02.11.2018 Views

Шымкент келбеті 87

Жұма 2 қараша 2018 жыл

Жұма 2 қараша 2018 жыл

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

№<strong>87</strong> (1626)<br />

p $ 367,52 p € 424,74 q 5,38<br />

ақорда<br />

Газет 1990 жылғы 21 шілдеден бастап шығады Жұма 2 қараша 2018 жыл www.shymkala.kz<br />

рейтинг<br />

Сауд Арабиясымен<br />

ынтымақтастық<br />

артады<br />

Жолдау жүгі<br />

<strong>Шымкент</strong>те<br />

бюджет қызметкерлері<br />

мен бірқатар кәсіпорын<br />

жұмысшыларының<br />

жалақысы өседі.<br />

Бұл туралы қала әкімі<br />

Ғабидолла Әбдірахымовтың<br />

шаһар кәсіпкерлерімен<br />

кездесуінде<br />

айтылды. Жиында<br />

жалақының өсіуімен<br />

қоса азық-түлік бағасы<br />

да талқыланды.<br />

Тағабай ҚАСЫМ<br />

tkasym@shymkala.kz<br />

ШЫМКЕНТТІКТЕРДІҢ<br />

жалақысы<br />

көбейеді<br />

Мемлекет басшыс<br />

ы Н ұ р с ұ л т а н<br />

Н а з а р б а е в С а у д<br />

Арабиясы Корольдігінің<br />

І ш к і і с т е р м и н и с т р і<br />

Әбдел Әзиз бен Сауд бен<br />

Наифпен кездесті, деп хабарлайды<br />

Ақорданың баспасөз<br />

қызметі.<br />

Кездесу барысында тараптар<br />

Қазақстан мен Сауд Арабиясы<br />

арасындағы ынтымақтастықты<br />

кеңейту мәселелерін талқылады.<br />

Қазақстан Президенті екі<br />

ел арасындағы қарым-қатынасты<br />

нығайтуға Әбдел Әзиз бен<br />

Сауд бен Наифтің зор үлес қосқанын<br />

атап өтті.<br />

– Сауд Арабиясы – Ислам<br />

әлеміндегі біздің маңызды әрі<br />

сенімді серіктесіміз. Біз екі мемлекет<br />

арасындағы саяси және экономикалық<br />

байланыстарды одан<br />

әрі тереңдетуге ниеттіміз. Сондықтан<br />

мен Сауд Арабиясының<br />

Королі Салманды және Тақ мұрагерін<br />

Қазақстанға шақырдым, –<br />

деді Нұрсұлтан Назарбаев.<br />

Сауд Арабиясы Корольдігінің<br />

Ішкі істер министрі кездесуге<br />

мүмкіндік алғаны үшін Мемлекет<br />

басшысына ризашылық<br />

білдіріп, Қазақстанға Сауд Арабиясының<br />

жоғары басшылығының<br />

тапсырмасы бойынша келгенін<br />

айтты.<br />

Қазақстан<br />

8 саты<br />

жоғарылады<br />

Do i n g B u s i n e s s 2 0 19 р е й т и н г і н д е<br />

Қазақстан 28-орынға тұрақтады. Еліміз<br />

бір жылдың ішінде бірден 8 саты жоғарылап,<br />

28-орынға орналасты. Былтыр біздің<br />

мемлекет 36-орында болатын.<br />

Инновация<br />

Биылғы рейтингтің<br />

үздік ондығында ретімен<br />

Жаңа Зеландия, Сингапур,<br />

Дания, Гонконг (Қытай),<br />

Корея Республикасы,<br />

Грузия, Норвегия, АҚШ,<br />

Ұлыбритания және Македония<br />

сынды елдер тұр.<br />

Тізім соңында Сомали орналасқан.<br />

Биылғы тізімде Қазақстан<br />

Испания, Ресей,<br />

Франция, Түркия, Жапония,<br />

тіпті Қытай секілді<br />

алпауыттарды артқа тастаған.<br />

Doing Business баяндамасы<br />

осымен 16-шы рет<br />

жарияланып отыр, ол 190<br />

елді қамтиды. Баяндамада<br />

бизнесті жүргізуге<br />

мейлінше мүмкіндік беретін<br />

немесе кедергі жасайтын<br />

реттеу нормалары<br />

зерттеледі. Оның ішінде<br />

кәсіпорындар салу, бизнес<br />

жүргізу, сыртқы сауда<br />

қызметін іске асыру,<br />

салықтарды төлеу, сондай-ақ<br />

инвесторлардың<br />

құқығын қорғау сияқты<br />

бағыттар да түгел қамтылады.<br />

Рейтингте 190 саты<br />

бар. Елдің осы рейтингтегі<br />

орны неғұрлым жоғары<br />

болса, онда бизнесті<br />

жүргізуге жасалған<br />

мүмкіндіктер, кәсіпкерлік<br />

орта, кәсіпорындар ашу<br />

мен жүргізудің жағдайлары<br />

да соғұрлым жақсы<br />

деген сөз. Әр елдің орны<br />

он бағыт бойынша анықталады.<br />

Әрбір бағыт біркелкі<br />

индикаторлық мәнге<br />

ие бірнеше көрсеткіштен<br />

тұрады.<br />

М е м л е к е т б а с ш ы с ы<br />

Н.Назарбаев қазан айындағы<br />

Жолдауында Үкіметке<br />

қазақстандықтардың ең<br />

төменгі жалақысын бір жарым<br />

есеге – 28 мыңнан 42<br />

мың теңгеге дейін арттыруды<br />

тапсырған болатын. Бұл<br />

бастамаға <strong>Шымкент</strong>тегі барлық<br />

ірі компаниялар қолдау<br />

көрсетіп отыр. Бұл – маңызды<br />

бағыт.<br />

– Елбасы Жолдауда нақ-<br />

ты тапсырмаларды айқындап<br />

берді. Шаһардағы ірі<br />

өндіріс орындары экономикалық<br />

жағдайына қарап,<br />

ең төменгі жалақыны ғана<br />

емес, бүкіл ұжымның айлығын<br />

көтеріп жатыр. Бұл, шын<br />

мәнінде, қазақстандықтардың<br />

өмір сүру деңгейін арттыруға<br />

өз септігін тигізеді.<br />

"7-20-25":<br />

кезек күтпей-ақ пәтер<br />

алуға болады<br />

u<br />

3-БЕТ<br />

Жалпы, шаһарда тұрғындардың<br />

30 пайыздан астамы жұмыс<br />

істейді. Олардың ішінде<br />

56 мыңы ең төменгі жалақы<br />

алады. Оның 11 мыңға жуығы<br />

бюджет қызметкерлері,<br />

– деді қала әкімі Ғабидолла<br />

Рахматоллаұлы.<br />

Қала әкімінің айтуынша,<br />

осы бюджет саласы қызметкерлерінің<br />

де жалақысы<br />

өседі. Шаһар басшысы осылайша<br />

халықтың әлеуметтік<br />

жағдайын жақсарту маңызды<br />

екенін айта келе, бұл бағытта<br />

әкімдік барлық қолдау<br />

шараларын жасайтынын<br />

мәлімдеді.<br />

u<br />

2-БЕТ<br />

Көліксіз өмір:<br />

Испанияда көлікке<br />

тыйым салынған қала бар<br />

u 4-БЕТ<br />

Мегаполис<br />

мобильді қосымшаны<br />

пайдалануда<br />

<strong>Шымкент</strong> қаласында емханаларға тіркелген<br />

тұрғындардың бәрінің денсаулық<br />

картасы жасалды. 20-60 жас аралығындағы<br />

89 264 тұрғын денсаулық сақтау<br />

саласындағы мобильді қосымшаны пайдалануда.<br />

Бұл туралы <strong>Шымкент</strong> қалалық денсаулық<br />

сақтау басқармасы басшысының орынбасарының<br />

міндетін атқарушы Ғалымжан Абишов<br />

журналистермен өткізген баспасөз конференциясында<br />

жеткізді.<br />

u<br />

2-БЕТ


2<br />

№<strong>87</strong> (1626)<br />

Апта<br />

www.shymkala.kz<br />

Өнер<br />

Ресейден цирк келді<br />

<strong>Шымкент</strong>-цирк манежінде алғаш рет Ресейдің халық әртісі Мстислав<br />

Запашный өзінің бағдарламасымен қонаққа келіп отыр. Аң<br />

үйретуші белгілі маманның жетекшілігіндегі өнер тобы «Ұлы<br />

орыс циркі» атты жаңа бағдарламасын ұсынбақ. Жыртқыш аңдары жетерлік<br />

гастрольдік спектакльдер қарашадан бастап бір ай бойы мегаполис<br />

тұрғындары мен қонақтарына өз өнерін паш етеді.<br />

ШЫМКЕНТТІКТЕРДІҢ<br />

ЖАЛАҚЫСЫ КӨБЕЙЕДІ<br />

u<br />

u<br />

Басы 1-БЕТТЕ<br />

Жалпы, жалақыны өсіру<br />

кезең-кезеңімен, қараша,<br />

желтоқсан айларында<br />

жүзеге асады. Кездесуге<br />

қатысқан 70-тен астам<br />

кәсіпкер осылайша өз қызметкерлерінің<br />

еңбекақысын<br />

өсіруге дайын екендерін<br />

жеткізді. Атап айтқанда «3-<br />

Энергоорталық» АҚ, «Петро<br />

Қазақстан Ойл Продакс»,<br />

«<strong>Шымкент</strong> темір», «Отаустрой»,<br />

«Алтын дән» ЖШС<br />

өкілдері қызметкерлердің<br />

әлеуметтік жағдайын көтеру<br />

бойынша атқарып жатқан<br />

жұмыстардан хабардар<br />

етті.<br />

Басы 1-БЕТТЕ<br />

– <strong>Шымкент</strong> қаласындағы<br />

36 денсаулық сақтау ұйымының<br />

32-іне медициналық-ақпараттық<br />

жүйе орнатылды.<br />

Қазір қала бойынша емдеу<br />

мекемелеріне «Дамумед»,<br />

«Жарқын болашақ KZ», «Көмек»<br />

серіктестіктері ақпараттық<br />

қызмет көрсетеді.<br />

Бұл бағдарлама бойынша әр<br />

адам өзін немесе отбасы мүшелерін<br />

дәрігердің қарауына<br />

жазып, дәрігерді үйге шақыра<br />

алады. Сондай-ақ, еңбекке<br />

жарамсыздық парағын емханаға<br />

бармай-ақ алады. Тағы<br />

бір ерекшелігі, дәрігер берген<br />

рецепті осы жерден қарайды<br />

және осы бағдарлама<br />

бойынша барлық зертханалық<br />

зерттеулердің қорытындысын,<br />

лабораторияның нәтижелерін<br />

көруге мүмкіндік<br />

бар, – деді Ғ.Абишов.<br />

Айта кетерлігі, шым-<br />

Мегаполис мобильді<br />

қосымшаны пайдалануда<br />

кенттіктердің жаңа жүйені<br />

пайдаланудағы белсенділігі<br />

жоғары. Жыл басынан бері<br />

шаһарда мобильді қосымша<br />

арқылы 135 232 адам дәрігердің<br />

қабылдауына жазылып,<br />

3 163 дәрігерді үйіне шақырған,<br />

6 731 әйел жүктілік<br />

бойынша есепке тұрған. Сондай-ақ,<br />

32 721 ата-ана 5 жасқа<br />

дейінгі балаларына дәрігерлік<br />

көмек алуда қосымшаны<br />

пайдаланған. Басқарма<br />

өкілінің айтуынша, мегаполистің<br />

денсаулық сақтау<br />

саласы келер жылы тұрғындарға<br />

100 пайыз цифрлық<br />

қызмет көрсетуге дайын. Алдағы<br />

жылдың 1 қаңтарынан<br />

бастап медициналық мекемелердегі<br />

121 қызмет қағазсыз<br />

жүйеге көшпек.<br />

Басқарма өкілі бүгінде<br />

қаладағы барлық емханада<br />

мобильді қосымшаның<br />

тиімділігін түсіндіретін арнайы<br />

мамандар бекітілгенін<br />

«Петро Қазақстан Ойл<br />

Продактс» ЖШС вице-президенті<br />

Рахымжан Жанғабылов<br />

кәсіпорында 1700-ге жуық<br />

қызметкер бар екенін айтады.<br />

Ондағы ең төменгі жалақы –<br />

125 мың теңге. 1 қаңтардан<br />

бастап жалақы тағы көтерілмек.<br />

«Отау строй» ЖШС-де 713<br />

қызметкер еңбек етеді. Ең төменгі<br />

жалақы – 59 мың теңге.<br />

1 қаңтардан бастап жалақы<br />

15 пайызға жоғарылайды.<br />

Ал «Алтын дән» ЖШС жалақыны<br />

1 қарашадан бастап 25<br />

пайызға, «3-Энергоорталық»<br />

АҚ 1 қаңтардан бастап 20 пайызға,<br />

«Отау строй» ЖШС 1<br />

қаңтардан бастап 15 пайызға<br />

көбейтпек.<br />

Жиында, сондай-ақ, азықтүлік<br />

пен бірінші кезекте қажет<br />

тауарлар бағасының өсу<br />

мәселесі де талқыланды. Ірі<br />

сауда орындарының басшылары<br />

сауда орындарын жалға<br />

беру мен азық-бүлік бағасын<br />

бақылауда ұстап тұруға<br />

уәде берді.<br />

Айта кетейік, <strong>Шымкент</strong> қаласының<br />

әкімдігі жанынан<br />

базарлар мен кәсіпорындардың<br />

және ірі сауда орталықтарының<br />

басшыларымен бірге<br />

бағаның өсуіне жол бермеу<br />

мәселесі бойынша жұмыс<br />

істейтін арнайы штаб<br />

құрылған.<br />

атап өтті. Келушілерге мамандар<br />

қосымшаны смартфонына<br />

енгізіп, жұмыс істеу<br />

жолын түсіндіріп береді.<br />

Осы орайда денсаулық сақтау<br />

саласының маманы қала<br />

тұрғындарына медициналық<br />

көмекті жылдам, сапалы алу<br />

үшін мобильді қосымшаны<br />

жүктеуде әлі де белсенді болуға<br />

шақырады.<br />

Тағы бір мәселе, Шымқалада<br />

130 мыңнан аса тұрғын<br />

жекеменшік орталықтарға<br />

«Өз емханаңды таңда» науқаны<br />

аясында тіркелген. Әзірге<br />

олардың электронды денсаулық<br />

паспорты жасалмаған.<br />

Жауаптылар жекеменшік<br />

емханаларға медициналық<br />

қызмет көрсетуде цифрлық<br />

жүйеге өтіп, тұрғындардың<br />

денсаулық паспортын жасауға<br />

жыл соңына дейін уақыт<br />

беріп отыр.<br />

Айгүл КЕРІМҚҰЛОВА<br />

«<strong>Шымкент</strong>-цирк» мекемесі<br />

басшысының арнайы<br />

шақыртуымен келген ресейлік<br />

өнер ұжымы ерекше<br />

қойылымдар әзірлегендерін<br />

айтады. Шоу-бағдарламада<br />

цирк өнерінің ең<br />

күрделі 8 жанры бойынша<br />

қойылымдар ұсынылмақ.<br />

Атап айтсақ, шетелдік<br />

өнер иелері акробатикалық<br />

трюктер, әуе гимнастары,<br />

жонглерлер, сайқымазақтар,<br />

мұнымен қоса,<br />

акция<br />

Танымал<br />

тұлғалар<br />

тұрғындарға<br />

қызмет көрсетті<br />

аюлардың, сирек кездесетін<br />

жылқы тұқымдасының,<br />

иттердің және т.б. қатысуымен<br />

нөмірлер көрсетеді.<br />

Бағдарламаға енген<br />

ең қызықты нөмір бенгал<br />

және уссуриялық жолбарыстардың<br />

аттракционы<br />

болады деп күтілуде.<br />

Цирк өнері жастар балетінің<br />

сүйемелдеуімен<br />

өтеді. Жалпы, Мстислав<br />

Запашный 50 әртіс, 13<br />

жолбарыс, 4 аю, түрлі<br />

тұқымдағы 18 ит, қортық<br />

пинчерден бастап ірі<br />

мәскеулік күзететін иттерін<br />

мен 3 жылқысын<br />

ала келген.<br />

Бағдарламаның премьералық<br />

көрсетілімін балалар<br />

үйлерінің, интернаттардың<br />

тәрбиеленушілері және<br />

тұрмысы төмен отбасылардан<br />

шыққан балалар тамашалайды.<br />

Азамат Жаппар<br />

«Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясының<br />

<strong>Шымкент</strong>тегі филиалында «Жұлдыздардың ХҚО-дағы бір күні»<br />

атты республикалық акция өтті. Онда отандық эстрада жұлдыздары<br />

мен танымал спортшылар халыққа қызмет көрсетті.<br />

Акцияға әнші Ғазизхан<br />

Шекербеков, «Нысана»,<br />

«Шаншар», «<strong>Шымкент</strong>шоу»<br />

театрларының актерлері<br />

Дәурен Жұмаділов, Нұрбол<br />

Айтулов, Абай Аязбаев,<br />

Нұржан Құлшынбаев, Жарас<br />

Ахметов, Нартай Сүлейменов<br />

және əлем чемпиондары,<br />

белгілі боксшы Біржан<br />

Жақыпов, Қайрат Ералиев,<br />

боксшы Закир Сафиуллин,<br />

Бекдәулет Ибрагимов, сондай-ақ,<br />

<strong>Шымкент</strong> қаласы<br />

мәслихатының депутаттары<br />

қатысты.<br />

Шоу-бизнес жұлдыздары<br />

азаматтардың құжаттарын<br />

қабылдап, мемлекеттік қызметтерге<br />

қатысты сұрақтарына<br />

жауап берді, электронды<br />

кезек талонын ұсынып,<br />

ресепшндегі өтініштерді<br />

толтыруға көмектесті.<br />

«Танымал азаматтар ХҚО<br />

мамандарының рөлін жақсы<br />

орындап шықты» дейді<br />

«Азаматтарға арналған үкімет»<br />

<strong>Шымкент</strong> қалалық филиалының<br />

директоры Бақыт<br />

Басымбек:<br />

– Біздің жұлдыздарымыз<br />

жақсы жұмыс жасады. Әрине,<br />

оларға біздің қызметкерлер<br />

қуана-қуана көмектесті.<br />

Бізге келген тұрғындар<br />

Ғазизхан Шекербеков,<br />

Біржан Жақыпов жəне басқа<br />

жұлдыздар қарсы алғанына<br />

таң қалып, олардан естелікке<br />

қолтаңба алып жатты, -<br />

деді Б.Басымбек.<br />

Қазіргі таңда шымкенттіктер<br />

мемлекеттік қызметті<br />

10 фронт-офистен алады.<br />

Биылғы 9 айда қаладағы<br />

ХҚО мамандары тұрғындарға<br />

1 526 057 мемлекеттік<br />

қызмет көрсеткен.<br />

А.СӘДУӘЛІ<br />

Таза қала<br />

Әл-Фараби<br />

ауданы<br />

әкімдігінің<br />

қызметкерлері<br />

үй басқарушыларымен<br />

бірге<br />

«Отырар» шағынауданындағы<br />

№41 үйдің ауласында<br />

сенбілік<br />

өткізді.<br />

Ел Қорғаны<br />

Болашақ десантшылар<br />

әскерге аттанды<br />

Елімізде күзгі әскерге шақыру науқаны қызу<br />

жүргізіліп жатыр. Қазақстан Республикасы<br />

Қарулы күштерінің құрамын толықтыру<br />

үшін Түркістан облысы мен <strong>Шымкент</strong> қаласынан<br />

сайдың тасындай іріктелген тағы 50 сарбаз<br />

әскерге аттанды.<br />

абаттандыруға үлес қосты<br />

Таза лық ж ұмыстарына<br />

жергілікті тұрғындар да қатысты.<br />

11 арнайы техника<br />

жұмылдырылып, 60 текше<br />

метр күл-қоқыс шығарылды.<br />

Сенбілік өткен аумақтың<br />

ағаштары әктеліп, қураған<br />

ағаштар мен бұтақтар кесілді.<br />

Көпқабатты үйлердің аулаларындағы<br />

және көше бойындағы<br />

темір қоршаулар мен ойын<br />

алаңшалары сырланып, ретке<br />

келтірілді.<br />

«Жұмыла көтерген жүк<br />

жеңіл» демекші, әкімдік қызметкерлері<br />

де, аудан тұрғындары<br />

да алдағы уақытта<br />

сенбілік жұмыстарын жалғастыруға<br />

ықыласты.<br />

Ақмарал Молдиярқызы<br />

Жан-жақты тексерістен<br />

өткен жас сарбаздар Отан<br />

алдындағы борышын Десанттық<br />

шабуылдау әскері<br />

сапында өтейді.<br />

Болашақ десантшыларды<br />

әскерге шығарып<br />

салу шарасына облыстық<br />

қорғаныс істері<br />

жөніндегі департаменті<br />

бастығының орынбасары<br />

А. Шинтаев, ҚР Қарулы күштері<br />

ардагерлері РҚҰ облыстық<br />

филиалының төрағасы<br />

Б.Алдабергенов пен Ауған<br />

және аймақтық соғыс ардагерлері<br />

одағының төрағасы<br />

Ш. Өтегенов қатысып,<br />

жас сарбаздарға сәттілік тіледі.<br />

Жалпы биыл өңірімізден<br />

әскерге 2000-нан астам жасты<br />

шақыру жоспарланған.<br />

Бүгінге дейін соның 800-<br />

ге жуығы еліміздің Қарулы<br />

күштерінде Отан алдындағы<br />

борышын өтеуге аттанды.<br />

Әскерге шақыру науқаны<br />

31 желтоқсанға дейін<br />

жалғасады.


