Standardizasyonda Avrupalı Tüketicinin sesi - ANEC
Standardizasyonda Avrupalı Tüketicinin sesi - ANEC
Standardizasyonda Avrupalı Tüketicinin sesi - ANEC
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>ANEC</strong><br />
<strong>Standardizasyonda</strong><br />
Avrupalı Tüketicinin <strong>sesi</strong><br />
Ayşe Sümer (asu@anec.eu)<br />
19 Haziran 2012<br />
Raising Standards for Consumers 1
Standart nedir?<br />
Standartlar,<br />
-yetkili kılınan ve bu yetkileri ulusal ve uluslar arası bir<br />
standardizasyon kurumu tarafından kabul edilen<br />
-ürün ve hizmetler için kuralların, yöntemlerin veya<br />
ürünlerin üretim metotlarının, ilgili süreçlerin niteliklerini<br />
saptayan ve ilgili tarafların işbirliği ile hazırlanan<br />
-yaygın olarak bir defadan fazla kullanılan<br />
teknik belgelerdir.<br />
Bir açıdan imalatçılara "nasıl" bilgisini veren teknik özelliktir.<br />
19 Haziran 2012 Raising Standards for Consumers 2
Avrupa Tek Pazarı<br />
19 Haziran 2012 Raising Standards for Consumers 3
Yeni Yaklaşım<br />
• Her Yeni Yaklaşım kararnamesi - yada direktifi - Avrupa<br />
pazarında satılacak belirli bir sınıfa ait bir ürünün uyması<br />
gereken genel sağlık ve güvenlik şartlarını belirler.<br />
• 1 Ocak 2010 tarihinde Avrupa'da yürürlüğe giren Yeni<br />
Yasal Çerçeve( Regulation (EC) No 765/2008) ise, Yeni<br />
Yaklaşım ilkelerini daha fazla ürün alanlarına genişletmeyi<br />
amaçlamaktadır.<br />
19 Haziran 2012 Raising Standards for Consumers 4
Mevzuat ortamı<br />
• Avrupadaki yasamacılar, yatay ve sektörel Avrupa mevzuatları<br />
('direktifler') aracılığıyla temel güvenlik gereksinimlerini belirler<br />
• Avrupa Standartlar Kuruluşlarından (CEN, CENELEC, ETSI), bu<br />
direktiflerin bir çoğunun uygulanmasını desteklemek üzere teknik<br />
ayrıntı sağlayabilecek Avrupa Standartlarını (ATS) geliştirmeleri<br />
talep edilir ('Manda’ yöntemi ile)<br />
• Avrupa standartlarının Referansları, Avrupa Birliği Resmi<br />
Gazetesi'nde çıktığında, standartların mevzuata uygun oldukları<br />
belirtilir ve bu standartlara 'uyumlaştırılmış standartlar' denir<br />
• Avrupa'daki tüm standartların kullanımı gönüllük esasına<br />
dayanır. Ancak, Avrupa kanunlarını yerine getirmek için<br />
uyumlaştırılmış standartlar kullanmak bir üretici için en kolay ve<br />
ucuz yol olmalıdır.<br />
• Yasaya uygun bir ürün, Avrupa Ekonomik Alanında (veya 'Tek<br />
Pazar' da) serbestçe dolaşabilir.<br />
19 Haziran 2012 Raising Standards for Consumers 5
Sorunlar<br />
• Yeni Yaklaşım bir ortak düzenleme (‘co-regülasyon‘) modelidir<br />
(kamu / özel ortaklığı). 1 Ocak 2010 tarihinde Avrupa'da<br />
yürürlüğe giren Yeni Yasal Çerçeve de öyle.<br />
• Üç Avrupa Standartlar Kuruluşları (ESOs) kamu ya da toplum<br />
kuruluşu değil, özel teşkilatlardır<br />
• Avrupa Standartlarının geliştirilmesinde tüm ilgili tarafların<br />
katılımı teşvik edilmesine rağmen, işletmeciler/üreticiler<br />
standartların içeriği etkilemektenenfazlakazançlı çıkanlar olmak<br />
