BAÄIMSIZ DENETÄ°M RAPORU TÃ¼rkiye Petrol Rafinerileri A.Å. - TÃ¼praÅ

98 • TÜPRAÞ 2008 FAALÝYET RAPORU • 99 

BAÐIMSIZ DENETÝM RAPORU 

Türkiye Petrol Rafinerileri A.Þ.’nin Yönetim Kurulu’na 

1. Türkiye Petrol Rafinerileri A.Þ (“TÜPRAÞ”), baðlý ortaklýklarý ve müþterek yönetime tabi ortaklýklarýnýn (“Grup”) 31 Aralýk 2008 tarihi itibariyle hazýrlanan 

ve ekte yer alan konsolide bilançosunu, ayný tarihte sona eren yýla ait konsolide gelir tablosunu, konsolide özkaynak deðiþim tablosunu ve konsolide 

nakit akým tablosunu, önemli muhasebe politikalarýnýn özetini ve dipnotlarý denetlemiþ bulunuyoruz. 

Finansal Tablolarla Ýlgili Olarak Ýþletme Yönetiminin Sorumluluðu 

2. Grup yönetimi, konsolide finansal tablolarýn Sermaye Piyasasý Kurulu’nca yayýmlanan finansal raporlama standartlarýna göre hazýrlanmasý ve dürüst 

bir þekilde sunumundan sorumludur. Bu sorumluluk, konsolide finansal tablolarýn hata ve/veya hile ve usulsüzlükten kaynaklanan önemli yanlýþlýklar 

içermeyecek biçimde hazýrlanarak, gerçeði dürüst bir þekilde yansýtmasýný saðlamak amacýyla gerekli iç kontrol sisteminin tasarlanmasýný, uygulanmasýný 

ve devam ettirilmesini, koþullarýn gerektirdiði muhasebe tahminlerinin yapýlmasýný ve uygun muhasebe politikalarýnýn seçilmesini içermektedir. 

Baðýmsýz Denetim Kuruluþunun Sorumluluðu 

3. Sorumluluðumuz, yaptýðýmýz baðýmsýz denetime dayanarak bu konsolide finansal tablolar hakkýnda görüþ bildirmektir. Baðýmsýz denetimimiz, 

Sermaye Piyasasý Kurulu’nca yayýmlanan baðýmsýz denetim standartlarýna uygun olarak gerçekleþtirilmiþtir. Bu standartlar, etik ilkelere uyulmasýný 

ve baðýmsýz denetimin konsolide finansal tablolarýn gerçeði doðru ve dürüst bir biçimde yansýtýp yansýtmadýðý konusunda makul bir güvenceyi 

saðlamak üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir. 

Görüþ 

Baðýmsýz denetimimiz, konsolide finansal tablolardaki tutarlar ve dipnotlar ile ilgili baðýmsýz denetim kanýtý toplamak amacýyla, baðýmsýz denetim 

tekniklerinin kullanýlmasýný içermektedir. Baðýmsýz denetim tekniklerinin seçimi, konsolide finansal tablolarýn hata ve/veya hileden ve usulsüzlükten 

kaynaklanýp kaynaklanmadýðý hususu da dahil olmak üzere önemli yanlýþlýk içerip içermediðine dair risk deðerlendirmesini de kapsayacak þekilde, 

mesleki kanaatimize göre yapýlmýþtýr. Bu risk deðerlendirmesinde, Grup’un iç kontrol sistemi göz önünde bulundurulmuþtur. Ancak, amacýmýz iç 

kontrol sisteminin etkinliði hakkýnda görüþ vermek deðil, baðýmsýz denetim tekniklerini koþullara uygun olarak tasarlamak amacýyla, Grup yönetimi 

tarafýndan hazýrlanan konsolide finansal tablolar ile iç kontrol sistemi arasýndaki iliþkiyi ortaya koymaktýr. Baðýmsýz denetimimiz, ayrýca Grup yönetimi 

tarafýndan benimsenen muhasebe politikalarý ile yapýlan önemli muhasebe tahminlerinin ve konsolide finansal tablolarýn bir bütün olarak sunumunun 

uygunluðunun deðerlendirilmesini içermektedir. 

Baðýmsýz denetim sýrasýnda temin ettiðimiz baðýmsýz denetim kanýtlarýnýn, görüþümüzün oluþturulmasýna yeterli ve uygun bir dayanak oluþturduðuna 

inanýyoruz. 

4. Görüþümüze göre, iliþikteki konsolide finansal tablolar, Türkiye Petrol Rafinerileri A.þ.’nin 31 Aralýk 2008 tarihi itibariyle konsolide finansal durumunu, 

ayný tarihte sona eren yýla ait konsolide finansal performansýný ve konsolide nakit akýmlarýný, Sermaye Piyasasý Kurulu’nca yayýmlanan finansal raporlama 

standartlarý (Dipnot 2) çerçevesinde doðru ve dürüst bir biçimde yansýtmaktadýr. 

Baþaran Nas Baðýmsýz Denetim ve 

Serbest Muhasebeci Mali Müþavirlik A.Þ. 

a member of 

PricewaterhouseCoopers 

Cansen Baþaran Symes, SMMM 

Sorumlu Ortak, Baþdenetçi 

Ýstanbul, 3 Mart 2009

BAÐIMSIZ DENETÝM RAPORU, FÝNANSAL TABLOLAR 

TÜRKÝYE PETROL RAFÝNERÝLERÝ A.Þ. 

31 ARALIK 2008 VE 2007 TARÝHLERÝ ÝTÝBARÝYLE 

KONSOLÝDE BÝLANÇOLAR 

(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, bin Yeni Türk Lirasý (“YTL”) olarak gösterilmiþtir.) 

VARLIKLAR Notlar 2008 2007 

Dönen Varlýklar 4.419.956 5.378.226 

Nakit ve nakit benzerleri 6 1.466.725 962.777 

Ticari alacaklar (net) 8 1.073.677 1.776.905 

-Ýliþkili taraflardan ticari alacaklar 31 57.044 63.848 

-Diðer ticari alacaklar - 1.016.633 1.713.057 

Diðer alacaklar (net) 9 18.945 14.796 

Stoklar (net) 10 1.264.035 2.269.360 

Diðer dönen varlýklar 21 568.627 354.388 

Türev finansal araçlar 22 2.348 - 

Satýþ amacýyla elde tutulan varlýklar 29 25.599 - 

Duran Varlýklar 4.216.842 3.703.653 

Ticari alacaklar (net) 8 2.429 3.825 

Finansal yatýrýmlar (net) 11 70.021 52.555 

Þerefiye (net) 15 189.073 189.073 

Yatýrým amaçlý gayrimenkuller (net) 12 5.423 4.621 

Maddi duran varlýklar (net) 13 3.432.592 3.000.260 

Maddi olmayan duran varlýklar (net) 14 134.563 134.265 

Ertelenmiþ vergi varlýklarý 28 - 1.983 

Diðer duran varlýklar 21 382.741 317.071 

TOPLAM VARLIKLAR 8.636.798 9.081.879 

31 Aralýk 2008 tarihi ve bu tarihte sona eren yýl itibariyle hazýrlanan konsolide finansal tablolar, yayýnlanmak üzere 3 Mart 2009 tarihli Yönetim Kurulu toplantýsýnda onaylanmýþ 

ve Genel Müdür Yardýmcýsý Ýbrahim Yelmenoðlu ve Finansal Raporlama Müdürü Deniz Köseoðlu tarafýndan imzalanmýþtýr. Söz konusu konsolide finansal tablolar, Genel Kurul’da 

onaylanmasý sonucu kesinleþecektir. 

(*) Bkz. Not 2.2.1 

Ýliþikteki notlar konsolide finansal tablolarýn ayrýlmaz parçasýný oluþturur.



31 ARALIK 2008 VE 2007 TARÝHLERÝ ÝTÝBARÝYLE 

KONSOLÝDE BÝLANÇOLAR 


KAYNAKLAR Notlar 2008 2007 

Kýsa Vadeli Yükümlülükler 4.113.756 4.091.310 

Finansal borçlar (net) 7 1.176.949 148.466 

Uzun vadeli finansal borçlarýn kýsa vadeli kýsýmlarý (net) 7 101.606 109.524 

Diðer finansal borçlar 7 9.237 8.735 

-Ýliþkili taraflara finansal borçlarýn kýsa vadeli kýsýmlarý 7, 31 9.237 8.735 

Ticari borçlar (net) 8 1.564.536 2.491.488 

-Ýliþkili taraflara ticari borçlar 8, 31 41.686 13.330 

-Diðer ticari borçlar - 1.522.850 2.478.158 

Alýnan avanslar 18 19.760 12.810 

Borç karþýlýklarý 19 80.579 73.554 

Dönem karý vergi yükümlülüðü 28 2.740 59.084 

Çalýþanlara saðlanan faydalar 20 3.498 2.716 

Diðer yükümlülükler 9 1.132.963 1.178.689 

Türev finansal araçlar 22 - 6.244 

Satýþ amacýyla elde tutulan varlýklara iliþkin yükümlülükler 29 21.888 - 

Uzun Vadeli Yükümlülükler 966.778 845.446 

Finansal borçlar (net) 7 494.508 437.533 

Diðer finansal borçlar 7 9.237 17.470 

-Ýliþkili taraflara finansal borçlar 7, 31 9.237 17.470 

Ticari borçlar (net) 8 2.165 268 

Çalýþanlara saðlanan faydalar 20 95.261 99.641 

Ertelenmiþ vergi yükümlülüðü 28 157.053 148.561 

Diðer yükümlülükler 9 208.554 141.973 

ÖZKAYNAKLAR 3.556.264 4.145.123 

Ana ortaklýða ait özkaynaklar 

Ödenmiþ sermaye 23 250.419 250.419 

Sermaye düzeltmesi farklarý 23 1.344.243 1.344.243 

Hisse senetleri ihraç primleri 172 172 

Finansal varlýklar deðer artýþ fonu 30.783 14.968 

Kardan ayrýlan kýsýtlanmýþ yedekler 125.210 125.210 

Yabancý para çevrim farklarý 3.268 (2.962) 

Geçmiþ yýllar karlarý 1.331.863 1.081.826 

Net dönem karý 432.222 1.298.039 

Toplam ana ortaklýða ait özkaynaklar 3.518.180 4.111.915 

Azýnlýk Paylarý 38.084 33.208 

TOPLAM KAYNAKLAR 8.636.798 9.081.879 

Taahhütler, koþullu varlýklar ve yükümlülükler 17 

(*) Bkz. Not 2.2.1 




31 ARALIK 2008 VE 2007 TARÝHLERÝNDE SONA EREN YILLARA AÝT KONSOLÝDE 

GELÝR TABLOLARI 


Yeniden düzenlenmiþ (*) 

Notlar 2008 2007 

Satýþ gelirleri (net) 24 30.404.009 22.520.083 

Satýþlarýn maliyeti (-) 24 (28.556.999) (20.720.755) 

Hizmet gelirleri (net) 24 52.390 7.864 

Brüt kar 1.899.400 1.807.192 

Pazarlama, satýþ ve daðýtým giderleri (-) 25 (288.701) (187.518) 

Genel yönetim giderleri (-) 25 (380.237) (349.816) 

Diðer faaliyet gelirleri 26 85.933 53.722 

Diðer faaliyet giderleri (-) 26 (32.893) (38.799) 

Faaliyet karý 1.283.502 1.284.781 

Finansal gelirler 27 387.727 524.552 

Finansal giderler (-) 27 (1.121.964) (197.013) 

Vergi öncesi kar 549.265 1.612.320 

Vergi gideri 28 (109.915) (307.844) 

-Dönem vergi gideri (100.273) (270.261) 

-Ertelenmiþ vergi gideri (9.642) (37.583) 

Dönem karý 439.350 1.304.476 

Azýnlýk paylarý 7.128 6.437 

Ana ortaklýk paylarý 432.222 1.298.039 

Nominal deðeri 1 Ykr olan hisse baþýna kazanç (Ykr) 30 1,73 5,18 

(*) Bkz. Not 2.2.1. 




31 ARALIK 2008 VE 2007 TARÝHLERÝNDE SONA EREN YILLARA AÝT 

KONSOLÝDE ÖZKAYNAK DEÐÝÞÝM TABLOLARI 


Ana ortaklýk paylarý 

Ödenmiþ 

sermaye 

Sermaye 

düzeltmesi 

farklarý 

Hisse 

senetleri 

ihraç 

pirimi 

Kardan 

ayrýlan 

kýsýtlanmýþ 

yedekler 

Finansal 

varlýklar 

deðer 

artýþ 

fonu 

Yabancý 

para 

çevrim 

farklarý 

Geçmiþ 

yýllar 

karlarý 

Net 

dönem 

karý 

Toplam 

Azýnlýk 

paylarý 

Toplam 

özkaynaklar 

1 Ocak 2007 250.419 1.344.243 172 125.210 - - 919.125 822.430 3.461.599 26.771 3.488.370 

Transfer - - - - - - 822.430 (822.430) - - - 

Temettü ödemesi - - - - - - (659.729) - (659.729) - (659.729) 

Finansal varlýklar makul deðer artýþý - - - - 15.600 - - - 15.600 - 15.600 

Makul deðer deðiþiminden 

doðan ertelenmiþ vergi (Not 28) - - - - (632) - - - (632) - (632) 

Yabancý para çevrim farklarý - - - - - (2.962) - - (2.962) - (2.962) 

Net dönem karý - - - - - - - 1.298.039 1.298.039 6.437 1.304.476 

31 Aralýk 2007 250.419 1.344.243 172 125.210 14.968 (2.962) 1.081.826 1.298.039 4.111.915 33.208 4.145.123 

1 Ocak 2008 250.419 1.344.243 172 125.210 14.968 (2.962) 1.081.826 1.298.039 4.111.915 33.208 4.145.123 

Transfer - - - - - - 1.298.039 (1.298.039) - - - 

Temettü ödemesi - - - - - - (1.048.002) - (1.048.002) (2.252) (1.050.254) 

Finansal varlýklar makul deðer artýþý - - - - 16.648 - - - 16.648 - 16.648 

Makul deðer deðiþiminden 

doðan ertelenmiþ vergi (Not 28) - - - - (833) - - - (833) - (833) 

Yabancý para çevrim farklarý - - - - - 6.230 - - 6.230 - 6.230 

Net dönem karý - - - - - - - 432.222 432.222 7.128 439.350 

31 Aralýk 2008 250.419 1.344.243 172 125.210 30.783 3.268 1.331.863 432.222 3.518.180 38.084 3.556.264 




31 ARALIK 2008 VE 2007 TARÝHLERÝNDE SONA EREN YILLARA AÝT 

KONSOLÝDE NAKÝT AKIM TABLOLARI 

(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Yeni Türk Lirasý (“YTL”) olarak gösterilmiþtir.) 

Notlar 2008 2007 

Vergi ve ana ortaklýk dýþý kar öncesi dönem karý 549.265 1.612.320 

Amortisman ve itfa paylarý 13, 14 163.995 120.688 

Kýdem tazminatý yükümlülüðündeki artýþ 20 22.216 25.779 

Maddi duran varlýk satýþlarýndan kaynaklanan kar (14.241) (162) 

Stok deðer düþüklüðü karþýlýðýndaki artýþ/(azalýþ) 10 68.081 (2.825) 

Dava karþýlýklarý gideri/(geliri) 19 15.443 (3.388) 

EPDK katký payý karþýlýðý 19 9.946 7.578 

Kýdeme teþvik primi karþýlýðý 20 1.153 693 

Ýzin ücretleri karþýlýðý 19 5.265 3.971 

Diðer borç karþýlýklarý gideri/(geliri) 19 665 (2.650) 

Çevre yükümlülüðü karþýlýðý 19 - 11.152 

Personele ödenecek yükümlülükler 19 - 9.240 

Þüpheli alacak karþýlýðý 8 3.949 6.401 

Faiz geliri (net) (51.249) (122.909) 

Ertelenmiþ finansman (geliri)/gideri (net) (5.568) 3.560 

Ýþtirak satýþ karlarý 26 (5.554) - 

Banka kredilerinden kaynaklanan kur farký gideri/(geliri) 27 164.887 (60.757) 

Yabancý para çevrim farklarý 6.230 (2.962) 

Varlýk ve yükümlülüklerdeki deðiþimler öncesi saðlanan nakit akýmý 934.483 1.605.729 

Ýþletme varlýk ve yükümlülüklerindeki deðiþiklikler: 

Ticari alacaklardaki azalýþ/(artýþ) 704.882 (339.139) 

Diðer alacaklardaki artýþ (4.149) (5.354) 

Stoklardaki azalýþ/(artýþ) 937.244 (363.468) 

Diðer dönen varlýklardaki artýþ (78.588) (302.705) 

Diðer cari olmayan/duran varlýklardaki artýþ (65.670) (89.723) 

Ticari borçlardaki (azalýþ)/artýþ (931.000) 964.577 

Alýnan avanslardaki artýþ 6.950 1.583 

Diðer yükümlülüklerdeki (azalýþ)/artýþ (44.016) 349.384 

Tahsil edilen þüpheli alacaklar 1.443 - 

Ödenen vergiler (289.037) (237.326) 

Ödenen kýdem tazminatý 20 (25.622) (14.411) 

Ödenen personel yükümlülüðü karþýlýðý 19 (9.240) - 

Ödenen dava karþýlýklarý 19 (4.322) (5.244) 

Ödenen izin karþýlýðý 19 (3.031) (1.388) 

Ödenen kýdeme teþvik primi 20 (1.345) (965) 

Ödenen EPDK katký payý 19 (7.578) (8.758) 

Ödenen çevre yükümlülüðü 19 - (22.114) 

Ödenen diðer karþýlýklar 19 (123) (955) 

Ýþletme faaliyetlerinden elde edilen net nakit 1.121.281 1.529.723 

Yatýrým faaliyetleri: 

Maddi duran varlýk alýmlarý 13 (512.969) (466.957) 

Maddi varlýk satýþýndan elde edilen hasýlatlar 19.032 1.552 

Maddi olmayan duran varlýk alýmlarý 14 (13.491) (8.347) 

Finansal varlýk alýmlarý 11 (216) - 

Finansal varlýk sermaye artýrýmlarýna katýlým (602) - 

Yatýrým amaçlý gayrimenkul alýmlarý (802) - 

Ýþtirak satýþýndan elde edilen hasýlatlar 4.576 - 

Alýnan faizler 135.424 148.116 

Yatýrým faaliyetlerinde kullanýlan net nakit (369.048) (325.636) 

Finansman faaliyetleri: 

Türev finansal araçlardaki deðiþim (8.592) - 

Alýnan banka kredileri, (net) 809.366 18.505 

Ödenen diðer finansal yükümlülükler (7.731) (5.421) 

Ödenen temettüler (1.048.002) (659.729) 

Ödenen temettü ana ortaklýk dýþý paylar (2.252) - 

Ödenen faizler (61.027) (21.949) 

Finansman faaliyetlerinde kullanýlan net nakit (318.238) (668.594) 

Nakit ve nakit benzeri deðerlerdeki net artýþ 433.995 535.493 

Nakit ve nakit benzeri deðerlerin dönem baþý bakiyesi 6 827.425 291.932 

Nakit ve nakit benzeri deðerlerin dönem sonu bakiyesi 6 1.261.420 827.425 




31 ARALIK 2008 TARÝHLÝ KONSOLÝDE FÝNANSAL TABLOLARA AÝT 

AÇIKLAYICI DÝPNOTLAR 


NOT 1 - GRUP’UN ORGANÝZASYONU VE FAALÝYET KONUSU 

Türkiye Petrol Rafinerileri A.Þ. (“Tüpraþ” veya “Þirket”) 16 Kasým 1983 tarihinde kurulmuþtur. Þirket’in ana faaliyet konularý aþaðýdaki gibidir: 

Ham petrol tedarik ve rafine etmek, gerektiðinde petrol ürünlerini ithal ve ihraç etmek ve bu maksatla yurt içinde ve dýþýnda petrol rafinerileri 

kurmak ve iþletmek, 

Petrokimya sanayi ve ilgili diðer sanayi alanýnda fabrikalar, tesisler kurmak ve iþletmek, 

Petrokimyasal maddeler ve ilgili diðer maddelerin elde edilmesi için gerekli hammaddeler ve yardýmcý maddeler, malzeme ve kimyasal 

maddeleri tedarik ederek iþlemek veya bu maddeleri üretmek ve bu maddelerin ticaretini yapmak, 

Üretim faaliyetinin her aþamasýnda elde edilecek ürünleri ambalajlamak ve bunun için ambalaj endüstrisi kurmak, atýk, yan ürün ve standart 

dýþý maddeleri deðerlendirmek ve/veya satmak, deðerlendirme olanaðý bulunmayan maddelerin yok edilmesi için gerekli tesisleri kurmak 

ve iþletmek, 

Yasa ve yönetmelikler çerçevesinde, her türlü enerji ve enerji ile ilgili sanayi alanýnda santraller, tesisler kurmak ve iþletmek. Bunun için 

gerekli her türlü ekipman, malzeme ve kimyevi maddeyi tedarik ederek kullanmak ve bu maddelerin ticaretini yapmak, 

Her türlü petrol ürünleri, LPG ve doðalgazýn yurtiçi, yurtdýþý toptan ve perakende alýmý, satýmý, ithali, ihracý, depolanmasý, pazarlanmasý 

ve daðýtýmýný yapmak, yaptýrmak, bu ürünlerin perakende satýþýný teminen akaryakýt istasyonlarý ve bakým tesislerini kurmak, iþletmek 

ve iþlettirmek, devralmak, devretmek veya kiralamak, bayilik vermek, kendisine ait veya kiralayacaðý taþýma araçlarý ile nakliye hizmeti 

yapmak, bu amaç ve konularda kýsmen ya da tamamen faaliyet göstermek üzere diðer gerçek ve tüzel kiþilerle daðýtým ve pazarlama 

þirketi veya benzeri diðer ortaklýklar kurmak veya mevcut ortaklýklarýn hisse senetlerini ve hisseyi temsil eden evraklarýný temellük etmek, 

gerektiðinde satmak, iþtirak paylarýný almak veya devretmektir. 

Tüpraþ, baðlý ortaklýklarý ve müþterek yönetime tabi ortaklýklarýnýn (topluca “Grup” olarak adlandýrýlacaktýr) temel faaliyetlerinin önemli bölümü Türkiye’de 

olup, Grup’un faaliyetleri rafinaj ve daðýtým sektörleri altýnda toplanmýþtýr. Coðrafi bölümler bazýndaki bilgiler, Grup’un faaliyetlerinin, konsolide finansal 

tablolar genelinde ve parasal önemlilik göz önüne alýndýðýnda, Türkiye dýþýndaki coðrafi bölümler açýsýndan raporlanabilir bölüm özelliði göstermediðinden 

dolayý iliþikteki konsolide finansal tablolarda raporlanmamýþtýr. 

Þirket, Sermaye Piyasasý Kurulu’na (“SPK”) kayýtlýdýr ve hisseleri 1991 yýlýndan beri Ýstanbul Menkul Kýymetler Borsasý’nda (“ÝMKB”) iþlem görmektedir. 

31 Aralýk 2008 tarihi itibariyle, þirket’in ÝMKB’ye kayýtlý %49 oranýnda hissesi mevcuttur. Ayný tarih itibariyle þirket’in hisselerini elinde bulunduran hissedarlar 

ve hisse oranlarý aþaðýdaki gibidir (Not 23): 

% 

Enerji Yatýrýmlarý A.Þ. 51,00 

Halka açýk kýsým 49,00 

100,00 

Tüpraþ’ýn baðlý ortaklýk ve müþterek yönetime tabi ortaklýklarý ve faaliyet konularý aþaðýda belirtilmiþtir: 

Faaliyet 

Baðlý ortaklýk gösterdiði ülke Faaliyet konusu 

Ditaþ Deniz Ýþletmeciliði ve Tankerciliði A.Þ. (“DÝTAÞ”) Türkiye Ham petrol ve petrol ürünleri taþýmacýlýðý 

Üsküdar Tankercilik A.Þ. (“Üsküdar”) Türkiye Ham petrol ve petrol ürünleri taþýmacýlýðý 

Damla Denizcilik A.Þ. (“Damla”) Türkiye Ham petrol ve petrol ürünleri taþýmacýlýðý






Faaliyet 

Müþterek yönetime tabi ortaklýk gösterdiði ülke Faaliyet konusu 

OPET Petrolcülük A.Þ. (“Opet”) Türkiye Petrol ürünleri perakende satýþý 

Opet Gýda ve Ýhtiyaç Maddeleri Turizm Sanayi Ýç ve Dýþ Ticaret A.Þ. (“Opet Gýda”) Türkiye Gýda ürünleri daðýtýmý 

Opet International Limited (“Opet International”) Ýngiltere Petrol ürünleri ticareti 

Opet Trade B.V. Hollanda Petrol ürünleri ticareti 

Opet Trade Ireland Ýrlanda Petrol ürünleri ticareti 

TBS Denizcilik ve Petrol Ürünleri Ticaret A.þ. (“TBS”) (*) Türkiye Liman petrol ürünleri tedariki 

Opet Aygaz B.V Hollanda Petrol ürünleri ve madeni yað daðýtýmý 

Opet Trade Singapore Singapur Petrol ürünleri ticareti 

Opet Aygaz BV’nin Bulgaristan’da Opet Aygaz Bulgaria EAD adlý baðlý ortaklýðý 2008 yýlý içerisinde satýlmýþtýr (Not 26). Söz konusu iþletme perakende 

satýþlar için petrol istasyonlarý aðýný geliþtirmek ve toptan satýþ konularýnda faaliyet göstermekteydi. 

(*) 31 Aralýk 2008 tarihinde sona eren yýl içerisinde Grup'un müþterek yönetime tabi ortaklýklarýndan deniz petrol satýþlarý iþ kolunda faaliyet gösteren 

TBS þirketinin satýlmasýna karar verilmiþtir. TBS’e ait varlýk ve bunlara iliþkin yükümlülükler ise bilanço tarihi itibariyle bilançoda satýlmak üzere elde 

tutulan varlýk ve yükümlülük gruplarý olarak sýnýflandýrýlmýþtýr. Grup yönetimi TBS’in satýþ sözleþmesinin 31 Aralýk 2008 tarihi itibariyle imzalanmasýný 

müteakip satýþ iþlemlerinin 2009 yýlý içerisinde sonlanmasýný beklemektedir. 

Grup’un bünyesinde çalýþan personel sayýsý 31 Aralýk 2008 tarihinde 5.467’dir. (31 Aralýk 2007: 5.520). 

Þirket’in bu konsolide finansal tablolarýn hazýrlandýðý tarih itibariyle tescil edilmiþ adresi aþaðýdaki gibidir: 

Türkiye Petrol Rafinerileri A.Þ. 

Petrol Caddesi, 41002 

Körfez, Kocaeli 

NOT 2 - KONSOLÝDE FÝNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ÝLÝÞKÝN ESASLAR 

2.1. SUNUMA ÝLÝÞKÝN TEMEL ESASLAR 

2.1.1 Uygulanan muhasebe standartlarý 

Tüpraþ’ýn konsolide finansal tablolarý, Sermaye Piyasasý Kurulu (“SPK”) tarafýndan yayýmlanan finansal raporlama standartlarýna (“SPK Finansal Raporlama 

Standartlarý”) uygun olarak hazýrlanmýþtýr. SPK, Seri: XI, No: 29 sayýlý “Sermaye Piyasasýnda Finansal Raporlamaya Ýliþkin Esaslar Tebliði” ile iþletmeler 

tarafýndan düzenlenecek finansal raporlar ile bunlarýn hazýrlanmasý ve ilgililere sunulmasýna iliþkin ilke, usul ve esaslarý belirlemektedir. Bu Teblið,1 Ocak 

2008 tarihinden sonra baþlayan hesap dönemlerine ait ilk ara dönem finansal tablolardan geçerli olmak üzere yürürlüðe girmiþ olup, SPK’nýn Seri: XI, 

No: 25 "Sermaye Piyasasýnda Muhasebe Standartlarý Hakkýnda Teblið"i yürürlükten kaldýrýlmýþtýr. Bu tebliðe istinaden, iþletmelerin finansal tablolarýný 

Avrupa Birliði tarafýndan kabul edilen haliyle Uluslararasý Finansal Raporlama Standartlarý (“UMS/UFRS”)’na göre hazýrlamalarý gerekmektedir. Ancak 

Avrupa Birliði tarafýndan kabul edilen UMS/UFRS’nin Uluslararasý Muhasebe Standartlarý Kurulu (“UMSK”) tarafýndan yayýmlananlardan farklarý Türkiye 

Muhasebe Standartlarý Kurulu (“TMSK”) tarafýndan ilan edilinceye kadar UMS/UFRS’ler uygulanacaktýr. Bu kapsamda, benimsenen standartlara aykýrý 

olmayan, TMSK tarafýndan yayýmlanan Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama Standartlarý (“TMS/TFRS”) esas alýnacaktýr. 

SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almýþ olduðu bir kararla, Türkiye’de faaliyette bulunan ve SPK tarafýndan kabul edilen muhasebe ve raporlama ilkelerine 

(“SPK Finansal Raporlama Standartlarý”) uygun finansal tablo hazýrlayan þirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon 

muhasebesi uygulamasýnýn gerekli olmadýðýný ilan etmiþtir. Dolayýsýyla finansal tablolarda, 1 Ocak 2005 tarihinden baþlamak kaydýyla, UMSK tarafýndan 

yayýmlanmýþ 29 No’lu “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama” standardý (UMS 29) uygulanmamýþtýr.






Finansal tablolarýn hazýrlanýþ tarihi itibariyle, Avrupa Birliði tarafýndan kabul edilen UMS/UFRS’nin UMSK tarafýndan yayýmlananlardan farklarý TMSK 

tarafýndan henüz ilan edilmediðinden, konsolide finansal tablolar SPK’nýn Seri: XI, No: 29 sayýlý tebliði ve bu tebliðe açýklama getiren duyurularý çerçevesinde, 

UMS/UFRS’nin esas alýndýðý SPK Finansal Raporlama Standartlarý’na uygun olarak hazýrlanmýþtýr. Konsolide finansal tablolar ve bunlara iliþkin dipnotlar 

SPK tarafýndan 14 Nisan 2008 tarihli duyuru ile uygulanmasý tavsiye edilen formatlara uygun olarak ve zorunlu kýlýnan bilgiler dahil edilerek sunulmuþtur. 

Bu kapsamda geçmiþ dönem konsolide finansal tablolarýnda gerekli deðiþiklikler yapýlmýþtýr (Bakýnýz Dipnot 2.2.1). 

Grup, muhasebe kayýtlarýnýn tutulmasýnda ve kanuni finansal tablolarýnýn hazýrlanmasýnda, SPK tarafýndan çýkarýlan prensiplere ve þartlara, Türk Ticaret 

Kanunu (“TTK”), vergi mevzuatý ve Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlýðý (“Maliye Bakanlýðý”) tarafýndan çýkarýlan Tekdüzen Hesap Planý þartlarýna 

uymaktadýr. SPK Finansal Raporlama Standartlarý’na göre hazýrlanan bu konsolide finansal tablolar, makul deðerleri ile gösterilen finansal varlýk ve 

yükümlüklülerin dýþýnda, tarihi maliyet esasý baz alýnarak Yeni Türk Lirasý olarak hazýrlanmýþtýr (Not 33). Konsolide finansal tablolar, tarihi maliyet esasýna 

göre hazýrlanmýþ kanuni kayýtlara SPK Finansal Raporlama Standartlarý uyarýnca doðru sunumun yapýlmasý amacýyla gerekli düzeltme ve sýnýflandýrmalar 

yansýtýlarak düzenlenmiþtir. 

2.1.2 Uluslararasý Finansal Raporlama Standartlarý’ndaki (UFRS) deðiþiklikler 

(a) 2008 yýlýnda yürürlüðe giren ve Grup'un finansal tablolarý üzerinde etkisi olan standartlar, yorumlar ve deðiþiklikler yoktur. 

(b) 2008 yýlýnda yürürlüðe giren ancak Grup'un finansal tablolarý üzerinde etkisi olmayan standartlar, deðiþiklikler ve yorumlar: 

Aþaðýdaki standartlar, deðiþiklikler ve yorumlar 1 Ocak 2008 itibariyle baþlayan dönemler için çýkarýlmýþtýr ve uygulamasý zorunludur. Ancak bu 

standartlar, deðiþiklikler ve yorumlarýn Grup'un finansal tablolarý üzerinde etkisi yoktur. 

UFRYK 11, “UFRS 2 - Grup ve Ýþletmenin Geri Satýn Alýnan Kendi Hisselerine Ýliþkin Ýþlemler” (1 Mart 2007 tarihinde veya bu tarihten sonra baþlayan 

yýllýk raporlama dönemlerinde geçerlidir). 

UFRYK 12, “Hizmet imtiyaz anlaþmalarý” (1 Ocak 2008 tarihinde veya bu tarihten sonra baþlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Grup kamu 

hizmet sektöründe faaliyet göstermediðinden dolayý, UFRYK 12 Grup için geçerli deðildir. 

UFRYK 13, “Müþteri baðlýlýk programlarý” (1 Ocak 2008 tarihinde veya bu tarihten sonra baþlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Grup herhangi 

bir baðlýlýk programý yürütmediðinden dolayý, UFRYK 13 Grup için geçerli deðildir. 

UFRYK 14, “UMS 19 - Tanýmlanmýþ fayda planý varlýklarýndaki limitler, asgari fonlama zorunluluklarý ve aralarýndaki baðlantý” (1 Ocak 2008 tarihinde 

veya bu tarihten sonra baþlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Grup'un herhangi bir tanýmlanmýþ fayda planý olmadýðýndan dolayý, UFRYK 

14 Grup için geçerli deðildir. 

UFRYK 16, “Yurtdýþýndaki Ýþletme ile Ýlgili Net Yatýrýmýn Finansal Riskten Korunmasý” (1 Ekim 2008 tarihinde veya bu tarihten sonra baþlayan yýllýk 

raporlama dönemlerinde geçerlidir). 

(c) 2008 yýlýnda henüz yürürlüðe girmemiþ ve Grup tarafýndan geçerlilik tarihinden önce uygulanmayan standartlar, deðiþiklikler 

ve yorumlar: 

Aþaðýdaki standartlar, deðiþiklikler ve yorumlar 1 Ocak 2009 itibariyle baþlayan dönemler için çýkarýlmýþtýr ve uygulamasý zorunludur. Bu standartlar, 

deðiþiklikler ve yorumlar Grup tarafýndan geçerlilik tarihinden önce uygulanmamýþtýr: 

UFRS 8 “Faaliyet bölümleri” (1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra baþlayan raporlama dönemleri için). UFRS 8, UMS 14 ile deðiþtirilmiþtir ve 

Amerika Birleþik Devletleri’nde Genel Kabul Görmüþ Muhasebe Standartlarýndan SFAS 131 “Þirket’in bölümleri hakkýnda açýklamalar ve iliþkili bilgiler” 

ile uyumlu hale gelmiþtir. 

UFRS 2 (Revize), “Hisse Bazlý Ödeme” (1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra baþlayan hesap dönemleri için geçerlidir). Standart iki konuya 

açýklýk getirmektedir: ‘Hakediþ Koþulu’nun tanýmlanmasý ve performans ve hizmet koþullarý haricindeki koþullar için ‘Hak etmeme Koþulu’ kavramý. 

Standart ayný zamanda, gerek Grup gerekse karþý taraf (çalýþan veya hizmet saðlayan) tarafýndan iptal edilen ödüllerin ayný þekilde muhasebeleþtirileceðini 

ifade etmektedir. UFRS 2’nin Grup’un finansal tablolarýna önemli etkisinin olmamasý beklenmektedir.






UMS 1 (Revize), “Finansal Tablolarýn Sunuluþu” (1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra baþlayan hesap dönemleri için geçerlidir). Finansal 

tablolarda sunulan bilgilerin yararýný artýrmak amacýyla deðiþikliðe tabi tutulan UMS 1, kontrol gücü olmayan paylara ait gelir ve gider kalemlerinin 

özkaynak deðiþim tablosunda gösterilmesini engellemektedir. Bunun yerine kontrol gücü olmayan paylara iliþkin tüm deðiþimler bir performans 

tablosunda gösterilecektir. Ýþletmeler tek bir performans tablosunu (kapsamlý gelir tablosu) seçmekte veya iki tabloyu birlikte (gelir tablosu ve 

kapsamlý gelir tablosu) seçmekte özgür býrakýlmýþtýr. Kapsamlý gelir tablosu adý altýnda yeni bir finansal tablonun yayýmlanmaya baþlamasý ve yeni 

dönemlerde bir önceki döneme ait finansal tablolarýn yeniden yorumlanmasý veya yeni muhasebe politikalarýnýn geriye dönük olarak üçüncü bir 

kolonda geçmiþ dönemlere ait etkilerinin yayýmlanmasý standartta yapýlan ana deðiþikliklerdir. Grup, finansal tablolarýn sunuluþuna iliþkin ilgili 

deðiþiklikleri 2009’da uygulayacaktýr. 

UMS 31 (Deðiþiklik), “Müþterek Yönetime Tabi Ortaklýklarýn Muhasebeleþtirilmesi” (1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra baþlayan hesap 

dönemleri için geçerlidir). Grup UMS 31’i (Deðiþiklik) 1 Ocak 2009 itibariyle uygulayacaktýr. 

UMS 40 (Deðiþiklik), “Yatýrým Amaçlý Gayrimenkuller” (1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra baþlayan hesap dönemleri için geçerlidir). Grup 

UMS 40’ý (Deðiþiklik) 1 Ocak 2009 itibariyle uygulayacaktýr. 

UMS 27 (Revize), “Konsolide ve Solo Finansal Tablolar”, (1 Temmuz 2009’dan itibaren geçerli). Revize standart kontrol gücü olmayan paylar ile yapýlan 

tüm iþlemlerin etkilerinin kontrolde herhangi bir deðiþiklik yok ise özkaynaklarda yer almasýný ve bu iþlemlerin artýk þerefiye veya kar ve zarar ile 

sonuçlandýrýlmamasýný gerektirmektedir. Standart ayný zamanda kontrol kaybedildiðinde muhasebeleþtirilmenin nasýl yapýlmasý gerektiðine de açýklýk 

getirmektedir. Ýþletmede geriye kalan paylar makul deðerine getirilerek, gelir tablosuna kar veya zarar olarak yansýtýlacaktýr. Grup, UMS 27 (Revize)’yi 

1 Ocak 2010 tarihinden itibaren kontrol gücü olmayan paylar ile yapýlan iþlemlere ileriye dönük olarak uygulayacaktýr. 

UFRS 3 (Revize) “Ýþ Birleþmeleri” (1 Temmuz 2009’dan itibaren geçerli). Revize standart iþ birleþmelerinde satýn alým metodunun uygulanmasýna bazý 

önemli deðiþikliklerle devam edilmesini öngörmektedir. Örneðin, bir iþ satýn alýmý ile ilgili tüm ödemeler satýn alým tarihindeki makul deðerleri ile 

kaydedilecek olup, þarta baðlý ödemeler takip eden dönemde gelir tablosu ile iliþkilendirilecektir. Grup, UFRS 3 (Revize)’ü 1 Ocak 2010 tarihinden 

itibaren tüm iþ birleþmelerinde ileriye dönük olarak uygulayacaktýr. 

Grup yönetimi, aþaðýdaki standart ve yorumlarýn uygulanmasýnýn gelecek dönemlerde Grup’un finansal tablolarý üzerinde önemli bir etki yaratmayacaðý 

görüþündedir. 

UMS 23 (Revize), “Borçlanma maliyetleri” (1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra baþlayan raporlama dönemleri için) Grup UMS 23’ü (Revize) 

1 Ocak 2009 itibariyle uygulayacaktýr. 

UFRYK 15, “Gayrimenkul Ýnþaat Sözleþmeleri” ( 1 Ocak 2009’dan itibaren geçerli). 

UMS 32, “Finansal Araçlar: Sunum” Geri Satýn Alma Opsiyonlu Finansal Araçlar ve Nakde Çevrilmelerinde Doðacak Yükümlülüklerin Açýklanmasý 

Hakkýnda Deðiþiklik (1 Ocak 2009’dan itibaren geçerli). 

UFRS 5 (Deðiþiklik), 'Satýþ Amaçlý Elde Tutulan Duran Varlýklar ve Durdurulan Faaliyetler' (1 Temmuz 2009’dan itibaren geçerli). 

2.1.3 Yabancý ülkelerde faaliyet gösteren müþterek yönetime tabi ortaklýklarýn finansal tablolarý 

Yabancý ülkelerde faaliyet gösteren Müþterek Yönetime Tabi Ortaklýklar’ýn finansal tablolarý, faaliyet gösterdikleri ülkelerde geçerli olan kanun ve 

yönetmeliklere uygun olarak hazýrlanmýþ olup SPK Finansal Raporlama Standartlarý uyarýnca doðru sunumun yapýlmasý amacýyla gerekli düzeltme ve 

sýnýflandýrmalar yansýtýlarak düzenlenmiþtir. Ýlgili yabancý ortaklýklarýn varlýk ve yükümlülükleri konsolide bilanço tarihindeki döviz kuru, gelir ve giderler 

ortalama döviz kuru kullanýlarak Yeni Türk Lirasý’na çevrilmiþtir. Kapanýþ ve ortalama kur kullanýmý sonucu ortaya çýkan kur farklarý özkaynak içerisindeki 

yabancý para çevrim farklarý kalemi altýnda takip edilmektedir. 

2.1.4 Konsolidasyon esaslarý 

a) Konsolide finansal tablolar aþaðýdaki (b), (c), (d) ve (e) maddelerinde belirtilen esaslara göre ana þirket olan Tüpraþ, Baðlý Ortaklýklarý ve Müþterek 

Yönetime Tabi Ortaklýklarý’nýn finansal tablolarýný kapsamaktadýr. Konsolidasyon kapsamýna dahil edilen þirketlerin finansal tablolarýnýn hazýrlanmasý 

sýrasýnda, SPK Finansal Raporlama Standartlarýna uygunluk ve Grup tarafýndan uygulanan muhasebe politikalarýna ve sunum biçimlerine uyumluluk 

açýsýndan gerekli düzeltme ve sýnýflandýrmalar yapýlmýþtýr.






b) Baðlý Ortaklýklar, þirket’in ya (i) doðrudan ve/veya dolaylý olarak kendisine ait olan hisseler neticesinde þirketlerdeki hisselerle ilgili oy kullanma hakkýnýn 

%50’den fazlasýný kullanma yetkisi kanalýyla; veya (ii) oy kullanma hakkýnýn %50’den fazlasýný kullanma yetkisine sahip olmamakla birlikte mali ve 

iþletme politikalarý üzerinde fiili hakimiyet etkisini kullanmak suretiyle mali ve iþletme politikalarýný þirket’in menfaatleri doðrultusunda kontrol etme 

yetkisi ve gücüne sahip olduðu þirketleri ifade eder. 

Aþaðýdaki tabloda 31 Aralýk 2008 ve 2007 tarihleri itibariyle baðlý ortaklýk oranlarý gösterilmiþtir: 

2008 2007 

Þirket tarafýndan Etkin Þirket tarafýndan Etkin 

sahip olunan doðrudan ortaklýk sahip olunan doðrudan ortaklýk 

ve dolaylý oy hakký (%) payý (%) ve dolaylý oy hakký (%) payý (%) 

Baðlý Ortaklýk 

DÝTAþ 79,98 79,98 79,98 79,98 

Üsküdar (*) 79,98 79,98 - - 

Damla (*) 79,98 79,98 - - 

DÝTAþ’ýn baðlý ortaklýklarý olan Üsküdar ve Damla ham petrol ve petrol ürünleri taþýmacýlýðý faaliyetinde bulunmak üzere sýrasýyla 2008 yýlýnýn Aðustos 

ve Ekim aylarýnda kurulmuþlardýr. 

Baðlý Ortaklýklar’a ait bilanço ve gelir tablolarý tam konsolidasyon yöntemi kullanýlarak konsolide edilmiþ olup, Þirket’in sahip olduðu paylarýn kayýtlý 

iþtirak deðeri, ilgili özkaynak ile karþýlýklý olarak netleþtirilmiþtir. Þirket ile Baðlý Ortaklýklarý arasýndaki iþlemler ve bakiyeler konsolidasyon kapsamýnda 

karþýlýklý olarak silinmektedir. Þirket’in sahip olduðu baðlý ortaklýk hisselerinin kayýtlý deðerleri ve bu hisselerden kaynaklanan temettüler, ilgili özkaynak 

ve gelir tablosu hesaplarýndan netleþtirilmiþtir. 

c) Müþterek Yönetime Tabi Ortaklýklar, Grup’un bir veya daha fazla müteþebbis ortak tarafýndan müþtereken yönetilmek üzere, bir ekonomik faaliyetin 

üstlenilmesi için bir sözleþme dahilinde oluþturulan þirketleri ifade etmektedir. Grup bu müþterek kontrolü, kendisinin doðrudan ya da dolaylý olarak 

sahip olduðu hisselerden veya iliþkili taraflarýn sahip olduðu paylara ait oy haklarýný onlar adýna kullanma (ekonomik bir yarar beklemeksizin) 

yetkisinden yararlanarak saðlamaktadýr. Müþterek Yönetime Tabi Ortaklýklar oransal konsolidasyon yöntemi kullanýlmak suretiyle konsolidasyon 

kapsamýna alýnýrlar. Oransal konsolidasyon yönteminde, Müþterek Yönetime Tabi Ortaklýklar’a ait finansal tablolarda yer alan varlýk, yükümlülük, gelir 

ve giderler, Grup’un sahip olduðu etkin ortaklýk payý ile konsolidasyon iþlemine tabi tutulmaktadýr. 

Aþaðýdaki tabloda 31 Aralýk 2008 ve 2007 tarihleri itibariyle Müþterek Yönetime Tabi Ortaklýk oranlarý gösterilmiþtir: 

Þirket tarafýndan Etkin Þirket tarafýndan Etkin 

sahip olunan doðrudan ortaklýk sahip olunan doðrudan ortaklýk 

ve dolaylý oy hakký (%) 2008 payý (%) ve dolaylý oy hakký (%) 2007 payý (%) 

Müþterek Yönetime Tabi Ortaklýk 

Opet 50,00 40,00 50,00 40,00 

Opet Gýda 50,00 39,99 50,00 39,99 

Opet International Ltd. 50,00 40,00 50,00 40,00 

Opet Trade B.V. 50,00 40,00 50,00 40,00 

Opet Trade Ireland 50,00 40,00 50,00 40,00 

TBS 25,00 19,60 25,00 19,60 

Opet Aygaz B.V. 25,00 20,00 25,00 20,00 

Opet Trade Singapore (*) 50,00 40,00 - - 

(*)Opet Trade (Singapore) PTE Ltd. 1 Haziran 2008 tarihinde kurulmuþ olup, bu tarihten itibaren konsolide edilmiþtir.






d) Grup’un toplam oy haklarýnýn %20’nin altýnda olduðu veya %20’nin üzerinde olmakla birlikte Grup’un önemli bir etkiye sahip olmadýðý veya konsolide 

finansal tablolar açýsýndan önemlilik teþkil etmeyen, teþkilatlanmýþ piyasalarda iþlem görmeyen satýlmaya hazýr finansal varlýklar makul deðerleriyle, 

makul deðerleri güvenilir bir þekilde belirlenemeyen satýlmaya hazýr finansal varlýklar maliyet bedelleri üzerinden, varsa, deðer kaybý ile ilgili karþýlýk 

düþüldükten sonra konsolide finansal tablolara yansýtýlmýþtýr (Not 11). 

e) Baðlý Ortaklýklar’ýn net varlýklarýnda ve faaliyet sonuçlarýnda ana ortaklýk dýþý paya sahip hissedarlarýn paylarý, konsolide bilanço ve gelir tablosunda 

ana ortaklýk dýþý pay olarak gösterilmiþ ve Grup’un net varlýklarýna ve faaliyet sonuçlarýna dahil edilmemiþtir. 

2.2 MUHASEBE POLÝTÝKALARINDA DEÐÝÞÝKLÝKLER 

2.2.1 Karþýlaþtýrmalý bilgiler ve önceki dönem tarihli finansal tablolarýn yeniden düzenlenmesi 

Cari dönem konsolide finansal tablolarýn sunumu ile uygunluk saðlanmasý açýsýndan karþýlaþtýrmalý bilgiler gerekli görüldüðünde yeniden sýnýflandýrýlmýþtýr. 

Finansal durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Grup’un konsolide finansal tablolarý önceki dönemle karþýlaþtýrmalý 

hazýrlanmaktadýr. Grup, 31 Aralýk 2008 tarihi itibariyle konsolide bilançosunu 31 Aralýk 2007 tarihi itibariyle hazýrlanmýþ konsolide bilançosu ile; 31 Aralýk 

2008 tarihinde sona eren yýla ait konsolide gelir tablosunu, nakit akým tablosunu ve özkaynak deðiþim tablosunu ise 31 Aralýk 2007 tarihinde sona eren 

yýla ait konsolide finansal tablolar ile karþýlaþtýrmalý olarak düzenlemiþtir. 

SPK’nýn Seri: XI, No: 29 sayýlý tebliðinin uygulanmaya baþlamasý nedeniyle cari dönem finansal tablolarýn sunumu ile uygunluk saðlanmasý açýsýndan 

karþýlaþtýrmalý bilgiler gerekli görüldüðünde yeniden sýnýflandýrýlmýþtýr. 31 Aralýk 2008 tarihinde sona eren yýla ait finansal tablolarýn hazýrlanmasý esnasýnda 

karþýlaþtýrmalý finansal tablolarda yapýlan sýnýflandýrma deðiþikleri aþaðýdaki gibidir: 

31 Aralýk 2007 tarihli konsolide bilançoda, “olaðanüstü yedekler” içerisinde sýnýflandýrýlan 48.695 bin YTL tutarýndaki olaðanüstü yedekler, “geçmiþ 

yýllar karlarý” hesabýna sýnýflandýrýlmýþtýr (Not 23). 

31 Aralýk 2007 tarihli konsolide bilançoda, “özkaynak enflasyon düzeltmesi farklarý” içerisinde sýnýflandýrýlan 1.939.660 bin YTL tutarýndaki sermaye, 

yasal yedekler, olaðanüstü yedekler ve emisyon primleri enflasyon düzeltmesi farklarýnýn ödenmiþ sermayenin enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan 

1.344.243 bin YTL’lik kýsmý “sermaye düzeltmesi farklarý” hesabýna ve geriye kalan 595.417 bin YTL’lik kýsmý “geçmiþ yýllar karlarý” hesabýna sýnýflandýrýlmýþtýr 

(Not 23). 

31 Aralýk 2007 tarihli konsolide bilançoda, “kýsa vadeli borç karþýlýklarý” içinde sýnýflandýrýlan 2.716 bin YTL’lik kýdeme teþvik primi ile “uzun vadeli borç 

karþýlýklarý” içinde sýnýflandýrýlan 99.641 bin YTL’lik kýdem tazminatý ve kýdeme teþvik primi “çalýþanlara saðlanan faydalar” altýnda sýnýflandýrýlmýþtýr 

(Not 20). 

31 Aralýk 2007 tarihli konsolide bilançoda, “maddi duran varlýklar” içinde sýnýflandýrýlan 36.288 bin YTL tutarýndaki verilen sabit kýymet avanslarý “diðer 

duran varlýklar” altýnda sýnýflandýrýlmýþtýr (Not 21). 

31 Aralýk 2007 tarihli konsolide bilançoda, “stoklar” içinde sýnýflandýrýlan 18.120 bin YTL tutarýndaki verilen sipariþ avanslarý “diðer dönen varlýklar” 

altýnda sýnýflandýrýlmýþtýr (Not 21). 

31 Aralýk 2007 tarihli konsolide bilançoda, “ticari borçlar” içinde sýnýflandýrýlan 5.414 bin YTL tutarýndaki alýnan depozito ve teminatlar “diðer alacak 

ve borçlar” altýnda sýnýflandýrýlmýþtýr (Not 9). 

31 Aralýk 2007 tarihli konsolide bilançoda, “diðer dönen varlýklar” içinde sýnýflandýrýlan 9.209 bin YTL’lik ve “diðer duran varlýklar” içinde sýnýflandýrýlan 

40.858 bin YTL’lik peþin ödenen katalist bedelleri “maddi duran varlýklar” altýnda sýnýflandýrýlmýþtýr. (Not 13). 

31 Aralýk 2007 tarihli konsolide bilançoda “yasal yedekler” içinde sýnýflandýrýlan 203.585 bin YTL tutarýndaki kýsýtlanmamýþ yedekler “geçmiþ yýllar 

karý” altýnda sýnýflandýrýlmýþtýr (Not 23). 

2.2.2 Netleþtirme/Mahsup 

Finansal varlýk ve yükümlülükler, gerekli kanuni hak olmasý, söz konusu varlýk ve yükümlülükleri net olarak deðerlendirmeye niyet olmasý veya varlýklarýn 

elde edilmesi ile yükümlülüklerin yerine getirilmesinin eþ zamanlý olduðu durumlarda net olarak gösterilirler.






2.3. ÖNEMLÝ MUHASEBE POLÝTÝKALARININ ÖZETÝ 

Konsolide finansal tablolarýn hazýrlanmasýnda izlenen önemli muhasebe politikalarý aþaðýda özetlenmiþtir: 

2.3.1 Nakit ve nakit benzerleri 

Nakit ve nakit benzerleri konsolide bilançoda maliyet deðerleri ile yansýtýlmaktadýrlar. Nakit ve nakit benzerleri, eldeki nakit, banka mevduatlarý ile tutarý 

belirli, nakde kolayca çevrilebilen kýsa vadeli ve yüksek likiditeye sahip, deðerindeki deðiþim riski önemsiz olan ve vadesi üç ay veya daha kýsa olan 

yatýrýmlarý içermektedir (Not 6). 

2.3.2 Ticari alacaklar ve deðer düþüklüðü karþýlýðý 

Grup’un doðrudan bir borçluya mal veya hizmet tedariki ile oluþan vadeli satýþlarýndan kaynaklanan ticari alacaklar, etkin faiz yöntemi kullanýlarak iskonto 

edilmiþ maliyetleri üzerinden deðerlendirilmiþtir. 

Grup’un ödenmesi gereken meblaðlarý tahsil edemeyecek olduðunu gösteren bir durumun söz konusu olmasý halinde ticari alacaklar için bir deðer 

düþüklüðü karþýlýðý oluþturulur. Söz konusu bu karþýlýðýn tutarý, alacaðýn kayýtlý deðeri ile tahsili mümkün tutar arasýndaki farktýr. Tahsili mümkün tutar, 

teminatlardan ve güvencelerden tahsil edilebilecek meblaðlar da dahil olmak üzere tüm nakit akýþlarýnýn, oluþan ticari alacaðýn orijinal etkin faiz oraný 

esas alýnarak iskonto edilen deðeridir. 

Deðer düþüklüðü tutarý, kaydedilmesinden sonra oluþacak bir durum dolayýsýyla azalýrsa, söz konusu tutar, cari dönemde diðer gelirlere yansýtýlýr (Not8). 

2.3.3 Ýliþkili taraflar 

Konsolide finansal tablolarýn amacý doðrultusunda, ortaklar, üst düzey yönetim personeli ve Yönetim Kurulu üyeleri, aileleri ve onlar tarafýndan kontrol 

edilen veya onlara baðlý þirketler, iþtirak ve ortaklýklar ile Koç Topluluðu þirketleri, iliþkili taraflar olarak kabul edilmiþlerdir (Not 31). 

2.3.4 Stoklar 

Stoklar, net gerçekleþebilir deðer ya da elde etme bedelinden düþük olaný ile deðerlenir. Stoklarýn maliyeti tüm satýn alma maliyetlerini, dönüþtürme 

maliyetlerini ve stoklarýn mevcut durumuna ve konumuna getirilmesi için katlanýlan diðer maliyetleri içerir. Grup, stoklarýný aðýrlýklý ortalama maliyet 

yöntemine göre deðerlemektedir. Üretim sürecinde ayný hammadde girdisinden birden fazla ürün elde edildiðinden her bir ürünün üretim maliyeti ayrý 

olarak belirlenememektedir. þirket, üretim maliyetlerini rasyonel ve tutarlý bir þekilde daðýtabilmek için, üretim tamamlanma aþamasýnda üretim 

maliyetlerini, ürünler arasýnda her bir ürünün nispi satýþ deðerlerini esas alarak daðýtmaktadýr. 

