Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
medhal<br />
Kur’an’ı <strong>Anlama</strong> <strong>Metodu</strong><br />
Süleyman Karagülle<br />
"Bi": Olayın başlangıç ve sona etkisi yerine başangıç veya sonun olaya etkisi<br />
sözkonusu olabilir. Başlangıç olaya etki edebiliyorsa "bi" harfi kullanılır.<br />
Ondan sonra gelen kelimenin olaya sebep olması söz konusu olur. Araç<br />
olduğunu belirtir. Çünkü o olay onun yardımıyla yapılmıştır. Yardım anlamına<br />
da gelir.<br />
"Li": Son olaya etki ediyorsa yani olay onu elde etmek <strong>için</strong> ortaya çıkmışsa o<br />
zaman "li" harfi kullanılır. Amacı belirler ve mülkiyeti ifade eder. "Haractu bi'lberdi"<br />
dersek, "soğuktan dolayı çıktım", "beni çıkaran sebep soğuktur"<br />
anlamına gelir. "Dehaltu li'l-harri" dersek, "ısınmak <strong>için</strong> odaya girdim"<br />
anlamına gelir. Yani, "ben o fiili o maksatla yaptım" demektir.<br />
"Fi": Başlangıç ve sonu göstermekten ziyade başlangıç ve sonu bir arada<br />
gösterme, yani olayın cereyan ettiği çevreyi belirleyen bir harf daha var ki o da<br />
"Fi"dir. "Nimtu fi'l-beyti" dersek, "ben evin <strong>için</strong>de uyudum" anlamına gelip,<br />
olayın cereyan ettiği yeri veya zamanı gösterir. Bir tür 'min' ile 'ilâ'nın terkibidir.<br />
"Hattâ": Fi'nin aksine eğer olay bir şeyi <strong>için</strong>e alıyorsa ve bu alınan şey bir<br />
özellik taşıyorsa "hattâ" kullanılır. "Ekeltu es-semeke hattâ' er- ra'se" dersek,<br />
"balığı başına varıncaya kadar yedim" anlamında söylenir.<br />
Böylece Arapçada sekiz çeşit harf olayın sınırlarını bilmek <strong>için</strong> kullanılmış<br />
olur.<br />
43<br />
KELİMELER<br />
Arapçada kelimeler üç grupta toplanmaktadır; isim, fiil ve harf. Harfleri de iki<br />
grupta topluyoruz, bağımsız kelime olan harfler vardır, bir de harfi tarif gibi<br />
veya fiilin başına gelen, sonuna gelen zamirler, kelimeyle kaynaşmış harfler<br />
vardır. Yukarıda saydığımız sekiz harf bağımsız harfler ve "cer harfleri"ndendir.<br />
Kendilerinden sonra gelen kelimeleri esreli okuturlar. 'Besmele' deki "mim" bu<br />
sebeple esredir. Bağımsız harflerin özellikleri mebni (etkilenmeyen)<br />
olmalarıdır. Yani cümledeki yerlerine göre kendilerinde bir değişme meydana<br />
gelmez. Oysa fiil ve isimlerin sonları cümledeki yerlerine göre esreli, üstünlü<br />
veya ötreli olmaktadır, olabilir.<br />
Cer harfleri'nin başka bir özelliği de sadece isimlerden önce gelmesidir.<br />
Türkçede harfler kelimelerin sonuna eklendiği halde Arapçada kelimenin başına<br />
gelmektedir. Türkçedeki 'e' hâli 'i' hâli 'de' ve 'den' halleri yalın hâl, Arapçada