You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Yoksullukla İlgili Tanım m ve<br />
Kavramlar, Literatürdeki rdeki Yeni<br />
Tartış<br />
ışmalar, Yoksulluğun<br />
un Ölçümü<br />
“nöbetleşe e <strong>yoksulluk</strong>”, “ötekile<br />
tekileşen en <strong>yoksulluk</strong>”
nöbetleşe e <strong>yoksulluk</strong><br />
ötekileşen en <strong>yoksulluk</strong><br />
<strong>yoksulluk</strong> tanımlar<br />
mları<br />
Gerçeklerin<br />
eklerin<br />
stilizasyonu<br />
Göç<br />
ve <strong>yoksulluk</strong><br />
kent içi, i i,<br />
varoş<br />
yoksulluğu<br />
Yoksullukla başetme<br />
stratejileri<br />
yoksullaşma<br />
Dönüştürme<br />
kapasitesi<br />
CematleşmeCematle<br />
me<br />
Ötekileşme<br />
Yoksulluğun<br />
un ölçü çümü<br />
Günümüz z <strong>yoksulluk</strong><br />
tartış<br />
ışmalarına<br />
eleştriler
Sunum Planı<br />
nöbetleşe e <strong>yoksulluk</strong><br />
ötekileşen en <strong>yoksulluk</strong><br />
Yoksulluk tanımları<br />
Kuramsal yaklaşımlar<br />
Güncel <strong>yoksulluk</strong><br />
tartışmalarına<br />
eleştiriler<br />
Yoksulluğun ölçümü
“Nöbetleşe e Yoksulluk”<br />
kent yoksullarının n ağa<br />
ilişkileri<br />
Sultanbeyli örneği<br />
• Sultanbeyli İstanbul Anadolu yakasında Kadıköy’e<br />
35km, 1997 sayımında 144.392 kişilik ilik ilçe<br />
• Araştırma rma 611 hanede yaşayan ayan 3122 kişide ide yapılm<br />
lmış.<br />
Örnek Evrenin %2.15 Kapsayıcılık k %54.17<br />
• 1998 Temmuz ve Ağustos A<br />
aylarında kesitsel YüzyY<br />
zyüze ze<br />
görüşme ile anket ve derinlemesine görüşmeler<br />
g
“Nöbetleşe e Yoksulluk”<br />
• 1957 de köyk<br />
• 1985 3700<br />
• 1990 82.300 yılly<br />
llık k %61,8 artış<br />
22 kat<br />
3 büyük b k göçg<br />
dalgası<br />
• 1970ler 1983 İstanbul dışıd<br />
• 1984-1993<br />
1993 İstanbul ve yurt dışıd<br />
• 1994- bugün n GüneydoG<br />
neydoğu
“Nöbetleşe e Yoksulluk”<br />
• Yürürlükteki belediye mevzuatı nedeniyle Büyükşehir<br />
B<br />
belediyesi sınırlars<br />
rları içindedir indedir ancak dahil değildir.<br />
Herhangi bir belde belediyesi konumunda<br />
• Bu sayede belediye Sultanbeyli’ nin gelişimini imini sağlayan<br />
bir dizi kararı kendi başı<br />
şına almış<br />
ve uygulamış<br />
• Kaçak ak yapıla<br />
laşmaya göz g z yummuş ve gizli bile olmasına<br />
gerek duyulmayan suç ortaklığı<br />
ığına girmiş
“Nöbetleşe e Yoksulluk”<br />
• Çalışmanın n amacı 1980 sonrası dönemde kent<br />
yoksullarının n varlıklar<br />
klarını sürdürme rme biçimlerini imlerini ve bu<br />
uğurda urda geliştirdikleri stratejileri açıklamak. a<br />
• Temel konusunu gecekondu ya da varoş yoksulluğu<br />
• Kent içi i i <strong>yoksulluk</strong>: : dönüştürme d<br />
kapasitesinden yoksun<br />
“sınıfaltı”(underclass)<br />
• Varoş Yoksulluğu: : pasif kalma eğiliminde e<br />
değil, yeni<br />
seçenekler enekler yaratma uğrau<br />
raşında olan “göçmen işçi” i
“Nöbetleşe e Yoksulluk”<br />
• Kavramsal çerçeve<br />
eve “nöbetleşe e <strong>yoksulluk</strong>” kavramı<br />
• Kente göçg<br />
dalgalarına katılan grupların n kendi<br />
aralarında kurdukları bir ortaklıkt<br />
ktır.<br />
• Kente önceden gelmiş göçmen grupların, sonradan<br />
gelenler üzerinden zenginleşmeleri, <strong>yoksulluk</strong>larını bu<br />
gruplara devretmeleri sonucunda doğan ilişkiler ağıa<br />
ğıdır.<br />
• Toplumun enformel kesimlerinin kendi aralarında<br />
kurdukları ve birbirleri üzerinden zenginleştikleri<br />
eşitsiz güçg<br />
ilişkileridir.
“Nöbetleşe e Yoksulluk”<br />
• Arazi işgali i<br />
ve sonucundaki eşitsiz e<br />
zenginleşme<br />
• Himayecilik ilişkisi içinde i inde gelişen en cemaat kurma (islami(<br />
cemaat)<br />
• Cemaat ilişkisi temelinde dayanış<br />
ışma ve hiyerarşinin<br />
inin<br />
içiçe girdiği i piramitsel yapı
Üçlü piramitsel yapı<br />
Piramidin tepesi % 13<br />
Piramidin ortası idare edenler %63<br />
Piramidin altında kalanlar<br />
Kaybedenler % 24<br />
• İlk yerleşenler enler ve ilk arsa<br />
elde edenler En fazla<br />
refaha sahip mutlu azınl<br />
nlık<br />
• Göçten fayda sağlayarak<br />
ekonomik durumunu<br />
iyileştiren en büyük b k grup<br />
• İstanbul’un un pis işlerini i<br />
yaptırd<br />
rdığı<br />
ucuz emek<br />
deposu, çoğu u kiracı, çocuk<br />
işçiliği i fazla, 90 sonrası<br />
Güneydoğudan
Sürecin sonunda gelinen nokta…<br />
• Göç<br />
yavaşlad<br />
ladı. . Yoksulluklarını devredebilecek yeni<br />
kesimler ve işgal i<br />
edilebilecek yeni arsalar tükendit<br />
• Nöbetleşe e <strong>yoksulluk</strong> süreci s<br />
yavaş yavaş tükenmekte<br />
• Kaybedenlerin yeni döngd<br />
ngüler oluşturamamas<br />
turamaması ile,<br />
• gelişmi<br />
miş ülkelerde görülen, g<br />
kendi içinde i inde hiçbir<br />
düzenleyici kuralı olmayan sınıfaltı kitlenin oluşmas<br />
masını<br />
önleyen etmenlerde ortadan kalkıyor
“Nöbetleşe e Yoksulluk”<br />
• Bu çalışmada<br />
“dönüştürme kapasitesi” kavramı<br />
yoluyla, yoksulluğu u sadece tüketim t<br />
miktarı ile ölçen<br />
yaklaşı<br />
şımların ötesine gidilmiştir.<br />
• Yoksulluğu u gelire ya da tüketim t<br />
kapasitesine dayalı<br />
belirlenen durağan an bir kavram yerine bir akış<br />
olarak<br />
kavramsallaştırma rma yoluna gidilmiş.