Баспана<br />

www.shymkala.kz<br />

№<strong>87</strong> (1626)<br />

2 қараша 2018 жыл<br />

3<br />

Кез келген<br />

азаматтың<br />

«7-20-25»<br />

бағдарламасы аясында<br />

пәтер бағасының<br />

20%-<br />

ын жинап, кезексіз<br />

үй алуға<br />

мүмкіндігі бар. ҚР<br />

Ұлттық банкінің<br />

өкілі Гүлжан Маханова<br />

<strong>Шымкент</strong><br />

тұрғындарымен<br />

өткен кездесуде<br />

сылай<br />

деді.<br />

«7-20-25»:<br />

кезек күтпей-ақ<br />

пәтер алуға болады<br />

«7-20-25»<br />

бағдарламасы<br />

бойынша<br />

<strong>Шымкент</strong><br />

тұрғындарына<br />

қазіргі<br />

таңда 7<br />

банк қызмет<br />

көрсетуде.<br />

Бұл бағдарламаға меншік<br />

құқығында тұрғын үйі жоқ<br />

және басқа ипотекалық қарыздары<br />

жоқ Қазақстан азаматы<br />

қатыса алады. Бастысы,<br />

ипотекалық несие беретін<br />

екінші деңгейлі банктер<br />

өтініш берушінің төлем қабілетін<br />

растаса болғаны.<br />

<strong>Шымкент</strong> қалалық тұрғын<br />

үй және тұрғын үй инспекциясы<br />

басқармасының<br />

бөлім жетекшісі Г.Әшірбаева<br />

және Ұлттық банктің <strong>Шымкент</strong><br />

қаласындағы өкілі Г.Маханова,<br />

сондай-ақ, «Баспана»<br />

компаниясының өкілдері Әл-<br />

Фараби ауданының тұрғындарымен<br />

кездесіп, «7-20-25»<br />

бағдарламасы аясында баспаналы<br />

болу мүмкіндіктерін<br />

түсіндірді. Жиынға Әл-Фараби<br />

ауданы әкімінің орынбасары<br />

Дәурен Босымбаев төрағалық<br />

етті.<br />

– Біз мемлекеттік бағдарламамен<br />

үй алу кезегіне құжат<br />

тапсыра алмаймыз. Се-<br />

Баспана хит<br />

Екінші нарықтағы тұрғын үйді сатып алуға<br />

арналған ипотека<br />

бебі, жас отбасы емеспіз. Біздің<br />

отбасымызда ата-ананың қарауынсыз<br />

қалған немесе жартылай<br />

жетім, мүмкіндігі шектеулі<br />

азамат, жалғызбасты ана, тағы<br />

басқа жеңілдіктер қарастырылған<br />

мүше жоқ. Есесіне мемлекеттік<br />

қызметте, бюджеттік<br />

мекемелер мен әскери салада<br />

да жұмыс істемейміз. Дүкенді<br />

жалға алып, сауда-саттықпен<br />

айналысып жатқан жайымыз<br />

бар. Бізге пәтер алуға бола ма?,-<br />

деген қала тұрғынының сұрағына<br />

бірінші деңгейлі банктің<br />

бас маманы Гүлжан Маханова<br />

жауап берді:<br />

– Мемлекеттік бағдарлама<br />

бойынша тұрғын үй кезегіне<br />

тіркеуге алынбайтын, шағын<br />

кәсібі бар қала тұрғындары<br />

үшін «7-20-25» бағдарламасы<br />

– баспана алудың ең тиімді<br />

жолы. Сіздің атыңызда жылжымайтын<br />

мүлік тіркелмеген болса,<br />

өзіңіз таңдаған пәтер бағасының<br />

20%-ын алғашқы жарна<br />

ретінде банкке құясыз. Ал қал-<br />

Номиналды пайыздық сыйақы – 10,75%<br />

(Ұлттық банктің базалық ставкасы<br />

+ 1,75 пайыз)<br />

Бастапқы жарна –<br />

баспана бағасының<br />

Несие мерзімі –<br />

Баспананың шекті бағасы<br />

Астана, Алматы,<br />

Ақтау, Атырау – 25 млн теңге<br />

Басқа өңірлер – 15 млн теңге<br />

20% бастап<br />

15 жылға дейін<br />

ған 80%-ын төлеу үшін Ұлттық<br />

банкпен келісім жасаған<br />

екінші деңгейлі банктер сізге<br />

ипотекалық несие береді.<br />

Ол үшін міндетті түрде төлем<br />

қабілетіңіз расталуы қажет.<br />

Үй құнының 20%-ын аударып,<br />

төлем қабілетіңіз расталған<br />

жағдайда кезексізақ<br />

пәтер ала аласыз, – деді<br />

банктің өкілі.<br />

«Банк төлем қабілетін жалақы<br />

көлемімен растайды.<br />

Ал менің жалақым аз, банк<br />

ипотекалық несие беруден<br />

бас тартты. Ал менің несиені<br />

төлеуге де, отбасын асырауға<br />

да қосымша табысым бар.<br />

Оның үстіне қазір соғұрлым<br />

пәтерақы төлеп отырмыз.<br />

Табыс көлемін заңды түрде<br />

қалай растауға болады?»<br />

деген сұраққа RBK банкінің<br />

өкілі жауап берді:<br />

– Отбасындағы әр адамның<br />

жеке қажеттілігі үшін<br />

шамамен 21 мың теңге сіздің<br />

айлық табысыңыздан алынып<br />

тасталады. Мәселен, 80<br />

мың айлық алған жағдайда<br />

отбасында 4 адам бар десек,<br />

84 мың сіздердің күнкөрісіңізге<br />

деп алынып тасталады.<br />

Яғни, айлықтың өзіне<br />

4 мың жетпей тұр. Мұндай<br />

жағдайда сіз дәл осы көлемдегі<br />

2 адамды кепіл ретінде<br />

тіркейсіз. Ол ата-анаңыз немесе<br />

бауырларыңыз болуы<br />

мүмкін. Ал ай сайынғы несиені<br />

уақтылы төлеп отырсаңыз,<br />

банк сіз кепілге қойған<br />

азаматтарды мүлде мазаламайды,<br />

– деді қаржы институтының<br />

өкілі.<br />

Банк кеңесшілерінің айтуынша,<br />

«7-20-25» бағдарламасы<br />

аясында пәтер алуды<br />

ұйғарған кез келген азамат<br />

төлем қабілетін осы тәртіппен<br />

растауына болады.<br />

Баспаналы болу қамы<br />

<strong>Шымкент</strong>ке көшіп келгеніне<br />

әлі жыл өтпеген жалғызбасты<br />

ананы да толғандырады.<br />

– Осы қалаға көшіп келгенде<br />

аяғым ауыр еді. Күйеуім<br />

сол жағдайыма қарамай<br />

бізді тастап кетті. Алты<br />

баланың анасымын, кішкентайым<br />

әлі жасына толмады.<br />

Не асыраушым жоқ, не баспанам<br />

жоқ. Шиеттей балашағамен<br />

қайда барарымды<br />

білмей отырмын. Жалғызбасты<br />

ана ретінде тұрғын<br />

үй кезегіне өтініш бере аламын<br />

ба? – деген келіншекке<br />

<strong>Шымкент</strong> қалалық тұрғын<br />

үй және тұрғын үй инспекциясы<br />

басқармасының бөлім<br />

жетекшісі жауап берді.<br />

– Тұрғын үй кезегіне жалғызбасты<br />

ана ретінде өтініш<br />

беру үшін сіз кемінде 3 жыл<br />

<strong>Шымкент</strong> қаласында тұруыңыз<br />

керек еді. Қазір сізге тез<br />

арада үй кезегіне тұрудың<br />

бір ғана жолы – бюджеттік<br />

мекемелерге жұмысқа орналасу,<br />

– деді Г.Әшірбаева.<br />

Жалғызбасты ананың<br />

жағдайы көпшілікті алаңдатқанымен,<br />

ешкім тәртіптен<br />

аса алмайтыны анық.<br />

Бір ғана жол – <strong>Шымкент</strong><br />

қалалық жұмыспен қамту<br />

және әлеуметтік бағдарламалар<br />

басқармасы арқылы<br />

жұмысқа орналасу.<br />

Қала тұрғындарын қызықтырған<br />

сұрақтың бірі - «7-<br />

20-25» бағдарламасы аясында<br />

берілетін 10% субсидияны<br />

алу мүмкіндігі кімдерге бұйыратыны<br />

жайлы еді.<br />

– <strong>Шымкент</strong> қаласы<br />

әкімінің қолдауымен қайтарымды<br />

негізде берілетін субсидия<br />

жергілікті атқарушы<br />

органдар арқылы баспана кезегіне<br />

тіркелген азаматтарға<br />

бұйырмақ. 10% субсидия, ең<br />

әуелі, Мемлекет басшысының<br />

тапсырмасына сәйкес, бюджеттік<br />

мекеме қызметкерлері<br />

– мұғалімдерге, медицина<br />

саласының мамандарына<br />

қаралған. Отбасындағы бала<br />

саны, әлеуметтік жағдайы төмен,<br />

отбасы мүшелерінің қатарында<br />

мүмкіндігі шектеулі<br />

жанның болуы қосымша бонустармен<br />

ескеріледі, - деп<br />

түсіндірді Г.Әшірбаева.<br />

Сондай-ақ, Ұлттық банк<br />

өкілі «Баспана хит» атты<br />

жаңа жоба әзірленгенін<br />

мәлімдеді. Г.Маханованың<br />

айтуынша, бұл жоба бойынша<br />

ипотекалық несие алушылар<br />

пәтерді тек жаңа<br />

шағынаудандағы көпқабатты<br />

үйлерден емес, қаланың<br />

кез келген ауданынан таңдай<br />

алатын болды.<br />

– Қазіргі жаңа үйлерді 12<br />

млн теңгеге алғыңыз келмейді<br />

делік. Құны 7 млн теңгеге<br />

бағаланып отырған пәтерді<br />

таңдасаңыз, оны дәл<br />

осы «Баспана хит» жобасымен<br />

ала аласыз, – дейді Банк<br />

қызметкері.<br />

Дәл осындай кездесу Еңбекші<br />

ауданының тұрғындарымен<br />

де өтті. Қалалық тұрғын<br />

үй және тұрғын үй инспекциясы<br />

басқармасының<br />

мамандары, банк өкілдері<br />

тұрғындарға «7-20-25» бағдарламасының<br />

шарттарын жанжақты<br />

түсіндірді.<br />

– «7-20-25» – негізінен нарыққа<br />

есептелген бағдарлама.<br />

Насихаттау жұмыстарын<br />

әлі де жандандыру қажет.<br />

Білім және медицина саласы<br />

қызметкерлеріне әкімдік<br />

тарапынан баспана бағасының<br />

алғашқы жарнасын жинауда<br />

жеңілдіктер қарастырылуда.<br />

Ал «Нұрлы жер»<br />

бағдарламасы бойынша кезекте<br />

тұрған азаматтар өте<br />

көп. Соған байланысты қазір<br />

тұрғын үй қатынастары заңына<br />

өзгерістер енгізілмек.<br />

Оған сәйкес санаттар қысқаруы<br />

мүмкін. Яғни, «Нұрлы<br />

жер» бағдарламасына өзгеріс<br />

енгізілген жағдайда, кезекте<br />

тұрып қойған азаматтарға<br />

жеңілдіктер бірінші<br />

қарастырылады. Үйдің шаршы<br />

метрінің бағасы төменірек<br />

болуы мүмкін. Талапқа<br />

сай болсаңыздар, барлығыңызды<br />

баспана кезегіне тұрып<br />

қоюға шақырамын. Үкімет<br />

сіздерге зор мүмкіндік<br />

ұсынып отыр, – деді Гүлнәр<br />

Әшірбаева.<br />

«Нұрлы жер» бағдарламасына<br />

сәйкес, қала бойынша<br />

былтыр 11 үй берілген.<br />

Ондағы пәтерлерге Тұрғын<br />

үй құрылыс жинақ банкінің<br />

салымшылары, кезекте тұрған<br />

азаматтар қол жеткізген.<br />

Тұрғындар жиында өз<br />

сауалдарын қойды. Мемлекеттік<br />

қызметкерлер, медицина<br />

және білім саласының<br />

қызметкерлері негізінен төлем<br />

қабілеті, тұрғын үйлердің<br />

сапасы, несие тарихына<br />

қатысты біраз мәселелерді<br />

талқылады.<br />

«7-20-25» бағдарламасы<br />

бойынша <strong>Шымкент</strong> тұрғындарына<br />

қазіргі таңда 7 банк<br />

қызмет көрсетуде. «Тұрғын<br />

үй құрылыс жинақ банкі» АҚ<br />

бойынша несиелер 1 желтоқсаннан<br />

бастап беріле бастайды<br />

деп күтілуде.<br />

Айта кетейік, екінші деңгейлі<br />

RBK банк, АТФ банк,<br />

ЦентрКредит банк, Тұрғын<br />

үй құрылыс жинақ банкінің<br />

өкілдері күн сайын таңертең<br />

9:00-ден кешкі 19:00-ге дейін<br />

Рысқұлов және Байтұрсынов<br />

көшелерінің қиылысында орналасқан<br />

«Халықтық кеңседе»<br />

(фронт офис) ипотекалық<br />

несие бойынша кеңес<br />

береді. Сол ақпараттық орталықтан<br />

жеке табысыңыз<br />

бен таңдаған пәтердің бағасын<br />

есептеп, ай сайынғы төлемі<br />

қандай болатынын мамандардан<br />

нақтылап алуға<br />

болады.<br />

Ақмарал МОЛДИЯРҚЫЗЫ<br />

Тағабай ҚАСЫМ


4<br />

№<strong>87</strong> (1626)<br />

2 қараша 2018 жыл<br />

Пәкістан<br />

ғарышқа<br />

алғашқы ғарышкерін<br />

ұшырмақ<br />

Пәкістан Қытайдың көмегімен<br />

2022 жылы орбитаға<br />

өзінің алғашқы<br />

ғарышкерін жіберуі мүмкін.<br />

Бұл туралы елдің ақпарат<br />

министрі Фавад Чоудхри<br />

Пәкістан премьер-министрі<br />

Имран Ханның ҚХРға<br />

жасайтын сапары алдында<br />

мәлімдеді. Ол Қытай мен<br />

Пәкістан арасында ғарыш саласындағы<br />

ынтымақтастық<br />

туралы келісімге қол қойылғанын<br />

атап өтті.<br />

Туристер<br />

жиі келетін<br />

әлемдегі<br />

ең үздік музей<br />

«Исламабадтың пәкістандықты<br />

алғаш ғарышқа ұшыруы туралы<br />

ниеті Пәкістанның қарсыласы<br />

– Үндістанның 2022 жылы<br />

орбитаға өздігінен алғашқы ұлттық<br />

басқарылатын миссияны жіберетінін<br />

жариялауына байланысты<br />

болуы мүмкін. Осылайша,<br />

Исламабад ғарыш саласында<br />

Нью-Делидің алдын орамақшы»,<br />

деп болжайды Үндістанның<br />

баспасөз құралдары.<br />

Жер-жаһан<br />

www.shymkala.kz<br />

Испания<br />

өмір сүру ұзақтығы<br />

рейтингінде<br />

Жапонияны<br />

басып озбақ<br />

Алдағы 20 жылда Испания өмір сүру ұзақтығы бойынша Жапонияның<br />

орнын басуы мүмкін. «Business Insider» басылымының<br />

хабарлауынша, The Lancet ғылыми журналында жарияланған<br />

мақалада Еуропаның оңтүстігінде орналасқан бұл мемлекетте<br />

2040 жылы өмір сүру ұзақтығы 85,8 жас болатыны айтылған.<br />

«Ұзақ жылдар бойы Жапония<br />

өмір сүру ұзақтығы<br />

бойынша алда келеді. Дегенмен,<br />

жақында бұл орынға<br />

Испания жайғасатын болады.<br />

Бүкіл әлемдік экономикалық<br />

форумның бәсекеге<br />

қабілеттілік туралы жаһандық<br />

баяндамасында да<br />

Испания халқының денсаулығы<br />

күннен күнге жақсарып<br />

келе жатқаны айтылады.<br />

Ал соңғы жүргізілген<br />

зерттеуде Испаниядағы<br />

өмір сүру ұзақтығы әлем бойынша<br />

бірінші орынға шығатыны<br />

жазылған. Сондайақ,<br />

алғашқы ондыққа Сингапур,<br />

Швейцария, Португалия,<br />

Италия, Израиль,<br />

Франция, Люксембург, Австралия<br />

кіреді» делінген мақалада.<br />

Автордың айтуынша,<br />

зерттеу барысында 195 мемлекеттің<br />

мәліметтері ескерілген<br />

екен. Ал Жапонияға<br />

келетін болсақ, ол елде<br />

енді жас аналардың жұмыс<br />

істеуіне мән бере бастапты.<br />

Айта кетерлігі, осы<br />

күнге дейін Жапония балалы<br />

әйелдердің жұмыс істеуіне<br />

қолайсыз мемлекет саналып<br />

келген еді. Ал The New<br />

York Times жариялаған мақалада<br />

бүгінгі таңда бұл<br />

көзқарастың өзгеріп жатқаны<br />

жазылыпты.<br />

Көліксіз өмір:<br />

Испанияда көлікке<br />

тыйым салған қала бар<br />

TripAdvisor сайты ғаламшардағы үздік музейлердің<br />

рейтингін жариялады. Саяхатшылар<br />

бірінші орынға Париждегі Музей Орсені қойды.<br />

Орсе коллекциясына 850-1910 жылдар аралығындағы<br />

европалық мүсіндер мен суреттер кіреді. Ол француз астанасындағы<br />

танымалдығы жағынан үшінші музей болып<br />

есептеледі. Ал екінші орынды Нью-Йорктегі<br />

(АҚШ) Метрополитен-музейі еншіледі.<br />

Одан кейін 2001 жылғы 1 қыркүйектегі теракті<br />

құрбандарын еске алуға арналған<br />

Ұлттық мемориал және 9/11 еске алу<br />

музейі келеді. Сондай-ақ ондыққа<br />

Лондондағы Британ музейі,<br />

Мадридтегі Прадо музейі,<br />

Афиныдағы Акропол<br />

музейі және Париждегі<br />

Лувр кіріп<br />

отыр.<br />

Токиода<br />

балық сататын<br />

әлемдегі ең ірі<br />

базар жабылды<br />

Жапония астанасында теңіз өнімдері мен<br />

балық сататын әлемдегі ең ірі базар жабылды.<br />

Оның себебі – 2020 жылғы Олимпиадаға<br />

дайындық. Билік енді бұл жерге көлік<br />

қоятын орын салмақ.<br />

Аты аңызға айналған<br />

базар 83 жылдан бері тоқтаусыз<br />

жұмыс істеп келе<br />

жатқан болатын. Енді бұл<br />

орын қыркүйектің аяғында<br />

туристер үшін жабық<br />

болса, 7 қазан күні мұнда<br />

жергілікті тұрғындар<br />

соңғы рет сауда жасады.<br />

Айта кетерлігі, Цукидзидегі<br />

соңғы сауда-саттық<br />

160 келілік балықтың<br />

4,38 миллион иенге<br />

(38 мың доллар шамасында)<br />

сатылуымен тарихта<br />

қалмақ.<br />

Дегенмен «Цукидзи»<br />

жоғалып кетпейді, тек<br />

жаңа орынға ауысады. Базар<br />

бейсенбі, 11 қыркүйекте<br />

Тоёсу жасанды аралында<br />

ашылатын болады. Жапония<br />

мен Токио символдарының<br />

біріне айналған<br />

Цукидзиге және оны қоршаған<br />

мейрамханаларға<br />

күн сайын мыңдаған туристер<br />

келетін.<br />

Ол 17 сағат 52 минуттың<br />

ішінде 15 мың шақырымды<br />

артқа тастап, Сингапурдан<br />

ұшып келді.<br />

Ұшақ бортында 150 жолаушы<br />

мен 17 экипаж мүшесі<br />

болған. «Ұшу жеңіл және<br />

жайлы болды. Борттағылар<br />

соншама уақыттың қалай<br />

өткенін байқамай да қалса<br />

Әлемдегі<br />

ең ұзақ рейс<br />

17 сағатқа созылды<br />

Ең ұзақ әрі тоқтаусыз ұшатын коммерциялық<br />

рейстің ұшағы Нью-Йорк әуежайына<br />

қонды.<br />

керек» дейді airlineratings.<br />

com сайтының бас редакторы<br />

Джеффри Томас. Лайнер<br />

Камбоджа, Лаос, Қытай,<br />

Моңғолия және Ресей аумақтарын<br />

басып өткен.<br />

Испанияның Понтеведра қаласында қаланың<br />

үйреншікті шуын құстар мен тұрғындар<br />

дауысы алмастырған.<br />

«Жол қозғалысы жоғалғалы<br />

бұл қалада көлік қозғалтқышы<br />

мен мотоциклдің<br />

дауысын естімейсіз. Оның<br />

орнына қала көшелеріне<br />

шықсаңыз, құстар мен адамдар<br />

дауысын, тіпті, тұрғындардың<br />

кофеге қант салып,<br />

араластырып жатқанын да<br />

анық естисіз. Қалада мұғалімдер<br />

балаларды «Оқушыларымның<br />

біреуі көлік<br />

астына түсіп қалмасын» деген<br />

қорқыныш сезімінсіз жетектеп<br />

жүреді» деп жазады<br />

автор.<br />

Қала мэрі ауысқанға дейін<br />

қаланың бір көшесінен күн<br />

сайын 14 мың көлік өтетін<br />

Осыған дейін Instagram әлеуметтік<br />

желісіндегі ең танымал америкалық<br />

әнші Селена Гомес болған<br />

еді. 29 қазанда танымал әнші Селена<br />

Гоместің оқырмандарының<br />

саны 144,33 мың адамға жетті. Ал<br />

Роналдудың рекордтық саны 144,36<br />

мыңнан асқан. Айта кетейік, Роналду<br />

спортшылар арасында бірінші<br />

орында тұрса, барлық атақты жұлдыздың<br />

ішінде Instagram желісіндегі<br />

бір жарнама жарияланым үшін<br />

алатын ақшалай сыйақысы бойынша<br />

үшінші орында. 2017 жылдың басында<br />

Роналду Instagram желісінде<br />

және көшеде тұрғындардан<br />

көліктер көп болатын. Мәліметке<br />

қарағанда, қазір бұл<br />

қаланың 80 мыңнан астам<br />

тұрғыны бар. «Адамдар өздері<br />

қалаған жерде көлікпен<br />

жүре алмайтынын естігенде,<br />

басында көпшілігі жақтыра<br />

қоймады. Дегенмен, мэрдің<br />

айтуынша, орталықта шаңырақ<br />

көтеріп жатқан жас<br />

жұбайлардың тойына және<br />

адам жерлеу рәсімінде көлікпен<br />

жүруге рұқсат етіледі, бірақ<br />

қалған адамдар жаяу жүрулері<br />

керек. Басты проблема<br />

– қала шетінде көлік қоятын<br />

орындар жетпей жатыр»<br />

дейді қала мэрі Лорес.<br />

Роналду –<br />

Instagram желісіндегі ең<br />

танымал пайдаланушы<br />

"Ювентустың" шабуылшысы Криштиану<br />

Роналду Instagram әлеуметтік желісінде ең танымал пайдаланушы<br />

атанды, оның парақшасын 144,3 миллионнан<br />

астам адам оқиды.<br />

100 миллион оқырман жинай алған<br />

алғашқы ер адам деп танылған<br />

еді.<br />

Айта кетейік, Роналду 2009<br />

жылы "Манчестер Юнайтедтен"<br />

"Реалға" ауысты. Трансфер сомасы<br />

93,4 миллион еуро болды. Содан<br />

9 жылдан кейін, биылғы шілдеде<br />

Роналду туриндік "Ювентуспен"<br />

2022 жылға дейін келісімшартқа<br />

отырды. Келісім сомасы<br />

112 миллион еуроға жетті. Журналистердің<br />

есептеуінше, португалиялық<br />

футболшы секундына бір<br />

еуро табыс табады.<br />

Бетті дайындаған Д.АЙБАР (Мәліметтер интернеттен алынды)


