FAMILIESCHOON - Heemkring Hoegaarden

Erkenningsnummer: P 806 142 België-Belgique
P.B. 3190 Boortmeerbeek 2.2609
driemaandelijks tijdschrift Édition trimestrielle
De V Geslachten van Hoegaarden (1741) Les V Lignages de Hoegaarden (1741)
FAMILIESCHOON
Anno LIII nr 41(NR) 3/2012
driemaandelijks september, oktober, november
Afgiftekantoor 3190 Boortmeerbeek
Regentiedag zaterdag 20 oktober 2012 te Hoegaarden
met aanstelling van de nieuwe hoofddeken van de Confrérie en de ouderdomsdeken van
de Gulden Lelie
iedereen van harte welkom
Wil inschrijven voor 10 oktober a.u.b.
Programma verder in dit nummer
Journée de la Régence, samedi 20 octobre 2012 à Hoegaarden
Nos attendons les inscriptions pour le 10 octobre au plus tard
Soyez les bienvenus à Hoegaarden
Tentoonstelling zaterdag 20 oktober in ’t Kapittelhuys van 11 tot 16 u
De geschriften van Dokter J.B. Van Nerum (1808-1887)
Iedereen welkom - Gratis toegang
Wij zijn op de genealogiedagen ‘Stadhuis Wavre’ zaterdag 6 en zondag 7 oktober 2012
En iedereen is daar welkom
Le 7ème salon de la généalogie en Belgique francophone
GENEATICA® 2012
A la recherche de vos ancêtres …
est organisé
le samedi 6 octobre 2012, de 10 h à 19 h
et le dimanche 07 octobre 2012, de 10 h à 17 h
dans la salle des fêtes de l’Hôtel-de-Ville de Wavre
Ver. Uitg. M. Dodion, Lelielaan 34, 3190 Boortmeerbeek

Ereraad —Conseil d’honneur
Z.E.H. Henri Peeters (+), Pastoor en Landdeken van het Concilie van Hoegaarden
Mr. J.M. Lowet-Oury (+), Président d’honneur et Administrateur délégué ‘Raffinerie et Sucrerie de Grand-Pont’
Dhr. L. Borremans (+), Ere-Ambassadeur van Z.M. de Koning der Belgen
Dhr. G. Puttevils(+) Ere-Ambasadeur van Z.M. de Koning der Belgen
Dhr. Baron Charles Roberti de Winghe (+), Ere-Notaris
Z.E.H. J. Vandervelpen, oud-deken van de gewezen dekenij Hoegaarden
Beschermraad—Comité de patronage
College van Burgemeester en Schepenen van Hoegaarden
Museum ‘t Nieuwhuys vzw Hoegaarden
Redactie—Rédaction
Maurice Dodion – Lelielaan 34 – 3191 Hever – Tel. (015) 61 43 24
Wasily Pedjko
Confrérie der V Geslachten — Confrérie des V Lignages
Stichting — Fondation 09-12-1741
Rechthebbende Geslachten — Lignages ayants-droit
Servais Sweerts x Angeline Sweerts (De Zwarte Merel / Le Merle Noir) 1768
Henri Hoebancx x Anne Sweerts (Het Zilveren Zwaard / Le Glaive d’Argent) 1772
Hubert Sweerts x Barbe Van Osmael (Het Groene Klaverblad / Le Trefle Vert) 1776
Charles Van Nerum x Barbe Sweerts (De Gulden Lelie / Le Lys d’Or) 1778
Henri Struys x Elisabeth Sweerts (De ZilvereStruisvogel/L’Autruched’Argent1780)
De vergaderingen gaan door in ‘Het Kapittelhuys’, Houtmarkt, te Hoegaarden
Salle de réunion de la confrérie: Kapittelhuys, Houtmarkt, Hoegaarden
Lidmaatschap/ côtisation annuelle (12,5 euro/jaar) : 330-0544900-08
IBAN: BE63330054490008 Bic code: BBRUBEBB
Ruilabonnementen/échanges
M. Dodion, Lelielaan 34, 3191 Hever
Website: www.heemkring-hoegaarden.be
E-mail: dodionm@hotmail.com
HET LIDMAATSCHAP GEEFT RECHT OP GENEALOGISCHE EN HERALDISCHE HULP, VIERMAAL PER JAAR
‘FAMILIESCHOON’ EN RECHT OP DEELNAME AAN DE JAARLIJKSE ‘REGENTIEDAG’
12,5 EURO/AN
ENTR’AIDE GENEALOGIQUE ET HERALDIQUE POUR LES MEMBRES, 4X ‘LA REVUE FAMILIESCHOON ET
INVITATION A LA ‘JOURNEE DE LA REGENCE’
Vergeet AUB niet het lidgeld te betalen voor 2012 en moedig ook
kinderen en kleinkinderen aan lid te worden
Versez SVP la côtisation de 12,5 euro pour l’année 2012 et invitez
vos enfants et petit-enfants à devenir membre de notre grande
famille.
842

Art. 149 Regentiedag zaterdag 20 oktober 2012 te Hoegaarden
met aanstelling Victor Claes tot hoofddeken van de confrérie
en van Arthur Van Nerum tot deken van de Gulden Lelie
Victor Claes van de Hoebancx-Struysalliantie wordt op 20 oktober aangesteld tot de 14 de
hoofddeken van de confrérie sinds haar oprichting in 1741
De gildedekens uit zijn alliantie die hem vooraf gingen:
1 Henricus (Henri) Struys (Hoeg.-Hauthem 1757-1782), de tweede hoofddeken
Werd in ‘’t Cleyn Paradis’ in 1757, in opvolging van zijn overleden schoonbroer tot tweede
hoofddeken van de confrérie gekroond, door zijn andere schoonbroer ‘eerzame’ Servaes
Sweerts, de oudste keurheer.
2 Jean Henri Lintermans (1844-1850), de zevende hoofddeken
In ’t Cleyn Paradis werd hij in 1844, op 77-jarige leeftijd de 7 de hoofddeken. Hij werd
gekroond door zijn achterkleinneef Servais Sweerts, oudste keurheer.
3 Norbert Lintermans (1850-1875), de achtste hoofddeken
De zoon van Jean Henri Lintermans, Norbert Lintermans werd in 1850 driedubbel gekroond.
Hij werd de 8 ste hoofddeken van de confrérie, de 4 de keurheer van het Hoebancx huis en de 3 de
gildedeken van de Hoebancx-Struys Alliantie; Zijn achterkleinneef Servais Sweerts sprak als
oudste keurheer de kroning uit in ’t Cleyn Paradis.
Rond 1870 werd confrérie ontbonden en het gildeleven afgeschaft; alleen de Gulden Lelie
bleef tot 1908 bestaan en nam de stamvertakking Lintermans in haar rangen op, uit hoofde
van haar moederlijke afstamming uit het ‘Leliehuys’; in 1961 zal de werd de Leliegilde terug
opgericht en de confrérie volgde dat voorbeeld in 1971.
4 Marcel Joseph (1991-1999), de elfde hoofddeken van de confrérie sinds haar
oprichting in 1741
Omdat de toenmalige hoofd-onderdeken en ouderdomsdeken van de Sweerts-alliantie, Jozef
Sweerts, 78 jaar, aan de eer verzaakte, maar wel in functie bleef als onderdeken, werd Marcel
Joseph, hoofdraadsheer en ouderdomsdeken van de Hoebancx-Struys alliantie de hoofddeken
en patriarch van de V Geslachten.
Marcel Joseph was zoon van Gabriel Joseph en Marie Thérèse Lintermans, kleinzoon van
Jean Baptist Lintermans en Barbe Brasseur en achterkleinzoon van François Lintermans en
Catherine Homble. Deze François Lintermans was vanaf 1838 adjunct griffier-comptorist en
van 1848 tot 1865 griffier-comptorist bij de Hoebancx-Struys alliantie. In 1850 werd hij ook
raadsheer bij deze alliantie.
Verder was hij overachterkleinzoon van Jean Henri Lintermans, onderdeken van het zilver
zwaard in 1790 en deken van de Hoebancx-Struys alliantie van 1805 tot 1850; terzelfdertijd
was hij raadsheer in de confrérieraad van 1805 tot 1841, toen hij onderdeken werd in dezelfde
raad; in 1844 werd hij de 7 de hoofddeken van de confrerie
843

Art. 150 Afstamming van Victor Claes
(Maurice Dodion en Wasily Pedjko)
Servaes Sweerts (Hoeg. 1670-1737), brouwer en schepen in de regentie
x Hoeg. 1700 met
Catharina Peeters (Hoeg. 1672-1741), stamouders van de confrérie
Henri Hoebancx (Attenhoven ca. 1699-Hoeg.1752)
x Hoeg. 1727 met
Marie Anne Sweerts (Hoeg. 1702-1765)
Clara Catherine Hoebancx (Hoeg. 1731-1804)
x 1766 met
Renier Joseph Lintermans (+Hoeg 1791), notaris en schepen in de regentie
Jean Henri Lintermans (Hoeg. 1767-1850)
x Hoeg. 1794 met
Anne Barbe Van Nerum (Hoeg. 1768-1842), hoofddeken van de confrérie in 1844
Jean Henri Norbert Lintermans (Hoeg. 1801-1875)
x Hoeg. 1828 met
Dorothea Nijs (Hoeg. 1804-1829),
xx 1842 met
Marie Catherine Stockmans (Hoeg. 1817), hoofddeken van de confrérie in 1850
Lintermans Eduard Henri ,
Hoeg 03-09-1847 + Tienen 12-12-1906
x Tienen 02-06-1877 met
Fillet Serafina t °Bunsbeek 08-04-1851 + Tienen 04-11-1921
844

Lintermans Victor Olivier
°Tienen 23-01-1882 +Tienen 10-12-1940
X Tienen 04-09-1909
met Vangramberen Mathilde
°Tienen 14-05-1886 +Borgerhout 13-02-1983
Lintermans Renée Marie Justine
°Tienen 04-11-1913 + Tienen 10-11-2002
x Tienen 09-11-1935
Met Claes Petrus Johannes
°Bunsbeek 01-05-1911 +Tienen 14-02-1979
Claes VictorCarolus Renata Maria
°Bunsbeek 16-05-1937
x Hoeleden 06-08-1960
Met Goen Simone Josee °Hoeleden 15-03-1934
845

Art.151 Afstamming van Arthur Van Nerum
(Maurice Dodion en Wasily Pedjko)
Servaes Sweerts (Hoeg. 1670-1737), brouwer en schepen in de regentie
x Hoeg. 1700 met
Catharina Peeters (Hoeg. 1672-1741), stamouders van de confrérie
846

Robert Van Nerum (Hoegaarden 1898-1991), vader van Arthur
De ouderdomsdekens van de Gulden Lelie sinds haar oprichting in 1778
1 Joannes Van Nerum (Hoegaarden 1732-1797), zoon van Carolus en Barbe Sweerts,
x Bueckens Catharina, notaris, brouwer en schepen
Werd in ’t Nieuwhuys in 1778 uitgeroepen door Henricus Struys tot 1ste gildedeken van de
Gulden Lelie, als ‘synde die vierde, Vroom ende Vroede, ten allen teyde syne Gulden Lelye
behoede’.
2 Jacobus Philippus Van Nerum (Hoegaarden 1738-1824), brouwer x Van Autgaerden Marie
(1745-1823); hij was broer van Joannes
Zoon van Carolus en voorlopig en in afwachting van betere tijden 2de deken van de Gulden
Lelie uitgeroepen door zijn volle neef Hubert Hoebancx. Hij volgde zijn overleden broer op.
Hij was meester-brouwer en 59 jaar oud.
De ratificatie zal plaats hebben in 1805, jaar dat het confrérie- en gildeleven herneemt, op het
moment dat hij door hoofd-eredeken Cornelius a Speculo tot 5de hoofddeken van de
confrérie wordt, gekroond in het huis Coenegras.
(wordt vervolgd)
847