Yoksulluk tanımlar<br />
mları<br />
• Lipton (1997), (tüketim yaklaşı<br />
şımı) özel tüketimdeki<br />
t<br />
yetersizliklere odaklanarak, kişi i başı<br />
şına<br />
özel tüketimin t<br />
belirli bir düzeyin d<br />
altında olduğu u durum<br />
• Drewnowski(1977), (subjektif(<br />
<strong>yoksulluk</strong>) kişilerin ilerin veya<br />
hane halkının n kendileri için i in uygun görecekleri g<br />
bir<br />
tatmin düzeyini d<br />
sağlamaya yetecek gelire sahip<br />
olmamaları
Yoksulluk tanımlar<br />
mları<br />
• DB (1990), yoksulluğun un geleneksel tanımı<br />
asgari yaşam am standardına na erişememe ememe durumudur ya da<br />
asgari bir yaşam am düzeyini d<br />
sürds<br />
rdürecek recek gelirden yoksun<br />
olma hali<br />
• Baulch (1996) izzet ve onur ile otonomi kavramlarını<br />
“Yoksul olmamak, diğer kişilere ilere boyun eğmeyi e<br />
gerektiren faaliyetleri yapmamakta özgür r olmayı ve<br />
yaşam am tarzını belirleyebilme yeteneğine sahip<br />
olmayı…”
• Yoksulluk günümüzün g n en çok tartışı<br />
ışılan kavramlarından<br />
• Bir yanda kavramın n tanımlanmas<br />
mlanmasına na yönelik y<br />
tartış<br />
ışmalar<br />
sürerken, diğer yandan yoksulluğun<br />
un ölçülmesi ve<br />
önlenmesi konusundaki politikaların n oluşturulmas<br />
turulması da<br />
ayrı birer tartış<br />
ışma
• Tam ve kesin olarak tanımlamak güçg<br />
• Yoksulluk kavramı ile ilişkili kimi eşikler e<br />
(<strong>yoksulluk</strong> ve<br />
açlık k sınırı) s ) parasal ya da ekonomik değerlerle<br />
erlerle<br />
tanımlanabilmektedir<br />
• Ancak, <strong>yoksulluk</strong> sınırıs<br />
gibi bir eşiklendirme<br />
ile<br />
kavramın n sınırlars<br />
rların çizilmesi pek olanaklı değil
• Yoksulluk tartış<br />
ışmaları üç temel açılımda a<br />
<strong>yoksulluk</strong> kavramının n tanımlanmas<br />
mlanması,<br />
yoksulluğun<br />
un ölçülmesi<br />
ve yoksulluğun<br />
un önlenmesi<br />
• Çok farklı tanımlamalar<br />
mlamaların n olması, , her dünya d<br />
görüşünün g<br />
olguya yaklaşı<br />
şımlarını da ortaya koymakta<br />
• Bu nedenle yoksulluğun un tanımı konusunda bir uzlaşma<br />
görülememekte
• Yoksulluktan önce<br />
“yoksul”un un tanımlamas<br />
mlaması<br />
Yoksulu tanımlarken iki temel görüşg<br />
1. parametrik görüş<br />
• Yoksulu gelire ve tüketime t<br />
bağlı olarak açıklar. a<br />
• Bir insanın n yaşam<br />
amını sürdürebilmesi rebilmesi için i in günlg<br />
nlük k olarak<br />
tüketilmesi gereken kalori ölçütü başat at alınarak<br />
yapılan <strong>yoksulluk</strong> sınırıs<br />
tanımlamalar<br />
mlamaları bu çerçevede<br />
evede
2. yoksunluk<br />
• Temel gereksinimlerin dışıd<br />
ışında, insanın n onurlu bir<br />
yaşam am sürebilmesi s<br />
için i in gereken kültk<br />
ltürel, toplumsal ve<br />
ekonomik gereksinimlerinin (güvence, eğitim, e<br />
sağlık<br />
vb…) ) bir kısmk<br />
smının n ya da tamamının n olmaması
1. Kaynak yoksunluğu; temel gereksinimlerin<br />
karşı<br />
şılanmasında<br />
nda düşük k gelir sorununu<br />
2. Fırsat F<br />
yoksunluğu; kamusal olanaklar<br />
kamusal olanakların n ve hizmetlerden<br />
(sağlık, eğitim, e<br />
barınma, güvenlik g<br />
gibi…) eşitsiz yararlanmayı<br />
3. Ekonomik hareket yoksunluğu; eğitim eksikli<br />
itim eksikliğindeninden<br />
kaynaklanan beceri sahibi olamama nedeniyle ekonomik<br />
hareketliliğin in olmaması
Yoksulluğa a zaman zaman farklı<br />
anlamlar da yüklenmektedir.<br />
y<br />
Yoksulluk<br />
• hastalıkt<br />
ktır<br />
• eşitsizliktir<br />
• yapısald<br />
saldır<br />
• ırk ayrımc<br />
mcılığıdır<br />
• sınırlanmış<br />
fırsatlar<br />
• bozuk bir karakterdir<br />
• kötüye gidiş<br />
• beceri uyumsuzluğudur<br />
udur<br />
• kadınlara karşı<br />
şiddettir<br />
• yokluk<br />
• yetersizlik<br />
• örselenmişlik-incinmişlik
Yoksulluğa a Kuramsal Yaklaşı<br />
şımlar<br />
• İki temel yaklaşı<br />
şım<br />
1.Kült<br />
ltürel bakış<br />
açısı<br />
2.Yapısalc<br />
salcı bakış<br />
açısı
1.Kült<br />
ltürel bakış<br />
açısı<br />
• “Muhafazakarlar ve Liberaller”in<br />
in bakış<br />
açısı<br />
• Aile içi i i toplumsallaşma ma araçlar<br />
larıyla kuşaktan kuşağa<br />
geçen/aktar<br />
en/aktarılan, kendine özgü bir yapısı, , bir akılc<br />
lcılığıığı<br />
ve savunma mekanizmaları bulunan bir yaşam am biçimidir.<br />
imidir.<br />
• “Yoksulluk; yoksul olarak tanımlanan kişilerin ilerin eğitim, e<br />
örgütsüzlük, aile yaşam<br />
amının n duyarlılığı<br />
ığı/kırılganlığı,<br />
beceri ve kapasite gibi bireysel niteliklerinin<br />
düşüklüğü nedeniyle ortaya çıkan kan fırsatlardan<br />
f<br />
yararlanamamaları durumudur.”
