Avrupa Yargı Sistemleri - Strateji Geliştirme Başkanlığı - Adalet ...

Açıklayıcı not
GİRİŞ
Ön bilgi
16-17 Mayıs 2005 tarihlerinde Varşova’da düzenlenen 3 üncü Zirve sırasında, Avrupa Konseyi üye devletlerinin
devlet ve hükümet başkanları “Avrupa Adaletin Etkililiği Komisyonu (CEPEJ) değerlendirme ve yardım
görevlerinin geliştirilmesine [karar vermişlerdir].”
12 nci genel kurul toplantısında CEPEJ, 2008 verilerine odaklanan üçüncü 2008-2010 değerlendirme dönemini
başlatmıştır.
CEPEJ, önceki dönemlerde geliştirilen metodolojiyi kullanmak suretiyle ülke muhabirlerinin de desteğiyle
Avrupa Konseyi’ne üye 47 devletin yargı sistemlerinin genel bir değerlendirmesini yapmayı amaçlamaktadır.
Bu şekilde politika yapıcıların bu benzersiz bilgileri dikkate alarak hareket etmesi mümkün olacaktır.
Mevcut Program, önceki değerlendirme döneminin ışığında ve bu değerlendirme sırasında CEPEJ üyelerinin,
gözlemcilerin, uzmanların ve ülke muhabirlerinin yaptıkları yorumlar dikkate alınmak suretiyle değerlendirme
çalışma grubu (CEPEJ-GT-EVAL) tarafından adapte edilmiştir. Bununla birlikte programın adaptasyonu
çalışması, düzenli aralıklarla toplanan verileri pekiştirmek ve karşılaştırmaların yapılması ile eğilimlerin ortaya
çıkarılmasını kolaylaştırmak amacıyla sadece sorunlu olan ya da pek ilgili bulunmayan sorularla sınırlı kalmıştır.
CEPEJ, Programın yeni sürümünü 13 üncü genel kurul toplantısında (10 - 11 Haziran 2009) kabul etmiştir.
Genel tavsiyeler
Bu çalışmanın amacı çeşitli açılardan yargı sistemlerinin işleyişini karşılaştırmak, adaletin örgütlenmesine
ilişkin eğilimler hakkında daha iyi bilgi sahibi olmak ve adaletin verimliliğini iyileştirmek üzere reformlar önermektir.
Değerlendirme Formu ve bu Form’dan elde edilecek sonuçlar, kamu adalet politikaları için ve Avrupa
vatandaşları lehine hakiki bir araç olmalıdır.
Söz konusu üye ülkelerdeki yargı sistemlerinin arz ettiği çeşitlilik nedeniyle, muhtemelen bütün ülkeler
tüm sorulara cevap veremeyecektir. Bu yüzden, Programın diğer bir hedefi de veri bulunmayan alanlarda bu
ülkelerin veri toplamasını teşvik etmektir.
Adli istatistikler konusundaki CEPEJ Kılavuz İlkeleri olan GOJUST (CEPEJ (2008)11) forma cevap veren ülke
muhabirlerinin çalışmalarına yol göstermek suretiyle tüm üye ülkelerden homojen bir şekilde adli istatistiklerin
toplanmasını kolaylaştırması beklenmektedir.
Programın, tüm göstergeleri içerme ya da akademik ya da bilimsel bir araştırma olma iddiası olmadığını
kaydetmek gerekir. Program sadece yargı sistemlerinin durumunu değerlendirme açısından ilgili olduğu
düşünülen ve CEPEJ’in umut vaat eden alanlarda adaletin kalite ve verimliliğini iyileştirmek üzere daha fderinlemesine
çalışmasını mümkün kılacak göstergeleri içermektedir. Ayrıca, toplanan veriler CEPEJ’in yeni ve
kilit önemdeki alanlarda adaletin kalite ve verimliliğini iyileştirmek üzere daha derinlemesine çalışmasını da
mümkün kılacaktır.
Veri toplanması ve veri işlenmesi sürecini kolaylaştırma amacıyla Program, üye ülkelerde veri toplanmasının
koordinasyonundan sorumlu ülke muhabirlerince erişilebilir bir elektronik form şeklinde sunulmuştur.
Ülke muhabirlerinden, Forma verilen ulusal cevapların bu elektronik soru formu kullanılarak iletilmesi rica
edilmektedir.
399