Foreldrerettleiing - Medietilsynet

More documents

Recommendations

Info

som blir genererte. Sjekk om internettleverandøren din (ISP) tilbyr antivirus- og spionvareverktøy som du kan bruke. • Bruk eit spamfi lter på e-postprogrammet og vern e-postadressa di så godt som råd ved å ikkje leggje ho ut på nettet. Unngå e-post frå ukjende avsendarar, og skann vedlegg før du opnar dei. • Bruk foreldrekontrollfunksjonane på datamaskina med fornuft: operativsystemet, nettlesaren, søkjemotoren og e-postprogrammet. Opprett separate brukarkontoar for barne. Sjå til at personverninnstillingane er på høgste nivå (gå inn i menyen «Alternativ» eller «Innstillingar» i nettlesaren). • Vurder om det er nyttig å bruke ekstra fi ltreringsprogram. Dei avgrensar ein god del av sex- og valdssidene på Internett, men kan også hindre tilgang til nyttige sider som barn og unge kan ha bruk for i skulesamanheng. • Kontakt internettleverandøren eller ein ekspert dersom datamaskina di byrjar å «oppføre» seg merkeleg. Då kan ho vere smitta med virus. Internettleverandøren din bør også kunne skaffe rettleiing for foreldre. • Rapporter til KRIPOS, tips.kripos.no (sjå nyttige lenkjer) dersom du kjem over uønskt innhald på nettet. • Ver i lag med barna når dei surfar på Internett. Det er ein utmerkt måte å stimulere diskusjonen og auke tilliten på. Gjer det til ei utfordring å lære saman. • Hugs at desse sikkerheitsreglane gjeld for både deg og barnet ditt. Oppfordre dei til å fortelje deg om alt dei synest ser rart eller mistenkjeleg ut. NYTTIGE LENKJER Det fi nst mange nyttige nettstader som barn kan bruke. Trygg bruk-prosjektet har nettsider med aktivitetar for barn. Kunnskap er nøkkelen til trygg surfi ng på nettet: kunnskap om risikoane, og kunnskap om korleis ein vernar seg og blir meir medviten. Her fi nn du også rettleiing, råd og tips for foreldre og lærarar. www.tryggbruk.no Dersom du skulle kome over innhald som du trur kan vere ulovleg når du surfar på nettet, kan du sende inn eit tips til KRIPOS: www.tips.kripos.no SIP-Bench-studien om foreldrekontroll- og antispamverktøy (på engelsk): www.sip-bench.org/index.html Sikkerheit skaper tryggleik 9
10 2. Kommunikasjon DELAR I PUSLESPELET Hugsar du kor viktig det var for deg å halde kontakten med vennene dine då du voks opp? Internett gjer at det fi nst fl ust av stader der ein kan møte venner, og tilbyr nye måtar å uttrykkje seg på og vere i lag med dei på gjennom e-post, fi ldeling, blogging og sosiale nettverk (til dømes MySpace, Facebook, Habbo Hotel). Ungdommar av i dag bruker teknologien til å prøve ut nye ting, og held lag i rom som dei føler er private og utan overvaking frå foreldra. Kommunikasjonskapitlet gir foreldre og barn ei innføring i omgrep som personleg informasjon, personvern og positivt samspel på nettet. Her lærer dei å styre risikomoment som til dømes kontakt med framande. Personvern på nettet er nært knytt til at ein opprettar ein konto og lagar ein profi l. Ein må ha ein konto for å gjere seg nytte av ein nettbasert teneste. Både månadskort til bussen, kort til treningsstudioet eller eit medlemskort inneheld personleg informasjon om deg. Nettkontoar og nettenester fungerer på same måten. Du kan ikkje nytte dei utan at du gir frå deg personopplysningar som blir din «brukarprofi l». Det viktige er at du kan velje både kva slags informasjon du ønskjer å gi om deg sjølv, og kven du ønskjer å dele denne informasjonen med. Å verne om personopplysningane dine handlar om at du sjølv styrer kva folk får vite om deg, i staden for å lyge om kven du er. Unge menneske kommuniserer entusiastisk med venner på nettet og skaper sin eigen personlegdom der. Men dei er ikkje alltid klar over kva konsekvensar det kan ha for dei å gjere offentleg informasjon om seg sjølv. LAGE EIN PROFIL Det første steget for å verne personleg informasjon er å lage ein tryggare profi l ved å tenkje grundig gjennom kva data som blir lagde inn, og kva personverninnstillingar ein skal bruke. Opprett fl eire e-postkontoar for ulike typar nettbruk. Oppfordre barnet ditt til å bruke ei nøytral e-postadresse og eit kallenamn (nickname) når det bruker nettbaserte tenester som chat/prat, lynmelding, blogging osv. Då unngår barnet å bruke sitt fulle namn. Hald alltid kontopassorda hemmelege. Sørg for at barnet forstår at det ikkje bør dele sine personlege kontoar med venner som kan misbruke tilliten. På den andre sida bør du kjenne passorda til barna slik at du kan få tilgang til dei dersom dei treng hjelp. Det er viktig at du snakkar med barna dine om dette. Dei har også rett til eit privatliv, samtidig som personvernet deira kan vere i fare dersom dei ikkje får rettleiing. Hugs å skreddarsy personverninnstillingane på profi len/kontoen din ved å velje at han skal vere hemmeleg og ikkje offentleg. Dette gir deg høve til å kontrollere kven som kan sjå han, og kven du kan ha noko med å gjere. Ein privat profi l vil seie at du kan styre kontaktlista di. Lær barna dine at dei berre skal godta kontakt med menneske dei allereie kjenner frå andre samanhengar. Kommunikasjon
Page 1 and 2: Korleis halde barna dine trygge på
Page 3 and 4: 4 A. Slik bruker du denne trygg bru
Page 5 and 6: B. Rettleiing for foreldre og føre
Page 7: stader. På den andre sida må ein
Page 11 and 12: 12 PRATESPRÅK/CHATTESPRÅK Ungdom
Page 13 and 14: 14 14 GODE REGLAR • Ta deg tid ti
Page 15 and 16: 16 • Lær barna til å forstå kv
Page 17 and 18: 18 Spel på nettet spenner får enk
Page 19 and 20: 20 Underhaldning og nedlasting
Page 21 and 22: Følg rådet frå Tonje og lær kor
Page 23 and 24: 24 2. Kommunikasjon KOMMENTARAR TIL
Page 25 and 26: 26 3. Nettmobbing KOMMENTARAR TIL A
Page 27 and 28: 28 SITUASJON 11. Det fi nst gratist
Page 29 and 30: 30 audiovisuelle fi ler og lenkjer.
Page 31 and 32: 32 Identitetstjuveri: vil seie å s
Page 33 and 34: 34 nyaste versjonane av desse nettl
Page 35 and 36: 36 sapplikasjon som legg informasjo
Page 37 and 38: 38 E. Nyttige adresser TRYGG BRUK B
Page 39: Tittel: Trygg bruk-pakken for famil

Foreldrerettleiing - Medietilsynet

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?