FOURNiER GANGRENi: HASTANEDE YATIM SORESiNi ...
FOURNiER GANGRENi: HASTANEDE YATIM SORESiNi ...
FOURNiER GANGRENi: HASTANEDE YATIM SORESiNi ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
OZET<br />
DlcLE TIP DERGISi (JOURNAL OF MEDIcAL SCHOOL) C:27 S:1 2000<br />
<strong>FOURNiER</strong> <strong>GANGRENi</strong>: <strong>HASTANEDE</strong> <strong>YATIM</strong> <strong>SORESiNi</strong><br />
BELiRLEYEN FAKTORLER<br />
Yrd.Do~.Dr. Ahmet ERSAY 1 UZ.Dr. Ferruh AKAY 2<br />
Dicle Oniversitesi rip FakOltesi Oroloji A.D. kliniginde 1988-1999 Ylllan arasmda<br />
tedavi edilen 29 Fournier gangrenli has tan m hastane kaYltlan incelenerek; etyolojik ve<br />
kolayla~ttrlcl faktorler belirlenmeye c;:ah~lldl.Hasta ya~lan,ba~vuru ~ekilleri ve sureleri<br />
saptandl. Hastalar, yatl~ surelerinin 30 gunden uzun ya da klsa olu~lanna gore iki gruba<br />
aynlarak yatl~ surelerini belirleyen faktorler aC;:lsmdan kar~lla~tlnldllar. Son donem<br />
bobrek yetersizligi/uremi hastanede kahm suresini belirleyen tek bireysel degi~ken<br />
olarak saptandl.<br />
Anahtar Kelimeler: Oremi, Fournier gangreni, Haspitalizasyon.<br />
GiRi~<br />
Fournier Gangreni; Genital bolgenin ve perinenin seyrek gorOlen, hlzll<br />
ilerleyen ve oldOrOcOolabilen bir nekrotizan fasitisidir (1). Qogu kez infeksiyon<br />
cilt, Oretrave rektum kaynaklldlr (2). Aerobik bakteriler olgulann yogunda izole<br />
edilirken, hlzla ilerleyen hastallgm seyri slrasmda anaerobik infeksiyon da<br />
olaya katlllr(mixt infeksiyon (3). Olgularm bOyOkbolOmOndeoykOde ve klinik<br />
izlem slrasmda genel vOcut ve bagl~lkllk sisteminin direncini bozan durumlar<br />
.. ya da e~ zamanll infeksiyonu kolayla~tlrlcl hastallklar belirlenebilmektedir (4).<br />
Hastallgm mortalitesi % 0 ile %66 arasmda degi~mektedir (5-7).Son on Ylldlr<br />
hyperbaric oksijen (HBO) tedavisinin Fournier gangrenli olgularda kullamlmaya<br />
ba~lanmaslyla bu tedavi yonteminin hastanede kallm sOresini, mortaliteyi ve<br />
doku kaybl oramm azalttlgl savlanmasma kar~m bu konu tartl~malldlr (8 ,9).<br />
Kirli-kontamine olgular olarak belirlenen Fournier gangrenli hastalarm Oroloji<br />
kliniklerinde baklmlan ve tedavilerinin izole ko~ullarda sOrdOrOlmesi<br />
gerekmekte, bunun yanmda uzun hastanede kallm sOreleri, yogun baklml ve<br />
tekrarlayan yok saYlda debridman gerektirmeleri nedeniyle hekim ve yardlmcl<br />
sagllk personelinin i~ yOkOnOonemli oranlarda artlrmaktadlr. Dicle Oniversitesi<br />
Tip FakOltesi Oroloji A.D. Kliniginde yatarak tedavi olan Fournier gangrenli<br />
olgulann hastanede kallm sOrelerinibelirleyen etkenleri saptamak amaclyla bu<br />
yall~ma tasanmlandl.<br />
MATERYAL ve METOD<br />
1988-1999 Ylllan arasmda klinigimizde tedavi edilen 29 olgu demografik<br />
verileri, ba~vuruya kadar geyen sOre, birincil lezyonun niteligi , e~ zamanll<br />
hastallk ve kolayla~tlrlcl faktorler aylsmdan geriye yonelik dosyalan<br />
