Nashornet 2008

Lakseslottet på nynorskDagleg leiar Kristin DramsdahlHøyvik ved LakseslottetLindum meiner nynorsker eit viktig identitetsberandeverkemiddel.Høyvik tok over som dagleg leiar ved lakseslottetfor to år sidan, og no profilerer Lindumseg på nynorsk.- Eg syns det har vore ein viktig delav vår identitet å bygge opp under. Ikkjeberre på grunn av vår geografiske plassering,men og fordi eg tykkjer engelsk ognynorsk har ein betre link enn bokmål ogengelsk, seier ho.Nynorsk er ein styrkeMen det har ikkje berre vorepositiv respons etter at eingjekk over til nynorsk marknadsføring.- Nokre har meint det varuventa. Og enkelte har faktiskkommentert at me truleg ikkjekom til å bli tekne på alvor imarknaden dersom me bruktenynorsk. Eg meiner derimotnynorsken er ein styrke somfører til at me skil oss noko ut,og det er positivt, meiner Høyvik.Gir ut bokNyleg lanserte Lakselottet nye nettsiderpå nynorsk. På fødselsdagen til RasmusLøland, 24 mai lanserer dei også ei historiskbok om slottet – men denne er påbokmål.- Det er frilansjournalisten Per Lars Tonstadsom sjølv tok kontakt og lurte på omhan kunne skrive historia til Lindum. Egmeinte det ikkje var rett å då omsetje bokatil nynorsk, seier ho og viser til at SuldalSogelag også har lagt ned ein stor innsats ibokprosjektet.Judith Sørhus LitlehamarHumorbonden påSuldalsbesøk-Eg er imponert overtiltaka i Løland-markeringa,seier Geir Styve,Humorbonden fråNordhordland.- Utruleg artig at de har brukt Lølandsine sitat på ferja. Det er genialt å syneden lokale kulturen på denne måten.Å bruka kunst i uttrykka, å presenterelokal kultur og historie, noko som erekte har stor verdi, held han fram. –Forbipasserandevil leggja merke til det ogdet vil skapa interesse. Historia til stadentreng ikkje vera stor og valdsam,men den må vera rotekte.Bygdedyr og humørbondologiPå eit dødsdømt lite Vestlandsbruk harHumorbonden tatt ny sats. Styve har einklar visjon: ”Eg vil gje folk refleksjonar!”Gjennom grunnverdiane humor, fantasi,galskap og mot ynskjer han å skapeglede, glød og begeistring står det å lesapå heimesidene hans. Han reiser landetrundt med føredrag om bygdedyr oghumørbondologi. Etter vitjing i Suldalføreslo han formell utdanning av Suldalsambassadørar.”Eit liv utan draum og tullskap,det vart no vel altforsvart”Kelnerane i Bestefarsstova i Lindås serverergjestene iført Løland-effektar. –Mebrukar konsekvent Løland-forkle fordidei er så oppmuntrande, seier Styve.Bente Kjos-WenjumGYPI (The Global Youth PeacebuildingInitiative) er eit aksjonsforskingsprosjektsomset fokus på rolla til ungdomi viktige sosiale og politiskeroller i konflikttransformasjon,fredsbygging og forsoningsprosessarved å fremjadeltaking av unge. ProsjektetGYPI vert gjennomført i regiav det samfunnsvitenskapeligefaktultet ved Universiteteti Stavanger, i samarbeid medlokale frivillige organisasjoneri Sør-Afrika, Guatemala,Israel og Det Palestinske Området,Burma, Redd Barnasungdomsgruppe og ungdomsgruppai Suldal underleiing av prosjektleiar IngridNafstad Lyftingsmo, som oger leiar i Amnesty Suldal.Prosjektet er ein del av Stavanger2008og i samarbeidmed Suldal kommune.Gler seg til å møta unge frå andre land på Fredsleir i suldal.Framme f.v Hanna Mo Willig, Stine Guggedal Frækaland, Anders TollaksenRykke, Malene Våde og Tobias Ten Napel. Borghild Moe og Johanne Hagen varikkje til stades då biletet blei tatt.