1.Kült<br />
ltürel bakış<br />
açısı<br />
• Yoksulluk kültk<br />
ltürel bir olgu<br />
• İlk kez A.B.D.li<br />
antropolog Oscar Lewis<br />
• Yoksullar içinde i inde modellerin oluşturuldu<br />
turulduğu u ve yapısal<br />
özelliklerin yol açtığıa<br />
ayrı bir kültk<br />
ltür<br />
• Londra, Porto Riko, Mexico City varoşlar<br />
ları ve Meksika<br />
köyleri ile A.B.D.ndeki<br />
siyah alt sınıflardaki<br />
s<br />
aile yapısı, , akrabalık k bağlar<br />
ları, , aile içi i i ilişkilerin niteliği,<br />
i,<br />
zaman yöneliy<br />
nelişi, i, harcama ilişkileri, değer er dizgeleri ve<br />
topluluk/cemaat duygusu arasındaki benzeşme bu<br />
kültürün n belirleyici özellikleri
2.Yapısalc<br />
salcı bakış<br />
açısı<br />
• “Marksistler”inin bakış<br />
açısı<br />
• Yoksulluk sistemin yapısından ve işleyii<br />
leyişinden inden<br />
kaynaklanan güçg<br />
ve servet dağı<br />
ğılımındaki eşitsizlie<br />
itsizliğin in<br />
sonucu<br />
• Zenginlikleri, eğitimleri, e<br />
aile geçmi<br />
mişleri, kültk<br />
ltürel<br />
geçmi<br />
mişleri leri ve yeteneklerini geliştirmek için i in sahip<br />
oldukları şansları bile aynı olmayan insanların n yasalar<br />
önünde nde eşit e<br />
olduğunu unu savunmak anlamsız
2.Yapısalc<br />
salcı bakış<br />
açısı<br />
• Toplumdaki zenginliğin bölüşüm b m sorunu, bölüşümde b<br />
kimlerin etkili olduğu, u, toplumsal sınıflars<br />
fların n zenginlikten<br />
ne kadar yararlandıklar<br />
kları; ; yoksulluğun, un, suçun, un, sınıfsal s<br />
çatışmaların n nedenleri üzerinde durulmakta<br />
• Eşitsizliklerin toplumsal adalet ve eşitlik e<br />
ilkelerine<br />
göre<br />
çözülebilece<br />
lebileceğine ine ve insanlığı<br />
ığın n böyle b<br />
bir<br />
yeteneğinin olduğu u kanısında<br />
nda
Literatürde rde <strong>yoksulluk</strong> için i in 3 kavram kullanılmaktad<br />
lmaktadır<br />
1. Mutlak M<br />
<strong>yoksulluk</strong><br />
Bourgignon, , Sen, Atkinson, Ravallion, Dattve Van de Walle…<br />
2. Göreceli G<br />
<strong>yoksulluk</strong><br />
Lewis, Glewwe-Hall, Balisican, Denslow-Tyler<br />
3. Subjektif <strong>yoksulluk</strong><br />
Drewnowski
Mutlak Yoksulluk<br />
• Yaşam<br />
amı sürdürebilmek rebilmek için i in gerekli olan asgari besin<br />
bileşenlerini enlerini veya kaloriyi esas alır.<br />
• Yoksulluk sınırını, s , daha alt düzeyde d<br />
yaşam<br />
amı<br />
sürdürmenin rmenin mümkm<br />
mkün n olmadığı<br />
ığı, , bir asgari tüketim t<br />
seviyesi belirler.<br />
• Elde edilen bu <strong>yoksulluk</strong> sınırıs<br />
ile hesaplanan gerçek<br />
ek<br />
hane halkı ya da fert geliri karşı<br />
şılaştırılır.<br />
r.<br />
• Yoksulluk sınırıs<br />
altında gelire sahip olan kişi i veya hane<br />
halkı yoksuldur<br />
• Kişi i başı<br />
şına günde g<br />
1 $ lık gelir yaklaşı<br />
şımı bir mutlak<br />
<strong>yoksulluk</strong> göstergesidir.<br />
g
Göreli Yoksulluk<br />
• Yoksulluk sadece kaynaklara erişememe ememe ve yaşam<br />
amı<br />
sürdürme rme meselesi değildir<br />
• Yoksulluk, kişi i ya da hane halkının, n, içinde i inde yaşad<br />
adığı<br />
toplum tarafından kabul edilen asgari bir yaşam<br />
am<br />
düzeyine sahip olup olmadığı<br />
ile ilgilidir<br />
• Farklı grupların n sahip olduğu u mutlak gelir düzeyindense<br />
d<br />
gelir ve refahın n dağı<br />
ğılımındaki farklılıklara klara odaklanır.<br />
• Yoksul hane halkı veya birey ile, o toplumda yaşayan ayan ve<br />
mevcut koşullara göre g<br />
ortalama bir gelire sahip olanlar<br />
arasındaki farkı ifade eder
Subjektif <strong>yoksulluk</strong><br />
• Temel ihtiyaçlar<br />
ları karşı<br />
şılamak için i in gerekli olan asgari<br />
gelirin belirlenmesi ile ilgili sorulara hane halkı<br />
tarafından verilen cevaplara dayanılarak <strong>yoksulluk</strong><br />
hesaplanır<br />
• Kendilerinin bildirdiği i asgari gelir düzeyinin d<br />
altında bir<br />
gelire sahip olan tüm t m hane halkları yoksul olarak kabul<br />
edilir.<br />
• Bu durum karmaşaya aya yol açabilir a abilir aynı refah seviyesine<br />
sahip olmalarına rağmen bazı kişiler iler yoksul, diğerleri<br />
zengin diye sınıflands<br />
flandırılabilir. labilir.