Art. 152 De opvolgingsprocedure in de confrérieraden
(Maurice Dodion)
Hoofdraad
A Hoofddeken
B Hoofdonderdeken
C Hoofdraadsheer
_________________________________________!____________________________
! ! !
Gilderaad A Gilderaad B Gilderaad C
A1 Gildedeken B1 Gildedeken C1 Gildedeken
A2 Gildeonderdeken B2 Gildeonderdeken C2 Gildeonderdeken
A3 Gilderaadsheer B3 Gilderaadsheer C3 Gilderaadsheer
A, B, C zijn ambtshalve de 3 gildedekens (zodat A = A1, B = B1, C = C1)
A1, A2, A3 en B1, B2, B3 en C1, C2, C3 zijn de drie stamoudsten uit elke
gildealliantie
In principe volgen zij elkaar beurtelings op, zowel in de hoofdraad als in de
gilderaden;
De opvolging geschiedt eerst in de gilderaad en vervolgens in de hoofdraad
Bij verdwijning (overlijden of abdicatie) en bij verzaking (weigering of
ongeschiktheidd,
Treden de 5 procedureregels in voege.
1 A verdwijnt:
In de gilderaad A klimt A2 op tot A1 en A3 tot A2
In de hoofdraad wordt B opvolger van A, C van B en A1 van C
2 B verdwijnt
In de gilderaad B, zelfde procedure als in 1
In de hoofdraad wordt C de opvolger van B en B1 die van C
3 C verdwijnt
In de gilderaad C, zelfde procedure als in 1 en 2
In de hoofdraad wordt C1 de opvolger van C
4 A verdwijnt en B verzaakt
In de gilderaad A, zelfde procedure als in 1, 2 en 3
In de hoofdraad blijft B op zijn plaats, C wordt opvolger van A
en A1 wordt opvolger van C
5 B verdwijnt, maar C verzaakt
In de gilderaad, zelfde procedure als in 1, 2, 3 en 4
In de hoofdraad blijft C op zijn plaats en B1 wordt de opvolger
van B
Nota: de dekenes
Dekenes is een bijgevoegde titel, in principe voorbehouden aan de vrouw vn de hoofddeken,
zoniet mag hij zijn dekenes kiezen; zij blijft de titel voeren zolang de hoofddeken in leven is.
Bij aflijvigheid komt er geen nieuwe dekenes zolang de hoofddeken in zijn ambt blijft.
848

Art. 153 De genealogie Sweerts herschreven.
Ter herinnering 1 :
(Dr. Gilbert Vandenbempt, Haasrode)
Deel 5. : Aanvullingen bij de “stamreeks” van Servaes SWEERTS,
stamvader van de V geslachten van Hoegaarden.
Over Henricus Sweerts, gehuwd met Antoinette Van Goidsenhoven
en hun bezittingen te Hoegaarden begin 17 e eeuw.
Servaes Sweerts gedoopt te Hoegaarden op 01/07/1671
gehuwd te Hoegaarden met Catharina PEETERS
▲ Stamvader van de V geslachten
Mr. Henricus Sweerts gedoopt te Hoegaarden op 26/11/1634
gehuwd te Hoegaarden met Agnes TAVERNIERS
▲ woonde te Nerm
Henricus Sweerts geboren te Hoegaarden rond 1600
gehuwd met Maria JANSSENS
▲ woonde te Nerm in een pachthof met een brouwerij
Henricus Sweerts geboren rond 1565, gestorven 1636.
gehuwd met Antoinette VAN GOIDSENHOVEN
▲ woonde te Nerm in een pachthof met een brouwerij
Henricus SWEERTS x Antoinette VAN GOIDSENHOVEN
waarvan 5 kinderen :
1. Henricus Sweerts gehuwd met Maria JANSSENS.
2. Genovea Sweerts gehuwd te Hoegaarden met Henricus PEETERS.
3. Margarita Sweerts gehuwd te Hoeg. met Adeodatus SAELMAECKERS.
4. Catharina Sweerts gehuwd te Hoegaarden met Nicolaes VAN OSMAEL.
hertrouwd te Hoegaarden met Georgius BUEKENS.
5. Appolonia Sweerts gehuwd met Hubrecht LOYAERTS.
Henricus SWEERTS, gehuwd met Antoinette VAN GOIDSENHOVEN, was begin 17 e eeuw
kuiper 2 en brouwer 3 te Hoegaarden.
In een akte anno 1617 uit het parochiearchief van Hoegaarden werd hij vermeld als
“gasthuismeester”. 4
1 VANDENBEMPT G., Familieschoon Anno LIII, nr 40, 2/2012, p. 822 t/m.833.
2 Het beroep of ambacht van kuiper of tonnenmaker is op heden nagenoeg verdwenen. Houten kuipen werden
gebruikt voor het bewaren en vervoeren van vloeistoffen. Vermits Hoegaarden een belangrijk biercentrum was,
zal er zeker veel nood geweest zijn aan geschikte tonnen.voor het bewaren en vervoeren van het Hoegaards bier.
3 Henricus Sweerts, gehuwd met Van Goidsenhoven, woonde in een pachthof met eigen brouwerij.
849

Conditie gedaen op den 3den maij 1617
tusschen mijn heer pastoir, en Geert van
Osmael als tafelm(ees)ter , Henrick Sweerts als
gasthuijsm(ees)ter, ten bijsijn Peeter van
Aerschot , en(de) Lambeedts Schepenen.
Een akte anno 1627 uit het schepenarchief vermeldde Henricus Sweerts als “gekozen” tot
burgemeester 5 van Hoegaarden.
Henricus Sweerts – Van Goidsenhoven woonde te Nerm in een pachthof met brouwerij. In
een akte dd. 17/07/1634 6 wordt de ligging van zijn pachthof beschreven als grenzende aan de
straat, de beek, Symon Goorts 7 en Goossen Van Molle.
“….gecompareert Hendrick Sweerts, innegeseten van Hougarden, …sijn huys hoff brouwerije
ende toebehoorten geleghen tot Nerum, waer inne den voorschreven Hendrick (Sweerts) nu
presentelijck is woonende regenoten Sheeren straete ter 1 Sheeren vloet ter 2, Sijmon Goordts
ter 3 ende Goossen Van Molle ter 4 e ….”
Naast dit pachthof bezat Henricus Sweerts nog andere pachthoven, gronden en zelfs bossen
en wijngaard.
Het bezit van bossen is logisch daar Henricus Sweerts naast brouwer ook kuiper was
Waarschijnlijk kwam een deel van het hout dat hij gebruikte als kuiper uit zijn eigen bossen.
Het bezit van wijngaard wijst op een mogelijke productie van wijn.
1. Bezittingen komende van de familie van Antoinette VAN GOIDSENHOVEN.
In het schepenarchief van Hoegaarden vonden we een scheiding en deling terug van de ouders
van Antoinette Van Goidsenhoven.
4
R.A.L., Parochiearchief , toegangsnr.640, nr. 286 : Uittreksels uit diverse bescheiden met betrekking tot het
Gasthuishof en de St. Elooikapel,…
5
R.A.L., schepengriffie arr. Leuven, Hoegaarden, Rollen, boek 1036, akte 10/1627
6
R.A.L., Schepengriffies van Hoegaarden, Wettelijke passeringen, Boek n° 1024, Akte dd. 17/07/1633.
7
Symon GOORTS, gehuwd met Anne VAN GOIDSENHOVEN was zijn schoonbroer. Zie ook Familieschoon
anno LIII nr. 40, 2/2012 , p. 825 – 826.
850

Deze scheiding en deling anno 1610 8 is echter onvolledig en bevat enkel een opsommming
van de gronden die meester Peeter van Duynhoven, gehuwd met Margareta Van
Goidsenhoven, kreeg als erfdeel.
In deze opsomming komen we wel Hendrick Sweerts tegen :
“Item noch die hellicht van drije vierdel lants waer van Henrick Swerts die wederhellicht
heeft, Regte die zijde naer Thienen, het molenpat die lijde naer Nerim, Gonus van Godsnoven,
..die leijde naer Loven, en Hendrick voorschr(Sweerts!).”
“Item het vierde parte van een bonder gheheten den brembos, Rgte bovenaen Prince van
Luijck, beneden aen het molenpat die naer Hauthem, reg Willem Swilden aen die zijde Nerim,
aen Hendrick Swerts. Belast jaerlijcks aen van Luijck…”
“Item noch het vierden paerte van anderhalff dachmael lants geleghen tot Schoorvelt, Rgte
die zijde naer schoor aern Aerden Nijs, die zijde naer Nerim aen Hendrick Swerts, ende
sheeren straete, die zijde nare Cauwenberghe – los”
In 1627 betaalde Hendrick Sweerts een erfelijke rente 9 terug aan zijn schoonfamilie
ADAENS 10 . Op welke bezittingen deze erfelijke rente geheven werd stond echter niet in de
akte.
“ Op heden dese XI januarij 1627 is voor schepenen naerbeschreven gecompareert Goert
Adaens met Pieter Adaens sijen soen die welcke bekinne aafgeleet geredimeert ende
die capitael gld ontfanghen te hebben van alsulcken XX stuyvers erffel.
rinte die den voersschr. goert Adaens was treckende en heffende op
Hendrick Swerts, volgens die deylinghe van die goederen Pieter Van Godtsnoven .....”
2. Bezittingen die Henricus SWEERTS verwierf begin 17 e eeuw.
In het Rijksarchief te Leuven worden de “registraties” bewaard van gronden en huizen te
Hoegaarden. Deze registraties zijn begin 17 e eeuw echter fragmentarisch en onvolledig.
Peeter van Herbergen verkoopt grond achter Nerim bos aan Hendrick Sweerts.
Schepenakte 11 dd. 3/4/1612..
8 R.A.L., Schepenarchief arr. Leuven, Hoegaarden, Wettelijke passeringen, boek 974, fol. 22 ev.
Zie ook Familieschoon Anno LIII nr 40, 2/2012 , p. 825 -827
9 R.A.L., Schepengriffies arr. Leuven, Hoegaarden, Wettelijke passeringen, boek 976, folio 531
10 Familieschoon Anno LIII nr 40, 2/2012 , p. 826 en 827.
11 R.A.L., Schepengriffies arr. Leuven, Hoegaarden, Wettelijke passeringen, boek 972, fol. 90.
851

