16.01.2015 Views

BATMAN - Türkiye İstatistik Kurumu

BATMAN - Türkiye İstatistik Kurumu

BATMAN - Türkiye İstatistik Kurumu

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Genel Bilgiler<br />

GENEL BLGLER<br />

Tarihçe<br />

Batman'n tarihi hakknda en eski bilgiler halk hikayeleri, mitler ve Heredot tarihinde verilmektedir.<br />

Ortak verilere göre MED kral Abtyagestin'in torunu Kyros kart Erpagazso M.Ö. 550 ylnda yenilince<br />

MED asilzadeleri arasndaki utancndan dolay MED'lerin yasad Media bölgesinin kuzey bat ucundaki<br />

topraklarna çekilmek zorunda kalmtr. Baka bir görüe göre de Kyros Pers egemenlii altnda<br />

kalmamak için bu bölgeye yerlemitir. Karaçal, sazlk ve bataklktan oluan bu bölgenin ortasnda<br />

yapay bir adack oluturup, adna han obas anlamnda olan "Elekhan" denilmitir (M.Ö. 546). Elekhan<br />

194 yl bamsz ve mutlu bir dönem geçirerek 352 ylnda Büyük skender'in istilasna uramtr. Daha<br />

sonra Lesepkoslar, Partlar, Romallar, Sasani ve Bizans’n hakimiyetine girmitir. Artuklular, Moollar,<br />

lhanllar, Celaliler, Karakoyunlular (Pezrese), Akkoyunlular ve 1500 ylnda Safevilerin eline geçmistir.<br />

1515 ylnda, 4. Murat'n Badat seferi srasnda kendisine büyük yararlklar gösteren Turhan olu<br />

Mahmut Paa'ya Elekhan’ içine alan Batman suyu ile Botan suyu arasnda kalan bölgenin tamamn<br />

vermitir. Bu gelimeden sonra Elekhan telaffuz deiikliine urayarak halk dilinde “Elah” zamanla<br />

"luh" ismini almtr. luh köy birimi olarak kaytlara geçmi ve Siirt vilayeti, Elmedine kazasna bal<br />

olarak benliini sürdürmütür.<br />

Elmedine yerleim birimi 1926-27 yl ilkbaharnda bugünkü Batman Çaynn tamas nedeniyle<br />

haritadan silinmi ve luh köyü Beiri (Kobin) ilçesine balanmtr. Batman isminin nereden geldii<br />

hakknda görüler olmayp, bir görüe göre bugünkü Batman Çaynn ad 1950'li yllarn banda luh<br />

köyüne verilmitir. Dier bir rivayete göre burada yaplan petrol aratrmalar srasnda, kurulan ambar<br />

yerin çökmesi ile batm, daha sonra luh köyünü de içine alan bölgeye Batman ismi verilmitir.<br />

1937 ylnda bucak haline getirilen luh, 1940'l yllarn sonlar ile 1950'li yllarn balarnda bölgede<br />

var olan petrol filizlerinin deerlendirilmesi sonucunda, luh bucanda her alanda büyük gelime<br />

salanmtr. Bu gelimeler üzerine 2 Eylül 1957 tarihinde ilçe tekilat olarak kabul edilmitir.<br />

1957 ylndan 1990 ylna kadar petrolün çkarlp deerlendirilmesi ile büyük bir gelime saland.<br />

1990 ylna kadar çok hzl bir gelime yaayan Batman, 16 Mays 1990 tarih ve 3647 sayl kanunla<br />

Siirt iline bal bir ilçe olmaktan çkp, Türkiye'nin 72. ili olma unvanna kavumutur.<br />

Corafi Durum<br />

Güneydou Anadolu Bölgesinde bulunan Batman ili kuzeyde Mu, batda Diyarbakr, douda Bitlis<br />

ve Siirt, güneyde Mardin ile çevrilidir. lin kuzey ve kuzeydousu yüksek, sarp ve dalk olup güneyi ise<br />

dalk ve engebelidir. Dicle nehri batdan douya akarak il topraklarnn içinden geçer. Batman çay,<br />

Batman-Diyarbakr il snrn çizerek Dicle nehri ile birleir. 4 000'i akn maarann bulunduu bu bölge<br />

dünyada benzeri az bulunan bir doa harikasdr.<br />

TÜİK, Seçilmiş Göstergelerle Batman, 2012<br />

XI

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!