incelenerek degerlendirildi.<br />
(1,2) Diele Oniversitesi Tip FakOltesi Oroloji A.D.<br />
DlvARBAKIR<br />
- - ---- - --
18<br />
Olgular hastanede kallm sureleri 30 gunden az (KYSH)ve 30 gunden<br />
90k (UYSH)olmakuzere ikigrup halindebu verilertemelindekar~lla~ttrlldllar.<br />
Hastalanmlzm tamu sefalosporin aminoglikozitve anaerob etkili 3 'Iu antibiotik<br />
tedavisi aldllar. Yakm izlem ve duzenli pansumanlarla yeni debridman kararlan<br />
verildive bu kararlar zaman ge9irilmedenamnda uygulandl.<br />
BULGULAR<br />
KYSH grubunu UYSH grubu ile kar~lla~ttrlldlgmda ya~ ortalamalan<br />
arasmda anlamll fark saptanamadl (slraslyla 44.8 19.5 ve 47.3 21.0 p>0.05).<br />
Yakmmalann ba~langlcl ile klinige ba~vuru arasmda gegen sure bu ikigrupta<br />
anlamllllkgostermedi (Tablo 1) (p >0.05).<br />
Tablo 1: Klsa yatl~ sureli hastalar (KYSH)ve uzun yatl~ sureli hastalann<br />
(UYSH) ya~, ba~vuruya kadar gegen sure ve ortalama yatl~ sureleri.<br />
30 gun yatan p<br />
n 18 11<br />
Ya 44.8 (0-80) 47.3 (17-73) >0.05<br />
Bavuru suresi (gun) 4.33 5.27 >0.05<br />
Yatl suresi (gun) 23 45.1<br />
KYSH grubunda penis ve skrotum gibi panduler organ ba~langl911<br />
lezyonlar anal bolge,perine ve kal9a gibi direkt govde uzerinde ba~layan<br />
lezyonlara gore daha yuksek orandaydl (%77.7). Bu oran UYSH grubunda<br />
%45.4 olarak saptandl. Ancak fark istatistiksel a91dan anlamhllk gostermedi<br />
(X2=3.157 p>0.05). Kolorektal giri~im kokenli hastahk oram USYH grubunda<br />
daha fazla olmasma kar~m (%18), gruplar istatistiksel a91dan farkhhk<br />
gostermedi. Benzer ~ekilde diyabet, norolojik patoloji (parapleji) ve kronik<br />
alkolizm e~zamanh hastallk olarak yatl~ surelerine etkili gozukmemektedir<br />
(Tablo 2).
Tablo 2: KSYH ve USYH gruplannda ba~lang((t lezyonunun niteligi,<br />
belirlenmi~etyolojikfaktor, e~zamanh hastahk ve uygulanan uriner ve kolorektal<br />
diversiyonyontemleri.<br />
KYSH UYSH P<br />
Lezyon niteligi (n)<br />
Panduler organ 14 5 >0.05<br />
Govde 4 6 >0.05<br />
Etyolojik faktor (n)<br />
Orolojikgiriim 2 1 >0.05<br />
Kolorektalgiriim 1 2 >0.05<br />
Etzamanll hastallk (n)<br />
Diabetes mellitus 3 2 >0.05<br />
KBY - 3 0.05<br />
Kronikalkolizm 1 1 >0.05<br />
Diversiyon turu (n)<br />
Foleykateter 14 7 >0.05<br />
Sistostomi 4 4 >0.05<br />
Kolostomi - 2 >0.05<br />
Sadece kronik bobrek yetersizligi (KBY) insidensi USYH anlamh<br />
derecede yuksekti (X2 = 5.475 P 0.05). Oriner sistem ve kolorektal diversiyon<br />
yontemlerinin daglhml her iki grupta benzer nitelikteydi. Septik ~ok nedeniyle<br />
kaybedilen iki hastamlzln da diyabetik, KBY Ii ve paraplejik olmasl nedeniyle bu<br />
u~ hastahgln da e~ zamanh varhgl durumunda serimizde Fournier gangreninde<br />
mortalitenin %100 oldugu saptandl. Genel mortalitemizi %6.8 olarak belirledik.<br />
TARTI~MA<br />