“ Een plecken lants groot sijenden een dachmael en XII roijen …uijt een plecken van vijf
dagmael lants, soe die selve geleghen is achter Nerimbos regenoot die ..straet leijende van
Nerim naer Schoor ter 1, Henrick Panis ter 2, Wauter Sweerts 12 ter 3, Heer Hendrick Billen
den Jonghen ter 4 zijden…”
Gonus Van Goidsenhoven 13 verkoopt land en 3 stukken bos aan Henrick Sweerts.
Schepenakte 14 dd. 3/4/1612.
“Gonus Van Goetsenoven heeft midts deesen den heere inden handt opgedraghen een plecken
erffe soe lant soe bos soe die selve geleghen is in den …. Caterspoel groet sijende XXII roijen
Regenoet Willem Swelden ter 1, het molepat leijende van muelcom naer Schoer ter 2 , Peeter
van … ter 3 sijden.
Met noch een dachmael bos geleghen op Nerimbos Regenoet Peeter Van Duynhoven ter 1,
Willen Swelden ter 2, Catlijn Mertens 3, het Clooster van … ter 4 zijden,
Met noch een plecken bos geheeten den brembos 15 (?) groet sijende een dachmael Reg.
Hendrick Sweerts ter 1, Jan mertens ter 2, het meulepat leijende van muelcom naer Scoer ter
3 zijden, waranderende hij opdraghen den voorsch. plecken van erffen op de lasten daerop
uijtgaende, ende heeft daer …. met galm ende monde … tot oorbaer ende behoef van
Hendrick Sweerts hedt selve roepende voor om XXXV R GG eens ..”
Peeter van Duijnhoven 16 verkoopt land aan Henrick Sweerts.
Schepenakte 17 dd. 20/06/1613.
“ Peeter van Duijnhoven den welcken bekint wettelijk vercocht te hebben aen Hendrick
Swerts, een plecken lants groet omtrint XV cort roijen alsoo het geleghen is , inden
caterspoel, Reg. het molenpat leijende van Mullecom naer Schoer ter 1, Hendrick Swerts aen
twee ander zijden, ende dat voer ende omme een somme van… LXXV rinsgl eens ,
waranderende het voorschr. prieel op los ende vrije, sonder meer..”
Anna Van Goidsenhoven , begijn te Tienen verkoopt een pachthof gelegen in Nerm aan
Hendrick Sweerts.
Schepenakte 18 dd. 12/05/1614.
“ Op den XII maij 1614 is gecomen ende gestaen Anna Van Goitsnoven begeijneken tot
Thienen met haer geassiseert Gonus Van Goidsnoven 19 in dese haeren ..momboir in pres.
oijck heer Ant de Groot pastoir van den voorsschr. Begeynhoff die welcke voorschr. comp.
hebben aldaer wettelijck bekint te hebben vercoght naer ….sitdaegen ende kersbrandinghe
ten huysse Matteijs Moije gedaen ende gehauden een huys hoff met sijne toebehoirten ende
… groot omtrent een half boinder der maete…soo het selve geleghen tot Nerim Rgt Sheeren
12 Wauter SWEERTS was mogelijks een broer van Hendrick SWEERTS.
13 Gonus VAN GOIDSENHOVEN, gehuwd met Marie VAN HERBERGHEN, was de schoonbroer van
Hendrick Sweerts.
14 R.A.L., Schepengriffies arr. Leuven, Hoegaarden, Wettelijke passeringen, boek 972, fol. 91.
15 Zie ook onder de bezittingen van de familie VAN GOIDSENHOVEN
16 Peeter VAN DUYNHOVEN, gehuwd met Margareta VAN GOIDSENHOVEN, was de schoonbroer van
Hendrick Sweerts.
17 R.A.L., Schepengriffies arr. Leuven, Hoegaarden, Wettelijke passeringen, boek 972, fol. 170.
18 R.A.L., Schepengriffies arr. Leuven, Hoegaarden, Wettelijke passeringen, boek 972, fol. 210.
19 Gonus VAN GOIDSENHOVEN, gehuwd met Catherine VANDENSCHRIECK, en zoon van Henricus VAN
GOIDSENHOVEN, was de neef van Henricus SWEERTS.
852

straete in twee zijden, Jan Mertens ter 3 ende Hendrick van Meerbeeck ter 4 zijden ende daer
van …met galm ende monde ….ontgoijt tot …ende behoeff Henricus Swerts…"
Guilliam Vander Eijcken verkoopt een pachthof en 2 stukken land gelegen te Nerm aan
Henrick Sweerts.
Schepenakte 20 dd. 27/07/1615.
“ Op heden den 27 julij 1615 is naer meyer ende schepenen der vrijheyt Hoegaerden comen
ende gestaen Guilliam Vander Eijcken ende heeft midts desen naer behoorlijcken ontfanck
opgedraegen inde heere ende handt een huijs met een block lant t selve gelegen is tot Nerim
Reg. sheeren straete ter eenre, sheeren vliet ter 2 , Hendrick Sweerts ten 3, Willem Peeters
ter 4 zijden so tselve gelegen is onbegrepen der maete
met oock noch twee plecken lants so het selve geleghen sijn opden keijberg groot een parceel
groot sijnde een half dachmael oft daeromtrent onbegrepen maete Reg. sheeren straete ter 1,
Hendrick Sweerts ter 2, Jan Hermans ter 3, Hendrick Merbeeck ter 4 zijden ende dander
groet sijnde thien roijen gelijck tselve geleghen inden caterspoel Reg. sheeren straete ter 1,
Hendrick Peeters ter 2, Jan Schoensetters ter 3, Gonus Van Goetsnoven ter 4
Ende heeft daer …met galm ende monde ende hem…ontgoet tot oerbaer behoeff Hendrick
Sweerts t selve huijs met … metten twee deelen van landen daer ….
… en omme een somme van penninghen te weeten ses hondert Rinsgulden… daer van hij
coopere nu terstint sall geven uijt den ses hondert Rinsg voorsschr. vier honderrt G blijvende
aldaer nog staen tweehondert G den welcken hij coopere sall geven binnens sjaers ende
indien des niet sall den cooper opdraeghen ….”
Hendrick Sweerts verklaart een erfelijke rente verschuldigd te zijn aan Anne Van
Goidsenhoven, begijn te Tienen.
Schepenakte 21 dd. 17/11/1615.
“Op heden desen XVII 9 bris 1615 is voor meyer ende schepenen is gestaen ende
gecompareert Hendrick Swerts den welcken voorschr comparant heeft alhier wettelijck bekint
schuldigh te sijn een erffelijcke en jaerlijckse rinte van sesse rinsg ende dit aen Anneken van
Goesenoven begeijnecke tot Thienen ende heeft die selve gehypothiceert mits ende huys hoff
geleghen tot Nerim Reg. sheeren straete in twee sijden, Hendrick Meerbeec ter 3 groot
omtrent halff boinder de ..te redimeren voir …”
Catharina De Welde verkoopt land aan Hendrick Sweerts.
Schepenakte 22 dd. 4/01/1616.
“ Op heden 4 januarij anno 1616 is voer schepene naerbeschreven gecomen ende gestaen
Catarina De Welde ende heeft ….in den handt opgedraeghen een halff boender lants
onbegrepen de maete Reg. sheeren straet leijdende van hauthem naer me… ter 1, die taefel
van Thienen ter 2, heer Martijn Van …ter 3, den abt van Everbode ter 4 zijden en heeft daer
aff….ende galm ende monde ende haer temael ontgoet tot oerbaer behoeff Hendrick Sweerts
het selve coopende voor ..hondert vierentwintch Rinsg …”
20 R.A.L., Schepengriffies arr. Leuven, Hoegaarden, Wettelijke passeringen, boek 973, fol. 252.
21 R.A.L., Schepengriffies arr. Leuven, Hoegaarden, Wettelijke passeringen, boek 973, fol. 256.
22 R.A.L., Schepengriffies arr. Leuven, Hoegaarden, Wettelijke passeringen, boek 973, fol. 268.
853

Gonus Van Goidsenhoven 23 geeft een pachthof en een wijngaard in erfpacht aan Hendrick
Sweerts.
Schepenakte 24 dd. 05/03/1616
“Op den VIIIsten martij anno 1616 is voor schepenen naerbeschreven gecomen Gonus van
Goidsenoven peterss, den welcken voorschr comparant heeft aldaer wettelijck bekint ten
erffrinte uytgegeven te hebben alle ende alsulcke huys met allen sijne toebehoorten schuere,
stallen oft …hoff daer achter gelegen als oijck met noch een wijngaert daer neffens gelegen
groot omtrint XXV cortroijen luttel min oft meer Reg. d erfgenaemen van Peeters ter i,
sheeren straete ter ii, het pat van mulcke naer schore ter iii, ende pauwel canters ter iiii sijde
tot Nerim gelegen… Ende dat in erfelijcke rinte aenverende Hendrick Swerts ….voor
achtentwintig rinsguldens erffelijcke rinte…
Ende stelt den voorsschr. Hendrick tot onderpant
een dachmael lants gelegen inde caterspoel Rgt t molenpat lijende van mulcke naer schoer ter
1, Gonus van Goidsenoven hernicsone ter 2, Willem Swelden ter 3
met nog XXV cortroijen gelegen ide krijckelberg(?) Rgt het voorschr molepat ter 1, Pauwel
…ter 2, ende Matijs Tavernrs ter 3, belast met rotrogge…
Met nog een halff dachmael lants gelegen int diesspedeken Rgt Art Diethauwers in twee
sijden, Jan ..ter 3 belast met sheeren cheyns, met nog ses rinsguldens erffelijcke rinte
diewelcke den voorschr Henrick Swerts nu pede stante affleght en redimeert
….
Ende dat in erffelijcke rente aenveerende Hendrick Swerts…”
Tenteniers verkoopt land bij Nerimbos aan Hendrick Sweerts.
Schepenakte 25 dd. 13/09/1624
“ Op heden desen XIIII 7temb 1624 is voor schepenen naerbeshreven gecompareert
...Tenteniers den welcke comparant bekint wettelijck verkocht te hebben aen Henrick Swerts,
coopende voer hem sijnen ...naercomelinghen die hellicht van seven vierendeel lants ,
geleghen bij Nerimboschse geheten den Kersbeeck, reg het molenpat van Mullecom naer
Schoer ter 1, Ewijn Nimmen aen twee ander sijen ende Jan Mertens ter vierde sijen dende dat
bvoer ende omeme een somme van ..hondert XIII Rinsg ....
Mathijs Taverniers verkoopt drie stukken land aan Hendrick Sweerts.
Schepenakte 26 dd. 30/06/1625
“ Op heden desen lesten junij 1625 is voor schepenen naerbeschreven ghestaen ende
ghecompareert Mathijs Taverniers den welcken bekint wettelijck verkocht te hebben aen
Hendrick Sweerts coopende voer hem sijnen vrouw ende nacomelinghen drije plecken lants
waer van deen ghelegen inden Crijkelbergh groet het derdendeel van een dachmael reg. het
molenpat van Mullecom naer Schoor, Hendrick Sweerts, Librecht van Godtsnoven ende het
voetpedeken van Nerim naer den Brumbosch ter vierden zijden, belast met rotrugge. Item
noch XXV roijen lants ghelegen inden selven berch Reg. het molenpat van Mullecom naer
23 Gonus VAN GOIDSENHOVEN, gehuwd met Marie VAN HERBERGHEN, was de schoonbroer van
Hendrick Sweerts. In de akte lezen we : Gonus van Goidsenoven peterss(one) = zoon van Peter.
24 R.A.L., Schepengriffies arr. Leuven, Hoegaarden, Wettelijke passeringen, boek 973, fol. 299.
25 R.A.L., Schepengriffies arr. Leuven, Hoegaarden, Wettelijke passeringen, boek 976, fol. 501
26 R.A.L., Schepengriffies arr. Leuven, Hoegaarden, Wettelijke passeringen, boek 976, fol. 509
854

Schoer, Librecht van Godsnoven in twee sijden ende Goessen van Mol ter vierden zijden oijck
belast met Rottrugge aen den Prince van Luijck. Item nog XXV roijen lants, ghelegen opden
Keijenberch Reg. Jan Hermans, Laureijs Zomers, Geert van Osmael ende...belast ..aen den
Prince van Luijck .... edne dat voer ende ome een somme van penninghe, te weten hondert
XXV Rinsg eens....”
Besluit :
Henricus Sweerts – van Goidsenhoven, pachter, brouwer en kuiper, verwierf enkele gronden
en pachthoven begin 17 e eeuw te Nerm - Hoegaarden.
Hij stierf begin 1634.
Zijn echtgenote Antoinette van Goidsenhoven overleefde hem nog 35 jaren !
Zij hertrouwde in 1637 met Petrus Ingelberts, maar uit dit tweede huwelijk waren er geen
nakomelingen.
Antoinette van Goidsenhoven maakte 2 testamenten op nl. op 21/03/1669 en op 7/09/1669.
Deze testamenten werden reeds besproken in een vorig artikeltje. 27
Zij stierf als 100-jarige 28 te Hoegaarden op 27/11/1669.
Een “scheydinghe ende deylinghe” werd op 11 februari 1670 gemaakt tussen al de
erfgenamen van Henricus Sweerts en Antoinette van Goidsenhoven.
Deze scheiding en deling werd recent teruggevonden en deze akte beslaat 11 blz.
Van de kinderen en de aangetrouwden waren er al een aantal overleden in 1670.
Dit wordt weergegeven in de volgende tabel.
Henricus SWEERTS x Antoinette VAN GOIDSENHOVEN
waarvan 5 kinderen :
1. Henricus Sweerts gehuwd met Maria JANSSENS.
2. Genovea Sweerts gehuwd te Hoegaarden met Henricus PEETERS.
Beiden overleden voor 1670.
Erfgenamen : Philippe de Groot, man van Catharina Peeters
en Machiel Baets, echtgenoot Maria Peeters.
3. Margarita Sweerts gehuwd te Hoeg. met Adeodatus SAELMAECKERS.
Adeodatus Saelmaeckers was overleden voor 1670.
4. Catharina Sweerts gehuwd te Hoegaarden met Nicolaes VAN OSMAEL. (+)
hertrouwd te Hoegaarden met Georgius BUEKENS.
5. Appolonia Sweerts gehuwd met Huijbrecht LOYAERTS.
Huijbrecht Loyaerts was overleden voor 1670.
27 VANDENBEMPT G., Familieschoon Anno LIII nr 40, 2/2012, p. 827 en 828
28 Parochiearchief Hoegaarden : de overlijdensakte van Antoinette vermeldt dat ze 100 jaar oud was.
855

