Tam Metin (PDF)

More documents

Recommendations

Info

The Journal of Accounting and Finance April / 2012 Adli muhasebecilerin en önemli özelliği de dava konusuyla ilgili yapmış oldukları çalışmaları uzman tanıklık yaparak mahkemede savunabilmeleridir. Adli muhasebecilerin uzman tanıklığındaki en temel amaç, iddiaların bir uzman tanığın ifadesiyle desteklenerek daha güvenilir bir şekilde açıklığa kavuşturulmasıdır (Aktaş – Kuloğlu, 2008: 112). Adli muhasebeciler dava desteği kapsamında elde ettikleri ve bilimsel gerçeklere dayanan bilgileri mahkemede savunma fırsatı bularak mahkeme kararına büyük ölçüde yön verebilmektedirler. Bir adli muhasebeci mahkemede konusunun uzmanı olarak, objektif ve sakin bir şekilde, avukatların veya hakimlerin çözemeyeceği ve uzmanlık bilgisi gerektiren karmaşık muhasebe sorunlarına ilişkin görüşlerini açık ve anlaşılır bir dille sunmaktadır (Pazarçeviren, 2005: 9). Uzman tanıklık, bir adli muhasebecinin mahkeme sürecindeki son aşamasıdır. Toplumlarda özellikle ekonomik kökenli davaların ve davalı sayısının giderek artması ve konuların giderek karmaşıklaşması mahkemelerde uzman tanık olarak adli muhasebecilere duyulan ihtiyacı arttırmıştır. Günümüzde ticari işlemlerin sonuçları, iflaslar, kazançların düşmesi, varlıkların değerlemesi, finansal tablo hileleri, ticari marka ihlalleri ve sözleşmelere aykırı davranışlar gibi pek çok konunun çözümünde adli muhasebecilerden faydalanılmaktadır (Telpner–Mostek, 2003: 8-10). Adli muhasebeciler ister davalı ister davacı taraf için çalışsın mahkeme için bilirkişi durumunda olup mahkeme sürecinde önemli bir etkiye sahiptirler. Bu nedenle adli muhasebecinin belirlenmesi oldukça dikkat edilmesi gereken bir husustur. Mahkemede tanıklık yapacak olan adli muhasebecilerin eğitm seviyeleri ve ilgili davalara ilişkin deneyimlerinin yanı sıra; ekip çalışmasına yatkınlık, dürüstlük, güvenilirlik, meslek ahlakına sahip olmak, mesleki itibar ve tanınmışlık, teknik terimleri açıklama yeteneği (Singleton – Singleton, 2010: 249-255), alçakgönüllülük, soğukkanlılık, güçlü bir hafıza ve yüksek iletişim becerileri (Sapir, 2008: 8-9) gibi kişisel özellik ve yeteneklere sahip olmaları gerekmektedir. Adli muhasebeci son derece ciddi yaptırımları olan bu görevi üzerine alarak çok büyük bir sorumluluk yüklenmektedir. Çünkü araştırma ve incelemelerine dayanarak yapacağı tanıklık sonucunda yargı süreci etkilenmekte ve davalı tarafa uygulanacak cezai müeyyideler söz konusu olmaktadır. Bu nedenle adli muhasebecilerin mahkeme sürecinde uymaları gereken bazı kurallar bulunmaktadır. Bu kurallar aşağıdaki gibi sıralanabilmektedir (Gülten – Kocaer, 2011: 129-131): • Tarafsız Bir Şekilde Uzman Görüşü Bildirmek: Adli muhasebeci, davalı veya davacı adına çalışmakla beraber bilimsel gerekçelere dayanarak ifadesini vermek ve sonuçlar anlaşma yapılan tarafın aleyhine dahi olsa mahkemede gerçekleri gizlememekle yükümlüdür. • Gerçekleri Olduğu Gibi Göstermek: Adli muhasebeci gerçekleri, değiştirmeden ve kendi kişisel yorumlarını eklemeden açıklamakla yükümlüdür. Olayla ilgili görüşlerini ise kesinlikle abartmadan veya küçümsemeden sunması gerekmektedir. • Kesin Đfadeler Kullanmak ve Varsayımlar Yapmamak: Adli muhasebecinin ifadelerinde belirsizliklerin bulunması gerek ifadesinin gerekse yapmış olduğu araştırmaların 36