Fournier gangreni her ya~ta gorulebilir.Notrofil fonksiyonlarlnda bozukluk<br />
yada genel saghk durumunun ve bireysel hijyenik ko~ullann kotulugu risk<br />
faktorleri araslnda saYlhr (10). YaYlnlanml~ ~ogu seride diabetes mellitus(DM)<br />
en slk kar~lla~llan kolayla~tlrlcl unsur olarak belirlenmi~tir (% 38-48)(11,12).<br />
DM dl~lnda, steroid kullanlml, kemoterapi, kronik alkol kullanlml, malignite,<br />
radyoterapi, yanlk, HIV infeksiyonu, kronik hepatit, multipl myeloma ve uremi<br />
hastahgl kolayla~tlrlcl faktorler araslnda yer ahr (4,12-14). Qah~mamlzda DM<br />
ve norolojik hastahk yatl~ suresini etkilememekle birlikte toplam serideki<br />
oranlannl slraslyla %17 ve %6 olarak belirledik. DM ta hucresel ve humoral<br />
bagl~lkhk sisteminin yanltlanndaki degi~imlerin yanlnda, dola~lm bozuklugu,<br />
norolojik hasar ve diabete iIi~kin metabolik degi~imde hastahgl kolayla~tlrlcl<br />
19
20<br />
unsurlardlr (15). Biz KBY/Oremiyi hastanede kahm sOresini uzatan tek<br />
e~zamanh durum olarak belirledik. Oremik hastalarda T lenfosit, monosit ve<br />
n6trofil fonksiyonlan bozuktur ve B lenfosit antikor yamtlan yetersizdir(16).<br />
Hastalanmlzdan diabetik aym zamanda KBY'li ve paraplejik 2 olguyu<br />
kaybettik.Bu hastalar agn yakmmalan olmadlklan i9in septik ~ok geli~ene<br />
kadar klinik ba~vuruda bulunmaml~lardl.Lezyon niteligi a91smdan gangrenin<br />
penis ve skrotum gibi panduler organlardan kaynaklanmasl durumunda ;<br />
kavernozal dokulann ve testisin kendilerini 6rten cilt ve cilt altl dokularmdan<br />
farkh arteriyel kaynaklannm olmasl nedeniyle pandOler organ ba~langl9h<br />
olgularda hastanede kahm sOrelerinin daha klsa olabilecegi savlanabilir.Ancak<br />
hastalanmlzda lezyonun ba~langl9 yerinin yatl~ sOresini etkilemedigini<br />
saptadlk. Penis ve skrotum ba~langl9h olgularda ; Colles fasyasmm anatomik<br />
uzamm planlan nedeniyle, bu olgular perine,anus ve gluteus gibi g6vde<br />
Ozerinde ba~layan olgulara oranla hastahgm yaYlhml konusunda ayncahkh<br />
klhnmaz. Klinik ve hekim kadrosu olarak hatm saYlhr deneyimimiz,<br />
sefalosporin, aminoglikozit ve anaerob etkili antibiotikten olu~an tlbbi<br />
tedavimiz,hemodinamik stabilizasyon 6zenimiz, bazl durumlarda gOnde 2 ve<br />
daha fazla debridman karan verebilecek tarzda devingen hasta izlemimiz %<br />
6.8 gibi dO~Okmortalite oranmm a91klamasl olabilir. Sonu9 olarak 29 olguluk<br />
. deneyimimizle, Fournier gangrenli hastalarda KBYIOremi hastanede yatma<br />
sOresinietkileyen tek bireysel degi~ken olarak belirlendi.<br />
SUMMARY<br />
FOURNIER'S GANGRENE: FACTORS PREDICT LONG<br />
HOSPITAL STAY<br />
The records of 29 patients with Fournier's gangrene treated in University<br />
of Dicle, Medical School, Department of Urology, between 1988 and 1999 were<br />
reviewed. Attempts were made to identify causative or predisposing factors and<br />
