bereiken doelen, de
verdeling van kosten en baten,
de rollen en verantwoordelijkheden
in zowel de ontwikkelingsfase
als de beheersfase.
Bij deze indeling volgt er een logische
afhankelijkheid tussen
de projectgroepen. Zo zullen
eerst de functionele specificaties
gedefinieerd dienen te worden.
Op basis hiervan wordt zowel
de business case, de organisatorische
processen en de onderliggende
techniek en infrastructuur
bepaald.
Alle resultaten van deze processtappen
worden met hun consequenties
in termen van tijd,
geld, mankracht en planning en
organisatie beschreven in een
definitierapport dat door de gemeenschappelijke
stuurgroep
voor uitvoering dient te worden
goedgekeurd. Op basis hiervan
geeft de stuurgroep opdracht
voor uitvoering van de plannen
het delen van oplossingen, om
er enkele te noemen.
De maatschappelijke belangen
en de organisatiebelangen gingen
vaak hand in hand binnen
Van theorie naar praktijk
Martin Mouton.
S P E C I A L E B I J L A G E B R E E D B A N D D I E N S T E N D E L F T
Roger Jongen (links): ' Vanuit de gemeenschappelijke ambitie om iets neer te zetten, werden de
organisatiegrenzen snel overwonnen'. FOTO KARL FLIEGER
zal de implementatie aan de
hand van de ontwerpparameters,
tijd en kosten worden bewaakt.
Voordat de gebruikers de
diensten accepteren, worden
deelresultaten eerst getest en
geaccepteerd door de beheer
organisatie.
Deze acceptatie wordt uitgevoerd
aan de hand van een protocol
van oplevering waarin alle
functionele en technische eisen
worden vergeleken met het gerealiseerde
eindresultaat.
Alle partijen, die bij het project
betrokken zijn, dienen bij deze
acceptatiefase en oordeel uit te
spreken over het eindresultaat,
alvorens de infrastructuur en de
diensten in gebruik te nemen.
De organisatorische structuur
voor het beheer en onderhoud
van de infrastructuur tijdens de
hierop volgende exploitatiefase
dient al voorafgaand aan de acceptatie
aanwezig te zijn met
een duidelijke vastlegging van
de taken die moeten worden
vervuld. De beheerorganisatie,
de prestatie-eisen, en de rollen
en verantwoordelijkheden van
de verschillende partners worden
vastgelegd in SLA’s (Service
Level Agreement’s). Hierbij is
het voor de klant/bewoner en
de medewerkers van de verschillende
partners altijd heel
helder wat deze kan verwachten
en wie hij moet benaderen als
de dienst of de infrastructuur
niet of net goed functioneert.
Terugkijkend op de procesgang
die we hebben afgelegd binnen
BBDD hebben we het bovenstaande
nog maar eens opgeschreven
als leertraject voor
onszelf en anderen.
Hoe schoon is immers theorie
en hoe weerbarstig de praktijk,
zeker in dit soort innovatieve
trajecten waarbij een groot aantal
partners is betrokken en
goed communiceren soms een
geweldige opgave is.
Martin Mouton is Technisch
Projectleider Vermeertoren en
Dock-van-Delft.
BBDD. De maatschappelijke
belangen zijn door alle deelnemers
onderkend:
- Het ondersteunen van oudere
Het business model dat gehanteerd
is binnen BBDD
om de verschillende businesscases
door te rekenen,
kent een aantal lagen, te
weten: klant, product, element
en infrastructuur. Per
laag zijn de processen benoemd.
Het business model kent twee
rollen, te weten: de dienstenleverancier
en de domoticaserviceprovider
(DSP). De dienstenleverancier
concentreert zich
op de klant en het aanbieden
van producten aan klanten. De
domoticaserviceprovider concentreert
zich op techniek en
integratie van technische faciliteiten,
inclusief verbindingen.
Zorgpartijen gedragen zich
naarmate de tijd vordert steeds
meer als dienstenleverancier:
alle klantprocessen worden hier
belegd, van contracteren tot
factureren en oplossen klantprobleem.
De huidige meld- en
zorgcentrales, die nu de persoonsalarmering
opvangen,
zullen zich gaan ontwikkelen
naar een DSP: alle elementprocessen
zijn hier belegd.
Beide komen in de productinterface
samen. Hier vindt overdracht
plaats tussen DSP en
dienstenleverancier.
Bij het samenstellen van business
cases zijn we gestuit op een
aantal hoofdbrekens.
Allereerst blijkt dat de bouw van
toepassingen dure hardware
vergt, waardoor de prijs van een
dergelijke installatie erg hoog
wordt. Subsidie van NZa helpt
dan om zorg op afstand te faciliteren.
Echt exploitabel wordt
zorg op afstand voor zorgorganisaties
pas als de prijs van de
huidige hardware componenten
vervalt of minimaal met
70% daalt. De conclusie die we
hier aan verbinden is dat samenwerking
met andere partijen
buiten de sector een absolute
voorwaarde is om zorg op afstand
op grote schaal te realise-
mensen met zorg op afstand en
domotica;
- Het tegemoetkomen aan het
dreigend gebrek aan mensen
die in de zorg willen werken;
ren.
Ook is er een verschil in focus
tussen zorgorganisaties en leveranciers.
Leveranciers gaan ervan
uit dat zorg op afstand
goedkoper is dan zorg aan het
bed, en focussen hiermee op
het goedkoper maken van de
zorg. Ook zorgpartijen focussen
steeds vaker op de levering van
nieuwe diensten, iets dat de leverancier
van zorg op afstand
systemen voor zichzelf had bedacht.
Dit leidt tot confrontaties
tussen deze partijen. De oplossing
hiervoor is heet 'partnership'.
Een ander punt van discussie is
het aanpassingsvermogen van
de doelgroep. De huidige oplossingen
zijn erop gericht om zorg
op afstand gemakkelijk toegankelijk
te maken voor mensen
die niet gewend zijn met een PC
te werken; dit zijn veelal senioren
van 70 jaar en ouder.
De toekomstige vorm van zorg
op afstand kent veel minder eisen
op het gebied van dedicated
hardware en zal met name bestaan
uit profielen en downloadable
applicaties. Sceptici zullen
hieruit afleiden dat de investering
in de huidige zorg op afstand
oplossingen daarmee
weggegooid geld is. In de praktijk
merken wij echter dat dit
noodzakelijk is om de echte effecten,
zowel bij klant, medewerker,
als financiers en zorgorganisaties
helder te krijgen.
Vrijdag 12 december 2008 - Pagina 9
- Het aanhouden van keuzevrijheid
voor klanten op het gebied
van wonen, welzijn en zorg.
- Het ondersteunen van formele
en informele sociale structuren
binnen wijken
Iedere deelnemer binnen
BBDD heeft deze doelstellingen
onderschreven en wist die te
koppelen aan de doelstellingen
van de eigen organisatie. Bij de
dienstontwikkeling ontstond
hierbij een soort precompetitieve
ontwikkeling van de gezamenlijke
infrastructuur. Hierbij
onderscheiden de verschillende
partijen zich op het gebied van
diensten en producten die zij
aanbieden, de prijs en kwaliteitverhouding,
maar wordt wel gebruik
gemaakt van dezelfde
(neutrale) infrastructuur en de
technische opbouw ervan. Op
deze manier kunnen partijen
concurreren en blijft keuzevrijheid
voor klanten gewaarborgd.