Art.154 STAMBOOM – en wat geschiedenis – VAN DE FAMILIE FOX
(Hoegaarden) (Tienen) (Charleroi)
(Wim Rock)
Inleiding
1. In het korte gesprek dat ik voerde met Robert, de oudste nog levende “Hoegaardse” Fox,
zei hij meteen: Fox, ja, dat is altijd een kleine familie geweest, en dat is altijd zo gebleven…
Doordat we al vlug over iets anders begonnen, weet ik niet zeker wat hij bedoelde: vindt hij
Fox een weinig omvangrijke familie? Of een van weinig aanzien?
In het eerste geval zal hij misschien toch verrast opkijken als hij de hem zo goed als volledig
onbekende tak in Tienen leert kennen. Net zoals mijn tantes in Tienen volledig vervreemd
waren van hun roots in Hoegaarden… Als hij eigenlijk wilde zeggen dat Fox een
onaanzienlijke familie was en is, heeft hij enigszins natuurlijk gelijk… Een roemrijke,
eerbiedwaardige of adellijke familie zijn we niet. (Hoewel – misschien is er ook op dat punt
wel een kleine verrassing.)
2. Onaanzienlijk betekent trouwens ook niet: onbelangrijk. Ik weet niet of er vroeger al
stambomen van “kleine” Hoegaardse families werden opgemaakt en gepubliceerd. In elk
geval beschouw ik dit kleine werkje ook als een soort eerbetoon aan de “kleine man” die door
de eeuwen heen hard heeft moeten wroeten, in moeilijke omstandigheden – of het nu op het
platteland of in de stad was. Dat is veel eerbied waardig. Bovendien blijkt er in het bloed van
de familie Fox veel hartstocht en ondernemingszin te zitten.
De geschiedenis van Fox lijkt mij een typisch verhaal van een plattelandsfamilie, die model
kan staan voor heel wat andere uit deze streek. In onze stamboom komen de hoge kindersterfte,
de snel wisselende woonplaatsen van meiden en knechten, de vrij algemene
ongeletterdheid tot diep in de twintigste eeuw bij dagloners / dagloonsters, werklieden en
kleine ambachtslui duidelijk tot uiting. Misschien kunnen ook de talrijke inwijkelingen in de
huidige Hoegaardse bevolking zich zo nog enig beeld vormen van het harde plattelandsleven
in de afgelopen eeuwen.
Zeer lange tijd leefde men hier in een gesloten gemeenschap, die bijna gesymboliseerd lijkt in
de typische vierkantshoeven en de geconcentreerde bebouwing. Buiten het dorp Hoegaarden –
en het gehucht Hoksem – lijkt de wereld nauwelijks te hebben bestaan. Huwelijkspartners
vond men in de eigen omgeving of in de meest nabijgelegen dorpen. Van een taalgrens in de
moderne, afbakenende betekenis was er daarbij geen sprake: er was een sterke, probleemloos
lijkende band met omliggende Waalse dorpen.
Pas in de vierde generatie begint de “emigratie” naar Tienen (en Leuven, Heverlee). De
aanleg van de spoorwegen en de industrialisatie (suikerfabriek!) waren aanlokkelijk en zullen
bijna een garantie geleken hebben om vlug werk te vinden. Maar ook in de stad blijkt het
leven niet voor iedereen per se rimpelloos of makkelijk te zijn verlopen. Men kampt met
dezelfde problemen van kindersterfte, onzekerheid van het bestaan en gebrek aan scholing.
De aanpassing moet moeilijk zijn geweest. Ik stel me voor dat men op het platteland zijn dag
aan de hand van klokkengelui of de stand van de zon indeelde. Nu kwamen sommigen in
fabriekswerk terecht waar ze per uur worden betaald en in een strikt tijdsschema moeten
werken… De inwijkelingen van de eerste “Tiense” generatie blijven dicht bij elkaar wonen:
zowat alle kinderen van Louis Fox wonen in kleine arbeidershuisjes in de
Gasthuismolenstraat. Later ontstaat er een sterke concentratie in de volkse wijk Avendoren.
Meisjes worden naaister, jongens worden spoorwegarbeider of machinist, of kleermaker,
schoenmaker, schrijnwerker.
Maar als de stap naar het stadsleven al een grote overgang moet hebben betekend, wat dan te
zeggen van dat ene gezin, eveneens uit de vierde generatie, dat al vrij vroeg (1856) zijn geluk
heel wat verder zoekt: in de Verenigde Staten?
856

4. Intussen is het wel degelijk zo, dat de familie Fox klein geworden is, in aantal. Voor zover
ik weet zijn er nog slechts een paar (mogelijke) (mannelijke) stamhouders. Velen stierven in
de voorbije decennia als kind of als twintiger, of kregen enkel dochters…
5. De naam Fox wordt decennialang door Franstaligen en door niet altijd even zorgvuldige
parochiepriesters op een aantal afwijkende manieren opgeschreven. Soms lijkt het niet meer te
zijn dan een kwestie van spelling (Fox, Fockx, Foxs). Maar enkele keren komt ook Foux /
Foucxs voor. Dat deed bijna het voorzichtige vermoeden rijzen dat men zijn naam bij de
(mondelinge) aangifte inderdaad zo uitsprak – zoals de Duitse naam Fuchs? Die wisseling
Fuchs/Fox is wel vaker gebeurd, heb ik vastgesteld. Ook de relatief uitgebreide Fox-tak in
Zuid-Limburg (Horpmaal, Heks, Wellen, Borgloon, Tongeren, Overrepen, Gotem, Vreren)
heeft een Duitse connectie. Is de Hoegaardse tak daarvan een zijtak? Is er een band met de
Fox-en in het Frans-Duitse grensgebied (Saarland, de Elzas, de Moezelstreek) of verder naar
de Palts, Baden-Württemberg? Ook daar komen soms beide vormen binnen eenzelfde familie
door elkaar voor: Fox / Fuchs / Fux. Ook in Wallonië (in de provincies Luxemburg en Luik)
ben ik de naam vaak tegengekomen, maar daar lijkt de Fox-aanwezigheid van recentere
datum te zijn. Daarnaast komen in België uiteraard ook heel veel Fox-en voor met een
Engelse connectie. Maar een rechtstreekse lijn die naar “onze” Andreas / André Fox leidt, heb
ik nog in geen van alle genoemde gevallen gevonden. (Andreas kan op zijn beurt een
“normale” Duitse naam zijn die hier verfranst werd, maar alle – dikwijls Franse – voornamen
werden destijds in het Latijn geregistreerd: Andreas, Ludovicus, Joannes, Henricus…)
Maar dit zijn eigenlijk niet meer dan gissingen. In eerste instantie moeten we het misschien
niet zo ver zoeken, en de eventuele relatie met Foucx en Focque in Kumtich en Willebringen
– indien mogelijk – nog verder nagaan… En vooral: vaste wetenschappelijke grond biedt ons
alleen wat dr. Debrabandere schrijft over de naam Fox en aanverwanten: Fock(e), Fok, Foque,
Fokke(ns), Fook, Foeken, Fou(c)que, Fouques, Foex, Fox, Vo(c)k zijn patroniemen
(vadersnamen), afgeleid van de Germaanse voornaam Fulco, Folko “volk”, met assimilatie
lk/kk… Debrabandere geeft ook de oudste vormen van die namen: 1300 ad obitum Bele
Vocke, Kortrijk…, 1268 Jacobus Folke, Ieper…, 1316 Biétris Fouke, Doornik…, 1550 Jacop
Foxs, Heers…, 1534 Engelbert Focken, Oldenzaal; 1541 Jan Fock, Aardswoud; 1555 Jacob
Fockx, Sint-Truiden; 1581 J. Focque, Dowaai-Antwerpen. 29
Iedereen kent de vaak voorkomende vadersnamen Peeters en Janssen. Die zijn zo ontstaan:
toen er nog geen officiële voornamen bestonden werd een zekere Piet nader omschreven als
Piet, (de zoon) van Jan. Of wat officiëler: Piet, Jans zoon. Uit die voornaam van de vader
ontstond de familienaam Jans, maar ook, met behoud van een afgezwakte vorm van zoon,
Janssen. Andere min of meer bekende voorbeelden: Peeters, Roelands, Stevens, Lambrechts,
Franssen, Paulussen, Adriaens(sen), Gilissen, Antonis(sen), Guiliams, Frederiks-Fredericks-
Frederickx, Hendriks-Hendricks-Hendrickx, Hendrix…
En zo dus ook Fock(e)s-Fox – maar omdat die voornaam Focke in onze streken vrijwel
onbekend is (in Friesland komt hij wel nog voor), wordt al snel een “exotischer” uitleg
gezocht… Wanneer in Engeland iemand Fox heet, of in Duitsland Fuchs, werd er een van hun
voorlopers (wegens zijn slimheid, sluwheid…) met een vos vergeleken. Dat is bij ons ook de
verklaring voor de namen Devos en Vos. Maar niet voor Fox – dat is een patroniem, afgeleid
van Focke. Tot nader order moeten we ook “onze” naam Fox zo begrijpen.
Voor alle aanvullingen, correcties, opmerkingen dank ik bij voorbaat. Ik heb de hulp van dhr.
Maurice Dodion, van dr. Paul Kempeneers en van mijn dochter Tine ten zeerste gewaardeerd.
Dank ook voor Nicole Fox.
29 Dr. Frans Debrabandere. Woordenboek van de familienamen in België en Noord-Frankrijk. Uitgave
Gemeentekrediet, Brussel 1993.
857