Muhasebe ve Finansman Dergisi Nisan / 2012 güvenilirliğini azaltmaktadır. Bu nedenle adli muhasebeci her ayrıntıyı hesaplayarak konuyla ilgili eksik bir nokta bırakmamalıdır. • Açıklayarak Anlatmak: Adli muhasebeci, muhasebe ve finans konularında yeterli uzmanlık bilgisine sahip olmayan hakimler ve avukatlar için açıklayıcı ve öğretici tarzda ifade vermelidir. Adli muhasebeci açıklamalarını yaparken de mutlaka grafik, tablo veya şekil gibi görsel araçlardan yararlanmalıdır. Bu tip görsel araçların kişilerin anlatılanları çabuk kavramalarını sağladığı ve öğrenmelerini kolaylaştırdığı bilinen bir gerçektir. • Belirli Bir Anlatım Düzenine Uymak: Adli muhasebecinin konuyla ilgili görüşlerini bildirirken belirli bir düzen içerisinde konuşmasını sürdürmesi önemlidir. Konudan konuya atlamak veya ana konudan sapmak hem hakim ve avukatların kafalarını karıştırabilmekte hem de adli muhasebecinin dava üzerindeki etkisini azaltmaktadır. Bu amaçla adli muhasebecinin mahkemeden önce mutlaka ön hazırlık yaparak söyleyeceklerini önceden belirlemesi ve birlikte çalıştığı avukatla prova yapması gerekmektedir. • Açıklamalar Arasında Tutarlılık Sağlamak: Adli muhasebecinin açıklamaları arasındaki en ufak tutarsızlık, adli muhasebeciye ve yaptığı çalışmalara duyulan güveni yok etmeye yetmektedir. Çünkü eğer tek bir gerçek varsa yapılan tüm analiz ve incelemelerin aynı gerçeği göstermesi gerekmektedir. Bu nedenle adli muhasebecinin hakim veya avukatlar tarafından davayı aydınlatmak adına sorulan tuzak soruları çok iyi dinlemesi ve sorulara dikkatle cevap vermesi gerekmektedir. 4. Türkiye’de Adli Muhasebecilik Mesleği Ülkemizde henüz çok yeni olan adli muhasebecilik mesleği, özellikle yapılan tüm uluslararası düzenlemelere rağmen hile ve yolsuzlukların önüne geçilememesi nedeniyle gerek muhasebe uygulamacılarının gerekse akademisyenlerin ilgi odağı haline gelmiştir. Mesleğe yönelik olarak ülkemizde henüz herhangi bir temel eğitim programı ve yasal düzenleme bulunmamakla birlikte hile denetimi ve adli muhasebecilik üzerine pek çok bağımsız firma kurulmaya başlamıştır. Bunlardan ilki Fraud Research Corporation (FRC) Uluslararası Hile Denetimi ve Danışmanlık Hizmetleri AŞ olup hile ve yolsuzlukların önlenmesine kurumsal bir çözüm sunmak amacıyla 2011 yılında kurulmuştur. Đstanbul Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler Odası (ĐSMMMO) tarafından ilk defa 2009 yılında düzenlenmeye başlanan “Bağımsız Adli Muhasebe Uzmanı Programı” sonrasında sertifika alan 35 Serbest Muhasebeci Mali Müşavir (SMMM) tarafından oluşturulan bu kuruluş, bu alanda çalışan pek çok adli muhasebe şirketinin de önünü açmıştır. Bununla birlikte yaklaşık 7 ay süren (360 saatlik) Bağımsız Adli Muhasebe Uzmanlığı Programı sonrasında pek çok SMMM’nin unvanının başına “bağımsız adli muhasebeci”, “bağımsız adli muhasebe uzmanı” yada “bağımsız adli müşavir” unvanlarını eklemesi ülkemizde adli muhasebecilik mesleğine duyulan ilginin artmasını sağlamıştır. 37
Page 1 and 2: Muhasebe ve Finansman Dergisi Nisan
Page 9: Muhasebe ve Finansman Dergisi Nisan

Tam Metin (PDF)

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?