Hiermee zijn de nadelen van
het poldermodel overwonnen.
Mogelijk is dit ook de manier
om landelijk op het gebied van
‘zorg-op-afstand’ tot een goede
opschaling te komen.
Zorg op afstand: businessmodel
Schematische weergave van het businessmodel voor Zorg op Afstand,
waarin de meldbank (DSP) een belangrijke rol speelt.
Een bijna ethisch dilemma is, in
welke groep klanten geïnvesteerd
dient te worden. In de huidige
klantengroep, bestaande
uit senioren, met als kenmerk
dat deze niet gewend zijn om
met een PC om te gaan. Of in
een groep klanten die wel gewend
zijn om met een PC om te
gaan. De groep tussen de 55 en
70 heeft al een hogere PC en internet
penetratie. En de klanten
bij jeugd en gezin hebben een
PC penetratie van bijna 100%.
Het antwoord op deze vraag is
dat er geen keuze is, maar dat
alle doelgroepen van de zorgverlener
vragen om on line te
zijn. Voor de zorgverlener is het
echter de kunst om voor deze
verschillende groepen, aantrekkelijke
producten te bieden,
zonder dat dit leidt tot extra grote
inspanningen in back office
systemen en organisatie.
De business case van zorg op afstand
is dan ook sterk afhankelijk
van de marktprijs, en de prijselasticiteit.
Recent onderzoek
van onder andere TEAM M
heeft aangegeven dat de prijs
van zorg op afstand video dienst
tussen de €25,- en €35,- dient
te liggen. Het feit dat veel klanten
niet gewend zijn om te betalen
voor zorg diensten en het
feit dat de huidige hardware
componenten duur zijn, geeft
de huidige prijselasticiteit aan
dat we pas aan het begin staan
van een heftige ontwikkeling.

EEN EEN BUSINESSPLAN BUSINESSPLAN VOOR
VOOR
DOMOTICAPROJECTEN
DOMOTICAPROJECTEN
Aanpak van zorgdomoticaprojecten
������������������������������������������������������������������
���������������������������������������������������������������������
�������������������������������������������������������������������
�����������������������������������������������������������������
�����������������������������������������������������������������
�������������������������������������������������������������������
�������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������
������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������������
�����������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������������
�����������������������������������������������������������������������������������������
�������������������������������������������������������������������������������������
������������������������������������������������������������������������������������������
���������������������������������������������������������
�����������������������������������������
������������������������
���������������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������������
���������������������������������������������������������������������������������������
������������������������������������������
���������������������������������������������������������������������������������������
�������������������������������������������������������������������������������������������
���������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������������
���������������������������������������������������������������������������������������
�����������������������������������������������������
�������������������������������������������������������������������������������������
������������������������������������������������������������������������������������������
����������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������������
����������������������������������������������������������������������������������������
���������������������������������
�����������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������������
�����������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������������������
�������������������������������������������������������������������������������������
�������������������������������������������������������������������������������������
�����������������
�������������������������������
������������������������������������������������������������������
��������
���������������������������������������������������������������������������������������
����������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������������
���������������������������������������������������������������������������������������
���������������������������������
�������������������������������������������������������
������������������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������������
����������������������������������������������������������������������������������������
����������������������������������������������������������������������������������������
������������������������������������������������������������������������������������
�������������������������������������������������������������������������������������
�����������������������������������������������������������
��������������������
����������������������������������������������������������������������������������������
�����������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������������
���������������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������������
����������������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������������
�����������������������������������������������������������������������������������
������������
������������������������������������������������������������������������������������������
����������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������
���������������������������������������������������������������������������������
������������������������������������
���������������
�������������������������������������������������������������������������������������
������������������������������������������������������������������������������������
������������������������������������������������������������������������������������
����������������������������������������������������������������������������������
���������������
����������������������������������
���������������
���������������
����������������
���������������������

dé Weekkrant Delftse Post
Vrijdag 12 december 2008 - Pagina 11
SKI: toekomstige ouderen
De levensloop van de SKI-generatie in beeld gebracht door trendwatcher Herman Konings.
DOOR HERMAN KONINGS
In 2015 zal het volledige hogedrukgebied
van Babyboomers – iedereen
geboren tussen 1946 en 1965 –
de kaap van 50 hebben gehaald en
zal de vooroorlogse generatie uitgedund
zijn tot nauwelijks 1,5 miljoen
stuks, waarvan bovendien
60% in aanzienlijke mate lichamelijk
en/of geestelijk belemmerd is,
en dus voor soevereine aankopen
van niet-essentiële goederen of
diensten nauwelijks of niet meer in
aanmerking komt.
Wat u vooral moet onthouden is het
enorme aantal zogenaamde Frontend
Babyboomers, waarvan ongeveer 15%
op dit ogenblik reeds met (vervroegd)
pensioen is en zich geconfronteerd
weet met een royaal tijdsoverschot.
Verwacht wordt dat tussen 2010 en
2015 ongeveer 1 miljoen Nederlandse
Frontend Boomers met pensioen zullen
gaan, waardoor het regiment gepensioneerden
voor een meerderheid
zal bestaan uit een generatie, die geboren
en opgevoed is in de jaren van pril
naoorlogs optimisme en (Amerikaanse)
welvaartsideologie. De Tweede Wereldoorlog
– en het daaraan voorafgaande
decennium van de Grote Depressie
– heeft bij de ouders van de Geboortegolvers
verwarring en omzichtigheid
gebracht. De grote leegte, de
onzekerheid, armoede en angst hebben
de vooroorlogse generatie nog
meer doen beseffen dat ze de wereld te
leen heeft van de kinderen. En die kinderen?
Zij zagen zichzelf verplicht afstand
te nemen van dwingende structuren,
onvoorwaardelijke gehoorzaamheid
en traditionele rolpatronen, en op
zoek te gaan naar een betere en bredere
wereld. Het Marshall doorstartplan
voor Europa heeft de geboortegolfgeneratie
het (juiste?) besef gegeven dat
een welvarend Europa gebaat is bij de
harde principes van het Amerikaanse
consumentisme. De massa Babyboomers
heeft ook voor massaproduc-
S P E C I A L E B I J L A G E B R E E D B A N D D I E N S T E N D E L F T
tie, massamedia, massacommunicatie
en massaconsumptie gezorgd. De massacultuur
kent in de gedaante van popcultuur
– tot op heden – haar meest tot
de verbeelding sprekende ambassadeur.
De tienerpop van de jaren vijftig,
de oerjaren van de rock ’n roll, waren in
sociologisch opzicht zeer belangrijk:
voor de eerste maal zagen vrouwen –
tienermeisjes – massaal de kans om al
heupwiegend het keurslijf van de ‘veldafhankelijkheid’
af te gooien. Popcultuur
werd het nieuwe opium voor het
volk en de Babyboomers vormden de
eerste grote verleidingsgeneratie, die
de kans schoon zag de wereld te ontsluiten.
De Geboortegolvers zijn de eerste
generatie die kamerbreed – met dus
zowat alle generatiegenoten aan boord
– de grenzen van de sociale conventie
begonnen te verleggen. De limieten
uitdagen, maar veilig beginnen in de
wereld van het amusement: lichtelijk
subversieve muziek, melodieus, elektrisch
versterkt, muziekpartituren overboord,
uitdagend verpakt… Het pad
van de oh yeahs en be-bop-beloo-la’s
werd in de loop van de jaren zestig verlaten
door kritische boodschappen op
muziek te zetten tegen de conservatieve
krachten van het establishment, tegen
het militaire apparaat en de dreigende
oorlog in het Zuidoosten van
Azië, maar ook tegen het ongebreideld
consumentisme en tegen geslachtelijke
en rassenongelijkheid, waar ook ter wereld.