EERSTE GENERATIE
(Ik noem alle eventuele varianten van Fox die ik tot dusver gevonden heb):
1. Gertrude Fouckx
x Kumtich 26.01.1610 30 Joes Van … Eynde
2. Cathérine Foups (+ Kumtich, 25.08.1618) 31
x Kumtich 18.10.1608 32 Joes Kestelmans
3. Denis Fouca 33
x Willebringen 08.01.1678 Anne Fori
4. Marie Fouca 34
x Willebringen 23.12.1684 Corneille Henskens
5. Jean Focque (+ Kumtich, 31.05.1722) 35
x Kumtich 17.02.1715 36 Anna Maria Smets (°Kumtich, 2.11.1681) 37
6. André / Andreas Fox (+ Hoksem, 27.05.1763) 38
x Kumtich 16.06.1737 39 Marie Buijsmans / Buysmans / Beusmans (+ Hoegaarden, 23.03.1766) 40
7. François [Fouquet] ? 41
X Hoegaarden Jeanne Catherine Maes
30 Stadsarchief Tienen, Parochieregisters Kumtich, later (zonder jaartal) opgestelde Alfabetische lijst
Huwelijken, pag. 220; In de voetnoten gebruikte ik de volgende afkortingen: BR (Bevolkingsregisters), BS
(Burgerlijke Stand), PR (Parochieregisters), SA (Stadsarchief), soms ook p/m (peter en meter)
31 SA Tienen, PR Kumtich, later (zonder jaartal) opgestelde Alfabetische lijst Sterfgevallen, pag. 472: stond er
Fouque, Fouqs in het oorspronkelijke register?
32 SA Tienen, PR Kumtich, later (zonder jaartal) opgestelde Alfabetische lijst Huwelijken, pag. 207
33 SA Tienen, PR Willebringen, later (zonder jaartal) opgestelde Alfabetische lijst Huwelijken, nr. 147,
verwijzend naar oud PR-nr. 39. Is Fouca een verkeerde lezing van Foucx / Foux... in het oorspronkelijke
register?
34 Idem, nr. 148, oud PR-nr.54
35 SA Tienen, PR Kumtich, Sterfgevallen, pag. 2448
36 SA Tienen, PR Kumtich, Huwelijken , pag. 1017
37 Dochter van Franciscus Smets en Elisabeth Catharina Ausloos, doopkind van Paulus Smets en Barbara Volons
(?) (SA Tienen, PR Kumtich, Liber Baptisatorum ab anno 1680, inceptus per me Hieronijmu Bollis, pag. 134.
38 Dagloner. PR Hoegaarden, Sterfgevallen, p. 208v., nr. 3529
39 SA Tienen, Kumtich, Huwelijken, Liber coniugatorum Prclidecum (=Parochum Eligii de Cumptich: St.-
Gilliskerk), pag. 250. Getuigen zijn Egidius Van Weddingen en Antonius Buijsmans. Deze laatste was getrouwd
met Barbara Thyry, die circiter (ongeveer) 87 jaar oud was toen ze op 26 maart 1788 als weduwe stierf. (SA Tienen, PR
Kumtich, Sterfgevallen 1788, pag. 31v)
40 PR Hoegaarden, Sterfgevallen, pag. 211r., nr. 3584. Bij haar huwelijk met Andreas was ze weduwe van
Stéphane Festraets (+ 17.05.1736). Hun kinderen waren Jean (°Kumtich, 12.07.1732), Corneille (°Kumtich, 13.12.1735-
19.12.1735) en een doodgeboren kind (+ 27.12.1734).
41 Zie voetnoot 52.
858

‘27 maij obijt in Hoxem
Andreas fox’
(Overlijdensakte Andre Fox, Parochieregisters Hoegaarden, Overlijdens, nr. 3529)
23 martij … eodem die obijt in hoxem
maria buijsmans (nr.3584)
(Overlijdensakte Maria Buijsmans, Parochieregisters Hoegaarden, Overlijdens, nr.3584)
859

TWEEDE GENERATIE
1. André Fox en Marie Buijsmans kregen vier kinderen:
(Anne) (Marie) Elisabeth Fox (Kumtich, 28.08.1737-Hoegaarden, 21.09.1812) 42 trouwt
twee maal:
x Hoegaarden 06.11.1758 43 Thomas Van Graenbesen ([Van] Grambesen) (+30.05.1782) 44
Zij kregen drie zoons en drie dochters:
- Marie Anne Van Grambezen (°Hoegaarden, 08.04.1759)
- Marie Elisabeth Van Grambesen (°Hoegaarden, 22.04.1762)
- Philippe Van Grambese (° Hoegaarden, 01.06.1764), dagloner, landbouwer x Catharina
Nys (Meldert, 1761-1801) en x Anne Marie Hemeleers (°1775)
- Marie Cathérine Van Grambesen (Hoegaarden, 31.01.1767- 30.04.1852), ouvrière x Pierre
Meeuwis (°Kumtich, 10.09.1765-02.01.1795) en x Jean Laurent (+ na 1852)
- Jean Van Grambeesen (Hoegaarden, 01.11.1769-1833), dagloner in De Vroont x Jeanne
Albert (Mélin, 1768-voor 1827)
- Jean Baptiste Van Grambese (Hoegaarden, 30.06.1772-1845), werkman x Marie Elisabeth
Lebegge (Outgaarden, 1774-1861)
x Hoegaarden 17.06.1783 45 Henri Geenis (Kumtich, 27.07.1729-19.08.1787) 46
Gerard Fox (°Hoegaarden, 16.05.1744) 47
Jean Fox (Hoegaarden, 23.04.1748 -25.02.1825) 48
x Willebringen 13.02.1774 49 Barbe / Barbara Minot (Minnot / Menot) (Willebringen,
18.11.1751- na 06.04.1826) 50
Henri Jacques Foux (°Hoegaarden, 01.05.1753) 51
42
SA Tienen, PR Kumtich, Liber Baptisatorum in ecclesia parochiali loci de Cumptich - inchoatus a reverendo
domine D no Everardo Nys Lovaniensis S. Theologiae Baccalaureo ... Anno D ni 1710, pag. 53. Dagloonster. Haar
zoon Philippe en buurman Philippe Fockx gaan haar overlijden aangeven (BS Hoegaarden, Sterfgevallen 1812,
pag. 27)
43
PR Hoegaarden, Huwelijken, pag. 944v, nr. 1617
44
PR Hoegaarden, Sterfgevallen 1782, pag.233v, nr. 4150 (als Thomas Grambesen)
45
PR Hoegaarden, Huwelijken 1783, p. 964r, nr. 2081
46
SA Tienen, PR Kumtich, Registrum Mortuorum ac Sepultorum in Parochia de Cumptich pro anno 1783-1794,
pag. 30. Zoon van Jean (+1751) en Marie Van Eyen (Van Neyen) (+1776). Weduwnaar van Marie Anne Van
Weddingen (1731-1780), van wie hij zes kinderen heeft.
47
PR Hoegaarden, Dopen, p. 661v, nr. 6838, p/m Gerard Boderat (+13.12.1777, nr. 225: Gérard Bodderaet) en Marie
Anne Verbiest
48
PR Hoegaarden, Dopen, p. 684v, nr. 7156, p/m Joannes Hermans en Anne Marie Vanherbergen. Dagloner /
werkman in Hoksem. Werkman Jean Baptiste Fox, 23j. en schoolonderwijzer Petrus Debroek, 32j. melden zijn
overlijden (BS Hoegaarden, Sterfgevallen 1825, nr. 12)
49
SA Tienen, PR Willebringen, later opgestelde Alfabetische lijst Huwelijken, nr. 149 - verwijzend naar oud
PR-nummer 174. Jean (Fockx?) werd daarbij gelezen als Jean Frekx de Hoxem! In de BR van 1780 en 1800
wonen zij met hun kinderen Ermelinne (?), Philippe, Laurent en (onleesbaar) samen bij Jean Stassin-Lambrechts
en zijn drie, later vier kinderen (pag. 219).
50
SA Tienen, PR Willebringen, Dopen 1751, nr. 629. Barbe Minot leeft nog bij de dood van haar zoon Laurent.
Haar ouders waren Laurent en Marie Vandensauvel /Vandensavel (+30.01.1791: PR Willebringen, Sterfgevallen
1791, nr. 377), die op 23 februari 1734 in Willebringen trouwden (PR Willebringen, Huwelijken 1734, nr. 97).
51
PR Hoegaarden, Dopen, p. 713v, nr. 7575, p/m Henri Geenis en Maria Catharina Ausloos
860

2. François [Fock, Focks?? Vlekkerig overschreven als Focque] 52 en Jeanne Catherine Maes
hadden een zoon en een dochter:
Servais Focque (°Hoegaarden, 03.04.1755) 53
Anne Marie [Foquet] (°Hoegaarden, 23.01.1757) 54
handtekening van burgemeester Henri Van Nerum
Overlijdensakte van Elisabeth Fox (met
Overlijdensakte van Jean (Joannes) Fox, met
handtekening van burgemeester Philippe Dezangré (x Dorothée Van Nerum)
52 (Ene) François Fouquet overleed op 7 juli 1757 (PR Hoegaarden, Sterfgevallen 1757, pag. 201, nr. 3378). Hij
werd begraven in de kapel in Bost. Dr. Debrabandere (o.c.) geeft voor de namen Foquet(te) en Focquet echter
een andere verklaring dan voor Fox e.d.: Romaans verkleinwoord (koosnaampje?) van een Germaanse fulkanaam
(zoals Volckaert).
53 PR Hoegaarden, Dopen, p. 725r, nr. 7765 p/m Servaes Cloets en Catharina De Latin
54 PR Hoegaarden, Dopen, p. 762v, nr. 7916, p/m Deodatus De Latin en Maria Josepha Maes
861

DERDE GENERATIE
Jean Fox en Barbe Minot hadden zeven kinderen:
(Marie) Agnès Fox (Hoegaarden, 16.04.1775 –Hoegaarden, 30.11.1857) 55
x Hoegaarden, 13.03.1808 56 Jean Ausloos (Hoegaarden,16.01.1779-30.05.1846) 57
Zij kregen drie zoons:
- Jean Ausloos (Hoegaarden,1 nivose an 9-1882), landbouwer 58 x 12.06.1826 (Anne) Marie
Smets (°Hoegaarden, 21.05.1794) 59
- Joseph Ausloos (°Hoegaarden, 08.03.1816)
- Servais Ausloos (Hoegaarden, 06.12.1818-Wisconsin, USA, voor 1870) 60 , landbouwer
x 06.09.1849 61 Jeanne (Joanna) Labours (Rommersom, 06.12.1813 62 -Wisconsin, USA, na
1880)
55 PR Hoegaarden, Dopen, p. 824r, nr. 9610, p/m Philippe Buijsmans en Agnès Menot. Deze laatste is wellicht de
iets oudere zus van Barbe (°02.02.1749), die op 17 april 1776 een natuurlijke zoon François ter wereld bracht. Agnès Fox
en Jean wonen volgens het BR van 1780 bij Jeans ouders (pag. 126) (zie echter voetnoot 32!??). Agnès was
landbouwster in sectie A, huis 351 (BR Hoegaarden, 1847, dl. 2/79). BS Hoegaarden, Sterfgevallen 1857, nr. 75.
56 Burgerlijke Stand Hoegaarden, Huwelijken 1808, pag.8; getuigen zijn Henri Smets (Hoegaarden, kuiper),
Joseph Brasseur (Hoegaarden, metselaar), Jacques Smets (Rommersom, dagloner) en Jean Henri Dewaelheijns,
herbergier en gemeenteontvanger in ‘t Nieuwhuys, dat tot 1832 ook het gemeentehuis was. Deze laatste was op 24
oktober 1793 getrouwd met Barbe Van Nerum.
57 PR Hoegaarden, Dopen, pag. 837, nr. 9941; Joannes en Catharina Damsin zijn peter en meter. Dagloner.
Servais Ausloos geeft zijn overlijden aan (BS Hoegaarden, Sterfgevallen 1846, nr.24). Jeans ouders waren Jacques
Ausloos (°ca. 1732), dagloner in Hoegaarden, en Catherine Gilis. Zij trouwden op 19 september 1776 (PR Hoegaarden,
Alfabetische Lijst Huwelijken opgesteld in 1893, verwijzing naar PR-nummer 956) - en stierven allebei op dezelfde dag: op 5
ventôse (windmaand) van het jaar 5 meldt Lambert Gilis, 43j., broer van Cathérine, de dood van Jacob Ausloos en Cathérine
Gilis, 46 j., op 26 pluviose (regenmaand). (Data volgens de Franse republikeinse kalender, enkel gebruikt tijdens het Franse
bewind. Respectievelijk komen ze overeen met 23 en 14 februari 1797). Jacques stierf thuis om zes uur in de ochtend,
Cathérine om acht uur 's avonds. (BS Hoegaarden, Overlijden jaar 5, p. 12.)
58 Hij werd erkend bij het huwelijk van zijn ouders. 1 nivose (sneeuwmaand) an 9: Deze datum komt overeen
met 22 december 1800. (BS Hoegaarden, Huwelijken 1828, nr. 14)
Een van zijn zoons is Auguste, die op zijn beurt de vader is van Clémence Ausloos, die op de omslag van het fotoalbum van
de oud-leerlingen van Mariadal in Hoegaarden prijkt. Wellicht is zij een van de eersten uit Hoegaarden, die het tot een hogere
studie gebracht moet hebben: https://perswww.kuleuven.be/~u0046041/dvo/I6699.html geeft haar kwartierstaat!
http://www.heemkring-hoegaarden.be/sites/default/files/bijlagen/leerlingenindex.pdf). Beide geraadpleegd op 1 augustus
2012.
59 Dagloonster. Dochter van Bernard (53j. in BR van 1800, pag. 36) en van Maria Catherina Curé (51j. in 1800),
die op 27 oktober 1786 trouwden (PR Hoegaarden, Alfabetische Lijst Huwelijken opgesteld in 1893, verwijzing
naar PR-nummer 967).
60 BS Hoegaarden, Geboorten 1818, nr. 73. De dag van registratie (een dag na de geboorte) werd achteraf (door
wie?) in de akte gewijzigd: septième jour du mois... werd vervangen door 13! Is hij dan de twaalfde december
geboren? Hij vertrekt [officieel] op zeven februari 1856 met zijn gezin naar de Verenigde Staten. Sterft in Green
Bay, Wisconsin. (http://wc.rootsweb.ancestry.com/cgi-bin/igm.cgi?op=GET&db=penbelgen&id=I12682),
geraadpleegd op 27 juli 2012.
61 BS Hoegaarden, Huwelijken 1849, nr. 24. Getuigen zijn Jean L. Voncken, 57j., geomètre de cadastre uit
Tienen, gemeentesecretaris F. Lodewijckx, 54j., en de beide garde-champêtres Seraphin Koekelbergh (42j.) en
Pierre J. Bertrand (36j.)
62 BS Hoegaarden, Geboorten 1813, pag. 4. Dochter van Jean Labours (°ca. 1773-29.05.1845),
zadelmaker/gareelmaker in Rommersom) en Anne Marie Lombaerts (in de geboorteakte van Jeanne staat als
geboorteplaats aangegeven:Villé le Thin - is hier bedoeld: Ville de Thin-le-Moutier, in de Franse Ardennen?
Elders staat Zétrud-Lumay, ca.1772-Hoegaarden, 17.03.1845). Beide getuigen zijn tonnenmaker in Hoegaarden:
Arnould Stockmans, 37j. en Jean Henri Gilis, 23j. Jeanne was dagloonster en stierf in Green Bay, Wisconsin,
USA (http://wc.rootsweb.ancestry.com/cgi-bin/igm.cgi?op=GET&db=penbelgen&id=I12683), geraadpleegd op
27 juli 2012. Haar broer Henri (°Zétrud-Lumay, 1798) trouwt in juli 1828 met Anna G. Petri (°1791). Mogelijk is Anne
Marie Labouse (°20.05.1795, SA Tienen, PR Zétrud-Lumay, Alfabetische lijst van 30 december 1880, Geboorten, pag.
3204), dochter van Jean en Anne-Marie Lombard, een zus van Jeanne.
862

