öğün sonrası glukoz kontrol rehberi - International Diabetes ...

ÖĞÜN SONRASI GLUKOZ KONTROL REHBERİ
METODOLOJİ
Bu rehberin geliştirilmesinde kullanılan metodoloji burada
ayrıntılı olarak tarif edilmemiş olup esasen IDF Guide for
Guidelines’da tanımlanan ilkeler izlenmiştir (www.idf.org).
Özetle:
• Geliştirme sürecine diyabet hastaları, değişik disiplinlerdeki
sağlık uzmanları ve gönüllü kuruluşlardan kişiler dahil olmak
üzere geniş tabanlı bir katılım olmuştur. Proje, Yönetim
Kurulu (bakınız Yönetim Kurulu) gözetiminde yürütülmüş
ve bütün Rehber Geliştirme Grubu’nun katılımı sağlanmıştır
(bakınız Rehber Geliştirme Grubu’nun Üyeleri).
dahil edilmiştir. Yönetim Kurulu Üyeleri’nden sorularla ilgili
ilave rapor ve yayınları belirlemeleri istenmiştir. Toplam
1,659 rapor saptanmıştır.
• Destekleyici olsun ya da olmasın önemli raporlar bu belgede
ele alınan sorularla olan ilişkilerine göre dahil edilmiş
ve özetlenmiştir. Kanıtlar Tablo 1’de sunulan kriterlere göre
derecelenmiştir. Önerileri desteklemek için belirtilen kanıtlar
Rehber Geliştirme Kurulu’nun üyesi olmayan iki bağımsız
kişi tarafından gözden geçirilmiştir. Bu kişilerin yorumları
sonra Yönetim Komitesi tarafından değerlendirilmiştir.
• Rehber Geliştirme Grubu, rehber geliştirme, sağlık hizmeti
geliştirme ve uygulama ve diyabetle yaşama konusunda
deneyimli kişilerden oluşmaktadır.
• Coğrafi temsil, farklı ekonomik gelişmişlik düzeylerinde
olan ülkeleri içeren bütün IDF bölgelerinden sağlanmıştır
(bakınız Rehber Geliştirme Grubunun Üyeleri).
• Bu rehberin oluşturulmasında kullanılan kanıtlar, temel
meta-analizlerin raporlarını, kanıta dayalı derlemeleri,
klinik çalışmaları, kohort çalışmalarını, epidemiyolojik çalışmaları,
hayvan ve temel bilim çalışmalarını, durum raporlarını
ve rehberleri (yalnızca İngilizce dilinde olanlar)
içermektedir. Diyabet konusunda bilgili bilimsel bir yazar,
PubMed ve başka arama motorlarında, arama kriterleri
olarak literatürde ilgili başlık ve sözcükleri kullanarak (örn.
postprandial, öğün sonrası, hiperglisemi, yemek zamanı,
kendi kendine izlem, oksidatif stres, inflamasyon) yaptığı
aramayla diyabet ile ilgili tıbbi literatürleri, ilgili derleme
makalelerin referanslarını, önemli kitapları, ulusal ve uluslararası
toplantıların metinlerini ve ilgili raporları temin
etmiştir. Hem öğün sonrası (postmeal) ve yükleme sonrası
(postchallenge) plazma glukozuna ilişkin kanıtlar gözden
geçirilmiş ve uygunlukları değerlendirilmiştir. Ayrıca ilgili
sorularla potansiyel olarak ilişkili olabilecek ek bilgi sağlamak
amacıyla genel aramada saptanmayan yakın zamanda
oluşturulmuş rehberler, durum belgeleri ve yakın geçmişte
yayınlanmış makaleler de gözden geçirilmiştir. Her
rapor için tüm referansları içeren bir elektronik veritabanı
oluşturulmuştur; raporların çoğunun özetleri veritabanına
• Kanıt önermeleri, seçilen raporlar gözden geçirilerek derlenmiştir.
Bu önermeler ve destekleyici kanıtlar, Yönetim
Komitesi üyelerine gözden geçirmeleri ve yorumlamaları
için gönderilmiştir.
• Rehber Geliştirme Komitesi kanıt önermelerini ve destekleyici
verileri tartışmak ve öneriler geliştirmek için toplanmıştır.
Mümkün olduğu durumlarda, kanıt sıralamalarına
dayalı bilimsel somutluk düzeyi temel alınarak öneri yapılmıştır.
Ancak, destekleyici çalışmalar eksik olduğunda,
Yönetim Komitesi bir ortak öneri oluşturmuştur.
• Taslak rehber, daha geniş bir inceleme amacıyla IDF’nin
üye derneklerine, IDF’nin global ve bölgesel seçili temsilcilerine,
ilgilenen uzmanlara, endüstri ve IDF irtibat listesindeki
başka kişilere gönderilerek toplam 322 davet yapılmıştır.
Yedi IDF bölgesinin beşinden (Afrika, Güney Doğu Asya,
Batı Pasifik, Kuzey Amerika, Avrupa) 20 harici gözlemciden
38 yorum alınmıştır. Bu yorumlar Yönetim Kurulu tarafından
gözden geçirilmiş ve nihai belgenin geliştirilmesi sürecine
dahil edilmiştir.
• Nihai rehber, kitap halinde ve IDF web sitesinde bulunacak
şekilde düzenlenmektedir. Kullanılan kanıt kaynakları
da (veya onların linkleri) ulaşılabilir olacaktır.
• IDF, bu rehberin üç yıl içinde incelenmesi ve güncellenmesi
gereksinimini dikkate alacaktır.