haricinde standardın sürecine katılmak için mali ve insan<br />
kaynaklarına sahipdirler<br />
• Dolayısıyla Avrupa kamu çıkarları gruplarının (örneğin tüketici<br />
grupları) standart geliştirme sürecine katılımını sağlamak<br />
amacıyla mali yardım almaları gerekmektedir<br />
19 Haziran 2012 Raising Standards for Consumers 6
Bu nedenle tüketicinin katılımı<br />
…1995 yılından itibaren Avrupa<br />
seviyesinde<br />
kurumsallaştırılmıştır<br />
(tüketicilerin hakkı <strong>ANEC</strong><br />
tarafından savunulmaktadır)<br />
‘The European Association for the<br />
Co-ordination of Consumer<br />
Representation in Standardisation’<br />
(<strong>Standardizasyonda</strong> Tüketici<br />
Koordinasyonundan sorumlu Avrupa<br />
Derneği)<br />
(<strong>ANEC</strong>-<strong>Standardizasyonda</strong> Avrupalı Tüketicinin <strong>sesi</strong>)<br />
19 Haziran 2012 Raising Standards for Consumers<br />
7
<strong>ANEC</strong>‘in sağladığı faydalar<br />
<strong>ANEC</strong>’in Avrupalı Tüketici haklarını temsil ettiği ve<br />
savunduğu hususlar:<br />
- Standardizasyon, tüketicinin korunması ve refahı ile ilgili<br />
Avrupa kanunlarının geliştirilmesi;<br />
- Standartların oluşturulması (siyasi ve teknik);<br />
- Standartların kullanımı (uygunluk değerlendirmesi).<br />
19 Haziran 2012<br />
Raising Standards for Consumers 8
Ulusal delegasyonlar<br />
• Avrupa standardizasyonu için gerekli, ancak yetersiz bir platform<br />
Örnek:<br />
• Oyuncak güvenliği<br />
-<strong>ANEC</strong>’in tüketici çıkarlarını savunması için 31 ülkeden 6 kilit uzmanı var<br />
-Bu uzmanlar, Avrupa düzeyinde doğrudan tüketici adına konuşur<br />
-<strong>ANEC</strong> olmasaydı, sadece 6 ulusal delegasyon tüketici uzmanlığına<br />
başvurabilecekti<br />
-Diğer 25 ulusal delegasyon tüketici uzmanlığına sahip olmamış olacaktı<br />
Dikkat!<br />
Eğer <strong>ANEC</strong> olmasaydı,<br />
Avrupa standardında etkin tüketici <strong>sesi</strong><br />
olamazdı!<br />
19 Haziran 2012 Raising Standards for Consumers<br />
9
<strong>ANEC</strong> hakikatler & veriler<br />
• <strong>ANEC</strong>, Belçika yasaları altında, kar amacı gütmeyen uluslararası bir özel sektör kuruluşu<br />
• <strong>ANEC</strong> yıllık Hibe Sözleşmeleri ile AB (% 95) ve EFTA (% 5) finansmanına bağımlıdır<br />
• 2011 yılının toplam bütçesi 1,37 M €:<br />
-Brüksel merkezli bir sekreterya (9 tam zamanlı çalışan personel + 1 <strong>ANEC</strong> / BEUC ortak<br />
personel)<br />
-Avrupa'nın dörtbiryanından yaklaşık 80 gönüllü uzman katkı sağlar (260.000 €<br />
degerinde)<br />
• <strong>ANEC</strong> bu uzmanların toplantılara katılım giderlerini (ulaşım, konaklama, iaşe) finanse eder<br />
• Küçük bir <strong>ANEC</strong> Araştırma ve Test programı fonu vardır<br />
• <strong>ANEC</strong> Genel Kurulu, teknik öncelikli sekiz alanın kurulmasına karar vermiştir: Çocuk<br />
Güvenliği - Bilgi Toplumu- Yenilik - Herkes için Tasarım- Ev Gereçleri –Hizmetler-Çevre–<br />