“Gerçeklerin eklerin Stilize Edildiği i Bir<br />
Dünya’da<br />
Ötekileşen en Yoksulluk”<br />
• Günümüzde inkar edilemeyecek çelişkilere kılıflar k<br />
bulunuyor<br />
• Yerleşik düzenin d<br />
anlam çerçevesinde evesinde yeniden tanımlamak, uygun bir<br />
söylem<br />
üzerinde inşa a etmek, nedenleri konusunda akla yakın<br />
açıklamalar bulmak pazarlamak gerekiyor<br />
• Bu şekilde daha şık, daha az acıtıcı, , albenili bir stil kazandırılmakta ve<br />
önümüze yeniden tanımlanm<br />
mlanmış<br />
gerçekler ekler olarak sunulmakta.<br />
• Böylece ne savaşlar<br />
ların, ne uyuşturucu ticaretinin, ne kıtlk<br />
tlık k ve<br />
yoksulluğun un dünyadaki d<br />
sistemle bağlant<br />
lantısı kalmıyor.<br />
Chossudovsky “yoksulluğun un küresellek<br />
reselleşmesi” Stilize etmek
Stilizasyon gerçeklerin eklerin içinde i inde<br />
kayboluş<br />
• Bilgi Çağı, , Bilgi Toplumu<br />
Bugün n en önemli gücün g n ne para, ne top-tüfek, fakat bilgi olduğuna una dair<br />
söylemler gerçeği i stilize etmenin oldukça a başar<br />
arılı örnekleri<br />
• Aynı yöntem küresel k<br />
ve toplumsal sorunlar için i in de kullanılıyor.<br />
• “Böylelikle hem toplumsal sorunları inkar etmiyor, hatta onlardan yana<br />
bir tutum sergiliyorsunuz, hem de bu sorunları istediğiniz iniz kılıfta k<br />
ve<br />
boyutta sunabiliyor ya da içeriklerini i<br />
veya nedenlerini farklıla<br />
laştırarak<br />
daha az rahatsız z edici ya da popüler bir konu haline getirebiliyorsunuz”
Stilizasyon örnekleri<br />
• Gelir dağı<br />
ğılımı ile ilgili bir çalışmanın n sonucunda TürkiyeT<br />
rkiye’deki <strong>yoksulluk</strong><br />
ve gelir adaletsizliği i yeni keşfedilmi<br />
fedilmiş bir sorun gibi medyanın n gündemine g<br />
girer ve “Öteki TürkiyeT<br />
rkiye” diye bir kılıf k f içinde i inde sunulur.<br />
• “Öteki<br />
teki” kavramı ile bir anda asıl l ve buraya ait olanı dışlıyor ve böylece b<br />
hem onları, , hem de sorunu kendimizin ve toplumun dışıd<br />
ışına<br />
çıkarıyoruz Bu<br />
durumda yapısal yanlış<br />
ışları tartış<br />
ışmaya gerek kalmıyor. Bu kendini<br />
kurtaramayanlar merhametli bir bakışı<br />
hak ediyor…<br />
• İstatistiklere göre g<br />
“Öteki TürkiyeT<br />
rkiye” öteki olmayacak bir büyüklb<br />
klükte kte bu<br />
toplumun aslını kendisi görenler g<br />
için i in önemsiz…
Stilizasyon örnekleri<br />
• Hükümetler, uluslar arası kuruluşlar<br />
lar<br />
• IMF’ nin sunduğu u yapısal değişim im programları “istikrar programları”<br />
olarak anılıyor ancak bu programlar istikrar değil yeniden yapılanma<br />
gibi ciddi değişiklikleri iklikleri içeriyor, i<br />
programın n uygulanması her ülkede<br />
toplumun alt üst olmasına neden oluyor<br />
• Çok sayıda insanın ölmesi ile sonuçlanan bazı kurtarma operasyonları<br />
“hayata dönüş” d adını alabiliyor…
Bir başka<br />
örnek günümüz g z medyasından<br />
ndan…<br />
“<strong>yoksulluk</strong>, işsizlik i<br />
terör r ve savaş gibi temel sorunlara takınılan tavır-<br />
haber yapma adına kavramın n bir ‘gösteri’ haline getirilmesi”<br />
• Böylece savaşlar film gibi sunuluyor, <strong>yoksulluk</strong> sempatik bireysel<br />
hikayelere dönüştürülüyord<br />
• Haber programlarındaki <strong>yoksulluk</strong> örnekleri marjinal örnekler olarak<br />
sunuluyor, genelleştirilmiyor ve içsellei<br />
selleştirilmiyor.<br />
“Yaşadığımız z sistemle ilgili herhangi bir ilişki kurulmaksızın n sorun bir<br />
yardım m edebiyatı ile örtülüyor”<br />
örneğin yaygın n işsizlik i<br />
sorunu, kendini damdan atma tehdidi savuran<br />
adamın öyküsü içinde inde kayboluyor...
Günümüz z <strong>yoksulluk</strong> tartış<br />
ışmalarına<br />
eleştiriler<br />
tiriler…<br />
• Yoksulluk kendini var eden sosyoekonomik gerçeklikler eklikler içinde i inde<br />
değerlendirilmeli<br />
erlendirilmeli<br />
• Günümüzde sistemin istenmeyen fakat kaçınılmaz yan etkisi ve<br />
toplumların n ya da bireylerin kendi yetersizlikleri…<br />
• Bu nedenle ahlaki bir tartış<br />
ışmaya konu olmakta ve hayırsever bir<br />
anlayışı<br />
ışın n gerekliliği çerçevesinde evesinde sunulmakta
Farklı ölçüm m yolları farklı sonuçlar<br />
lar…<br />
• Türkiye’ de en az tüketim t<br />
harcaması yapan doğu u ve g.doğu u illerinin tük. t<br />
düz. <strong>yoksulluk</strong> sınırıs<br />
kabul edildiğinde inde %24.36<br />
• Her bölgenin b<br />
ortalama tüketim t<br />
harcaması <strong>yoksulluk</strong> sınırıs<br />
göreli<br />
<strong>yoksulluk</strong> sınırı s %47.62 kentlerde %62.5<br />
• Yoksulluğu u bir insanın n hayatta kalması için in gereken asgari beslenme<br />
sınırına na indirirsek %14.24 =9-10 milyon kişi<br />
• Asgari beslenmenin üzerine<br />
çıkarır r yaşamak amak için i in gereken asgari<br />
harcamalar için i in düşünürsek d<br />
%25 = 15-16 16 milyon kişi i <strong>yoksulluk</strong> sınırıs<br />
altında
Teknik notlar<br />
• Yoksulluk, son yıllarda y<br />
sosyal bilimcilerin araştırma<br />
rma<br />
gündeminin en önemli maddelerinden biri haline geldi<br />
• Dikkat!! İnsanların n ekonomik kaderi, refah<br />
durumu,varsıll<br />
llık k veya büyüme b<br />
kalkınma, gelir dağı<br />
ğılımı,<br />
ekonomik krizler, sömürü, s , sosyal sınıflar s<br />
gibi olgu ve<br />
kavramları içeren bir araştırma rma gündeminden g<br />
değil,<br />
özellikle <strong>yoksulluk</strong> terimi etrafındaki bir odaklaşma<br />
söz z konusudur.<br />
Boratav K.