Net gerçekleþebilir deðer, olaðan ticari faaliyet içerisinde oluþan tahmini satýþ fiyatýndan tahmini tamamlanma maliyeti ve satýþý gerçekleþtirmek için 

gerekli tahmini satýþ maliyeti toplamýnýn indirilmesiyle elde edilen tutardýr (Not 10). 

2.3.5 Yedek parça ve malzemeler 

Yedek parça ve malzemeler net geri kazanýlabilir deðer ya da elde etme bedelinden düþük olaný ile deðerlenir. Yedek parça ve malzemelerin maliyeti 

tüm satýn alma maliyetlerini ve yedek parçalarýn mevcut durumuna ve konumuna getirilmesi için katlanýlan diðer maliyetleri içerir. Grup, yedek parça 

ve malzemelerini aðýrlýklý ortalama maliyet yöntemine göre deðerlemektedir. Grup, beklenen kullaným süresi içerisinde kullanýlmayan ve yakýn bir 

gelecekte kullanýlmasýný öngörmediði yedek parça ve malzemeler için deðer düþüklüðü karþýlýðý ayýrmaktadýr. 

2.3.6 Finansal yatýrýmlar 

Tüm finansal varlýklar, ilk kaydediliþlerinde iþlem maliyetleri dahil olmak üzere maliyet bedelleri üzerinden deðerlenir. Likidite ihtiyacýnýn karþýlanmasýna 

yönelik olarak veya faiz oranlarýndaki deðiþimler nedeniyle satýlabilecek olan ve belirli bir süre gözetilmeksizin elde tutulan finansal araçlar, satýlmaya 

hazýr finansal varlýklar olarak sýnýflandýrýlmýþtýr. Bunlar, kýsa vadeli olarak kar amacýyla elde tutulmadýkça veya iþletme sermayesinin arttýrýlmasý amacýyla 

satýþýna ihtiyaç duyulmayacaksa duran varlýklar olarak gösterilir, aksi halde dönen varlýklar olarak sýnýflandýrýlýr. Þirket yönetimi, bu finansal araçlarýn 

sýnýflandýrmasýný satýn alýndýklarý tarihte uygun bir þekilde yapmakta olup düzenli olarak bu sýnýflandýrmayý gözden geçirmektedir.






Grup her bilanço tarihinde bir ya da bir grup finansal varlýðýnda deðer düþüklüðü olduðuna dair objektif bir kanýtýn olup olmadýðýný deðerlendirir. Finansal 

araçlarýn satýlmaya hazýr olarak sýnýflandýrýlmasý durumunda, makul deðerin elde etme maliyetinin altýna önemli derecede düþmesi veya makul deðerin 

uzun süreli bir düþüþ eðiliminde bulunmasý, menkul kýymetlerin deðer düþüklüðüne maruz kalýp kalmadýðýný deðerlendirmede dikkate alýnýr. Eðer 

satýlmaya hazýr finansal varlýklar için bu tür bir kanýt mevcutsa, kümüle net zarar elde etme maliyeti ile cari makul deðer arasýndaki farktan bu finansal 

varlýða iliþkin daha önce özkaynaklarda "finansal varlýklar deðer artýþ fonu"'nda muhasebeleþtirilmiþ olan makul deðer kazançlarýndan düþülmek suretiyle 

kaydedilir ve deðer düþüklüðünün makul deðer fonunu aþan kýsmý dönemin gelir tablosuna gider olarak yansýtýlýr. 

Satýlmaya hazýr finansal varlýklarýn makul deðerindeki deðiþikliklerden kaynaklanan gerçekleþmemiþ kar ve zararlar dönem sonuçlarý ile iliþkilendirilmeden 

finansal varlýðýn konsolide finansal tablolardan çýkarýldýðý tarihe kadar doðrudan özkaynak içinde “Finansal Varlýklar Deðer Artýþ Fonu” hesabýnda 

muhasebeleþtirilmiþtir. Satýlmaya hazýr finansal varlýklar konsolide finansal tablolardan çýkarýldýklarýnda, özkaynak da “Finansal Varlýklar Deðer Artýþ 

Fonu”’nda takip edilen ilgili kazanç ve zararlar konsolide gelir tablosuna transfer edilir. 

Satýlmaya hazýr finansal varlýklarýn borsaya kayýtlý herhangi bir makul deðerinin olmadýðý veya doðru biçimde makul deðeri yansýtmadýðý durumlarda 

finansal varlýðýn makul deðeri deðerleme teknikleri kullanýlarak belirlenir. Bu deðerleme teknikleri, piyasa koþullarýna uygun güncel iþlemleri veya esasen 

benzer diðer yatýrým araçlarýný baz almayý ve yatýrým yapýlan þirkete özgü þartlarý dikkate alarak iskonto edilmiþ nakit akým analizlerini içerir. 

Þirket’in %20’nin altýnda sermaye payýna sahip olduðu finansal varlýklarýn borsaya kayýtlý herhangi bir makul deðerinin olmadýðý, makul deðerin 

hesaplanmasýnda kullanýlan diðer yöntemlerin uygun olmamasý nedeniyle makul bir deðer tahmininin yapýlamadýðý ve makul deðerin güvenilir bir 

þekilde ölçülemediði durumlarda finansal varlýðýn kayýtlý deðeri elde etme maliyeti tutarýndan, þayet mevcutsa, deðer düþüklüðü karþýlýðýnýn çýkarýlmasý 

suretiyle belirlenmiþtir (Not 11). 

2.3.7 Maddi duran varlýklar 

Maddi duran varlýklar, elde etme maliyetinden birikmiþ amortismanýn düþülmesi ile bulunan net deðerleri ile gösterilmektedir. Tarihi deðerler, maddi 

duran varlýðýn iktisabý ile direkt olarak ilgili olan maliyetleri içermektedir. Ýktisap tarihinden sonraki maliyetler, sadece varlýkla ilgili gelecekteki ekonomik 

faydanýn Grup’a akýþýnýn muhtemel olduðu ve varlýðýn maliyetinin güvenilir olarak ölçülebildiði durumlarda varlýðýn defter deðerine ilave edilir veya ayrý 

bir varlýk olarak kaydedilir. Diðer tüm bakým onarým giderleri ilgili döneme ait gelir tablosunda giderleþtirilir. Amortisman, maddi duran varlýklarýn brüt 

defter deðerleri üzerinden faydalý ömürlerine göre doðrusal amortisman yöntemi kullanýlarak ayrýlmaktadýr (Not 13). 

Not 3’te belirtildiði üzere, Opet iktisabý ile elde edilen maddi duran varlýklar, UFRS 3 ile uyumlu olarak, iktisap tarihi olan 28 Aralýk 2006’da makul 

deðerlerinden kaydedilmiþtir ve iktisap tarihinden itibaren kalan faydalý ömürleri üzerinden amortismana tabi tutulmaktadýr. 

Grup’un sahip olduðu maddi duran varlýklarýn tahmin edilen faydalý ömürleri aþaðýda belirtilmiþtir: 

Yeraltý ve yerüstü düzenleri 

Binalar 

Makina tesis ve cihazlar 

Taþýt araçlarý 

Döþeme ve demirbaþlar 

Faydalý ömür 

3-40 yýl 

40-50 yýl 

3-35 yýl 

4-15 yýl 

2-10 yýl 

Arazi ve arsalar, sýnýrsýz ömürleri olmasý sebebiyle amortismana tabi deðildir. 

Bir varlýðýn kayýtlý deðeri, varlýðýn geri kazanýlabilir deðerinden daha yüksekse, kayýtlý deðer derhal geri kazanýlabilir deðerine indirilir (Not 2.3.11). Geri 

kazanýlabilir deðer, ilgili varlýðýn net satýþ fiyatý ya da kullanýmdaki deðerinin yüksek olanýdýr. Net satýþ fiyatý, varlýðýn makul deðerinden satýþý gerçekleþtirmek 

için katlanýlacak maliyetlerin düþülmesi suretiyle tespit edilir. Kullanýmdaki deðer ise ilgili varlýðýn kullanýlmasýna devam edilmesi suretiyle gelecekte 

elde edilecek tahmini nakit akýmlarýnýn konsolide bilanço tarihi itibariyle indirgenmiþ tutarlarýna artýk deðerlerinin eklenmesi ile tespit edilir. 

Maddi duran varlýklarýn satýþý dolayýsýyla oluþan kar ve zararlar diðer faaliyet gelirleri ve giderleri hesaplarýna dahil edilirler.






2.3.8 Maddi olmayan duran varlýklar 

Maddi olmayan duran varlýklar, haklar ve yazýlýmlarý, müþteri iliþkilerini, Opet marka deðerini ve iktisap edilen intifa haklarý ve daðýtým sözleþmelerini 

içermektedir (Not 14). 

a) Haklar ve yazýlýmlar 

Haklar ve yazýlýmlar, iktisap maliyeti üzerinden kaydedilir ve iktisap edildikleri tarihten sonra 5 yýlý geçmeyen bir süre için tahmini faydalý ömürleri 

üzerinden doðrusal amortisman yöntemi ile amortismana tabi tutulur. Ýntifa haklarýný ise, akaryakýt daðýtým istasyonlarý ile yapýlmýþ iþletme sözleþmeleri 

oluþturmaktadýr. Opet iktisabý ile elde edilen intifa haklarý ise UFRS 3 ile uyumlu olarak 28 Aralýk 2006 tarihinde makul deðerlerinden kaydedilmiþ ve 

iktisap tarihinden itibaren kalan geçerlilik süreleri üzerinden doðrusal yöntemle itfa edilmektedir. 

b) Müþteri iliþkileri 

UFRS 3’e göre bir iþletmenin müþterileri ile iþ iliþkileri sözleþme aracýlýðýyla uygulanýyorsa, iktisap tarihi itibariyle söz konusu bir sözleþme bulunmasý þartý 

aranmaksýzýn, söz konusu müþteri iliþkileri, maddi olmayan duran varlýk olarak tanýmlanmasý için gereken sözleþmeli yasal kriterini saðlamaktadýr. 

Not 3’te belirtildiði üzere Opet iktisabý ile elde edilen müþteri iliþkileri, UFRS 3 ile uyumlu olarak 28 Aralýk 2006 tarihinde makul deðerlerinden kaydedilmiþtir 

ve iktisap tarihinden itibaren kalan faydalý ömrü olan 14 yýl üzerinden doðrusal yöntemle itfa edilmektedir (Not 14). 

c) Opet marka deðeri 

Not 3’te belirtildiði üzere Opet iktisabý ile elde edilen Opet markasýnýn deðeri, UFRS 3 ile uyumlu olarak 28 Aralýk 2006 tarihinde makul deðerlerinden 

kaydedilmiþtir ve iktisap tarihinden itibaren kalan tahmini faydalý ömrü olan 10 yýl üzerinden doðrusal yöntemle itfa edilmektedir (Not 14). 

d) LPG daðýtým sözleþmesi 

Not 3’te belirtildiði üzere Opet iktisabý ile elde edilen LPG daðýtým sözleþmesi, UFRS 3 ile uyumlu olarak 28 Aralýk 2006 tarihinde makul deðerlerinden 

kaydedilmiþtir ve iktisap tarihinden itibaren kalan tahmini faydalý ömrü olan 13 yýl üzerinden doðrusal yöntemle itfa edilmektedir (Not 14). 

2.3.9 Ýþletme birleþmeleri ve þerefiye 

Ýþletme birleþmeleri, UFRS 3, “Ýþletme Birleþmeleri”, kapsamýnda, satýn alma yöntemine göre muhasebeleþtirilir. Bir iþletmenin satýn alýnmasý ile ilgili 

katlanýlan satýn alma maliyeti, iktisap edilen iþletmenin satýn alma tarihindeki tanýmlanabilir varlýk, yükümlülük ve þarta baðlý yükümlülüklerine daðýtýlýr. 

Satýn alým maliyetinin iktisap edilen iþletmenin tanýmlanabilir varlýk, yükümlülük ve þarta baðlý yükümlülüklerin makul deðerlerindeki iktisap edenin 

payýný aþan kýsmý þerefiye olarak konsolide finansal tablolarda muhasebeleþtirilir. Ýþletme birleþmelerinde iktisap edilen iþletmenin/þirketin finansal 

tablolarýnda yer almayan, ancak, þerefiyenin içerisinden ayrýlabilme özelliðine sahip varlýklar, maddi olmayan duran varlýklar (marka deðeri gibi) ve/veya 

þarta baðlý yükümlülükler makul deðerleri ile konsolide finansal tablolara yansýtýlýr. Ýþletme birleþmesi sýrasýnda oluþan þerefiye amortismana tabi tutulmaz, 

bunun yerine yýlda bir kez veya þartlarýn deðer düþüklüðünü iþaret ettiði durumlarda daha sýk aralýklarla deðer düþüklüðü tespit çalýþmasýna tabi tutulur. 

Ýktisap edilen tanýmlanabilir varlýk, yükümlülük ve þarta baðlý yükümlülüklerin makul deðerindeki iktisap edenin payýnýn iþletme birleþmesi maliyetini 

aþmasý durumunda ise, fark gelir olarak kaydedilir. 

Þerefiye, deðer düþüklüðü tespiti için nakit üreten birimlere daðýtýlýr. Daðýtým, þerefiyenin oluþmasýna neden olan iþletme birleþmesinden fayda elde 

etmesi beklenen nakit üreten bir ya da birden fazla birime yapýlýr. Grup, Opet iktisabý nedeniyle Opet’in yurtiçindeki önemli pazar pozisyonu ve Tüpraþ 

ile birlikteliðinin yaratacaðý sinerjiyi, þerefiyenin oluþmasýna ana sebep olarak deðerlendirmektedir. Buna baðlý olarak Grup yönetimi, Opet, baðlý ortaklýklarý 

ve müþterek yönetime tabi ortaklýklarýný tek bir nakit üreten birim olarak deðerlendirmektedir.






Ýktisap edilen tanýmlanabilir varlýklarýn, yükümlülüklerin ve þarta baðlý yükümlülüklerin gerçeðe uygun deðerlerinin veya birleþme maliyetinin sadece 

geçici olarak belirlenebilmesi nedeniyle birleþmenin gerçekleþtiði dönemin sonunda birleþmenin ilk kez muhasebeleþtirilmesi geçici olarak yapýlmak 

durumundaysa, iktisap eden, söz konusu iþletme birleþmesini geçici tutarlardan muhasebeleþtirir. Geçici olarak belirlenmiþ birleþme muhasebesinin 

birleþme tarihini takip eden oniki ay içerisinde tamamlanmasý ve düzeltme kayýtlarýnýn birleþme tarihinden itibaren yapýlmasý gerekmektedir (Not 3). 

2.3.10 Yatýrým amaçlý gayrimenkuller 

Mal ve hizmetlerin üretiminde kullanýlmak veya idari maksatlarla veya iþlerin normal seyri esnasýnda satýlmak yerine, kira elde etmek veya deðer kazanmasý 

amacýyla veya her ikisi için elde tutulan araziler ve binalar “yatýrým amaçlý gayrimenkuller” olarak sýnýflandýrýlýr ve maliyet yöntemine göre maliyet eksi 

birikmiþ amortisman (arazi hariç) deðerleri ile gösterilir. 

Yatýrým amaçlý gayrimenkuller olasý bir deðer düþüklüðünün tespiti amacýyla incelenir ve bu inceleme sonunda yatýrým amaçlý gayrimenkullerin kayýtlý 

deðeri, geri kazanýlabilir deðerinden fazla ise, karþýlýk ayrýlmak suretiyle geri kazanýlabilir deðerine indirilir. Geri kazanýlabilir deðer, ilgili yatýrým amaçlý 

gayrimenkulün mevcut kullanýmýndan gelecek net nakit akýmlarý ile satýþ maliyeti düþülmüþ makul deðerden yüksek olaný olarak kabul edilir (Not 12). 

2.3.11 Varlýklarda Deðer Düþüklüðü 

Grup, þerefiye dýþýndaki tüm maddi ve maddi olmayan duran varlýklarý için, her bilanço tarihinde söz konusu varlýða iliþkin deðer düþüklüðü olduðuna 

dair herhangi bir gösterge olup olmadýðýný deðerlendirir. Eðer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlýðýn taþýnmakta olan deðeri, kullaným veya satýþ yoluyla 

elde edilecek olan tutarlardan yüksek olaný ifade eden net gerçekleþebilir deðer ile karþýlaþtýrýlýr. Eðer söz konusu varlýðýn veya o varlýðýn ait olduðu nakit 

üreten herhangi bir birimin kayýtlý deðeri, kullaným veya satýþ yoluyla geri kazanýlacak tutardan yüksekse, deðer düþüklüðü meydana gelmiþtir. Bu 

durumda oluþan deðer düþüklüðü zararlarý konsolide gelir tablosunda muhasebeleþtirilir. 

Deðer düþüklüðünün iptali nedeniyle varlýðýn (veya nakit üreten birimin) kayýtlý deðerinde meydana gelen artýþ, önceki yýllarda deðer düþüklüðünün 

konsolide finansal tablolara alýnmamýþ olmasý halinde oluþacak olan defter deðerini (amortismana tabi tutulduktan sonra kalan net tutar) aþmamalýdýr. 

Deðer düþüklüðünün iptali konsolide gelir tablosunda muhasebeleþtirilir. Opet iktisabýndan kaynaklanan þerefiyenin ise net kayýtlý deðeri yýllýk olarak 

gözden geçirilmekte ve gerekli görüldüðü durumlarda daimi deðer kaybý göz önüne alýnarak düzeltmeye tabi tutulmaktadýr (Not 2.5-c). 

2.3.12 Peþin ödenen istasyon kira sözleþmeleri 

Not 3’te belirtildiði üzere Opet iktisabý ile elde edilen peþin ödenen istasyon kira sözleþmeleri, UFRS 3 ile uyumlu olarak, iktisap tarihi olan 28 Aralýk 

2006’da makul deðerlerinden, bu tarihten sonra edinilen peþin ödenen istasyon kira sözleþmeleri ise elde etme maliyetlerinden kaydedilmiþtir ve iktisap 

tarihinden itibaren kira sözleþmelerinin kalan süreleri boyunca doðrusal yöntemle giderleþtirilmektedir (Not 21). 

2.3.13 Borçlanma maliyeti 

Banka kredileri, alýndýklarý tarihlerde, alýnan kredi tutarýndan iþlem masraflarý çýkartýldýktan sonraki deðerleriyle kaydedilir. Banka kredileri, sonradan etkin 

faiz yöntemi kullanýlarak iskonto edilmiþ maliyet deðeri üzerinden belirtilir. Ýþlem masraflarý düþüldükten sonra kalan tutar ile iskonto edilmiþ maliyet 

deðeri arasýndaki fark, konsolide gelir tablosuna kredi dönemi süresince finansman maliyeti olarak yansýtýlýr. 

Finansman faaliyetlerinin içerisinde kur farký gelirleri yer almasý durumunda, söz konusu gelirler aktifleþtirilmiþ bulunan toplam finansman giderlerinden 

indirilir. 

Kullanýma ve satýþa hazýr hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlýklar söz konusu olduðunda, satýn alýnmasý, yapýmý veya üretimi ile direkt iliþki 

kurulabilen borçlanma maliyetleri, ilgili varlýk kullanýma veya satýþa hazýr hale getirilene kadar varlýðýn maliyetine dahil edilmektedir. 

Diðer tüm borçlanma maliyetleri, oluþtuklarý dönemlerde konsolide gelir tablosuna kaydedilmektedir.






2.3.14 Finansal kiralamalar ve faaliyet kiralamalarý 

Grup - kiracý olarak 

Finansal kiralama 

Grup’un esas olarak mülkiyetin tüm risk ve ödüllerini üstüne aldýðý maddi duran varlýk kiralamasý, finansal kiralama þeklinde sýnýflandýrýlýr. Finansal 

kiralamalar, kiralama döneminin baþýnda kiralanmýþ olan varlýðýn rayiç deðerinden veya asgari kira ödemelerinin o günkü indirgenmiþ deðerinden düþük 

olaný üzerinden kaydedilir. Her bir kira ödemesi, bakiye borç üzerinde sabit bir oranýn elde edilmesi amacýyla borç ve finansal masraflar arasýnda tahsis 

edilir. Finansal masraflar düþüldükten sonra ilgili finansal kiralama borçlarý, finansal kiralama borçlarý olarak kayýtlara alýnýr. Finansman maliyetinin faiz 

unsuru, kira dönemi boyunca konsolide gelir tablosuna gider olarak yansýtýlýr. Finansal kiralama yolu ile satýn alýnan maddi duran varlýklar, varlýðýn tahmini 

faydalý ömrü üzerinden amortismana tabi tutulur. 

Finansal kiralamadan doðan borçlar, ilgili maddi duran varlýðýn satýn alma deðeri üzerinden konsolide finansal tablolara yansýtýlýr. Kira sözleþmesinden 

doðan faiz ödemeleri ise, kira dönemi boyunca konsolide gelir tablosunda gider olarak gösterilir. 

Faaliyet kiralamasý 

Mülkiyete ait risk ve getirilerin önemli bir kýsmýnýn kiralayana ait olduðu kiralama iþlemi, faaliyet kiralamasý olarak sýnýflandýrýlýr. Faaliyet kiralarý olarak 

yapýlan ödemeler, kira dönemi boyunca doðrusal yöntem ile konsolide gelir tablosuna gider olarak kaydedilir. 

Grup - kiralayan olarak 

Faaliyet kiralamasý 

Faaliyet kiralamasýnda, kiralanan varlýklar, konsolide bilançoda maddi duran varlýklar altýnda sýnýflandýrýlýr ve elde edilen kira gelirleri kiralama dönemi 

süresince, eþit tutarlarda konsolide gelir tablosuna yansýtýlýr. Kira geliri kira dönemi boyunca doðrusal yöntem ile konsolide gelir tablosuna yansýtýlmaktadýr. 

2.3.15 Ertelenmiþ vergiler 

Ertelenmiþ vergi, yükümlülük yöntemi kullanýlarak, varlýk ve yükümlülüklerin konsolide finansal tablolarda yer alan kayýtlý deðerleri ile vergi deðerleri 

arasýndaki geçici farklar üzerinden hesaplanýr. Ertelenmiþ vergi hesaplamasýnda yürürlükteki vergi mevzuatý uyarýnca konsolide bilanço tarihi itibariyle 

halihazýrda yürürlükte olan vergi oranlarý kullanýlýr. 

Ertelenmiþ vergi yükümlülüðü vergilendirilebilir geçici farklarýn tümü için hesaplanýrken, indirilebilir geçici farklardan oluþan ertelenmiþ vergi varlýklarý, 

gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle bu farklardan yararlanmanýn kuvvetle muhtemel olmasý þartýyla konsolide finansal tablolarda 

muhasebeleþtirilir. 

Ayný ülkenin vergi mevzuatýna tabi olmak þartýyla ve cari vergi varlýklarýnýn cari vergi yükümlülüklerinden mahsup edilmesi konusunda yasal olarak 

uygulanabilir bir hakkýn bulunmasý durumunda ertelenmiþ vergi varlýklarý ve ertelenmiþ vergi yükümlülükleri, karþýlýklý olarak birbirinden mahsup edilir. 

Ertelenmiþ vergi varlýk veya yükümlülükleri konsolide finansal tablolarda uzun vadeli olarak sýnýflandýrýlmýþtýr (Not 28). 

2.3.16 Kýdem tazminatý karþýlýðý 

Kýdem tazminatý karþýlýðý, Grup’un, personelin Ýþ Kanunu uyarýnca emekliye ayrýlmasýndan doðacak gelecekteki olasý yükümlülüklerinin tahmini toplam 

karþýlýðýnýn þimdiki zamana indirgenmiþ deðerini ifade eder (Not 20). 

2.3.17 Kýdeme teþvik primi karþýlýðý 

Grup’un belli bir kýdemin üzerindeki çalýþanlarýna ödenen “Kýdeme Teþvik Primi” (“Prim”) adý altýnda saðladýðý bir fayda bulunmaktadýr. Konsolide finansal 

tablolarda tahakkuk etmiþ olan kýdeme teþvik primi karþýlýðý, gelecekteki olasý yükümlülüklerin tahmini toplam karþýlýðýnýn þimdiki zamana indirgenmiþ 

deðerini ifade eder (Not 20).






2.3.18 Dövizli iþlemler 

Yýl içinde gerçekleþen dövizli iþlemler, iþlem tarihlerinde geçerli olan döviz kurlarý üzerinden çevrilmiþtir. Dövize dayalý parasal varlýk ve yükümlülükler, 

dönem sonunda geçerli olan döviz kurlarý üzerinden Yeni Türk Lirasý’na çevrilmiþtir. Dövize dayalý parasal varlýk ve yükümlülüklerin çevrimlerinden doðan 

kur farký geliri veya zararlarý aktifleþtirilen borçlanma maliyetlerinden kaynaklanan kur farklarý (Not 2.3.13) dýþýnda konsolide gelir tablosuna yansýtýlýr. 

2.3.19 Gelirlerin kaydedilmesi 

Gelir, mal ve hizmet satýþlarýnýn faturalanmýþ deðerlerini içerir. Satýþlar, ürünün teslimi veya hizmetin verilmesi, ürünle ilgili risk ve faydalarýn transferlerinin 

yapýlmýþ olmasý, gelir tutarýnýn güvenilir þekilde belirlenebilmesi ve iþlemle ilgili ekonomik faydalarýn Grup’a akmasýnýn muhtemel olmasý üzerine alýnan 

veya alýnabilecek bedelin makul deðeri üzerinden tahakkuk esasýna göre kayýtlara alýnýr. Satýþlarda önemli riskler ve faydalar, mallar alýcýya teslim 

edildiðinde ya da yasal sahiplik alýcýya geçtiðinde devredilir. Net satýþlar, teslim edilmiþ mallarýn fatura edilmiþ bedelinin satýþ iadelerinden ve satýþ ile 

ilgili vergilerden arýndýrýlmýþ halidir. 

Faiz gelirleri zaman dilimi esasýna göre gerçekleþir, geçerli faiz oraný ve vadesine kalan süre içinde etkili olacak faiz oranýný dikkate alarak tahakkuk edecek 

olan gelir belirlenir. 

Satýþlarýn içerisinde önemli bir vade farký bulunmasý durumunda, makul bedel, gelecekte oluþacak tahsilatlarýn finansman maliyeti içerisinde yer alan 

gizli faiz oraný ile indirgenmesi ile tespit edilir. Gerçek deðerleri ile nominal deðerleri arasýndaki fark, tahakkuk esasýna göre faiz geliri olarak deðerlendirilir. 

Komisyon geliri Aygaz ve Mogaz ile yapýlan LPG satýþ sözleþmesi þartlarýna uygun olarak tahakkuk esasýna göre kaydedilir. 

Kira geliri, ilgili anlaþmalar göz önüne alýnarak tahakkuk esasýna göre kaydedilir. 

Elde edilen temettü gelirleri, hissedarlarýn temettü alma hakký doðduðu zaman kayda alýnýr. 

2.3.20 Türev finansal araçlar 

Türev finansal araçlar, Opet’in vadeli mal alým satým sözleþmelerinden oluþmaktadýr. Bu araçlarýn ilk olarak kayda alýnmasýnda elde etme maliyetleri 

kullanýlmakta ve bunlara iliþkin iþlem maliyetleri elde etme maliyetine dahil edilmektedir. Türev finansal araçlar, kayda alýnmalarýný izleyen dönemlerde 

makul deðer ile deðerlenmektedir. Yapýlan deðerleme sonucu türev finansal araçlarýn makul deðerinde meydana gelen farklar konsolide gelir tablosuna 

yansýtýlmaktadýr (Not 22). 

2.3.21 Karþýlýklar 

Grup’un geçmiþteki iþlemlerinin sonucunda mevcut hukuki veya geçerli bir yükümlülüðünün bulunmasý ve yükümlülüðün yerine getirilmesi için 

kaynaklarýn dýþa akmasýnýn gerekli olabileceði ve tutar için güvenilir bir tahminin yapýlabileceði durumlarda karþýlýklar oluþturulur. Karþýlýklar, konsolide 

bilanço tarihi itibariyle yükümlülüðün yerine getirilmesi için yapýlacak harcamanýn Grup yönetimi tarafýndan yapýlan en iyi tahmine göre hesaplanýr ve 

etkisinin önemli olduðu durumlarda konsolide bilanço tarihindeki deðerine indirgenmesi için iskonto edilir. 