Trafik güvenliği<br />
19 Haziran 2012<br />
Raising Standards for Consumers 10
<strong>ANEC</strong>‘in yapısı<br />
Genel Kurul<br />
(31 ülkenin temsilcilerinden oluşur)<br />
İdari Kurul<br />
(Genel Kurul üyelerinden azami 10 kişi seçilerek oluşturulur)<br />
Sekreterya<br />
(9 FTEs)<br />
Çalışma Grupları<br />
(8 Çalışma Grubundaki uzmanlar 31 üye ülke arasından seçilir)<br />
19 Haziran 2012<br />
Raising Standards for Consumers<br />
11
<strong>ANEC</strong> Yönetim Kurulu (1)<br />
•Genel Kurul (<strong>ANEC</strong> / GA) <strong>ANEC</strong>’in en yüksek organıdır<br />
•Bugün, 32 ülke üyelik için uygun şartları taşımaktadır (27 Avrupa Birliğine üye<br />
ülkeler, 3 EFTA ülkeleri ,Hırvatistan ve Türkiye).<br />
•Türk Standardları Enstitüsü’nün, CEN ve CENELEC’e tam üyeliği Ocak 2012 ‘de<br />
kabul edilmiş olması nedeniyle Türkiye’deki Tüketici Derneklerini temsilen<br />
seçilecek bir temsilci <strong>ANEC</strong> Genel Kuruluna katılabilecektir<br />
• Her ülke, o ülkedeki tüm ulusal tüketici örgütlerini temsil etmesi için sadece bir<br />
kişiyi aday gösterebilir, bir kişiyi ise vekil<br />
•Bu kişi ulusal düzeyde oy birliği ile seçilmelidir<br />
•Seçilen kişi 4 yıllık bir dönem icin <strong>ANEC</strong> Genel Kurulunda yer alır, yeniden atanma<br />
olasılığına/hakkına sahiptir<br />
• Her ülkenin <strong>ANEC</strong> Genel Kurulunda bir oy hakkı vardır<br />
• Herhangi bir üyelik ücreti yoktur<br />
19 Haziran 2012 Raising Standards for Consumers 12
<strong>ANEC</strong> Yönetim Kurulu (2)<br />
•Genel Kurul, <strong>ANEC</strong>’in Yönetim Kurulu olarak İdari Komiteyi (<strong>ANEC</strong><br />
Steering Committee) atar<br />
• İdari Komite oluşumu:<br />
-<strong>ANEC</strong> Başkanı (Genel Kurul tarafından seçilir)<br />
-Başkan Yardımcısı<br />
-Sayman<br />
- Genel Kuruldan seçilecek diğer yedi üye<br />
- Sekreter olarak <strong>ANEC</strong> Genel Sekreteri<br />
• Bu Kurul yılda dört kez toplanır, bunun haricinde çoğunlukla yazışma<br />
yoluyla çalışır<br />
• Üyeler, İdari Komite esnasındaki müzakereler esnasında ve karar<br />
aşamasında daima <strong>ANEC</strong>’in menfaatini gözetirler; kendi ulusal<br />
çıkarlarını ayrı tutmak zorundadır<br />
19 Haziran 2012 Raising Standards for Consumers 13
<strong>ANEC</strong> Sekreteryası<br />
-Brüksel merkezli, 1995’de kuruldu<br />
-CEO’su Genel Sekreter<br />
-Dört Program Yöneticisi ve bir Yardımcı Program Yöneticisi<br />
-Bir Mali İşler Müdürü<br />
-İki İdari Asistan<br />
-Bir <strong>ANEC</strong>/BEUC enerji tüketen ürünler Koordinatörü<br />
-Sekreterya, derneğin merkezini oluşturmaktadır:<br />
-Derneğin amaçlarına yönelik ilerlemeyi temin eder<br />
-<strong>ANEC</strong> yönetim kurulu (Genel Kurul, Idari Kurul) ve teknik organlarına<br />
(Çalışma Grupları) destek sağlar<br />
-Uzmanları için eğitim materyallerini temin eder<br />
-Dış siyasi faaliyetlerinin çoğunu yürütür (Avrupa Komisyonu, Parlamentosu<br />
vs.)<br />
