Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
[…]<br />
Saliha: Bizler sadece para kazanmak için çalışmıyoruz. Ben İlahiyat Fakültesinde<br />
doktora yapıyorum. Ama devlet memuruyum her ay bir-iki alıyorum. Ama<br />
bana evde otur ben sana bunu parayı <strong>ve</strong>receğim derse ben bunu kabul etmem.<br />
(Odak Grup, 8 Mayıs 2010, KONYA)<br />
Kadınlar, eğitimlerinden <strong>ve</strong> dindarlıklarından kaynaklanan topluma karşı sorumluluk<br />
bilinciyle bildiklerini aktarmayı çok önemsemekteydiler. Üstelik, topluma karşı<br />
duydukları bu sorumluluk, aile içi sorumluklarıyla çeliştiğinde, topluma karşı olan<br />
sorumluluklarına öncelik <strong>ve</strong>rdiklerini ifade ettiler:<br />
Benim çalışma isteğim sadece ekonomik temelli değil. Ayrıca İstanbul’da bir<br />
kişinin para kazanıyor olması yetmiyor. Ben kendimi topluma <strong>ve</strong> eşime karşı<br />
sorumlu hissediyorum tabii ki ama şu an çocuklarım çok küçük ama bugün<br />
buraya gelmeyi önceledim. Eşime karşı sorumluluğumu ihmal etmek istemem<br />
ama eşim de bana karşı sorumluluğu[nu] ihmal etmez. Evlenirken birçok erkek,<br />
çalışan kadınlarla evlenmek istiyor zaten. (Şaziye, Odak Grup 1, 3 Nisan 2010<br />
Cumartesi, TESEV, İSTANBUL)<br />
Başörtülü olarak çalışma hayatına <strong>ve</strong> topluma katılmak, görünür olmak isteyen<br />
bir kadının sözleri de şöyle:<br />
Çalışmak istedim, çünkü insan üni<strong>ve</strong>rsiteden sonra bir sene evde oturduğu<br />
zaman, hani sosyal sorumluluk, şu olsun bu olsun bir yere kadar, yani oturup<br />
kadın programı izlemek, ya da herhangi başka bir şey benim tercihim değildi,<br />
yapmak istemedim onun için çalışmak istedim, bir de bazı alanlarda sadece<br />
bazı görüş içeren insanların rant sağlayıp oralarda bulunması <strong>ve</strong> bizim de onların<br />
tabiriyle gerçekten çalışmayan <strong>ve</strong> yobaz insanlar olarak kalmamızı istemeden.<br />
Yani canı gönülden bunu istemiyorum, <strong>ve</strong> insanların bir şekilde çalışması<br />
<strong>ve</strong> bir şekilde kendilerini toplum hayatına entegre etmeleri gerektiğine inanıyorum.<br />
(Hülya, Odak Grup 2, 26 Mart 2010, ANKARA)<br />
Özetle, görüşmelerimizde, gerek çalışan gerekse çalışmayan meslek sahibi başörtülü<br />
kadınların, çalışmayı <strong>ve</strong> böylece kamusal hayata katılmayı, gelir kazanmak<br />
kadar sosyal hayata katkıda bulunmak açısından da önemli buldukları ortaya<br />
çıktı. Meslek sahibi bir kadının evin içinde kalması, kamusal hayata katılmaması<br />
hiçbir şekilde kabul edilebilir bir bakış açısı değildi.<br />
3.2. Okuldayken Başörtüsü<br />
Görüşmecilere ilişkin değişkenleri saptarken, 28 Şubat dönemi öncesi <strong>ve</strong> sonrasında<br />
üni<strong>ve</strong>rsiteye gitmelerini önemli bir kriter olarak varsaymıştık. Ancak, görüştüğümüz<br />
başörtülü kadınların çoğu, üni<strong>ve</strong>rsite ya da yüksek okul sürecinde başları<br />
örtülü olarak okumaya çalışmışlar <strong>ve</strong> okul sürecinde başörtülerinden dolayı<br />
çeşitli baskılarla mücadele etmek zorunda kalmışlardı. Liberal tutumları ile bilinen<br />
birkaç üni<strong>ve</strong>rsite hariç, Ankara, İstanbul başta olmak üzere, büyük kentler-<br />
41