goc-vakfi-2012-yili-cocuk-haklari-izleme-raporu

oyunca etkisinde kalacakları olumsuz süreçlere sürüklemektedirler. Bu duruma BMÇHK
‘Çocuğun Yüksek Yararı’na ilişkin yorumunda:
“Komite, Taraf devletin (Türkiye)aileye destek verme yerine aileyi cezalandırıcı tedbirler
alması hususunda, aile içi şiddet ve aile geçimsizliği durumlarında bu ilkenin uygulanması ile
ilgili bilgi eksikliğinden endişe duymaktadır.
Bu endişelerin giderilmesi noktasında;
“Komite, Taraf Devleti her alanda çocuğun yüksek yararının belirlenmesi için rehberlik
sağlayıcı kriterler ve prosedürler geliştirmeye ve onları kamuya da özel sektör kuruluşlarına,
mahkemelerine, idari makamlara ve yasal organlara iletme konusunda teşvik etmektedir.
Rehber ilkelerde belirtildiği üzere, tüm hukuki ve idari yargı ve kararlarının hukuki sebepleri
bu ilkeye dayandırılmalıdır” önerisinde bulunmuştur.
Dolayısıyla çocuğun korunması noktasında işletilecek süreçler de devletin öncelikle çocuğun
yüksek yarına ilişkin aileyi destekleyici tedbirleri de içerecek şekilde tüm ayrıntıları gözden
geçirmesi gerektiğinin altını çizmiştir.
EĞITIM HAKKI
Sistematik ve Sürekli İhlal Alanı
Türkiye tarafından ÇHS’ ye konulan çekinceler eğitim alanını etnik kökeni, anadili ve dini inancı
farklı gruplara mensup çocuklar açısından bir ihlal alanı haline getirmektedir. Ayrıca eğitim
sisteminin içerme kapasitesi ve okulların erişilebilirliği Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmadığı
halde Türkiye’de bulunan çocuklar, kız çocukları ve engelli çocuklar açısından eğitim hakkının
ihlal edilmesine yol açmaktadır. Eğitim hakkı farklı sözleşmeler açısından Türkiye’nin
yükümlüklerini yerine getirmediği alanların başında gelmektedir.
Oysa ÇHS’ nin 28–29. Maddeleri devletlerin fırsat eşitliği temelinde tüm çocukların eğitiminden
sorumlu olduğunu hükme bağlar. Bu çerçevede ÇHS, ilköğretimin zorunlu ve parasız olmasını,
orta ve yükseköğretim süreçlerinin herkese açık hale getirilmesi noktasında da devletleri
yükümlü kılar.
Çocukların eğitim hakkı ve bunun nasıl oluşturulacağı tüm ayrıntılarıyla ÇHS’ de ortaya
konmuştur. Bu konuda devletlere ciddi yükümlülükler getirilerek, çocukların gerçek
potansiyellerini özgürce ortaya koyabilecekleri şartları sağlama sorumluluğunun devletlerde
olduğu belirtilmektedir. Tüm bu yükümlülüklerin yerine getirilmesi için, çocuğun kültürel,
sosyal, ekonomik ve psikolojik özelliklerine uygun eğitim süreçlerinin oluşturulması gerekliliği
açıktır. Bu çerçevede mevcut eğitim politikalarının gözden geçirilerek, sözleşmede belirtilen
hassasiyetlere uygun bir fiziksel altyapı ve çocuk odaklı bir içerikle desteklenmiş bir müfredat
oluşturulması gerekliliği kaçınılmazdır.
ÇHS ’nin eğitim hakkıyla ilgili maddeleri, çocuğun anadilinde ve kültürüne uygun bir eğitim
hakkına sahip olduğunu ve çocuğun sağlıklı gelişimi için bu hakkın koşulsuzca uygulanması
gerektiğini belirtmektedir. Bu hakkın kullanımıyla ilgili hiçbir sürecin devlet tarafından
işletilmemesi, milyonlarca çocuğun vazgeçilmez olan haklarının ihlal edildiğini göstermektedir.
Bu bağlamda ilgili kurumların söz konusu süreçleri işleterek, çocukların eğitim hakkının yeniden
yapılandırması gerektiği elzemdir.
Sözleşme’nin eğitim hakkıyla ilgili maddeleri kapsamında yapmış olduğumuz internet medyası
izlemesi sonucunda; devletin ihmalinin olduğu tespit edilen 3 olaydan 2 çocuk etkilenmiş olup,
devletin fiili ihlalinden kaynaklı yaşanan 5 olayda da 100 çocuk etkilenmiştir.
14