Әлеумет<br />

www.shymkala.kz<br />

№<strong>87</strong> (1626)<br />

2 қараша 2018 жыл<br />

5<br />

Жаңа технология<br />

Қазіргі уақытта құрылысты<br />

жобалау<br />

саласында<br />

жаңа технологиялар туралы<br />

көп айтылып жүр.<br />

Сол технологиялардың<br />

арасында ВІМ (Building<br />

Information modeling) –<br />

ҒИМАРАТТАРДЫ ИНФОР-<br />

МАЦИЯЛЫҚ МОДЕЛДЕУ<br />

ерекше орын алады.<br />

Бұл технологияның элементтері<br />

ертеден өндірістің<br />

әртүрлі саласында қолданылып<br />

келеді. Компьютерлік<br />

технологияның қарқынды<br />

дамуының арқасында құрылыс<br />

саласында кейінгі<br />

20-25 жыл мерзімінде кеңінен<br />

қолданылып жүр. Дүниежүзінің<br />

алдыңғы қатарлы<br />

елдері барлық стратегиялық,<br />

әлеуметтік маңызы бар<br />

ғимараттарды осы технологияны<br />

қолдана отырып салуда.<br />

Ал біздің елімізде бұл<br />

технология кейінгі 4-5 жыл<br />

аралығында шет ел компаниялары<br />

жобалаған нысандарда<br />

ғана қолданылуда.<br />

Елбасының Жолдауында<br />

«Өзіміздікі ғана таңсық,<br />

өзгенікі – қаңсық» деп кері<br />

тартпай, ашық болу, басқалардың<br />

ең озық жетістіктерін<br />

қабылдай білу, табыстың<br />

кілті, әрі ашық зерденің<br />

басты көрсеткіштерінің бірі»<br />

деп атап көрсеткен болатын.<br />

Осыған орай қазіргі<br />

таңда осы озық тәжірибені<br />

елімізде құрылыс нысанының<br />

барлық өмірлік цик-<br />

лында (жобалау, құрылыс<br />

салу, пайдалану, жарамсыз<br />

болғанда оны жою) қолдануды<br />

қолға алу қажет. Осы<br />

өмірлік циклдың 1-ші кезеңінің<br />

жобалау бөліміне<br />

енгізу қажет.<br />

Ал бұл технологияны<br />

енгізгенде қандай пайда<br />

бар деген сұрақ туады. Осы<br />

сұраққа орай дүниежүзіне<br />

белгілі 2014 жылы соғылған<br />

Қытайдағы биіктігі 632м, 121<br />

қабатты Шанхай мұнарасының<br />

(Shanghai Tower) құрылысын<br />

мысалға алайық. Құрылыстың<br />

директоры Цын Гэнің<br />

айтуы бойынша ВІМ-технологиясын<br />

қолдана отырып, алдын-ала<br />

құрама элементтерді<br />

құрудың арқасында:<br />

– құрылыс алаңындағы<br />

жұмыстың көлемі 60%-ға;<br />

– қауіпті және зиянды<br />

жұмыстар- 90%-ға;<br />

– алды-ала құрастыру<br />

жұмыстары-70%-ға төмендеген<br />

және сонымен қатар тек<br />

қана жобалау кезеңінде қателерді<br />

жөндеудің өзінен 16<br />

ВІМ-технологиясы –<br />

құрылыс саласын<br />

дамытудың жаңа<br />

моделі<br />

млн. доллар үнемделген.<br />

Осы мысалдың өзінен бұл<br />

технологияның мүмкіншілігі<br />

зор екенін түсінуге болады.<br />

Қаламыздағы 200-300 жобалау<br />

мекемелер бұл жұмысты<br />

біріге отырып қолға алуы қажет.<br />

Себебі 2020 жылдан бастап<br />

Қазақстанда 1, 2 санатты<br />

құрылыс нысандарының барлығын<br />

ВІМ-технологиясын<br />

пайдалана отырып жобалау<br />

қолға алынбақ. Осыған байланысты<br />

қазірден бастап осы<br />

озық технологияны құрылыс<br />

компаниялары өз мекемелерінде<br />

қолдану үшін дайындық<br />

жұмыстары жүргізілуі<br />

керек.<br />

Қазіргі кезде <strong>Шымкент</strong><br />

және Түркістан қалаларының<br />

бас жоспарын қайта жасау<br />

қолға алынып жатқанда<br />

аталған технологияны қолдану<br />

өте тиімді және ыңғайлы.<br />

Бұл технологияны пайдалана<br />

отырып, каланың, аудандардың,<br />

мөлтек аудандардың, көшелердің<br />

және аулалардың<br />

келбет-көрінісін 3Д проекциясы<br />

түрінде қалаған нүктеде<br />

көруге мүмкіншілік болады.<br />

Ал қаланың жол, инженерлік<br />

жүйелері, жалпы<br />

инфраструктурасы осы технология<br />

бойынша бір жүйеге<br />

енгізілсе, келешекте қаламыздың<br />

қайта жаңғыруына,<br />

қарқынды дамуына септігі<br />

тиер еді.<br />

М. Әуезов атындағы ОҚ-<br />

МУ-дың «Өнеркәсіптік, азаматтық<br />

және жол құрылысы»<br />

кафедрасында қазіргі<br />

уақытта осы бағытта біршама<br />

жұмыстар атқарылып жатыр.<br />

«Құрылыс» мамандығының<br />

оқу жоспарына «Компьютерлік<br />

графика», «Жобалаудағы<br />

заманауи компьютерлік<br />

технологиялар», «Жобалаудағы<br />

ВІМ-технология»<br />

атты жаңа оқу бағдарламалары<br />

енгізіліп отыр. Осы пәндер<br />

бойынша студенттер құрылыстағы<br />

заманауи компьютерлік<br />

бағдарламалар мен<br />

жобалау технологияларымен<br />

танысады және оларды оқып<br />

үйренеді.<br />

Қазіргі кезде ВІМ-ді енгізу<br />

механизмі өте күрделі, ал<br />

ол процесс елімізде енді қолға<br />

алына бастады. ВІМ-үлкен<br />

қаржыны және еңбекті<br />

көп талап етеді, бірақ уақыт<br />

күттірмейтін заман талабы<br />

осылай.<br />

Біздің ойымызша барлық<br />

жобалау мекемелері әп-сәтте<br />

толығымен ВІМ-ге өтуі мүмкін<br />

емес, ал технологияны тек құрылыс<br />

нысанын немесе оның<br />

жеке учаскелерін жобалауға<br />

қолдана отырып, жобаның<br />

қай сатысында ВІМ-ді қолданғанда<br />

тиімділігі жоғары<br />

болатынын қарау керек.<br />

Жоғарыда айтылған проблемалардың<br />

оң және теріс<br />

жақтарын ескере отырып, ВІМ<br />

– бұл құрылыс өндірісін ары<br />

қарай дамытудың және оның<br />

тиімділігін арттырудың келешегі<br />

екендігін сеніммен айтуға<br />

болады.<br />

Жеңісбек Үсенқұлов,<br />

М. Әуезов атындағы<br />

ОҚМУ-дың «Өнеркәсіптік,<br />

азаматтық және жол<br />

құрылысы»<br />

кафедрасының<br />

меңгерушісі,<br />

профессор<br />

Заңнамаға өзгеріс<br />

маусым<br />

Қай нысан<br />

қандай тексеруге<br />

жатады?<br />

Облыстық қоғамдық денсаулық сақтау департаменті<br />

Қазақстан Республикасының<br />

2015 жылғы 29 қазандағы № 375-V Кәсіпкерлік<br />

Кодексі негізінде жүргізілетін бақылау<br />

мен қадағалау заңдылықтарына бірқатар өзгерістер<br />

енгізілгендігін ескертеді.<br />

Осы өзгерістерге байланысты<br />

ерекше тәртіп бойынша<br />

немесе жоспарлы түрде<br />

жарты жылда бір рет тексерілетін<br />

тәуекел дәрежесі<br />

жоғары топтағы эпидемиялық<br />

маңыздылығы жоғары<br />

объектілер, субъектілер саны<br />

азайды.<br />

Ал, мұндай топтағы нысандар<br />

енгізілген өзгерістерге<br />

сәйкес тек профилактикалық<br />

тексеруге жатады. Ерекше<br />

тәртіп бойынша жарты<br />

жылда бір рет тексерілетін<br />

эпидемиялық маңыздылығы<br />

жоғары объектілерге:<br />

– балаларға сүт дайындайтын<br />

асүйлер; кремдік кондитерлік<br />

объектілер; балалар<br />

сауықтыру, санаторлық лагерлері;<br />

балабақшалар; балалар<br />

мен жасөспірімдерге арналған<br />

мектеп-интернаттар;<br />

ұйымдасқан ұжымдардағы<br />

(ауруханалардың ас блогтары,<br />

вахталық кенттері, құрылыс<br />

және өндіріс объектілері,<br />

мектептер) тамақтану<br />

орындары; дәрілік заттарды<br />

дайындау объектілері, дәріханалар;<br />

көліктегі, борттық<br />

қоғамдық тамақтану объектілері;<br />

жолаушыларды тасымалдауды<br />

жүзеге асыратын<br />

ұйымдар және көлік құралдары;<br />

уран шығаратын І<br />

және ІІ санаттағы радиациялық<br />

қауіпті объектілер; емдеу-косметологиялық<br />

объектілері;<br />

ауруханалар, қан<br />

орталықтары жатады.<br />

Профилактикалық бақылау<br />

мен қадағалаудың мақсаты<br />

адам өміріне, денсаулығына<br />

қауіп төндіретін жағдайлардың<br />

алдын алуға бағытталғандықтан,<br />

анықталған<br />

кемшіліктердің қорытындысы<br />

бойынша әкімшілік шара<br />

қолданылмастан, ұйғарым<br />

беріледі.<br />

Профилактикалық бақылау<br />

мен қадағалауға жататын<br />

объектілерге: мектептер,<br />

жатақханалар, коррекциялық<br />

кабинеттер, оңалту<br />

орталықтары, отыратын<br />

орын саны 50-ден асатын тамақтану<br />

объектілері, тамақ<br />

өнімдерін өндіретін объектілер<br />

(сүт, ет, балық, құс, жеміс<br />

өңдеу, май өнімдерін, арнайы<br />

тамақ өнімдерін өндіру,<br />

қант өндіруі объектілері,<br />

алкоголь және алкогольсіз<br />

өнімдерді, ауылшаруашылығы<br />

өнімдерін, аспаздық<br />

және йодталған тұзды өндіру,<br />

диірмендер, наубайханалар,<br />

ауыз су шығаратын объектілер,<br />

тамақ өнімдері сақталатын<br />

қоймалар) кіреді.<br />

Сондай-ақ I және II-класс<br />

қауіптілігі бар өндірістік<br />

объектілер, қауіпті химиялық<br />

өнімдер, пестицидтерді<br />

(улы химикаттарды) сақтайтын<br />

қоймалар, вакциналарды<br />

және иммундық биологиялық<br />

препараттарды, дезинфекция,<br />

дезинсекция,<br />

дератизация құралдары<br />

мен препараттарын сақтау<br />

және тасымалдау объектілері,<br />

фитнес клубтар, орын<br />

саны 20-дан жоғары бассейндер,<br />

моншалар және сауналар,<br />

санаторий объектілері,<br />

вахталық кенттер, су қоймалары,<br />

демалыс орындары,<br />

орталықтандырылмаған<br />

және орталықтандырылған<br />

шаруашылық-ауыз су жүйелері,<br />

санаторлық-сауықтыру<br />

ұйымдары, зертханалардың<br />

барлық түрі, емханалар, консультациялық-диагностикалық<br />

объектілер, медициналық<br />

орталықтар, наркологиялық,<br />

психиатриялық ауруханалар,<br />

мүгедектер үйлері,<br />

стоматологиялық объектілер<br />

жатады.<br />

Эпидемиялық маңыздылығы<br />

елеусіз топтағы<br />

субъектілерге (объектілерге)<br />

ерекше тәртіппен және<br />

профилактикалық тексерулер<br />

жүргізілмейді, бұл объектілерге<br />

Кәсіпкерлік кодексінің<br />

144 бабының 3 тармағына<br />

сәйкес, адамның<br />

өміріне, денсаулығына, қоршаған<br />

ортаға зиян келтірілгені,<br />

не келтіру қатері туралы<br />

нақты фактілер бойынша<br />

түскен прокуратура органдарының<br />

тапсырмалары, мемлекеттік<br />

органдардың жүгінуі,<br />

жеке және заңды тұлғалардың<br />

өтініштері негізінде<br />

жоспардан тыс тексерулер<br />

жүргізіледі. Сонымен қатар,<br />

«Рұқсаттар және хабарламалар<br />

туралы» заңның негізінде<br />

эпидемиологиялық маңыздылығы<br />

елеусіз топтағы<br />

субъектілер (объектілер) қызметін<br />

бастар алдында немесе<br />

қызметін тоқтатқан кезде<br />

аумақтық қоғамдық денсаулық<br />

сақтау басқармаларына<br />

хабарлама беруі тиіс.<br />

Н.Нышанов,<br />

Облыстық қоғамдық<br />

денсаулық сақтау<br />

департаментінің<br />

басшысы<br />

Жылыту науқанында пешті<br />

дұрыс пайдалану керек<br />

Пешпен жылыту кезіндегі<br />

өрт қауіпсіздігі қағидасын<br />

бұзу өрттің шығуына<br />

себеп болуы мүмкін.<br />

Осыған байланысты келесі<br />

ережелерді сақтау қажет:<br />

1) пеш оттығы есігінің алдынан<br />

өлшемі 0,5х0,7 метр<br />

металл болат болатын жылу<br />

оқшаулағыш материал қабатын<br />

орналастыру қажет;<br />

2) оттық есігінен бастап<br />

қарама-қарсы есікке<br />

дейін қашықтықты<br />

кемінде 125 сантиметр<br />

етіп жасау қажет. Егер қабырға<br />

немесе далда жанбайтын<br />

материалдан жасалған<br />

болса, онда есікке<br />

қарсы ауданға оттық<br />

Төтенше жағдай<br />

Адамдар мен мүліктерді<br />

сақтау бойынша<br />

жедел шараларды<br />

қабылдайтын<br />

құтқарушылар мен<br />

өрт сөндірушілерді шақырту<br />

үшін «101» немесе<br />

«112» телефондарын<br />

әрбір адам білуі тиіс.<br />

Құтқару қызметтерін дер<br />

кезінде, уақытында шақыру<br />

азаматтардың өмірі мен<br />

мүлкін құтқарады. Алайда,<br />

өрт сөндіру бөлімдері кейбір<br />

жағдайларда жалған шақыртуларға<br />

да кез болып жатады.<br />

Өкінішке қарай бірқатар<br />

жағдайларда құтқару командалары<br />

біреулердің қоңырау<br />

шалып жалған ақпарат бергенін<br />

шақырылған орынға<br />

келгенде бір-ақ біледі. 101<br />

немесе 112 желісіне жалған<br />

хабарлама берген азаматтар<br />

дәл сол уақытта басқа<br />

біреулердің өміріне қауіп<br />

тудыратындай жағдай болуы<br />

мүмкін екенін неге ескермейді?<br />

ІІМ Төтенше жағдайлар<br />

комитетінің Бірыңғай кезекші-диспечерлік<br />

қызмет<br />

басқармасы қызметкерлері<br />

жалған ақпарат беру қоңырауларын<br />

екі топқа бөледі:<br />

біреулері қоңырау шалғанда<br />

қателесіп ақпарат берсе,<br />

екіншілері белгілі бір себептермен<br />

қасақана дабыл қағады.<br />

Мысалы, шалағайлықпен<br />

қате ақпарат беретін<br />

адамдар ыстық судың буын<br />

немесе дәнекерлеу жұмыстарын<br />

жүргізу кезіндегі түтінді<br />

өртке ұқсатып өрт болып жатыр<br />

деген хабарлама беруі<br />

мүмкін. Мұндай қоңыраулар<br />

да жалған дабыл қағу,<br />

бірақ заңмен жауапкершілікке<br />

тартылмайды. Екінші түрі<br />

– бұл белгілі бір мақсатпен,<br />

яғни құтқару қызметтеріне<br />

қоңырау соғу арқылы жалған<br />

дабыл көтеру. Ондай шақырулар<br />

заңмен қатал жазаланады.<br />

ойығының ауданынан екі<br />

есе артық болатын жылу<br />

шағылдырғыш экран орнату<br />

қажет;<br />

3) қабырға ойығына тас<br />

пеш орнату кезінде пеш пен<br />

қабырға арасына 28 сантиметр<br />

саңылау жасау қажет.<br />

Осы аралыққа термо оқшаулағыш<br />

қабатын салып, кейін<br />

оны қалыңдығы бір кірпіштей<br />

кірпіш қабатымен бітеу<br />

қажет;<br />

4) тастың сыртқы қабаты<br />

мен қабырға немесе жанбайтын<br />

материалдардан жасалған<br />

далда арасындағы<br />

кеңістік қабырғадағы немесе<br />

далдағы жанбайтын материалдан<br />

жасалған қорғағыш<br />

қабатының құрылғысымен<br />

26 сантиметрге тең<br />

болу қажет;<br />

5) кірпіш түтін құбырының<br />

сыртқы қабатымен<br />

жанғыш жабын (тор,<br />

шатыр тіреуіші) құрылымдары<br />

арасына жанбайтын<br />

оқшаулағыш материалмен<br />

толтырылған, қалыңдығы<br />

13 сантиметрден кем<br />

емес саңылау қарастырылуы<br />

қажет.<br />

Жомарт Айтбаев,<br />

<strong>Шымкент</strong><br />

қаласындағы № 4 Өрт<br />

сөндіру бөлім<br />

бастығының<br />

орынбасары,<br />

азаматтық қорғау<br />

майоры<br />

Жалған шақыртулар қылмыс<br />

жасағанмен тең<br />

Құқық қорғау, құтқару<br />

органдары үшін әрбір қоңырау<br />

қымбатқа түсетіні<br />

белгілі. Бұзақылық ниетпен<br />

өрт сөндіру мен құтқару<br />

қызметтеріне жалған<br />

шақ ыру жасаған азамат<br />

әкімшілік жауапкершілікке<br />

тартылатын білуі тиіс. Облыстық<br />

Төтенше жағдайлар<br />

департаменті қызметкерлері<br />

үшін жалған шақыртушының<br />

жауапкершілікке<br />

тартылғаны маңызды<br />

емес, олар үшін ең алдымен<br />

адамдардың өмірі мен<br />

әл-ауқатының қауіпсіздігі<br />

үшін маңызды. <strong>Шымкент</strong> қаласының<br />

тұрғындары, егер<br />

сіздерде өрт сөндірушілер<br />

мен құтқарушыларға көмек<br />

беру мүмкіндігіңіз жоқ болса,<br />

онда зияныңызды тигізбегеніңіз<br />

абзал.<br />

С.Абдиханов,<br />

№3 ӨСБ-нің бастық<br />

орынбасары, азаматтық<br />

қорғау капитаны


6<br />

№<strong>87</strong> (1626)<br />

2 қараша 2018 жыл<br />

Ресми<br />

www.shymkala.kz<br />

<strong>Шымкент</strong> қаласының әкімдігі<br />

ҚАУЛЫ<br />

ЖОБА<br />

<strong>Шымкент</strong> қаласы №____ «____» ______20___ж.<br />

<strong>Шымкент</strong> қаласының<br />

елдімекендерінің көшелерін күтіп - ұстау,<br />

ағымдағы, орташа және күрделі жөндеу<br />

кезінде орындалатын жұмыстар түрлерінің<br />

сыныптамасын бекіту туралы<br />

р/с<br />

№<br />

Қала әкімі<br />

Түсіндірме жазбада көрсетілуге<br />

тиіс мәліметтердің тізбесі<br />

«Қазақстан Республикасындағы<br />

жергілікті мемлекеттік<br />

басқару және өзін-өзі<br />

басқару туралы» Қазақстан<br />

Республикасының 2001 жылғы<br />

23 қаңтардағы Заңының<br />

27-бабының 2-тармағына және<br />

37 бабына, «Aвтомобиль жолдары<br />

туралы» Қазақстан Республикасының<br />

2001 жылғы 17<br />

шілдедегі Заңының 13 бабының<br />

1-1 тармағының 6-8) тармақшасына<br />

сәйкес, <strong>Шымкент</strong><br />

қаласының әкімдігі ҚАУЛЫ<br />

ЕТЕДІ:<br />

1. <strong>Шымкент</strong> қаласының елді<br />

мекендерінің көшелерін күтіп -<br />

ұстау, ағымдағы, орташа және<br />

күрделі жөндеу кезінде орындалатын<br />

жұмыстар түрлерінің<br />

сыныптамасы осы қаулыға қосымшаға<br />

сәйкес бекітілсін.<br />

2. «<strong>Шымкент</strong> қаласы әкімі<br />

аппараты» мемлекеттік мекемесі<br />

Қазақстан Республикасының<br />

заңнамалық актілерінде<br />

белгіленген тәртіпте:<br />

1) осы қаулыны аумақтық<br />

әдiлет органында мемлекеттiк<br />

тiркеудi;<br />

2) осы қаулыны мемлекеттiк<br />

тiркелген күннен бастап<br />

күнтiзбелiк он күн iшiнде<br />

оның көшiрмесiн баспа және<br />

электронды түрде қазақ және<br />

орыс тiлдерiнде Қазақстан Республикасы<br />

нормативтiк құқықтық<br />

актiлерiнiң эталондық бақылау<br />

банкiне ресми жариялау<br />

және енгiзу үшiн «Республикалық<br />

құқықтық ақпарат орталығы»<br />

шаруашылық жүргiзу<br />

құқығындағы республикалық<br />

мемлекеттiк кәсiпорнына<br />

жiберудi;<br />

3) осы қаулы мемлекеттiк<br />

тiркелген күннен бастап күнтiзбелiк<br />

он күн iшiнде оның көшiрмесiн<br />

ресми жариялау үшiн<br />

<strong>Шымкент</strong> қаласында таралатын<br />

мерзiмдi басылымдарға<br />

жiберудi;<br />

4) осы қаулыны оны ресми<br />

жариялағаннан кейiн <strong>Шымкент</strong><br />

қаласы әкiмдiгiнiң интернет-ресурсында<br />

орналастыруды<br />

қамтамасыз етсiн.<br />

3. Осы қаулы оның алғашқы<br />

ресми жарияланған күнiнен<br />

бастап қолданысқа енгiзiледi.<br />

4. Осы қаулының орындалуын<br />

бақылау қала әкiмiнiң<br />

бірінші орынбасары Қ.Нұртайға<br />

жүктелсiн.<br />

Ғ.Әбдірахымов<br />

<strong>Шымкент</strong> қаласының елді мекендерінің<br />

көшелерін күтіп-ұстау, ағымдағы, орташа<br />

және күрделі жөндеу кезінде орындалатын<br />

жұмыстар түрлерінің сыныптамасын<br />

бекіту туралы қаулы жобасына<br />

түсіндірме жазба<br />

Ә з і р л е у ш і<br />

м е м л е к е т т і к<br />

органның ақпараты<br />

1 Жобаны әзірлеуші мемлекеттік орган «<strong>Шымкент</strong> қаласының<br />

жолаушылар көлігі<br />

және автомобиль<br />

жолдары басқармасы»<br />

мемлекеттік мекемесі<br />

2 Тиісті нормативтік құқықтық<br />

актілерге, Қазақстан Республикасы<br />

ратификациялаған халықаралық<br />

шарттардың нормаларына, сондай-ақ<br />

Қазақстан Республикасы қатысушысы<br />

болып табылатын халықаралық<br />

ұйымдардың шешімдеріне, Үкімет<br />

пен Кеңсе басшылығының хаттамалық<br />

және өзге де тапсырмаларына сілтеме<br />

жасай отырып, жобаны қабылдаудың<br />

негіздемесі және/немесе оны қабылдау<br />

қажеттілігінің басқа да негіздемесі<br />

3 Жоба бойынша қаржылық<br />

шығындардың қажеттілігі және оның<br />

қаржылық қамтамасыз етілуі, оның<br />

ішінде қаржыландыру көзі, сондай-ақ<br />

қажет болған жағдайда Республикалық<br />

бюджет комиссиясының шешімі<br />

(тиісті есептеулер, қаржыландыру<br />

көзіне сілтеме, Республикалық бюджет<br />

комиссиясы шешімінің көшірмесі<br />

міндетті түрде түсіндірме жазбаға қоса<br />

беріледі)<br />

4 Жоба қабылданған жағдайда<br />

болжанатын әлеуметтік-экономикалық<br />

және/немесе құқықтық салдарлар<br />

5 Нақты мақсаттар, күтілетін<br />

нәтижелердің мерзімі<br />

6 Жобада қаралатын мәселелер<br />

бойынша бұрын қабылданған<br />

нормативтік-құқықтық актілер және<br />

олардың іске асырылу нәтижелері туралы<br />

мәліметтер<br />

7 Енгізілетін жоба қабылданған жағдайда<br />

заңнаманы оған сәйкес келтіру қажеттігі<br />

(басқа нормативтік құқықтық актілерді<br />

қабылдаудың немесе қолданыстағы<br />

актілерге өзгерістер және/немесе<br />

толықтырулар енгізудің талап етілетінін<br />

көрсету) не ондай қажеттіліктің болмауы<br />

8 Реттеушілік әсерге талдау жүргізу<br />

нәтижелері туралы ақпарат (ол бар болса)<br />

9 Жобаның Қазақстан Республикасы<br />

ратификациялаған халықаралық<br />

шарттарға және Қазақстан Республикасы<br />

қатысушысы болып табылатын<br />

халықаралық ұйымдардың шешімдеріне<br />

сәйкестігі<br />

10 Премьер-Министрдің тапсырмасы<br />

бойынша басқа ұйымдарда қосымша<br />

сараптама (құқықтық, лингвистикалық,<br />

экономикалық, экологиялық, қаржы және<br />

басқа да) жүргiзiлген жағдайда, оның<br />

нәтижелері<br />

11 Қазақстан Республикасы<br />

Премьер-Министрі Кеңсесінің Басшысы<br />

мен Қазақстан Республикасы Байланыс<br />

және ақпарат министрінің 2011 жылғы<br />

20 мамырдағы № 25-1-32қпү/22П-қпү<br />

бірлескен бұйрығымен бекітілген<br />

"Қазақстан Республикасы Үкіметінің<br />

мобильдік кеңсесі" ақпараттық жүйесінде<br />

беруге рұқсат етілген қызметтік ақпарат<br />

тізбесіне сәйкес мемлекеттік құпия және<br />

(немесе) қызметтік ақпарат қамтылған<br />

жобаларды қоспағанда, жобаларды<br />

және оларға материалдарды Үкімет<br />

мүшелерінің мобильдік құрылғыларына<br />

"Қазақстан Республикасы Үкіметінің<br />

мобильдік кеңсесі" ақпараттық жүйесі<br />

арқылы беру мүмкіндігі<br />

12 Жобаны мемлекеттік органның<br />

интернет-ресурсында (веб-сайтта,<br />

интернет-порталда, сондай-ақ ашық<br />

нормативтік құқықтық актілердің<br />

интернет-порталында орналастыру<br />

туралы ақпарат (күні, байт саны)<br />

13 Тауарларды сатуға, көрсетілетін<br />

қызметтерге немесе зияткерлік меншік<br />

құқықтарына қатысты жобаны,<br />

сондай-ақ әлеуметтік мәні бар қаулының<br />

жобасына баспасөз релизін орналастыру<br />

туралы ақпарат уәкілетті мемлекеттік<br />

органдардың интернет-ресурстарында<br />

орналастырылады<br />

14 Халықаралық шартты ратификациялау<br />

қажеттілігі туралы ақпарат<br />

«Қазақстан<br />

Республикасындағы<br />

жергілікті мемлекеттік<br />

басқару және<br />

өзін-өзі басқару<br />

туралы» Қазақстан<br />

Республикасының 2001<br />

жылғы 23 қаңтардағы<br />

Заңының 27-бабының<br />

2-тармағына,<br />

«Автомобиль жолдары<br />

туралы» Қазақстан<br />

Республикасының 2001<br />

жылғы 17 шілдедегі<br />

Заңының 13-бабының<br />

6-8) тармақшасына<br />

сәйкес әзірленді.<br />

Жоқ<br />

Жоқ<br />

<strong>Шымкент</strong> қаласының<br />

елді мекендерінің<br />

көшелерін күтіп-ұстау,<br />

ағымдағы, орташа<br />

және күрделі жөндеу<br />

кезінде орындалатын<br />

жұмыстар түрлерінің<br />

сыныптамасын бекіту<br />

мақсатында<br />

Жоқ<br />

Жоқ<br />

Жоқ<br />

Ия<br />

Жоқ<br />

Жоқ<br />

Жоқ<br />

Жоқ<br />

Жоқ<br />

<strong>Шымкент</strong> қаласының елдімекендерінің көшелерін күтіп-ұстау, ағымдағы, орташа<br />

