BİLGİSAYARIN KISA TARİHÇESİ İnsanoğlunun ilk zamanlarda ...

BİLGİSAYARIN KISA TARİHÇESİ
İnsanoğlunun ilk zamanlarda ihtiyaçları çok basit ve azdı. Zaman geçtikçe nüfusun artmasıyla
ihtiyaçlar da arttı. İnsan bu ihtiyaçlarını karşılamak için değişik araçlar ve aletler üretmeye
başladı. İlk başta insanlar hesap yapmak için parmaklarını kullanırken yetmediği yerde taşları,
fasulye, vs.. kullandılar.
Bunlarında yetmediği nokta da, 2000 yıldan fazla zamandır hesaplama aleti
olarak bilinen abaküsü icat ettiler.
Abaküs, bilgisayarın ilk temel hali olarak bilinmektedir. Teller üzerine dizili
boncuklardan oluşan bu hesaplayıcı M.Ö.1000 yılında ilk kez Çinliler
tarafından kullanıldığı bilinmektedir.
Pascalline, 1642 yılında Fransız Blaise Pascal tarafından ilk
hesap makinesi sayılabilecek bir icattır. Pascal, bu aleti
abaküsten yola çıkarak yapmış ve daha büyük sayıların hesabını
yapabilecek hale getirmiştir. Değişik çarkları olan bu makine
toplama ve çıkartma yapabiliyordu.
1830 yılında ilk bilgisayarın temel prensibini oluşturan mantıksal
işlem birimi, veri depolama birimi, giriş çıkış üniteleri içeren Fark
Makinesi bilgisayarın babası olarak da adlandırılan Charles Babbage
tarafından icat edildi.
Günümüz bilgisayarlarının temel mantığını oluşturan ikili
sayı sistemi George Boole tarafından 1848 yılında
geliştirilmiştir. Bu cebir prensibine göre sayılar ikili sayı
sisteminde kullanılırlar. Yani bu sistemde 0 ve 1 sayısından
başka sayı yoktur.Bilgisayarda her türlü bilginin işleniş ve
saklanış şekli 1 ve 0 sayılarından oluşmaktadır.
Mark I denilen ilk analog
sayılacak bilgisayarlar 1890’lı
yıllarda Herman Hollerith
tarafından geliştirildi. Bu
bilgisayarların işleme mantığı kart
sistemine dayanıyordu. Bilgisayar
verilen kodlara göre kartları
delerek bilgiyi saklıyor, tekrar
okuyabiliyor ve kullanabiliyordu.
İnsan müdahalesi ile işlem
gördüğünden yarı otomatikti.

1940lı yıllarda kurulan ilk bilgisayar şirketi
IBM, yıllar içerisinde yeni modeller geliştirdi.
İlk kişisel bilgisayarı ise 1981 yılında piyasayı
sürdü. Monitörü, klavyesi ve bir işletim
sistemi olan bu bilgisayarlar çok rağbet gördü.
Ve ilk 4 yıl içerisinde bir milyonun üzerinde
satış yaptı.
1977 yılında ilk kez kişiye bilgisayar dönemine geçiş
olan, klavyesi ve monitörü olmayan “APPLE” marka
bilgisayarlar iki genç tarafından bir evin garajında
geliştirildi. Bu dönemden sonra evlerde ve işyerlerinde
de yaygın olarak kullanıma başlandı.
İkinci Dünya Savaşı’nda ordular için hızlı bilgisayarlara ihtiyaç
duyulmasıyla bu alanda çalışmalar daha da hızlandı ve ilk
elektronik dijital bilgisayar olan ENIAC 1945 yılında ortaya
çıktı.Bu ilk bilgisayar 167 m² yer kaplıyordu ve çok fazla enerji
harcıyordu. Bu bilgisayarlar saniyede 5000 toplama işlemi
yapıyordu.Askeri amaçla üretildiler ve top atış mesafesini
hesaplamak için kullanıldılar.
İlk üretilen bilgisayarların
kullanımı çok zordu, çok büyüktü
ve çok fazla enerji harcıyorlardı.
Günümüz bilgisayarları ise
elimizde taşıyabileceğimiz hatta ve
hatta cebimize sığacak duruma bile
geldi. Markalar çoğaldı ve piyasada
ki rekabet inanılmaz bir hal aldı.
Peki bu cebimize kadar giren bilgisayar nedir ve neden bu kadar önemlidir

