kureselisinma

Küresel Isınma, Türkiye’nin Enerji Güvenliği ve Geleceğe Yönelik Enerji Politikaları
Günümüzde enerji ile ilgili en önde gelen sivil toplum kuruluşlarından
biri olan “Dünya Enerji Konseyi” (World Energy Council-WEC) 1923
yılında kurulmuştur. Şu anda Türkiye dahil olmak üzere dünya genelinde
94 ülkede üye komitesi (member committee) bulunan WEC’in temel
amacı; enerji arz ve enerji tüketiminin tüm insanlara daha fazla fayda
sağlayacak şekilde sürdürülebilirliğini teşvik etmektir. Bugün WEC
küresel enerji sahnesinde raporları, analizleri, araştırmaları, incelemeleri,
enerji projeksiyonları, politika ve strateji tavsiyeleri ile önemli bir yer tutmaktadır.
1957 yılında ise Birleşmiş Milletler’e bağlı olarak, şu anda 144
üyesi bulunan “Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı” (International Atomic
Energy Agency-IAEA) kurulmuştur. Temel amacı, nükleer alanda bilimsel
ve teknik işbirliği sağlamak, nükleer enerji uygulamaları için uluslararası
denetim sağlamak, nükleer enerjinin askeri amaçlı değil barışçıl
amaçlı kullanılmasını sağlamaktır.
Dünya enerjisi açısından, en temel adımlardan bir tanesi “Avrupa Ekonomik
İşbirliği Örgütü”ne (Organisation for European Economic Cooperation-OEEC)
dayanan ve 1960 yılında kuruluş anlaşması imzalanıp,
1961 yılında faaliyete geçmiş olan “İktisadi İşbirliği ve Gelişme Teşkilatı”
(Organisation for Economic Co-operation and Development–OECD)
tarafından atılmıştır. 1974 yılında Paris’te, birinci petrol krizi ile birlikte,
OECD yapısı içerisinde “Uluslararası Enerji Ajansı” (International
Energy Agency-IEA) kurulmuştur. Kuruluş amacı acil petrol arzı gereken
dönemlerde yükümlülükleri düzenlemekti. Bugün Türkiye de dahil
olmak üzere Nisan 2009 itibariyle 28 üye ülkesi 19 olan IEA, bu ülkelere
enerji politikaları ile ilgili tavsiyeler vermekte; ülkelerin, güvenilir, ulaşılabilir
ve temiz enerji temin edebilmeleri için çeşitli politika önermeleri
yapmaktadır. IEA uluslararası piyasalar ile ilgili istatistik ve değerlendirmeler
de yayımlamaktadır. Aynı şekilde OECD’ye bağlı olarak kurulan
bir diğer ajans da Nükleer Enerji Ajansı (Nuclear Energy Agency-
NEA)’dır. 1958 yılında Avrupa Enerji Ajansı adı altında kurulan ajans
1972 yılında Nükleer Enerji Ajansı adını almıştır. Temel amacı üye ülkelerin
nükleer enerji üretiminin barışçıl amaçlarla geliştirilmesinin ve kul-
19 Bu ülkeler; ABD, Avusturya, Avustralya, Belçika, Kanada, Birleşik Krallık, Çek
Cumhuriyeti, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Almanya, Yunanistan, Macaristan, İrlanda,
İtalya, Japonya, Kuzey Kore, Hollanda, Lüksemburg, Yeni Zelanda, Norveç,
Polonya, Portekiz, Slovakya, İspanya, İsveç, İsviçre, Türkiye’dir.
41