A revolución irmandiña - Xosé Azar

XV
D.Ped: Si, iso é o que quero eu, que vos rebeledes, para poder doblegarvos. ¿Non ves que nós somos cabaleiros
e a nosa existencia é guerrear? Nós coma ós touros, pinchávosmos a ver se embestides. E
verdadeiramente fixéstedes unha festa maravillosa. A nación galega toleou de rabia; pero así non se
podía torear, por iso marchamos. Non pode chamárselle fuxida, esperabamos que calmase; e axiña
amansou: dous anos.
Xoán: Máis de dous anos sen vós, de liberdade.
D.Ped: Sí pero ¿que acadástedes? ¿Puxéstedes ó frente alguén que vos unise contra nós? Faciavos falta un xefe,
non o tiñades; queriades que en Galicia non houbera nadie enriba de vós e derrubástedelos castelos: esta
foi a vosa fazaña.
Xoán: ¿Paréceche pequeña? Ningunha nación fixo nunca nada semellante.
D.Ped: Pero cando calmou a vosa ira, o único que tiñades, xa non sabiades que facer. Despois da embestida,
puxéstedesvos a esperar a resposta, a sentirvos culpables; moitos viñeron a buscarnos para que os
perdonásemos. Cando chegabamos Galicia enteira estaba casi de xeonllos esperándonos.
Xoán: Non é verdade, os nosos xefes militares, que eran vosos, traicionánnos, pero nós resistimos sen eles
durante meses, e este é agora o momento final. E vós viñestes armados ata os dentes, os vosos patróns de
Castela e Portugal estaban empeñados que a nosa revolución non prosperase, porque o mundo enteiro se
lles desbarataba. Non houbo nunca en España nin en Europa unha revolución tan xigantesca: Galicia
enteira sen castelos durante más de dous anos, todos polo chan.
D.Ped: Puidémosvos. A min fixéstedesme grande co voso levantamento. Eu non era máis que o irmán bastardo
do señor de Sotomaior. Sitiástedes Tui que era nosa.
Xoán: Roubástedela.
D.Ped: Bueno, si; no sitio morreu meu irmán e a situación esixía un herdeiro forte. Así eu, que non era antes
nada, gracias a vós acadei o poder. Entregueivos a cidade como mandara meu irmán e retireime a
Portugal. Alí cheguei ca aureola de ser un señor feudal desposeído polos seus vasalos; iso non se podía
consentir, casei, díronme todo o que lles pedín,