BİLGİSAYAR NEDİR
Bilgisayar, kendisine verilen bilgileri alan, saklayan, gerektiğinde üzerinde işlem yapan elektrik
enerjisi ile çalışan elektronik bir makinedir. Bu bilgileri gerektiğinde yazıcı birimine çıktı olarak
verir. Basit bir açıklamayla bilgisayar, kendisine verilen bilgileri kullanarak yeni bilgiler elde
eden bir makinedir.
Bir bilgisayar iki temel birimden oluşur: Donanım ve Yazılım
Donanım: Bilgisayarın elektronik kısmını oluşturan parçalarına donanım denir. Donanımın
gözle görülen kısımları (Dı Donanım):
Monitör
Kasa
Yazıcı
Fare
Klavye
Modem
Monitör: Diğer adı ekrandır. Bilgisayarın gönderdiği sinyalleri, gözle
görülür şekle dönüştüren alettir. Bir diğer deyişle bilgileri işleyerek
kullanıcıya ileten bir çıkış birimidir.Renk sayısı ekrandaki görüntünün kalitesi
ve netliğini doğrudan etkiler. Daha fazla renk, gerçeğe yakın ve daha net
görüntü demektir .
Bilgisayar Kasası: Bilgisayarın çalışmasını sağlayan parçaların takıldığı metal
kutuya denir. Kasalar dik ya da yatay olabilirler. Bilgisayar kasasında bilgisayarı
açmak için Açma/ Kapama (On/Off) ve “reset” tuşları bulunur. “Reset” tuşu,
açma/kapama düğmesine basmadan bilgisayarı yeni açılmış hale getirir. Makine
özellikle kilitlendiyse, yani komutlara uymuyorsa kullanılır.

Klavye: Üzerinde harf, rakam, özel karakter ve özel fonksiyon
tuşları bulunan , bilgisayara bilg,ileri girmek için kullanılan bir giriş
birimidir. Klavyenin tuşlarına basıldığında , basılan tuşun kodu
bilgisayarın beyninde işlenir ve sonucu ekrana gelir. Klavyeler
üzerindeki harf dizilişlerine göre F veya Q klavye olabilirler.
Fare : Ekranda bulunan öğeleri seçmeyi ,hareket ettirmeyi ve bu öğelerin
yaptığı işlemleri başlatmaya yarayan, üzerinde iki veya üç tıklama tuşu bulunan
bir giriş birimidir.Fare, tabanında bulunan bir topun düz yüzeyde hareket
etmesi ile çalışır.Genelde İngilizcesi olan “Mouse” kullanılır.
Yazıcı: Bilgisayardaki bilgileri kağıt üzerine aktarmaya yarayan çıkış
birimidir. Bir ya da daha fazla kopya alınabilir. Bu çıktılar, yazıcıdaki
mürekkebin siyah-beyaz veya renkli olup olmamasına göre istenilen
şekilde alınabilir.
Modem: Bir bilgisayardan aldığı veri kodlarını telefon kabloları sayesinde
ses sinyallerine çevirerek diğer bilgisayarlara taşır ve bilgisayarlar arası
iletişimi sağlar. Yaygın olarak iş yerlerinde bir çok bilgisayarın birbirini
görebilmesi ve internete bağlanabilmesi için kullanılır.
Donanım biriminin diğer kısımları ise giriş ve çıkış birimlerinden başka aritmetik ve mantık
birimi, kontrol birimi, bellek birimidir.
Kontrol Birimi: Bilgisayara diğer ünitelerin ne yapması gerektiğini bildiren kısımdır.
Böylece bilgisayarı yönlendirerek programda verilen emirlerin eksiksiz olarak yapılamasını,
gerekli bilgilerin belleğe yerleştirilip alınmasını ve yapılan işlemlerin kontrolünü sağlar.
Aritmetik ve Mantık Birimi: Tüm mantıksal ve matematiksel işlemlerin yapıldığı kısımdır.
Bilgisayarda yapılan dört işlem gibi aritmetiksel işlemlerle küçük, büyük , küçük eşit, büyük
eşit gibi mantıksal işlemlerde bu bölümün mantık devrelerinde yapılır.
Bellek Birimi: Girilen bilgileri kodlara çevirerek hafızada daha sonraki kullanımlar için
saklayan birimdir. Bellek içinde kullanılan, 0 ve 1 kodlarını alan en küçük hafıza biriminin adı
“bit”dir.
1 Karakter: Harf veya sembollerin her birine denir.
1 Byte: 8 bitten oluşmuş 1 karakterlik bilgidir. 1 Byte=1 karakterdir.
1024 Byte: 1 Kilo Byte (KB)
1024 KB : 1 Mega Byte (MB)
1024 MB: 1 Giga Byte (GB)
1024 GB : 1 Tera Byte (TB)