-Tam zamanlı tüketici uzmanı olarak hareket eder<br />
-Aylık bülten, yıllık rapor, faaliyet raporu, basın duyuruları, broşürler vs.<br />
hazırlar, websitesini, Facebook ve Twitter’i güncel tutar<br />
19 Haziran 2012 Raising Standards for Consumers 14
<strong>ANEC</strong> Çalısma Grupları (1)<br />
• <strong>ANEC</strong>’in üzerinde çalıştığı her öncelikli alan, Genel Kurula rapor veren<br />
bir Çalışma Grubu (ÇG) sorumluluğundadır<br />
• ÇG üyeleri:<br />
-ulusal bir tüketici örgütü ya da ulusal standartlar kuruluşu tarafından istihdam edilen<br />
memur<br />
-ulusal bir tüketici örgütü tarafından onaylanan gönüllüler<br />
-tüketici görüşlerine sempatisi olan/ilgi gösteren ve tüketici hareketiyle net bağlantısı<br />
olan uzmanlar<br />
-<strong>ANEC</strong> faaliyetleri için önem oluşturan ulusal, Avrupa ya da uluslararası kuruluşların<br />
temsilcileri (BEUC, CI, EDF vs. gibi)<br />
• Her Çalışma Grubu’nun Başkanı vardır<br />
• Çalışma Grubu’nun Başkanı, <strong>ANEC</strong> Genel Kurulunun bir gözlemci<br />
üyesidir<br />
• Her ÇG sekreteryası bir <strong>ANEC</strong> Program Yöneticisi tarafından<br />
yürütülmektedir<br />
19 Haziran 2012 Raising Standards for Consumers 15
<strong>ANEC</strong> Çalısma Grupları (2)<br />
Sorumlulukları<br />
• Sektörde tüketici ihtiyaçlarının tanımlanması<br />
• Sektör için stratejilerin oluşturulması ve çalışma önceliklerinin tahsisi<br />
• Sektör için yıllık <strong>ANEC</strong> Çalışma Programının hazırlanması<br />
• Sektörde teknik uzmanlık ve danışmanlık konularının sağlanması<br />
• Standardizasyon faaliyetleri ve ilgili mevzuat gelişmelerinin takip edilmesi<br />
• Standart kuruluşlarının standartları ve diğer etkinlikleri hakkında görüşlerin<br />
hazırlanması<br />
• Teknik tutum belgelerinin hazırlanması<br />
• CEN, CENELEC ve ETSI’nin teknik kuruluşlarındaki delegelerinin bilgilendirilmesi<br />
• <strong>ANEC</strong> görüşlerini desteklemek için ulusal düzeyde lobi yapılması<br />
• Teknik çalışmaları desteklemek için araştırma & test gereksinimlerinin<br />
belirlenmesi<br />
19 Haziran 2012 Raising Standards for Consumers 16
<strong>ANEC</strong> uzmanlarına sağlanan fon<br />
•Uzmanların çoğu, mali kaynakları zayıf ulusal tüketici örgütlerinden,<br />
ya da serbest meslek sahibi veya emeklilerden oluşmaktadır<br />
• Mali sıkıntılar nedeniyle uzmanların, doğrudan mali destek olmaksızın<br />
<strong>ANEC</strong> Çalışma Gruplarına veya CEN, CENELEC ve ETSI teknik<br />
organlarına katılmaları imkansız (buancak<strong>ANEC</strong>’esağlanan fon ile<br />
mümkün olmakta)<br />
- <strong>ANEC</strong> bütçesiyle karşılanan giderler:<br />
-Uzmanların seyahat masrafları (ekonomik veya standart sınıf)<br />
-Uzmanların otel masrafları (üç ya da dört yıldızlı otel)<br />
-Uzmanların geçim masrafları (Günde ortalama 35 €)<br />
(Sadece gerçek harcamalar iade edilir; <strong>ANEC</strong> 'harcırah' ödemez)<br />
•Eğer <strong>ANEC</strong> gibi bir Avrupa Kuruluşu olmasaydı, bunun anlamı şu<br />