Jean Baptiste Fox (Hoegaarden, 07.09.1777 -21.02.1856) 63
x (Anne) Marie Preuveneers (Hoegaarden, 10.01.1777-05.11.1843) 64
Marie Catherine Fox (°Hoegaarden, 09.01.1780) 65
Angeline Foux (Hoegaarden, 05.01.1781 -12.11.1856) 66
Philippe Fox (Hoegaarden, 14.02.1784-18.12.1849) 67
x Catherine Noé (Neervelp, 09.07.1787-Hoegaarden,10.03.1869) 68
Laurent Fockx (Hoegaarden, 23.06.1786-05.04.1826) 69
x Hoegaarden 04.07.1816 70 (Marie) Elisabeth Geerkens (Gierkens) (°Hoegaarden,
10.10.1783-21.01.1850) 71
Josse (Judocus) Fox (°Hoegaarden,15.06.1792-07.11.1804) 72
63 PR Hoegaarden, Dopen, p. 831v, nr. 9815, p/m Joannes Vanden Bosch en Anne Catherine Hermans. In de BR
van 1780 èn 1800 staat hij genoteerd als domestique bij molenaar Henri Swinnen in Hoksem (pag. 219);
dagloner. Woont als weduwnaar in bij Philippe Fox-Vansevenberghen. BS Hoegaarden, Sterfgevallen 1856, nr.
13.
64 PR Hoegaarden, Dopen, p. 830r, nr. 9763. Dochter van Jean (°Kumtich, + voor 09.1808) en Marie Van der
Saenen / Vandersaenen (°Tervuren, ca. 1743). Volgens het BR van 1800 is zij de oudste van drie kinderen; haar
vader is dan 66j. (pag. 226). Aangifte van overlijden door (haar man) Jean Baptiste Fox, 70j. en onderwijzer
Pierre De Broeck, 50j., buurman.
65 PR Hoegaarden, Dopen, p. 840 r, nr. 10018, p/m Ludovicus Meeuwens en M. Cath. Goddefridi
66 PR Hoegaarden, Dopen, p. 843v, nr. 10110. Als ouders staan vermeld: Jean [Fox] en Elisabeth Vanoth... Peter
en meter zijn Franciscus Verbist en Angeline Roviers. Dagloonster. Woont in 1847 in sectie D, huis 44 (BR
Hoegaarden, dl. 3/3). In 1867 in Hoksem, Persstraat 1 (dl. 2/373). BS Hoegaarden, Sterfgevallen 1856, nr. 64
67 PR Hoegaarden, Dopen, p. 855r, nr. 10407, p/m Philippe Vangrambesen en Catherine Minot. Hij is steeds
buurman van zijn zus Angeline geweest: in 1847 woont hij in sectie D, huis 45 (BR Hoegaarden, 1847, dl. 3/4).
In 1867 in Hoksem, Persstraat 3 (dl. 2/373). Aangifte van zijn overlijden door Guillaume Devos (BS
Hoegaarden, Sterfgevallen 1849, nr. 55). Zijn naam ontbreekt in de tienjarige tafel!
68 SA Tienen, PR Neervelp, Dopen 1787, nr. 579. Haar ouders waren Thomas Noé (Neervelp, 06.02.1751-
05.06.1787) en Marie Deveyver / Devyver (22.04.1758-1799), die op 01.10.1785 in Neervelp trouwden
(Alfabetische lijst van 30 juli 1876, nr. 268, met verwijzing naar oud PR-nr. 186). Dagloonster, landbouwster.
Jean Fox, dagloner, 55j., gedomicilieerd in Tienen, en Théophile Nys, particulier in Hoegaarden, 45j., buurman
geven haar overlijden aan (BS Hoegaarden, Sterfgevallen 1869, nr. 20).
69 PR Hoegaarden, Dopen, p. 862v, nr. 10627, p/m Laurentius Lefevre en Elisabeth Geenis. Dagloner, daarna
herbergier. Philippe Fox, 40j., werkman, en veldwachter Josephus Marck, 35j., gaan zijn overlijden aangeven
(BS Hoegaarden, Sterfgevallen 1826, nr. 16)
70 BS Hoegaarden, Huwelijken 1816, nr. 13. De twee vaders zijn getuige, naast Jean Wellens, 32 j. en Henri
Godefridi, 61 j.; iedereen woont in Hoksem en alle mannen zijn dagloner; iedereen is ongeletterd.
71 PR Hoegaarden, Dopen, p. 853v, nr. 10365; p/m Bartolomeus Swinnen en Elisabeth Preuveneers. Dochter
(oudste van vijf kinderen, BR 1800, pag. 214) van Antoine Geerkens (°ca. 1758) en Maria Nijs (47j. bij de
Telling van 1800), die op 12 januari 1783 trouwden (PR Hoegaarden, Alfabetische Lijst Huwelijken opgesteld in
1893, met verwijzing naar PR-nummer 963). Ongeletterde dagloonster. Dagloner Egide Meeuwis (°Kumtich,
28.11.1792) was op 14 februari 1827 met haar getrouwd en gaat haar overlijden aangeven, samen met garde
champêtre Pierre Jos. Bertrand, 37j. (BS Hoegaarden, Sterfgevallen 1850, nr. 7)
72 PR Hoegaarden, Dopen, p. 882v, nr. 11241, p/m Judocus Rovies en Elisabeth Christens. Zijn vader en
buurman-landbouwer Guillaume Huts gaan zijn overlijden op 16 brumaire (mistmaand) melden (BS
Hoegaarden, Sterfgevallen jaar 13, pag. 4)
863

Nummer 9815: doopakte van Jean Baptiste Fox. « 7 7bris (septembris)-bap(tisatus) est io(ann)es baptista filius
ioannis fox et barbara minot con(iu)gum… ioannes vanden bosch et anna catharina hermans »
Doopakte Philippe Fox (Fockx) : Bapt(isatus) est philippus filius leg(iti)mus joannis fockx et barbara minot
con(ju)gum, tutores philippus vangrambesen et maria catharina minot (nr. 10407)
Overlijdensakte van Catherine Noé, « née à Neervelp … veuve de Philippe Fox, fille de feu Thomas Noé et de
feue Marie Devyver, conjoints décédés à Neervelp »
864

Ik heb het document voorlopig nog niet zelf kunnen bestuderen, maar ik citeer hier wat Bart
Pluymers op zijn familiesite 73 schrijft in verband met een naamlijst van Boerenkrijgers,
daterend van 1798:
"Deze lijst is te vinden in Het Rijksarchief Antwerpen, Provinciaal Archief,
Blok A, nr. 141/392-2, 8 nivôse jaar VII (28 december 1798). Hij bevat de
namen van opstandelingen, die op de gesneuvelden en gevangenen
gevonden werden na de nederlaag bij Hasselt (5 december 1798).
Sommige namen zijn genummerd, andere niet. Sommigen komen tweemaal
voor. Men ziet een grote aanwezigheid van mensen uit Budingen, Geetbets
en Hoxem (deelgemeente van Hoegaarden)."
Dit zijn de namen uit Hoegaarden en Hoksem. Ze komen alle uit het genummerde deel:
2. P. Vanderlinden, Ochsom, 3. H. Gainés, idem 4. Jan Maissiens, idem, 5. P. Detien,
Hoegaarden 6. H. Demoel, idem, 7. H. Diestol, idem 8. P. Pans, Ochsom, 9. H. Bienol,
Hoegaarden 10. Fr. Bourien, idem, 22 J. Buysmans, Ochsom 23.H. Vesteraes, idem, 24.A.
Goudevridus (Godefridus), idem 36.L. Van Mol, Hoegaarden, 37.H. of N. Stanfoe, idem 39.P.
Wouters, Hoegaarden, 41.P. Van den Bos, Hoegaarden 51.Antoon Deni (Denys), Oxsom,
52.Hendrik Deni (Denys), idem, 53.Frans Deni (Denys), idem, 54.Jan Baptist Fox, idem,
56.Jan Baptist Biennoy, Oxsom
In Hoksem. Een dorp met een kapittel 74 wordt de Hoksemse bevolking in het jaar 1795 op 243
personen geschat. En de officiële Volkstelling van 1796, onder Frans bewind, bevestigt dat: in
Hoksem werden toen 46 gezinnen geteld, met een totaal van 230 personen. 75 Van die 230
wagen er dus twaalf hoogst waarschijnlijk jonge mannen de grote en uiterst riskante stap,
gewapenderhand in opstand te komen tegen het Franse gezag.
Te bewijzen valt het waarschijnlijk niet echt, maar – ook al omdat de bevolking zo klein was,
en zeker het aandeel van de familie Fox daarin – acht ik de waarschijnlijkheid, dat de Jan
Baptist Fox onder nummer 54 de oudste zoon is van Jean Fox en Barbe Minot, niet gering. In
1798 is hij 21 jaar en valt hij onder de zgn. conscriptiewet, die in september 1798 door de
Franse heersers werd ingevoerd: alle jongens tussen 20 en 25 jaar worden ertoe verplicht,
militaire dienst te vervullen in het Franse leger. In vredestijd duurde die vijf jaar, in
oorlogstijd onbeperkt. Het spreekt vanzelf dat dit, in het bijzonder voor de
plattelandsbevolking, een zwaar verlies aan inkomsten kon betekenen. Jean Baptiste / Jan
Baptist was de oudste zoon… De conscriptiewet wordt algemeen als een van de belangrijkste
redenen aangevoerd, waarom het in onze streken tot een Boerenkrijg kwam. In de
Bevolkingsregisters van 1780 en 1800 (pag. 219) staat Jean Baptiste als knecht ingeschreven
bij molenaar Swinnen. Daar wonen ook vijf kinderen Denis of Denie – weliswaar slechts één
73 http://pluymers.50webs.com/boerenkrijg.html, geraadpleegd op 29 juli 2012.
74 Hoksem. Een dorp met een kapittel. Geschiedenis en patrimonium. Hoegaarden, 1997 (diverse auteurs; ©Erik
Saelmaekers, Hoegaarden)
75 Alpaïs 132 (1998,3)
865