Popcultuur werd ook een tegencultuur,
gekenmerkt door lange haren,
vrije liefde, geestverruimde kruiden en
de vrijheid van meningsuiting, op muziek
gezet en vertolkt door singer-songwriters
als Bob Dylan, Joan Baez, James
Taylor, Janis Joplin, maar ook door lokale
helden als Boudewijn De Groot en
Ramses Shaffy. Eind jaren zeventig, begin
jaren tachtig werd het geëngageerde
luisterlied vervangen door zwarte
onderbuikmuziek. Het leek alsof de
protestgeneratie was moegestreden, de
moeite vergeefs was en de muziek niet
bij machte de wereld te redden … Er is
evenwel een andere, meer sociaal-psychologische
lezing van deze omme-
zwaai: de Boomers werden in de jaren
zeventig en tachtig geconfronteerd met
child bearing and rearing. De tijd van
spel en verzet maakte plaats voor gezinsverantwoordelijkheid
en het verleidelijke
besef dat er veel geld (en prestige)
kon verdiend worden in een globale,
multinationale economie, bij voorkeur
door de twee gezinshoofden samen.
De lange haren werden ingeruild
voor das en aktetas, en snel werd duidelijk
dat men evenzeer door Het Systeem
was gegrepen. Meer nog, de opkomst
van de veelvretende hyperconsument
en de (opgelegde) aspiratiecultuur
hebben de Geboortegolvers ertoe
aangezet zich blijvend competitief op
te stellen, nog langer en harder te werken
en quality time uit te stellen tot aan
het pensioen, tot wanneer de tijd alleen
nog maar bestaat uit vrij beschikbare
tijd. De overvloed aan vrije tijd is uiteraard
niet nieuw, maar wat wél nieuw is,
ongeveer sinds de laatste eeuwwisseling,
is dat de nieuwe lichting gepensioneerden,
naast een maximaal tijdsbudget,
óók over een ongekend groot financieel
budget beschikt. Nooit eerder
heeft een gemiddelde oudere vijftiger
of jonge zestiger over zo veel (eigen)
geld kunnen beschikken. Het gemiddeld
reëel besteedbaar eigen vermogen
van een gemiddelde Nederlandse vijftiger
anno 2008 is naar schatting dubbel
zo groot als dat van een Nederlandse
vijftiger uit 1985. Sinds enkele jaren
melden de Boomers zich massaal aan
de voordeur van het pensioen, zwaaiend
met een goed gevulde geldbeugel,
maar ook met het onverzettelijk voornemen
het beschikbare geld royaal te
verteren. Het contrast met het spaarzame
pensioengedrag van hun ouders –
de ‘Senioren’ – kan niet groter zijn: de
vooroorlogse generatie houdt de hand
op de knip, lijkt immuun voor de lokroep
van de reclame en vermijdt onnodige
risico’s. Deze generatie heeft geleerd
uit haar jeugdjaren: grote, basisgeschoolde
gezinnen met één inkomen,
ongevraagd geconfronteerd met
de leegte, schaarste en schaamte van
de depressiejaren dertig en de oorlogs-
jaren veertig. Wat als een nieuwe oorlog
uitbreekt? Of een terroristische aanslag?
Of een pandemie? Of een natuurramp?
Of een slepende ziekte? De
‘Overlevingsgeneratie’ lijkt niet anders
te willen (of te kunnen) dan zich consumptieschuchter
te gedragen. De eerste,
échte grote verleidingsgeneratie is
die van de Babyboomers, die aan de
vooravond van 2010, op de drempel
van het pensioen, van plan is om zichzelf
de volgende kwarteeuw in materiële,
lichamelijke en psychische zin te laten
verwennen. Dat de eerste naoorlogse
generatie over veel financiële middelen
beschikt, heeft – naast de financiële
meerwaarden van de open marktwerking,
de voortvarende wereldeconomie,
de opkomst van het tweeverdienersgezinnen,
enz. – ook te maken met
een onverzettelijke persoonlijke inzet,
aangezwengeld door een niet-aflatende
statusjacht, een hoge wedijver op de
werkvloer en het ontkerstend vermoeden
dat met het hemelse hiernamaals
de lange, gezonde termijn na de actieve
carrière bedoeld wordt. De oudere, nog
beroepsactieve Boomers zijn in ieder
geval uitgeput en verlangen rond hun
zestigste het werkveld te verlaten, daarbij
een lange neus makend, niet alleen
naar de werkgever, maar naar zowat iedereen,
de eigen kinderen inbegrepen.
“Nu zijn wij aan de beurt,” zeggen ze,
“we hebben onze kinderen heel veel
gegeven om hen de wereld te laten veroveren,
maar nu draaien we de rollen
om!” Een attitude die de medioren de
bijnaam ‘SKI’ oplevert: een op leeftijd
komende popgeneratie die bezig is met
Spending (their) Kids’ Inheritance …
Waar staat de SKI-generatie over 10-15-
20 jaar, wanneer zowel lichaam als
geest door harde natuurwetten worden
uitgedaagd? Het lijdt geen twijfel dat
deze generatie zich graag en uitgebreid
zal bedienen van nieuwe zorgvoorzieningen,
waarbij o.m. niet-belemmerende
afstandstechnologie en aanlokkelijke
ho(me-)telservice het eeuwige
adagio van de Geboortegolvers zullen
beklemtonen : jong willen sterven ...
maar zo laat mogelijk!
Herman
Konings
De Belgische trendwatcher Herman
Konings is van oorsprong
psycholoog. Tijdens zijn studie
en beroepsleven raakte hij gefascineerd
door de psychologische
achtergrondfactoren van allerlei
maatschappelijke ontwikkelingen.
Hij ging maatschappelijke
trends bestuderen en presentaties
geven over trendobservaties
en toekomstverwachtingen o.a.
op het gebied van klantenpsychologie,
marketing en business
tot businessmarketing. Wij vroegen
Herman Konings hoe hij
aankijkt tegen de toekomstige
markt van senioren voor wie zowel
zorginstellingen als wooncorporaties
nieuwe woongemaken
zorgdiensten zoals ‘Zorg-op-
Afstand ‘willen ontwikkelen. Zijn
analytisch antwoord, op de
vraag die BBDD hem stelde treft
u aan in het bijgaande artikel,
waarin hij waarin hij de toekomstige
generatie ouderen bestempeld
als de ‘SKI’-generatie’.
Denkt u daarbij onmiddellijk aan
de wintersport, dan heeft Herman
Konings u toch op het verkeerde
been gezet en dat is vaak
wat hij wil ons aan het denken
zetten over de toekomst van onszelf
en onze klanten.

Innovatie met passie
Rups Adviseurs voor Innovatie
Adv ertorial
Rups is van meet af aan nauw
betrokken geweest bij de totstandkoming
van het samenwerkingsinitiatief
‘Breedbanddiensten Delft’. Rups
tekende voor het algemeen projectmanagement
en is verantwoordelijk
geweest voor het projectsecretariaat.