• Yoksulluk üzerine olan bu odaklaşma ile iktisadi<br />
analizdeki dönüşüme d<br />
paralel<br />
• Çalışan-sermaye karşı<br />
şıtlığını inceleyen sınıflar s<br />
arası<br />
gelir dağı<br />
ğılımı analizinden, kişisel isel gelir dağı<br />
ğılımı<br />
analizine<br />
• İncelenen<br />
nüfüsun<br />
gelir düzeyine d<br />
göre g<br />
sıralanmass<br />
ralanması<br />
sonrasında nda elde edilen grupların n eşitsizlik e<br />
derecesi<br />
ölçülür örn:<br />
Gini katsayısı<br />
• Gelir dağı<br />
ğılımı tablolarının n ana öğeleri gelir dilimleridir.<br />
Bu dilimlerde toplanan insanlar, ait oldukları sosyal<br />
sınıfa, sosyoekonomik gruba göre g<br />
değil, farklı süreçler<br />
sonucu oluşan gelir düzeyine d<br />
göre g<br />
tanımlan<br />
mlanır.<br />
Boratav K.
özetle<br />
1. sınıfsal s<br />
analiz terk edilmiş<br />
2. yoksul nüfusun n<br />
toplam olarak ya da oran olarak artıp<br />
azaldığı<br />
ığını ortaya koyan mekanik bir hesaplama<br />
sürecine girilmiş<br />
3. Sosyal politika yaklaşı<br />
şımı yerine <strong>yoksulluk</strong>la<br />
mücadele gündemdeg<br />
Boratav K.
Yoksulluğun<br />
un Ölçümü<br />
• Yoksulluğun un tanımlanmas<br />
mlanması<br />
• Yoksulluk kıstaslark<br />
staslarının n ve ölçüm m yöntemlerinin<br />
y<br />
belirlenmesi<br />
• Sonuçlar<br />
ların n değerlendirilmesi<br />
erlendirilmesi
Mutlak Yoksulluk Çizgisi Yaklaşı<br />
şımı<br />
• Görüş birliğine ine varılm<br />
lmış<br />
<strong>yoksulluk</strong> tanımı yok<br />
• Tanımlar yoksullara bakış<br />
açısına, toplumsal yapıdan<br />
diğerine ve zaman içinde i inde değişken, tanım ölçüm m içinde i inde<br />
belirleyici<br />
• Önemli soru ölçüm m içine i ine <strong>yoksulluk</strong> göstergesi g<br />
olarak<br />
salt ekonomik kıstaslar k<br />
mım<br />
yoksa sosyal ve diğer<br />
bileşenler enler mi dikkate alınacak
• Yoksulluk araştırmalar<br />
rmaları iktisadi ağıa<br />
ğırlıklı bir gelişim<br />
im<br />
göstermesi ekonomik göstergeleri<br />
g<br />
ön n plana çıkarmış<br />
• Salt ekonomik açıdan a<br />
tanımlansa bile gelir ve tüketim t<br />
harcamaları birçok farklı kriteri kapsayan bir<br />
göstergeler yelpazesi ile karşı<br />
şılaşılır.
Yoksulluk tanım m ve ölçümünde hakim<br />
yaklaşı<br />
şım<br />
• 19 yy sonu ingiltere’ de yapılan gelir/tüketim<br />
harcamalarına dayalı mutlak <strong>yoksulluk</strong> çizgisi yaklaşı<br />
şımı<br />
-İnsanların n ihtiyaçlar<br />
larını karşı<br />
şılamak için i in yeterli<br />
kaynağa sahip olmama durumu<br />
-Mutlak<br />
asgari refah düzeyinind<br />
altında kalma durumu<br />
-Yaşamda amda kalabilmek için i in gerekli mal ve hizmet<br />
ihtiyaçlar<br />
larının karşı<br />
şılanamaması durumu<br />
• Bu üç kavram belirsiz ya da yoruma açık a ölçüm<br />
çabalarındaki sıkınts<br />
ntıyı başlat<br />
latıyor.