jongen (Pierre) en vier meisjes. In de naamlijst komen ook Antoon, Hendrik en Frans Deni
voor. Toeval, of kreeg hij bij de molenaar contact met een uitgesproken opstandige familie?
In Alpaïs, het tijdschrift van de Hoegaardse Heemkundige Kring 76 , wordt vermeld dat ook in
families van aanzien en bij de geestelijkheid actief verzet bestond 77 . Dokter Henri Van Nerum
en kanunnik Antoine Durbuto, die nog in het Kapittelhuys verbleef, stonden aan de zijde van
de samenzweerders tegen de sansculottes. De “bezieler” van de strijd was pastoor-deken Jan
Hubert Sweerts, die weigerde de “eed van haat” af te leggen. Er zal bij de bevolking
ontevredenheid hebben geheerst over de verdrijving van de broeders na de opheffing van hun
klooster - - maar ook over de verminderde activiteit van de (overigens bijna talloze) lokale
brouwers: de Fransen eisten het graan op en voerden een zware brouwtaks in.
Overlijdensakte Jean Baptiste Fox, wed. Marie Preuveneers
Geboorteakte van Servais
Ausloos, met de correctie van
“septième jour” in 13 (met paraaf)
(wordt vervolgd)
76 http://www.heemkring-hoegaarden.be/sites/default/files/heemkundig%20tijdschrift%20te%20Hoegaarden.pdf
77 Zie ook J. Vander Velpen, Geschiedenis van Hoegaarden, 1959.
866

Art.155 Le 7ème salon de la généalogie en Belgique francophone
GENEATICA® 2012;A la recherche de vos ancêtres …
avec le soutien de la ville de Wavre
et de la province du Brabant wallon
le samedi 6 octobre 2012, de 10 h à 19 h
et le dimanche 07 octobre 2012, de 10 h à 17 h
dans la salle des fêtes de l’Hôtel-de-Ville de Wavre
► UN SALON DE LA GENEALOGIE HIGH TECH
Le visage de la généalogie aujourd’hui a bien changé ! Géniwal – Généalogie
Informatique Wallonie -, visionnaire depuis 1998 l’a bien compris ! Le thème de son
salon version 2012 est éloquent !
De la recherche personnelle dans les tables et répertoires de noms, des recueils
d’actes, des collections de photographies ou cartes postales, des histoires de
familles, de métiers. Une façon individuelle d’entrer dans l’histoire de son village ou
de sa ville d’une part…et…d’autre part le développement rapide des nouvelles
technologies a changé la donne et la façon de faire une recherche.
Les nombreux sites Internet, forums, logiciels spécifiques, livres, CD ou DVD, une
affiliation dans un centre aux archives générales du royaume ou dans une
association disposant de fonds généalogiques récoltés depuis de nombreuses
années ont permis à de nombreux généalogistes de grimper à l’arbre de nos
ancêtres. Une masse d’informations est dorénavant disponible sur des puissants
moteurs de recherches sur le Net. De plus l’émergence des tablettes, Smartphone et
autres outils sont déjà devenus une nouvelle approche pour le généalogiste qu’il soit
débutant ou chevronné. Conjuguer les anciens moyens et méthodes utilisés et les
nouvelles expériences permettront à chacun d’y trouver son compte. Chercheur
débutant comme chercheur confirmé.
Généatica 2012 dont le thème est « la généalogie High Tech » permettra
d’expliquer aux visiteurs comment ils pourront aborder ou poursuivre leurs
recherches avec les nouveaux outils.
QUI ?
45 exposants, nouveaux venus ou fidèles participants depuis 1998
S1 Cercle généalogique de la Brie (F)
S2 Cercle généalogique de l'Oise (F)
S3 Association généalogique Flandre Hainaut (F)
S4 Groupe des généalogistes amateurs du Cambrésis (F)
S5-S6 Fil d’Ariane (F)
S7 Cercle Généalogique du pays de Caux (F)
S8 Association généalogiques de Brie-Comte-Robert (F)
S9-S10 Généalogie en Corrèze (F)
S11 Association généalogique Maubeuge Avesnois-Thiérache (F)
S12 Association généalogique du Hainaut belge (B)
S13 Notre Belgique.be (B)
S14A Liliane Hierro , Généalogiste professionnelle (B)
867

S14B Marie Cappart, Généalogiste professionnelle (B)
S14C Alain Van Wayenberghe, Généalogiste professionnel (B)
S15 Cercle d'Histoire et d'archéologie du pays de Genappe (B)
S16 Racines franco-belges (F)
S17 GéniWal Isadora & Isabella (B)
S18 GéniWal Brabant, S19 GéniWal Charleroi & S20 GéniWal Namur et Tournai (B)
S21-S23 CDIP Généatique (F)
S24 Impression d'arbres généalogiques Généaprime (F)
S25 Cercle de généalogie et d'héraldique des Ardennes (F)
S26 Eglise de Jésus-Christ des Saints des Derniers Jours - FamilySearch (SGU-Belgique)
O1 Chantal Geyer Dessins d’arbres Généalogiques (F)
O2A Familie Vlaanderen (ancien VVF national) (B)
O2B Centraal Bureau voor Genealogie (Pays-Bas)
O3A Cercle Historique et Archéologique de Wavre (CHAW société royale) (B)
O3B Cercle d'Histoire et de Généalogie de Grez-Doiceau et Beauvechain (Netradyle) (B)
E1 Histoire Archéologie et Folklore de Court-Saint-Etienne (B)
E2 Cercle de Généalogie et d'Histoire de Lasne (B)
E3 Cercle de généalogie de Rixensart (Généarix) (B)
E4 Société Archéologique de Nivelles section généalogie (SAN) (B)
E1-E2 Editions GéniWal (B)
C1-C2 Office de recherches généalogiques, histoire locale et régionale de l'Entre-Sambre-et-
Meuse (Gephil) (B)
C3 Collection Extra Muros (Marcel Bernard) (B)
C4 Aureum Vellus (enluminures) (B)
C5 Espace convivial de discussion
C6 Ardennes Généalogie (uniquement le samedi) (F)
C7 Cercle d'histoire et de Généalogie de Rebecq (B)
C8 Comité d'histoire religieuse du Brabant wallon (Chirel) (B)
C9 Service de centralisation des études généalogiques et démographiques de Belgique
Namur (SCGD Namur) (B)
C10-C11 Memogrames : les éditions de la mémoire (B)
C12-C13 Librairie de Ransart (Luyten Jacques) Achats-Ventes livres (B)
C14-C15 Editeur de la généalogie et de l'histoire de la vie quotidienne Archives et culture (F)
C16 Groupement Généalogique de la Région du Nord (F)
C17 Commission Historique et Généalogique de Wasquehal (VHGW) (F)
C18 Confrérie des V Lignages de Hoegaarden/Confrérie van de V Geslachten van
Hoegaarden (B)
Associations ou sociétés représentées
S3-S4 Association pour la Recherche et la Publication d'Études Généalogiques (ARPEGE)(F)
S3 -S4 Cambrésis Terre d'Histoire (C.T.H.) (F)
S3 -S4 Centre d'Études Généalogiques du Douaisis (C.E.G.D.) (F)
S3 -S4 Centre de Recherche Généalogique Flandre-Artois (C.R.G.F.A.) (F)
S3 -S4 Cercle Historique d'Aubers (C.H.A.) (F)
S3 -S4 Club Généalogique de l'Artois (C.G.A.) (F)
S3-S4 Racines et Patrimoine (R.P. 59) (F)
S17-S20 Notre Famille.com (partenaire de GéniWa) (F)
S17-S20 Généanet (partenaire de GéniWa) avec consultation des banques de données (F)
S17-S20 Ancestry.fr (partenaire de GéniWa) (Luxembourg)
C17 Votre Généalogie (F)
S17-S20 La revue française de Généalogie (F)
868

S17-S20 Librairie de la Voûte (F)
En entrant de plein pied dans le 21e siècle, nous ne pouvons ignorer les nouvelles
technologies et qui sont autant d'appuis pour nos recherches.
Chaque année à Salt Lake City (Utah) est organisé une conférence internationale
regroupant des spécialistes des nouvelles technologies et des outils numériques.
La prochaine édition aura lieu en mars 2013.
Marie Cappart, historienne et généalogiste professionnelle invite à une présentation
de ce congrès afin d'avoir un aperçu de l'état des réflexions aux USA sur les liens
entre la généalogie et ces nouvelles technologies.
Présentation Marie Cappart
« Isadora et Isabella », les nouveaux moyens mis à la disposition de la communauté
généalogique, présentation et utilisation. Présentation M.Delire et Y.Heraly
« ADN-ancien duché de Brabant » Résultat du PROJET ADN 2009 - 2010
Initié par le Familiekunde Vlaanderen et présenté à Généatica 2010
Qui ne s’est jamais posé la question d’où nous sommes originaires ? Ceux qui se sont
mis à la recherche de leurs ancêtres dans les archives sont nombreux. Alors les
généalogistes se heurtent à des problèmes difficiles et enfin se voient bloqués par
l’absence de données. La science vient actuellement à notre aide en reliant la
génétique (l’étude de l’hérédité) à la généalogie. Il s’agît d’un développement
scientifique très récent qui ne s’est vraiment déployé que pendant les deux dernières
décennies. Dans son livre Les sept filles d’Ève, le professeur britannique Bryan Sykes
a réussi à transmettre de façon sublime ce thème quand même très technique au
grand public et ainsi il savait aussi attirer notre attention.
A l’initiative de la Section Provinciale d’Anvers du VVF la coupole Familiekunde
Vlaanderen (Généalogie Flandre), anciennement SVVF a déposé un projet ADN à la
Communauté Flamande pour obtenir des subventions. Dans une première phase,
en 2009, le projet traitait du territoire de l’ancien duché du Brabant, c’est-à-dire le
Brabant Wallon et la province du Noord-Brabant (Pays-Bas). Cette partie est
terminée et a été publiée récemment.
En 2010 le projet s’est élargi à tout le pays et même jusqu’à la Flandre Française et le
Grand-Duché du Luxembourg !
DE QUOI S’AGIT-IL EXACTEMENT ?
l’homme au plan mondial et au peuplement progressif de nos régions.
anciennes dans les Pays-Bas de l’Ancien Régime.
déterminer éventuellement la parenté avec des familles contemporaines.
869

