fizibilite raporu - ÃölleÅme ve Erozyonla Mücadele Genel MüdürlüÄü
fizibilite raporu - ÃölleÅme ve Erozyonla Mücadele Genel MüdürlüÄü
fizibilite raporu - ÃölleÅme ve Erozyonla Mücadele Genel MüdürlüÄü
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
47. Köylerde özellikle kanalizasyon "ebekesinin olmayı"ı, insan sa!lı!ı, yüzey <strong>ve</strong><br />
yeraltı suları için gerek yerinde gerekse daha alçak <strong>ve</strong> büyük alt havzalar için önemli<br />
kirlilik tehlikesi yaratmaktadır. Her nekadar, illerde Özel #dare bu tesisleri yapmakta<br />
ise de ödeneklerin kısıtlı olması nedeniyle mevcut çalı"malar ihtiyaçlara cevap<br />
<strong>ve</strong>rmekten uzaktır. Öte yandan hiç olmayan <strong>ve</strong>ya yetersiz kalan biyolojik arıtma<br />
tesisleri de üst kodlardaki köylerde insan <strong>ve</strong> çevre sa!lı!ını olumsuz etkilemektedir.<br />
48. Üst havza köylerinde devlet eliyle geli"tirilen modern sulama "ebekesi yoktur.<br />
Köylüler kendi imkanlarıyla, kaynaklardan <strong>ve</strong> derelerden sa!ladıkları suyu toprak<br />
kanallarla, ilkel yöntemlerle arazilerine ta"ımaktadırlar. Kanalların toprak olu"u, su<br />
iletim kayıplarına neden olmakta, araziye ula"an suyun bir de salma sulama<br />
yöntemiyle bitkilere <strong>ve</strong>rilmesi kayıpları daha da artırmaktadır. Di!er bir deyi"le, su<br />
kullanım <strong>ve</strong>rimlili!i çok dü"üktür. Öte yandan, ço!u meyilli arazilerde yapılan üretim<br />
nedeniyle salma su toprak kayıplarına da yol açmaktadır. Sulandı!ı varsayılan<br />
tarlalarda da suyun ço!u kayıp oldu!u için bitkisel ürünlerden beklenen <strong>ve</strong>rimlilik te<br />
sa!lanamamaktadır. Bu konuda çiftçilerin bilgi <strong>ve</strong> beceri düzeyleri de son derece<br />
dü"üktür. <strong>Genel</strong>de alt havzalarda <strong>ve</strong> gelir düzeyi göreceli olarak daha iyi olan çiftçilere<br />
öncelik <strong>ve</strong>rildi!i için üst kodlardaki çiftçiler GTHB e!itim <strong>ve</strong> yayım hizmetlerinden çok<br />
az yararlanmaktadırlar. Atalarından gördükleri primitif yöntemlerle yapılan tarım<br />
nedeniyle üst havza köylerinde tarımdan sa!lanan gelir çok azdır.<br />
49. Proje alanı gibi hayvancılı!ın çok önemli bir gelir kayna!ı oldu!u alanda<br />
hayvancılık için kırsal alt yapı çok yetersizdir. Özellikle hayvan içme suyu açısından<br />
problem önemli boyuttadır. Hem barınakta hem de otlaklarda devamlı, yeter miktarda<br />
temiz su temin edilememektedir. Bu nedenlerle hayvanlar yeterli su içememekte,<br />
kı"ın barınak dı"ında buzlu su içmek zorunda kalmakta, otlaklarda su bulmak için<br />
uzun mesafeler katederek enerji harcamakta, hastalık etmeni ta"ıyan su<br />
birikintilerindeki pis sulardan ihtiyacını gidermekte, bunların sonucunda da hastalık<br />
kapmakta, süt yapamamakta, canlı a!ırlık kaybına u!ramaktadır. Dolayısı ile de<br />
hayvansal üretimden beklenen yarar bu çok temel bir ihtiyacın giderilememesi<br />
nedeniyle et <strong>ve</strong> süt <strong>ve</strong>rimi dü"mekte, beklenen gelir sa!lanamamaktadır.<br />
1.5.5. Tarımsal Yapı <strong>ve</strong> Sorunları<br />
50. Üst havzalardaki tarım kesiminin kar"ıla"tı!ı sorunların ba"ında arazinin küçük<br />
<strong>ve</strong> parçalı olması gelmektedir. Temel sorunlardan bir di!eri ise kullanılan teknolojinin<br />
eskili!idir. Bu nedenle üretim, do!al ko"ulların belirsizli!ine çok fazla açıktır, <strong>ve</strong>rimlilik<br />
<strong>ve</strong> üretim dü"üktür. Teknik bilgi <strong>ve</strong> beceri sahibi i"gücünün bulunmaması da <strong>ve</strong>rimin<br />
potansiyelin çok altında kalmasına yolaçmaktadır. Üretim <strong>ve</strong> pazarlama<br />
örgütlenmelerinin olmayı"ı, ta"ıma <strong>ve</strong> depolama sistemlerinin geli"memis olması,<br />
<strong>ve</strong>rimlilik artırılsa bile karlılı!ı olumsuz etkilemeye devam edecektir.<br />
51. Tarım alanları. Üst havzalardaki köylerde, ortalama tarım alanı<br />
büyüklü!ünün hane ba"ına 2.5-5 ha oldu!u tahmin edilmektedir. Bu miktarda köyün<br />
çevresine da!ılmı" bir kaç parçadan olu"maktadır. Havzanın alt kesimlereine do!ru<br />
indikçe arazi büyüklü!ünün nispeten arttı!ı gözlemlenmektedir. Ancak burada da<br />
arazi parçalılı!ı hem üretim maliyetini artırmak ta hem de üretimde <strong>ve</strong>rimlili!i<br />
dü"ürmektedir. Bazı aileler, tarımsal alanı üretim maliyetini yüksek buldukları için<br />
i"lememekte, sadece üzerindeki biyoması hayvan yemi olarak biçmektedir. <strong>Genel</strong><br />
olarak bölgede arazinin büyük kısmı kuru tarım altındadır. Sulama kaynak sularının <strong>ve</strong><br />
küçük derelerin kullanılmasıyla çiftçiler tarafından geli"tirilmektedir. Toprak kanalların<br />
kullanıldı!ı bu sistemlerde su iletim kayıpları çok yüksektir.<br />
52. Tarımsal üretim sistemleri a"a!ıda iller <strong>ve</strong> AEAB üzerinden a"a!ıda<br />
<strong>ve</strong>rilmektedir. Tüm alanlarda hayvansal <strong>ve</strong> bitkisel üretimin birlikte yapıldı!ı “karı"ık<br />
tarım” egemendir.<br />
20