Rups voelt zich nauw verwant met
maatschappelijke vernieuwing en
transformatie. Centraal in de aanpak
staat de mens. Innovatie betekent
verandering en techniek is daarin
dienstbaar aan de mens. Innoveren
en transformeren is ons vak. Rups
ontwikkelt innovatieve concepten en
helpt deze realiseren.
Rups doet dit voor en met andere
partijen. Regelmatig werkt Rups op
eigen initiatief aan nieuwe diensten
voor een duurzame samenleving.
Rups legt zich al jaren met succes toe
op strategische advisering rondom
informatie- en communicatietechnologie
(ICT) in de gezondheidszorg.
Toepassing van ICT leidt in de
gezondheidszorg tot aanzienlijke kwaliteitsverbetering
en doelmatiger werken.
Zorgprofessionals en patiënten
hebben daar voordeel van.
Rups heeft binnen de gezondheidszorg
projecten uitgevoerd voor brancheorganisaties,
ziekenhuizen, instellingen
voor verpleging en verzorging
en thuiszorg, zorgverzekeraars, overheden,
publiek private samenwerkingsverbanden,
medische professionals,
farmaceutische industrie en
leveranciers van medische hulpmid-
Careyn
Rups: drs. Jan Katgerman (l), Loes Könemann, drs. Peter C.M. Elderman, Leo Jetten (arts).
delen. Rups en maatschappelijke
marktinnovaties met breedband ICT
Rups is intensief betrokken bij programma’s
rond maatschappelijke
sectoren en ICT. Slimmer en beter
gebruik van breedband ICT in de
gezondheidszorg draagt bij aan de
realisering van een duurzame
gezondheidszorg, waarin de burger
als klant centraal staat.
Careyn Keuzepakket
De kapper (aan huis), korting bij Rootz muziekschool,
een leuke dag naar het dolfinarium of korting bij het
zwembad. Dit is nog maar een greep uit ons aanbod.
Lid worden? Dit kan al voor €17,50 per jaar.
Bel Careyn Contact 088 - 123 99 88 of
mail keuzepakket@careyn.nl
'Profiteer nu van
aantrekkelijke kortingen!'
Postbus 900 3100 AX Schiedam www.careyn.nl
Rups’ betrokkenheid uit zich onder
meer in het organiseren van workshops
voor doelgroepen op verschillende
niveaus in de zorg en het ontwikkelen
van (trans)sectorale samen-
werkingsverbanden voor opschaling
van ‘best practices’ naar nationaal
niveau.
Contact is mogelijk via telefoonnummer
010-2462606 of www.rups.nl.

dé Weekkrant Delftse Post
Verpleging & verzorging in vogelvlucht
Florence Nightingale
De oermoeder van alle verpleegkundigen (1820-1910), die
passie voor verpleging en verzorging paarde aan goede organisatie
en wetenschappelijke onderbouwing.
Groene Kruis in actie
In het Kruisgebouw werden moeder- en kindzorg en ouderenzorg
opgepakt door ervaren wijkverpleegkundigen en gespecialiseerde
artsen. Vaccinatie was een routinehandeling.
Wijkzuster nog mobieler?
In 1962, toen de wijken en dorpen groeiden en de wijkzuster
in weer en wind paraat moest zijn, werd de solex gestald en
kwam de eerste auto voor de zuster uit de garage.
Zorg op afstand getest
In 2003 kwamen de eerste toepassingen van zorg op afstand
met videocommunicatie tussen verpleegkundige en de klant
thuis op gang. Nederland speelde een koploperrol.
S P E C I A L E B I J L A G E B R E E D B A N D D I E N S T E N D E L F T
In tien stappen door de
geschiedenis van verpleging en
verzorging, naar een toekomst met
moderne ICT en
communicatiemiddelen. De cliënt
moet snel en goed geholpen
worden. Zorg is altijd dichtbij!
Zuster eigentijds
De moderne verpleegkundige verleent zorg op maat en dichtbij
de klant. Zij wordt ondersteund door moderne planning- en
agendasystemen en goede elektronische zorgdossiers.
De pilwekker helpt
Medicijntrouw is voor bepaalde patiënten heel belangrijk. Het
niet op tijd slikken van medicijnen kan fataal zijn. De pilwekker
(een smsje op de mobiele telefoon) kan hierbij helpen.
Zorg op afstand in bedrijf
In een aantal organisaties is videocommunicatie niet meer
weg te denken uit de zorg thuis. Teams van verpleegkundigen
kunnen zo reistijd besparen en vaker op bezoek in de wijk!
Ook mobiel zorgen
Je hoeft er niet meer altijd voor thuis te blijven. Zorg kan op
elke gewenste afstand op elk modern communicatieapparaat
worden geleverd. Waar de klant maar is.
Care-0-bot
Vrijdag 12 december 2008 - Pagina 13
Op vele plaatsen worden robots ontwikkeld die specifieke
zorgtaken kunnen verrichten en daarvoor dag en nacht beschikbaar
zijn. Deze eenarmige robot kan vele taken foutloos
verrichten.
Asimo: de slimme robot
'n Robot, veilig, 'zelfdenkend' en in staat om vrijwel alle menselijke
handelingen te verrichten, heeft toekomst. Maar de
warme hand en zorgzame blik van de zuster moeten blijven.

Verzekeren zonder poeha levert de meeste winst op
DSW doet gewoon wat een zorgverzekeraar moet doen. Met de nadruk op gewoon. Volgens Chris Oomen, voorzitter
van de Raad van Bestuur, zitten mensen helemaal niet te wachten op hypes in de zorg.“Wij gaan met onze tijd mee,
maar op een andere manier. Mensen stappen niet over omdat ze cholesterol verlagende boter vergoed krijgen. Ze
willen een goede dokter die beschikbaar is en ze willen dat de rekeningen op tijd betaald worden. En dat is bij ons zo.
Iedereen is welkom als verzekerde en kan rekenen op onze goede producten, scherpe premies en uitstekende service.
Onze verzekerden kunnen nu ook van al onze diensten gebruikmaken via de geheel vernieuwde website. Gewoon
duidelijkheid, daar staan we voor. Geen hypes en andere poeha.”
Anders dan anderen
Wie het pand aan de ’s-Gravenlandseweg in Schiedam bezoekt
zal niet achterover slaan van de grandeur. Het hoofdkantoor van
DSW kenmerkt zich niet door een marmeren gevel of entree, maar
door een beton-look uit de jaren zeventig. “Geld van verzekerden
moet je niet gebruiken voor dergelijke luxe, dat is nergens goed
voor!”, stelt Chris Oomen. Het lijkt wel een principieel uitgangspunt,
zoals DSW er meer heeft. DSW is duidelijk geen na-aper
binnen de zorgverzekeringswereld, maar vaart een eigen koers.
Zo geeft de zorgverzekeraar aan niemand korting op de premie
van de basisverzekering; ook niet aan collectiviteiten. Volgens
Chris Oomen kiest DSW voor solidariteit. “Het zorgstelsel dat wij
in Nederland kennen, is gebaseerd op solidariteit: iedereen heeft
dezelfde basisverzekering en de premie is niet afhankelijk van
leeftijd of gezondheid. Juist vanwege deze solidariteit garandeert
DSW al zijn verzekerden dat zij niet meebetalen aan kortingen
voor andere verzekerden. Iedereen – individueel en collectief – betaalt
bij ons namelijk dezelfde, net kostendekkende premie. In dit
opzicht onderscheiden wij ons bewust van zorgverzekeraars die
aan collectiviteiten kortingen geven op de premie van de basisverzekering.”