- Ungdom må sjå på segsjølv som ressurs i konfliktsituasjonar,seier Ingrid LyftingsmoNafstad.Ungdom som ressursHo er Suldal kommune sin prosjektleiar for fredsleiren i Suldal,som er ein del av prosjektet GYPI i regi av Universiteteti Stavanger.Ungdom i Suldal og Sandnes førebur seg til besøk avungdom frå land der konfliktar og krig pregar eller har pregakvardagen. Veka 1. - 7. september samlast om lag 50 deltakararmed ungdommar og leiarar frå Guatemala, Burma, Sør-Afrika,Israel og Palestina, Sandnes og Suldal til fredsleir på Gullingeni Suldal. Saman skal dei finna løysingar på korleis ein kan fåeit samfunn på fote i etterkant av krig.Medan ungdommane i Noreg må henta erfaringar frå etterkrigstidalever dei andre undgommane som kjem til Fredsleireni Suldal i konfliktområde eller har nær kjennskap til det, seierLyftingsmo. – Men erfaringane frå korleis ein løyste konfliktanei etterkant av andre verdskrigen i Noreg, kan vera gode å jobbeutifrå for dei norske ungdommane, understrekar ho.Nye erfaringarMe gler oss til å få møta ungdom frå andre delar av verda, seierTobias Ten Napel og Anders Tollaksen Rykke.Dei er begge 16 år og to av sju ungdommar frå Suldal somdeltek i Fredsprosjektet GYPI.Saman med fem jenter ser dei fram til å få møta ungdomfrå andre delar av verda, og dei ser fram til å få eit anna syn påkorleis ungdom har det i land med krig.- I media får ein berre presentert ei side, seier dei samstemt.Det kan vera greit å få innblikk i korleis lokalinnbyggarane ikonfliktområde ser på konfliktnivået i forhold til oss.Livskvalitet- Ein raud tråd i GYPI - prosjektet er livskvalitet, seier IngridLyftingsmo Nafstad. Innan fredsleiren i haust skal ungdommanemøtast jamnleg for å førebu seg på mange store oppgåverog tema som 1000-års mål, born sine rettar og konfliktløysingsmetodar.Oppgåvene og tema er det Universitetet i Stavangersom står bak. Og arbeidsplanen er tematisk oppbygd likt foralle deltakarane, uavhengig av bakgrunn.Ungdommane skal kartlegga livskvalitet i sitt eige lokalmiljø,seier Lyftingsmo. Og når dei møtest til hausten skal deisamanlikne og sjå på forskjellar i det dei har jobba med.- Det som er livskvalitet for oss, er ikkje det same som einoppfattar som livskvalitet i til dømes Burma, seier prosjektleiarIngrid Nafstad Lyftingsmo.Ungdommane frå Suldal har allereie kjennskap til at fridomendei har og tryggleiken ikkje er noko ein kan ta for gitti alle land.Medan ungdommane i Noreg nyttar fullt namn og biletenår dei presenterer seg på It´s learning, må ungdom og leiarfrå Burma operere med dekknamn, seier Lyftingsmo. Dei harogså kjennskap til at representantar frå Maya-landsbyane iGuatemala har opplevd at familiemedlemmer berre forsvinn,og har kjent konflikter nært på kroppen.DokumentasjonFor at alt som vert gjort av arbeid skal kunna nyttast i ettertid,både av Universitetet i Stavanger og museum, er det viktig åvite korleis ein skal gå fram i forskingsprosjekt. Representantanefrå Suldal har fått råd frå museumsdirektør ved RyfylkemuseetRoy Høibo. Både når det gjeld intervjuteknikk og korleis einskal dokumentere materialet dei hentar inn.- Forutsetningen for at eit material skal vera interessantfor eit museum i ettertid er at ein er nøye med å dokumenteratidspunkt og lokasjon, understrekar Høibo.I hovudsak skal ungdommane intervjua, fotografera, observera,skildra og samla informasjon for å dokumentera livskvaliteti Suldal; Kven er det som flyttar til Suldal og kviforblir dei buande?- Bygdene endrar seg, seier Høibo, og det er viktig å få tak idei små historiene som til saman skildrar dei store endringane itida. Kva tenkjer dei unge i dag om å bu på ein slik plass?Tekst og foto: Astrid Eidhammer HjelmelandNamn:Barnehage:Ja takk, eg/vi vil tinge eit abonnement på PirionAbonnementet kostar 175 kroner (Studentpris: kr 145,-). Nye tingarar får ogsåtilsendt nr. 4/2006. Abonnementet gjeld til det blir sagt opp skriftleg.Adresse: Postnummer: Poststad:Telefon:«EG ØNSKJER MEG EIN BARNE HAGE DER DEIVAKSNE LES, FORTEL OG SYNG FOR UNGANE MINE»PiRionE-post:kr 175,-Du kan og tinga Pirion per e-post: pirion@norsk-plan.noPirion er eit kultureltalternativ i ei tid prega avkommersiell kultur industriog straumlinjeformamarknadsføring.Pirion kjem med 4 nummeri året: februar, mai, augustog november.KAHETTEDU?www.pirion.no8 9