des peuples originaux qui sont venus s’établir en Europe et éventuellement
aussi dans nos régions. Cela pourra mener à la révision de certains chapitres
de notre connaissance historique actuelle.
présumées ou insoupçonnées, ainsi que l’origine de leur nom de famille issu
d’autres noms de familles beaucoup plus anciens.
Présentation Marc Vandencloot, président de Familiekunde Vlaanderen vzw
La psycho généalogie
La psycho généalogie est un outil psychologique assez extraordinaire qui permet de
remonter à cet inconscient familial hérité des générations précédentes. Il permet de
voir comment un ou plusieurs membres précis de notre généalogie, pas forcément
connus de nous, qui résonnent par leurs prénoms, dates de naissances ou de décès
similaires exercent une pression sur notre vécu. Nous appelons cela le rythme
biologique mémorisé.
La psycho généalogie part donc du postulat que nous sommes tous porteurs des
vécus de nos ascendants, leurs désirs refoulés, leurs inhibitions et leurs interdits. Des
problèmes de spoliation d’héritage peuvent se revivre trois ou quatre générations
plus tard, etc… .
Le travail de Françoise DELAVAULT en tant que psycho généalogiste se fait dans
plusieurs directions et elle se sert des paramètres connus, tels que : dates, problème
de santé, lieu de naissance et de vie, circonstances des décès et bien évidemment
l’histoire de la famille rapportée par la personne qui vient la voir. Les personnes sans
arbre généalogique ne sont pas lésées par cet outil, car c’est de façon plus subtile
qu’elle ira chercher les liens afin qu’elles puissent-elles aussi, vivre dans le présent en
abandonnant le passé.
Françoise se sert également du contexte historique : répercussions des guerres,
catastrophes climatiques, par les incidences qu’elles ont eues sur certains membres
de la famille.
Françoise Delavault a été formée par Gérard ATHIAS, auteur des « Racine de la mal
a dit », du dictionnaire généalogique des prénoms.
Elle a également eu la chance de travailler avec Alexandre JODOROWSKI, touche à
tout de génie, pour qui, la métaphore est un outil incontestable pour guérir.
La chose primordiale est de construire son arbre généalogique. Les généalogistes
ont compris depuis bien longtemps l’utilité voire l’incroyable force qui les pousse à
connaître leurs racines ; mais souvent, on ne leur a pas expliqué que pour certains
d’entre eux, la guérison peut venir de l’arbre ?
Ce travail provoque une mise en mouvement intérieure de souvenirs enfouis, et tel
membre de la famille qui n’a jamais rien dit, va devenir une mine d’informations sur
le passé.
Françoise aide à travailler sur les liens pour relier les informations entre elles et donner
du sens à ces informations, sens psychologique pour expliquer tel ou tel blocage de
votre vie actuelle. Présentation Françoise Delavault
« La numérisation des archives généalogiques aux AGR »
vue par un chercheur- utilisateur, Pierre De Clerck
Dans un monde où la 'numérisation' prend de plus en plus d'importance, les
archives de l'État ont adapté leur fonctionnement aux nouvelles
870

technologies. Les Archives de l'État développent une salle de lecture
numérique où les différents groupes-cibles pourront effectuer leur recherche
archivistique. La priorité a été donnée à un accès aux archives conservées
qui soit meilleur, plus rapide et plus efficace. En même temps, les Archives de
l'État portent également une responsabilité dans le cadre de la bonne
conservation, ordonnée et accessible, des archives numériques. Nous nous
sommes surtout souciés de développer un backoffice efficace afin d'archiver
et de réutiliser de manière structurée l'information disponible dans le cadre
des différentes missions des Archives de l'État.
Pierre de Clerck chercheur et utilisateur du système mis en place par les AGR
propose un rapport détaillé qui peut guider les chercheurs dans un système
pas toujours évident à utiliser pour le généalogiste lambda.
Entrée ? Adulte 1 euro, enfant gratuit (le samedi de 10h à 19h ; le dimanche de
10h à 17h)
Stationnement: de préférence sur le parking des Mésanges (gratuit) à 300 mètres
Gare SNCB: à 5 minutes (plus d’infos sur www.b-rail.be/main/F)
GéniWal asbl
►adresse postale : Place de la Cure,24, B-1300 Wavre Centre
►siège et local : place de la Cure, 24 à Wavre
►
►courriel : yves@geniwal.eu (Yves HERALY, président)
► site Internet : www.geniwal.eu
Vanaf het eerste salon waren wij hierop aanwezig met onze confrérie en ook nu. Al onze
leden en zeker ook onze Franstalige familieleden en sympathisanten zijn ten zeerste
uitgenodigd op deze manifestatie;
Zowel de psychegenealogie als de toepassing van het DNA onderzoek in de familie- en
stamboomkunde zijn nieuwigheden en zeer boeiende onderwerpen voor al wie begaan is met
zijn familie;
Omdat heel wat van onze familieleden Franstalig zijn hierboven het programma in het Frans,
waardoor dit nummer van Familieschoon heel wat dikker is dan normaal, maar wij
hopen dat ook de Hoegaardse en Nederlandstalige familieleden (heel wat verenigingen uit het
Franstalige landsgedeelte zijn trouwens onze taal machtig)
Men kan er ook kennis maken met de genealogie zoals ze in Frankrijk wordt beoefend
871

Inhoud Familieschoon: Anno LIII nr 41(NR) 3/2012
Art. 149 Regentiedag zaterdag 20 oktober 2012 te Hoegaarden en aanstelling Victor
Claes tot hoofddeken van de confrérie; en van Arthur Van Nerum tot deken van
de Gulden Lelie (Maurice Dodion en Wasily Pedjko)
Art. 150 Afstamming van Victor Claes (Maurice Dodion en Wasily Pedjko)
Art.151 Afstamming van Arthur Van Nerum (Maurice Dodion en Wasily Pedjko)
Art. 152 De opvolgingsprocedure in de confrérieraden (Maurice Dodion)
Art. 153 De genealogie Sweerts herschreven. (Dr. Gilbert Vandenbempt, Haasrode)
Art.154 Stamboom – en wat geschiedenis – van de familie Fox (Hoegaarden) (Tienen)
(Charleroi) (Wim Rock)
Art.155 Le 7ème salon de la généalogie en Belgique francophone
Inhoud Alpaidis: Anno XLVIII nr. 188 3/2012
“Sinds mensenheugenis werd er geen betere Hoegaarden gedronken” (Dr. G. Vandenbempt)
Uit de geheime geschiedenis van Hoegaarden (Maurice Dodion en Wasily Pedjko)
De affiche van de eeuwfeestviering van de Belgische onafhankelijkheid (1830-1930 (Maurice
Dodion en Wasily Pedjko)
Nieuw boek over de Taalgrens bij het Davidsfonds (Maurice Dodion)
Bij de tentoonstelling van 20 oktober 2012 in het Kapittelhuys over de geschriften van Dokter
Jean-Baptiste Van Nerum (Hoegaarden 1808-1887) (Maurice Dodion en Wasily Pedjko)
Fabrique de Sucre Dumont & Cie. (1865-1876) (Maurice Dodion en Wasily Pedjko)
Omdat dit nummer van Familieschoon al 10 pagina’s meer telt dan
normaal zal op de Regentiedag van 20 oktober een uitvoerige brochure
aangeboden worden aan alle ingeschrevenen van onze Regentiedag.
Hierin:
Levensloop van Jean-Baptiste Van Nerum
Zijn afstamming
Zijn geboortehuis en zijn woonhuis
Zijn patiënten en zijn beroepspraktijk
Zijn activiteit in de familiegilde en de confrérie
Zijn activiteit als plaatselijk politicus
872

Ereraad
Confrérie- en gilderaden - Les fonctions et leurs titulaires chez les lignages
Hoofd-eredeken : Ereambassadeur Paul A. C. Taverniers, Klein Overlaar 28, 3320 Hoeg
Bijz. Eredeken: Eresenator Stef Goris, Medekersveld 5, 3300 Tienen (Kumtich)
Mombaarvader: ZEH Vandervelpen, gewezen deken van de voormalige dekenij Hoeg
Princ. Protectieheer: Jean-Pierre Taverniers, burgemeester van Hoegaarden
Keurraad
Sweertshuys: W. Sweerts
Leliehuys: E. Van Nerum.
Hoebancxhuys: V. Claes
Kapittelraad
Proostheer: Z.E.H. Deken G. Hardiquest
Proost Gulden Lelie E.H. Filip Hacour
Hoofdraad van de Confrerie
Hoofddeken: Victor Claes, Anlelierenlaan 5 3300 Tienen, 016/810517
Hoofdonderdeken: Willy Sweerts, Leuvensestraat 19 3290 Diest
Hoofdraadsheer: A. Van Nerum, Gemeenteplaats 13, 3320 Hoegaarden, 016/767395
Comptorist: M. Dodion
Genealoog: M. Dodion, Lelielaan 34, 3191 Hever, 015/614324.
Griffier E. Grooten, Residentie Beatrijs 169, 3300 Tienen, 016/817235
Ceremoniem.-adv.: D. Beeckmans, Daniël Herreynslaan 87, 2610 Wilrijk, 03/8272880
Raad van de Sweerts-alliantie
Deken: Willy Sweerts
Onderdeken H. Sweerts, Nerm 147, 3320 Hoegaarden.
Raadsheer: W. Sweerts, Leuvensestraat 19, 3290 Diest, 013/311081.
1e gezworene: B. Sweerts, Bley 19, 3320 Hoegaarden, 016/766693.
2e gezworene: J.P. Sweerts, Rue Grosse Boule 17, 1495 Villers-la-Ville, 071/878340.
Raad van de Gulden Lelie
Deken: A. Van Nerum, Gemeenteplaats 13, 3320 Hoegaarden, 016/767395
Onderdeken: A. Van Nerum, Meise
Raadsheer: W. Van Nerum, Bley 29, 3320 Hoegaarden, 016/766489
1e gezworene: J. Van Nerum, Rue des Combattants 8, 1320 Beauvechai
2e gezworene:
Raad Hoebancx-Struys-alliantie
Deken: V. Claes.
Onderdeken: J. ‘s Jegers, Burg. Voetslaan 28, 3990 Peer, 011/632504.
Raadsvrouw: H. Claes, Waaiberg 44/11, 3300 Tienen, 016/815383.
1e gezworene: J. Mineur-Claes, Hogenstraat 95, 3450 Geetbets, 011/58818
873

Regentiedag zaterdag 20 oktober 2012
Journée de la Régence samedi le 20 octobre 2012
Hoegaarden 11u15-17u
11u15 Ontvangst op het gemeentehuis te Hoegaarden met korte toelichting
(Hoofd)dekenkroningen van Victor Claes en Arthur Van Nerum
12u45 Feestmaal: Menu Regentiedag
Aperitief glaasje Prosecco
Mix van tapas als voorgerecht
Lasagne of Kipbrochette met Provençaalse saus en frietjes (op
voorhand te kiezen) met één glas wijn en water
Tiramisu of Dame Blanche
Koffie of thee
14u15 Tentoonstelling van documenten uit het archief van de V Geslachten in het
Kapittelhuys, met lezing over het leven en werk van dokter J.B. Van
Nerum (Hoegaarden 1808-1887)
16u Dekenkroning van Victor Claes tot hoofddeken van de Confrérie van de V
Notabele Geslachten van Hoegaarden en van Arthur Van Nerum tot
ouderdomsdeken van de Gulden Lelie in ’t Nieuwhuys (E. Ourystraat 2)
Wij hopen iedereen terug te zien die er bij was vorig jaar en wij verwachten al onze
familieleden uit de Edele Confrérie van de V Notabele Geslachten van Hoegaarden om de
traditie verder te zetten die in 1741 ontstond en die sinds 1982 terug is heropgericht, de
jaarlijkse bijeenkomst van de confrérieleden te Hoegaarden.
Wij vragen om praktische redenen van in te schrijven en (liefst op voorhand) te betalen
Totale kostprijs van deze dag, feestmaal inbegrepen:
(35 euro/persoon, kinderen 20 euro)
op onze rekening van de confrérie: 330-0544900-08
Specifieer ook de hoofdschotel a.u.b.: lasagne of kipbrochette
Inschrijven bij
Monique Van Nerum, Oudstrijdersstraat 13 3320 Hoegaarden of 016/766 868
Willy Sweerts, willy.sweerts@skynet.be of 013/311081
Maurice Dodion, dodionm@hotmail.com
874