Yazılım: Bilgisayarın donanımını kullanabilmek , çalıştırabilmek , değişik ve çeşitli görevler
yapabilmek için geliştirilmiş programlardır. Günümüzde yaygın olarak “Windows” işletim
sistemi kullanılmaktadır. Ancak muhasebe, satış, vs.. gibi işletmeler için de farklı yazılım
programları vardır.
Bilgisayarın 4 ana işlevi hep aynı kalmıştır:
1- Bilgi girişi Giriş birimleri: klavye, modem, fare, kamera, vs..
2- Bilginin saklanması CD, hafıza, bellek, vs..
3- Bilginin işlenmesi Merkezi işlem birimi
4- Bilginin Çıkışı Çıkış birimleri: Ekran, yazıcı, hoparlör,vs..
BİLGİSAYAR NASIL AÇILIR
Bilgisayar, kasanın üzerinde bulunan açma/kapama düğmesinden açılır. Bilgisayar ilk
açıldığında önümüze bir ekranın gelmesini bekleriz.
Masaüstü Ekranı ve Simgeleri:
Bu ekrana masaüstü denir. Masaüstünde , fare hareket ettirildiğinde bir okun hareket ettiği
görülür. Bu okun herhangi bir simge ya da dosya üzerine getirilerek farenin tuşlarına basılma
işlemine tıklama denir.
Görev Çubuğu:

Masaüstü ekranının en altında görev çubuğu bulunur.Bu çubukta o andaki saat, birden fazla
pencere açıksa açık olan pencerelerin isimleri ve kişisel olarak seçilen kısa yollar ve Başlat
düğmesi ile diğer simgeler görülür.
Başlat Düğmesi:
Görev çubuğunda bulunan Başlat düğmesine tıklandığında şekilde görülen menü açılır ve
kullanıcı açılan bu menüden yapacağı işi seçer.

Pencere
Başlık
Çubuğu
Simge
Durumuna
Küçült
Ekranı Kapla
Menü
Çubuğu
Pencere
Kapat
Dikey
Kaydırma
Çubuğu
Yatay
Kaydırma
Çubuğu
Bir klasörün veya simgenin üzerine iki kere tıklandığında masaüstünde açılan çerçeveye
pencere denir. Açılan klasörün veya dosyanın içerisindekileri görmemizi sağlar.
Başlık Çubuğu: Kullanılan programın ve dosyanın adını gösterir.
Menü Çubuğu: Programda kullanılacak menüleri gösterir. Burada yer alan her bir komut
açılan menüdür. Bu menülerdeki komutlardan en önemli olanları ve en çok kullananları açılır.
Yatay Kaydırma Çubuğu: O pencerede o anda görülmeyen bilgilerin görülmesi için fare ile ►
veya ◄ işareti üzerinde tıklayarak sayfanın sağa sola hareket ettirilmesine yarar. Ya da
farenin oku ile üzerine gelerek sol düğmesine basılı tutarak sağa sola hareket ettirilebilir.
Dikey kaydırma Çubuğu: O pencerede o anda görülmeyen bilgilerin görülmesi için fare ile ▼
veya ▲ işareti üzerinde tıklayarak sayfanın yukarı ve aşağıya hareket ettirilmesine yarar. Ya
da farenin oku ile üzerine gelerek sol düğmesine basılı tutarak yukarı ve aşağıya hareket
ettirilebilir.
Pencerenin başlık çubuğuna farenin okunu getirip sol tıkladığımızda pencerenin masaüstünde
istenilen yere taşınmasını sağlar.Herhangi bir pencere, başlık çubuğundaki düğmelere
tıklanarak simge durumuna küçültülebilir, ekranı kapatılabilir veya önceki boyutuna
çevrilebilir.
Tüm Programlar:

Başlat menüsündeki Tüm Programlar menüsü kullanıcıya, istediği programı kolayca seçme
olanağı verir.
Belgelerim:
Mektupları, raporları ya da diğer notların saklanabileceği dosyanın adıdır.