Winstgevend
Juist dit principiële standpunt zorgt er wel voor dat DSW financieel
ook anders draait dan al de andere zorgverzekeraars in Nederland.
In de eerste twee jaar sinds de invoering van de basisverzekering
is er door al de zorgverzekeraars bij elkaar een verlies geleden van
1,5 miljard euro. DSW heeft beide jaren echter met een positief
technisch resultaat weten af te sluiten. De reden van het verschil
in cijfers komt volgens Chris Oomen omdat DSW geen korting op
de premie van de basisverzekering geeft; die is voor iedereen net
kostendekkend vastgesteld. “Collectiviteiten zijn niet goedkoper.
Verzekeraars die premiekorting geven aan collectief verzekerden,
wekken daarbij de suggestie dat dit mogelijk is omdat de (administratie)kosten
lager zouden zijn. Collectiviteiten leiden echter
niet tot lagere kosten. Integendeel: hoe meer collectiviteiten –
Benieuwd naar de voordelen van
DSW Zorgverzekeraar?
Ga naar www.dsw.nl of vraag
vrijblijvend een informatiepakket
aan via (010) 2 466 466.
met allemaal een eigen afspraak – hoe ingewikkelder de administratie.
Alle verzekerden moeten immers gewoon individueel in
de administratie worden verwerkt, ongeacht of zij deel uitmaken
van een collectiviteit of niet. Dat komt doordat zaken als premiebetaling
en eigen risico met iedere verzekerde individueel moeten
worden afgehandeld. Ook de zorguitgaven zijn niet lager bij een
collectiviteit, want collectief verzekerden maken niet ineens meer
of minder gebruik van zorg.”
DSW doet het goed
DSW geeft geen miljoenen euro’s uit aan reclame om aan zijn
imago of naamsbekendheid te werken. Geen dure tv-spotjes, of
radiocommercials die uitdragen waarom DSW zo goed zou zijn.
Toch laat DSW sinds de invoering van de basisverzekering een relatief
grote groei in zijn verzekerdenaantal zien.
“Blijkbaar kijken onze verzekerden verder”, stelt Chris Oomen.
“Daarnaast maken verzekerden en zorgverleners reclame voor
DSW.” Mond-totmondreclame blijkt een belangrijke reden waarom
nieuwe verzekerden voor DSW hebben gekozen. Bovendien
geven verzekerden DSW al jaren hoge rapportcijfers in tal van onafhankelijke
consumentenonderzoeken. “De Consumentenbond
heeft ons zelfs verschillende malen uitgeroepen tot beste (vrij
toegankelijke) zorgverzekeraar van Nederland.
Ook de zorginstellingen en mensen die werken in de zorg, hebben
hun vertrouwen in ons uitgesproken. Veel werknemers in de zorg
zijn bijvoorbeeld via DSW verzekerd. De zorginstellingen hebben
daarnaast in de huis-aan-huisbladen paginagrote advertenties
geplaatst waarin zij adviseren voor DSW te kiezen.
Maar gratis reclame en een goede pers moet je verdienen”, realiseert
Chris Oomen zich terdege.
Vooral winst voor de verzekerden
Maar als al die winst niet opgaat aan een duur pand of aan dure
reclame, waar wordt dit dan aan uitgegeven? Ook hier is DSW
principieel in, zij investeren dit weer in de zorg in de regio. DSW
Zorgverzekeraar wil, behalve financier van zorg, vooral ook een
partner in zorg zijn. De missie van DSW Zorgverzekeraar is het
bieden van kwalitatief hoogwaardige zorg tegen een betaalbare
prijs aan verzekerden door het faciliteren van zorgverleners. DSW
staat hierbij voor continuïteit: vandaag investeren in de zorg van
morgen. Hoewel ongevoelig voor hypes, is DSW aldus zeer nauw
betrokken bij innovatieve projecten, zoals de aanleg van een nieuwe
infrastructuur, en de zorgtoepassingen die hierdoor aan vooral
hulpbehoevende mensen geboden kunnen worden. Ook in een
betere informatievoorziening voor zorgverleners wordt geïnvesteerd.
Het samenbrengen van zorginstellingen in de regio wordt
gestimuleerd, zodat zorgprocessen op elkaar worden afgestemd.
Uiteindelijk allemaal met de zorg voor de patiënt hoog in het
vaandel. DSW zorgt er daarnaast niet alleen voor dat de zorg goed
op orde is, maar sponsort ook ‘gezonde projecten’. Deze gezonde
projecten kunnen bijvoorbeeld te maken hebben met sport, gezond
bewegen en preventie. DSW Zorgverzekeraar is voor de klanten
niet alleen letterlijk, maar ook figuurlijk dichtbij, bereikbaar,
toegankelijk, professioneel en betrouwbaar. Geconfronteerd met
die conclusie stelt Chris Oomen zonder enige poeha “we doen gewoon
wat elke zorgverzekeraar zou moeten doen.”
www.dsw.nl (010) 2 466 466

dé Weekkrant Delftse Post
Nieuwe zorg en diensten met breedband en domotica
DOOR PETER HERMANS
Andere artikelen in deze
krant beschrijven de technische
mogelijkheden en
toepassingen. Dat klinkt
mooi en het ziet er in de
praktijk ook prachtig uit,
maar wat is nu het praktische
nut voor de gebruiker?
Binnen Breedbanddiensten
Delft is die vraag opgepakt binnen
de projectgroep 'Dienstontwikkeling'.
Dat is gebeurt
zonder dat de techniek al toegepast
was in de praktijk, waardoor
het zeer complex bleek om
die diensten -als het ware vanuit
het niets- te realiseren. Inmiddels
is er een beperkt aantal
mensen aangesloten en kan de
ontwikkeling van de diensten
verder uitgebouwd worden.
Visiedocument
Het eerste resultaat van de projectgroep
is vastgelegd in een visiedocument
‘Speerpunten
Breedbanddiensten voor Zorg,
Welzijn en Veilig wonen in de
gemeente Delft.
De volgende hoofdlijnen staan
daarin uitgewerkt:
•BBDD ziet in principe de gehele
bevolking van Delft als haar
doelgroep.
•Elke partner binnen het project
wil gebruik maken van domotica
ter ondersteuning of verbetering
van haar dienstverlening
op het eigen terrein (wonen,
welzijn, zorg, overheid).
•Alle partners willen met die
dienstverlening de kwaliteit van
(samen-)leven ondersteunen.
•Dat aanbod leidt concreet tot
een veilige woonsituatie, sociale
verbondenheid en de beleving
van gezondheid.
•Uitgangspunt is te allen tijde
dat stuurkracht van de cliënt
versterkt wordt. Hij heeft en
houdt de regie over het gebruik
en de toepassing van domotica.
•De cliënt wordt gezien als een
actief lid van zijn sociale omgeving:
familie, buurt, kennissenkring,
lotgenoten, interessegroepen
(b.v. de damclub)
•Domotica draagt bij aan de
verbinding van de thuis verblijvende
cliënt met 'de wereld' om
hem heen.
Productbeschrijvingen
Op basis van deze visienota zijn
BBDD Wie werkten mee?
Aan het project Breedbanddiensten
Delft hebben heel veel personen en instellingen
hun medewerking verleend.
Onderstaand treft u een overzicht aan
van degenen die zich zowel in de voorbereidingsfase
als in de uitvoeringsfase
hebben ingespannen voor de stuurgroep,
de projectgroepen en de deelprojecten.