• Daha kolay nicelleştirilebildi<br />
tirilebildiği i için i in en yaygın n kullanılan<br />
lan<br />
<strong>yoksulluk</strong> kıstaslark<br />
stasları parasal gelir ve tüketim<br />
harcamaları<br />
• T.H. : Yeterli miktarda temel gıda g<br />
maddesinden oluşan<br />
gıda sepetinin maliyeti<br />
ya da asgari kalori normunun gerektirdiği i tüketim t<br />
harcamalarının n ederi<br />
• Uzman belirliyor nesnel <strong>yoksulluk</strong> çizgisi de deniyor
• Bu yaklaşı<br />
şım m ağıa<br />
ğır r beslenme sorunlarının n gündemde g<br />
olduğu ülkelerde yaygın kull<br />
• Örn: Hindistan asgari düzeyde d<br />
yeterli beslenme en<br />
temel <strong>yoksulluk</strong> kıstask<br />
stası olarak önemini bağı<br />
ğımsızlıktan<br />
bu yana korumuş.<br />
-kişi i başı<br />
şına günlg<br />
nlük k kalori ihtiyacı<br />
kırsal 2400<br />
kentsel 2100<br />
-bunu sağlayan en ucuz gıda g<br />
malları sepetinin parasal<br />
değeri eri <strong>yoksulluk</strong> çizgisi
• Asgari kalori gereksinimi değiştirilerek farklı<br />
<strong>yoksulluk</strong> çizgilerine ulaşı<br />
şılıyor<br />
örn: Tanzanya 1900-2000<br />
2000-21002100 kal
• Salt gıda g<br />
dar<br />
• Gıda+gıda dışıd<br />
harcama geniş<br />
• ILO DB gıda+sag<br />
da+sağlık+eğitim+barınma<br />
iht karşı<br />
şılanmasına<br />
na<br />
dayanan “Temel<br />
İhtiyaçlar Yaklaşı<br />
şımı” genişe örnek<br />
• Özünde yine mutlak <strong>yoksulluk</strong> yaklaşı<br />
şımı<br />
• MYY sadece açlık a çekilen AGÜ de değil ABD 1960 lar<br />
ve SSCB 1975’de pek çok<br />
örnek
Yoksulluk çizgisini belirledikten sonraki aşama a ama uygun<br />
indeksin seçimi
Kafa Sayısı Yoksulluk Endeksi<br />
• KSO “Kafa Sayım m Oranı” “Klasik Yoksulluk Ölçütü”<br />
ü”,<br />
“Kafa Sayısı Yoksulluk Endeksi”<br />
• En yaygın kull. . endeks<br />
• Süreç içinde inde geliştirilen<br />
ölçeklerin temel çıkışış noktası<br />
bu ölçeğe e eleştiriler<br />
• Yoksulluk çizgisi altındaki kişilerin ilerin toplam nüfusa n<br />
oranı<br />
Q= <strong>yoksulluk</strong> sınırıs<br />
altındaki toplam nüfus n<br />
N= toplam nüfusn<br />
Kafa Sayısı Yoksulluk Endeksi (H)=Q/N
Eleştiriler<br />
• Yoksulluk çizgisinin hemen altı ile çok altı arasında<br />
ayrım m yok<br />
• Yoksul kitle içindeki i indeki gelir dağı<br />
ğılımına duyarsız<br />
• Yoksulluğun un derecesini ölçmüyor<br />
• Yoksul kimse daha da yoksullaşı<br />
şırsa endekste artış<br />
yok<br />
• Yoksul kimsenin ölmesi durumunda <strong>yoksulluk</strong> oranı<br />
düşüyor<br />
• Çizginin hemen altında kümelek<br />
meleşme varsa çizgideki<br />
küçük k değişiklik iklik <strong>yoksulluk</strong> oranında nda büyük b k değ.
Yoksulluk açığıa<br />
indeksi<br />
• Yoksulluğun un derinliğini<br />
ini ölçmek, <strong>yoksulluk</strong> oranının<br />
<strong>yoksulluk</strong> çizgisine duyarlılığı<br />
ığını azaltmak için i in<br />
“Yoksulluk açığıa<br />
indeksi” geliştirilmi<br />
tirilmiş.<br />
• Yoksullar arasındaki gelir dağı<br />
ğılımını dikkate almıyor<br />
• (Gelir/tüketim in <strong>yoksulluk</strong> çizgisine uzaklığı<br />
ığının ort.)/ y.ç.
Sen Endeksi<br />
• KSO+ <strong>yoksulluk</strong> açığıa<br />
ığı+Gelir dağı<br />
ğılımı (gini<br />
olarak) = Sen<br />
indeksi<br />
• Yoksulların n sayısını, , yoksulluğun un boyutunu ve yoksullar<br />
arasındaki gelir dağı<br />
ğılımı farklılıklar<br />
klarını dikkate alır
P Ölçütü Foster, Greer ve Thorbecke<br />
FGT (1984)<br />
• Toplam yoksulluğu u değişik ik alt gruplara ayrış<br />
ıştırabiliyor.<br />
Derinliği i ve göreli g<br />
yoğunlu<br />
unluğuna una ilişkin bilgi, bölüşüm b<br />
sorunlarına na duyarlı
Bu endeksler yoksulluğun<br />
un çeşitli yönlerini y<br />
sadece<br />
sayısal sal olarak ifade edebilecek matematiksel<br />
tekniklerdir
Yoksulluk araştırmalar<br />
rmalarında sorunlar<br />
dikkat edilmesi gereken noktalar<br />
• Gelirin sorgulanması: : yılly<br />
llık k aylık k haftalık<br />
bütün n bir yaşam<br />
amı kapsayacak biçimde imde sürekli s<br />
gelir<br />
• Uzun dönem: d<br />
gelir dalgalanmalarından ndan kaynaklanan<br />
yanlılığı<br />
ığı giderir.<br />
• Kısa dönem: d<br />
gelir dalgalanmalarını dengeleyebilme<br />
olanakları zaten düşükd<br />
• Ek gelir, parasal olmayan gelir, rant geliri…
Yoksulluk araştırmalar<br />
rmalarında sorunlar<br />
dikkat edilmesi gereken noktalar<br />
• Veriler yetersiz, niteliksiz<br />
ulusal veriler hane halkı verileri<br />
• Sahada<br />
-evsiz, göçg<br />
öçmenlerin<br />
örnekte<br />
temsiliyetleri<br />
-yoksullarda göçg<br />
fazla ileriye dönük d çalışmalar<br />
-dil<br />
-anket tasarım m yanlış<br />
ışları<br />
-cevaplamada yanlılık,yanl<br />
k,yanlış<br />
yanıt t verme
Yoksulluk araştırmalar<br />
rmalarında sorunlar<br />
dikkat edilmesi gereken noktalar<br />