және күрделі жөндеу кезінде орындалатын жұмыстар түрлерінің<br />

Сыныптамасы<br />

1. Жалпы ережелер<br />

1. Осы автомобиль жолдарын және көшелерін<br />

күтіп ұстау, ағымдағы, орташа және<br />

күрделі жөндеу кезінде орындалатын жұмыс<br />

түрлерінің сыныптамасы(бұдан әрі - Сыныптама)<br />

автомобиль жолдарын (бұдан әрі - Автомобиль<br />

жолдары) күтіп ұстау, ағымдағы, орташа<br />

және күрделі жөндеу кезінде орындалатын<br />

жұмыс түрлерін белгілейді.<br />

2. Сыныптама жол-жөндеу жұмыстарының<br />

көлемдерін негіздеу және оларды орындау<br />

үшін республикалық және жергілікті бюджеттерден<br />

бөлінетін қаржы қаражаттарын есептеу<br />

үшін қолданылады.<br />

3. Осы Сыныптамада мынадай анықтамалар<br />

қолданылады:<br />

1) автомобиль жолдарын басқарушылар –<br />

автомобиль жолдарының меншік иелері болып<br />

табылатын немесе шаруашылық жүргізу<br />

немесе жедел басқару құқығындағы автомобиль<br />

жолдарын басқару қызметін жүзеге<br />

асыратын жеке және заңды тұлғалар;<br />

2) автомобиль жолдары мен жол құрылыстарын<br />

пайдалануды басқару – бұл үнемді негізделген<br />

жол-жөндеу жұмыстарының стратегиясын<br />

әзірлеу арқылы оларға диагностикалау<br />

мен мониторинг жүргізудің негізінде автомобиль<br />

жолдары мен жол құрылыстарының қажетті<br />

техникалық деңгейін және көліктік-пайдалану<br />

жай-күйін қамтамасыз ету бойынша<br />

ұйымдық және регламенттейтін кешені;<br />

3) автомобиль жолдарының жай-күйіне<br />

мониторинг жүргізу – бұл пайдалану және<br />

қоршаған ортаның ықпал етуі нәтижесінде<br />

мүмкін болатын антропогендік өзгерістердің<br />

жай-күйін қадағалау мен бақылау, бағалау<br />

мен болжамдау жүйесі;<br />

4) автомобиль жолдарын маршрутты жөндеу<br />

тәсілі – бұл көлік қозғалысы үшін қауіпті<br />

ақаулықтарды жою жергілікті учаскелердегі<br />

жол жабынының тегістігін қалпына келтіру<br />

жұмыстарын қоса алғанда, маршрут бойынша<br />

орындалатын жөндеу кешені;<br />

5) жол жамылғысы – бұл автокөлік құралдарынан<br />

түсетін салмақты қабылдайтын және<br />

оны топыраққа беретін автомобиль жолдарының<br />

бөлінген белдеулерінің шегіндегі көп қабатты<br />

құрылғы;<br />

6) жол жамылғысы қызметінің жөндеу аралық<br />

мерзімі – бұл жол құрылысының көтеру<br />

қабілеттілігін (күшейту) арттырумен байланысты<br />

кезекті күрделі жөндеуге дейінгі құрылыс,<br />

қайта жаңарту немесе күрделі жөндеуден<br />

кейін жолды пайдалануға тапсырған<br />

күннен басталған кезең;<br />

7) жол жабыны қызметінің жөндеу аралық<br />

мерзімі – бұл тозу қабатын қалпына келтіру<br />

және тегістілік пен көлік қозғалысының қарқындылығы<br />

бойынша қажетті маңыздылығына<br />

дейін ұқсас сапаларын орнына келтірумен<br />

және ақауларды жоюмен байланысты кезекті<br />

орташа жөндеу орындауға қажеттілік туындағанға<br />

дейін құрылыс, қайта жаңарту, күрделі<br />

немесе орташа жөндеуден кейін жолды<br />

пайдалануға тапсырған уақыт кезеңі;<br />

8) жол-жөндеу жұмыстарының стратегиясы<br />

– бұл бөлінетін ресурстарды тиімді пайдалану<br />

кезінде автомобиль жолдары мен жол<br />

құрылыстары желісінің көліктік-пайдалану<br />

жай-күйін сақтау және жақсарту бойынша аса<br />

тиімді ұзақ уақытты техникалық шешімдерді<br />

және басқаратын ықпал етулер кешені;<br />

9) жол жүру үшін төлем ақы алу бағдарламалық-аппараттық<br />

кешені – жол жүруге төлем<br />

ақы алу үшін арналған автомобиль жолдарының<br />

жабдықтар, бағдарламалық қамтамасыз<br />

ету және элементтер жиынтығы.<br />

10) зияткерлік көлік жүйесі (ЗКЖ) – автомобиль<br />

жолдарын әкімшілік-шаруашылық<br />

басқару тапсырмаларын қызметтік және ақпараттық<br />

деңгейде шешетін, ғаламдық қызметтер<br />

мен процестерді құрайтын интеграцияланған<br />

мәліметтерді жинау, өндеу және<br />

сақтауды; ақпараттың орталықтандырылған<br />

интеграцияланған массивтерін қамтамасыз<br />

ететін, интеграцияны қолданбалы бағдарламалық<br />

қамтамасыз ету және енгізуді қамтамасыз<br />

ету мәліметтерін басқару, бірыңғай<br />

бизнес-ережелер бойынша мәліметтерді түзету<br />

және қол жеткізу, шаруашылық-өндірістік<br />

есептерді жүргізу жүйесін, өзінің ішкі сәулеттілігі,<br />

қызметтері, процестерді және жоғары<br />

санаттағы автомобиль жолдарында көлік<br />

құралдарының қажетті өткізу қабілеттілігін<br />

және қауіпсіздігін қамтамасыз ететін мәліметтері<br />

бар жол қозғалысын басқару жүйесін<br />

қамтамасыз ететін, өз құрамында Жүйені<br />

Басқару Орталығы бар жол қозғалысын<br />

басқару мен жол жүру үшін ақы жинау және<br />

қозғалысты басқару кешені.<br />

11) көлік құралдарының қозғалысын бақылау<br />

және мониторингіне арналған өлшеу<br />

құралдары, жабдықтар мен бағдарламалық<br />

қамтамасыз ету – жалпы пайдаланымдағы<br />

автомобиль жолдары бойынша автокөлік<br />

құралдарының қозғалысын бақылауды және<br />

мониторингті қамтамасыз ететін жабдықтар<br />

кешені.<br />

12) автомобиль жолдарын қысқы күтіп ұстау<br />

– автомобиль жолдарын және ондағы құрылыстарды<br />

қар басып қалудан қорғауға, оны<br />

уақтылы тазартуға және жол жамылғысының<br />

қысқы тайғақтығымен күресуге байланысты<br />

айрықша жұмыстар кешені.<br />

4. Автомобиль жолдарының құрамына мыналар<br />

кіреді: бөлінген белдеулер, жолдардың<br />

құрылымдық элементтері, жолдарды жайластыру<br />

және абаттандыру, су жібергіш және су<br />

өткізгіш құрылыстар, көпірлер, жол өткізгіштері,<br />

көлік айрықтары, су доғалары, үңгі жолдар,<br />

қорғау галереялары, жол қозғалысының<br />

қауіпсіздігін арттыруға арналған құрылыстар<br />

мен құрылғылар, орман алқаптары, гүлзарлар,<br />

гүл бақтары, гүл бақшалары, қолдан<br />

отырғызылған ағаштар, мемлекеттік меншік<br />

болып табылатын желілі тұрғын үй ғимараттары<br />

мен жол-пайдалану қызметтерінің кешендері,<br />

жол жүру, ИТЖ үшін ақы алу бағдарламалық-аппарат<br />

кешені және өлшеу құралдары,<br />

автокөлік құралдарының қозғалысын<br />

бақылау және мониторингі үшін жабдықтар<br />

мен бағдарламалық қамтамасыз ету, және<br />

белгіленген габариттің шегінде олардың төбесіндегі<br />

ауа кеңістігі.<br />

5. Автомобиль жолдары мен ондағы құрылыстарды<br />

пайдалану жұмыстарын жүргізуге<br />

нақты бөлінген қаржы ресурстары автомобиль<br />

жолдары мен ондағы құрылыстардың<br />

көліктік-пайдалану жай-күйін тексеру<br />

және диагностикалау материалдары негізінде<br />

белгіленген өткізілетін жөндеу іс-шараларының<br />

түрлеріне және жол-жөндеу жұмыстарының<br />

әзірленген стратегиясына қарай<br />

бөлінеді.<br />

6. Автомобиль жолдарын күтіп ұстау, ағымдағы,<br />

орташа және күрделі жөндеулер кезінде<br />

орындалатын сыныпталатын жұмыс түрлері<br />

жол саласында қолданылатын осы жұмыс түрлерінің<br />

нормативтік-техникалық құжаттарының<br />

талаптарына сәйкес орындалады.<br />

7. Автомобиль жолдары мен ондағы құрылыстарды<br />

пайдалануды басқару өзіне келесі<br />

ұйымдық және реглементтік іс-шараларды<br />

енгізеді:<br />

1) жол-жөндеу жұмыстарының стратегиясын<br />

негіздеу және қажетті қаржы ресурстарын<br />

жоспарлау;<br />

2) автомобиль жолдары мен ондағы құрылыстарды<br />

сақтауды қамтамасыз ету және<br />

оларды уақытынан бұрын тозудан алдын<br />

ала сақтау;<br />

3) алдыңғы қатарлы тәжірибе және ғылым<br />

мен техникаға қол жеткізу негізінде автомобиль<br />

жолдары мен ондағы құрылыстарды<br />

жөндеу мен күтіп ұстауды қоса алғанда,<br />

жобалау, салу, қайта жаңарту, пайдалану<br />

бойынша нормативтік-техникалық базаны<br />

жетілдіру;<br />

4) технологияны жетілдіру және автомобиль<br />

жолдары мен ондағы құрылыстарды<br />

жөндеу мен күтіп ұстау жұмыстарын ұйымдастыру;<br />

5) автомобиль жолдары мен ондағы құрылыстарды<br />

пайдалануды басқару жұмыстарын<br />

орындауды ұйымдастыру, басқару, реттеу<br />

және бақылау;<br />

6) технологиялық ілеспе жөнделген учаскелердің<br />

мониторингін ұйымдастырумен, автомобиль<br />

жолдарын ағымдағы,орташа және күрделі<br />

жөндеу бойынша жұмыстардың шегінде<br />

автомобиль жолдарының тәжірибелі учаскелерін<br />

ғылыми, техникалық сүйемелдеу және<br />

мониторинг.<br />

8. Автомобиль жолдары мен ондағы құрылыстарды<br />

диагностикалау мен мониторинг<br />

жүргізу іс-шараларының құрамына мына жұмыс<br />

түрлері кіреді:<br />

1) жолдар мен жол құрылыстарын оларды<br />

күтіп ұстау сапасын бағалау арқылы жүйелі<br />

түрде (көктемгі, күзгі және айлық) тексеру;<br />

2) жолдар мен жол құрылыстарының техникалық<br />

деңгейін және көліктік-пайдалану<br />

жай-күйін бағалау арқылы көзбен шолу және<br />

аспаптық тексеру, жолдар мен жол құрылыстарын<br />

паспорттандыру;<br />

3) жолдардағы көлік қозғалысының қарқындылығы<br />

мен құрамын есепке алу;<br />

4) жолдар мен жол құрылыстарының техникалық<br />

деңгейі және көліктік-пайдалану жайкүйі<br />

туралы бағдарламалық қамтамасыз етуге<br />

сәйкес мәліметтер банкісін құру, үнемі жаңарту<br />

және жұмыс күйінде ұстау;<br />

5) ғылыми-техникалық сараптама және<br />

объектілерді инспекциялау, соның ішінде<br />

жедел шешімдер қабылдауды талап ететін<br />

төтенше жағдайларда және өзге жағдайларда<br />

материалдар мен жұмыстардың сапасын<br />

бағалау.<br />

9. Жол-жөндеу жұмыстарының стратегиясын<br />

негіздеу және қаржы ресурстарын жоспарлау<br />

іс-шараларының құрамына мына жұмыстар<br />

кіреді:<br />

1) жол және жол құрылыстарының көлікпайдалану<br />

жай-күйі туралы деректердің бірыңғай<br />

ақпараттың банкін құру, әкімшілік<br />

ету және басқару;<br />

2) жол және жол құрылыстарының көлікпайдалану<br />

жай-күйі туралы деректердің ақпараттық<br />

банктің талдауының негізінде<br />

күтіп ұстау және жөндеу бойынша жұмыстарды<br />

негіздеу;<br />

3) жолдар желісінің жай-күйін болжамдау<br />

арқылы жол-жөндеу жұмыстарының стратегиясын<br />

өңдеу. Жол-жөндеу жұмыстарының<br />

ағымдағы және перспективалық жоспарларын,<br />

соның ішінде жолдардың желісін күтіп<br />

ұстау жоспарларын құру;<br />

4) жолдар желісін қажетті пайдалану үшін<br />

жай-күйінде сақтау және күтіп ұстау үшін қажетті<br />

қаржы ресурстарын жоспарлау;<br />

5) жол қозғалысының қауіпсіздігін арттыру<br />

және жол-көлік оқиғалары (бұдан әрі -<br />

ЖКО) шоғырланатын жерлерді жою бағдарламаларын<br />

әзірлеу.<br />

10. Жолдарда көлік қозғалысының<br />

қауіпсіздігі мен жайлылығын ұйымдастыру<br />

және қамтамасыз ету іс-шараларының құрамына<br />

мынадай жұмыстар кіреді:<br />

1) автокөлік ағындары қозғалысының<br />

тәртібін оқып-білу, жолдарды белгілеу сызбасын<br />

әзірлеу, жол белгілерін дислокациялау,<br />

қозғалыс жылдамдығын реттеу, қозғалысты<br />

басқарудың автоматтандырылған жүйесін<br />

ұйымдастыру;<br />

2) ЖКО талдау, ЖКО болған орындарды<br />

тексеру, себептерін анықтау және жол қозғылысы<br />

қауіпсіздігінің талаптарын жақсарту<br />

ұсыныстарын дайындау;<br />

3) қозғалыс қауіпсіздігіне қарай аса қауіпті<br />

жол учаскелерін анықтау және авариялардың<br />

алдын алуға арналған профилактикалық ісшараларды<br />

әзірлеу;<br />

4) бөлінген белдеулер шегінде құрылыс<br />

жұмыстарын өндіруді келісу;<br />

5) коммуникациялар мен инженерлік желілері<br />

бар автомобиль жолдары мен құрылыстардың<br />

қиылысу мен жанасуына техникалық<br />

талаптарды әзірлеуді келісу;<br />

11. Автомобиль жолдары мен жол құрылыстарын<br />

сақтауды қамтамасыз ету және<br />

оларды уақытынан бұрын тозудан сақтап<br />

қалу іс-шараларының құрамына мынадай<br />

жұмыстар кіреді:<br />

1) автомобиль жолдарын пайдалану және<br />

оларды қорғау тәртібін бұқаралық ақпарат<br />

құралдарында насихаттау;<br />

2) ірі габаритті және ауыр салмақты көлік<br />

құралдарының жол жүруін келісу;<br />

3) үлкен салмақты көліктердің жол жамылғысы<br />

мен жол құрылыстарының сақталуына<br />

ықпал етуіне талдау жасау және қолайсыз ауарайы<br />

жағдайларында, сондай-ақ жол жамылғысы<br />

жеткіліксіз мықтыланған әлсіз учаскелерде<br />

үлкен салмақты көліктердің қозғалысын<br />

шектеуді немесе ұйымдастыруды қамтамасыз<br />

ету ұсыныстарын әзірлеу.<br />

12. Автомобиль жолдары мен жол құрылыстарын<br />

жөндеу мен күтіп ұстау технологиясы<br />

мен ұйымдастыруды қоса алғанда,<br />

оларды жөндеу мен күтіп ұстаудың нормативтік-техникалық<br />

базасын жетілдіру және<br />

өзектендіру іс-шараларының құрамына мынадай<br />

жұмыстар кіреді:<br />

1) автомобиль жолдары мен ондағы құрылыстарды<br />

жөндеу мен күтіп ұстауды қоса алғанда,<br />

жобалау, салу, қайта жаңарту, пайдалану<br />

жөніндегі нормативтік-техникалық базаны<br />

және нормативтік-техникалық құжаттарды<br />

тексеру, жаңарту және жетілдіруді<br />

қоса алғанда стандарттаудың және оларды<br />

іске асырудың перспективалы және ағымдағы<br />

жоспарларын құру;<br />

2) автомобиль жолдары мен жол құрылыстарын<br />

салу, жөндеу және күтіп ұстау бойынша<br />

жаңа технологияларға, машиналарға<br />

және құрал-жабдықтарға хронометражды<br />

жұмыстар жүргізу арқылы нормалар мен бағаларды<br />

әзірлеу;<br />

3) автомобиль жолдары мен ондағы құрылыстарды<br />

жөндеу мен күтіп ұстау тәжірибесіне<br />

енгізу бойынша нұсқаулықтар мен қорытындыларды<br />

әзірлеу арқылы технологиялар,<br />

машиналар және құрал-жабдықтар бойынша<br />

әлемдік тәжірибеге және ғылым мен техникаға<br />

қол жеткізуді оқып-білу;<br />

4) тәжірибелі-сараптамалық, тәжірибеліқұрастырмалы<br />

жұмыстар және жаңа материалдар,<br />

құрылғылар, технологиялар, машиналар<br />

және құрал-жабдықтарды сүйемелдеу<br />

және енгізу бойынша ғылыми-техникалық<br />

сүйемелдеу;<br />

5) автомобиль жолдары мен ондағы құрылыстарын<br />

жөндеу мен күтіп ұстау саласындағы<br />

жұмыс бағдарламалық өнімдерін жетілдіру<br />

және оларды жұмыс күйінде ұстау;<br />

6) автомобиль жолдары мен жол құрылыстарының<br />

ұзақтылығын және үнемділігін арттыру<br />

мақсатында оларды жөндеу мен күтіп<br />

ұстау саласындағы өзекті проблемалар бойынша<br />

іздестіру және инновациялық жұмыстары.<br />

13. Автомобиль жолдары мен жол құрылыстарының<br />

пайдаланылуын басқаруды<br />

ұйымдастыру, үйлестіру, реттеу және бақылау<br />

іс-шараларының құрамына мынадай жұмыстар<br />

кіреді:<br />

1) автомобиль жолдары мен жол құрылыстарының<br />

желісін күтіп ұстау бойынша жолжөндеу<br />

жұмыстарының орындалуын үйлестіру<br />

және реттеу;<br />

2) жолдар мен жол құрылыстарын кезеңді<br />

есепке алу, есептілікті жасау;<br />

3) жолдарды күтіп ұстау мен ағымдағы<br />

жөндеу кезінде сапаны бақылауды ұйымдастыру,<br />

бақылау жүйесін жетілдіру және жолжөндеу<br />

жұмыстарының сапасын қамтамасыз<br />

ету, сапаны бақылауды аспаптық қамтамасыз<br />

ету;<br />

4) автомобиль жолдары мен ондағы құрылыстарды<br />

пайдалануды басқарудың құрылымы<br />

мен әдістерін үнемі жетілдіру.<br />

2. Автомобиль жолдарын күтіп ұстау<br />

14. Автомобиль жолдары мен ондағы құрылыстарды<br />

күтіп ұстау жұмыстары жөндеу<br />

жұмыстарын жыл бойы үздіксіз жүзеге<br />

асырады.<br />

Жолдар мен жол құрылыстарды күтіп ұстау<br />

жұмыстарын уақтылы жүргізу мақсатында<br />

оларды көзбен көріп тексеру патрульдеу<br />

арқылы жүзеге асырылады.<br />

Қаржыландырудың бекітілген нормативіне<br />

сәйкес, күтіп ұстауға арналған қаражаттардың<br />

шегінде, ақаулардың ведомосі бойынша тексерілген<br />

жолдардың нәтижелерінің негізінде<br />

жоспарланатын, жол және жол құрылыстарының<br />

зақымдарын алдын алу және түзету бойынша<br />

жұмыстарды орындау көзделуде.<br />

15. Жолдарды күтіп ұстау жұмыстарын<br />

жүргізу нәтижесінде жыл бойы көлік құралдарының<br />

үздіксіз, қауіпсіз және жайлы қозғалысы<br />

қамтамасыз етілуі қажет.<br />

16. Күтіп ұстау жұмыстары жобалық құжаттаманы<br />

жасауды талап етпейді. Оларды<br />

"Халықаралық және республикалық маңызы<br />

бар жалпыға ортақ пайдаланылатын автомобиль<br />

жолдарын жөндеу мен күтіп ұстауды<br />