En Son Kullandıklarım:
En son kullanılan 15 dosyayı gösterir.
Bilgisayarım:
Açılan bu pencerede kullanılan sürücülerin simgeleri ile belgeler, Denetim Masasına,
Çevirmeli Ağa ve sisteme kolayca ulaşılabilecek diğer simgeler vardır

Geri Dönüşüm Kutusu:
1. 2.
Silinen dosyaların gönderildiği yerdir. Silinen dosyalar bu kutuya
gittiğinde tekrar kullanılabilir hale getirilebilir. Kutu boşken 1.
şekildeki gibi dolu iken de 2. şekilde ki gibi gözükür.Kesin silme
işlemi geri dönüşüm kutusu boşaltıldığında gerçekleşir.
Geri Dönüşüm Kutusuna yollanmak istenen dosya , farenin sağ tuşuna tıklanarak “Sil”
komutu seçilir ve yukarıdaki ekranda ki görüntü çıkarak silme işlemini onaylamanız istenir.
Yanlışlıkla yapılan silme işlemlerinden bu yolla kurtulunabilir.
Denetim Masası:
Denetim Masası bilgisayardaki her türlü ayarı yapmanızı ve kişiselleştirmenizi sağlar.
Program ekleyip kaldırmak, ekran özelliklerini ayarlamak, tarih/saat ayarlarını yapmak, vs..
gibi görünüm ve çalışma özellikleri özelleştirmek için seçenek sağlar.

Ara:
Ara komutu, bilgisayar içerisinde istediğimiz belgeyi, dosyayı, vs.. bulmanıza yardımcı olur.
Masaüstü Ekranı Sağ Tuş Menüsü:
Masaüstün ekranında fare ile sağ tuşa basıldığında karşımıza komutlar çıkar. Komutların
yanında bulunan küçük oklar, bir alt menünün olduğunu gösterir.
“Yeni” komutu seçildiğinde masaüstünde ya da bulunulan konumda yeni başka bir klasör,
kısayol ya da istenilen bir belge oluşturulabilir.

Program ya da Dosya Açma:
Bir dosyayı, belgeyi, klasörü açmak istediğimizde farenin sol tuşuna iki kere tıklayarak
bilgisayara açma komutunu veririz.
Kısayol ve Oluşturma:
Bir belge, bir dosya veya klasörü temsil eden simgenin, masaüstünden ya da
tercih edilen diğer yerlerden kolay ulaşımı için tanımlanan grafiksel simgedir.
Kısayol oluşturmak için istenilen dosyanın üzerine gelinerek sağ tıklanır ve “Kısayol Oluştur”
komutu seçilir. Oluşturulan kısayol, masaüstünde ya da seçilen dosya içerisinde görüntülenir.

MICROSOFT WORD:
Microsoft Word programında açılan sayfaya “belge” adı verilir. Bu program metin yazmaya
yarar.
Cetvel
Araç Çubuğu
Başlık Çubuğu
Durum
Çubuğu
Menü
Çubuğu
Yatay
Kaydırma
Çubuğu
Dikey
Kaydırma
Çubuğu
Başlık çubuğu, Menü Çubuğu, Araç Çubuğu, Yatay ve Dikey Kaydırma Çubuklarından
yukarıda öğrenmiştik.
Araç Çubuğu:
Üzerinde küçük resimler ve simgeler bulunan düğmelerin yer aldığı çubuktur. Komutları
temsil eden bu düğmeler, herhangi bir işlemin yaptırılabilmesi için üzerine fare ile tıklanması
yeterlidir.
Durum Çubuğu:
O andaki durum ile yani kaçıncı sayfa da , kaçıncı satırda ya da kaçıncı karakterde
olduğumuza dair bilgi verir.
Cetvel:
Bu cetvel kullanılarak sayfanın sol, sağ, alt ve üst kenar boşlukları ayarlanabilir.

