You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ulamad›¤› gibi, sosyal gü<strong>ve</strong>nlik konusunda<br />
teorik <strong>ve</strong> pratik geliflmede<br />
paralel gitmemektedir.<br />
III) TAR‹HSEL GEL‹fi‹M<br />
Sosyal gü<strong>ve</strong>nlik sisteminin oluflumunu<br />
haz›rlayan ön flartlar›n bilinmesi,<br />
sistemin kendisinin “özümlenmesi”<br />
için bir mihenk tafl›d›r 10 . Bu nokta<br />
da, sosyal gü<strong>ve</strong>nlik sisteminin tarihi<br />
geliflimini akla getirmektedir. Sosyal<br />
gü<strong>ve</strong>nli¤in geliflimi, farkl› devrelere<br />
ayr›larak incelenebilir:<br />
Tarihi serü<strong>ve</strong>n içinde sosyal gü<strong>ve</strong>nli¤i<br />
bir “fikri <strong>ve</strong> zihni kavram” <strong>ve</strong> iflçi s›n›f›n›n<br />
do¤uflu ekseninde sanayi devrimi<br />
öncesi <strong>ve</strong> sanayi devrimi sonras›<br />
diye iki döneme ay›rmak 11 mümkündür.<br />
Sosyal gü<strong>ve</strong>nli¤i bir “sistem” olarak,<br />
1880’lerde Almanya’da sosyal sigortalar›n<br />
varl›¤›yla bafllayan dönem <strong>ve</strong><br />
Birinci Dünya Savafl› sonras› dönem<br />
olarak iki devreye 12 ay›rmak da<br />
mümkündür. Baflka tasnifler de bulunmaktad›r.<br />
Özellikle ilk sigorta kurulufllar›na<br />
var›ncaya kadar sosyal gü<strong>ve</strong>nli¤in<br />
tarihsel geliflimi 4 temel aflamadan<br />
bahsedilebilir. Bunlar; ilk ça¤,<br />
orta ça¤, sanayi devrimi <strong>ve</strong> ilk sigorta<br />
kurulufllar› dönemleridir 13 .<br />
mali ÇÖZÜM<br />
‹SMMMO Yay›n Organ›<br />
Yine, söz konusu tasniflerin d›fl›nda<br />
sosyal gü<strong>ve</strong>nli¤in sanayi devriminden<br />
sonra geçirdi¤i aflamalar› dört ana<br />
grupta incelemek de mümkündür 14 .<br />
1. Sanayi Devriminin ortaya ç›kartt›¤›<br />
çok a¤›r olumsuz etkilerini ortadan<br />
kald›rmaya yönelik gönüllü kurulufllar›n,<br />
arkadafl gruplar›n›n, ferdi sorumluluk<br />
ile fertlerin <strong>ve</strong> devletin fakirlere<br />
transferlerinin bulundu¤u Paternalistik<br />
Dönem (1850-1880). 15<br />
2. Finansmana katk› ile zorunlulu¤un<br />
ifllerlik kazanarak çal›flanlarla ailelerine<br />
muhtelif risklere karfl› koruma getirilmeye<br />
çal›fl›ld›¤› sosyal sigorta dönemi<br />
(1880-1945)<br />
3. Gelirin süreklili¤ine <strong>ve</strong> hayat standard›n›n<br />
yükseltilmesine yönelik kamu<br />
otorite harcamalar›n yo¤unlaflt›-<br />
¤› <strong>ve</strong> genellik prensibinin uygulama<br />
alan› bulmaya çal›flt›¤› refah dönemi<br />
(1945-1974).<br />
4. Sosyal gü<strong>ve</strong>nlik sisteminin krize<br />
dönüfltü¤ü, mevcut sistemlerin toplumun<br />
ihtiyaçlar›na cevap <strong>ve</strong>remez<br />
hale geldi¤i <strong>ve</strong> yeniden yap›lanma<br />
aray›fllar›n hüküm sürdürdü¤ü dönem<br />
(1975 <strong>ve</strong> sonras›).<br />
10 GÜZEL, OKUR, (1994), 15<br />
11 ALPER, (1985), 18; Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, (1990), ALPER, (Sosyal Gü<strong>ve</strong>nlik C:3, 454-455)<br />
12 GÜZEL, OKUR, (1994), 16<br />
13 D‹L‹K, (1988), 41<br />
14 ALPER, (1985), 9; TÜS‹AD, (1997), 28-31<br />
15 Ayn› flekilde Sanayi Devriminden önceki döneme de paternalistik devir denir.<br />
Hakemli Yaz›lar<br />
Refered Papers<br />
Haziran - Temmuz<br />
Y›l: 2006 Say›: 76<br />
93
Change language