• Geçici mevsimlik istihdam, Enformal sektör<br />
• Hane halkında birden fazla çalışan<br />
• En iyi yüzyy<br />
zyüze ze görüşmeg<br />
• Ölçüm m dönemid<br />
• Ölçüm m yeri bir bölge b<br />
bir şehir,<br />
şehir içinde i inde değişik<br />
ik<br />
yerleşim yerleri<br />
• Ölçüm m birimi hane halkı tanımı/ki<br />
/kişi<br />
• Yoksulluk çizgisinin güncellenmesig<br />
• Eşdeğerlik<br />
erlik ölçeği i seçimi
• Eşdeğerlik<br />
erlik ölçeği: HH içindeki i indeki ekonomilerin ve hh<br />
içindeki indeki bireylerin farklı gereksinimlerini dikkate<br />
alabilmek için i in hh büyüklüğü ve bileşiminin iminin hesaba<br />
katılmas<br />
lmasını sağlar<br />
• HH içindeki i indeki çeşitli bireyler için, i in, bir yetişkine orantılı<br />
katsayılar belirlenmekte, toplam tüketim t<br />
yetişkin<br />
eşdeğer er sayısına bölb<br />
• y. e. b. d. t. d. Bul<br />
• bu değer er <strong>yoksulluk</strong> ç. . altında ise yoksul
EI=D/Se<br />
ölçeği<br />
Eşdeğer<br />
gelir<br />
Hh geliri<br />
Hh<br />
sayısı<br />
Aile iht.nın aile<br />
büyüklüğüne esnekliği<br />
e=1 ise ölçek ekonomi yok tam bölüşüm<br />
e=2 ise bir kişi bir hane halkı gibi<br />
e genelde 0,50-0,55 alınıyor<br />
Eşik belirlenmesinde uzman görüşü ya da son yıllarda “doğrusal<br />
harcama sistemi” (gerçek tüketim değerlerini kullanan)
• En yaygın kull 1.yetişkin<br />
hh bireyi için i in 1<br />
• Diğer yetişkinler için i in 0,75<br />
• 18y altı tam zamanlı öğrenci için i in 0,5
Mutlak Yoksulluk Çizgisi Yaklaşı<br />
şımına<br />
Eleştiriler<br />
A) Öznel unsurlar içeriyor, i<br />
değişik ik kıyaslamalar k<br />
için i in<br />
elverişsiz<br />
-ülke içi i -ülkeler arası<br />
B) Yoksul kitle içindeki i indeki çeşitliliği i yansıtm<br />
tmıyor<br />
C) Yoksulluk mutlak değil göreli g<br />
bir kavram<br />
D) Yoksulların n görüşleri g<br />
dikkate alınm<br />
nmıyor<br />
E) Mutlak <strong>yoksulluk</strong> kıstaslark<br />
stasları yeterli bir refah<br />
göstergesi değil
A) Öznel unsurlar içeriyor, i<br />
değişik<br />
ik<br />
kıyaslamalar için i in elverişsiz<br />
• “Asgari geçim düzeyid<br />
zeyi” kavramı değişik ik yerlerde, farklı<br />
kişilerce ilerce yoruma açıka<br />
• “Asgari kalori gereksinimi” çevre koşullar<br />
ulları, , ekonomik<br />
etkinlik alanları ve düzeyine d<br />
göre g<br />
kişi, i, hane, topluma<br />
değişiyor<br />
iyor<br />
• örn: Hindistan Guijarat eyaletinde Pencap’a göre daha<br />
ucuz gıdag<br />
• Kişiler iler pahalı tüketim mallarına yönelir y<br />
ve kalori<br />
normunun altında kalırsa bu normun kendisi tartış<br />
ışmalı<br />
hale geliyor
Ülke içii<br />
• Bölgeler arası yaşam am düzeyi d<br />
farklı<br />
• Taşı<br />
şıma maliyeti<br />
• Fiyat denetimi azaldı serbest<br />
piyasa<br />
• İklim<br />
• Ort. . yaşam<br />
am stand.<br />
• Tüketim biçimi<br />
imi<br />
Ülkeler arası<br />
• Veri farklılıklar<br />
kları yokluğu<br />
• Y. Ç. . Belirlemek zor<br />
• Kamusal hizmet ve yardım m farklı<br />
• Ekonomik sosyal yapı<br />
• İklim<br />
• Göreli fiyat yapılar<br />
ları<br />
• Gelişmi<br />
mişlik düzeyid<br />
• Para birimi satın n alma gücüg<br />
• Nakit dışıd<br />
yard. . düzeyid<br />
• Kültür/gelenek/inanç sist<br />
• Demografik farklılıklar<br />
klar
• 90 da DB Bangladeş, , Mısır, M<br />
Hindistan, Endonezya,<br />
Kenya, Fas, Tanzanya y.ç. . alarak kişi i başı<br />
370$ (Günde<br />
~1$) ve 275$ çok yoksul olma çizg. . belirlemiş,<br />
• Y.ç. . düşük d k düşük d k tutarak yoksul sayısını düşük<br />
gösterdiği i için i in eleştirilmi<br />
tirilmiş
• Bu yaklasıma<br />
göre<br />
“baba fabrikada haftada 50 saat çalışıyor, yılda y<br />
1300$, anne hizmetçilik ilik yaparak yılda y<br />
600$ 2 çocuklu<br />
aile<br />
• Kişi i başı<br />
yıllık k hane halkı geliri 370$ dan 10$ fazla<br />
olduğu u için i in yoksul sayılm<br />
lmıyor.
B) Yoksul kitle içindeki i indeki çeşitliliği<br />
yansıtm<br />
tmıyor<br />
• Nedeni<br />
• Derecesi<br />
• Süresi dikkate alınm<br />
nmıyor<br />
• Geçici/s<br />
ici/sürekli<br />
çalışma<br />
• Yç hemen altında ama ciddi riskli
Bunu gidermek için i in 3 yol<br />
1. Yoksulluğun un görünür g r olduğu u durumlar<br />
Çizgi belirlemeden ek araştırma rma ve ölçmeye gerek<br />
kalmaksızın n bazı toplum kesimleri salt yaşam am konum ve<br />
biçimleri imleri gözlemlenerek g<br />
yoksul olduğu u sonucuna<br />
varılabilir<br />
eleştiri:<br />
öznel
2. engelli, işsiz, i<br />
yaşlı gibi resmi sosyal yardım m alan risk<br />
grupları yoksul sayılabilir<br />
Eleştiri:<br />
- her yerde bu tip sosyal yardım m yok.<br />
-Kayırma nedeniyle yoksullar dışd<br />
ışarıda kalabilir.
3. Farklı <strong>yoksulluk</strong> çizgisi kullanılarak larak sonuçlar<br />
ların<br />
duyarlılığı<br />
ığının ölçülmesi<br />
Eleştiri: amaca göre g<br />
karmaşa a artabilir.