қаржыландыру нормативтерін бекіту туралы"<br />

Қазақстан Республикасы Инвестиңиялар<br />

және даму министрінің міндетін атқарушының<br />

2015 жылғы 17 маусымдағы № 705 (Нормативтік<br />

құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу<br />

тізілімінде № 11928 тіркелғен) және "Астананың,<br />

республикалық маңызы бар қалалардың<br />

көшелеріп, облыстық және аудандық маңызы<br />

бар автомобиль жолдарын жөндеу мен<br />

күтіп ұстауды қаржыландыру нормативтерін<br />

бекіту туралы" 2015 жылғы 17 маусымдағы №<br />

711 (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік<br />

тіркеу тізілімінде № 11<strong>87</strong>5 тіркелген)<br />

бұйрықтарымен бекітілген қолданыстағы<br />

нормативтік қаржыландыруға сәйкес, күтіп<br />

ұстауға бөлінген қаражат шегінде ақаулықтар<br />

тізбесі бойынша жолдарды тексеру нәтижесіпің<br />

негізінде жоспарлайды.<br />

17. Автомобиль жолдары мен ондағы құрылыстарды<br />

күтіп ұстау жұмыстары көктемгі,<br />

жазғы және күзгі кезецде күтіп ұстау,<br />

қысқы күтіп ұстау, жолдарды көғалдандыру,<br />

жолдар мен ондағы құрылыстарды пайдалануды<br />

басқару, сондай-ақ өзғе жұмыстарға<br />

бөлінеді.<br />

18. Автомобиль жолдары мен ондағы құрылыстарды<br />

көктемгі, жазғы, күзгі кезеңдерде<br />

күтіп ұстау кезінде, яғни жыл сайын мынадай<br />

жұмыстарды орындайды:<br />

1) жер жамылғысы мен су өткізу жүйесі<br />

бойынша:<br />

су өткізгіш жыраларды көктемде қардан,<br />

ал жазда қоқыстарды пайдаға асыруға тиеу,<br />

шығару және беру арқылы жиналған қоқыспен<br />

балшықтан тазалау;<br />

жиектердегі, иірімді учаскелердегі<br />

кептіргіш науаларды қазу және себу;<br />

жиектерді жоспарлау, шөптермен себу;<br />

шабу және шабылған шөптерді жинау;<br />

көлік құралдарының қауіпсіз қозғалысын<br />

қамтамасыз ететін материалдарды қосу немесе<br />

қоспау арқылы жиектерді және бермдерді<br />

кесу және жоспарлау;<br />

иірім учаскелерді жою;<br />

опырылған, мүжілген жерлерді және сең<br />

шығарындыларын тазалау;<br />

жиектерді себу және бекіту;<br />

жеке элементтерін ауыстырумен және<br />

жаңа материалдарды пайдалану арқылы жер<br />

төсемі, су қайтарғыш, резервтер, бермдер,<br />

қорғаныс, бекіту және реттегіш құрылыстарының<br />

жеке бұзылуларын түзету;<br />

үйінділердің шайылған жергілікті жерлерін<br />

жою, шайылуларды себу;<br />

жаңа жыраларды қазу;<br />

қурап қалған ағаштарды тамырландыру<br />

және шауып алу;<br />

арық жүйесін және жем беру лотоктарын<br />

жөндеу немесе ауыстыру;<br />

су өткізгіш құбырларын,жаңбыр суларын<br />

қабылдағыштарды орнату, жөндеу және<br />

ауыстыру;<br />

2) бөлінген белдеулер бойынша:<br />

су ағысын қамтамасыз ету үшін бөлу жолағын<br />

жоспарлау;<br />

шабылған материалдарды тиеу, шығару<br />

және пайдаға асыруға беру арқылы жол қозғалысының<br />

қауіпсіздігіне ықпал ететін ағаштарды,<br />

бұталарды, жабайы өсетін бұталарды<br />

шабу және тамырымен жұлу;<br />

еріген және тасқын суларды жіберуді қамтамасыз<br />

ететін материалдарды қосу арқылы<br />

бөлу жолағын жоспарлау; өртке қарсы жолдың<br />

жолағын жырту;<br />

3) күрделі жамылғысы бар жүру бөлігі<br />

бойынша:<br />

ылғалдың, ауаның күн радиациясының кіруінен<br />

асфальтты-бетонды жабынды тиімді<br />

оқшалау үшін жаңартатын сұйықтықты пайдалану,<br />

атмосфералық ықпалдың әсерінен<br />

бұзылған битумды қалпына келтіру, жамылғының<br />

суға төзімділіғін сақтау және қалпына<br />

келтіру;<br />

жарықшақтарды құю;<br />

шұңқырларды жою, шарықшақтарды, шұңқырларды,<br />

отырыңқы жерлерді бітеу, жол<br />

учаскесінің жиектерін тегістеу;<br />

жергілікті учаскелердің төсемдеріндегі<br />

иірімдерді жою;<br />

төсемдегі шорлар мен қауіпті тегіссіздікті<br />

кесу, тозу қабатын кейіннен кедір-бұдыр<br />

негізді өндеу арқылы ойыстарды бітеу;<br />

жүру бөлігін белгілеу;<br />

цемент–бетон жамылғыларында жарықшақтарды<br />

жөндеу және толтыру;<br />

апатты-қауіпті учаскелерді бағдарлы тәсілмен<br />

жөндеу (иірімдерді жою, негіз және жабындарды<br />

жөндеу, шұңқырды жөндеу, жарықтарды<br />

бітеу, тегістейтін қабаттарды қондыру,<br />

жол жиектерін бекіту, жабындарды<br />

үстіртін өңдеу);<br />

ресайклинг әдісімен учаскелерді жөндеу<br />

(иірімді жою, негіз және жабындарды ішінара<br />

жөндеу, шұңқырды жөндеу);<br />

жол жабынының үстіңгі қабатын өндеу;<br />

құдықшаларды көтеру және түсіру;<br />

автомобиль жолдарына бағдарлы тәсілмен<br />

жөндеу жүргізу кезінде жолдарды күтіп ұстау,<br />

сондай-ақ бағдар бойынша анықталған қозғалыс<br />

үшін қауіпті ақаулықтарды жою жұмыстары,<br />

жергілікті учаскелерде жол төсемінің<br />

тегістіліғін қалпына келтіруді қамтитын жөндеу<br />

жұмыстары кешені, оның ішінде ресайклинг<br />

әдісімен жүргізіледі. Жөндеудің бағдарлы<br />

тәсілі кезінде жөндеу жұмыстары аралас<br />

бағдардың барлық ұзындығында, жергілікті<br />

учаскелердегі жол төсемінің маңызды ақаулықтары<br />

мен бұзылулары шогырланған жерлерде<br />

орындалады.<br />

Жұмыстар әрі ақаулықтар тізбесі негізінде<br />

қолданыстағы ережелерғе сәйкес ресімделген<br />

тиісті ақаулықтары мен атқару сметаларын<br />

жою үшін қабылданған жұмыстар<br />

технологиясы бойынша жолдарды күтіп ұстауды<br />

жүргізетін жол ұйымдастыру күштерімен<br />

орындалады;<br />

4) жетілдірілген жамылгысы бар жүру<br />

бөлігі бойынша:<br />

тұтқыр материалдары көп учаскелерді<br />

күтіп ұстау; жарықшақтарды құю;<br />

ылғалдың, ауаның күн радиациясының кіруінен<br />

асфальтты-бетонды жабынды тиімді<br />

оқшалау үшін жаңартатын сұйықтықты пайдалану,<br />

атмосфералық ықпалдың әсерінен<br />

бұзылған битумды қалпына келтіру, жамылғының<br />

суға төзімділіғін сақтау және қалпына<br />

келтіру;<br />

шұңқырларды жою, шарықшақтарды, шұңқырларды,<br />

отырыңқы жерлерді бітеу, жол<br />

учаскесінің жиектерін тегістеу;<br />

жүру бөлігін белгілеу;<br />

апатты-қауіпті учаскелерді бағдарлы тәсілмен<br />

жөндеу (иірімдерді жою, негіз және жабындарды<br />

жөндеу, шұңқырды жөндеу, жарықтарды<br />

бітеу, тегістейтін қабаттарды қондыру,<br />

жол жиектерін бекіту, жабындарды<br />

үстіртін өңдеу);<br />

ресайклинг әдісімен учаскелерді жөндеу<br />

(иірімді жою, негіз және жабындарды ішінара<br />

жөндеу, шұңқырды жөндеу);<br />

жол жабынының үстіңгі қабатын өндеу;<br />

автомобиль жолдарына бағдарлы тәсілмен<br />

жөндеу жүргізу кезінде жолдарды күтіп ұстау,<br />

сондай-ақ бағдар бойынша анықталған қозғалыс<br />

үшін қауіпті ақаулықтарды жою жұмыстары,<br />

жергілікті учаскелерде жол төсемінің<br />

тегістілігін қалпына келтіруді қамтитын жөндеу<br />

жұмыстары кешені, оның ішінде ресайклинг<br />

әдісімен жүргізіледі. Жөндеудің бағдарлы<br />

тәсілі кезінде жөндеу жұмыстары аралас<br />

бағдардың барлық ұзындығында, жергілікті<br />

учаскелердегі жол төсемінің маңызды ақаулықтары<br />

мен бұзылулары шоғырланған жерлерде<br />

орындалады.<br />

Жұмыстар әрі ақаулықтар тізбесі негізінде<br />

қолданыстағы ережелерге сәйкес ресімделген<br />

тиісті ақаулықтары мен атқару сметаларын<br />

жою үшін қабылданған жұмыстар<br />

технолоғиясы бойынша жолдарды күтіп ұстауды<br />

жүргізетін жол ұйымдастыру күштерімен<br />

орындалады;<br />

5) өтпелі жамылғысы бар жүру бөлігі бойынша:<br />

материалдар қосу арқылы тосемді кескіндеу<br />

және нығыздау;<br />

төсемдерге тас үгінділері мен иленділерді<br />

үю, катундарды жинау;<br />

шағылтасты және қиыршықтасты төсемдердің<br />

қапталдарына материалдарды қосу немесе<br />

қоспау арқылы қалпына келтіру;<br />

шағылтасты және қиыршықтасты төсемдердің<br />

қапталдарын қалпына келтіру.<br />

6) топырақты және топырақты жақсартылған<br />

төсемі бар жүру бөлігі бойынша:<br />

Шағалтасты жол төсемін орнату;<br />

материалдарды қосу арқылы пайда болған<br />

шұңқырлар, сораптар, басқа тегіссіздіктерді<br />

жою үшін төсемді кескіндеу;<br />

ірі тегіссіздіктер пайда болғанға дейін<br />

жүргізілетін тегістеу-профилактикалық ісшаралары;<br />

жолдарды хлорлы кальций, битум және<br />

басқа материалдармен шаңсыздандыру;<br />

автомобиль жолдарының кепкен учаскелерін<br />

күтіп ұстау, уақытша қоршау, ауа науаларын<br />

орналастыру және себу, жол төсемі<br />

мен жол жамылғысының үстінен су өтуін<br />

қамтамасыз ету;<br />

қиыршықтасты жол жамылғысын тұтқыр<br />

және басқа материалдармен шаңсыздандыру;<br />

әлеуметтік нысандар орналасқан жолдарда<br />

жолдың техникалық санатын өзгертпей, шағылтасты<br />

және қиыршықтасты жол жабынын<br />

асфальтобетон жабынына өткізу<br />

7) жолдардың жағдайы және абаттандыру,<br />

қозғалысты ұйымдастыру, байланыс, жарықтандыру<br />

объектілері бойынша:<br />

шу жолақтары, шудан қорғау экрандарын,<br />

жасанды жол кедергісін орнату және<br />

жөндеу;<br />

жетіспейтін белгілерді, қоршауларды орнату,<br />

бұзылуларды қалпына түзету, жол белгілері<br />

мен қоршаулардың қалқандарын толық<br />

ауыстыру, панноларды, жол жиектерінің тастарын<br />

орнату және жөндеу, жолды жайғастыру<br />

элементтерін қалпына келтіру;<br />

сәулет безендірулері мен абаттандыру элементтерінің<br />

жеке бұзылуларын және ақаулықтарын<br />

жөндеу;<br />

қолданыстағы жол аяқтарды кеңейту, жөндеу<br />

немесе жаңадан орналастыру;<br />

жасыл желектегі ағаштардың темір торларын<br />

орнату, ауыстыру;<br />

пандустарды орналастыру;<br />

жол белгілерінің астына берма орналастыру;<br />

автопавильондар, дәретханалар, күркелер,<br />

жол белгілері, қоршаулар және автомобиль<br />

жолдарының басқа жайғастыру элементтерін<br />

жөндеу, сырлау және ақтау, тік және көлденең<br />

белгілерді түсіру;<br />

күркелер, орындықтарды, дәретханаларды<br />

орнату және жөндеу;<br />

қоршауларды, сигнал беру бағандарын,<br />

белгілерді, қалқандарды үнемі тексеру,<br />

бекіткіштерін тарту, қалқандарды түзету,<br />

шаң мен балшықтан тазалау, жуу;<br />

автобус аялдамаларын, дәретханаларды,<br />

күркелерді, автопавильондарды кезеңді тексеру,<br />

шаңнан, балшықтан және қоқыстан тазалау,<br />

жуу;<br />

қозғалысты ұйымдастыру, байланыс және<br />

жарықтандыру құралдарын күтіп ұстау, күту<br />

және жарамдылығын қадағалау;<br />

жүру бөлігін және жиектерді бөтен, жол<br />

қозғалысының қауіпсіздігіне қауіп төндіретін<br />

заттардан тазалау;<br />

жолдарды, көпірлерді, жол өткізгіштерді,<br />

үңгі жолдарды, көлік айрықтарын, паромдық<br />

өткелдерді және басқа жол құрылыстарын<br />

электрмен жабдықтау желілерін тазалықта<br />

және ретке келтірін ұстау, істен шыққан<br />

шамдарды, шамшырақтарды, сымдарды,<br />

кабельдерді, трансформаторларды, жарық<br />

тіреулерін және басқа электрмен жабдықтау<br />

элементтерін ауыстыру және жаңаларын<br />

монтаждау, радио байланысын, ақы алу жүйесін,<br />

зияткерлік көлік жүйесін (ИТЖ), басқа<br />

технологиялық және сигнал беру байланысының<br />

басқа құралдарын, кабель желілерін, сондай-ақ,<br />

бағдаршам объектілерін, қозғалысты<br />

ұйымдастыру құралдарын, олардың қызмет<br />

етуі үшін байланыс каналдарын жалға алуды<br />

қоса алғанда, қозғалысты диспетчерлік және<br />

автоматтандырып басқару құралдарын тазалықта<br />

және ретке келтірін ұстау;<br />

қозғалысты ұйымдастыру, байланыс<br />

және жарықтандыру объектілерінің құралдарын<br />

жеке бұзылулардан және ақаулықтардан<br />

жөндеу;<br />

өлшеу құралдарын, жабдықтарды қондыру,<br />

жөндеу және күтіп ұстау, автокөлік құралдарының<br />

қозғалысын бақылау және мониторинг<br />

үшін бағдарламалық қамтамасыз ету;<br />

жүргіншілер бөлігіне "мысық көз" жол маркерін<br />

қондыру (қажет болған жағдайда);<br />

тиісті сертификаттарды, таразы бақылау<br />

аркаларының өлшеу құралдарын алумен жыл<br />

сайынғы тексеруді жүргізу;<br />

бақылау посттарын, аркалар мен басқа металл<br />

құрылымдары және/немесе темір-бетон<br />

бұйымдарын, ақпараттық (жарықтық диодты)<br />

жол белгілері мен өзгеріп тұратын ақпараты<br />

бар жеке жобалау табло жабдықтарын орнату<br />

және/немесе жөндеу, ауыстыру, оның ішінде<br />

оларды жарықтандыру және электрмен жабдықтау,<br />

бұл ретте жұмыс көлемдері сметалық<br />

құжаттамамен белгіленеді;<br />

бағдаршам нысанымен реттелетін көше<br />

қиылыстарында және реттелмейтін жаяу<br />

жүргіншілер өтпелерінде жол қозғалысын<br />

реттеу үшін, құрылғыларды орнату. Аталған<br />

жұмыстардың көлемі сметалық құжаттармен<br />

анықталады;<br />

Бағдаршам нысанының құрылғыларын<br />

ауыстыру, жөндеу, жаңарту, қайта орнату;<br />

Қажеттілігіне қарай бағдаршам нысанындағы<br />

бағдаршам режиміне қосымша құрылғыларды<br />

орнату арқылы өзгерістер енгізу;<br />

көлік құралдарының қозғалысын бақылау<br />

және мониторинг үшін өлшеу құралдарын,<br />

жабдықтарды және бағдарламалық қамтамасыз<br />

етуді уақтылы жөндеу және жоспарлы<br />

алмастыру төлқұжаттағы мәліметтерінің<br />

талаптарына сәйкес регламенттелген мерзімде<br />

жүргізіледі, соның ішінде:<br />

дербес жұмыс станциялары, Орталық басқару<br />

пунктінің (бұдан әрі - ОБП) ұйымдастыру<br />

техникасы және байланыс құралдары;<br />

жол бойындағы жабдықтар, дербес жұмыс<br />

станциялары, ОБП ұйымдастыру техникасы,<br />

РТZ басқару жиынтығы, ЛВС коммутаторлары;<br />

жол бойындағы жабдықтар, байланыс құралдары,<br />

ОБП серверлік, жүйелік және бейне<br />

құрал-жабдықтары;<br />

қолданыстағы автомобиль жолдарына<br />

жол қоршауларын, аялдама павильондарын,<br />

жол сервис павильондарын, кіші архитектуралық<br />

пішіндер, тікұшақтарға арналған ұшуқону<br />

алаңдары, демалыс алаңдарын және жол<br />

қозғалысы қауіпсіздігінің талаптарын ескере<br />

отырып, жүргізушілер мен жолаушылардың<br />

пайдалануы үшін жайлылықты қамтамасыз<br />

ету мақсатында ауыспалы-жылдамдық жолақтарын<br />

салу және қажет болған жағдайда<br />

оларды жарықтандыру және электрмен жабдықтау,<br />

сонымен бірге жұмыс көлемдері техникалық<br />

құжаттамамен белгіленеді;<br />

мал кірмеуі үшін қоршауларды орнату<br />

және жөндеу, ауыстыру;<br />

шығу және кіру жолдарын жөндеу;<br />

жол учаскелеріндегі қолданыстағы тротуарлар<br />

мен жаяу жүргіншілер жолдарын,<br />

сондай-ақ жол үстіндегі және астындағы жол<br />

өтпелерін жөндеу;<br />

автокөлік құралдарының қозғалыс жылдамдығын,<br />

шанаққа түсетін жүктеменің салмағын<br />

анықтау үшін ақпараттық (жарықтық<br />

диодты) жол белгілері мен өзгеріп тұратын<br />

ақпараты бар жеке жобалау табло жабдықтарын<br />

орнату, жөндеу және ауыстыру, оның<br />

ішінде оларды жарықтандыру және электр-


Ресми<br />

www.shymkala.kz<br />

№<strong>87</strong> (1626)<br />

2 қараша 2018 жыл<br />

7<br />

мен жабдықтау, бұл ретте жұмыс көлемдері сметалық<br />

құжаттамамен белгіленеді;<br />

жарық шағылыстыратын элементтерді орнату<br />

және ауыстыру, сондай-ақ оларды балшықтан және<br />

қардан тазарту;<br />

бүйірлі желбағарды орнату және ауыстыру;<br />

қираған жол учаскелерін қалпына келтіру кезінде<br />

уақытша айналма жолдарын салу;<br />

8) жасанды құрылыстар бойынша:<br />

жүру бөлігінің жиектас қоршауларына белгі<br />

қою;<br />

жол қауіпсіздігін негізге ала отырып, сүйеулер<br />

мен тосқауыл қоршауларының бұзылуларын түзету<br />

және қондыру;<br />

көпірлердің металлды элементтерінің сүйеу қоршауларының<br />

бояу қабатын (бояма) жергілікті қалпына<br />

келтіру;<br />

жүру бөлігінің жиектас қоршауларына белгі<br />

қою;<br />

автожолдардың үстіндегі жол өткізгіштерінің<br />

маңдай алды арқалықтарының астына тік белгілер<br />

қою;<br />

автожолдардың үстіндегі жол өткізгіштерінің тіректеріне<br />

тік белгілер қою;<br />

жинау техникасы өткеннен кейін жаяу жүргіншілер<br />

жолдарының бойындағы жүру бөлігін балшық<br />

пен бөтен заттардан тазалау;<br />

қар тазалайтын техника өткеннен кейін жаяу<br />

жүргіншілер жолдарының бойындағы жүру бөлігін<br />

қар мен мұздан тазалау;<br />

су қайтаратын түтіктерді балшықтан, тастардан<br />

