Numeriska metoder för linjär algebra: Gausselimination
Numeriska metoder för linjär algebra: Gausselimination
Numeriska metoder för linjär algebra: Gausselimination
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
−0.99998 · 10 5 = −9.99998 · 10 4 ≈ −10.000 · 10 4 = −1.000 · 10 5<br />
(≈ skall utläsas “avrundas till 3 siffror i br˚akdelen). I flyttalsystemet f˚ar vi allts˚a matrisen<br />
<br />
10−5 0<br />
1<br />
−10<br />
∗ 1<br />
5 ∗ −105 <br />
.<br />
eller systemet<br />
10 −5 x1 + x2 = 1 (28)<br />
−10 5 x2 = −10 5<br />
3 Bestämm lösningen x1, x2 med substitution i omvänd ordning (bak˚at substitution).<br />
Genom att i (28) sätta in x2 = 10 −5 · 10 5 = 1 erh˚alls x1 = (1 − 1) · 10 5 = 0:<br />
x1 = 0<br />
x2 = 1.<br />
Om vi istället gör radbyte (byta raderna 2 och 1 i begynnelsematrisen <strong>för</strong> att f˚a augmenterad<br />
matrisen med maximalelementet a11<br />
<br />
1<br />
10<br />
1 ∗ 2<br />
−5 1 ∗<br />
<br />
,<br />
1<br />
och eliminera (multipliciera den <strong>för</strong>sta ekvationen med 10−5 och subtrahera fr˚an den andra<br />
ekvationen) d˚a f˚ar vi <br />
1<br />
0<br />
1<br />
1 − 10<br />
∗ 2<br />
5 ∗ 1 − 2 · 10−5 <br />
,<br />
som avrundas till <br />
och lösningen blir här<br />
1 1 ∗ 2<br />
0 1 ∗ 1<br />
x1 = 1<br />
x2 = 1.<br />
Kolla resultatet genom att räkna lösningen (<strong>för</strong> godtyckligt ɛ = 1) med Cramers regel:<br />
<br />
ɛ<br />
det<br />
1<br />
<br />
1<br />
= ɛ − 1,<br />
1<br />
x1 = 1<br />
ɛ − 1 det<br />
<br />
1<br />
2<br />
<br />
1<br />
=<br />
1<br />
1<br />
1 − ɛ , x2 = 1<br />
ɛ − 1 det<br />
<br />
ɛ<br />
1<br />
<br />
1<br />
=<br />
2<br />
1 − 2ɛ<br />
1 − ɛ .<br />
Om ɛ är litet, man kan skriva<br />
och lösningen blir<br />
1<br />
1 − ɛ<br />
≈ 1 + ɛ,<br />
1 − 2ɛ<br />
1 − ɛ<br />
<br />
,<br />
≈ (1 − 2ɛ)(1 + ɛ) ≈ 1 − ɛ<br />
x1 ≈ 1<br />
x2 ≈ 1.<br />
(29)