MENÜLER:
Dosya:
Genel olarak belge ile ne yapacağımızı gösterir.
Yeni komutu, yeni bir sayfa açmaya yarar.
Aç, komutu belgeyi kaydedeceğimiz dosyayı açmamıza
yarar.
Kapat, belgeyi kapar.
Kaydet, belgeyi “.doc” uzantısı ile kaydeder.
Farklı kaydet, belgeyi bulundu yerden farklı bir yere
kaydetmeye yarar.
Sayfa Yapısı ise kenar boşlukları ayarlama, kağıdın
yönünü belirleme, kağıt boyutu seçme, düzenleme gibi
seçenekleri belirleyerek sayfa tasarımını özelleştirmeye
yarar.
Baskı önizleme ile yazıcıya göndereceğiniz işin son
halini görüntülemeye yarar.
Yazdır komutu ise belgenin son halinin çıktısını
almamıza yarar.
Düzen:
Sayfa içerisinde yapılanları kesme, yapıştırma, kopyalama
yoluyla düzenleme, gerçekleştirilen komutların vazgeçilerek
iptal edilmesi gerektiğinde ve son yapılan bir işin
tekrarlanması istendiğinde, bir kelime ya da kelime grubunun
aranması ya da değiştirilmesi istendiğinde bu menü kullanılır.

Görünüm:
Bu menü başlığı altında sayfa üzerinde çalışırken sayfanın
ekrandaki görünümünü kendimize göre ayarlamamızı sağlar.
Araç çubukları, üzerinde çalıştığımız belgenin özelliklerine
göre çalışacağımız çubukları ekleme ya da kaldırmaya yarar.
Belge bağlantıları, çalıştığımız belge üzerinde yazdığımız
başlıkları bir arada görmemizi ve üzerine tıkladığımızda o
başlığın olduğu sayfaya kolayca gitmemizi sağlar.
Küçük resimler, resim kullandığımız sayfaları gösterir.
Üst ve Alt bilgi ise sayfanın üzerine ve altına her sayfada sabit
olacak şekilde bilgiler koymamıza ve değiştirmenize yarar.
Tam ekran ve yakınlaştır komutları da, çalıştığımız sayfanın
ekranda istenilen büyüklükte ayarlamamızı sağlar.
Ekle:
Ekle menüsü başlığı altında anlaşıldığı üzere çalışılan belgeye
istenilen öğeler eklenebilir. Küçük resim, diyagram, simge gibi
düzenlemelerde kullanabileceklerimizi gösterir.
Sayfa numaralarının eklenmesi isteniyorsa bu komut ile sayfa
üzerindeki yerinin ve biçiminin belirlenmesine yardımcı olur.
Tarih ve saat komutu ile çalışılan belgeye istenilen biçim tıklanarak
eklenebilir.
Simge komutu, klavyede bulunmayan özel karakterlerin
eklenmesini sağlar.
Resim komutu ile bilgisayarda varolan veya başka bir dosyada
bulunan resmi ekler.

Biçim:
Üzerinde çalışılan metinde çeşitli biçimlendirme işlemleri
gerçekleştirmemize yardımcı olur.
Yazı tipi ile harflerin tipi, boyutu ve biçimi değiştirilebilir.
Paragraf komutu ise paragraflar arası uzaklıklar, sağ ve sol
kenarlardan uzaklıkları, satır mesafeleri ve netindeki
istenilen hizalama yapılır.
Madde imleri ve numaralı ise metinde maddeler halinde
verilecek bilgilerin işaretlenmesi veya numaralandırılması
istendiğinde bu komut kullanılır.
Kenar ve gölgelendirme, istenen metne kenarlık
konmasına ve gölgelendirme yapabilir.
Araçlar:
Bu menü, yazım denetimi, dil ayarlaması, metinde
sözcük sayımı gibi işleri mümkün kılar.
Yazım ve Dilbigisi, metindeki yazım hatalarını kontrol
eder.
Dil komutu, yazılan metnin diline göre dil ayarı yapar
ve o dildeki yazım ve dilbilgisi denetimi yapma olanağı
sağlar. Böylece farklı diller kullanırken de bize yardımcı
olur.
Sözcük sayımı komutu ile de anlaşılacağı üzere metinde
kaç kelime kullanıldığını sayar.
Otomatik Düzeltme Seçenekleri ile metin içerisinde
harfleri ve yazı kurallarını istediğimiz şekilde
ayarlayabiliriz.