Ton van Overbeek, Arie Mak, Hans van
Holten, Frans ten Brink, Dick Rensen,
Eric Borggreve, Gert den Ouden, Marja
van Leeuwen, Marianne Levering, Janet
van der Burg. Peter Elderman, Ria
Leenheer, Marieke van Velden, Loes
Könemann, Ellen van Paassen, Elli van
Eijk, Ron de Wit, Peter Hermans, Ronald
Everard, Nanneke Lautenbach.,
Cecile Engels-Verhagen, Bert Tettero,
Sander Rimmelzwaan, Roger Jongen,
Eelco van der Werf, Ruud van Wijk,
Kees van der Spek, Bas Verhoeven,
Hans Kleinhout, Frank den Blaauwen,
Yvonne Huisman, Tjeerd Langerhorst,
Hanneke Koenen, Bart Meeuwis,
Ed Reitsma, Kees Verhoeven, Martin
Mouton, Jan van der Kleij, Marthy Zoetemelk,
Sandra de Bruijn, Wouter
Brinkman, Edward Maatkamp, Marianne
Levering, Leo van der Velden,
Cobie van Gemerden, Jolanda Hageman,
Margo Baar, Frans de Haas, Bianca
Kooter, Pim Koemans en Roel Snel.
vervolgens productbeschrijvingen
gemaakt van diensten die
vervolgens door de verschillende
partijen uit het samenwerkingsverband
partijen zelf ontwikkeld
kunnen worden. Iedere
dienstverlener kan deze diensten
aanbieden aan zijn cliënten
die op de infrastructuur zijn
aangesloten.
Diensten
Bijgaand model geeft een
beeld van de wijze waarop de
cliënt als het ware omgeven is
door dienstverleners. De
cliënt is in staat zelf (of op zijn
verzoek door de zorg- en
dienstencentrale) dienstverlening
te bestellen. Waar noodzakelijk
24 uur per dag!
Het geschetste netwerk is verbonden
via internet. De veilig-
S P E C I A L E B I J L A G E B R E E D B A N D D I E N S T E N D E L F T
Schematisch model van de bewoner/cliënt/patiënt, omgeven door (commerciële) dienstverleners en mantelzorgers die zorg op afstand aanbieden.
heidssituatie bij de cliënt in
huis kan door de zorg- en
dienstencentrale worden bewaakt
op een aantal specifieke
elementen (rook, vuur, gas,
beweging enz.) Tevens is het
mogelijk om met elk gewenst
adres een videocontact op te
bouwen. De cliënt dirigeert
zelf zijn dienstenaanbod. Hij
kan ook de zorg- en dienstencentrale
vragen om de dienstverlening
te coördineren.
De doelstelling van het dienstenpakket
is om de cliënt
vanuit de eigen woning toegang
te bieden tot diensten
die de kwaliteit van leven en
zelfregie bevorderen. Het
dienstenmodel kent drie dimensies:
1.de mantelzorg en -diensten;
2.de professionele, commer-
ciële en overheidsdiensten;
3.De zorg- en dienstencentrale
die 7x24 uur bereikbaar en
beschikbaar is.
Basisgedachte is dat de cliënt
zelf grote invloed heeft op de
samenstelling van de gewenste
dienstverleningspakket. Uiteraard
regelt hij zelf de contacten
met zijn persoonlijke
sociale omgeving. Hij kan
daartoe gebruik maken van
het netwerk. Zo wordt het mogelijk
om op een simpele wijze
(video-)contact op te bouwen
met de eigen sociale kring,
waar die zich ook ter wereld
bevindt. Op die wijze helpt
domotica mee aan het voorkomen
van sociaal isolement.
Daarnaast krijgt de cliënt de
beschikking over een keuzepakket
van professionele,
commerciële en overheidsdiensten.
De samenstelling
van dat pakket is direct gerelateerd
aan de doelstelling ervan:
zelfregie, zelfstandigheid,
veiligheid en sociaal-maatschappelijke
betrokkenheid.
Elke partij binnen het samenwerkingsverband
biedt zijn
cliënten de eigen diensten via
het gemeenschappelijke netwerk.
Deze laten zich grofweg
in de volgende dienstgroepen
indelen:
1.Entertainment en ontspanning,
bijvoorbeeld interactieve
spelletjes, kijk op de wijk;
2. Gemak: o.a. boodschappendienst,informatiediensten,
bediening van elektronica
in huis;
3. Veiligheid: o.a. monitoren
van risico's (vuur, rook, gas,
Technische tips voor domoticaprojecten
Bij domoticaprojecten gaat veel tijd
verloren aan het treffen van de juiste
voorzieningen tijdens de bouw of renovatiefase
van wooncomplexen
voor senioren. Ofschoon dergelijke
voorzieningen voor een belangrijk
deel afhankelijk zijn van de gewenste
functionaliteit zijn er toch ook zaken
die van te voren al vast staan.
Zo zal er in alle gevallen sprake moeten
zijn van een (vaste of mobiele)
netwerkinfrastructuur om de zorgen
domoticatoepassingen in een appartement
te kunnen aanbieden. Er
kan daarbij gekozen worden voor een
complexinfrastructuur of voor de
openbare infrastructuur van telecomproviders
of kabelleveranciers
(CAI). De keuze, die men daarin kan
maken is afhankelijk van de kosten,
de functionaliteit en eisen, die men
stelt aan beschikbaarheid betrouwbaarheid
en beveiliging.
Het voordeel van een complexinfrastructuur
is dat algemene gebouwfuncties
zoals deurvideofonie met intercom
en geautomatiseerde aansturing
van toegangswegen mogelijk zijn.
Een nadeel van een complexinfrastructuur
is dat de initiële kosten hoger
zullen zijn, er moet immers veel bekabeling
worden aangelegd.
Wanneer is voorzien in een centrale
bekabelingsinfrastructuur moet er
worden gekeken naar benodigde
voorzieningen in de woningen. Een
goed doordacht gebruik van loze leidingen
leidt niet tot subtantiële verhoging
van de installatiekosten. Ten
aanzien van loze leidingen kan gedacht
worden aan een gestructureerd
systeem zoals bijvoorbeeld ELUX wat
door veel leveranciers ondersteund
wordt.
Tips
Door de opmars van IP met ethernet
als transportmiddel worden technieken
als ethernet over het stroomnet
interessant. Inmiddels zijn de eerste
230V armaturen met ingebouwde
ethernet adapter op de markt. Deze
ontwikkeling en wireless oplossingen
(DECT en WiFi) zullen op termijn loze
leidingen verdringen. Het is bovenal
van belang de gewenste functionaliteit
ruim voor aanvang van de
bouwwerkzaamheden te bepalen.
Op basis van deze functionaliteit kan
een technisch ontwerp worden gemaakt
waaruit vervolgens het benodigde
leidingverloop kan worden afgeleid.
Op basis van de ervaringen die
zijn opgedaan in BBDD-verband
kunnen de volgende tips worden gegeven:
1. Bepaal vooraf zo goed mogelijk de
functionaliteiten die je wil aanbieden
en de wijze waarop de infrastructuur
moet worden beheerd, en stem daar
het technisch ontwerp en de aanleg
van de infrastructuur op af. Bij de
huidige stand van de draadloze techniek
is vast gestructureerd bekabelingsysteem
in een gebouw vaak nog
steeds een goede keuze.