2.3.22 Taahhütler, koþullu varlýklar ve yükümlülükler 

Geçmiþ olaylardan kaynaklanan ve mevcudiyeti iþletmenin tam olarak kontrolünde bulunmayan gelecekteki bir veya daha fazla kesin olmayan olayýn 

gerçekleþip gerçekleþmemesi ile teyit edilebilecek muhtemel yükümlülükler ve varlýklar konsolide finansal tablolara alýnmamakta ve, koþullu yükümlülükler 

ve varlýklar olarak deðerlendirilmektedir (Not 17). 

2.3.23 Temettü 

Temettü alacaklarý, alma hakký doðduðu dönemde gelir olarak kaydedilir. Temettü borçlarý, kar daðýtýmýnýn bir unsuru olarak alma hakký doðduðu 

dönemde yükümlülük olarak konsolide finansal tablolara yansýtýlýr. 

2.3.24 Hisse baþýna kazanç 

Konsolide gelir tablosunda belirtilen hisse baþýna kazanç, net karýn, dönem boyunca mevcut bulunan hisse senetlerinin aðýrlýklý ortalama sayýsýna 

bölünmesi ile tespit edilir.






Türkiye’de þirketler mevcut hissedarlarýna birikmiþ karlardan ve özkaynak enflasyon düzeltmesi farklarý hesabýndan hisseleri oranýnda hisse daðýtarak 

(“Bedelsiz Hisseler”) sermayelerini arttýrabilir. Hisse baþýna kar hesaplanýrken bu bedelsiz hisse ihracý çýkarýlmýþ hisseler olarak sayýlýr. Dolayýsýyla hisse 

baþýna kar hesaplamasýnda kullanýlan aðýrlýklý hisse adedi ortalamasý, hisselerin bedelsiz olarak çýkarýlmasýný geriye dönük olarak uygulamak suretiyle 

elde edilir. 

2.3.25 Nakit akýmý 

Grup net varlýklarýndaki deðiþimleri, finansal yapýsýný ve nakit akýmlarýnýn tutar ve zamanlamasýný deðiþen þartlara göre yönlendirme yeteneði hakkýnda 

konsolide finansal tablo kullanýcýlarýna bilgi vermek üzere, diðer konsolide finansal tablolarýnýn ayrýlmaz bir parçasý olarak konsolide nakit akým tablolarýný 

düzenlemektedir. 

2.3.26 Satýþ amacýyla elde tutulan varlýk gruplarý ve bu varlýklarla doðrudan iliþkilendirilen yükümlülükler 

Bir duran varlýðýn defter deðerinin sürdürülmekte olan kullanýmdan ziyade satýþ iþlemi vasýtasý ile geri kazanýlacak olmasý durumunda Grup, söz konusu 

duran varlýðý satýþ amacýyla elde tutulan varlýk olarak sýnýflandýrýr. Bu varlýklarla doðrudan iliþkilendirilen yükümlülükler ise benzer þekilde gruplanýr. Ýlgili 

varlýk gruplarý, doðrudan iliþkilendirilen yükümlülükler indirildikten sonraki kayýtlý deðeri ile makul deðerlerinden satýþ giderlerinin çýkartýlmasý sonucu 

oluþan net deðerin düþük olaný ile muhasebeleþtirilir. 

2.4. MUHASEBE POLÝTÝKALARI, MUHASEBE TAHMÝNLERÝNDE DEÐÝÞÝKLÝKLER VE HATALAR 

Muhasebe politikalarýnda yapýlan önemli deðiþiklikler ve tespit edilen önemli muhasebe hatalarý geriye dönük olarak uygulanýr ve önceki dönem 

konsolide finansal tablolarý yeniden düzenlenir. Muhasebe tahminlerindeki deðiþiklikler, yalnýzca bir döneme iliþkin ise, deðiþikliðin yapýldýðý cari dönemde, 

gelecek dönemlere iliþkin ise, hem deðiþikliðin yapýldýðý dönemde hem de gelecek dönemde, ileriye yönelik olarak uygulanýr. 

2.5. ÖNEMLÝ MUHASEBE TAHMÝNLERÝ VE VARSAYIMLAR 

Varlýk ve yükümlülüklerin kayýtlý deðerleri üzerinde önemli etkisi olan muhasebe tahminleri aþaðýdaki gibidir: 

a) Ýktisap maliyetinin daðýtýlmasý: 

Grup, Opet iktisabý ile ilgili iktisap maliyetinin daðýtýlmasý sürecinde maddi ve maddi olmayan varlýklarýn makul deðerlerinin tespitinde belirli tahmin 

ve varsayýmlarda bulunmuþtur (Not 3). 

b) Faydalý ömür: 

Maddi varlýklar, yatýrým amaçlý gayrimenkuller ve þerefiye haricindeki maddi olmayan varlýklar tahmini faydalý ömürleri boyunca itfaya tabi tutulmuþtur. 

Yönetim tarafýndan belirlenen faydalý ömürler Not 2.3.7 ve 2.3.8’de açýklanmýþtýr. 

c) Þerefiye deðer düþüklüðü tespit çalýþmalarý: 

Grup Opet alýmýndan kaynaklanan þerefiyeyi muhasebe politikalarý notu 2.3.9’da belirtildiði üzere yýlda bir kez veya þartlarýn deðer düþüklüðünü iþaret 

ettiði durumlarda daha sýk aralýklarla deðer düþüklüðü tespit çalýþmasýna tabi tutmaktadýr. Söz konusu nakit üreten birimin geri kazanýlabilir deðeri satýþ 

maliyetleri düþülmüþ gerçeðe uygun deðer hesaplamalarýna göre tespit edilmiþtir. Bu hesaplamalar belirli tahmin ve varsayýmlar içermektedir. Grup 31 

Aralýk 2008 tarihi itibariyle yapmýþ olduðu deðer düþüklüðü testleri sonucunda þerefiye tutarýnda herhangi bir deðer düþüklüðü tespit etmemiþtir (Not15). 

NOT 3 - ÝÞLETME BÝRLEÞMELERÝ 

Ýktisaplar 

Tüpraþ, 25 Aralýk 2006 tarihli yönetim kurulu toplantýsýnda alýnan karara istinaden, Opet Petrolcülük A.Þ.’nin %40 oranýndaki Aygaz A.Þ.’ye ait, beheri 1 

YTL’lik 60.000.000 adet B grubu hisselerinin tamamýnýn, baðýmsýz bir deðerleme kuruluþunun hazýrlamýþ olduðu 12 Aralýk 2006 tarihli deðerleme raporunda 

tespit edilen Opet’in makul deðeri esas alýnarak, 380.000.000 ABD dolarý bedel karþýlýðýnda satýn alýnmasýna karar vermiþtir. Satýn alým ve hisse devir 

iþlemleri, 28 Aralýk 2006 tarihli “Hisse Devir ve Temlik Sözleþmesi” ile tamamlanmýþtýr.






Bunu müteakip, Opet’in toplam %10 oranýndaki hisselerinin sahibi olan tüm Koç Topluluðu þirketleri, ayný tarihte Tüpraþ’a verdikleri muvafakatname 

ile Opet’in hissedarý olduklarý sürece Opet Genel Kurulundaki ve Yönetim Kurulundaki oylarýný Tüpraþ’ýn oy tercihi yönünde kullanacaklarýný beyan 

etmiþlerdir. Ayrýca Tüpraþ, 25 Aralýk 2006 tarihinde, Koç Holding A.Þ. topluluðu þirketleri ile Öztürk Grubu arasýnda akdedilmiþ olan Ortaklýk Anlaþmasý 

hükümlerini kabul ettiðini yazýlý olarak beyan etmiþtir. Yapýlan bu beyanlara ve muvafakatnamelere istinaden, Opet, Grup’un konsolide finansal tablolarýnda 

müþterek yönetime tabi ortaklýk olarak muhasebeleþtirilmiþtir. 

UFRS 3, iktisap maliyetinin, iktisap edilen iþletmenin daha önceden finansal tablolarýnda yer almayan maddi olmayan duran varlýklar da dahil olmak 

üzere tanýmlanabilir varlýk, yükümlülük ve þarta baðlý yükümlülüklerinin iktisap tarihindeki makul deðerlerine daðýtýlarak muhasebeleþtirilmesini 

gerektirmektedir. UFRS 3, ayrýca, geçici olarak belirlenmiþ baþlangýç muhasebesinin satýn alým tarihini takip eden on iki ay içerisinde tamamlanmasýna 

müsaade etmekte ve düzeltme kayýtlarýnýn birleþme tarihinden itibaren geriye dönük olarak yapýlmasýný gerektirmektedir. Þirket tarafýndan, tanýmlanabilir 

varlýk, yükümlülük ve þarta baðlý yükümlülüklerin makul deðer tespiti, iktisap maliyetinin daðýtýlmasý iþleminin ve iktisap neticesinde oluþan þerefiyenin 

tespiti 2007 yýlý içerisinde tamamlanmýþtýr. Satýn alým iþlemi sonucunda satýn alma bedelinin iktisap edilen tanýmlanabilir varlýklarýn, yükümlülüklerin 

ve þarta baðlý yükümlülüklerin söz konusu geçici tutarlarýný aþan 189.073 bin YTL tutarýndaki kýsmý, konsolide bilançoda þerefiye kalemi içinde 

muhasebeleþtirilmiþtir (Not 15). 

Opet ile ilgili iktisap edilen net varlýklar (Tüpraþ’ýn Opet üzerindeki etkin ortaklýk oraný) ile þerefiyenin hesaplanmasýna iliþkin bilgiler 

aþaðýdaki gibidir: 

Toplam iktisap tutarý 539.296 

Ýktisap edilen net varlýklar (350.223) 

þerefiye (Not 15) 189.073 

Ýktisaptan kaynaklanan varlýk ve yükümlülüklerin deðerleri aþaðýdaki gibidir: 

Nakit ve nakit benzerleri 80.350 

Ticari alacaklar (net) 71.955 

Ýliþkili taraflardan alacaklar (net) 26.779 

Stoklar (net) 121.652 

Diðer varlýklar 81.706 

Finansal yatýrýmlar (net) 36.880 

Maddi varlýklar (Not 13) 212.448 

Maddi olmayan varlýklar (Not 14) 137.207 

Finansal borçlar (212.099) 

Diðer finansal yükümlülükler (net) (10.237) 

Ticari borçlar (30.190) 

Ýliþkili taraflara borçlar (net) (115.368) 

Alýnan avanslar (79) 

Kurumlar vergisi karþýlýðý (4.597) 

Diðer yükümlülükler (5.469) 

Kýdem tazminatý karþýlýðý (Not 20) (596) 

Ertelenmiþ vergi yükümlülüðü (net) (Not 28) (40.119) 

Ýktisap edilen net varlýklar 350.223 

Toplam iktisap tutarý (539.296) 

Nakit ve nakit benzerleri - iktisap edilen 80.350 

Ýktisap nedeniyle nakit çýkýþý (net) (458.946)






NOT 4 - Ýþ ORTAKLIKLARI 

Müþterek Yönetime Tabi Ortaklýklar’daki paylar 

Müþterek Yönetime Tabi Ortaklýk olan Opet’in Not 2’de açýklandýðý üzere oransal konsolidasyon yöntemiyle, konsolidasyon düzeltmeleri öncesi konsolide 

finansal tablolara dahil edilen bakiyelerine iliþkin toplam özet finansal bilgiler aþaðýdaki gibidir: 

2008 2007 

Dönen varlýklar 428.983 367.562 

Duran varlýklar 537.159 478.560 

Toplam varlýklar 966.142 846.122 

Kýsa vadeli yükümlülükler 455.239 304.141 

Uzun vadeli yükümlülükler 111.653 119.455 

Özkaynaklar 399.250 422.526 

Toplam kaynaklar 966.142 846.122 

Satýþ gelirleri (net) 3.371.146 2.720.606 

Brüt kar 227.722 208.274 

Faaliyet karý 120.283 110.149 

Net dönem (zararý)/karý (12.508) 75.267 

NOT 5 - BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA 

Grup yönetimi Grup’un risk ve getirilerinin coðrafi bölgelerdeki farklýlýklardan ziyade enerji sektöründeki geliþmelerden etkilendiðini dikkate alarak 

birincil bölüm raporlamasý formatý olarak endüstriyel bölümleri kullanma kararý almýþtýr. Grup yönetimi, Grup’un faaliyet alanýnýn rafinaj ve Opet hisselerinin 

satýn alým tarihi olan 28 Aralýk 2006 tarihinden itibaren (Not 3) akaryakýt daðýtým sektörleri olmasýndan dolayý, Grup’un bu iki sektörün oluþturduðu 

endüstriyel bölümler altýnda faaliyet gösterdiðini düþünmektedir. Grup, rafinaj ve daðýtým sektörleri için hazýrlamýþ olduðu birincil bölüm raporlamasýný 

konsolide finansal tablolarda sunmuþtur. 

Grup’un birincil bölüm raporlama formatý endüstriyel bölüm olduðundan ikincil bölüm raporlamasý amacý ile dönem içerisindeki hasýlatýn müþterilerin 

coðrafi konumu bazýnda detayýnýn gösterilmesi gerekmektedir. Ancak, Grup’un yurtdýþý satýþlarýnýn büyük bir bölümü, farklý coðrafi bölgelerde faaliyet 

gösteren küresel enerji ticaret þirketlerine yapýlmakta ve bu þirketler müteakip olarak ayný ürünleri farklý coðrafi bölgelere satmaktadýr. Bu nedenle, 

satýþlarda coðrafi bölge bazýnda bir yoðunlaþma bulunmamakta ve satýþ bilgileri, Grup’un faaliyetlerinin, konsolide finansal tablolar genelinde ve parasal 

önemlilik göz önüne alýndýðýnda, Türkiye dýþýndaki coðrafi bölgeler açýsýndan raporlanabilir bölüm özelliði göstermediðinden dolayý, konsolide finansal 

tablo notu 24’de yurtiçi ve yurtdýþýna yapýlan satýþlar olarak verilmiþtir. 

Ýkincil bölüm raporlamasý çerçevesinde sunulmasý gereken bölüm varlýklarýnýn kayýtlý deðerleri ve sözkonusu bölüm varlýklarýný elde etmek için katlanýlan 

maliyetler, Grup’un varlýklarýnýn çok büyük bir bölümünün Türkiye’de konumlanmasý nedeniyle ayrýca gösterilmemiþtir. 

a) Bölüm satýþ gelirleri (net) 

2008 2007 

Rafinaj 27.212.369 19.807.341 

Daðýtým 3.244.030 2.720.606 

30.456.399 22.527.947 

b) Bölüm faaliyet karý-bölümlerarasý netleþtirme sonrasý 

2008 2007 

Rafinaj 1.122.832 1.123.094 

Daðýtým 160.670 161.687 

1.283.502 1.284.781






c) 1 Ocak - 31 Aralýk 2008 itibariyle bölümlere göre bilgi analizi 

Bölümler 

arasý Konsolide 

Rafinaj Daðýtým düzeltme Toplam 

Grup dýþý gelirler 27.212.369 3.244.030 - 30.456.399 

Bölümler arasý gelirler 830.201 127.116 (957.317) - 

Gelirler 28.042.570 3.371.146 (957.317) 30.456.399 

Satýþlarýn maliyeti (26.378.398) (3.143.424) 964.823 (28.556.999) 

Brüt kar 1.664.172 227.722 7.506 1.899.400 

Faaliyet giderleri (499.565) (169.373) - (668.938) 

Diðer faaliyetlerden gelirler 26.152 67.287 (7.506) 85.933 

Diðer faaliyetlerden giderler (27.540) (5.353) - (32.893) 

Faaliyet karý-bölümler arasý netleþtirme öncesi 1.163.219 120.283 - 1.283.502 

Bölümler arasý kar düzeltmesi (40.387) 40.387 - - 

Faaliyet karý-bölümler arasý netleþtirme sonrasý 1.122.832 160.670 - 1.283.502 

1 Ocak - 31 Aralýk 2007 itibariyle bölümlere göre bilgi analizi 

Bölümler 

arasý Konsolide 

Rafinaj Daðýtým düzeltme Toplam 

Grup dýþý gelirler 19.807.341 2.720.606 - 22.527.947 

Bölümler arasý gelirler 661.656 - (661.656) - 

Gelirler 20.468.997 2.720.606 (661.656) 22.527.947 

Satýþlarýn maliyeti (18.870.079) (2.512.332) 661.656 (20.720.755) 

Brüt kar 1.598.918 208.274 - 1.807.192 

Faaliyet giderleri (409.672) (127.662) - (537.334) 

Diðer faaliyetlerden gelirler 14.344 39.378 - 53.722 

Diðer faaliyetlerden giderler (28.958) (9.841) - (38.799) 

Faaliyet karý-bölümler arasý netleþtirme öncesi 1.174.632 110.149 - 1.284.781 

Bölümler arasý kar düzeltmesi (51.538) 51.538 - - 

Faaliyet karý-bölümler arasý netleþtirme sonrasý 1.123.094 161.687 - 1.284.781 

d) Bölüm varlýklarý, yükümlülükleri ve net varlýklarý 

Bölüm varlýklarý 

2008 2007 

Rafinaj 7.728.793 8.278.994 

Daðýtým 903.021 809.167 

Toplam 8.631.814 9.088.161 

Satýþ amacýyla elde tutulan varlýklar 25.599 - 

Ertelenmiþ vergi varlýklarý - 1.983 

Satýlmaya hazýr finansal varlýklar 70.021 52.555 

Tenzil: Bölümler arasý düzeltmeler (90.636) (60.820) 

Konsolide toplam varlýklar 8.636.798 9.081.879






Bölüm yükümlülükleri 

2008 2007 

Rafinaj 4.450.278 4.343.743 

Daðýtým 514.943 424.502 

Toplam 4.965.221 4.768.245 

Satýþ amacýyla elde tutulan varlýklara iliþkin yükümlülükler 21.888 - 

Ertelenmiþ vergi yükümlülükleri 157.053 148.561 

Kurumlar vergisi karþýlýðý (Not 28) 2.740 59.084 

Tenzil: Bölümlerarasý düzeltmeler (66.368) (39.134) 

Konsolide toplam yükümlülükler 5.080.534 4.936.756 

e) Maddi ve maddi olmayan duran varlýk ve yatýrým amaçlý gayrimenkul alýmlarý ile amortisman ve itfa paylarý 

Maddi ve maddi olmayan duran varlýk ve yatýrým amaçlý gayrimenkul yatýrýmlarý 

2008 2007 

Rafinaj 543.569 484.586 

Daðýtým 57.829 40.076 

Toplam 601.398 524.662 

Amortisman ve itfa paylarý 

Rafinaj (137.285) (88.498) 

Daðýtým (26.710) (32.190) 

Toplam (163.995) (120.688) 

NOT 6 - NAKÝT VE NAKÝT BENZERLERÝ 

2008 2007 

Kasa 8 87 

Bankalar 

Özel faizli vadesiz mevduat 396.793 661.652 

Vadeli mevduat 1.043.304 283.847 

Vadesiz mevduat 18.563 13.457 

Diðer 1.585 2.463 

Vadeli mevduat faiz tahakkuklarý 6.472 1.271 

Toplam 1.466.725 962.777 

Özel faizli vadesiz mevduat 

31 Aralýk 2008 itibariyle bankalardaki vadesiz mevduatýn 396.793 bin YTL (31 Aralýk 2007: 661.652 bin YTL) tutarýndaki kýsmý özel faizli vadesiz mevduatlardan 

oluþmaktadýr. Grup, özel faizli vadesiz mevduatlardan günlük faiz kazanmaktadýr. 31 Aralýk 2008 tarihi itibariyle YTL ve ABD dolarý, cinsinden özel faizli 

vadesiz mevduatlarýn etkin faiz oraný sýrasýyla %16,53 ve günlük Libor’dur (31 Aralýk 2007: %17,70 ve günlük Libor). 

31 Aralýk 2008 tarihi itibariyle bankalardaki özel faizli vadesiz mevduat 61.466 bin YTL karþýlýðý 40.631 bin ABD dolarý, 8 bin Avro ve 1.000 GBP (31 Aralýk 

2007: 284.313 bin YTL karþýlýðý 244.102 bin ABD dolarý ve 4.600 Avro) tutarýnda yabancý para mevduat içermektedir.






Grup tarafýndan, Petrol Piyasasý Lisans Yönetmeliði’nde belirlendiði üzere, müþterilerden alýnan gelir payý bankalarda bloke edilmekte ve özel faizli vadesiz 

mevduat olarak deðerlendirilmektedir (Not 9). 31 Aralýk 2008 tarihi itibariyle alýnmýþ olan gelir payý tutarýna istinaden bankalarda bloke edilmekte olan 

tutar 198.952 bin YTL olup özel faizli vadesiz mevduat olarak deðerlendirilmektedir (31 Aralýk 2007: 134.081 bin YTL). 

Vadeli mevduat ve diðer hazýr deðerler 

31 Aralýk 2008 tarihi itibariyle 192.672 bin YTL tutarýnda YTL, 821.596 bin YTL karþýlýðý 543.276 bin ABD Dolarý ve 29.036 bin YTL karþýlýðý 13.563 bin Avro 

tutarýndaki vadeli mevduatlarýn vade tarihlerine 1 aydan kýsa süre kalmýþtýr (31 Aralýk 2007: 275.560 bin YTL ve 8.287 bin YTL karþýlýðý 7.115 bin ABD 

Dolarý). Vadeli YTL mevduatlarýn etkin faiz oraný %20,65, vadeli ABD dolarý mevduatlarýn etkin faiz oraný %6,99, vadeli Avro mevduatlarýn etkin faiz oraný 

ise %7,55 (31 Aralýk 2007: YTL için %18,76, ABD dolarý için %4,23)’tir. 

Diðer hazýr deðerler, 31 Aralýk 2008 tarihi itibariyle 1.574 bin YTL tutarýndaki kredi kartý alacaklarýný (31 Aralýk 2007: 2.090 bin YTL) ve 11 bin YTL tutarýndaki 

ters repo alacaklarýný (31 Aralýk 2007: 373 bin YTL) içermektedir. 

31 Aralýk 2008 ve 2007 tarihleri itibariyle konsolide nakit akým tablosunda yer alan nakit ve nakit benzeri deðerler aþaðýdaki gibidir: 

2008 2007 

Hazýr deðerler 1.466.725 962.777 

Bloke mevduatlar (Gelir payý) (198.952) (134.081) 

Satýþ amaçlý elde tutulan nakit ve nakit benzerleri 119 - 

Eksi: Vadeli mevduat faiz tahakkuklarý (6.472) (1.271) 

Nakit ve nakit benzeri deðerler 1.261.420 827.425 

NOT 7 - FÝNANSAL BORÇLAR 

Kýsa vadeli banka kredileri: 

2008 2007 

Kýsa vadeli banka kredileri 1.131.952 145.852 

Faiz tahakkuklarý 44.997 2.614 

Toplam kýsa vadeli banka kredileri 1.176.949 148.466 

Uzun vadeli banka kredilerinin kýsa vade taksitleri: 

Uzun vadeli kredilerin kýsa vade taksitleri 95.265 101.381 

Faiz tahakkuklarý 6.341 8.143 

Toplam uzun vadeli banka kredilerinin kýsa dönem anapara taksit ve faizleri 101.606 109.524 

Uzun vadeli banka kredileri: 

Toplam uzun vadeli banka kredileri 494.508 437.533 

Toplam banka kredileri 1.773.063 695.523






31 Aralýk 2008 ve 2007 tarihleri itibariyle finansal borçlar iliþkili taraflardan alýnan aþaðýdaki kredileri içermektedir: 

2008 2007 

Uzun vadeli kredilerin kýsa vade taksitleri: 

Koç Holding A.Þ. 9.237 8.735 

9.237 8.735 

Uzun vadeli krediler 


9.237 17.470 

Ýliþkili taraflardan alýnan krediler 18.474 26.205 

Ýliþkili taraflardan alýnan krediler Opet’in Koç Holding A.þ.’den almýþ olduðu 30.540 bin ABD dolarý (2007: 56.250 bin ABD dolarý) 

karþýlýðý 46.186 bin YTL’lik (2007: 65.514 bin YTL) (Tüpraþ etkin ortaklýk oraný ile 18.474 bin YTL (2007: 26.205 bin YTL)) krediyi 

ifade etmektedir (Not 31). 

31 Aralýk 2008 ve 2007 tarihleri itibariyle banka kredilerinin yabancý para ve faiz oraný bilgileri aþaðýdaki gibidir: 

2008 

Etkin faiz oraný 

Orijinal para 

(%) birimi Bin YTL 

Kýsa vadeli banka kredileri 

ABD dolarý krediler 6,65% 177.753.512 268.817 

YTL krediler 23,99% 863.134.542 863.135 

Toplam kýsa vadeli banka kredileri 1.131.952 



Avro krediler 5,50% 6.865.164 14.697 

Toplam uzun vadeli kredilerin kýsa vade taksitleri 95.265 

Faiz gider tahakkuklarý 51.338 

Toplam kýsa vadeli banka kredileri 1.278.555 



Avro krediler 5,50% 44.595.478 95.470 

Toplam uzun vadeli banka kredileri 494.508






2007 

Etkin faiz oraný 

Orijinal para 

(%) birimi Bin YTL 

Kýsa vadeli banka kredileri 

ABD dolarý krediler 5,39 119.535.839 139.223 

YTL krediler 14,92 4.348.139 4.348 

Avro krediler 3,75 1.333.667 2.281 

145.852 



Avro krediler 6,12 9.530.257 16.299 

101.381 

Faiz gider tahakkuklarý 10.757 

Toplam kýsa vadeli banka kredileri 257.990 



Avro krediler 5,49 54.751.177 93.635 

Toplam uzun vadeli banka kredileri 437.533 

31 Aralýk 2008 ve 2007 tarihleri itibariyle uzun vadeli kredilerin vade analizi aþaðýdaki gibidir: 

2008 2007 

2009 - 70.752 

2010 98.995 67.359 

2011 98.995 69.614 

2012 98.995 69.614 

2013 73.609 69.614 

2014 60.594 44.706 

2015 ve sonrasý 63.320 45.874 

494.508 437.533 

Kredilerin yeniden fiyatlandýrmaya kalan sürelerine iliþkin faize duyarlýlýk daðýlýmý aþaðýdaki gibidir: 

2008 2007 

3 aydan kýsa 437.922 279.643 

3 - 12 ay arasý 1.232.667 310.649 

1 - 5 yýl arasý 102.474 98.118 

5 yýl ve üzeri - 7.113 

1.773.063 695.523






31 Aralýk 2008 ve 2007 tarihleri itibariyle banka kredilerinin kayýtlý deðerleri ve makul deðerleri aþaðýdaki gibidir: 

2008 

2007 

Kayýtlý deðer Makul deðer Kayýtlý deðer Makul deðer 

ABD dolarý krediler 762.198 758.969 577.266 590.550 

YTL krediler 899.080 898.629 4.350 4.350 

Avro krediler 111.785 110.999 113.907 115.610 

1.773.063 1.768.597 695.523 710.510 

31 Aralýk 2008 tarihi itibariyle Grup tarafýndan kullanýlan kredilerin 52.920 bin YTL karþýlýðý 34.993 bin ABD dolarý (31 Aralýk 2007: 61.113 bin YTL karþýlýðý 

52.471 bin ABD dolarý) tutarýndaki kýsmý için T.C Hazine Müsteþarlýðý garantisi bulunmaktadýr. Bu garantilere iliþkin borçlarýn ödenmemesi halinde 

doðabilecek yükümlülükler T.C. Hazine Müsteþarlýðý tarafýndan Grup’tan 6183 sayýlý Amme Alacaklarý’nýn Tahsil Usulü Hakkýnda Kanun’un hükümlerine 

göre tahsil edilebilecektir. 

