ODTà TSK MODSiMMER - Savunma Sanayii MüsteÅarlıÄı
ODTà TSK MODSiMMER - Savunma Sanayii MüsteÅarlıÄı
ODTà TSK MODSiMMER - Savunma Sanayii MüsteÅarlıÄı
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ORTA DOĞU TEKNİK ÜNİVERSİTESİ –TÜRK SİLAHLI KUVVETLERİ<br />
MODELLEME ve SİMÜLASYON ARAŞTIRMA ve UYGULAMA MERKEZİ<br />
Türkan Karakuş<br />
İnsan Faktörü Birimi<br />
ODTÜ‐<strong>TSK</strong> MODSİMMER:<br />
Modelleme ve Simülasyon<br />
Araştırma ve Uygulama Merkezi
Kullanılabilirlik (ISO)<br />
Kullanıcı<br />
İstenilen çıktı<br />
Hedefler<br />
Görev<br />
Araç<br />
Çevre<br />
Kullanım Bağlamı<br />
Ürün<br />
Kullanım çıktısı<br />
Etkililik<br />
Verimlilik<br />
Memnuniyet<br />
Kullanılabilirlik<br />
Şekil‐1‐ ISO 9241‐Bölüm 11 Standardına göre<br />
kullanılabilirliğin gösterimi
Kullanılabilirlik<br />
• Kullanım kolaylığı<br />
• Kullanımdaki başarı ve hız<br />
• Hata sayısı<br />
• Öğrenme kolaylığı<br />
• Kalıcılık<br />
• Kullanıcı memnuniyeti
Neden Askeri Sistemlerde kullanılabilirlik?<br />
• Az hata yüksek başarı ihtiyacı<br />
• Dikkat ihtiyacı<br />
• Aynı anda bir çok bilgiyi işleme<br />
ihtiyacı<br />
• Stresli bir ortamda yüksek hız<br />
gereksinimi<br />
• Stres, yorgunluk gibi insan<br />
faktörleri
Bir kullanılabilirlik çalışması<br />
• Temel Eğitim Uçağı Simülatörleri (TESİM), T‐38<br />
Tekamül Eğitim Uçağı Simülatörleri (ARISİM) ve F‐<br />
16 Simülatörü (F‐16SİM) projeleri için “Kullanıcı<br />
Dostu Arayüz Tasarımı”<br />
• Bu kapsamda detaylı bir kılavuzun geliştirilmesi
Kılavuz geliştirme ortamı<br />
• Uçuş simülatörleri için eğitmen konsol<br />
yazılımı<br />
– İki ekran kullanımı ve dokunmatik ekran<br />
– Yaklaşık 40 farklı sayfa<br />
• Kullanıcı dostu arayüz ilkesi<br />
• Geniş çaplı alanyazın taraması yapılmış<br />
çalışmalar varolan klavuzlar<br />
• Deneyimsel kullanılabilirlik metodu<br />
– Deneyimli araştırmacılar<br />
– Yazılım geliştiriciler
Çalışmada dikkat edilen hususlar<br />
• Basit ve doğal diyalog kullanımı<br />
• Kullanıcının diliyle konuşma<br />
• Hafıza yükünün en aza indirilmesi<br />
• Tutarlılık<br />
• Geribildirim sağlanması<br />
• Kısa yolların önerilmesi<br />
• Uygun hata mesajlarının tasarlanması<br />
• Hataların engellenmesi<br />
• Yardım ve belgeleme sağlanması<br />
• Açıkça gösterilmiş çıkış ve işlem sonlandırma
Kılavuz Ara yüzü
Sonraki adımlar<br />
• Kullanılabilirlik çalışmaları<br />
Kullanıcı tabanlı çalışmalar Göz izleme yöntemleri<br />
• Kılavuzun bulgulara göre yeniden düzenlenmesi,<br />
eniyileme çalışmaları
Öneriler<br />
• <strong>Savunma</strong> sanayii projelerinde sistemlerinde<br />
tutarlılık sağlanması<br />
• <strong>Savunma</strong> sistemleri için diğer biçim<br />
kılavuzlarının geliştirilmesi<br />
– DoD HCI Style Guide örneği
Projede Görev Alan<br />
ODTÜ‐<strong>TSK</strong> MODSİMMER ve HAVELSAN Ekibi<br />
•Türkan Karakuş<br />
•Engin Kurşun<br />
•Aslı Yılmaz<br />
•Doç. Dr. Kürşat Çağıltay<br />
•Doç. Dr. Veysi İşler<br />
•Gül Meltem Kulalı<br />
•Mehmet Kozan<br />
•Süleyman Serkan Gürdal<br />
•Ümit Tezcan
ODTÜ‐<strong>TSK</strong> MODSİMMER<br />
İnsan Faktörü Birimi
Change language