және қардан тазалау;<br />

сорғылардан болған деформациялық жіктерінің<br />

су қайтаратын науаларын тазалау;<br />

қабаттарды ашық типті деформациялық жіктерге<br />

алмастыруға арналған ойықтарды балшықтан<br />

тазалау;<br />

ашық типті деформациялық жіктердің күрделі<br />

құрылыстарының механизмдерін тазалау<br />

және майлау;<br />

жаяу жүргіншілер жолдарын балшықтан, қардан,<br />

қоқыстан және бөтен заттардан тазалау;<br />

суды жіберуге арналған жаяу жүргіншілер жолдары<br />

шығырларындағы терезелерді тазарту;<br />

көпірдің жаяу жүргіншілер жолы мен жүру<br />

бөлігінің арасындағы тосқауыл қоршауларының<br />

қисық сызықты білеуінің астындағы кеңістікті балшықтан,<br />

қардан және мұздан тазалау;<br />

сүйеніш, тосқауыл қоршауларын, жол белгілерін<br />

кір мен қардан тазалау;<br />

арқалықтардың үстін кірден, жағылған топырақтан,<br />

өсімдіктерден тазалау;<br />

арқалықтардың тірек тораптарын жуу;<br />

тірек бөліктерін қардан, кірден тазалау;<br />

тірек бөліктерінің жұмыс істейтін үстіне графитті<br />

құрылыстарды жағу;<br />

темір тірек бөліктері бекіткіштерінің бұрандамаларын<br />

тарту;<br />

тіректердің бастарын және фермалық алаңдарды<br />

қоқыс пен кірден, қар мен мұздан тазалау;<br />

конустар мен еңіс бекіністерін кірден, шөптен<br />

және талдардан тазалау;<br />

тіректердегі мұзды уату және мұзды кесу;<br />

сең жүру және тасқын суларды өткізуді ұйымдастыру;<br />

байқау құралдарын (баспалдақтар, арбашалар)<br />

тазалау;<br />

көпір құрылыстарын ағымдағы және кезеңді<br />

тексеру;<br />

қоқыстарды және кесілген ағаштарды пайдаға<br />

асыруға тиеу, шығару және беру арқылы көпір<br />

және су өткізу құбырлары аймақтарынан арақашықтығы<br />

50 метрге дейін, ағыны бойынша жоғары<br />

және төмен бұталы өсімдіктерді жою және ағаштарды<br />

шабу, көпір астындағы аймақтарды санитарлық<br />

тазалау;<br />

темір-бетон құбырларының аралықтарын лай<br />

мен балшықтан тазалау;<br />

шағын көпірлер мен құбырлардың аралықтарын<br />

күзде жабу және көктемде ашу;<br />

сел жүруді, тасқын суларды жіберу, жолдар<br />

мен құрылыстарды тасқыннан, мұз басудан, орман<br />

және дала өрттерінен қорғау бойынша сақтандыру<br />

жұмыстары;<br />

паромдық жолдарды, реттелетін су өткізгіш құрылыстардың<br />

шандорлы қалқалағыштарын күтіп<br />

ұстау және қызмет көрсету; навигациялық жабдықтар<br />

құралдарын орнату жұмыстары, көпір алдындағы<br />

учаскеде жүзу, кеме жүзетін құралдарды күтіп<br />

ұстау және "Ішкі су көлігі туралы" Қазақстан Республикасы<br />

Заңының 14-бабының негізінде автомобиль<br />

жолдарының көпір құрылыстарына кіреберістердегі<br />

түбін тереңдету және түбін тазарту жұмыстарын<br />

жүргізу;<br />

құрылыстардың жеке элементтерін (тірек бөліктері,<br />

сүйеніштер, тосқауыл қоршаулары, төсеніштер,<br />

діңгектер, тіреуіштер, дуал қабырғалары, тік<br />

құрылыстардың тақталары, шкафты қабырғалар,<br />

ашылу есікшелері құрғату құрылғылары және т.б.)<br />

қондыру, ауыстыру және жөндеу;<br />

көпірлердің темір элементтерін жергілікті сырлау;<br />

көпірлердің, жол өткізгіштердің жүру бөлігіндегі<br />

төсемді шұңқырлы жөндеу, төсемдегі жарықшақтарды<br />

бітеу;<br />

деформациялық жіктерді ұсақ жөндеу;<br />

деформациялық жіктерді ескі шайырдан алдын<br />

ала тазалау арқылы шайыр құю;<br />

деформациялық жіктердің аймағындағы немесе<br />

жіктердің алдындағы төсемді алмастыру;<br />

аяқ жолдардың асфальт-бетон төсемдеріндегі<br />

жарықшақтар мен еңістерді бітеу;<br />

аяқ жолдардың цемент-бетон төсемдеріндегі жарықшақтар<br />

мен еңістерді бітеу;<br />

үйінділердің шайылған жергілікті жерлерін және<br />

реттеу құрылыстарын жою;<br />

үйіндісі бар көпірлердің жанасқан жерлеріндегі<br />

шайылуларды себу, осы жерлердегі суды бір<br />

уақытта жою;<br />

тіректердегі шайылу шұңқырларын бітеу;<br />

құбырлардың гидро оқшаулануын жөндеу және<br />

олардың буындары мен бөлiктерi арасындағы жiктердi<br />

бiтеу;<br />

көпірлердің, жол өткізгіштердің жүру бөлігіндегі<br />

төсемді шұңқырлы жөндеу, төсемдегі жарықшақтарды<br />

бітеу;<br />

құбырлардың жеке буындарын, бастарын жиектердін<br />

қанаттарын, арнаның шығыс және кіріс<br />

бекінісін жөндеу және алмастыру және құбырдың<br />

науасын түзету, нобайланған тасты қалпына<br />

келтіру;<br />

ағаш көпірлердегі төсемдерін, тақтайларды ауыстыру,<br />

элементтерді шірігеннен тазалау;<br />

болаттан жасалған элементтері бар ақаулық жіктердің<br />

бөлшектерін жекелеп алмастыру;<br />

аяқ жолдардың деформациялық жіктерін ауыстыру;<br />

9) автомобиль жолдарының жол жүру үшін төлем<br />

ақы алу бағдарламалық-аппараттық кешені<br />

ЗКЖ бойынша:<br />

кепілдік қызмет көрсету мерзімі аяқталған соң,<br />

автомобиль жолдарының жол жүру үшін төлем ақы<br />

алу бағдарламалық-аппараттық кешені, ЗКЖ тозған<br />

және шығындық бөліктерін, тетіктерін, элементтері<br />

мен тораптарын төлқұжаттық деректерге, талаптарға<br />

сәйкес ауыстыру, орнату, жаңарту;<br />

мәліметтерді беру ортасының өткізу қабілетін<br />

арттыру үшін байланыс арналарын кеңейту, мәліметтерді<br />

берудің резервтік немесе қосымша арналарын<br />

ұйымдастыру (талшықты-оптикалық байланыс<br />

желілері (бұдан әрі - ТОБЖ), радиорелелік,<br />

спутниктік), желінің архитектурасын өзгерту, қосымша<br />

виртуалдық арналар құру, желілік жабдықтарды<br />

ауыстыру;<br />

автомобиль жолдарының жол жүру үшін төлем<br />

ақы алу бағдарламалық-аппараттық кешеніне, ЗКЖ<br />

бойынша техникалық қызмет көрсету;<br />

сервердің орнын және/немесе басқа байланыс<br />

операторларының гермоаймағындағы бағандарды<br />

немесе серверлік үй-жайын жалға алу мен бірге автомобиль<br />

жолдарының жол жүру үшін төлем ақы<br />

алу бағдарламалық-аппараттық кешені, ЗКЖ техникалық<br />

қызмет көрсету, жабдықтарды тазалау және<br />

ауыстыру (істен шыққан) бойынша жоспарлы-профилактикалық<br />

жұмыстар:<br />

ақы алу жүйесіндегі төлемді және шығыстық бөлшектерді<br />

бақылауға жауапты жабдықтарды (купюра-монетақабылдағыштар,<br />

индукциялық ілмектер,<br />

шлагбаумдар, жіктеуіштер, бағдаршам объектілері,<br />

қозғалысты ұйымдастыру құралдары, өнеркәсіптік<br />

жұмыс станциялары, байланыссыз төлеуге арналған<br />

санауыш антенналары мен өзара байланысты<br />

құрамдас бөлшектер мен жабдықтар) орнату, жөндеу<br />

және ауыстыру;<br />

ТОБЖ және деректер беру желілерінің жұмыс<br />

істеуіне арналған байланыс арналарын жалға алуды<br />

қоса алғанда аталған желілерге техникалық<br />

қызмет көрсету;<br />

телекоммуникация желілері, жол жүру үшін төлем<br />

ақы алу бағдарламалық-аппараттық кешені мен<br />

ЗКЖ-ны басқарудың техникалық кешендерін олардың<br />

төлқұжаттағы мәліметтерінің талаптарына сәйкес<br />

мерзімінде қалпына келтіру;<br />

бақылау қақпаларына орнатылған фото/бейне<br />

тіркеу жабдықтарын қоса алғанда, жол жүру үшін<br />

төлем ақы алу бағдарламалық-аппараттық кешені,<br />

ЗКЖ және автомобиль жолдарының ақпараттық жүйелерінің<br />

жабдықтарын, бағдарламалық қамтамасыз<br />

етуді, ақпараттық қауіпсіздікті сертификаттау;<br />

жол жүру үшін төлем ақы алу бағдарламалықаппараттық<br />

кешені, ЗКЖ және автомобиль жолдарының<br />

ақпараттық жүйелері үшін бақылау қақпаларын<br />

және басқа да металқұрылымдар және/немесе<br />

темірбетон бұйымдарды орнату немесе ауыстыру,<br />

қажет болған жағдайда оларды жарықтандыру және<br />

электрмен қамтамасыз ету, бұл ретте жұмыс көлемдері<br />

сметалық құжаттамамен белгіленеді;<br />

ЗКЖ, жүру үшін ақы алу бағдарламалық-аппарат<br />

кешені қолданбалы бағдарламалық қамтамасыз<br />

етуді сүймелдеу;<br />

ЗКЖ, жүру үшін ақы алу бағдарламалық-аппарат<br />

кешені лицензиялы бағдарламалық қамтамасыз<br />

етуді инсталляциялау, жаңғырту және жаңарту;<br />

10) қосымша қысқы күтіп ұстау жұмыстарына<br />

жататындары:<br />

жол белгілері мен тосқауыл қоршауларын қарлы<br />

борасындардан тазалау;<br />

жүру бөлігін фрикциялық, химиялық және басқа<br />

да көк тайғаққа қарсы материалдармен өндеу<br />

және оларды кейіннен жүру бөлігінен қажетті уақыттан<br />

кейін тазалау;<br />

тайғақ жамылғысы бар учаскелерде қысқа уақыт<br />

әрекет ететін жол белгілерін орнату;<br />

ауыр ауа-райы жағдайларында жол-жөндеу қызметі<br />

жұмысшыларының қатарынан және жол техникасын<br />

тәулік бойы күзетуді ұйымдастыру;<br />

тау баурайында, жартылай ойық және ойық,<br />

оның ішінде механикаландырылған амалмен нөлдік<br />

орындарды әзірлеу мен кеңейту.<br />

19. Өзге жұмыстарға жататындары:<br />

жолдар мен жол құрылыстарын күзеттік, оның<br />

ішінде мамандандырылған және өрт күзеті;<br />

жолдардың жай-күйін және жол жүруді анықтау<br />

мақсатында жолдарды патрульдеу, ұсақ жұмыстарды<br />

орындау (жол белгілерін түзету, жүру бөлігі<br />

мен жиектерден жол қозғалысының қауіпсіздігіне<br />

қауіп төндіретін бөтен заттарды жинау), жолдарда<br />

жараланғандарға алғашқы медициналық көмек<br />

көрсету;<br />

жол бойы жолақтарында уақытша тыйым салынған<br />

өсімдіктермен және зиянкестермен химиялық<br />

және механикалық күрес.<br />

3. Автомобиль жолдары мен ондағы<br />

құрылыстарды ағымдағы жөндеу<br />

20. Автомобиль жолын ағымдағы жөндеу - маршруттық<br />

тәсілмен орындалатын, бұзылған учаскелерді<br />

жөндеу жөніндегі іс-шараларды қоса алғанда,<br />

бүкіл жыл бойы жүргізілетін, автомобиль жолдарында<br />

авариялық жағдайлар, ақаулар туындауының<br />

алдын алу, сондай-ақ автомобиль жолын шұғыл<br />

қалпына келтіру және тәртібімен орындалатын<br />

жұмыстар кешенін қарастырады.<br />

Қаржыландыру нормативтеріне сәйкес ағымдағы<br />

жөндеуге бөлінген қаржы шегінде ақаулықтар<br />

тізбесі бойынша жолдарды тексеру нәтижелері<br />

негізінде жоспарланады. Жұмыстарды бағдарлы<br />

тәсілмен орындау кезінде жұмыстарды сметалық<br />

есептер негізінде орындауға жол беріледі. Мүмкін<br />

болатын үдеудің және олардың аса маңызды бұзылуларға<br />

айналуының алдын алу мақсатында ағымдағы<br />

жөндеу шеңберінде ақаулықтар мен бұзылуларды<br />

жою жұмыстарын толығымен орындамауға<br />

жол берілмейді.<br />

21. Автомобиль жолдары мен ондағы құрылыстарды<br />

ағымдағы жөндеу кезінде мынадай жұмыстар<br />

орындалады:<br />

1) жер төсемі және су қайтарғыш бойынша:<br />

дымқыл және қар борайтын жерлердің жер төсемінің<br />

ұзақтығы бойынша учаскелерін көтеру және<br />

кеңейту, кішкене иірім учаскелерді жою;<br />

қолданыстағы су бұрғыш жыраларды тазалау,<br />

қоқыс тастайтын жерге қоқыстарды тиеу және шығару,<br />

жаңа жыраларды қазу, үйінділер мен қуыстар<br />

жиектерінің бұзылуларын түзету және құламаларын<br />

азайту, құрғату, қорғау және бекіту құрылғыларын,<br />

су бұрғыш құрылғыларды және көпірлер мен құбырлардың<br />

бұру арналарын түзету;<br />

2) жол жамылғылары бойынша, соның ішінде монолитті<br />

цемент-бетон төсемдері бойынша:<br />

сегменттердің тозған бетін қалпына келтіру, ңемент-бетон<br />

төсемдері тақталарының сынықтары мен<br />

омыруларын жөндеу, қалпына келтіруге жатпайтын<br />

бұзылған тақталарды алмастыру, цемент-бетон төсемдерін<br />

беттік бұзылулардан қорғау;<br />

соның ішінде жиналмалы темір-бетон төсемдері<br />

бойынша:<br />

темір-бетон төсемдеріндегі жіктерді жөндеу<br />

және толтыру;<br />

жеке тақталарды көтеру және тегістеу, тақталардың<br />

сынықтарын жөндеу, қалпына келтіруге жатпайтын<br />

бұзылған тақталарды алмастыру, төсемдерді<br />

беттік бұзылулардан қорғау;<br />

3) жасанды құрылыстар бойынша:<br />

аяқ жолдардың ақаулық жіктерді алмастыру;<br />

үйінділері бар жанасқан шеткі аяқ жолдардың<br />

тақталарын алмастыру;<br />

болаттан жасалған элементтері бар ақаулық жіктердің<br />

бөлшектерін жекелеп алмастыру;<br />

ақаулық жіктердің астындағы су бұрғыш науаларды<br />

қалпына келтіру;<br />

су бұрғыш түтіктерді жөндеу (түтіктерді өсіру<br />

немесе қосымша түтіктерді салу);<br />

жаяу жүргіншілер жолына гидрооқшаулаудың<br />

жанасқан жерлеріндегі төсемнің жіктерін салу және<br />

оларды шайырмен құю;<br />

су бұрғыш түтіктердегі оқшаулануды жөндеу;<br />

аяқ жолдардың блоктарындағы жеке сынықтар<br />

мен жарықшақтарды жою;<br />

аяқ жолдардың тақталарының сынған жерлерін<br />

жою;<br />

оқшау жерлерді салу немесе аяқ жолдарға асфальт-бетон<br />

төсеу;<br />

жаңа анкерлері бар сүйеніштердің тіректеріндегі<br />

бекіткіштердің тораптарын алмастыру;<br />

көпірлерде жеңіл жөндеу жұмыстарын орындау<br />

(төсемелерін, арқалық торларын, жеке тораптарын<br />

және элементтерін ауыстыру, жер жамылғысымен<br />

жанасқан қалауын түзету және т.б.);<br />

көпірдің жүру бөлігіндегі төсемді қалпына келтіру<br />

немесе алмастыру;<br />

гидрооқшаулауды жөндеу;<br />

жаяу жүргіншілер жолдарын, сүйеніштерді, жиектастарды<br />

жөндеу және алмастыру;<br />

жарықшақтарды беттік герметизаңиялау, қуыстарды,<br />

сынықтарды бітеу, көпірдің темір-бетон элементтерінің<br />

қорғау қабатын қалпына келтіру;<br />

жиектер мен реттеу құрылыстарының шұңқырларын<br />

жою;<br />

аса төзімді бұрандамалардағы тойтармаларды<br />

алмастыру;<br />

қаптау жіктерін сөгу, жарықшақтарға ерітінділерді<br />

егу;<br />

құрылғылардағы жарықшақтарды бiтеу, қаландыларды,<br />

сылақтарды жөндеу, тойтармаларды жекелеп<br />

алмастыру;<br />

орлар арқылы өтпелi және көшпелi көпiрлердi<br />

ауыстыру және түзету;<br />

аспалы көпiрлердiң, паромдық өтпелердiң және<br />

айлақ құрылғыларын (тығындау, қаптаманы жөндеу,<br />

такелажды және соған ұқсастарды түзету);<br />

өтпелi тақталардың жанасу тораптарын герметизациялау;<br />

деформациялық жiктердiң ағуын бұрандамаларды<br />

тарту арқылы жою;<br />

сырғанау тақталарының деформациялық жiктерiн<br />

дәнекерлеу (олар жұлынып қалған жағдайда),<br />

жетiспейтiн серiппелердi орнату;<br />

деформациялық жiктердiң механизмдерi мен құрылғыларын<br />

ұсақ жөндеу;<br />

құбырлардың гидро оқшаулануын жөндеу және<br />

олардың буындары мен бөлiктерi арасындағы жiктердi<br />

бiтеу;<br />

жеке тойтармаларды алмастыру, темiр аралық<br />

құрылыстар элементтерiнiң ұсақ ақаулықтарын<br />

түзету;<br />

су өткізгіш құбырларды жөндеу;<br />

көпірлер мен су өткізгіш құбырларды жөндеу<br />

кезінде, қажет болған жағдайда ұзақтығы бір километрден<br />

аспайтын айналма жолын салу;<br />

4) Қозғалыс, байланыс, жарықтандыруды ұйымдастыру<br />

объектiлерiне жолдарды салу және жайластыру<br />

бойынша:<br />

жол учаскелеріндегі қолданыстағы тротуарлар<br />

мен жаяу жүргіншілер жолдарын, және жаңаларын<br />

салу;<br />

қолданыстағы жол үстіндегі жол өтпелерін жөндеу<br />

шығу және кіру жолдарын, жазғы және трактор<br />

жолдарын жөндеу;<br />

сигнализаңияны, жол қозғалысын ұйымдастыру<br />

(бағдаршамдар, жол белгілері, ақпараттық (жарықтық<br />

диодты) жол белгілері мен өзғеріп тұратын<br />

ақпараты бар жеке жобалау табло жабдықтары,<br />

оның ішінде оларды жарықтандыру және электрмен<br />

жабдықтау), байланыс және жарықтандыру<br />

объектілерін орнату және/немесе жөндеу, ауыстыру,<br />

бұл ретте жұмыс көлемдері сметалық құжаттамамен<br />

белгіленеді;<br />

жеке жобаланған кіші сәулеттік-дизайнерлік<br />

пішіндерді орналастыру және орнату;<br />

қарықтыруға қарсы экрандарды орнату;<br />

сәндік және (немесе) дизайнерлік жарық және<br />

(немесе) көлік айрықтарын жарықтандыру (жол<br />

өткізгіштерді) орнату, ауыстыру және жөндеу;<br />

5) автомобиль жолдарының жол жүру үшін төлем<br />

ақы алу бағдарламалық-аппараттық кешені,<br />

ЗКЖ бойынша:<br />

құрамына дербес жұмыс станциялары, ұйымдастыру<br />

техникасы, ОБП жабдықтары, байланыс<br />

құралдары, жол бойындағы жабдықтар, жабдықты<br />

басқару жиынтығы, жергілікті желінің коммутаторлары,<br />

серверлік, желілік және бейне жабдықтар,<br />

сондай-ақ мәліметтерді сақтаудың дискілік жүйесі,<br />

дабыл-шақыру колонкаларының орталық модулі,<br />

дабыл-шақыру колонкалары диспетчерлерінің<br />