olurdu: tüketicinin standardizasyondaki <strong>sesi</strong>, ticari/sanayi<br />
temsilcilerinin <strong>sesi</strong> yanında çok zayıf kalırdı yada hiç olmazdı<br />
19 Haziran 2012 Raising Standards for Consumers 17
<strong>ANEC</strong> üyelikleri<br />
• Ortaklık üyesi<br />
• İşbirliği ortağı<br />
• Olağan üye<br />
• Olağan üye<br />
• ISO-COPOLCO Gözlemcisi<br />
• ECCG üyesi<br />
19 Haziran 2012<br />
Raising Standards for Consumers 18
<strong>ANEC</strong> Ortakları<br />
Avrupa Tüketiciler Birliği Bürosu<br />
CI ile Mutabakat Muhtırası (MoU)<br />
Avrupa Özürlüler Forumu ile MoU<br />
ECOS ile MoU<br />
ECSA ile MoU<br />
19 Haziran 2012 Raising Standards for Consumers<br />
19
Rakamlarla gerçekler<br />
60.000’den fazla<br />
ticaret/işletme<br />
temsilcisi teknik<br />
kurullarda yer<br />
almakta<br />
Tüketiciler adına<br />
sadece 80 gönüllü<br />
uzman<br />
19 Haziran 2012<br />
Raising Standards for Consumers<br />
20
<strong>ANEC</strong> başarı örnekleri<br />
EN 60335-2 standardından ‘dışlama maddesinin’ çıkarılması<br />
19 Haziran 2012<br />
Raising Standards for Consumers 21
Başka bir <strong>ANEC</strong> başarı örneği<br />
EN 14682:2007 Çocuk giysilerinde kullanılan kordonlarla ilgili şartname<br />
19 Haziran 2012<br />
Raising Standards for Consumers 22
...ve bir örnek daha<br />
Çocuk emniyeti olmayan çakmakların yasaklanması<br />
19 Haziran 2012<br />
Raising Standards for Consumers 23
….bir başarı örneği daha…<br />
Araçlardaki arka koltuk dayanıklılığının artırılması<br />
19 Haziran 2012<br />
Raising Standards for Consumers 24
…bir başarı daha…<br />
Mandate M/420 – engellilerin yapılı çevreye engelsiz ulaşabilirliği<br />
19 Haziran 2012<br />
Raising Standards for Consumers 25
Sonuç<br />
Dikkat edilmesi gereken hususlar<br />
•Standardın geliştirilmesinde tüketicinin temsil edilmesi elzem<br />
-‘dışlama maddesi’ örneği<br />
• Standardizasyon özel bir faaliyet, kamu faaliyeti değil<br />
• Tüketici temsilciliği pazar tarafından garanti edilmemektedir<br />
- bu nedenle kamu müdahalesine/desteğine ihtiyaç duyulmaktadır<br />
• Tüketici <strong>sesi</strong>nin duyulması için kamu tarafından gerekli bütçenin<br />
sağlanmasi kilit mesele<br />
- çünkü gönüllü uzmanların imkanları çok kısıtlıdır<br />
•Bağımsız R&T (araştırma & test) uygulayabilmek için bütçe<br />
sağlanmalıdır<br />
- aksi taktirde tüketicinin görüşleri kolaylıkla göz ardı edilir<br />
19 Haziran 2012<br />
Raising Standards for Consumers<br />
26
<strong>ANEC</strong>‘i siz de destekleyebilirsiniz<br />
Nasıl mı?<br />
Facebook’da begenerek (http://companies.to/anec adresinde<br />
“Like” yada “Beğendim” kelimesini tıklayarak)<br />
ve Twitter’da takip ederek (http://twitter.com/#!/anectweet)<br />
19 Haziran 2012<br />
Raising Standards for Consumers 27
Teşekkür ederim.<br />
www.anec.eu<br />
http://companies.to/anec<br />
http://twitter.com/#!/anectweet<br />
19 Haziran 2012<br />
Raising Standards for Consumers<br />
28
Change language