“Dünya Kenti Trabzon için”

Atatürk'ün Trabzon Nutku
“Trabzon ve Trabzonluları temsil eden bu önemli kişilerle Trabzon’da aynı sofrada oturmaktan
çok büyük mutluluk duyuyorum. Özellikle bugün yaptıkları coşkulu karşılamadan,
gösterdikleri ciddi sevgi ve bağlılıktan dolay, yüce Trabzon halkına arz etmeyi görev
bildiğim gönülden teşekkürlerimi, bu seçkin topluluk aracılığıyla açıklama fırsatı bulduğum
için son derece mutluyum.
Efendiler…
Trabzon halkının tamamını birlik ve beraberlik içinde gördüm. Kadınlarının, çocuklarının,
ihtiyarlarının gözlerinde yaş gördüm. Bu ne coşkun duygulanma, bu ne sevecenlik, bu ne
yüksek soyluluktur.
Açıklamak zorundayım ki; bugüne kadar yaşadığım hiçbir şeyin bu kıymetli memleket ve
yüce halkından bugün gördüğüm ilgi kadar beni etkilememiş olduğunu görmüş ve anlamış
bulunuyorum. Şundan emin olabilirsiniz ki; Trabzon ve yüce Trabzonluları ziyaret etmek,
yıllardan beri içimde beslediğim arzu ve özlem idi. Ancak bugüne kadar beni bu mutluluktan
yoksul bırakan koşulların neler olduğunu hepiniz biliyorsunuz. Bugün çok mutluyum.
Çünkü bu zamana kadar sevenlerimi görmeme engel olan kötü koşullar ortadan
kaldırılmıştır.
Çeşitli zamanlarda gönderdikleri telgraflarla beni görme arzularını belirten Trabzon halkının
tamamını ziyaret edebilme onuruna erişebilmeyi çok isterdim. Ancak ne yazık ki onlara
şimdilik, yalnızca selam ve sevgilerimi sunmak ve saygıyla anmakla yetinmek zorundayım.
Arkadaşlar…
Beş sene önce ilk kez Samsun’a ayak bastığım zaman bana kalp gücü veren vatandaşlarımın
ilk sırasında Trabzonluların bulunduğunu asla unutmayacağım. Sakarya büyük kanlı
savaşına Üçüncü Tümen ile yetişen Trabzon Evlatlarının savaş alanında gösterdikleri özverili
çabaların kıymetli anısı, bilincimde canlı kalacaktır. Bu yurtsever halka ve o kıymetli
kahraman evlatlara sahip bulunan bu değerli yurdumuzu; Ermenistan’a bağlı bir bölge
veya Pontus krallığı yapma hayal ve istekleri ile tehditleri ne kadar korkunç bir girişimdi.
Kuşkusuz bu korku artık sonsuza kadar hayal olmuştur.
Efendiler…
Vatanın birliğini, özgürlük ve bağımsızlığını sağlayan ulusumuzu Cumhuriyet idaresine
ulaştıran devrimlerimiz; ekonomik bollukla mutluluğumuzu ve dünya uygarlığında kendimize
yaraşan düzeye erişmemizi sağlayacaktır. Halkı zeki, üretken, girişimci ve çalışkan
olan Trabzon’umuzu; kısa bir süre sonra ülkenin iç kesimlerine demir yolu ile bağlanmış
olarak görmek en önde gelen dileğimdir. Trabzon; Türk camiasında Cumhuriyet’in zengin,
sağlam ve duyarlı en önemli güven kaynaklarından biridir.
Cumhuriyet’in bu niteliklere sahip bir kenti, hiç kuşkusuz bayındırlık ve gelişmeyi sağlamak
için gerekli araçlara sahip olacaktır.
Sözlerimi bitirirken, saygıdeğer Trabzonlulara sevgi ve saygılarımla, gösterdikleri içten sevgi
ve bağlılık gösterilerinden dolayı teşekkürlerimi sunmama aracılık etmenizi rica ederim.”
15 Eylül 1924, Trabzon
13