консолі кіретін жол жүру үшін төлем ақы алу бағдарламалық-аппараттық<br />

кешені, ЗКЖ және автомобиль<br />

жолдарының ақпараттық жүйелерінің жабдықтарын<br />

төлқұжаттағы мәліметтердің талаптарына<br />

сәйкес регламенттелген мерзімде жөндеу және<br />

жоспарлы ауыстыру;<br />

ақы алу жүйесіндегі төлемді және шығыстық бөлшектерді<br />

бақылауға жауапты жабдықтарды (купюра-монетақабылдағыштар,<br />

индукциялық ілмектер,<br />

шлагбаумдар, жіктеуіштер, бағдаршам объектілері,<br />

қозғалысты ұйымдастыру құралдары, өнеркәсіптік<br />

жұмыс станциялары, байланыссыз төлеуге арналған<br />

санауыш антенналары мен өзара байланысты<br />

құрамдас бөлшектер мен жабдықтар) орнату, жөндеу<br />

және ауыстыру;<br />

телекоммуникация желілері, жол жүру үшін<br />

төлем ақы алу бағдарламалық-аппараттық кешені<br />

мен ЗКЖ-ны басқарудың техникалық кешендерін<br />

олардың төлқұжаттағы мәліметтерінің талаптарына<br />

сәйкес мерзімінде орнату қалпына келтіру<br />

және жаңғырту;<br />

жол жүру үшін төлем ақы алу бағдарламалықаппараттық<br />

кешені, ЗКЖ және автомобиль жолдарының<br />

басқа да ақпараттық жүйелері үшін бақылау<br />

қақпаларын және басқа да металқұрылымдар<br />

және/немесе темірбетон бұйымдарды орнату<br />

немесе ауыстыру, қажет болған жағдайда оларды<br />

жарықтандыру және электрмен қамтамасыз ету,<br />

бұл ретте жұмыс көлемдері сметалық құжаттамамен<br />

белгіленеді;<br />

автомобиль жолдарының ЗКЖ, жүру үшін ақы алу<br />

бағдарламалық-аппарат кешені қолданбалы бағдарламалық<br />

қамтамасыз етуді жаңғырту, пысықтау;<br />

жүру үшін ақы алу бағдарламалық-аппарат кешенінің<br />

нысандарына кіру үшін бақылау жүйесін<br />

орнату.<br />

22. Қауіпті ақаулықтарды және елеулі өзгерістерді<br />

және жергілікті учаскелердегі жол төсемінің бұзылуларын<br />

жою кезінде негiздiң қабаты үшiн алынған<br />

материалды кейiннен пайдалану және төсемнiң<br />

жаңа қабатын салу арқылы қауiптi ақаулықтар мен<br />

бұзылуларды жою мақсатында төсемнiң енi бойынша<br />

жергiлiктi жерлердi қайлау.<br />

4. Автомобиль жолдары мен жол ондағы<br />

құрылыстарды орташа жөндеу<br />

28. Орташа жөндеу жолдар мен жол құрылыстарының<br />

алғашқы пайдалану сапасын қалпына келтірумен<br />

байланысты жұмыстарды кезеңді орындауды<br />

көздейді.<br />

29. Орташа жөндеу кезінде жол жамылғысының<br />

тозған қабатын және тегістілігін кезеңді қалпына<br />

келтіру, сондай-ақ жер төсемінің, су бұрғыштардың,<br />

жасанды, қорғау, бекіту, реттеу және басқа жол құрылыстарының<br />

бұзылуларын түзету жүргізіледі.<br />

Орташа жөндеу бойынша жұмыстар көлемдерін<br />

ведомстволық сараптаманы өту арқылы ақаулықтар<br />

тізбесінің негізінде жасалған сметалық есептер<br />

анықтайды.<br />

30. Автомобиль жолдары мен жол құрылыстарын<br />

орташа жөндеу кезінде мына жұмыстар орындалады:<br />

1) жер төсемі және су бұрғыш бойынша:<br />

дымқыл және қар борайтын жерлердің жер төсемінің<br />

ұзақтығы бойынша учаскелерін көтеру және<br />

кеңейту, кішкене иірім учаскелерді жою;<br />

қолданыстағы су бұрғыш жыраларды тазалау,<br />

қоқыс тастайтын жерге қоқыстарды тиеу және шығару,<br />

жаңа жыраларды қазу, үйінділер мен қуыстар<br />

жиектерінің бұзылуларын түзету және құламаларын<br />

азайту, құрғату, қорғау және бекіту құрылғыларын,<br />

су бұрғыш құрылғыларды және көпірлер мен құбырлардың<br />

бұру арналарын түзету;<br />

тұрақты шымды жабынды құру бойынша қажетті<br />

агротехникалық іс-шараларды жүргізу арқылы<br />

жер төсемі мен резервтердің жиектерін шөппен<br />

себу, опырылған, мүжілген жерлерді, сең шығарындыларын<br />

тазалау;<br />

жиектерді себу, шабу, жоспарлау және бекіту;<br />

суқашырғы арық жүйесін орнату,ирригациялық<br />

лотоктарды, су өткізгіш құбырларды, жауын шашын<br />

суын қашыратын арықты жөндеу, ауыстыру,<br />

жауын шашын суын қашыратын арықты орнату,<br />

жауын шашын суларын қабылдағышты жөндеу<br />

ауыстыру;<br />

2) жол жамылғылары бойынша:<br />

жетілдірілген қоспаларды қолданумен үстіңгі<br />

қабатты өндеу;<br />

жетілдірілген төсемнің тозған жоғарғы қабатын<br />

қалпына келтіру және қолданыстағы жол жамылғысын<br />

бөлшектеу және қажетті жағдайда қабатты<br />

тегістейтін және үстіңгі қабатқа немесе жөнделетін<br />

учаскенің барлық ұзындығына тозу қабатына өндеу<br />

жүргізу арқылы жеке және иірімді учаскелерде жол<br />

жамылғысын салу;<br />

асфальт-бетон қоспасының қажетті мөлшерін<br />

қосу арқылы шорлары, сораптары, жоталары және<br />

басқа да өзгерістері мен ақаулары бар жетілдірілген<br />

төсемді қалпына келтіру;<br />

жаңа материалдардың қажетті мөлшерін қосу<br />

арқылы және жол жабындарының негізін салу үшін<br />

алынған материалдарды, оның үстіне асфальттыбетон<br />

қабатын немесе тозу қабатын төсеу арқылы<br />

шорлары, сораптары, жоталары және басқа да өзгерістері<br />

мен ақаулары бар жетілдірілген төсемді<br />

қайлау және қалпына келтіру;<br />

жаңа материалдарды және жұмыс өндірісінің<br />

технологияларын қолдану арқылы сыналған учаскелерді<br />

салу және оларға мониторинг жүргізу;<br />

монолитті цемент-бетонды төсем бойынша:<br />

цемент-бетон төсемдерін қалпына келтіруге жатпайтын<br />

тозған тақталарын алмастыру, цемент-бетон<br />

төсемдеріндегі бойлық және көлдеңен жыртылған<br />

жерлерді ою;<br />

жиналмалы темір-бетон төсемдері бойынша:<br />

тозған тақталарды алмастыру, темір-бетон төсемдерінің<br />

жеке тақталарын көтеру немесе тегістеу;<br />

қорғау қабатын салу, үлкен ұзақтықтағы темір-бетон<br />

тақталарының және цемент-бетон төсемдерінің<br />

жапсарларын жөндеу, жеке учаскелерде асфальт-бетон<br />

қабатын салу;<br />

шағылтасты және қиыршықтасты төсемдердің<br />

қапталдарын, сондай-ақ материалдар қолдану арқылы<br />

топырақты жолдарды қалпына келтіру;<br />

қиыршықтасты және топырақты жолдардың<br />

жүру бөлігін тұтқыр және шаңсыздандыратын материалдармен<br />

жақсарту;<br />

вираждарды салу және қозғалыс үшін қауіпті<br />

қисық көрінулерді қамтамасыз ету;<br />

жөнделетін учаскелердің жүру бөлігін белгілеу;<br />

цементбетонды жабынның құрылғысы немесе<br />

асфальтбетонды жабынның ұзындығы 500 метрден<br />

аспайтын негізгі құрылғысы бар цементбетонды<br />

жабынға ауыстыру;<br />

жолдың техникалық санатын өзгертпей, ұзақтығы<br />

15 километрден аспайтын ұсақтасты және<br />

қиыршықтасты жабынды асфальт-бетонды жабынға<br />

ауыстыру;<br />

Жолдың өткішгіш қабілетін арттыру мақсатында:<br />

Көшенің қиылысына дейінгі 100 м деінгі өтіс<br />

бөлігін кеңейту;<br />

Оң жақты бұрылыстарды, бұрылыс алаңшаларын,<br />

жылдамдық тежегіш жолағыымен бірге бұрылыстарды<br />

орнату,<br />

3) жасанды құрылыстар бойынша:<br />

ақаулық жіктердің астындағы су бұрғыш науаларды<br />

қалпына келтіру;<br />

су бұрғыш түтіктерді жөндеу (түтіктерді өсіру<br />

немесе қосымша түтіктерді салу);<br />

жаяу жүргіншілер жолына гидрооқшаулаудың<br />

жанасқан жерлеріндегі төсемнің жіктерін салу және<br />

оларды шайырмен құю;<br />

су бұрғыш түтіктердегі оқшаулануды жөндеу;<br />

10 сантиметрден асатын отыру кезінде үйінділері<br />

бар көпірмен жанасқан тораптарды жөндеу<br />

(шағылтасты себу арқылы қосымша төсемнің есебінен<br />

тегістеу);<br />

үйінділері бар жанасқан шеткі аяқ жолдардың<br />

тақталарын алмастыру;<br />

жол жамылғысын қалпына келтіру арқылы ауыспалы<br />

тақталардың жеке ығысуын жою;<br />

тақталарды ашу арқылы оларды жуу кезінде ауыспалы<br />

тақталардың астына топырақ себу;<br />

болаттан жасалған элементтері бар ақаулық жіктердің<br />

бөлшектерін жекелеп алмастыру;<br />

жұмыстар жол жамылғысы деңгейінде орындалған<br />

кезде шайырлы және резеңке толтыратындары<br />

бар жабық типті ақаулық жіктерді алмастыру;<br />

аяқ жолдардың ақаулық жіктерді алмастыру;<br />

аяқ жолдардың төсемдерін тегістеу, жаңа төсемді<br />

салу;<br />

аяқ жолдардың блоктарындағы жалпақ саңылаулардың<br />

шұңқырларын бітеу, аяқ жолдардың алдын<br />

қорғау төсемімен өндеу;<br />

аяқ жолдардың блоктарындағы жеке сынықтар<br />

мен жарықшақтарды жою;<br />

аяқ жолдардың блоктарындағы жапсарларды<br />

басу және оқшаулау;<br />

аяқ жолдардың қалпына келтіру, жеке бұзылған<br />

блоктарды күшейту немесе алмастыру;<br />

аяқ жолдардың тақталарының сынған жерлерін<br />

жою;<br />

оқшау жерлерді салу немесе аяқ жолдарға асфальт-бетон<br />

төсеу;<br />

жеке секцияларды жөндеу, сүйеніштердің жеке<br />

тіректерінің анкерлерін күшейту;<br />

барлық ұзындығында немесе көпір құрылысы<br />

ұзындығының бөлігінде сүйеніштерді алмастыру;<br />

барлық ұзындығында сүйеніштерді сырлау;<br />

жаңа анкерлері бар сүйеніштердің тіректеріндегі<br />

бекіткіштердің тораптарын алмастыру;<br />

бетон құрылымының барлық үстіңгі бетін (тақталар,<br />

қабырғалар, аралықтар және басқа элементтер)<br />

гидрофобизациялау немесе сырлау;<br />

диафрагманың жапсарларын жөндеу;<br />

көпірлер мен жол өткізгіштерді жартылай қайта<br />

жасау немесе жөндеу, сондай-ақ техникалық құжаттамамен<br />

бекітілген жөнделетін жол үшін белгіленген<br />

техникалық санатқа сәйкес келетін нормаларға<br />

габариттері мен есептік салмақтарын жеткізу<br />

арқылы су өткізгіш құбырларды толық немесе<br />

жартылай қайта құру;<br />

көпірлерде жеңіл жөндеу жұмыстарын орындау<br />

(төсемелерін, арқалық торларын, жеке тораптарын<br />

және элементтерін ауыстыру, жер жамылғысымен<br />

жанасқан қалауын түзету және т.б.);<br />

алдын ала-кернеулі темір-бетон және темір<br />

аралық құрылыстардың құрылыс көтермесін бақылау;<br />

көпірдің жүру бөлігіндегі төсемді қалпына келтіру<br />

немесе алмастыру;<br />

жаяу жүргіншілер жолдарының блоктарындағы<br />

жіктерді басу, жаяу жүргіншілер жолдарында<br />

төсемдер салу;<br />

қоршауларды жөндеу немесе қайта жаңарту;<br />

материалдар мен құрылымдарды алмастыру арқылы<br />

ақаулық жіктерді жөндеу;<br />

гидрооқшаулауды жөндеу;<br />

жаяу жүргіншілер жолдарын, сүйеніштерді, жиектастарды<br />

жөндеу және алмастыру;<br />

көпірдің жүру бөлігіндегі судың бұрылуын жақсарту,<br />

су бұрғыш түтіктер мен терезелерді алмастыру;<br />

темір-бетон құрылымдарының алдыңғы бетін<br />

гидрооқшаулауды, басты арқалықтардың бетін<br />

сырлау;<br />

жарықшақтарды беттік герметизациялау, қуыстарды,<br />

сынықтарды бітеу, көпірдің темір-бетон элементтерінің<br />

қорғау қабатын қалпына келтіру;<br />

темір аралық құрылыстарды тегіс сырлау;<br />

арқалықтардың бір-бірімен байланысуын қалпына<br />

келтіру;<br />

құрғатқыш пен су бұрғышты, өтпелі тақталарды<br />

алмастыру арқылы көпірдің үйіндімен жанасқан<br />

жерін жөндеу;<br />

жер төсемі және реттеу құрылыстары жиектерінің<br />

бекіткіштерін жөндеу;<br />

жиектер мен реттеу құрылыстарының шұңқырларын<br />

жою;<br />

темір аралық құрылыстардың жеке элементтерін<br />

күшейту, алмаспайтын фермалары бар көпірлерде<br />

торлардың элементтерін түзету;<br />

аса төзімді бұрандамалардағы тойтармаларды<br />

алмастыру;<br />

тірек бөліктерінің жобалық қалпын жөндеу және<br />

қалпына келтіру;<br />

тіреу алаңдарындағы ағындыларды жөндеу және<br />

қалпына келтіру;<br />

қаптау жіктерін сөгу, жарықшақтарға ерітінділерді<br />

егу;<br />

аралық құрылыстар мен тіректердің көру құрылғыларын<br />

жөндеу және қалпына келтіру;<br />

тіректерді жөндеу;<br />

темір-бетон аралық құрылыстардың шығып тұрған<br />

жерлеріндегі тірек бөліктерін күшейту;<br />

құбырлардың жеке буындары мен бастарын алмастыру<br />

немесе жөндеу, оқшаулануы мен жапсарларын<br />

түзету;<br />

сүйеу қабырғаларын, бекіту және реттеу құрылыстарын<br />

жөндеу, галереялар мен бастырмаларды, сондай-ақ,<br />

олардың жеке элементтерін алмастыру;<br />

көпірлер мен су өткізгіш құбырларды жөндеу<br />

кезінде, қажет болған жағдайда ұзындығы бір километрден<br />

аспайтын айналма жолдың құрылғысын<br />

орындау;<br />

4) қозғалысты ұйымдастыру, байланыс, жарықтандыру<br />

объектілеріне жолдарды салу мен жайластыру<br />

бойынша:<br />

қолданыстағы тротуарлар, жаяу жүргіншілер<br />

жолдарын, велосипед жолдарын және арық жүйесін,<br />

жауын шашын суларын қашыратын арықтарын<br />

жөндеу және жаңасын салу;<br />

жаңа жеке қоршауларды салу, жөнделетін учаскелерде<br />

жаңа жол белгілерін және сілтеме құрылыстарын<br />

орнату және ауыстыру (қалпына келтіру),<br />

жеке айрықтарды, демалыс алаңдарын, автокөлік<br />

тұрақтарын, көрнекті орындарды сәулеттік<br />

безендіру және абаттандыруды қоса алғанда, қоршауларды<br />

жөндеу;<br />

қар тоқтатуға негізделген қажеттігіне қарай тұрақты<br />

қар тоқтататын дуалдырды салу;<br />

шығу және кіру жолдарын, жазғы және трактор<br />

жолдарын жөндеу;<br />

сигнализацияны, жол қозғалысын ұйымдастыру<br />

(бағдаршамдар, электронды және жол белгілері, ақпараттық<br />

таблолар), байланыс және жарықтандыру<br />

объектілерін жөндеу және салу;<br />

автомобиль жолдарының ақпараттық жүйелерін<br />

және кешендерін, жеке жобалау белгілері мен таблоларын,<br />

жол қозғалысын диспетчерлік және автоматтық<br />

басқару элементтері мен жүйелерін; ауыспалы<br />

ақпараты бар автономды және дистанциялық<br />

басқару белгілері мен таблоларын, бағдаршам объектілерін<br />

қалпына келтіру;<br />

автожолдарды (автопавильондар, тіреу қабырғалары,<br />

ақпараттық панно және басқа құрылыстар)<br />

салу элементтерін жөндеу;<br />

өту-жылдамдық жолағы және кіреберіс құрылғысымен<br />

автомобильдердің аялдамасы құрылғысымен<br />

автотұрағына арналған алаң немесе демалу<br />

алаңын (электржарықтардырумен, дәретханамен,<br />

қоршаумен, абаттандырумен және басқа орналастырумен.);<br />

дәретханалардың және жол сервис павильонының<br />

құрылғысы, оның ішінде оларды жарықтандыру<br />

және электрмен жабдықтау;<br />

5) автомобиль жолдарының жол жүру үшін төлем<br />

ақы алу бағдарламалық-аппараттық кешені,<br />

ЗКЖ бойынша:<br />

автомобиль жолдарының жол жүру үшін төлем<br />

ақы алу бағдарламалық-аппараттық кешені,<br />

ЗКЖ жаңғырту және қайта құру, оған мыналар<br />

кіреді:<br />

сервердің, желілік, коммутациялық және жол<br />

жүру үшін төлем жасау, бақылау-өлшеу аспаптарының,<br />

мемлекеттік тіркеу нөмірлік белгілерін анықтау<br />

және фото/бейне тіркеу жүйесінің, жұмыс станциялары<br />

мен ұйымдастыру техникасы жабдықтарының<br />

аппараттық-бағдарламалық бөліктерін орнату,<br />

жөндеу, ішінара немесе толық ауыстыру, жаңарту,<br />

біріктіру;<br />

ақпараттық жүйелер мен бағдарламалық қамтамасыз<br />

етуді өзара орнату, ішінара немесе толық ауыстыру,<br />

жаңарту, толықтыру, интеграциялау;<br />

лицензиялық бағдарламалық қамтылымды орнату<br />

және жаңарту;<br />

бақылау қақпаларының жабдықтарын орнату<br />

және ішінара немесе толық ауыстыру;<br />

ақпараттық (жарықтық диодты) жол белгілерін<br />

және жеке жобалау таблосын орнату, оның ішінде<br />

оларды жарықтандыру және электрмен жабдықтау,<br />

бұл ретте жұмыс көлемі сметалық құжаттамамен<br />

анықталады;<br />

жол жүру үшін төлем ақы алу бағдарламалық-аппараттық<br />

кешенінің объектілеріне қол жеткізуді бақылау<br />

жүйесін орнату, жөндеу және ауыстыру;<br />

автомобиль жолдарының ақпараттық жүйелерін<br />

енгізу;<br />

ЗКЖ, жүру үшін ақы алу бағдарламалық-аппарат<br />

кешенінің қолданбалы бағдарламалық қамтамасыз<br />

етуді ауыстыру, дамыту, толық жаңғырту;<br />

6) Жолдың пайдалану жай-күйін және көлік құралдары<br />

қозғалысының қауіпсіздігін қалпына келтіруді<br />

қамтамасыз ететін жұмыстардың басқа түрлері.<br />

5. Автомобиль жолдары мен ондағы<br />

құрылыстарды күрделі жөндеу<br />

26. Автомобиль жолдарын күрделі жөндеу жолдың<br />

және жол және ондағы құрылыстардың көліктікпайдалану<br />

жай-күйін арттыруға байланысты, атап<br />

айтқанда, қолданыстағы жолдың техникалық санатын<br />

өзгертусіз жол жамылғысы мен жол құрылыстарының<br />

мықтылығының ұлғаюымен кезеңдік жұмыстардың<br />

орындауын көздейді.<br />

