Ergenlerde İntihar Eğilimi ve Hemşirelik Yaklaşımı - Fırat Üniversitesi

34
GİRİŞ
Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, Cilt:1, Sayı:3 (2006)
Ergenlik; hem bedensel, hem ruhsal, hem de sosyal değişikliklerin olduğu
bir dönemdir. Ergenlerde hızlı değişimin olması ve çok farklı nedenlerle intihar
girişimi görülmektedir. Özellikle 13-19 yaşlarında bu oran yüksektir. Türkiye
de bu oran yüzbinde 4 iken, 21 Avrupa ülkesinde ve ABD’de bu oran
Türkiye’nin 7 katı kadardır (Ekşi, 1999). Bu oranlarda intihar girişimlerinin
toplumsal açıdan önemli olduğunu düşündürmektedir. Ergenlerde intihar için
pek çok neden vardır, bazen bir birikim, bazen bu nedenlerin birbirini
etkilemesi söz konusudur. Ancak ergenlerde intihar girişimlerini
değerlendirmede en önemli nokta, bu girişimle ilgili risk faktörlerinin
belirlenmesidir. Bu nedenle, makalede ergenlerde intihar eğilimi ve hemşirelik
yaklaşımı üzerinde durulmuştur (Görak,1993).
Ergenlik Döneminin Genel Özellikleri
Ergenlik çağı, kızlarda 11-20, erkeklerde 13-20 yaşlarını kapsar. Biyolojik,
psikolojik, zihinsel ve sosyal açıdan bir gelişme ve olgunlaşma sürecinin
olduğu, erişkinliğe geçiş dönemi olan ergenlikte kızlardaki değişim, erkeklere
oranla, daha erken başlar (Yavuzer, 1999).
Ergenlik çağında görülen hızlı gelişmenin ilk belirtileri prepuberte
devresinde görülmeye başlar. Prepuberte, ikincil seks karekterlerinin görüldüğü
ve fiziksel büyümenin olduğu, puberteden hemen önceki dönemdir. Biyolojik
olarak pubertenin başlangıcı, kızlarda menarş, erkeklerde spermatozoaların
yapımının başlaması olarak gösterilebilir. İkincil seks karekterleri belirtileri
erkekte ve kızda değişik sıraları takip eder. Ergenlerdeki seks ile ilgili
değişimler aşağıda yer almaktadır (Baş, 1990).
Erkeklerdeki İkincil Seks Karakterleri
1) Testis, skrotum ve penisin büyümesi,
2) Jinokomasti (bir veya iki memenin büyümesi, erkekelerin 1/3 de),
3) Pubik kıllanma,
4) Kıllanma, kıvrımlı ve sık, koyu pigmentli,
5) Ses kalınlaşması,
6) Nokturnal emisyonlar (ıslak rüyalar)dır.