T Ü R K İ Y E ’ N İ N K Ü R T S O R U N U A L G I S I bulduğu görülmektedir. Buna karşılık, <strong>Kürt</strong> kimliğinin anayasal olarak tanınmasını kabul edilebilir bulanların oranı da ancak %24,1’i bulmaktadır. Bu sonuçlar, toplumun henüz bu meseleyi tartışmaya hazır olmadığını göstermektedir. Aslında <strong>Kürt</strong> kimliğinin anayasal olarak tanınması meselesi içeriği net olmayan bir konudur. Bu terkiple, Anayasa’nın hiçbir etnik kimliğe dayanmaması, yani etnik kör olması mı yoksa <strong>Kürt</strong>lerin adları anılarak Anayasa’da yer alması mı kastedilmektedir, tartışmalıdır. Toplumda bu mesele ile ilgili bir belirsizlik ve gerçekliği aşan bir algı mevcut olduğu için, esasen bu ayırımı netleştirecek bir soru sormak mümkün de değildir. Bu nedenle, %65,2’lik bir oranla anayasal tanınmayı reddeden toplumsal kesimlerin aslında neyi reddettikleri açık değildir. Ancak bu sonuç, bir hususu bütün çıplaklığıyla ortaya çıkarmaktadır: İçi doldurulmadan soyut olarak dillendirilen hak talepleri, <strong>Kürt</strong>lerin ayrı bir devlet kurmak istediklerine yönelik toplumda var olan algıyla birleşince, baştan reddedilmesi mukadder bir talebe dönüşmektedir. Önce bu nihai-gizli gündem algısını ortadan kaldırmayı, ardından da talepleri somutlaştırmayı gerçekleştiremedikçe, talepler meselesi dirençlerle karşılaşmaya devam edecek gibi görünmektedir. <strong>Kürt</strong> sorununun çözümü için KÜRT KİMLİĞİNİN ANAYASAL OLARAK TANINMASI kabul edilebilir mi? Etnik kökene göre dağılım TÜRK % KÜRT % EVET 15,5 67,3 HAYIR 73,9 22,1 FİKRİM YOK 10,6 10,6 TOPLAM 100,0 100,0 Etnik kökene göre dağılım tablosu, önemli bir göstergeyi daha içermektedir: <strong>Kürt</strong> kimliğinin anayasal olarak tanınmasını kabul edilebilir bulanların oranı, Türklerde %15,5 iken, kabul etmeyenlerin oranının %75 civarında çıkması oldukça manidardır. <strong>Kürt</strong>lerde ise tam tersi bir biçimde, kabul edilebilir bulanların oranı %67,3 iken, kabul etmeyenlerin oranı %22,1’de kalmaktadır. Konuya ilişkin negatif tutumun ve Türk ve <strong>Kürt</strong> kökenliler arasındaki farkın bu derecede yüksek olması, algı farklılığının boyutlarını göstermektedir. Özetle, araştırma sonucu elde edilen bulgular, <strong>Kürt</strong> kimliğinin anayasal olarak tanınmasına karşı toplumsal yaklaşımın olumsuz olduğunu yeterince göstermektedir. 104
T Ü R K İ Y E ’ N İ N K Ü R T S O R U N U A L G I S I TOPLUMUN KÜRT ALGISI 6 105