27. Күрделі жөндеуге жататын жол учаскелері қызметтің<br />

жөндеу аралық мерзімінің негізінде және жол<br />

диагностикасының нәтижесінде белгіленеді.<br />

28. Автомобиль жолдарының күрделі жөндеуі<br />

мен құрылысы оларға кешенді орындалады – барлық<br />

объектілерге, автомобиль жолдарының құрамында<br />

тұратын, жобалық (жобалық-сметалық) құжаттамаға<br />

сәйкес күрделі жөндеуге жіберілетін,<br />

мемлекеттік сараптамадан өткен және жобаларды<br />

бекіту Ержесіне (техника-экономикалық негіздеме<br />

және жобалық-сметалық құжаттама) сәйкес бекітілген,<br />

сондай-ақ бюджет қаражаты және мемлекеттік<br />

инвестициялардың өзге де нысандары есебінен объектілерді<br />

салуға арналған жобаларды Қазақстан<br />

Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2015<br />

жылғы 2 сәуірдегі № 304 бұйрығымен (Нормативтік<br />

құқықтық актілердің мемлекеттік тіркеу тізілімінде<br />

№ 10632 болып тіркелген) бекітілген.<br />

29. Күрделі жөндеу кезінде жекелеген жолдарды<br />

қалай жоспарда болса, солай қапталды бойында<br />

жөнделіп жатқан жол учаскесінің жалпы ұзындығының<br />

ұзақтығы 25%-ға дейін жалпы жолдарды<br />

түзетуге рұқсат беріледі.<br />

30. Жол-пайдалану қызметінің көпірлері мен жол<br />

өтпелерін, сондай-ақ ғимараттар мен құрылыстар<br />

кешенін қызметтің жөндеу аралық мерзімінің және<br />

олардың диагностикалау нәтижелері негізінде күрделі<br />

жөндеуге бағытталуына болады.<br />

Күрделі жөндеу кезінде мынадай жұмыстар<br />

орындалады:<br />

1) жер төсемі және субұрғыш бойынша:<br />

жер төсемін жөнделетін жол (кеңейту, көтеру, топырақты<br />

ауыстыру, көрінуді қамтамасыз ету, дөңгелету<br />

радиусын ұлғайту, бойлық еңістерін жұмсарту,<br />

тік иіндерін және жалтарыстарын құру) үшін<br />

белгіленген техникалық санатқа сәйкес нормаларға<br />

дейінгі оның геометриялық параметрлеріне жеткізумен<br />

түзету, жекелеген жол учаскелерін жіктеу;<br />

жер төсемінің нығаюын қамтамасыз ететін шоқталған,<br />

шөккінделген және опырылған учаскелерді<br />

жою, кәріздерді, оңашаланған қабатшаларын жабдықтау<br />

және басқа жұмыстар;<br />

қолданыстағыны қалпына келтіру және қайта<br />

құру, сондай-ақ субұрғыш жабдықтарға қажетті<br />

жаңа құрылыстар, жаңалық қорғау және эрозияға<br />

қарсы құрылыстар;<br />

автомобиль жолдарының кесіп өту мен жанасуларында<br />

жер төсемдері мен субұрғыш жүйесін<br />

құру, сондай-ақ автомобильдерге аялдама, тұрақтар<br />

үшін алаңды жайластыру бойынша жұмыстарды<br />

орындау,, оларға өту-жылдамдық жолағы жабдығымен<br />

автомобиль жолдарының өтетін бөлігінен<br />

тысқары демалу алаңын, аялдамалық павильондар<br />

мен аялдамалық қалташықтар орнату;<br />

жолдың күрделі жөндеу жөніндегі жұмыстар аймағында<br />

орналасқан жол учаскелерін жоятын жол<br />

бойындағы қорларды қалпына келтіру;<br />

су тасқыны, сел, нөсерлік және басқа табиғат<br />

апаттарын жою;<br />

2) жол жамылғысы бойынша:<br />

ұзақтығы 5 километрден аспайтын жол жамылғысын<br />

нығайту (қалыңдату), кеңейту және регенирациялық<br />

және қолданыстағы жол жамылғыларын<br />

негізі ретінде қолдану арқылы ең жетілдірілген<br />

жол жамылғысы түрлерін жабдықтау, сондайақ<br />

қайта құрылып жатқан (жіктелетін) жол учаскелерінде<br />

және тұрғылықты пункттерін айналма<br />

және оларға кіреберісте жаңадан жол жамылғысын<br />

құру, көліктік айырығы, инженерлік құрылғыда,<br />

тротуарда, өту және велосипед жолында, автобус<br />

аялдамасында және аялдау қалташаларында,<br />

демалу алаңында және автокөлік тұрағында, сондай-ақ<br />

олардың өту-жылдамдық жолағында жол жамылғысын<br />

жабдықтау;<br />

цемент-бетон жамылғысы бойынша:<br />

ескі цемент-бетон жамылғысының үстіне, оның<br />

тұтастығын бұзбастан асфальт-бетон қоспасын нығайту<br />

қабатын құру;<br />

ескі цемент-бетон жамылғысын алдын-ала ұсақтаумен<br />

және осындай түрде алынған негіз болатын<br />

материалды ұқыптылықпен тығыздаумен ескі цемент-бетон<br />

жамылғысының үстіне, оның тұтастығын<br />

бұзбастан асфальт-бетон қоспасын нығайту<br />

қабатын құру;<br />

нығайту қоспасын цемент-бетоннан, армобетоннан,<br />

фибробетоннан, түрлендірілген цемент-бетоннан<br />

жабдықтау;<br />

шағылтас пен қиыршық тас жамылғысын, сондай-ақ<br />

топырақ жолды жаңа материалдарды қосу<br />

арқылы түзету, байланыстыратын материалдармен<br />

өту бөлігін жақсарту;<br />

жасанды және табиғи материалдардан жасалған<br />

тозған бордюрлерді, жетілдірілген жамылғысымен<br />

жиектерге бекітілетін жолақтар, соның ішінде<br />

негізгі жол жамылғысының түрі бойынша ауыстыру<br />

және жаңасын жабдықтау;<br />

жол жамылғыларының, жаңа материалдар мен<br />

жұмыс өндірісі технологияларының жаңа құрылымын<br />

қолдану арқылы сыналған учаскелерді салу<br />

және оларға мониторинг жүргізу;<br />

Жолдың өткішгіш қабілетін арттыру мақсатында:<br />

Көшенің қиылысына дейінгі 100 м дейінгі өтіс<br />

бөлігін кеңейту;<br />

Оң жақты бұрылыстарды, бұрылыс алаңшаларын,<br />

жылдамдық тежегіш жолағыымен бірге бұрылыстарды<br />

орнату,<br />

3) жасанды құрылыс бойынша:<br />

көпірлерді, көлік айрықтарын кеңейту мен нығайту<br />

арқылы толығымен немесе ішінара, оның ішінде<br />

олардың ғабариттерін реттеумен және есептік жүктеменің<br />

қабілеттігіне салмақ түсетін жаяу жүретін,<br />

су өтетін, салу, қайта салу (жаңа аралықты қоспастан<br />

габариттерін кеңейту арқылы көпірді жөндеу;<br />

габаритін кеңейтумен және риғелді ұлғайту мен нығайтумен,<br />

жаңа аралықты қосумен бір жағынан немесе<br />

екі жағынан тіреуішті кеңейту);<br />

металл көпірінің басты аралығы мен фермі элементтерін<br />

дұрыстау және нығайту;<br />

металл аралық құрылымын ауыстыру;<br />

көпірдің өтетін бөлігін ауыстыру;<br />

су өткізу құбырын салу және қайта салу;<br />

құбырлардың буыны мен ауызғы бетін ауыстыру<br />

және нығайту;<br />

зақымдалған құбырлар сақинасын ауыстыру;<br />

жаңа сақина мен ауызғы беті есебінен құбырдың<br />

ұзындығын өсіру;<br />

дәнекерленген көпірлерді, паром өткелдерін,<br />

темір жол өткізулерін тұрақты көпірлер мен жол<br />

өтпелерімен ауыстыру;<br />

тіреуіш қабырғаларды, қорғаушы нығайтылатын<br />

және реттелетін құрылысты құру және қалпына<br />

келтіру;<br />

қайта салынған және жаңадан салынған көпірлерді<br />

салу;<br />

тоннельдердің құрастырушы элементтерін, тау<br />

жолдарындағы қорғау галереясы мен қалқаларын<br />

жөндеу және ауыстыру, сондай-ақ уақытша галерея<br />

мен қалқаларды тұрақтыларға ауыстыру;<br />

4) жолдың қозғалысын, байланысын және жарықтандыруды<br />

ұйымдастыру объектілері бойынша<br />

жолды жайластыру мен орналастыру;<br />

жолдардың немесе олардың жекелеген учаскелерін<br />

архитектуралық ресімдеу және орналастыру;<br />

аялдамалық, түсу алаңын және автопавильонды<br />

жабдықау;<br />

демалу алаңын (күркемен, су көздерін, қарау<br />

шұңқырларын немесе жолдағы және басқаша орналастырылған<br />

автомобильді профилактикалық<br />

байқау үшін эстакадамен, дәретханамен, жол сервис<br />

павильонымен), аялдама немесе автомобиль<br />

тұрағына арналған алаңды, аялдау қапталдарын<br />

оларға өту-жылдамдық жолағын жабдықтаумен (соның<br />

ішінде әр түрлі деңгейлерде), сондай-ақ тұрғылықты<br />

пункттер шегінде өтетін қауіпсіздік аралында,<br />

тротуарда, жол учаскелеріндегі өту жолдарында<br />

жабдықтау;<br />

күрделі жөндеу өтіп жатқан учаскелерде тосқауыл<br />

шарбағын, бағыттайтын құрылғы мен жол белгілерін<br />

жаңадан жабдықтау немесе ауыстыру;<br />

автомобиль жолдарының бір және әр түрлі<br />

деңгейдегі қолданып жүрген кесіп өту мен жанастыруды,<br />

сондай-ақ барлық жолдағы немесе<br />

оның учаскелеріндегі жекелеген өтпесін, съезд<br />

бен виражды, жаңадан жабдықтау және қайта<br />

жабдықтау;<br />

қолданып жүрген жазғы трактор жолын, жөндеу<br />

кезеңіндегі уақытша айналма жол құрылысын<br />

жаңадан жабдықтау және қайта жабдықтау немесе<br />

табиғат апатынан қираған жол учаскелерін қалпына<br />

келтіру;<br />

өткізу қабілетін ұлғайту мақсатында автомобиль<br />

жолдарында жолақтарды кеңейтуді қоса өткізу<br />

пунктін жабдықтау және орналас


8<br />

№<strong>87</strong> (1626)<br />

2 қараша 2018 жыл<br />

Әр алуан<br />

www.shymkala.kz<br />

бәрекелді!<br />

Экспедиция<br />

<strong>Шымкент</strong> қаласы<br />

химия-биология<br />

бағытындағы<br />

Назарбаев Зияткерлік<br />

мектебінің<br />

ұжымы мен ерікті<br />

оқушылары «Туған<br />

елге тағзым»<br />

танымдық-өлкетану<br />

экспедициясына<br />

келген Орал<br />

және Астана қаласының<br />

Назарбаев<br />

Зияткерлік мектептерінің<br />

оқушыларын<br />

ыстық ықыласпен<br />

күтіп алды.<br />

Оларға біздің өлке<br />

өзгеше әсер қалдырды<br />

Спортшылар<br />

еліміздің мерейін<br />

асқақтатып тұр<br />

Таяуда Самарқандта өткен Азия Кубогінде<br />

<strong>Шымкент</strong> қаласының дене шынықтыру<br />

және спорт басқармасының №3<br />

БЖСМ-нің байдарка мен каноэде есу бөлімінің<br />

спортшылары жүлделі орындарға ие болып,<br />

еліміздің мерейін асырды.<br />

Қонақтарды еріктілер<br />

шашу шашып, флешмоб биін<br />

билеп қарсы алды. Мектеп бойынша<br />

экскурсиядан кейін<br />

келген оқушыларға "Көрме"<br />

орталығы, "Түркістан" мәдениет<br />

сарайын көрсетіп, қала<br />

әкімдігі алдындағы алаңда серуенге<br />

шықты. Кешке мектепжатақханасының<br />

тәрбиешілері<br />

гобелен бұйымдарын өру<br />

және сабын жасау технологиясы<br />

бойынша шеберлік сабағын<br />

көрсетті. Қонақтар "Татулық<br />

табылмас бақыт" атты кешке<br />

қатысты.<br />

Экспедиция бағдарламасы<br />

Оңтүстік өлке тарихынан<br />

бастап жергілікті флора мен<br />

фаунамен танысуды қамтиды.<br />

Отаншылдық рухын көтеру<br />

үшін экспедиторларға<br />

"Ерлік", саяси қуғын-сүргін<br />

құрбандары облыстық мұражайы<br />

және Облыстық тарихи-өлкетану<br />

мұражайы көрсетілді.<br />

Қонақтар <strong>Шымкент</strong><br />

қаласы мен Түркістан облысының<br />

тарихымен танысып,<br />

өңіріміздегі ең жарқын<br />

тарихи орындар– "Мәртөбе"<br />

ескерткішін, «Руханият-<br />

Әбу Нәсір Әл-Фараби» мұражайын,<br />

«Арыстан баб» кесенесін,<br />

көне «Отырар» кітапханасын,<br />

«Отырар мемлекеттік<br />

археологиялық қорықмұражайын»<br />

және «Отырар<br />

төбе» тарихи-археологиялық<br />

ескерткіші мен Қожа Ахмет<br />

Яссауи кесенесін көріп, аралады.<br />

Сондай-ақ Бәйдібек ауданындағы<br />

"Домалақ ана" кесенесі,<br />

көне қала Исфиджабта<br />

орналасқан «Ибрагим ата»<br />

және «Қарашаш ана» құнды<br />

жәдігерлерімен танысып, рухани<br />

жаңғырды.<br />

Сондай-ақ қонақтар медициналық<br />

өнімдер шығаратын<br />

"Эко Фарм Интернейшнал"<br />

ЖШС-не барып, жұмыс<br />

үрдісімен танысты. "<strong>Шымкент</strong><br />

аграрлық колледжінің", жылыжайында<br />

көкөніс дақылдарының<br />

қалай өсірілетінін<br />

көрді.<br />

Еліміздің оңтүстігінде қазақ<br />

халқының салт-дәстүрлері<br />

жақсы сақталғаны белгілі.<br />

Осыған орай қонақтар қалалық<br />

ипподромда "Көкпар",<br />

"Қыз қуу" ұлттық ат ойындарын<br />

тамашалады. Экспедиторлар<br />

Ақсу-Жабағылы<br />

жерін көріп, ЮНЕСКО-ның дүнежүзілік<br />

қорықтары тізіміне<br />

енген «Ақсу-Жабағылы<br />

мемлекеттік табиғи қорығы»<br />

мұражаймен танысты, "Ақмешіт"<br />

үңгірінің табиғи оазисіне<br />

тамсанып, қалалық хайуанаттар<br />

паркін қызықтады,<br />

<strong>Шымкент</strong> Дендропаркінде<br />

өсімдік әлемінің байлығымен<br />

танысты.<br />

Орал қаласынан келген<br />

қонағымыз: "Ежелгі<br />

Түркістанды көру арманым<br />

еді. Мен сол арманымның<br />

орындалғанына қуаныштымын!"<br />

– деді. Ал астаналық<br />

қонағымыз "Мен бұл<br />

жерлерде бір кездері динозаврлар<br />

өмір сүре алды деп<br />

ойлаған жоқпын. Бұл фантастика<br />

сериясынан емес<br />

пе?!" деп таңқалды.<br />

Жабылу салтанатында<br />

қонақтар өз әсерлерімен<br />

бөлісіп, ұйымдастырушыларға<br />

алғысын білдірді, өздерінің<br />

қызықты би нөмірлерін<br />

ұсынды. Орал мен<br />

Астананың мектептеріне<br />

осы экспедицияның фотосуреттері<br />

жазылған естелік<br />

альбомдар, ал барлық<br />

қатысушыларға естелік<br />

кәдесыйлар сыйға<br />

тартылды..<br />

Айна ЕСЖАНОВА<br />

Бұл жарыста спортшымыз<br />

С. Емельянов каноэде<br />

есу спортынан 1 200 және<br />

4 500 метр қашықтықта 1<br />

орынды иеленсе, Т. Емельянов<br />

4 500 метрде –1 орынды,<br />

ал 2 200 метр қашықтықта<br />

3 орынды еншіледі.<br />

Сондай –ақ осы екі спорт<br />

түрінен А.К. Емельянов, И.<br />

К. Шарафутдинов Т. К.Гладкова,<br />

Г. К Артемьев, М. К<br />

Рухани жаңғыру<br />

Голиков, А. К.Толмачев, А.<br />

К Кунц, Г. К.Артемьев, М.<br />

К.Голиков секілді спортшылар<br />

жеңімпаз атанды<br />

Оларды жарысқа ҚР Еңбек<br />

сіңірген жаттықтырушылар,<br />

С. К.Строков, О. А.Подойникова,<br />

жоғары дәрежелі<br />

жаттықтырушы М.А.Емельянов,<br />

Т. П.Сергина, бірінші<br />

дәрежелі жаттықтырушы.Ю.<br />

В.Емельянова дайындады.<br />

Отанды сүю – иманнан<br />

Жастар ресурстық орталығында <strong>Шымкент</strong><br />

медресе-колледжінің ұйымдастыруымен<br />

алғаш рет қалалық жас термешілер байқауы<br />

өтті.<br />

Колледж шәкірттері арасында<br />

ұйымдастырылып<br />

отырған байқау жастардың<br />

Отанға деген сүйіспеншілігі<br />

мен өнерге деген қызығушылығын<br />

арттыруға бағытталған.<br />

Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың<br />

«Болашаққа бағдар:<br />

рухани жаңғыру» мақаласы<br />

аясында өткен байқауда<br />

11 жас термеші өзара мықтыны<br />

анықтады. Әділқазылардың<br />

шешімімен Қылышбек<br />

Сынабай бірінші орыннан<br />

көрініп, жеңімпаз атанды.<br />

Ал екінші орыннан Рүстем<br />

Арыстан көрінді. Нұрдаулет<br />

Жуасбек пен Жұлдызай<br />

Тұрғанбекке үшінші<br />

орын бұйырды. Жеңімпаздар<br />

ақшалай сыйақымен<br />

марапатталып, өзге қатысушыларға<br />

бағалы сыйлықтар<br />

табыс етілді.<br />

Азамат ЖАППАР<br />

¬Ѕрылтайшы –<br />

<strong>Шымкент</strong><br />

аласыныє ґкiмдiгi.<br />

Ìåíøiê èåñi<br />

– «<strong>Шымкент</strong><br />

апарат орталыµы»<br />

жауапкершiлiгi<br />

шектеулi<br />

серiктестiгi.<br />

Директор–áас редактор<br />

¬АПБАРОВА Айгѕл<br />

Æàðûëàñûíûçû<br />

Бас редактордыє орынбасары<br />

Н½рлан БЕКТАЕВ<br />

Директордыє орынбасары<br />

Таєат ¦ЛIБЕКОВ<br />

Жауапты хатшы<br />

Асхан Майлыбаева<br />

Журналистер:<br />

Таµабай ¬ÀÑÛÌÎÂ<br />

С´бит ТАСТАНБЕК<br />

Àéã¾ë ÊÅÐI̬±ËÎÂÀ<br />

Аìàðàë ¦ØIÐÎÂÀ<br />

Азамат Жаппар<br />

Бибайша Н±РЖАН¬ЫЗЫ<br />

Беттеушi-дизайнер<br />

Атолын Ò¦ЖIБАЕВА<br />

¬àñûì ͱðõàí<br />

Жарнама æ´íå<br />

ìàðêåòèíã á¼ëiìi<br />

Àæiáåê ̱ñòàôèíà<br />

Фото-òiëøi<br />

Ñåðiê ÊÎÑÀÉ<br />

Газет ¬азастан Республикасы инвестициялар ж´не даму<br />

министрлiгi Байланыс, апараттандыру ж´не апарат<br />

комитетiнде 2016 жылµы 15 с´уiрде тiркелiп, №15961-Г ку´лiгi<br />

берiлген. Газет аптасына 2 рет, ñ´ðñåíái æ´íå æ½ìà<br />

ê¾íäåði øûµàäû. Таралу аймаµы: ¬азастан Республикасы.<br />

«<strong>Шымкент</strong> келбетiнде» жарияланµан материалды баса басылым<br />

кјшiрiп басанда, бiзге сiлтеме жасауы тиiс.<br />

Жарнама мґтiнiнен туындайтын мґселелерге жарнама<br />

берушi жауап бередi. ¬олжазба автор келiсiмiмен<br />

редакциялы јєдеу жасалуы мѕмкiн.<br />

- аылы имидждiк маала<br />

Газет редакцияныє компьютер<br />

орталыµында терiлiп, беттелдi.<br />

«ERNUR-print» ЖШС-нiє баспаханасында басылды.<br />

<strong>Шымкент</strong> аласы, Т.¦лiмЅлов кјшесi, 22 ѕй.<br />

Редакция мекенжайы:<br />

<strong>Шымкент</strong> аласы, ш/а. «¬àðàñó» øàµûíàóäàíû, 66/6.<br />

Тел.: 464-222, 464-044, 464-202 (факс).<br />

E-mail: shymkent_media@mail.ru Èíäåêñ 65810<br />

Тапсырыс: 3327 Таралымы: 7965 дана<br />

Кезекшi редактор – Таµабай ¬ÀÑÛÌÎÂ

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!