NOT 8 - TÝCARÝ ALACAKLAR VE BORÇLAR 

Kýsa vadeli ticari alacaklar (net): 

2008 2007 

Ticari alacaklar 927.168 1.619.389 

Alacak senetleri ve çekler 98.426 106.419 

Ýliþkili taraflardan ticari alacaklar (Not 31) 57.044 63.848 

Þüpheli ticari alacaklar 12.306 9.800 

Diðer ticari alacaklar, depozito ve teminatlar 1.435 9.158 

Eksi: Vadeli satýþlardan kaynaklanan ertelenen finansman geliri (10.396) (21.909) 

Eksi: þüpheli ticari alacak karþýlýðý (12.306) (9.800) 

Toplam kýsa vadeli ticari alacaklar (net) 1.073.677 1.776.905 

Uzun vadeli ticari alacaklar: 

2008 2007 

Alacak senetleri 2.429 3.825 

2.429 3.825 

Uzun vadeli alacak senetlerinin vadesi 1-5 yýl arasýnda deðiþmektedir. 

Vadesi geçmemiþ ve deðer düþüklüðüne uðramamýþ ticari alacaklarýn kredi kalitesi 

Grup, vadesi geçmemiþ ve deðer düþüklüðüne uðramamýþ veya koþullarý yeniden görüþülmüþ ticari alacaklarýn kredi kalitesine iliþkin detaylarý dört 

grupta incelemektedir (Not 32-b Kredi Riski). 

31 Aralýk 2008 ve 2007 tarihleri itibariyle söz konusu ticari alacaklarýn kredi kalitesine iliþkin detaylar aþaðýda belirtilmiþtir: 

2008 2007 

Grup 1 33.599 27.575 

Grup 2 23.928 60.210 

Grup 3 509.923 1.396.001 

Grup 4 14.953 - 

582.403 1.483.786






Grup 1 - Yeni müþteriler (3 aydan kýsa süredir müþteri olanlar) 

Grup 2 - Kamu kurum ve kuruluþlarý 

Grup 3 - Önceki dönemlerde tahsil gecikmesi yaþanmamýþ mevcut müþteriler (3 aydan uzun süredir müþteri olanlar) 

Grup 4 - Önceki dönemlerde tahsilat sýkýntýsý yaþanmýþ, ancak gecikmeli olsa da tahsilat yapýlmýþ mevcut müþteriler (Grup 1 ve 2 hariç) 

Vadesi geçmiþ ancak deðer düþüklüðüne uðramamýþ ticari alacaklar için yaþlandýrma analizi 

31 Aralýk 2008 ve 2007 tarihleri itibariyle vadesi geçmiþ ancak deðer düþüklüðüne uðramamýþ ticari alacaklarýn yaþlandýrmasý aþaðýdaki gibidir: 

2008 2007 

3 aydan kýsa 223.616 112.047 

3-12 ay arasý 270.087 184.897 

493.703 296.944 

Grup yönetimi, vadesini geçmiþ ancak karþýlýk ayrýlmayan alacak tutarýnýn önemli bir kýsmýnýn düzenli satýþ yapýlan devlet kuruluþlarýndan olmasý sebebiyle 

herhangi bir tahsilat riski öngörmemektedir (Not 32-b Kredi Riski). 

Þüpheli ticari alacak karþýlýðýnýn 31 Aralýk 2008 ve 2007 tarihlerinde sona eren yýllar içindeki hareketleri aþaðýdaki gibidir: 

2008 2007 

1 Ocak 9.800 6.356 

Dönem içerisindeki artýþ 4.147 6.401 

Dönem içerisindeki tahsilatlar (1.443) (2.957) 

Kayýtlardan silinenler (198) - 

31 Aralýk 12.306 9.800 

Kýsa vadeli ticari borçlar: (net) 

2008 2007 

Ticari borçlar 1.523.395 2.484.648 

Ýliþkili taraflara ticari borçlar (Not 31) 41.686 13.330 

Eksi: Vadeli alýþlardan kaynaklanan ertelenen finansman gideri (545) (6.490) 

Toplam kýsa vadeli ticari borçlar (net) 1.564.536 2.491.488 

Uzun vadeli ticari borçlar: (net) 

2008 2007 

Toplam uzun vadeli ticari borçlar (net) 2.165 268 

Uzun vadeli ticari borçlarýn vadeleri, konsolide bilanço tarihi itibariyle 1-5 yýl arasýndadýr.






NOT 9 - DÝÐER ALACAKLAR VE BORÇLAR 

Kýsa vadeli diðer alacaklar: 

2008 2007 

Sigorta tazminat alacaklarý 6.730 7.190 

Personelden alacaklar 5.456 5.454 

Þüpheli diðer alacaklar 752 813 

Diðer çeþitli alacaklar 6.759 2.152 

Eksi: Þüpheli diðer alacaklar karþýlýðý (752) (813) 

18.945 14.796 

Kýsa vadeli diðer yükümlülükler: 

2008 2007 

Ödenecek Özel Tüketim Vergisi (“ÖTV”) 553.239 664.953 

Tecil edilen Katma Deðer Vergisi (“KDV”) 198.542 193.087 

Ödenecek KDV 196.480 154.522 

Tecil edilen ÖTV 115.614 109.038 

Diðer vergi ve yükümlülükler 30.445 20.659 

Personele borçlar 17.832 19.474 

Alýnan depozito ve teminatlar 11.196 5.414 

Diðer 9.615 11.542 

1.132.963 1.178.689 

Tecil edilen ÖTV ve KDV, ihraç kayýtlý satýþlarýn ÖTV ve KDV tutarlarýndan oluþmaktadýr ve ayný zamanda Varlýklar’da “Diðer dönen varlýklar” (Not 21) 

içerisinde yer almaktadýr. Söz konusu satýþlarýn ihracat iþlemlerinin gerçekleþtiði belgelendiðinde, tecil edilen bu vergiler vergi dairesi tarafýndan terkin 

edilerek “Diðer dönen varlýklar”’da yer alan ÖTV ve KDV tutarlarý, “kýsa vadeli diðer yükümlülükler” ile karþýlýklý olarak mahsuplaþtýrýlmaktadýr. 

Uzun vadeli diðer yükümlülükler: 

2008 2007 

Gelir payý 200.823 136.019 

Ertelenmiþ gelirler 4.452 3.065 

Diðer 3.279 2.889 

208.554 141.973 

Gelir payý: 

Petrol Piyasasý Kanunu gereðince, rafinericilerin Not 17’de açýklanan ulusal stok bulundurma yükümlülüðü kapsamýndaki sorumluluðu nedeniyle 

oluþabilecek kaynak ihtiyacý, finansman giderleri ve bu mahiyetteki stoklarýn depolama ve idame maliyeti, tüketici fiyatlarýna ilave edilen, T.C Enerji 

Piyasasý Düzenleme Kurulu (“EPDK”) tarafýndan azami 10 ABD Dolar/ton'a kadar belirlenecek olan deðerlendirilmesi EPDK tasarrufunda olan gelir payý 

ile karþýlanýr. Rafinericilerin haricinde petrol ürünlerinin ithalatý durumunda ise, bu gelir payý rafinericiye ithalatçý tarafýndan ödenir. Grup, bu konuyu 

düzenleyen Petrol Piyasasý Lisans Yönetmeliði’nin ilgili maddesinin yürürlüðe girdiði tarih olan 1 Ocak 2005’ten itibaren akaryakýt satýþlarý ve rafinerilerin 

dýþýndaki kuruluþlarýn yaptýðý akaryakýt ithalatý üzerinden gelir payý toplamaktadýr. 

Grup, akaryakýt üzerinden toplanan gelir payýna ek olarak Sývýlaþtýrýlmýþ Petrol Gazlarý (LPG) Piyasasý Yönetmeliði gereðince 16 Eylül 2005 tarihinden 

itibaren LPG için de gelir payý toplamaya baþlamýþtýr. 

Petrol Piyasasý Kanunu uyarýnca oluþturulan Ulusal Petrol Stoðu Komisyonu, toplanan gelir paylarýnýn banka hesabýnda bloke edilerek muhasebesinin 

Tüpraþ Genel Müdürlüðü tarafýndan yürütülmesi ve hesapta biriken tutarýn gecelik repo ile deðerlendirilmesi kararýný almýþtýr.






Bu kararlara istinaden 31 Aralýk 2008 tarihi itibariyle hesaplanan 200.823 bin YTL (31 Aralýk 2007: 136.019 bin YTL) tutarýnda gelir paylarý gelir tablosu 

ile iliþkilendirilmeksizin “Uzun Vadeli Diðer Yükümlülükler” içerisinde muhasebeleþtirilmekte ve hesaplanan Gelir Payý’na iliþkin olarak bankalarda bloke 

edilerek özel faizli vadesiz mevduat olarak deðerlendirilen 198.952 bin YTL’lik tutar, “Nakit ve Nakit Benzerleri” içerisinde “Özel faizli vadesiz mevduatlar” 

olarak sýnýflandýrýlmaktadýr (31 Aralýk 2007: 134.081 bin YTL) (Not 6). 

NOT 10 - STOKLAR 

2008 2007 

Ýlk madde ve malzeme 399.093 652.142 

Yarý mamüller 256.377 207.101 

Mamüller 444.159 764.471 

Ticari mallar 100.385 176.693 

Yoldaki mallar 130.776 467.476 

Diðer stoklar 2.656 2.807 

1.333.446 2.270.690 

Stok deðer düþüklüðü karþýlýðý (69.411) (1.330) 

1.264.035 2.269.360 

31 Aralýk 2008 ve 2007 tarihlerinde sona eren yýllar için stok deðer düþüklüðü karþýlýðý hareketi aþaðýdaki gibidir: 

2008 2007 

1 Ocak 1.330 4.155 

Dönem içerisindeki artýþlar 68.081 - 

Dönem içerisindeki iptaller - (2.825) 

31 Aralýk 69.411 1.330 

Stok deðer düþüklüðü tutarlarý satýþlarýn maliyetinde muhasebeleþtirilmektedir. 31 Aralýk 2008 tarihi itibariyle deðer düþüklüðü karþýlýðýna konu olan 

stoklarýn brüt deðeri 478.839 bin YTL’dir (31 Aralýk 2007: 67.578 bin YTL). 

NOT 11 - FÝNANSAL YATIRIMLAR 

2008 

2007 

Ýþtirak 

Ýþtirak 

Satýlmaya hazýr finansal varlýklar: 

Oraný (%) Tutar Oraný (%) 

Tutar 

Enerji Yatýrýmlarý A.Þ. (“EYAÞ”) (*) 1,20 68.894 1,20 52.246 

Nemrut Liman ve Boru Ýþl. Nak. Ýç ve Dýþ Tic. Ltd. Þti. 10,00 701 10,00 99 

Taný Pazarlama ve Ýletiþim Hizmetleri A.Þ. 4,00 216 - 

Opet Fuchs Madeni Yað San. ve Tic. A.Þ. 20,00 160 20,00 160 

Op Ay Akaryakýt Ticaret Ltd. Þti. 20,00 28 20,00 28 

Ataer Enerji ve Otoprodüksiyon San. ve Tic. A.Þ. 0,04 16 0,04 16 

Akdeniz Akaryakýt Depolama Nakliyat ve Tic A.Þ. 13,32 6 13,32 6 

70.021 52.555 

(*)31 Aralýk 2008 ve 2007 tarihleri itibariyle Grup’un ana hissedarý olan Enerji Yatýrýmlarý A.Þ.'de, Opet'in sahip olduðu %3 oranýndaki (Tüpraþ etkin ortaklýk 

oraný ile %1,20) hisse makul deðeriyle gösterilmiþtir. Enerji Yatýrýmlarý A.Þ.’nin Grup’un ana hissedarý olmasýyla ortaya çýkmýþ karþýlýklý iþtirak durumu 

sebebiyle, muhtemel bir alýcýnýn Tüpraþ 'ta ve Opet'te de dolaylý olarak pay sahibi olacaðýný dikkate alarak, Grup makul deðer çalýþmasýný tamamlamýþtýr. 

Söz konusu makul deðer çalýþmalarýnda dikkate alýnan Tüpraþ ve Opet’in makul deðerleri iskonto edilmiþ nakit akým analizleri yöntemi kullanýlarak 

hesaplanmýþtýr. Söz konusu finansal varlýðýn makul deðerindeki deðiþikliklerden kaynaklanan gerçekleþmemiþ kar ve zararlar özkaynaklar içerisinde 

"Finansal Varlýklar Deðer Artýþ Fonu" hesabýnda muhasebeleþtirilmiþtir.






31 Aralýk 2008 ve 2007 tarihleri itibariyle satýlmaya hazýr finansal varlýklardaki deðiþimler aþaðýdaki gibidir: 

2008 2007 

1 Ocak 52.555 36.880 

Finansal varlýk makul deðer artýþý 16.648 15.600 

Finansal varlýk alýmlarý 216 - 

Finansal varlýk sermaye artýrýmýna katýlýmlar 602 75 

31 Aralýk 70.021 52.555 

NOT 12 - YATIRIM AMAÇLI GAYRÝMENKULLER 

31 Aralýk 2008 tarihi itibariyle yatýrým amaçlý gayrimenkuller 5.423 bin YTL tutarýndaki arsalardan oluþmaktadýr (31 Aralýk 2007: 4.621 bin YTL). Yatýrým 

amaçlý arsalarýn makul deðerleri, Çelen Kurumsal Deðerleme ve Danýþmanlýk Ltd. Þti’nin 30 Eylül 2006 tarihi itibariyle yaptýðý deðerleme çalýþmalarý 

sonucu 38.919 bin YTL olarak belirlenmiþtir. Yönetim, söz konusu çalýþmalar sonucu tespit edilen deðerlerin 31 Aralýk 2008 ve 2007 tarihlerinde önemli 

ölçüde deðiþmediði görüþündedir. 

NOT 13 - MADDÝ DURAN VARLIKLAR ( NET ) 

Yabancý para Satýlmaya hazýr 

çevrim varlýklara ait sabit 

1 Ocak 2008 Ýlaveler Transferler (*) Çýkýþlar farklarý kýymetlere transfer 31 Aralýk 2008 

Maliyet: 

Arazi ve arsalar 76.617 3.174 - (103) - - 79.688 

Yeraltý ve yerüstü düzenleri 1.058.407 9.494 113.690 (2.579) - (8) 1.179.004 

Binalar 264.035 3.216 36.932 (7.705) - - 296.478 

Makine, tesis ve cihazlar 4.805.288 342 276.743 (3.646) 5 - 5.078.732 

Taþýt araçlarý 210.917 132.866 3.693 (49.557) 21 - 297.940 

Döþeme ve demirbaþlar 62.944 14.582 18.207 (4.523) 59 (20) 91.249 

Yapýlmakta olan yatýrýmlar 370.461 424.233 (523.461) - - - 271.233 

Diðer maddi duran varlýklar 36.185 - 74.196 (1.280) - - 109.101 

6.884.854 587.907 - (69.393) 85 (28) 7.403.425 

Birikmiþ amortisman: 

Yeraltý ve yerüstü düzenleri (764.223) (26.833) - 2.122 - 2 (788.932) 

Binalar (129.564) (6.568) - 4.907 - - (131.225) 

Makine, tesis ve cihazlar (2.849.668) (82.206) - 3.574 - - (2.928.300) 

Taþýt araçlarý (125.343) (8.403) - 49.110 (6) - (84.642) 

Döþeme ve demirbaþlar (15.300) (12.296) - 4.153 (47) 12 (23.478) 

Diðer maddi duran varlýklar (496) (14.507) - 747 - - (14.256) 

(3.884.594) (150.813) - 64.613 (53) 14 (3.970.833) 

Net defter deðeri 3.000.260 3.432.592 

31 Aralýk 2008 tarihi itibariyle alýnan krediler nedeniyle bankalar lehine verilmiþ olan maddi duran varlýklar üzerindeki ipoteklerin toplam tutarý 5.802 

bin ABD dolarý karþýlýðý , 8.774 bin YTL’dir (31 Aralýk 2007: 71.020 bin ABD dolarý karþýlýðý 82.717 bin YTL) (Not 17). 

31 Aralýk 2008 tarihinde sona eren yýlda yapýlmakta olan yatýrýmlarýn yapýmý ile doðrudan iliþki kurulabilen 12.232 bin YTL tutarýnda faiz gideri ve 62.706 

bin YTL kur farký gideri yapýlmakta olan yatýrýmlarýn maliyetine dahil edilmiþtir (31 Aralýk 2007: 25.762 bin YTL faiz gideri ve 55.786 bin YTL kur farký geliri).






Yabancý para 

1 Ocak 2007 Ýlaveler Transferler Çýkýþlar çevirim farklarý 31 Aralýk 2007 

Maliyet: 

Arazi ve arsalar 76.416 250 - (49) - 76.617 

Yeraltý ve yerüstü düzenleri 940.056 2.332 116.424 (330) (75) 1.058.407 

Binalar 262.308 4 9.349 (7.184) (442) 264.035 

Makine, tesis ve cihazlar 4.128.265 3.910 692.911 (19.701) (97) 4.805.288 

Taþýt araçlarý 229.270 123 211 (18.608) (79) 210.917 

Döþeme ve demirbaþlar 49.065 8.054 10.416 (4.556) (35) 62.944 

Yapýlmakta olan yatýrýmlar 730.901 501.642 (862.082) - - 370.461 

Diðer maddi duran varlýklar 3.414 - 32.771 - - 36.185 

6.419.695 516.315 - (50.428) (728) 6.884.854 

Birikmiþ amortisman: 

Yeraltý ve yerüstü düzen (749.718) (14.727) - 211 11 (764.223) 

Binalar (123.617) (10.662) - 4.693 22 (129.564) 

Makine, tesis ve cihazlar (2.801.077) (67.910) - 19.296 23 (2.849.668) 

Taþýt araçlarý (135.844) (7.925) - 18.395 31 (125.343) 

Döþeme ve demirbaþlar (13.758) (5.950) - 4.382 26 (15.300) 

Diðer maddi duran varlýklar - (496) - - - (496) 

(3.824.014) (107.670) - 46.977 113 (3.884.594) 

Net defter deðeri 2.595.681 3.000.260 

31 Aralýk 2008 ve 2007 tarihlerinde sona eren yýllara ait konsolide gelir tablolarýnda 150.813 bin YTL’lik (2007: 107.670 bin YTL) amortisman giderinin 

119.306 bin YTL’lik kýsmý satýþlarýn maliyetinde (2007: 78.719 bin YTL) 16.994 bin YTL’lik kýsmý pazarlama,satýþ ve daðýtým giderlerinde (2007: 11.369 bin 

YTL), 13.046 bin YTL’lik kýsmý genel yönetim giderlerinde (2007: 13.953 bin YTL), 1.467 bin YTL’lik kýsmý diðer gider ve zararlarda (2007: 3.629 bin YTL) 

yer almaktadýr. 

31 Aralýk 2008 ve 31 Aralýk 2007 tarihleri itibariyle maddi varlýklar içinde yer alan finansal kiralama sözleþmeleri ile edinilmiþ varlýklar, aþaðýda net defter 

deðeri belirtilen varlýklardan oluþmaktadýr. 

2008 2007 

Binalar 1.972 2.044 

Makine, tesis ve cihazlar - 19 

Taþýt araçlarý - 18 

1.972 2.081






NOT 14 - MADDÝ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR (NET) 

31 Aralýk 2008 tarihi itibariyle maddi olmayan duran varlýklar ve ilgili itfa paylarýnda gerçekleþen hareketler aþaðýdaki gibidir: 

1 Ocak 2008 Ýlaveler Çýkýþlar 31 Aralýk 2008 

Maliyet: 

Haklar ve yazýlýmlar 71.902 13.491 (111) 85.282 

LPG Daðýtým sözleþmeleri 64.800 - - 64.800 

Opet marka deðeri 11.600 - - 11.600 

Müþteri iliþkileri 4.400 - - 4.400 

Diðer maddi olmayan duran varlýklar 4.297 - - 4.297 

156.999 13.491 (111) 170.379 

Birikmiþ itfa paylarý: 

Haklar ve yazýlýmlar (13.330) (6.718) 100 (19.948) 

LPG daðýtým sözleþmeleri (4.985) (4.984) - (9.969) 

Opet marka deðeri (1.160) (1.160) - (2.320) 

Müþteri iliþkileri (314) (314) - (628) 

Diðer maddi olmayan duran varlýklar (2.945) (6) - (2.951) 

(22.734) (13.182) 100 (35.816) 

Net defter deðeri 134.265 134.563 

31 Aralýk 2008 tarihinde sona eren yýla ait konsolide gelir tablolarýnda 13.182 bin YTL’lik (2007: 13.018 bin YTL) itfa payý giderinin; 5.410 bin YTL’lik kýsmý 

satýþlarýn maliyetinde (2007: 1.130 bin YTL), 6.458 bin YTL’lik kýsmý pazarlama,satýþ ve daðýtým giderlerinde (2007: 6.607 bin YTL), 1.181 bin YTL’lik kýsmý 

genel yönetim giderlerinde (2007: 5.231 bin YTL), 133 bin YTL’lik kýsmý diðer gider ve zararlarda (2007: 50 bin YTL) yer almaktadýr. 

31 Aralýk 2007 tarihi itibariyle maddi olmayan varlýklar ve ilgili itfa paylarýnda gerçekleþen hareketler aþaðýdaki gibidir: 

1 Ocak 2007 Ýlaveler Çýkýþlar 31 Aralýk 2007 

Maliyet: 

Haklar ve yazýlýmlar 64.470 7.455 (23) 71.902 

LPG Daðýtým sözleþmeleri 64.800 - - 64.800 

Opet marka deðeri 11.600 - - 11.600 

Müþteri iliþkileri 4.400 - - 4.400 

Diðer maddi olmayan duran varlýklar 3.405 892 - 4.297 

148.675 8.347 (23) 156.999 

Birikmiþ itfa paylarý: 

Haklar ve yazýlýmlar (7.392) (5.961) 23 (13.330) 

LPG daðýtým sözleþmeleri - (4.985) - (4.985) 

Opet marka deðeri - (1.160) - (1.160) 

Müþteri iliþkileri - (314) - (314) 

Diðer maddi olmayan duran varlýklar (2.347) (598) - (2.945) 

(9.739) (13.018) 23 (22.734) 

Net defter deðeri 138.936 134.265






NOT 15 - ÞEREFÝYE 

2008 2007 

Þerefiye 189.073 189.073 

Þerefiye, 28 Aralýk 2006 tarihinde Opet hisselerinin satýn alýmýndan kaynaklanmaktadýr (Not 3). 

Þerefiye deðer düþüklüðü testi 

Þerefiyenin tamamý 28 Aralýk 2006 tarihinde Opet hisselerinin satýn alýmýndan kaynaklanmakta olup (Not 3) Grup yönetimi Opet’in yurtiçindeki önemli 

pazar pozisyonu ve Tüpraþ ile birlikteliðinin yaratacaðý sinerjiyi, þerefiyenin oluþmasýndaki ana sebepler olarak deðerlendirmektedir. Buna baðlý olarak 

Grup yönetimi tarafýndan, Opet, baðlý ortaklýklarý ve müþterek yönetime tabi ortaklýklarý tek bir nakit üreten birim olarak deðerlendirilerek þerefiye Opet 

üzerine daðýtýlmýþtýr. 

Söz konusu nakit üreten birimin geri kazanýlabilir deðeri iskonto edilmiþ nakit akým analizlerine göre yapýlan satýþ maliyetleri düþülmüþ gerçeðe uygun 

deðer hesaplamalarýna göre tespit edilmiþtir. Bu gerçeðe uygun deðer hesaplamalarý vergi sonrasý nakit akým projeksiyonlarýný içermekte olup ABD 

Dolarý bazýnda tespit edilen bu projeksiyonlar Opet yönetimi tarafýndan onaylanan on yýllýk bütçelere dayanmaktadýr. On yýldan sonrasýna tekabul eden 

nakit akýmlarý %2,0 uzun vade büyüme oraný kullanýlarak tespit edilmiþtir. Gerçeðe uygun deðer tespiti sýrasýnda ABD Dolarý cinsinden bulunan deðer 

bilanço tarihi kuru ile YTL’ye çevrilmek suretiyle hesaplanmýþtýr. Bu nedenle, söz konusu gerçeðe uygun deðer modeli döviz piyasasýnda yaþanan 

dalgalanmalardan etkilenmektedir. 31 Aralýk 2008 tarihi itibariyle diðer tüm etkenler sabit tutulduðunda, ABD Dolar kurundaki %1’lik deðiþim söz konusu 

gerçeðe uygun deðer çalýþmalarýnda 93.884 bin YTL deðiþime yol açardý. 

Gerçeðe uygun deðer hesaplama modelinde yer alan diðer önemli varsayýmlar aþaðýdaki gibidir: 

Brüt kar marjý %5,6 

Ýskonto oraný %9,7 

Opet yönetimi bütçelenen brüt kar marjýný þirketin geçmiþ performansýný ve pazar büyüme beklentilerini esas alarak tespit etmiþtir. Kullanýlan iskonto 

oraný vergi sonrasý iskonto oraný olup þirkete özgü riskleri de içermektedir. Ýskonto edilmiþ nakit akýmlarýnýn hesaplanmasýnda kullanýlan vergi sonrasý 

iskonto oranýnýn %1 daha yüksek/düþük olmasý (%9,7 yerine %10,7 veya %8,7), söz konusu satýþ maliyetleri düþülmüþ gerçeðe uygun deðer hesaplamalarýnda 

31 Aralýk 2008 tarihi itibariyle 144.222 bin YTL tutarýnda deðiþikliðe sebep olmaktadýr. 

Yukarýdaki varsayýmlar kullanýlarak yapýlan deðer düþüklüðü testleri sonucunda 31 Aralýk 2008 tarihi itibariyle þerefiye tutarýnda herhangi bir deðer 

düþüklüðü tespit edilmemiþtir. Söz konusu nakit üreten birimin satýþ maliyetleri düþülmüþ gerçeðe uygun deðeri, defter deðerinden yüksek olduðundan 

þirket yönetimi kullaným deðeri esasýna göre geri kazanýlabilir deðer hesaplamasý yapmamýþtýr. 

NOT 16 - DEVLET TEÞVÝK VE YARDIMLARI 

Yatýrým indirimi istisnasý, 5479 sayýlý Kanun ile 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlükten kaldýrýlmýþtýr. Ancak gelir ve kurumlar 

vergisi mükelleflerine, vergiye tabi kazanç (matrah) oluþmamasý nedeniyle 31 Aralýk 2005 tarihi itibariyle kullanýlmayýp sonraki dönemlere devreden 

yatýrým indirimi tutarlarý ile 31 Aralýk 2005 tarihi itibariyle devam eden projelerle ilgili olarak sonraki yýllarda yapýlacak yatýrým harcamalarý üzerinden 

hak kazanýlacak yatýrým indirimi tutarlarýnýn kullanýlabilmesi için 31 Aralýk 2008 tarihine kadar 3 yýllýk geçiþ dönemi tanýnmýþtýr (Not 28). 

DÝTAÞ’ýn yaptýðý yatýrým harcamalarý ile ilgili olarak almýþ olduðu yatýrým teþvik belgeleri bulunmaktadýr. Bu teþvik belgeleri kapsamýnda 31 Aralýk 2008 

tarihi itibariyle kazanýlan ancak kullanýlmayan yatýrým indirimi bulunmamaktadýr (31 Aralýk 2007:17.346 bin YTL).






NOT 17 - TAAHHÜTLER, KOÞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER 

2008 2007 

Alýnan teminatlar: 

Alýnan teminat mektuplarý 541.000 549.475 

Teminat senetleri 105.245 12.720 

Alýnan garanti mektuplarý 100.000 - 

Alýnan ipotekler 2.004 3.090 

Toplam alýnan teminatlar 748.249 565.285 

Verilen teminatlar: 

Teminat akreditifleri 329.831 1.229.326 

Teminat mektuplarý 231.803 387.566 

Gümrüklere verilen teminat mektuplarý ve kefaletler 133.404 18.402 

Verilen ipotekler 39.520 82.717 

Toplam verilen teminatlar 734.558 1.718.011 

31 Aralýk 2008 ve 2007 tarihleri itibariyle alýnan teminatlar (Not 32.b) müþteri ve satýcýlardan alýnan teminatlardan oluþmaktadýr. Verilen teminatlar ise 

genellikle kamu kuruluþlarýna ve gümrük dairelerine verilen teminatlardan oluþmaktadýr. 

31 Aralýk 2008 tarihi itibariyle alýnmýþ olan banka kredilerinden dolayý, maddi duran varlýklar üzerinde toplam 5.802 bin ABD dolarý karþýlýðý 8.774 bin 

YTL tutarýnda ipotek bulunmaktadýr (31 Aralýk 2007: 71.020 bin ABD dolarý karþýlýðý 82.717 bin YTL). 