2. Breng een dergelijk gecertificeerd
bekabelingssysteem in het complex
(bij vorkeur op basis van Glas of Koper)
aan tot in de meterkast.
3. Kijk kritisch naar de lokatie van loze
leidingen (als je nog niet onmiddellijk
apparatuur aanbrengt in de
woning, maar daar wel in de toekomst
toe over wil gaan)
4. Zorg ervoor dat in de meterkast
voldoenden ruimte is voor een residential
gateway en de daarvoor benodigde
energievoorziening
5. Zorg voor voldoende diepte van de
contactdozen in de woning??
6. Pas In de woning draadloze voorzieningen
toe, waar dat kan en (op
basis van metingen) verantwoord is.
7. Kies voor zorg- en domoticasystemen
die werken op IP-basis
8. Kies voor systemen die afhankelijk
van de functionaliteit, die een bewo-
Vrijdag 12 december 2008 - Pagina 15
temperatuur);
4. Zorg, o.a. begeleiden en bijstaan,
agenda ondersteunen,
zorgcoaching;
5. Diagnostiek en behandeling:
bewaken vitale lichaamsfuncties,
medicijntherapie,
leefstijlbegeleiding, teleconsultatie
zorgspecialisten, voedings-
en dieetadvies.
De verwachting is dat met dit
nieuwe pakket diensten enerzijds
het woon- en leefcomfort
verbeterd wordt voor alle
categoriën gebruikers, anderzijds
zullen zorgbehoevende
ouderen en chronisch zieken
langer veilig en zelfstandig
thuis kunnen wonen. Zij zullen
dus minder vaak een beroep
doen op de 'zware' zorgverlening
in verzorgings- verpleeg-
of ziekenhuizen.
ner nu of in de toekomst wenst (modulair)
uitbreidbaar zijn
9. Als er een videofoonvoorziening in
het complex is voorzien kies dan
voor een voorziening op IP-basis; deze
kan makkelijk worden geïntegreerd
met ander toepassingen.
10. Draag zorg voor energietoevoer
en leidingen waar dat nodig is (bijv.
voor elektrische deurontsluiting 220V
bij de voordeur van het appartement,
voor het openen van gordijnen of
zonweringen op plaatsen waar deze
zich bevinden etc.
11. Zorg dat bedrijfskritische apparaten
of schakelaars, die draadloos werken
‘Battery low signals’ en ‘Sign of
Live Signals’ kunnen uitzenden, zodat
deze apparaten op afstand kunnen
worden aangestuurd of op en
correcte werking meten kunnen worden
gecontroleerd.
12. Draag zorg voor een goed beveiligde
centrale computerruimte
(MER) in het gebouw met goede netwerkvoorzieningen
naar het technisch
beheercentrum en de zorg- of
meldcentrale.
13. Kies leveranciers en partijen die
aantoonbaar goede prestaties hebben
neergezet en meer met dit bijltje
hebben gehakt (informeer bij twijfel
bij Uneto-VNI)

ZorgVrijWonen van KPN
Het vergroten van de zelfredzaamheid van cliënten, zodat zij zolang mogelijk veilig
in hun eigen omgeving kunnen blijven, is een belangrijk aandachtspunt in de zorg.
ICT-oplossingen voor zorg, veiligheid en comfort kunnen daarbij helpen.
Ze vereenvoudigen de processen rondom de zorg, waardoor uw personeel zijn tijd
optimaal kan besteden. ZorgVrijWonen van KPN bevat uitgebreide zorgtoepassingen.
Zo kunt u zorg verlenen zonder zorgen over de techniek, nu en in de toekomst.
ZorgVrijWonen van KPN biedt:
• Alarmering en detectie voor (nood)hulp
• Veiligheid van mensen en gebouwen
• Vergroting van woongemak
• Taakverlichting voor zorgverleners door vereenvoudiging van processen
Kijk voor meer informatie op kpn.com/zorg. Heeft u vragen? Mail dan naar
zorg@kpn.com, of vraag naar ZorgVrijWonen bij uw accountmanager van KPN.

Woonwinkels:
Griegstraat 8, Delft
Denemarkenlaan 75, Zoetermeer
Steenvoordelaan 516, Rijswijk
Weigelia 8, Leidschendam
Centrale vestiging:
Kleveringweg 24, Delft
Vidomes zet in op woonhuisautomatisering
Langer blijven wonen in
vertrouwde omgeving
Als vooruitstrevende, klantgerichte woningcorporatie
heeft Vidomes goed wonen hoog in
het vaandel staan. Daarbij spannen we ons extra
in voor bijzondere doelgroepen zoals senioren.
Als woningcorporatie realiseren we ons dat zij
graag zo lang mogelijk in hun vertrouwde omgeving
blijven wonen.
Daarom investeren we bij nieuwbouw steeds vaker
in woonhuisautomatisering oftewel domotica:
slimme voorzieningen als een videofooninstallatie,
personenalarmering en zorg op afstand. Om het
domoticaterrein verder te verkennen is Vidomes
actief deelnemer aan het project Breedbanddiensten
Delft.
Contact op afstand
Concreet houdt het bijvoorbeeld in dat we nieuwbouwwoningen
voor senioren voorbereiden op
domotica. Denk hierbij bijvoorbeeld aan direct
beeldcontact via een beeldscherm tussen bewoner
en zorgverlener. Wie het straks nodig heeft, kan
via een touchscreen contact leggen met de zorginstelling,
Vidomes of de boodschappendienst.
Met onze investeringen in de toekomst zet Vidomes
zich in voor nog meer woongenot. Niet voor niets
luidt ons devies: wonen is leven!
Over Vidomes
Vidomes is een professionele, kwaliteitsgerichte
woningcorporatie in de regio
Haaglanden met woonwinkels in Leidschendam-Voorburg,
Delft, Rijswijk en Zoetermeer.
We werken met ruim tweehonderd
mensen aan het beheer van zo’n 18.000
woningen.
www.vidomes.nl

Wonen
Zorg
Welzijn
Delft, Midden-Delfland, Pijnacker-Nootdorp,Westland
CliëntenService telefoon 015 - 251 36 90
www.pietervanforeest.nl
Zorginstellingen
Pieter van Foreest:
Abtswoude
De Bieslandhof
De Kreek
Delfshove
De Naaldhorst
De Opmaat
Die Buytenweye
Duinhof
‘t Hofland
Lindenhof
Monica
Sonnevanck
Stefanna
Triangel
Veenhage
Witte Brug
Overige
voorzieningen
Pieter van Foreest
waaronder:
Activiteitencentra
Dagbehandeling
Dagverzorging
(Plus)
Ontmoetingscentra
Zorgboerderij
Zorgposten
Zorghalte

Adv ertorial
Nieuwe installatietechnieken
verhogen de kwaliteit van het leven
'Een slimme inzet van ICT
en installatietechniek voor
woninggebonden zorg -
vaak samengevat met de
term zorgdomotica - zorgt
de komende jaren voor
grote maatschappelijke
opbrengsten. Dat is nodig
ook, want door individualisering,
vergrijzing en ontgroening
dreigt de zorgsector
over enige tijd veel geld
en mensen tekort te
komen.'
Breedbanddiensten
Aan het woord is Marcel
Engels, voorzitter van
UNETO-VNI, dé brancheorganisatie
van de installatiebranche.