models of presentation. Patient age and length of hospital stay were recorded.<br />
The patients were divided into two groups and compared; patients with<br />
hospitalization longer or shorter than 30 days. End staged renal disease/uremia<br />
was identified as a unique individual variable affects hospital stal.<br />
Kel Words: Uremia, Fournier's Gargrene, Haspitalization.<br />
KAYNAKLAR<br />
1. Bugra D, Bozfakioglu Y, BOyOkuncuY, Bulut T. Gangrene de Fournier; Etude<br />
analytique de six cas. J Chir 1990: 127;115-116<br />
2. Paty R, Smith A D. Gangrene and Fournier's gangrene. Urol Clin North Am<br />
1992: 19; 149-162<br />
3. Pizzorno R, Bonnini F, Repetto U. Hyperbaric oxygen therapy in early phase<br />
Fournier's necrotizing fasciitis. Acta Urolltal1995: 9;39-41<br />
4. A~91 R, Sankaya S, BOyOkalpelli R, Yllmaz A F, Ylldlz S. Fournier's<br />
gangrene: risk assessment and enzymatic debridement with lyophilized<br />
collagenase application. Eur Uro11998: 34; 411-418
5. Pizzorno R, Bonnini F, Donelli R, Stubinskl M. Hyperbaric oxygen therapy in<br />
the treatment of Fournier's disease in 11 male patients. J Urol 1997: 158;<br />
837-840<br />
6. Riseman J A, Zamboni W A, Curtis A, Graham D R, Konrad HR.. Hyperbaric<br />
oxygen therapy for necrotizing fasciitis reduces mortality and the need for<br />
debridments. Surgery 1990: 180; 847-852<br />
7. OztOrk0, Bircan K, $ahin H, Korkmaz K, Islim F.Fournier gangreni: Skrotum<br />
ve perinenin nekrotizan yumu~ak doku infeksiyonu. Dicle Tip Dergisi<br />
1994:21;137-140.<br />
8. Capelli-Schellpfeffer M, Gerber GS. The Use Of Hyperbaric Oxygen in<br />
Urology. J Uro11999: 162; 647-654.<br />
9. Shupak A, Shoshani 0, Goldenberg I, Barzilai B, Moskuna R. Necrotizing<br />
fasciitis and indication for hyperbaric oxygenation therapy. Surgery 1995:<br />
118;873-876.<br />
10. Hejase M J, Simonin J E, Bihrle R. Genital Fournier's gangrene. Urology<br />
1996: 47; 734-739.<br />
11. Hollabaugh R S, Dmochowski R R, Hickerson W L, Cox C E. Fournier's<br />
gagrene :Therapeutic impact of hyperbaric oxygen. Plast Reconstr Surg<br />
1998: 101;94-100.<br />
12. Corman J M, Moodl J A, Aronson W J. Fournier's gangrene in a modern<br />
surgical setting: improved survival with aggressive management. BJU Int<br />
1999:84;85-88.<br />
13. Ba~oglu M, GOI 0, Ylldlrgan I, Ballk A A, Ozbey Y, Oren D. Fournier's<br />
gangrene: review of fifteen cases. Am Surg 1997:63;1019-1021.<br />
14. lorianni P, Oliver G C. Sinergistic soft tissue infections of the perineum. Dis<br />
Colon Rectum 1992:35;640-644.<br />
15. Pozzilli P; Leslie RD. Infections and diabetes: mechanisms and prospects<br />
for prevention Diabet Med 1994: 11; 935-41.<br />
16. Descamps-Latscha B; Herbelin A; Ngulen AT; Jungers P; Chatenoud L.<br />
Dysregulation of the immune system in chronic uremic and hemodialysed<br />
patients Presse Med 1995 : 25;405-410.<br />
21