Çevre kirliliði yükümlülüðü: 

Grup, yürürlükte olan çevre kanunlarýna göre, gerçekleþtirdiði faaliyetleri sonucu sebep olacaðý çevre kirliliðinden doðabilecek oluþan zararlardan, kusur 

þartý aranmaksýzýn, sorumludur. Grup kirliliðe sebep olduðu takdirde, meydana gelen zararlardan ötürü tazminat ödemekle yükümlü tutulabilir. Konsolide 

bilanço tarihi itibariyle, Grup aleyhine çevre kirliliðinden dolayý açýlmýþ önemli bir dava bulunmamaktadýr. 

Grup’un çevre kirliliði konusunda uzman danýþman firmasý tarafýndan kimyasal madde ve malzemelerin depolanmasý, ortam hava kalitesi ve emisyonu, 

atýk su toplanmasý ve kalitesi, çöp alanlarý, yeraltý ve yer üstü sularý, genel tesis operasyonlarý konularýnýn çevre üzerindeki etkileri incelenmiþtir. Grup 

yönetimi, yapmýþ olduðu deðerlendirmeler sonucunda, yapýlmasý gereken temizlik masraflarýnýn 31 Aralýk 2008 ve 2007 tarihleri itibariyle tamamlandýðý 

görüþündedir. 

Ulusal stok bulundurma yükümlülüðü: 

Ulusal petrol stoðu, rafineri, akaryakýt ve LPG daðýtýcý lisansý sahiplerinin ikmal ettiði günlük ortalama ürün miktarýnýn minimum yirmi katýný kendi 

depolarýnda veya lisanslý depolama tesislerinde topluca veya statülerine göre ayrý ayrý bulundurma yükümlülüðü ile saðlanýr. Petrol Piyasasý Kanunu 

gereðince sürekliliðin saðlanmasý, kriz veya olaðanüstü hallerde risklerin önlenmesi ve uluslararasý anlaþmalar gereði olaðanüstü hal petrol stoklarý ile 

ilgili yükümlülüklerin ifasý amaçlarýyla bir önceki yýl günlük ortalama kullanýmýnýn içindeki net ithalat miktarýnýn en az doksan günlük miktarý kadar petrol 

stoðun tutulmasý gerekliliði üzerine ulusal petrol stoðunun tamamlayýcý kýsmýnýn muhafazasýndan rafinericiler sorumlu tutulmuþtur. 

EPDK Ýdari Para Cezasý: 

T.C. Enerji Piyasasý Düzenleme Kurumu Denetim Dairesi Baþkanlýðý, sektörde gerçekleþtirdiði genel inceleme neticesinde 31 Aðustos 2006 tarihli kararý 

ile sektörde faaliyet gösteren 26 þirketle birlikte Opet'in bayilik faaliyetlerine yönelik olarak belirlenen bir kýsým uygulamalarý eleþtiri konusu yaparak 

bu þirketler hakkýnda idari para cezasý uygulanmasý kararýný almýþtýr. Bu çerçevede, 5015 sayýlý kanunun 19'uncu maddesi ile "Petrol Piyasasý Kanunu'nun 

19'uncu maddesi uyarýnca 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren uygulanacak para cezalarý hakkýnda teblið" gereði Opet'e 165.040 bin YTL , Opet Dýþ Ticaret’e 

3.572 bin YTL (Tüpraþ etkin ortaklýk oraný ile 67.445 bin YTL) idari para cezasý uygulanmasýna, bu karar aleyhine Danýþtay’da dava açma haklarý saklý olmak 

kaydý ile, karar verildiði ilgili þirket yönetimlerine yazýlý olarak bildirilmiþtir. Opet, bu cezanýn iptali için Danýþtay 13. Dairesi nezdinde idari para cezalarýnýn 

iptali ve yürütmenin durdurulmasý için dava açmýþtýr.






Danýþtay 13. Dairesi, 10 Kasým 2006 tarihli ara kararýyla Opet'in yürütmenin durdurulmasýna iliþkin talebini toplam verilen ceza tutarýnýn 2.143 bin YTL’lik 

(Tüpraþ etkin ortaklýk oraný ile 857 bin YTL) bölümü için kabul etmiþtir. Bunu takiben Opet, Maliye Bakanlýðý Anadolu Kurumlar Vergi Dairesi Müdürlüðü’ne 

tecil faizi dahil olmak üzere 3.472 bin YTL (Tüpraþ etkin ortaklýk oraný ile1.388 bin YTL) tutarýnda ödeme yapmýþtýr. 

25 Ocak 2007 tarihinde Danýþtay Ýdari Dava Daireleri Kurulu, Danýþtay 13. Dairesi’nin 10 Kasým 2006 tarihli yürütmenin durdurulmasý isteminin reddine 

iliþkin kýsmýnýn kaldýrýlmasýna ve dava konusu iþlemin 166.469 bin YTL (Tüpraþ etkin oraný ile 66.588 bin YTL)’lik kýsmýnýn yürütmesinin durdurulmasýna 

karar vermiþtir. Bu karara istinaden, Ýstanbul 8. Ýdari Mahkemesi de 8 þubat 2007 tarihinde söz konusu idari para cezasýnýn tahsilinin yürütmesinin 

durdurulmasýna karar vermiþtir. 

Konsolide bilanço tarihi itibariyle konu üzerinde taraflar arasýndaki görüþmeler, hukuki mütalaar ve dolayýsýyla bu konsolide finansal tablolarda konunun 

nihai sonucu üzerinde belirsizlik devam etmekte olduðundan herhangi bir karþýlýk ayrýlmamýþtýr. 

Dava karþýlýklarý: 

Grup yönetimi tarafýndan 31 Aralýk 2008 itibariyle Grup’un aleyhine sonuçlanmasý muhtemel davalar ile ilgili olarak konsolide finansal tablolarda 50.267 

bin YTL (31 Aralýk 2007: 39.146 bin YTL) tutarýnda karþýlýk ayrýlmýþtýr (Not 19). 

Ham petrol taþýtma taahhüdü: 

Grup, Ceyhan - Kýrýkkale ham petrol boru hattýnýn kullanýmý için Boru Hatlarý ile Petrol Taþýma A.Þ. (“BOTAÞ”) Genel Müdürlüðü’ne 1 Ocak 2008 ile 31 

Aralýk 2008 tarihleri arasýnda söz konusu boru hattýndan yýlda asgari 3.000.000 metrik ton ham petrol taþýtmayý taahhüt etmiþtir. Bu taahhüdün yerine 

getirilmemesi durumunda dahi Grup, taþýtmayý taahhüt ettiði asgari ham petrol miktarýna karþýlýk gelen taþýma ücretini ödemekle yükümlüdür. Grup 

yönetimi ilgili süre içinde söz konusu taahhüdü yerine getirmiþtir. 

NOT 18 - ALINAN AVANSLAR 

2008 2007 

Alýnan sipariþ avanslarý 19.760 12.530 

Alýnan diðer avanslar - 280 

Toplam 19.760 12.810 

Alýnan avanslar, müþterilere yapýlacak satýþlar ile ilgili alýnmýþ olan avans ödemelerinden oluþmaktadýr. 

NOT 19 - BORÇ KARÞILIKLARI 

Kýsa vadeli borç karþýlýklarý: 

2008 2007 

Dava (Not 17) 50.267 39.146 

Kullanýlmamýþ izin ücretleri 17.950 15.716 

EPDK katký payý 9.946 7.578 

Personele ödenecek yükümlülükler - 9.240 

Diðer 2.416 1.874 

Toplam kýsa vadeli borç karþýlýklarý 80.579 73.554






31 Aralýk 2008 ve 2007 tarihleri itibariyle kýsa vadeli borç karþýlýklarýnýn hareketleri aþaðýdaki gibidir: 

Kullanýlmamýþ Çevre Personele 

izin yükümlülüðü EPDK ödenecek 

Dava ücretleri (Not 17) katký payý yükümlülükler Diðer Toplam 

1 Ocak 2008 39.146 15.716 - 7.578 9.240 1.874 73.554 

Dönem içerisindeki artýþlar 15.443 5.265 - 9.946 - 665 31.319 

Dönem içerisindeki ödemeler (4.322) (3.031) - (7.578) (9.240) (123) (24.294) 

31 Aralýk 2008 50.267 17.950 - 9.946 - 2.416 80.579 

1 Ocak 2007 47.778 13.133 10.962 8.758 - 5.479 86.110 

Dönem içerisindeki artýþlar - 3.971 11.152 7.578 9.240 - 31.941 

Dönem içerisindeki iptaller (3.388) - - - - (2.650) (6.038) 

Dönem içerisindeki ödemeler (5.244) (1.388) (22.114) (8.758) - (955) (38.459) 

31 Aralýk 2007 39.146 15.716 - 7.578 9.240 1.874 73.554 

EPDK katký payý, Petrol Piyasasý Lisans Yönetmeliði uyarýnca, rafinericilik lisansý sahiplerinin yýllýk gelir tablolarýnda yer alan net satýþlar tutarýnýn EPDK 

tarafýndan her yýl belirlenen katýlma payý oraný ile çarpýlmak suretiyle hesaplayarak ödemesi gereken katký payý tutarýný ifade etmektedir. 

Personele ödenecek yükümlülükler karþýlýðý 2007 yýlýnda iþten ayrýlan personele söz konusu yýl için 2008 yýlýnda ödenmiþ olan tutarlardan oluþmaktadýr. 

Diðer borç karþýlýklarý, sürastarya karþýlýðý ve diðer gider karþýlýklarýndan oluþmaktadýr. 

NOT 20 - ÇALIÞANLARA SAÐLANAN FAYDALAR 

Çalýþanlara saðlanan kýsa vadeli faydalar: 

2008 2007 

Kýdeme teþvik primi karþýlýðý 3.498 2.716 

Toplam 3.498 2.716 

Çalýþanlara saðlanan uzun vadeli faydalar: 

2008 2007 

Kýdem tazminatý karþýlýðý 91.419 94.825 

Kýdeme teþvik primi karþýlýðý 3.842 4.816 

Toplam 95.261 99.641 

Kýdeme teþvik primi karþýlýðý: 

Grup’un belli bir kýdemin üzerindeki çalýþanlarýna “Kýdeme Teþvik Primi” adý altýnda saðladýðý bir fayda bulunmaktadýr. 

Kýdeme Teþvik Primi, çalýþanlarýn iþlerine ve iþyerlerine baðlýlýklarýný teþvik etmek amacýyla 5 yýllýk kýdeme ulaþan kapsam içi çalýþanlara 45 günlük, 10 

yýllýk kýdemi olanlara 55 günlük, 15 yýllýk kýdemi olanlara 70 günlük, 20 yýllýk kýdemi olanlara 80 günlük, 25 yýllýk kýdemi olanlara 90 günlük ve 30 yýllýk 

kýdemi olanlara 100 günlük çýplak ücretleri tutarýnda, her kýdem kademesi için bir defaya mahsus olmak üzere kýdemlerini doldurduklarý ayýn ücretleriyle 

birlikte ödenir. 

Kýdeme Teþvik Primi karþýlýðý, çalýþanlarýn bu prime hak kazanmasý halinde ödenmesi gerekecek muhtemel yükümlülüðün bugünkü deðerinin tahminiyle 

hesaplanýr.






UMS 19, Grup’un çalýþanlara saðlanan faydalar için ayrýlacak karþýlýklarý tahmin etmek için aktüer deðerleme yöntemlerinin geliþtirilmesini öngörmektedir. 

Buna göre toplam yükümlülüðün hesaplanmasýnda aþaðýda yer alan aktüer öngörüler kullanýlmýþtýr: 

2008 2007 

Ýskonto oraný (%) %6,26 %5,71 

Kýdeme hak kazaným olasýlýðýna iliþkin kullanýlan oran (%) %99,64 %99,83 

Kýdeme teþvik primi karþýlýðýnýn yýl içindeki hareketleri aþaðýdaki gibidir: 

2008 2007 

1 Ocak 7.532 7.804 

Dönem içerisindeki artýþ 1.153 693 

Dönem içerisindeki ödemeler (1.345) (965) 

31 Aralýk 7.340 7.532 

Kýdem tazminatý karþýlýðý: 

Ýþ Kanunu’na göre, Grup, bir senesini doldurmuþ olan ve Grup ile iliþkisi kesilen veya emekli olan, 25 hizmet (kadýnlarda 20) yýlýný dolduran ve emekliliðini 

kazanan (kadýnlar için 58 yaþýnda, erkekler için 60 yaþýnda), askere çaðrýlan veya vefat eden personeli için kýdem tazminatý ödemekle mükelleftir. 23 

Mayýs 2002’deki mevzuat deðiþikliðinden sonra emeklilikten önceki hizmet süresine iliþkin bazý geçiþ süreci maddeleri çýkartýlmýþtýr. 

Ödenecek tazminat her hizmet yýlý için bir aylýk maaþ kadardýr ve bu tutar 31 Aralýk 2008 tarihi itibariyle 2,173.19 YTL (31 Aralýk 2007: 2.030,19 YTL) ile 

sýnýrlandýrýlmýþtýr. 

Kýdem tazminatý yükümlülüðü yasal olarak herhangi bir fonlamaya tabi deðildir ve herhangi bir fonlama þartý bulunmamaktadýr. 

Kýdem tazminatý karþýlýðý çalýþanlarýn emekliliði halinde ödenmesi gerekecek muhtemel yükümlülüðün bugünkü deðerinin tahminiyle hesaplanýr. 

UMS 19, Grup’un kýdem tazminatý karþýlýðýný tahmin etmek için aktüer deðerleme yöntemlerinin geliþtirilmesini öngörmektedir. Buna göre toplam 

yükümlülüðün hesaplanmasýnda aþaðýda yer alan aktüer öngörüler kullanýlmýþtýr: 

2008 2007 

Ýskonto oraný (%) %6,26 %5,71 

Emeklilik olasýlýðýna iliþkin kullanýlan oran (%) %99,64 %99,83 

Temel varsayým, her yýllýk hizmet için belirlenen tavan karþýlýðýnýn enflasyon ile orantýlý olarak artmasýdýr. Böylece uygulanan iskonto oraný enflasyonun 

beklenen etkilerinden arýndýrýlmýþ gerçek oraný gösterir. Grup’un Türkiye’de kayýtlý baðlý ortaklýklarý ile müþterek yönetime tabi ortaklýðýnýn kýdem tazminatý 

karþýlýðý, kýdem tazminatý tavaný her altý ayda bir ayarlandýðý için, 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerli olan 2.260,04 YTL üzerinden hesaplanmaktadýr 

(1 Ocak 2008: 2.087,92 YTL). 

Kýdem tazminatý karþýlýðýnýn yýl içindeki hareketleri aþaðýdaki gibidir: 

2008 2007 

1 Ocak 94.825 83.457 

Faiz giderleri 5.936 4.765 

Aktüeryal giderler 8.159 6.941 

Dönem içerisindeki artýþ 8.121 14.073 

Dönem içerisindeki ödemeler (25.622) (14.411) 

31 Aralýk 91.419 94.825






NOT 21 - DÝÐER VARLIKLAR VE YÜKÜMLÜLÜKLER 

Diðer dönen varlýklar: 

2008 2007 

Tecil edilen KDV 198.542 193.087 

Peþin ödenen kurumlar vergisi ve fonlar (Not 28) 132.415 - 

Tecil edilen ÖTV 115.614 109.038 

Verilen sipariþ avanslarý 43.094 18.120 

Peþin ödenen akaryakýt perakende satýþ istasyonlarý kiralarý 29.435 23.096 

Peþin ödenen sigorta ve diðer giderler 11.799 4.209 

Diðer çeþitli dönen varlýklar 37.728 6.838 

568.627 354.388 

Tecil edilen ÖTV ve KDV, ihraç kayýtlý satýþlarýn ÖTV ve KDV tutarýndan oluþmaktadýr ve ayný zamanda yükümlülüklerde “Kýsa vadeli diðer yükümlülükler” 

(Not 9) içerisinde yer almaktadýr. Söz konusu satýþlarýn ihracat iþlemlerinin gerçekleþtiði belgelendiðinde, tecil edilen bu vergiler vergi dairesi tarafýndan 

terkin edilerek “Diðer dönen varlýklar”’da yer alan ÖTV ve KDV tutarlarý, “kýsa vadeli diðer yükümlülükler” ile karþýlýklý olarak mahsuplaþtýrýlmaktadýr. 

Diðer duran varlýklar: 

2008 2007 

Yedek parça ve malzeme stoklarý, (net) 255.799 247.798 

Peþin ödenen akaryakýt perakende satýþ istasyonlarý kiralarý 117.616 80.741 

Verilen sabit kýymet avanslarý 54.456 36.288 

Diðer 90 328 

Yedek parça ve malzeme stoklarý deðer düþüklüðü karþýlýðý (45.220) (48.084) 

382.741 317.071 

31 Aralýk 2008 ve 2007 tarihlerinde sona eren yýllar itibariyle yedek parça deðer düþüklüðü karþýlýðýnýn hareketleri aþaðýdaki gibidir: 

2008 2007 

1 Ocak 48.084 69.943 

Dönem içerisindeki iptaller (2.864) (21.859) 

31 Aralýk 45.220 48.084 

NOT 22 - TÜREV FÝNANSAL ARAÇLAR 

31 Aralýk 2008 ve 2007 tarihleri itibariyle türev finansal araçlar, Opet’in ürün stoklarýnýn Brent ham petrol fiyatý baz alýnarak belirlenen petrol taban 

fiyatlarýndaki dalgalanmalara maruz kalmasýný kontrol edebilmek için yapmýþ olduðu vadeli alým sözleþmelerinden oluþmaktadýr. 

2008 

2007 

Kontrat 

Rayiç Deðerler 

Kontrat 

Rayiç Deðerler 

tutarý Varlýklar Yükümlülükler tutarý Varlýklar Yükümlülükler 

Vadeli alým sözleþmeleri 22.031 2.348 - 234.760 - (6.244) 

Türev finansal araçlar 22.031 2.348 - 234.760 - (6.244)






NOT 23 - ÖZKAYNAKLAR 

Þirket’in 31 Aralýk 2008 ve 2007 tarihlerindeki hissedarlarý ve sermaye içindeki paylarý tarihi deðerlerle aþaðýdaki gibidir: 

Ortaklýk Payý 

Ortaklýk payý 

31 Aralýk 2008 (%) 31 Aralýk 2007 (%) 

Enerji Yatýrýmlarý A.Þ. 127.714 51 127.714 51 

Halka açýk kýsým 122.705 49 122.705 49 

Toplam 250.419 100 250.419 100 

Sermaye düzeltme farklarý 1.344.243 1.344.243 

Ödenmiþ sermaye toplamý 1.594.662 1.594.662 

Sermaye düzeltme farklarý ödenmiþ sermayeye yapýlan nakit ve nakit benzeri ilavelerin enflasyona göre düzeltilmiþ toplam tutarlarý ile enflasyon 

düzeltmesi öncesindeki tutarlarý arasýndaki farký ifade eder. 

Þirketin kayýtlý sermayesi 500.000 bin YTL olup, iþbu sermaye, her birinin nominal deðeri 1 Ykr olmak üzere 50.000.000.000 adet hisseye bölünmüþtür. 

Þirket’in onaylanmýþ ve çýkarýlmýþ sermayesi her biri 1 Yeni Kuruþ (“YKr”) (31 Aralýk 2007: 1 YKr) kayýtlý nominal bedeldeki 25.041.919.199 adet A grubu 

ve Özelleþtirme Ýdaresi Baþkanlýðý’na ait bir adet C grubu imtiyazlý hisse senedinden oluþmaktadýr. 

Þirket Ana Sözleþmesi gereði C grubu hissedara yönetim kurulunda 1 üye ayrýlmaktadýr. Türk Silahlý Kuvvetleri’nin akaryakýt ihtiyacýnýn karþýlanmasýný 

etkileyebilecek herhangi bir kararýn alýnmasý, C grubu hissedarýnýn onayýna baðlýdýr. 

Kanuni defterlerdeki birikmiþ karlar, aþaðýda belirtilen kanuni yedeklerle ilgili hüküm haricinde daðýtýlabilirler. 

Kardan ayrýlan kýsýtlanmýþ yedekler 

Türk Ticaret Kanunu’na göre, yasal yedekler birinci ve ikinci tertip yasal yedekler olmak üzere ikiye ayrýlýr. Türk Ticaret Kanunu’na göre birinci tertip yasal 

yedekler, þirketin ödenmiþ sermayesinin %20’sine ulaþýlýncaya kadar, kanuni net karýn %5’i olarak ayrýlýr. Ýkinci tertip yasal yedekler ise ödenmiþ sermayenin 

%5’ini aþan daðýtýlan karýn %10’udur. Türk Ticaret Kanunu’na göre yasal yedekler, ödenmiþ sermayenin %50’sini geçmediði sürece sadece zararlarý 

netleþtirmek için kullanýlabilir, bunun dýþýnda herhangi bir þekilde kullanýlmasý mümkün deðildir. 

Yukarýda bahis geçen tutarlarýn SPK Finansal Raporlama Standartlarý uyarýnca “Kardan Ayrýlan Kýsýtlanmýþ Yedekler” içerisinde sýnýflandýrýlmasý gerekmektedir. 

Þirket’in 31 Aralýk 2008 tarihi itibariyle kardan ayrýlan kýsýtlanmýþ yedeklerinin tutarý 125.210 bin YTL’dir (31 Aralýk 2007: 125.210 bin YTL). 

Geçmiþ yýllar karlarý 

SPK’nýn 1 Ocak 2008 tarihine kadar geçerli olan gereklilikleri uyarýnca enflasyona göre düzeltilen ilk finansal tablo denkleþtirme iþleminde ortaya çýkan 

ve “geçmiþ yýllar zararý”nda izlenen tutarýn, SPK’nýn kar daðýtýmýna iliþkin düzenlemeleri çerçevesinde, enflasyona göre düzeltilmiþ finansal tablolara göre 

daðýtýlabilecek kar rakamý bulunurken indirim kalemi olarak dikkate alýnmaktaydý. Bununla birlikte, “geçmiþ yýllar zararý”nda izlenen söz konusu tutar, 

varsa dönem karý ve daðýtýlmamýþ geçmiþ yýl karlarý, kalan zarar miktarýnýn ise sýrasýyla olaðanüstü yedek akçeler, yasal yedek akçeler, özkaynak kalemlerinin 

enflasyon muhasebesine göre düzeltilmesinden kaynaklanan sermaye yedeklerinden mahsup edilmesi mümkün bulunmaktaydý. 

Yine 1 Ocak 2008 tarihine kadar geçerli olan uygulama uyarýnca enflasyona göre düzeltilen ilk finansal tablo düzenlenmesi sonucunda özkaynak 

kalemlerinden “Sermaye, Emisyon Primi, Yasal Yedekler, Statü Yedekleri, Özel Yedekler ve Olaðanüstü Yedek” kalemlerine bilançoda kayýtlý deðerleri ile 

yer verilmekte ve bu hesap kalemlerinin düzeltilmiþ deðerleri toplu halde özkaynak grubu içinde “özsermaye enflasyon düzeltmesi farklarý” hesabýnda 

yer almaktaydý. Tüm özkaynak kalemlerine iliþkin “özsermaye enflasyon düzeltmesi farklarý” sadece bedelsiz sermaye artýrýmý veya zarar mahsubunda, 

olaðanüstü yedeklerin kayýtlý deðerleri ise, bedelsiz sermaye artýrýmý; nakit kar daðýtýmý ya da zarar mahsubunda kullanýlabilmekteydi.






1 Ocak 2008 itibariyle yürürlüðe giren Seri: XI No: 29 sayýlý teblið ve ona açýklama getiren SPK duyurularýna göre “Ödenmiþ Sermaye”, “Kardan Ayrýlan 

Kýsýtlanmýþ Yedekler” ve “Hisse Senedi Ýhraç Primleri”’nin yasal kayýtlardaki tutarlarý üzerinden gösterilmesi gerekmektedir. Söz konusu tebliðin uygulanmasý 

esnasýnda deðerlemelerde çýkan farklýlýklarýn (enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan farlýlýklar gibi): 

“Ödenmiþ Sermaye”den kaynaklanmaktaysa ve henüz sermayeye ilave edilmemiþse, “Ödenmiþ Sermaye” kaleminden sonra gelmek üzere 

açýlacak “Sermaye Düzeltmesi Farklarý” kalemiyle; 

“Kardan Ayrýlan Kýsýtlanmýþ Yedekler” ve “Hisse Senedi Ýhraç Primleri”’nden kaynaklanmakta ve henüz kar daðýtýmý veya sermaye artýrýmýna 

konu olmamýþsa “Geçmiþ Yýllar Kar/Zararýyla”, 

iliþkilendirilmesi gerekmektedir. Diðer özkaynak kalemleri ise SPK Finansal Raporlama Standartlarý çerçevesinde deðerlenen tutarlarý ile gösterilmektedir. 

Bu çerçevede “ Geçmiþ Yýllarý Karlarý” aþaðýdaki þekilde yeniden düzenlenmiþtir: 

31 Aralýk 2007 tarihi itibariyle - önceden raporlanan 234.129 

Olaðanüstü yedekler 48.695 

Kýsýtlanmamýþ yasal yedekler 203.585 

Enflasyon düzeltme farklarý 595.417 

1 Ocak 2008 tarihi itibariyle yeniden düzenlenmiþ 1.081.826 

Sermaye düzeltmesi farklarýnýn sermayeye eklenmek dýþýnda bir kullanýmý yoktur. 

Kar payý daðýtýmý 

Hisseleri ÝMKB’de iþlem gören þirketler, SPK tarafýndan getirilen temettü þartýna aþaðýdaki þekilde tabidir: 

Sermaye Piyasasý Kurulu’nun 9 Ocak 2009 tarihli kararý gereðince 2008 yýlý faaliyetlerinden elde edilen karlarýn daðýtým esaslarý ile ilgili olarak, asgari kar 

daðýtým oraný % 20 (31 Aralýk 2007: %20) olarak uygulanacaktýr. Söz konusu Kurul kararý ve SPK’nýn halka açýk þirketlerin kar daðýtým esaslarýný düzenlediði 

Seri:IV, No:27 sayýlý tebliðe göre bu daðýtýmýn þirketlerin genel kurullarýnda alacaklarý karara baðlý olarak nakit ya da temettünün sermayeye eklenmesi 

suretiyle ihraç edilecek paylarýn bedelsiz olarak ortaklara daðýtýlmasýna ya da belli oranda nakit, belli oranda bedelsiz pay daðýtýlmasý suretiyle 

gerçekleþtirilebilmesine; belirlenecek birinci temettü tutarýnýn mevcut ödenmiþ/çýkarýlmýþ sermayelerinin % 5’inden az olmasý durumunda, söz konusu 

tutarýn daðýtýlmadan ortaklýk bünyesinde býrakýlabilmesine imkan verilmiþ ancak bir önceki döneme iliþkin temettü daðýtýmýný gerçekleþtirmeden sermaye 

artýrýmý yapan ve bu nedenle paylarý "eski" ve "yeni" þeklinde ayrýlan anonim ortaklýklardan, 2008 yýlý faaliyetleri sonucunda elde ettikleri dönem karýndan 

temettü daðýtacaklarýn, hesaplayacaklarý birinci temettüyü nakden daðýtýlmalarý zorunluluðu getirilmiþtir. 

Bunun yanýnda söz konusu Kurul Kararý ile konsolide finansal tablo düzenleme yükümlülüðü bulunan iþletmelerce daðýtýlabilir karýn hesaplanmasýnda 

konsolide finansal tablolarda yer alan kar içinde görünen; baðlý ortaklýk, müþterek yönetime tabi teþebbüs ve iþtiraklerden ana ortaklýðýn konsolide 

finansal tablolarýna intikal eden, ancak genel kurullarýnca kar daðýtým kararý alýnmamýþ olanlarýn kar tutarlarýnýn dikkate alýnmamasý ve bu tutarlar 

hakkýnda finansal tablo dipnotlarýnda açýklama yapýlarak, baðýmsýz denetim raporunda ayrý bir açýklama paragrafýnda bilgi verilmesi yönündeki 

uygulamanýn iptal edilmesine; þirketlerin yasal kayýtlarýnda bulunan kaynaklarýndan karþýlanabildiði sürece, daðýtacaklarý kar tutarýný Seri:XI No:29 Tebliði 

çerçevesinde hazýrlayýp kamuya ilan edecekleri finansal tablolarýnda yer alan net dönem karlarýný dikkate alarak hesaplamalarýna imkan tanýnmasýna 

karar verilmiþtir. 