De voorzitter zegt
dit naar aanleiding van de
afronding van het project
'Breedbanddiensten voor
Zorg, Welzijn en Veilig Wonen
Delf. Een project waarin
naast UNETO-VNI de zorginstellingen
Pieter van Foreest
en Careyn, zorgverzekeraar
DSW, woningcorporatiesVestia
en Vidomes,
Stichting ouderenwerk Delft
en de Gemeente Delft
samenwerkten.
In dit project hebben partijen
ICT-toepassingen
bedacht en aangebracht in
zowel de Vermeertoren als
Dock van Delft. Woningen
Persoonlijke zorg voor ú
Persoonlijke zorg, ondersteuning in de huishouding,
gezondheidsadviezen en aantrekkelijke geprijsde
welzijnsproducten en cursussen. Careyn levert het
allemaal. Thuis of in de wijk. In elk geval altijd
dichtbij en zoals u het wilt. Onze teams staan 24 uur
per dag, 7 dagen per week voor u klaar. Vragen? Bel
met Careyn Contact 088-123 99 88.
Careyn maakt het leven
makkelijker!
Careyn
zijn levensloopbestendig
gemaakt door een infrastructuur
van zorg en comfortdiensten.
Voor de bewoners
betekent dit 24 uur per dag
zorg en hulp binnen handbereik,
dankzij allerhande
slimme technieken.
Daarnaast is vanuit het
belang van energiebesparing
en duurzaamheid
invulling gegeven aan
milieuvriendelijke verwarming
en klimaatbeheersing.
Kennis van techniek
Marcel Engels zegt dat de
vergrijzing zorgt voor toenemende
vraag naar zorg. Er
is echter onvoldoende personeel
om die zorg te verlenen.
'Dankzij de kennis van
techniek en diensten die je
met techniek kan leveren,
kunnen mensen langer zelfstandig
blijven wonen op
een comfortabele en veilige
manier. Nieuwe installatietechnieken
verhogen de
kwaliteit van het leven en
de efficiency in de zorg. Wij
hebben becijferd dat er 1,5
miljard euro per jaar aan
besparingen kan worden
gerealiseerd in de zorgmarkt.'
Uit onderzoek van
UNETO-VNI blijkt dat - willen
die besparingen daadwerkelijk
worden waarge-
maakt - partijen in de zorgmarkt
op een andere
manier met elkaar moeten
gaan samenwerken.
'Daarbij moet iedereen
dezelfde taal spreken. We
moeten met elkaar bruggen
slaan tussen techniek, zorg
en gebruikers', beklemtoont
Engels. Wanneer de UNETO-
VNI voorman wordt
gevraagd wat in zijn ogen
dan de ideale situatie zou
zijn, zegt hij: ' Partijen moeten
vroegtijdig met elkaar in
contact komen en gezamenlijk
om tafel gaan zitten
om dan vanuit de wens van
de eindgebruiker te kijken
hoe nieuwe technieken kunnen
worden ingezet. Daarbij
moet van meet af aan rekening
worden gehouden met
onderhoud, beheer en toekomstige
uitbreidingen.'
Brug slaan
Engels zegt dat UNETO-VNI
fors in opleiden investeert,
zodat aangesloten installateurs
over voldoende kennis
en instrumenten beschikken
om als adviseur op te
kunnen treden bij zorgvraagstukken.
'We proberen
continu een brug te slaan
tussen de zorgsector en de
installatiesector door in
gesprek te gaan met markt-
Postbus 900 3100 AX Schiedam www.careyn.nl
Veiligheid, alarmering, beeldschermverbinding: dat valt het eerste op. Maar daar
achter ligt een heel concept en een doordachte technische infrastructuur. Door
een gestructureerde inzet van installatietechnieken kunnen klimaat, sanitair, elektrotechniek
en ICT toegesneden worden op persoonlijke wensen en omstandigheden.
Dat maakt het mogelijk om ook bij ouderdom en bij beperkingen op een comfortabel
zelfstandig te kunnen blijven wonen.
partijen zoals de brancheorganisatie
voor de zorg, zorginstellingen,projectontwikkelaars,
woningcorporaties
en gemeenten.'
Tot slot zegt hij: 'Dat het
kan, bewijst de
Vermeertoren! Partijen hebben
de wil om met elkaar te
praten, samen concepten
uit te werken. Na te denken
over de installatie, de toekomstvastheid,
het onderhoud,
de diensten. Deze
aanpak is het succes van
de Vermeertoren. Ik hoop
dat deze aanpak heel veel
navolging krijgt.'

Hét Startpunt voor al uw vragen op
het gebied van wonen, zorg, welzijn
en de Wmo.
U wilt bijvoorbeeld weten welke ondersteuning
er voor u mogelijk is, als
de zorg voor iemand uit uw directe
omgeving u te zwaar dreigt te worden.
Of u wilt hulpmiddelen aanvragen die
het voor u makkelijker maken om
deze zorg te verlenen. Met deze vragen
over mantelzorg kunt u vanaf
1 januari 2009 voortaan terecht bij
het Startpunt wonen zorg welzijn.
Het Startpunt neemt deze taken dan
over van het Bureau voor Informele
Zorg van Careyn. Wij adviseren u
graag! Ook over mantelzorg.
Mantelzorg
Mantelzorg is zorg voor iemand uit uw directe
omgeving. Mantelzorger bent u meestal voor langere
tijd. U geeft mantelzorg omdat u een band
met iemand heeft. Bijvoorbeeld een van uw ouders
die hulp nodig heeft, uw partner die ziek is
of een buurman die af en toe de weg kwijt is. De
zorg die gegeven wordt door een mantelzorger
kan heel verschillend zijn: emotionele ondersteuning,
meegaan naar het ziekenhuis, het regelen
van afspraken, wassen en aankleden of een
boodschap doen.
Mantelzorg wordt niet betaald. U kiest er meestal
niet bewust voor om mantelzorger te worden. Het
overkomt u.
Ondersteuning en persoonlijk advies
Het Startpunt wonen zorg welzijn kan u de volgende
ondersteuningsmogelijkheden aanbieden,
als u als mantelzorger er niet meer zelf uitkomt:
• Een persoonlijk advies voor uw situatie
• Het aanvragen van hulpmiddelen (woning
aanpassingen, vervoer, rolstoel, huishoudelijk
hulp, AWBZ zorg)
• Hulp bij het invullen van formulieren
• Het aanvragen van een Persoonsgebonden
budget (PGB)
• Het aanvragen van personenalarmering
• Het regelen van respijtzorg
• Informatie over cursussen en ontmoetingsbijeenkomsten
• Doorverwijzing: u krijgt altijd een antwoord
op uw vragen
Kom langs bij het Startpunt in uw wijk of bij het
Startpunt aan de Van Bleyswijckstraat 91, bel ons
op telefoonnummer (015) 214 07 07 (van 9.00 tot
13.00 uur), of stel uw vraag via onze website.
Startpunt in de Wijk
Wijk Buitenhof/Voorhof bij Vidomes
Griegstraat 8
Dinsdag en donderdag van 09.00 tot 12.00 uur
Wijk Hof van Delft
Voordijkshoorn in de Vermeertoren
Van Beresteynstraat 169
Donderdag van 13.30 tot 16.30 uur
Wijk Vrijenban in Het Ooievaarsnest
Van Lodensteynstraat 83b
Maandag van 14.00 tot 17.00 uur
Wijk Tanthof in De Hofstee
Sandinoweg 149
Dinsdag van 14.00 tot 17.00 uur
www.startpuntwonenzorgwelzijn.nl