C) Yoksulluk mutlak değil göreli g<br />
bir<br />
kavram<br />
• Bir grubunun yaşam am düzeyinin d<br />
kendisinden daha<br />
yüksek gelire sahip bir referans grubun geliriyle<br />
karşı<br />
şılaştırılması sonucu göreli g<br />
<strong>yoksulluk</strong> elde edilir.<br />
Streeten 94<br />
• Maddi kaynakların, n, toplumda adet haline gelmiş ya da<br />
özendirilen ve onaylanan normal etkinliklere katılımın,<br />
konfora ve yaşam am koşullar<br />
ullarına sahip olmanın, n, olanaksız<br />
ya da son derece kısıtlk<br />
tlı hale gelecek kadar yetersiz<br />
kalması. Oyen 92
• Mutlak <strong>yoksulluk</strong> kavramına göre g<br />
bir toplum yoksul<br />
olmayabilir<br />
• Yoksulluğu u eşitsizlik e<br />
olgusu olarak alan ve gelir<br />
dağı<br />
ğılımı ile doğrudan ilişkilendiren g. y. göre g<br />
toplumda<br />
her zaman yoksul olan bir kesim olacaktır.<br />
• (Gelir dağı<br />
ğılımını en alt %30-40 kesim.)<br />
• Göreli GÜG<br />
mutlak AGÜ
D) Yoksulların n görüşleri g<br />
dikkate<br />
alınm<br />
nmıyor<br />
• İktisatçılar: <strong>yoksulluk</strong> dışd<br />
ışarıdan biri tarafından<br />
ölçülmeli<br />
• Sosyal bilimciler: yoksulların n algısı göz önüne ne alınarak<br />
katılımc<br />
mcı yaklaşı<br />
şım.<br />
1. Geçinebilmek için i in ne kadar gelire ihtiyacınız z var<br />
2. Şu u anki gelirinizle nasıl l geçiniyorsunuz<br />
- Çok rahat – rahat – bir miktar güçg<br />
üçlükle<br />
– güçlükle<br />
3. Subjektif gelir algısı soruları
E) Mutlak <strong>yoksulluk</strong> kıstaslark<br />
stasları yeterli<br />
bir refah göstergesi g<br />
değil<br />
• Servet dağı<br />
ğılımını hiç değerlendirmiyor<br />
erlendirmiyor
Diğer <strong>yoksulluk</strong> kıstaslark<br />
stasları<br />
• Gelir/tüketim harcamaları yerine Yoksulluk/refah<br />
göstergeleri<br />
• Doğumda yaşam am beklentisi, böh, , beslenme, açlık, a<br />
kişi<br />
başı<br />
şına düşen d<br />
toprak, okur yazarlık, hane reisi eğitim e<br />
durumu<br />
• 6 yaş altı boya göre g<br />
kilo, yaşa a göre g<br />
boy<br />
Harvard standartlarıyla karşı<br />
şılaştırma<br />
• ILO belirli malları satın n alabilmek için i in gereken çalışma<br />
süresi
• Temel göstergelerle g<br />
karşı<br />
şılaştırma<br />
örn: Sudan en yoksul %10 üzerinde yapılm<br />
lmış. . Bu<br />
kesimde %20 sini ayakkabısı yok, %9-18 masa,<br />
sandalye, yatak yok, %75 tuvalet yok<br />
• BM Gıda G<br />
ve Tarım Ö kişi i başı<br />
şına yılly<br />
llık ort. . 140 kg tahıl<br />
ihtiyacı baz alınarak gıda g<br />
güvencesizlig<br />
vencesizliği ölçütü<br />
Buna göre g<br />
Sudan’da 11 yılly<br />
llık k dönemde d<br />
9 yıl y l gıda g<br />
açlığıa<br />
söz z konusu…
Bileşik ik Yoksulluk GöstergeleriG<br />
• Yoksulluk tek bir kriterle ölçülmüyor<br />
• Gelir+tüketim<br />
harc+sa<br />
+sağlık+eğitim gibi sosyoekonomik<br />
göstergelerle desteklenmeli<br />
• Bunların n birkaçı birleştirilerek bileşik ik göstergeler<br />
g<br />
oluşturuluyor<br />
örn: Hindistan<br />
Et, yumurta, balık k tüketme t<br />
sıkls<br />
klığı<br />
ev, toprak<br />
su, elektrik erişimi<br />
imi<br />
• Böh, , DBYS, ilk orta öğrenim, işsizlik i<br />
oranı, , güvenli g<br />
içme suyu…
İnsani Yoksulluk İndeksi HPI<br />
UNDP, gelişmekte olan ülkelerde insani yoksulluğu üç<br />
kriterden yola çıkarak hesaplamaktadır:<br />
1. Yaşam Süresi:<br />
2. Eğitim:<br />
3. Ekonomik ve Sosyal İmkanlar:<br />
•Sağlıklı içme suyuna sahip olmayan nüfus yüzdesi.<br />
•Temel sağlık imkanlarından yoksun olan nüfus yüzdesi.<br />
•5 yaşın altında olan ve yeterli beslenemeyen nüfus<br />
yüzdesi.
Health Poverty Index (HPI)<br />
Social Disadvantage Research Centre (SDRC), University<br />
of Oxford, South East Public Health Observatory<br />
(SEPHO), Department of Geography and Geosciences<br />
University of St Andrews<br />
www.hpi.org.uk/index.php
Root causes<br />
Intervening Factors<br />
Situation of Health<br />
Regional prospects<br />
Local Conditions<br />
Household conditions<br />
Resourcing to support health<br />
Healthy areas<br />
Behaviours and environments<br />
Resourcing for health & social care<br />
Appropriate Care<br />
Health status<br />
GDP<br />
Change in job supply<br />
Educational resourcing<br />
Social Capital<br />
Education quality<br />
Income<br />
Wealth<br />
Human capital<br />
Local government resourcing<br />
Preventative care resourcing<br />
Recreation facilities<br />
Access to preventative healthcare<br />
Quality of preventative healthcare<br />
Lifestyle<br />
Home environments<br />
Work & local environments<br />
Health care resourcing<br />
Social care resourcing<br />
Effective primary / secondary care<br />
Access to secondary care<br />
Access to social care<br />
Quality of social care<br />
Psychological morbidity Health capital<br />
Physical morbidity Premature mortality
Bileşik<br />
ik İndeksleri Değerlendirirken<br />
erlendirirken<br />
Dikkat Edilecek Noktalar<br />
• Gelir/Tüketim h dayalı basit yaklaşı<br />
şımın ötesine<br />
taşı<br />
şıyor<br />
• Yoksulluğa a ilişkin bilgilerimiz bu çabalar sonunda arttı<br />
mı<br />
1. Veri eksiklikleri<br />
2. Endeksi oluşturan kıstaslar k<br />
ayrı ayrı izlenemez<br />
3. Hangi göstergeye<br />
g<br />
öncelik verilecek<br />
Besin ve barınma karşı<br />
şılanamıyor. Diğer göstergeler<br />
g<br />
eşit ağıa<br />
ğırlıkta yanılt<br />
ltıcı<br />
4. BE analizleri öznel unsurlar ve istatistiksel zorluklar
• İGE 3 gösterge g<br />
eşit e<br />
ağıa<br />
ğırlıkta<br />
Örn: Kişi i başı<br />
geliri 4688 $ olan bir ülkede kişi i başı<br />
şına<br />
gelir 141 $ artışı<br />
= okuryazarlık k %4,5 = ort.y.b. 1.1<br />
artış<br />
• Bir ek yıl y l yaşam am beklentisi = 128 $ artış<br />
ış!
Change language