Bu kapsamda SPK düzenlemelerine göre bulunan net daðýtýlabilir kar üzerinden SPK’nýn asgari kar daðýtým zorunluluðuna iliþkin düzenlemeleri uyarýnca 

hesaplanan kar daðýtým tutarýnýn, tamamýnýn yasal kayýtlarda yer alan daðýtýlabilir kardan karþýlanabilmesi durumunda, bu tutarýn tamamý, karþýlanmamasý 

durumunda ise yasal kayýtlarda yer alan net daðýtýlabilir karýn tamamý daðýtýlacaktýr. SPK düzenlemelerine göre hazýrlanan finansal tablolarda veya yasal 

kayýtlarýn herhangi birinde dönem zararý olmasý durumunda ise kar daðýtýmý yapýlmayacaktýr.






Þirket'in yasal kayýtlarýnda bulunan geçmiþ yýl zararlarýnýn düþülmesinden sonra kalan dönem karý ve kar daðýtýmýna konu edilebilecek diðer kaynaklarýn 

toplam tutarý 2.337.103 bin YTL'dir. Bu kaynaklarýn 1.698.998 bin YTL'lik kýsmý 30 Aralýk 2003 tarih ve 5024 sayýlý kanunun 2. Maddesi kapsamýnda temettü 

olarak daðýtýlmasý halinde vergiye tabi olacak özkaynak kalemlerine iliþkin enflasyon düzeltme farklarýndan oluþmaktadýr. 

NOT 24 - SATIÞLAR VE SATIÞLARIN MALÝYETÝ 

2008 2007 

Yurtiçi satýþlar 24.697.270 17.897.502 

Yurtdýþý satýþlar 5.785.292 4.688.215 

Hizmet gelirleri 52.390 7.864 

Brüt satýþlar 30.534.952 22.593.581 

Eksi: Satýþ iskontolarý (51.474) (60.354) 

Eksi: Satýþtan iadeler (27.079) (5.280) 

Net satýþ gelirleri 30.456.399 22.527.947 

Satýlan mamül maliyeti (24.899.097) (16.211.434) 

Satýlan ticari mallar maliyeti (3.631.591) (4.502.826) 

Satýlan hizmet maliyeti (26.311) (6.495) 

Brüt kar 1.899.400 1.807.192 

Satýþlarýn Maliyeti: 

2008 2007 

Kullanýlan hammadde ve sarf malzemeleri 24.482.700 16.753.560 

Mamul ve yarý mamul stoklarýndaki deðiþimler 1.959.754 1.366.378 

Enerji giderleri 333.753 205.722 

Personel giderleri 172.073 174.965 

Amortisman ve itfa paylarý (Not 13-14) 124.716 79.849 

Takým ve Bakým giderleri 34.451 24.867 

Nakliye, daðýtým ve depolama giderleri 13.404 298 

Diðer 1.436.148 2.115.116 

Satýþlarýn Maliyeti 28.556.999 20.720.755 

NOT 25 - PAZARLAMA, SATIÞ VE DAÐITIM GÝDERLERÝ, GENEL YÖNETÝM GÝDERLERÝ 

Genel yönetim giderleri: 

2008 2007 


Vergi, resim ve harç giderleri 47.859 42.145 

Dýþarýdan saðlanan hizmetler 33.330 24.593 

Dava takip ve müþavirlik giderleri 26.528 22.668 

Ofis giderleri 20.122 28.718 

Sigorta giderleri 19.788 17.897 

Amortisman giderleri ve itfa paylarý (Not 13-14) 14.227 19.184 

Aidat giderleri 13.172 8.801 

Baðýþ ve yardýmlar 9.768 9.074 

Kira giderleri 6.882 3.930 

Seyahat ve ulaþým giderleri 5.284 4.109 

Diðer 27.162 12.241 

Toplam 380.237 349.816






Pazarlama satýþ ve daðýtým giderleri: 

2008 2007 

Nakliye ve sigorta giderleri 81.599 39.525 


Reklam, tanýtým ve promosyon giderleri 31.539 15.631 

Satýþ, teþvik ve prim giderleri 26.601 16.339 

Amortisman giderleri ve itfa paylarý (Not 13-14) 23.452 17.976 

Kira giderleri 10.221 6.130 

Ofis giderleri 9.460 5.016 

Tamir, bakým ve onarým giderleri 5.558 3.739 

Ulaþým giderleri 4.217 5.487 

Enerji giderleri 2.327 1.107 

Diðer 48.023 33.833 

Toplam 288.701 187.518 

NOT 26 - DÝÐER FAALÝYET GELÝRLERÝ/GÝDERLERÝ 

Diðer gelir ve karlar: 

2008 2007 

Komisyon gelirleri 25.421 16.702 

Servis ve kira gelirleri 17.038 7.366 

Maddi duran varlýk satýþ karlarý 14.241 3.567 

Ýþtirak satýþ karlarý (*) 5.554 - 

Sigorta ve teþvik gelirleri 3.866 920 

Nakliye gelirleri 3.204 886 

Ýþletme ve teknik yardým gelirleri 2.578 1.905 

Promosyon malzemesi satýþ gelirleri 1.927 5.150 

Kampanya gelirleri 1.525 7.132 

Ýstasyon bakým geliri 730 975 

Diðer 9.849 9.119 

85.933 53.722 

(*) 31 Aralýk 2008 tarihinde sona eren yýl itibariyle iþtirak satýþ karlarý Opet Aygaz Bulgaria EAD’nin satýþýndan kaynaklanan karlardan oluþmaktadýr. 

Diðer gider ve zararlar: 

2008 2007 

Dava karþýlýk giderleri (15.443) - 

Çalýþmayan kýsým giderleri (9.595) (18.957) 

Promosyon malzemesi giderleri (3.202) (7.377) 

Ýzin karþýlýklarý gideri (2.234) (2.583) 

Çalýþmayan kýsým amortisman ve itfa giderleri (1.600) (3.679) 

Diðer (819) (6.203) 

(32.893) (38.799)






NOT 27 - FÝNANSAL GELÝRLER/GÝDERLER, (NET) 

Finansal gelirler: 

2008 2007 

Vadeli satýþlardan kaynaklanan vade farký gelirleri 246.490 155.719 

Mevduat faiz gelirleri 140.625 148.400 

Kur farký geliri - 159.676 

Kredilerden oluþan kur farký geliri - 60.757 

Diðer 612 - 

387.727 524.552 

Finansal giderler: 

2008 2007 

Kur farký gideri (706.664) - 

Kredilerden oluþan kur farký giderleri, (net) (164.887) - 

Vadeli alýþlardan kaynaklanan vade farký giderleri (106.222) (130.769) 

Faiz giderleri (89.376) (25.491) 

Türev enstrüman giderleri (53.401) (38.410) 

Diðer (1.414) (2.343) 

(1.121.964) (197.013) 

NOT 28 - VERGÝ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERÝ 

i) Kurumlar vergisi: 

2008 2007 

Ödenecek kurumlar vergisi 100.273 270.261 

Yabancý para çevrim farklarý (596) (84) 

Eksi: Peþin ödenen vergi (229.352) (211.093) 

(Peþin ödenen kurumlar vergisi)/kurumlar vergisi karþýlýðý, (net) (*) (129.675) 59.084 

(*) 31 Aralýk 2008 tarihi itibariyle peþin ödenen kurumlar vergisi, Tüpraþ’ýn 132.415 bin YTL tutarýndaki net peþin ödenen vergisi ile Opet’in 251 bin YTL 

ve DÝTAþ’ýn 2.489 bin YTL tutarýndaki kurumlar vergisi karþýlýklarýndan oluþmaktadýr. 

Türk vergi mevzuatý, ana ortaklýk olan þirketin baðlý ortaklýklarý ve iþtiraklerini konsolide ettiði finansal tablolarý üzerinden vergi beyannamesi vermesine 

olanak tanýmamaktadýr. Bu sebeple bu konsolide finansal tablolara yansýtýlan vergi karþýlýklarý, tam konsolidasyon kapsamýna alýnan tüm þirketler için 

ayrý ayrý hesaplanmýþtýr. 

Kurumlar Vergisi Kanunu 13 Haziran 2006 tarih ve 5520 sayýlý yasa ile deðiþmiþtir. Söz konusu 5520 sayýlý yeni Kurumlar Vergisi Kanunu esasen 21 Haziran 

2006 tarihi itibariyle yürürlüðe girmekle beraber, pek çok hükmü 1 Ocak 2006 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlüðe girmiþtir. Buna göre Türkiye’de 

kurumlar vergisi oraný 2008 yýlý için %20’dir (2007: %20). Kurumlar vergisi oraný, kurumlarýn ticari kazancýna vergi yasalarý gereðince indirimi kabul 

edilmeyen giderlerin ilave edilmesi, vergi yasalarýnda yer alan istisna (iþtirak kazançlarý istisnasý, yatýrým indirimi istisnasý vb.) ve indirimlerin (ar-ge indirimi 

gibi) indirilmesi sonucu bulunacak vergi matrahýna uygulanýr. Kar daðýtýlmadýðý takdirde kurum kazancý üzerinden baþka bir vergi ödenmemektedir 

(Gelir Vergisi Kanunu Geçici 61. madde kapsamýnda yararlanýlan yatýrým indirimi istisnasý olmasý halinde yararlanýlan istisna tutarý üzerinden hesaplanýp 

ödenen %19,8 oranýndaki stopaj hariç). 

Türkiye’deki bir iþyeri ya da daimi temsilcisi aracýlýðý ile gelir elde eden dar mükellef kurumlar ile Türkiye’de yerleþik kurumlara ödenen kar paylarýndan 

(temettüler) stopaj ödenmez. Bunlarýn dýþýnda kalan kiþi ve kurumlara yapýlan temettü ödemeleri %15 oranýnda stopaja tabidir. Karýn sermayeye ilavesi 

kar daðýtýmý sayýlmaz.






Türkiye’de þirketler üçer aylýk mali karlarý üzerinden %20 oranýnda geçici vergi hesaplar ve vergilendirme dönemini izleyen ikinci ayýn 14’üncü gününe 

kadar beyan edip 17 inci günü akþamýna kadar öderler. Yýl içinde ödenen geçici vergi o yýla ait olup izleyen yýl verilecek kurumlar vergisi beyannamesi 

üzerinden hesaplanacak kurumlar vergisinden mahsup edilir. Mahsup edilen tutara raðmen ödenmiþ geçici vergi tutarý kalmýþ ise bu tutar nakden iade 

alýnabileceði gibi devlete karþý olan herhangi bir baþka mali borca da mahsup edilebilir. 

Türkiye’de ödenecek vergiler konusunda vergi otoritesi ile mutabakat saðlamak gibi bir uygulama bulunmamaktadýr. Kurumlar vergisi beyannameleri 

hesap döneminin kapandýðý ayý takip eden dördüncü ayýn 25 inci günü akþamýna kadar baðlý bulunulan vergi dairesine verilir. 

Vergi incelemesine yetkili makamlar beþ yýl zarfýnda muhasebe kayýtlarýný inceleyebilir ve hatalý iþlem tespit edilirse, yapýlacak vergi tarhiyatý nedeniyle 

vergi miktarlarý deðiþebilir. 

Türk vergi mevzuatýna göre beyanname üzerinde gösterilen mali zararlar 5 yýlý aþmamak kaydýyla dönem kurum kazancýndan indirilebilirler. Ancak, mali 

zararlar, geçmiþ yýl karlarýndan mahsup edilemez. 

Kurumlar Vergisi Kanunu’nda kurumlara yönelik birçok istisna bulunmaktadýr. Bu istisnalardan Grup’a iliþkin olanlarý aþaðýda açýklanmýþtýr: 

Kurumlarýn tam mükellefiyete tabi bir baþka kurumun sermayesine iþtirakten elde ettikleri temettü kazançlarý (yatýrým fonlarýnýn katýlma belgeleri ile 

yatýrým ortaklýklarý hisse senetlerinden elde edilen kar paylarý hariç) kurumlar vergisinden istisnadýr. 

Kurumlarýn en az iki tam yýl süreyle aktiflerinde yer alan iþtirak hisselerinin, gayrimenkullerinin, rüçhan hakký, kurucu senedi ve intifa senetleri satýþýndan 

doðan kazançlarýnýn %75’i kurumlar vergisinden istisnadýr. Ýstisnadan yararlanmak için söz konusu kazancýn pasifte bir fon hesabýnda tutulmasý ve 5 yýl 

süre ile iþletmeden çekilmemesi gerekmektedir, sermayeye ilave edilmesi mümkündür. Satýþ bedelinin satýþýn yapýldýðý yýlý izleyen ikinci takvim yýlý sonuna 

kadar tahsil edilmesi gerekmektedir. 

Yatýrým Ýndirimi Ýstisnasý 

Yatýrým Ýndirimi Ýstisnasý, 5479 sayýlý Kanun ile 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlükten kaldýrýlmýþtýr. Ancak gelir ve kurumlar 

vergisi mükelleflerinden, ilgili yýllarda vergiye tabi kazanç (matrah) oluþmamasý nedeniyle 31 Aralýk 2005 tarihi itibariyle kullanýlmayýp sonraki dönemlere 

devreden yatýrým indirimi tutarlarý ile 31 Aralýk 2005 tarihi itibariyle devam eden projelerle ilgili olarak sonraki yýllarda yapýlacak yatýrým harcamalarý 

üzerinden hak kazanýlacak yatýrým indirimi tutarlarý için 31 Aralýk 2008 tarihine kadar 3 yýllýk geçiþ dönemi tanýnmýþtýr. 

Buna göre, 

31 Aralýk 2005 tarihi itibariyle mevcut olup 2005 yýlý kazançlarýndan indirilemeyen (müdevver) yatýrým indirimi istisnasý tutarlarýný (tevkifata tabi olan 

veya %40’lýk yatýrým indirimleri), 

24 Nisan 2003 tarihinden önce yapýlan müracaat üzerine düzenlenen yatýrým teþvik belgeleri kapsamýnda 1 Ocak 2006 tarihinden önce baþlanýlan 

yatýrýmlar ile ilgili olarak bu tarihten sonra yapýlacak yatýrým harcamalarý üzerinden 31 Aralýk 2005 tarihi itibariyle yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine 

göre hesaplayacaklarý ve kullanýmý halinde %19,8 oranýnda tevkifata tabi olacak yatýrým indirimi istisnasý tutarlarýný, 

24 Nisan 2003 tarihinden sonra 193 sayýlý Gelir Vergisi Kanunu’nun kaldýrýlan 19. maddesi kapsamýnda 1 Ocak 2006 tarihinden önce baþlanýlan yatýrýmlar 

ile ilgili olarak, yatýrýmla iktisadi ve teknik bakýmdan bütünlük arz edip bu tarihten sonra yapýlan yatýrýmlar üzerinden 31 Aralýk 2005 tarihi itibariyle 

yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine göre hesaplayacaklarý %40’lýk yatýrým indirimi istisnasý tutarlarýný, 

31 Aralýk 2005 tarihinde yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine göre (vergi oranýna iliþkin hükümler dahil) sadece 2006, 2007 ve 2008 yýllarýna ait 

kazançlarýndan indirebileceklerdir. Söz konusu seçimlik hakký kullananlar ilgili yýlýn sonuna kadar seçtikleri yöntemden vazgeçemeyeceklerdir. Bu hakký 

kullanmak isteyen þirketler ilgili yýlda vergi oranlarý bakýmýndan da eski hükümlere tabi olacaklardýr. Dolayýsý ile ticari kar/zarar rakamý içinde yer alan 

yukarýda sayýlan nitelikteki kazançlar kurumlar vergisi hesabýnda dikkate alýnmýþtýr.






Kurumlar vergisi matrahýnýn tespitinde yukarýda yer alan istisnalar yanýnda ayrýca Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 8, 9 ve 10. maddeleri ile Gelir Vergisi 

Kanunu’nun 40. madde hükmünde belirtilen indirimler de dikkate alýnýr. 

Grup’un yabancý ülkelerde faaliyet gösteren þirketleri ile ilgili vergi oranlarý aþaðýda sunulmuþtur: 

Ýrlanda 

Kurumlar vergisi, kanunen kabul edilmeyen giderler, faiz gelirleri ve diðer indirimler ile ilgili düzeltmeler yapýldýktan sonra hesaplanan matrahýn %12,5’i 

oranýnda ödenir (2007: %12,5). 

Ýngiltere 

Kurumlar vergisi, kanunen kabul edilmeyen giderler, faiz gelirleri ve diðer indirimler ile ilgili düzeltmeler yapýldýktan sonra gelirin %28,5’i oranýnda ödenir 

(2007: %30). 

Singapur 

Kurumlar vergisi, kanunen kabul edilmeyen giderler, faiz gelirleri ve diðer indirimler ile ilgili düzeltmeler yapýldýktan sonra gelirin %18’i oranýnda ödenir. 

Vergi gideri: 

2008 2007 

Cari vergi gideri (100.273) (270.261) 

Ertelenmiþ vergi gideri (9.642) (37.583) 

(109.915) (307.844) 

Vergi ve ana ortaklýk dýþý kar öncesi dönem karýnýn hesaplanan kurumlar vergisi tutarý ile mutabakatý aþaðýda sunulmuþtur: 

2008 2007 

Vergi ve ana ortaklýk dýþý kar öncesi dönem karý 549.265 1.612.320 

Beklenen vergi gideri (%20) (109.853) (322.464) 

Yurtdýþý müþterek yönetime tabi ortaklýklarýn vergi oraný farklýlýðý etkileri 912 36 

Ýndirim ve istisnalar 448 16.814 

Kanunen kabul edilmeyen giderler (1.422) (2.230) 

(109.915) (307.844) 

Toplam vergi gideri 

ii) Ertelenmiþ vergiler 

Grup, ertelenen gelir vergisi varlýk ve yükümlülüklerini konsolide bilanço kalemlerinin SPK Finansal Raporlama Standartlarý ve Vergi Usul Kanunu arasýndaki 

farklý deðerlendirmelerin sonucunda ortaya çýkan geçici farklarýn etkilerini dikkate alarak hesaplamaktadýr. 

Türkiye’de faaliyet gösteren þirketler için ileriki dönemlerde gerçekleþecek geçici farklar üzerinden yükümlülük metoduna göre hesaplanan ertelenmiþ 

vergi varlýklarý ve yükümlülükleri hesaplamasýnda uygulanacak oran %20’dir (2007: %20). 

31 Aralýk 2008 ve 2007 tarihleri itibariyle ertelenmiþ vergiye konu olan birikmiþ geçici farklar ve ertelenmiþ vergi varlýklarý ve yükümlülüklerinin etkileri, 

konsolide bilanço tarihi itibariyle yasanmýþ vergi oranlarý kullanýlarak aþaðýda özetlenmiþtir:






Birikmiþ 

geçici farklar 

Ertelenmiþ vergi 

(yükümlülüðü)/varlýðý 

2008 2007 2008 2007 

Maddi ve maddi olmayan duran varlýklarýn kayýtlý deðerleri 

ile vergi matrahlarý arasýndaki fark 1.084.205 963.605 (216.841) (192.721) 

Türev finansal araçlarýn makul deðer farký 62 - (12) - 

Peþin ödenen istasyon kiralarý makul deðer farký 15.620 18.446 (3.124) (3.689) 

Finansal varlýklar makul deðer farký 29.294 12.646 (1.465) (632) 

Diðer 1.755 - (351) - 

Ertelenmiþ vergi yükümlülüðü (221.793) (197.042) 

Kýdem tazminatý ve kýdeme teþvik primi karþýlýðý 98.759 102.357 19.772 20.470 

Stok deðer düþüklüðü karþýlýðý 69.411 1.330 13.882 266 

Dava karþýlýklarý 50.267 39.146 10.053 7.829 

Yedek parça ve malzeme stoklarý için deðer düþüklüðü karþýlýðý 45.220 48.084 9.044 9.617 

Kullanýlmamýþ izin ücretleri karþýlýðý 17.950 15.716 3.590 3.143 

Ýndirilebilir mali zararlar 23.497 - 4.699 - 

Ertelenmiþ finansal gelirler, (net) 9.851 15.413 1.969 3.083 

Þüpheli alacak karþýlýðý 6.228 1.011 1.246 222 

Diðer borç karþýlýklarý 2.416 1.874 485 375 

Personele ödenecek yükümlülükler karþýlýðý - 9.240 - 1.848 

Türev finansal araçlar makul deðer farký - 1.214 - 243 

Kullanýlabilecek yatýrým indirimi - 17.346 - 1.769 

Diðer - 8.085 - 1.599 

Ertelenmiþ vergi varlýklarý 64.740 50.464 

Ertelenmiþ vergi yükümlülüðü - net (157.053) (146.578) 

Ertelenmiþ vergi hareket tablosu aþaðýda belirtilmiþtir: 

Ertelenmiþ vergi yükümlülüðü, net 

2008 2007 

1 Ocak 146.578 108.363 

Cari dönem ertelenmiþ vergi gideri 9.642 37.583 

Finansal varlýklar deðer artýþ fonu 833 632 

31 Aralýk 157.053 146.578 

NOT 29 - SATIÞ AMACIYLA ELDE TUTULAN VARLIK GRUPLARI 

31 Aralýk 2008 tarihinde sona eren yýl içerisinde Grup'un müþterek yönetime tabi ortaklýklarýndan deniz akaryakýt satýþlarý iþ kolunda faaliyet gösteren 

TBS Denizcilik ve Petrol Ürünleri Dýþ Ticaret A.þ. (“TBS”) ile Bulgaristan'da petrol daðýtým iþ kolunda faaliyet gösteren Opet-Aygaz BV’nin baðlý ortaklýðý 

Opet Aygaz Bulgaria EAD þirketlerinin satýlmasýna karar vermiþ ve Opet-Aygaz Bulgaria EAD 2008 yýlý içerisinde satýlmýþtýr. TBS’e ait varlýk ve bunlara iliþkin 

yükümlülükler ise bilanço tarihi itibariyle bilançoda satýlmak üzere elde tutulan varlýk ve yükümlülük gruplarý olarak sýnýflandýrýlmýþtýr. Grup yönetimi 

TBS’in satýþ iþleminin 2009 yýlý içerisinde sonlanmasýný beklemektedir.






a) Satýþ amacýyla elde tutulan varlýk ve yükümlülükler 

2008 2007 

Satýþ amaçlý elde tutulan varlýklar 25.599 - 

Satýþ amaçlý elde tutulan varlýklara iliþkin yükümlülükler 21.888 - 

Satýþ amaçlý elde tutulan varlýk ve yükümlülük gruplarýnýn özet bilgileri aþaðýdaki gibidir: 

i) Satýþ amacýyla elde tutulan varlýk gruplarý 

2008 

Hazýr deðerler 119 

Ticari alacaklar ve iliþkili taraflardan alacaklar (net) 5.863 

Stoklar (net) 86 

Maddi duran varlýklar (net) 14 

Ertelenmiþ vergi varlýðý 606 

Diðer varlýklar 18.911 

25.599 

ii) Satýþ amacýyla elde tutulan varlýklara iliþkin yükümlülükler 

2008 

Finansal borçlar (net) 605 

Ticari borçlar ve iliþkili taraflara borçlar (net) 2.208 

Kýdem tazminatý karþýlýðý 3 

Diðer yükümlülükler 19.072 

21.888 

NOT 30 - HÝSSE BAÞINA KAZANÇ 

2008 2007 

Net dönem karý 432.222 1.298.039 

Beheri 1 Ykr nominal deðerli hisse senetlerinin aðýrlýklý ortalama adedi 25.041.920.000 25.041.920.000 

Toplam Ykr cinsinden hisse baþýna esas ve nispi kazanç 1,73 5,18 

NOT 31 - ÝLÝÞKÝLÝ TARAF AÇIKLAMALARI 

a) Mevduatlar: 

2008 2007 

Yapý ve Kredi Bankasý A.Þ. 451.114 603.962 

451.114 603.962 

b) Alacaklar: 

2008 2007 

Opet Petrolcülük A.Þ. 46.258 58.700 

Aygaz A.Þ. 5.115 - 

Akpa Dayanýklý Tüketim LPG ve Akaryakýt Ürünleri Pazarlama A.Þ. 1.110 1.998 

Diðer 4.561 3.150 

Toplam 57.044 63.848






c) Borçlar: 

2008 2007 

Taný Pazarlama ve Ýletiþim Hizmetleri A.Þ. 12.255 324 

RMK Marine Gemi Yapým San. ve Deniz Taþ. Ýþl. A.Þ. 5.773 - 

Koç Holding A.Þ. 5.178 267 

Ram Sigorta Aracýlýk Hizmetleri A.Þ. 4.640 846 

Zer Merkezi Hizmetler ve Ticaret A.Þ. 3.689 2.382 

Opet Petrolcülük 2.102 - 

Koç Sistem Bilgi ve Ýletiþim A.Þ. 1.170 1.291 

Palmira Turizm Ticaret A.Þ. 101 867 

Aygaz A.Þ. - 2.058 

Diðer 6.778 5.295 

Kýsa vadeli ticari borçlar 41.686 13.330 


Kýsa vadeli finansal borçlar 9.237 8.735 


Uzun vadeli finansal borçlar 9.237 17.470 

Ýliþkili taraflara finansal borçlar Opet’in Koç Holding A.Þ.’den almýþ olduðu 30.540 bin ABD dolarý (2007: 56.250 bin ABD dolarý) karþýlýðý 46.186 bin YTL’lik 

(2007: 65.514 bin YTL) (Tüpraþ etkin ortaklýk oraný ile 18.474 bin YTL (2007: 26.205 bin YTL) krediyi ifade etmektedir (Not 7). 

Söz konusu kredinin faiz oraný 6 aylýk Libor+%1,7 olup, vade analizi aþaðýdaki gibidir: 

2008 2007 

2008 - 8.735 

2009 9.237 8.735 

2010 9.237 8.735 

18.474 26.205 

d) Verilen maddi duran varlýk avanslarý: 

2008 2007 

RMK Gemi Yapým Sanayi A.Þ. 29.233 22.532 

Ark Ýnþaat 7.438 7.396 

36.671 29.928 

e) Banka kredileri: 

2008 2007 

Yapý ve Kredi Bankasý A.Þ. - 1.931 

- 1.931 

f) Ürün ve hizmet satýþlarý: 

2008 2007 

Opet Petrolcülük A.Þ. 1.238.249 864.130 

Aygaz A.Þ. 245.190 182.798 

TBS Denizcilik ve Petrol Ürünleri Ticaret A.Þ. 80.857 - 

Akpa Dayanýklý Tüketim LPG ve Akaryakýt Tüketim Mallarý A.Þ. 21.685 19.157 

Mogaz Petrol Gazlarý A.Þ. 7.866 6.335 

Diðer 24.598 18.217 

1.618.445 1.090.637






g) Mal ve hizmet alýmlarý: 

2008 2007 

Opet Trade Ireland 180.330 111.993 

Aygaz A.Þ. 131.836 176.203 

Ram Sigorta Aracýlýk Hizmetleri A.Þ. 32.736 20.649 

Zer Merkezi Hizmetler ve Ticaret A.Þ. 26.627 18.511 

Opet Petrolcülük A.Þ. 21.579 13.450 


Koç Sistem Bilgi ve Ýletiþim A.Þ. 7.702 5.607 

Palmira Turizm Ticaret A.Þ. 3.425 5.577 

Taný Pazarlama ve Ýletiþim Hizmetleri A.Þ. 1.732 2.631 

Diðer 19.665 41.490 

433.659 402.219 

h) Vadeli mevduat faiz gelirleri: 

2008 2007 

Yapý ve Kredi Bankasý A.Þ. 64.239 78.710 

64.239 78.710 

i) Maddi duran varlýk alýmlarý: 

2008 2007 

RMK Gemi Yapým Sanayi A.Þ. 58.815 22.532 

Ark Ýnþaat Sanayi ve Tic. A.Þ. 16.478 - 

Entek Elektrik Üretimi A.Þ. - 7.396 

Diðer 3.196 - 

78.489 29.928 

j) Yönetim kurulu üyeleri ve kilit yöneticilere saðlanan faydalar: 

2008 2007 

Kýsa vadeli faydalar 23.167 20.331 

Uzun vadeli faydalar 20 17 

23.187 20.348 

Grup, kilit yönetici personel olarak, Grup’un faaliyetlerini planlama, yönetme ve kontrol etme yetki ve sorumluluklarýna haiz olmalarýndan dolayý, genel 

müdür ve genel müdür yardýmcýlarýný bu kapsamda deðerlendirmekte olup 2007 yýlýna iliþkin yönetim kurulu ve kilit yöneticilere saðlanan faydalar tutarý 

bu kapsamda yeniden düzenlenmiþtir. 

