Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Ekonomik ve Sosyal Yapı<br />
Bu örnekte fiyatlar genel düzeyinde, 2007 yl Ekim aynda, 2006 yl Ekim ayna göre %7,70 orannda<br />
art gerçeklemitir.<br />
Oniki aylk ortalamalara göre deiim oran: Geriye dönük 12 ayn endeks rakam ortalamasnn,<br />
bir önceki 12 aylk endeks rakam ortalamasna oran olarak ifade edilmektedir. Bu durumda en son 24<br />
adet aylk endeks rakamnn ileme alnmas gerekmektedir. Bu oran, yl içindeki dier aylardaki fiyat<br />
deiim oranlarn da hesaba katt için enflasyon oranndaki eilimi daha anlaml bir ekilde<br />
yanstmaktadr. Enflasyon oran düük olan ülkeler için oniki aylk ortalamalara göre ya da bir önceki yln<br />
ayn ayna göre deiim orann kullanmak çok farkl sonuçlar getirmemektedir.<br />
Oniki aylk ortalamalara göre deiim cari aya ait endeks deeri dahil, geriye dönük 12 aya ait<br />
endekslerin ortalamasnn (d 1 ) bir önceki 12 aylk endeksler ortalamasna (d 2 ) oranlanmasyla<br />
bulunmaktadr.<br />
Oniki aylk ortalamalara göre deiim oranlaryla ilgili olarak aada yeralan örnekte Ekim 2007 cari<br />
ay olarak deerlendirilmektedir.<br />
I: Endeks deeri<br />
( d 1 / d 2 ) x 100 - 100 t: Cari ay<br />
d 1 : Birinci dönem endeksleri ortalamas<br />
(I t + I t-1 +……..+I t-11 ) / 12<br />
d 2 : kinci dönem endeksleri ortalamas<br />
(I t-12 + I t-13 +…..+I t-23 ) / 12<br />
Örnek: d 1 'e ait endeksler<br />
d 2 'ye ait endeksler<br />
Ekim/2007...Kasm/2006 Ekim/2006..Kasm/2005<br />
142,67 + ... + 134,18 132,47 + ... + 122,14<br />
12 12<br />
d 1 = 138,15 d 2 = 126,77<br />
12 aylk ortalamalara göre deiim (%) = (d 1 / d 2 )x100-100<br />
= ( 138,15/126,77 )x100-100<br />
= 8,98<br />
Bu örnekte fiyatlar genel düzeyinde, 2007 yl Ekim aynda, oniki aylk ortalamalara göre yllk %8,98<br />
orannda art gerçeklemitir.<br />
4. D Ticaret<br />
hracat: Üretilen mallardan, hammadde ve malzemesini vermek suretiyle darya yaptrlan<br />
üretimden (fason), stoklardan yurtdna yaplan satlardr. Katma deer vergisi ve özel tüketim vergisi<br />
hariç, dier vergiler dahildir.<br />
thalat: Satn alnan ve tüketilen hammadde, yardmc madde ve ambalaj malzemesi; üretimde<br />
kullanlmak üzere ithal edilen hammadde, yardmc madde ve ambalaj hizmetlerinin satn alnan ve<br />
tüketilen maddelerini kapsar. Katma deer vergisi ve özel tüketim vergisi hariç, dier vergiler dahildir.<br />
5. statistikleri<br />
Birimlere ait faaliyet, adres bilgileri ile çalan says gibi parametreler dinamik olduu ve yl içinde<br />
deiebilecei varsaymyla ihtiyatl kullanlmaldr.<br />
Giriim: Özellikle mevcut kaynaklarn datm hakknda olmak üzere, karar verme konusunda belli<br />
bir özerklik derecesinden yararlanan, mal ve hizmet üretiminde bulunan hukuki birimlerin en küçük<br />
TÜİK, Seçilmiş Göstergelerle Batman, 2012<br />
63