Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
The Journal of Accounting and Finance<br />
January/2012<br />
Aktif devir hızı, satışların ve aktifin büyümesini birlikte dikkate aldığı için modelde<br />
kontrol değişkeni olarak dikkate alınmış olup, karlılıkla arasında anlamlı pozitif ilişki<br />
çıkmıştır. Büyümenin karlılığı anlamlı olarak etkilediği fakat çok kayda değer (0.032) bir<br />
etkisinin olmadığı da dikkati çekmektedir. Diğer bir kontrol değişkeni ise, kısa vadeli<br />
borçların pasife oranı olan ve modelde kaldıraç olarak alınan değişkenin beklendiği gibi<br />
negatif ve anlamlı olarak ve güçlü bir şekilde (-0.3392828) karlılığı etkilediği tespit edilmiştir.<br />
Firmaların aktif karlılığının artırılmasında veya azaltılmasında ilgili dönemde (2000-2009)<br />
önemli bir payın kısa vadeli borçları yönetmekle geçtiği dikkati çekmektedir. Çalışmada,<br />
kontrol değişkenlerinin kullanılmamış olması durumunda ise, işletme sermayesi unsurlarının<br />
karlılığı anlamlı olarak (R 2 ) %38 etkilediği gözlenmiş olup, sadece cari oran ve stok devir<br />
hızının anlamlı olarak karlılığı etkilediği tespit edilmiştir.<br />
Model 2 ve model 3 rastsal olarak analize tabi tutulduğunda ise, modellerin anlamlı<br />
olmadığı tespit edilmiştir. Modelde kullanılan değişkenlerin özsermaye karlılığını ve<br />
firmaların değerini açıklamaya yetmediği gözlenmiştir.<br />
4. Sonuç<br />
İşletme sermayesi unsurlarının yönetimi firmalar için karlılığı etkileyen değişkenler<br />
arasında yer almaktadır. Bu unsurların optimum yönetimi, uygun nakit bulundurulması,<br />
alacaklara sağlanan vade, stok süresi ve kısa vadeli borç yönetimi, firmaların karlılığı<br />
üzerinde etkilidir. Çalışmanın amacı; “işletme sermayesi unsurlarının firmanın karlılığı ve<br />
değeri üzerinde bir etkisinin olup olmadığının araştırılması” olarak belirlenmiştir. Bu amaçla<br />
İMKB’de imalat sektöründe işlem gören 122 firmanın 2000-2009 yılları arasındaki<br />
verilerinden hareketle cari, asit-test, nakit oranlarının, alacak devir hızının ve stok devir<br />
hızının firmanın aktif karlılığı, özsermaye karlılığı ile piyasa değeri üzerindeki etkisi<br />
incelenmiştir.<br />
Araştırmada ilk olarak bağımlı değişkenlere göre modeller kurulmuştur. Birinci<br />
modelde, bağımsız değişkenlerin (cari oran, asit test oranı, nakit oran, alacak devir hızı, stok<br />
devir hızı) ve kontrol değişkenlerin (aktif devir hızı ve kısa vadeli kaldıraç oranı) aktif<br />
karlılığı üzerindeki etkisi incelenmiştir. İkinci modelde, aynı bağımsız ve kontrol<br />
değişkenlerinin özsermaye karlılığı ve üçüncü modelde ise, piyasa değeri üzerindeki etkileri<br />
incelenmeye çalışılmıştır.<br />
Modelin kurulmasından sonra değişkenlerin durağan olup olmadıklarını belirlemek<br />
üzere birim kök testleri yapılmış ve ele alınan tüm serilerin seviye düzeyinde durağan<br />
oldukları tespit edilmiştir. Daha sonra modellerin sabit ya da rastsal etkili olarak tahmin<br />
edilmesi konusunda Hausman testi yapılarak modellerden ilkinin sabit etkili şekilde tahmin<br />
edilmesine karar verilmiştir.<br />
Yapılan analiz sonucunda işletme sermayesi unsurları olarak kabul edilen<br />
değişkenlerin özsermaye karlılığını ve firmaların piyasa değerini açıklamakta anlamsız ve<br />
yetersiz kaldığı gözlenmiştir. Diğer taraftan kullanılan bağımsız ve kontrol değişkenlerin<br />
82
Change language