31 Aralýk 2008 ve 2007 tarihlerinde sona eren yýllar itibariyle yönetim kurulu üyeleri ve kilit yöneticilere saðlanan faydalar, ücret, prim, SSK ve Koç Holding 

Emeklilik Vakfý iþveren hisselerini ve yönetim kurulu huzur haklarýný içermektedir. 

k) Yapýlan baðýþlar: 

2008 2007 

Rahmi M.Koç Müzesi 4.381 373 

Vehbi Koç Vakfý 602 6.240 

4.983 6.613






l) Ýliþkili taraflara ödenen finansman giderleri: 

2008 2007 

Mogaz 288 304 

Demir Export 242 242 

Diðer 286 190 

816 736 

NOT 32 - FÝNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RÝSKLERÝN NÝTELÝÐÝ VE DÜZEYÝ 

Grup faaliyetlerinden dolayý, borç ve sermaye piyasasý fiyatlarý, döviz kurlarý ve faiz oranlarýndaki deðiþimlerin etkileri dahil çeþitli finansal risklere maruz 

kalmaktadýr. Grup’un risk yönetim programý, mali piyasalarýn öngörülemezliðine odaklanmakta olup Grup’un mali performansý üzerindeki potansiyel 

olumsuz etkilerin en aza indirgenmesini amaçlamýþtýr. 

Risk yönetimi, Yönetim Kurulu tarafýndan onaylanan politikalar çerçevesinde uygulanmaktadýr. 

(a) Likidite riski: 

Mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin fonlanabilme riski, yeterli sayýda ve yüksek kalitedeki kredi saðlayýcýlarýnýn eriþilebilirliðinin sürekli 

kýlýnmasý suretiyle yönetilmektedir. 

Ýhtiyatlý likidite riski yönetimi, yeterli miktarda nakit ve menkul kýymet saðlamak, yeterli kredi imkanlarý yoluyla fonlamayý mümkün kýlmak ve açýk 

pozisyonu kapatabilme imkanýndan oluþmaktadýr. 

Aþaðýdaki tablo Grup’un bilanço tarihi itibariyle kalan vadelerine göre bilanço içi finansal yükümlülükleri için ödeyeceði nakit çýkýþlarýný göstermektedir. 

Tabloda gösterilen tutarlar sözleþmeye dayalý indirgenmemiþ nakit akým tutarlarý olup, Grup, likidite yönetimini beklenen indirgenmemiþ nakit akýmlarýný 

dikkate alarak yapmaktadýr. 

Türev olmayan finansal yükümlülükler (1): 

Nakit 

Defter çýkýþlarý 3 aydan 3 - 12 1 - 5 5 yýldan 

31 Aralýk 2008 deðeri toplamý kýsa ay yýl uzun 

Finansal borçlar 1.773.063 1.941.259 179.883 1.201.019 429.508 130.849 

Diðer finansal borçlar 18.474 20.410 - 9.882 10.528 

Ticari borçlar 1.566.701 1.567.246 1.565.081 - 2.165 - 

Satým amaçlý elde tutulan varlýklara iliþkin yükümlülükler 21.888 21.888 21.888 - - - 

Diðer yükümlülükler 1.341.517 1.341.517 1.132.963 - 208.554 - 

Nakit 



Finansal borçlar 695.523 776.267 64.031 210.991 346.094 155.151 

Diðer finansal borçlar 26.205 28.695 - 10.230 18.465 - 

Ticari borçlar 2.491.756 2.498.246 2.497.978 - 268 - 

Diðer yükümlülükler 1.320.662 1.320.662 1.178.689 - 141.973 - 

(1) Vade analizleri sadece finansal yükümlülüklere uygulanmýþtýr. 

Nakit çýkýþlarý, satýþlardan elde edilecek nakit giriþleri ve gerekli görüldüðü takdirde finansman yoluyla karþýlanacaktýr.






Aþaðýdaki tablo Grup’un bilanço tarihi itibariyle kalan vadelerine göre türev finansal varlýk ve yükümlülükleri için kabul edeceði/ödeyeceði nakit 

giriþ/çýkýþlarýný göstermektedir. Tabloda gösterilen tutarlar sözleþmede gösterilen indirgenmemiþ nakit akým tutarlarý olup, Grup, likidite yönetimini 

beklenen indirgenmemiþ nakit akýmlarýný dikkate alarak yapmaktadýr. 

Türev finansal yükümlülükler: 

Nakit 

Defter giriþleri 3 aydan 3 - 12 1 - 5 5 yýldan 


Türev nakit giriþleri, (net) 2.348 2.348 2.348 - - - 

Nakit 



Türev nakit çýkýþlarý, (net) (6.244) (6.244) (6.244) - - - 

(b) Kredi riski: 

Grup, vadeli satýþlarýndan kaynaklanan ticari alacaklarý ve bankalarda tutulan mevduatlarý dolayýsýyla kredi riskine maruz kalmaktadýr. Grup yönetimi 

müþterilerden alacaklarý ile ilgili kredi riskini her bir müþteri için ayrý ayrý olmak kaydýyla kredi limitleri belirleyerek ve gerektiði takdirde teminat alarak 

riskli gördüðü müþterilerine ise sadece nakit tahsilat yoluyla satýþ yaparak azaltmaktadýr. Grup’un tahsilat riski esas olarak ticari alacaklarýndan 

doðabilmektedir. Ticari alacaklar, Grup yönetimince geçmiþ tecrübeler ve cari ekonomik durum göz önüne alýnarak deðerlendirilmekte ve uygun miktarda 

þüpheli alacak karþýlýðý ayrýldýktan sonra konsolide bilançoda net olarak gösterilmektedir. 

Tüpraþ’ýn müþterilerinin büyük bölümü finansal açýdan kuvvetli akaryakýt daðýtým þirketleri ya da devlet kuruluþlarýndan oluþmaktadýr. Opet’in ise 

müþterilerinin önemli bir bölümünü oluþturan yurt içi bayileri üzerinde etkin kontrol sistemi bulunmaktadýr. 31 Aralýk 2008 ve 2007 tarihleri itibariyle 

Grup’un satýþ yaptýðý en büyük 5 müþterisinden olan alacaklarýnýn toplam ticari alacaklar içerisindeki payý sýrasýyla % 26 ve % 37’dir. Bununla birlikte, 

Grup’un yýllara göre tahsil edilemeyen alacak tutarýna bakýldýðýnda ve yukarýdaki sebepler dikkate alýndýðýnda, Grup yönetimi ticari alacaklarýndan oluþan 

kredi riskinin düþük olduðu görüþündedir. Grup finansal varlýklarýn yönetiminde de ayný kredi riski yönetimi prensipleri ile hareket etmektedir. Yatýrýmlar, 

likiditesi en yüksek enstrümanlara yapýlmakta ve iþlemin yapýldýðý kuruluþlar finansal açýdan güçlü bankalar arasýndan seçilmektedir. Grup, bugüne kadar 

tahsil edilemeyen, vadesi geçen, koþullarý yeniden görüþülen herhangi bir banka mevduatý bulunmadýðýndan banka mevduatlarý ile ilgili herhangi bir 

kredi riskinin olmadýðýný düþünmektedir. 

Grup’un 31 Aralýk 2008 ve 2007 tarihleri itibariyle finansal araç türleri itibariyle maruz kaldýðý kredi riskleri aþaðýda belirtilmiþtir: 

Alacaklar 

Türev araçlar 

Ticari alacaklar Diðer alacaklar 

Ýliþkili Diðer 

31 Aralýk 2008 taraf taraf 

Maruz kalýnan azami kredi riski (*) 57.044 1.019.062 18.945 2.348 

- Azami riskin teminat vb. ile güvence altýna alýnmýþ kýsmý - 622.063 - - 

A. Vadesi geçmemiþ veya deðer düþüklüðüne uðramamýþ (**) 57.044 518.947 18.945 2.348 

B. Koþullarý yeniden görüþülmüþ bulunan, aksi - - 

takdirde vadesi geçmiþ veya deðer düþüklüðüne uðramýþ sayýlacak (**) - 6.412 - - 

- Teminat vb. ile güvence altýna alýnmýþ kýsmý (A+B) - 335.610 - - 

C. Vadesi geçmiþ ancak deðer düþüklüðüne uðramamýþ (***) - 493.703 - - 

- Teminat vb. ile güvence altýna alýnmýþ kýsmý - 283.774 - - 

D. Deðer düþüklüðüne uðramýþ - - 

- Vadesi geçmiþ (brüt defter deðeri) - 12.306 752 - 

- Deðer düþüklüðü (-) - (12.306) (752) - 

- Teminat vb. ile güvence altýna alýnmýþ kýsmý - 2.679 - -






(*) Bu alan tabloda yer alan A,B,C ve D satýrlarýnýn toplamýný ifade etmektedir. Söz konusu tutarýn belirlenmesinde, alýnan teminatlar gibi, kredi 

güvenilirliðinde artýþ saðlayan unsurlar dikkate alýnmamýþtýr. 

(**) 31 Aralýk 2008 itibariyle vadesi geçmemiþ veya deðer düþüklüðüne uðramamýþ ve koþullarý yeniden görüþülmüþ bulunan ticari alacaklarýn kredi 

kalitesine iliþkin açýklamalar Not 8’de belirtilmiþtir. 

(***) 31 Aralýk 2008 tarihi itibariyle vadesi geçmiþ ancak deðer düþüklüðüne uðramamýþ varlýklarýn yaþlandýrmasýna iliþkin açýklamalar Not 8’de belirtilmiþtir. 

Alacaklar 

Türev araçlar 

Ticari alacaklar Diðer alacaklar 

Ýliþkili Diðer 

31 Aralýk 2007 taraf taraf 

Maruz kalýnan azami kredi riski (*) 63.848 1.716.882 14.796 - 

- Azami riskin teminat vb. ile güvence altýna alýnmýþ kýsmý - 439.773 - - 

A. Vadesi geçmemiþ veya deðer düþüklüðüne uðramamýþ (**) 63.848 1.419.938 14.796 - 

B. Koþullarý yeniden görüþülmüþ bulunan, aksi takdirde vadesi geçmiþ 

veya deðer düþüklüðüne uðramýþ sayýlacak (**) - 296.944 - - 

- Teminat vb. ile güvence altýna alýnmýþ kýsmý (A+B) - 407.285 - - 

C. Vadesi geçmiþ ancak deðer düþüklüðüne uðramamýþ (***) 


D. Deðer düþüklüðüne uðramýþ 

- Vadesi geçmiþ (brüt defter deðeri) - 9.800 813 - 

- Deðer düþüklüðü (-) - (9.800) (813) - 


Grup yukarýda belirtilen finansal varlýklarýn deðer düþüklüðü testleri sýrasýnda tahsil edilmesi gereken tutarlarýn tahsil edilemeyecek olduðunu gösteren 

etkenlerin varlýðýný göz önünde bulundurmuþtur. 

(c) Piyasa riski: 

Þirket emtia fiyatý, döviz kuru ve faiz haddi risklerini piyasa riskinin en önemli unsurlarý olarak görmektedir. Döviz kuru ve faiz haddi riskleri portföy ve 

ürün bazýnda ayrý ayrý deðerlendirilmektedir. 

Emtia fiyat riski 

Tüpraþ, üretimde kullanmak üzere edindiði ham petrol stoklarý ile ilgili olarak petrol fiyatlarýndaki dalgalanmalarýn etkilerine maruz kalmaktadýr. Þirket 

yönetimi söz konusu riskin bertaraf edilmesi için elde bulundurduðu stok miktarlarýný düzenli olarak gözden geçirmektedir. 

Tüpraþ’ýn ürün satýþ fiyatlarý ise, 5015 sayýlý Petrol Piyasasý Kanununda tanýmlandýðý üzere “ en yakýn eriþilebilir dünya serbest piyasa oluþumu” olan, 

Akdeniz ürün fiyatlarý ve, ABD Dolarý satýþ kuru takip edilerek belirlenmektedir. Yasal taným çerçevesinde Akdeniz piyasasýndaki petrol ürünleri fiyatlarýnda 

oluþan deðiþiklikler ve ABD Dolarý kurundaki deðiþim þirket yönetimi tarafýndan günlük olarak deðerlendirilmekte ve bu iki faktöre göre oluþturulan yeni 

fiyat, yürürlükteki satýþ fiyatlarýndan anlamlý bir þekilde yukarý ya da aþaðý yönde farklýlýk gösterdiðinde ürün satýþ fiyatlarý güncellenmektedir. 

Faiz haddi riski 

Grup, faiz hadlerindeki deðiþmelerin faiz getiren varlýk ve yükümlülükler üzerindeki etkisinden dolayý faiz haddi riskine maruz kalmaktadýr. Söz konusu 

faiz haddi riski, faiz haddi duyarlýlýðý olan varlýk ve yükümlülüklerin dengelenmesi suretiyle yönetilmektedir.






31 Aralýk 2008 ve 2007 tarihleri itibariyle Grup’un faiz pozisyonu tablosu aþaðýdaki belirtilmiþtir: 

2008 2007 

Sabit faizli finansal araçlar 

Finansal yükümlülükler 

- ABD Dolarý 251.425 248.748 

- YTL 899.080 4.350 

- Avro - 8.113 

2008 2007 

Deðiþken faizli finansal araçlar 

Finansal yükümlülükler 

- ABD Dolarý 510.773 328.518 

- Avro 111.785 105.794 

31 Aralýk 2008 tarihinde YTL para birimi cinsinden olan banka kredileri için faiz oraný 500 baz puan (%5) yüksek/düþük olsaydý ve diðer tüm deðiþkenler 

sabit kalsaydý, vergi ve ana ortaklýk dýþý paylar öncesi kar 8.531 bin YTL daha düþük/yüksek olacaktý (31 Aralýk 2007: Yoktur). Aralýk 2008 tarihinde ABD 

Dolarý para birimi cinsinden olan banka kredileri için faiz oraný 100 baz puan (%1) yüksek/düþük olsaydý ve diðer tüm deðiþkenler sabit kalsaydý, vergi 

ve ana ortaklýk dýþý paylar öncesi kar 2.363 bin YTL daha düþük/yüksek olacaktý (31 Aralýk 2007: 1.632 bin YTL). 31 Aralýk 2008 tarihinde Avro para birimi 

cinsinden olan banka kredileri için faiz oraný 100 baz puan (%1) yüksek/düþük olsaydý ve diðer tüm deðiþkenler sabit kalsaydý, vergi ve ana ortaklýk dýþý 

paylar öncesi kar 414 bin YTL daha düþük/yüksek olacaktý (31 Aralýk 2007: 300 bin YTL). 

Beklenen yeniden fiyatlandýrma ve vade tarihleri, alýnan krediler dýþýndaki finansal varlýk ve yükümlülükler için sözleþme vade tarihlerinden farklý 

olmadýðýndan ek bir tablo ile sunulmamýþtýr. 31 Aralýk 2008 ve 2007 tarihleri itibariyle banka kredilerinin yeniden fiyatlandýrma tarihlerine göre vade 

analizleri Not 7’de sunulmuþtur. 

Döviz kuru riski 

Grup, döviz cinsinden yaptýðý operasyonlarý nedeniyle döviz kuru riskine maruz kalmaktadýr. Söz konusu döviz kuru riski, döviz pozisyonunun analiz 

edilmesi ile takip edilmektedir. Ek olarak Grup’un Opet iktisabýndan kaynaklanan þerefiyenin deðer düþüklüðü testi sýrasýnda kullanýlan satýþ maliyetleri 

düþülmüþ gerçeðe uygun deðer tespiti sýrasýnda ABD Dolarý cinsinden bulunan deðer bilanço tarihi kuru ile YTL’ye çevrilmek suretiyle dikkate alýnmýþtýr. 

Bu nedenle, söz konusu gerçeðe uygun deðer modeli döviz piyasasýnda yaþanan dalgalanmalardan etkilenmektedir. Döviz deðiþimlerine duyarlýlýk analizi 

ile ilgili açýklamalar Not 15’te belirtilmiþtir. 

Grup’un net finansal yükümlülükleri, esas olarak yurt dýþýndan hammadde ithalatý ve ihracat satýþlarý sebebiyle yabancý para çevrim riskine maruzdur. 

Grup, söz konusu yabancý para finansal yükümlülüklerden ötürü ortaya çýkan kur riskini, yukarýda (c) Piyasa riski - Emtia fiyat riski bölümünde belirtildiði 

üzere ürün satýþ fiyatlarýna döviz kuru deðiþimlerini yansýtmak suretiyle sýnýrlandýrmaktadýr . 

Aþaðýdaki tablo 31 Aralýk 2008 ve 2007 tarihleri itibariyle Grup’un yabancý para pozisyonu riskini özetlemektedir. Grup tarafýndan tutulan yabancý para 

varlýklarýn ve borçlarýn kayýtlý tutarlarý yabancý para cinslerine göre aþaðýdaki gibidir: 

2008 2007 

Varlýklar 983.137 594.686 

Yükümlülükler (2.236.266) (2.995.278) 

Net bilanço yabancý para pozisyonu (1.253.129) (2.400.592) 

Türev araçlar net yabancý para pozisyonu 22.031 234.760 

Net yabancý para pozisyonu (1.231.098) (2.165.832)






Varlýklar: 

2008 

Orijinal Bakiyeler 

Toplam ABD Ýngiliz 

YTL Karþýlýðý Dolarý Avro Sterlini Diðer 

Nakit ve nakit benzeri deðerler 901.264 576.581 13.684 3 - 

Ticari alacaklar 54.884 36.173 84 - - 

Diðer dönen varlýklar 11.526 5.013 1.833 9 - 

Dönen varlýklar 967.674 617.767 15.601 12 - 

Diðer duran varlýklar 15.463 5.479 3.353 - - 

Duran varlýklar 15.463 5.479 3.353 - - 

Toplam varlýklar 983.137 623.246 18.954 12 

Kýsa vadeli finansal borçlar 268.817 177.754 - - - 

Faiz gider tahakkuklarý 15.362 9.111 740 - - 

Uzun vadeli finansal borçlarýn kýsa vadeli kýsýmlarý (net) 86.028 47.167 6.865 - - 

Ýliþkili taraflara finansal borçlar 9.237 6.108 - - - 

Ticari borçlar (net) 1.339.150 850.933 24.175 242 - 

Diðer yükümlülükler 2.163 26 992 - - 

Diðer borç karþýlýklarý 18.841 12.458 - - - 

Kýsa vadeli yükümlülükler 1.739.598 1.103.557 32.772 242 - 

Uzun vadeli ticari borçlar 2.165 1.432 - - - 

Uzun vadeli finansal borçlar 485.266 257.751 44.595 - - 

Ýliþkili taraflara uzun vadeli finansal borçlar 9.237 6.108 - - - 

Uzun vadeli yükümlülükler 496.668 265.291 44.595 - - 

Toplam yükümlülükler 2.236.266 1.368.848 77.367 242 - 

Net bilanço yabancý para pozisyonu (1.253.129) (745.602) (58.413) (230) - 

Bilanço dýþý türev araçlarýn net varlýk/(yükümülük) pozisyonu (A-B) 22.031 14.568 - - - 

A. Aktif karakterli bilanço dýþý döviz cinsinden türev ürünlerin toplam tutarý 22.031 14.568 - - - 

B. Pasif karakterli bilanço dýþý döviz cinsinden türev ürünlerin toplam tutarý - - - - - 

Net yabancý para pozisyonu (1.231.098) (731.034) (58.413) (230) - 

Ýhracat 5.785.292 4.577.074 - - - 

Ýthalat 23.420.861 18.677.121 13.737 - - 

Döviz hedge’i amaçlý finansal araçlarýn toplam gerçeðe uygun deðeri - - - - - 

Döviz varlýklarýnýn hedge edilen kýsmýnýn tutarý - - - - - 

Döviz yükümlülüklerinin hedge edilen tutarý - - - - -






Varlýklar: 

2007 

Orijinal Bakiyeler 

Toplam ABD Ýngiliz 

YTL Karþýlýðý Dolarý Avro Sterlini Diðer 

Nakit ve nakit benzeri deðerler 285.041 244.689 29 1 - 

Ticari alacaklar 308.946 263.669 1.082 - - 

Diðer dönen varlýklar 5 - 3 - - 

Dönen varlýklar 593.992 508.358 1.114 1 - 

Uzun vadeli ticari alacaklar 694 596 - - - 

Duran varlýklar 694 596 - - - 

Toplam varlýklar 594.686 508.954 1.114 1 

Kýsa vadeli finansal borçlar 141.502 119.535 1.333 - - 


Faiz gider tahakkuklarý 10.757 7.782 990 - - 

Uzun vadeli finansal borçlarýn kýsa vadeli kýsýmlarý (net) 101.381 73.051 9.530 - - 

Diðer yükümlülükler 3 - 2 - - 

Ticari borçlar (net) 2.252.926 1.925.286 5.926 167 122 

Alýnan avanslar 127 109 - - - 

Diðer borç karþýlýklarý 16.469 14.140 - - 

Kýsa vadeli yükümlülükler 2.531.540 2.147.094 17.781 167 122 

Uzun vadeli ticari borçlar - - - - - 

Uzun vadeli finansal borçlar 437.533 295.267 54.751 - - 


Uzun vadeli yükümlülükler 463.738 317.767 54.751 - - 

Toplam yükümlülükler 2.995.278 2.464.861 72.532 167 122 

Net bilanço yabancý para pozisyonu (2.400.592) (1.955.907) (71.418) (166) (122) 

Bilanço dýþý türev araçlarýn net varlýk/(yükümülük) pozisyonu (A-B) 234.760 201.562 - - - 

A. Aktif karakterli bilanço dýþý döviz cinsinden türev ürünlerin toplam tutarý 234.760 201.562 - - - 

B. Pasif karakterli bilanço dýþý döviz cinsinden türev ürünlerin toplam tutarý - - - - - 

Net yabancý para pozisyonu (2.165.832) (1.754.345) (71.418) (166) (122) 

Ýhracat 4.688.215 3.415.970 - - - 

Ýthalat 17.420.100 13.540.658 - - - 

Döviz hedge’i amaçlý finansal araçlarýn toplam gerçeðe uygun deðeri - - - - - 

Döviz varlýklarýnýn hedge edilen kýsmýnýn tutarý - - - - - 

Döviz yükümlülüklerinin hedge edilen tutarý - - - - -






Grup, net yabancý para finansal yükümlülüklerden ötürü ortaya çýkan kur riskini, ürün satýþ fiyatlarýna döviz kuru deðiþimlerini yansýtmak suretiyle 

sýnýrlandýrmaktadýr. 31 Aralýk 2008 tarihi itibariyle Grup’un sahip olduðu toplam ham petrol ve petrol ürünü stoklarý tutarý 1.130.893 bin YTL (31 Aralýk 

2007: 1.995.283 bin YTL)’dir (Not 10). 

Aþaðýdaki tabloda 31 Aralýk 2008 ve 2007'de sona eren yýllarda Grup’un bilançosundaki net döviz pozisyonunun döviz kurlarýndaki deðiþimlerle ulaþacaðý 

durumlar özetlenmiþtir. 

2008 2007 

Deðer Deðer Deðer Deðer 

kazanmasý kaybetmesi kazanmasý kaybetmesi 

ABD Dolarý kurunun % 10 deðiþmesi halinde: 

ABD Dolarý Net Etki (112.757) 112.757 (227.805) 227.805 

Avro kurunun % 10 deðiþmesi halinde: 

Avro Net Etki (12.500) 12.500 (12.214) 12.214 

Sermaye riski yönetimi 

Sermaye’yi yönetirken Grup’un hedefleri, ortaklarýna getiri, diðer hissedarlara fayda saðlamak için Grup’un faaliyetlerinin devamýný saðlayabilmek ve 

sermaye maliyetini azaltmak amacýyla en uygun sermaye yapýsýný sürdürmektir. 

Grup, sermaye yönetimini borç/sermaye oranýný kullanarak izler. Bu oran, net borcun toplam sermayeye bölünmesiyle bulunur. Net borç, nakit ve nakit 

benzeri deðerlerin toplam borç tutarýndan (konsolide bilançoda gösterildiði gibi kredileri, ticari, iliþkili taraflara borçlarý ve diðer borçlarý içerir) düþülmesiyle 

hesaplanýr. Toplam sermaye, konsolide bilançoda gösterildiði gibi özkaynak ile net borcun toplanmasýyla hesaplanýr. 

Finansal araçlarýn makul deðeri 

Makul bedel, bir finansal enstrümanýn zorunlu bir satýþ veya tasfiye iþlemi dýþýnda gönüllü taraflar arasýndaki bir cari iþlemde el deðiþtirebileceði tutar 

olup, eðer varsa, oluþan bir piyasa fiyatý ile en iyi þekilde belirlenir. 

Finansal enstrümanlarýn tahmini makul bedelleri, Grup tarafýndan mevcut piyasa bilgileri ve uygun deðerleme metotlarý kullanýlarak tespit edilmiþtir. 

Ancak, makul bedel tahmininde ve piyasa verilerinin yorumlanmasýnda tahminler kullanýlýr. Buna göre, burada sunulan tahminler, Grup’un bir güncel 

piyasa iþleminde elde edebileceði tutarlarý göstermeyebilir. 

Aþaðýdaki yöntem ve varsayýmlar, makul deðeri belirlenebilen finansal enstrümanlarýn makul deðerinin tahmininde kullanýlmýþtýr: 

Parasal varlýklar 

Dönem sonu kurlarýyla çevrilen dövize dayalý olan bakiyelerin makul deðerlerinin kayýtlý deðerlerine yaklaþtýklarý kabul edilmektedir. 

Nakit ve bankalardan alacaklarýn makul bedellerinin, kýsa vadeli olmalarý dolayýsýyla, kayýtlý deðerlerine yaklaþtýklarý kabul edilmektedir. 

Ticari alacaklarýn ve ilgili þüpheli alacak karþýlýklarýnýn kayýtlý deðerlerinin makul deðerlerini gösterdikleri tahmin edilmektedir. 

Parasal yükümlülükler 

Banka kredilerinin tahmini makul deðerleri gelecekte gerçekleþmesi beklenen nakit akýmlarýnýn mevcut piyasa oranlarý kullanýlarak iskonto edilmesi ile 

bulunmuþtur (Not 7). 

NOT 33 - BÝLANÇO TARÝHÝNDEN SONRAKÝ OLAYLAR 

Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkýndaki 5083 sayýlý kanunun 1. maddesi uyarýnca ve 4 Nisan 2007 tarihli ve 2007/11963 sayýlý Bakanlar 

Kurulu Kararý gereðince, Yeni Türk Lirasý ve Yeni Kuruþta yer alan “Yeni” ibareleri 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere kaldýrýlmýþtýr. Buna 

göre bir önceki para birimi olan Yeni Türk Lirasý deðerleri TL’ye ve Kr'ye dönüþtürülürken 1 Yeni Türk Lirasý, 1 TL’ye ve 1 Yeni Kuruþ, 1 Kr' ye eþit tutulmaktadýr. 

Hukuki sonuç doðuran tüm yasa, mevzuat, idari ve hukuki iþlem, mahkeme kararý, kýymetli evrak ve her türlü belgenin yani sýra ödeme ve deðiþim 

araçlarýnda Yeni Türk Lirasý’na yapýlan referanslar, yukarýda belirtilen dönüþüm oraný ile TL cinsinden yapýlmýþ sayýlmaktadýr. Sonuç olarak, 1 Ocak 2009 

tarihinden itibaren TL, mali tablo ve kayýtlarýn tutulmasý ve gösterimi açýsýndan Yeni Türk Lirasý’nýn yerini almýþ bulunmaktadýr.

BAÄIMSIZ DENETÄ°M RAPORU TÃ¼rkiye Petrol Rafinerileri A.Å. - TÃ¼praÅ

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?

BAÄIMSIZ DENETÄ°M RAPORU TÃ¼rkiye Petrol Rafinerileri A.Å. - TÃ¼praÅ