Pamuk Sektör Profil Araştırma Raporu 2003 - ITO
Pamuk Sektör Profil Araştırma Raporu 2003 - ITO
Pamuk Sektör Profil Araştırma Raporu 2003 - ITO
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Borsalarda genel olarak Lif <strong>Pamuk</strong> ( 1 Kg lif pamuk= 2,64 Kg kütlü pamuk) olarak<br />
işlem görürken,fiyat farklõlõklarõ dõş borsa fiyatlarõnõn takip edilmesi ve döviz<br />
kurlarõndaki değişimlerin yansõmasõyla oluşmaktadõr. Ancak son yõllarda yaşanan<br />
ekonomik krizlerin etkisiyle üretimi ve ticareti elinde bulunduran ülkelerin üretim<br />
miktarõ ve stok miktarlarõndaki artõşa rağmen ithalat ve ihracatõn azalmasõ iç ve dõş<br />
borsa fiyatlarõnda dalgalanmalara neden olmuştur.<br />
Yurtiçi Borsa Fiyatlarõ ( TL/KG)<br />
İzmir Borsasõ<br />
Ege ST-1<br />
Adana Borsasõ<br />
Çukurova ST-1HB<br />
1997 Aralõk 345.788 291.992<br />
1998 Aralõk 398.130 320.000<br />
1999 Aralõk 644.970 510.806<br />
2000 Aralõk 1.109.348 865.000<br />
2001 Aralõk 1.497.150 1.151.176<br />
2002 Aralõk 1.916.130 1.470.000<br />
Kaynak: İzmir ve Adana Ticaret Borsasõ<br />
Türkiye pamuk üretiminin yaklaşõk % 35.0’õ İzmir Ticaret Borsasõ aracõlõğõ ile<br />
pazarlanmakta olup, bu verilere ikinci veya daha fazla kez tescil ettirilen pamuklar<br />
da dahil olduğundan birlikte söz konusu oran büyümektedir. Dünya üretimiyle bir<br />
karşõlaştõrma yapõldõğõnda ise İzmir Ticaret Borsasõ pamuk işlem hacminin dünya<br />
pamuk üretiminin yaklaşõk % 1.5 karşõlõk görülmektedir.<br />
-Yurt dõşõ Fiyatlarõ<br />
<strong>Pamuk</strong> arzõ, pamuk fiyatlarõnõn oluşmasõnda önemli etken olup, belli başlõ pamuk<br />
üreticisi ülkelerin ( Çin, ABD) üretim miktarlarõ ve stoklarõ fiyatlar üzerinde etkili<br />
olmaktadõr. Ayrõca, pamuğun yanõ sõra yün, tiftik gibi dokuma sanayine yönelik<br />
hayvansal ve bitkisel lif üretim miktarlarõ da dünya pamuk fiyatlarõnõn oluşumunda<br />
etkili olmaktadõr.<br />
Dünya pamuk fiyatlarõnõn oluşumunda Liverpool Borsasõnda oluşan pamuk<br />
fiyatlarõ dikkate alõnmakta, tüm ihracat işlemleri ve ihracata esas oluşturan<br />
fiyatlarda Liverpool Borsasõ fiyatlarõ baz alõnmaktadõr. Ege ve Çukurova Standart-1<br />
beyaz pamuklarõ A ve B endeksinde işlem görmekte olup, Liverpool A ve B<br />
indeksleri Cottonlook Limited tarafõndan belirlenen kotasyonlarõn en yüksek<br />
beşinin ve en düşük üçünün aritmetik ortalamalarõ ile elde edilmektedir.<br />
Tablo’da görüleceği üzere pamuk fiyatlarõ hem Türkiye hem de dünya da son<br />
yõllarõn en düşük düzeyine inmiştir.1972 ile 2002 yõllarõ arasõnda pamuk fiyatlarõ en<br />
yüksek düzeyine 1994-95 sezonunda ulaşmõştõr. Söz konusu düşüşün önümüzdeki<br />
günlerde hammadde fiyatlarõna olumlu şekilde yansõmasõ beklenmektedir. Ancak<br />
Dünya borsa fiyatlarõnda bu gelişmeler yaşanõrken Türkiye’de dolar kurunun<br />
kontrol altõna alõnmasõ nedeniyle aynõ oranda azalma görülmemektedir. Ancak<br />
nispi oranda görülen azalma iplik üreticisi ve ihracatçõsõ açõsõndan avantaj<br />
sağlarken, çiftçimiz açõsõndan olumsuz olmuş, güçlükle gerçekleştirilen üretim<br />
pamuk üreticisini zor duruma sokmuştur.<br />
-23-