Tablo:
Kullanacağımız metinde bazen tablolar kullanmak
durumunda kalabiliriz.
Ekle, tablo menüsü seçildiğinde kaç sütun ve satırdan
oluşan bir tablo çizeceğimizi ayarlar.
Otomatik tablo, tabloları istediğimiz biçimde kolayca
yerleştirmemizi sağlar.
Pencere:
Bu menü, kullanıcıya birden fazla açık pencereyi anı
anda kullanma özelliği sağlar. Birden fazla word
dosyasını açarak aynı anda kullanıyorsak bu dosyaların
ekranda yerleşimini veya istediğine geçerek
kullanılmasını sağlar.
Yardım:
Daha yeni word kullanmaya başlayan kullanıcılar için bazı
konularda yardım almak istediğinde bu menüye
başvurmalıdır.

MICROSOFT EXCEL
Microsoft Excel programında açılan sayfaya “kitap” denir. Bu program genelde tablo
yapmaya yarar. Word programında olduğu gibi menü çubuğunda bulunan başlıklar
Excel programında da hemen hemen aynıdır. Bir Excel kitabında, birden fazla sayfa
bulunur böylece bir konu başlığı altında ayrı ayrı sayfalarda bir çok tablo çalışabilir,
hepsini tek bir kitap içerisinde toplayabiliriz.

Dosya
Genel olarak belge ile ne yapacağımızı gösterir.
Yeni komutu, yeni bir sayfa açmaya yarar.
Aç, komutu belgeyi kaydedeceğimiz dosyayı açmamıza
yarar.
Kapat, belgeyi kapar.
Kaydet, belgeyi “.xls” ile kaydeder.
Farklı kaydet, belgeyi bulundu yerden farklı bir yere
kaydetmeye yarar.
Sayfa Yapısı ise kenar boşlukları ayarlama, kağıdın
yönünü belirleme, kağıt boyutu seçme, düzenleme gibi
seçenekleri belirleyerek sayfa tasarımını özelleştirmeye
yarar.
Baskı önizleme ile yazıcıya göndereceğiniz işin son
halini görüntülemeye yarar.
Yazdır komutu ise belgenin son halinin çıktısını
almamıza yarar.
Düzen
Sayfa içerisinde yapılanları kesme, yapıştırma, kopyalama
yoluyla düzenleme, gerçekleştirilen komutların vazgeçilerek
iptal edilmesi gerektiğinde ve son yapılan bir işin
tekrarlanması istendiğinde, bir kelime ya da kelime grubunun
aranması ya da değiştirilmesi istendiğinde bu menü kullanılır.

Görünüm:
Bu menü başlığı altında sayfa üzerinde çalışırken sayfanın
ekrandaki görünümünü kendimize göre ayarlamamızı sağlar.
Araç çubukları, üzerinde çalıştığımız belgenin özelliklerine
göre çalışacağımız çubukları ekleme ya da kaldırmaya yarar.
Üst ve Alt bilgi ise sayfanın üzerine ve altına her sayfada
sabit olacak şekilde bilgiler koymamıza ve değiştirmenize
yarar.
Açıklamalar; kutular içerisine yazdığımız bilgi ile ilgili
fazladan eğer yapılması gereken ek bilgilerin yazılmasına
yarar.
Tam ekran ve yakınlaştır komutları da, çalıştığımız sayfanın
ekranda istenilen büyüklükte ayarlamamızı sağlar.
Ekle:
Ekle menüsü başlığı altındaki komutlar, Excel
kitabına istenilen öğeler eklenebilir.
Tabloları yaparken araya eklemek istenilen bilgiler
olduğunda fazladan satır ya da sütun ekleyebiliriz.
Çalışma sayfası ekle diye seçtiğimizde kitabın
aşağısında bulunan sayfa sayısını dilediğimiz kadar
arttırabiliriz.
Grafik ile istenilen grafik şekli, simge komutu ile de
klavyede bulunmayan özel karakterleri ekleriz.
İşlev komutunu seçtiğimizde bir sütunda bulunan sayıları
programa girdiğimiz formüller ile yaptırabiliriz.
Resim komutu ile bilgisayarda varolan veya başka bir dosyada
bulunan resmi ekleriz.

Biçim:
Bu menü başlığının altındaki
komutlar, kitaptaki sütun veya
satırlarım boyutunu, görünümünü
ayarlamaya yardımcı olur.
Sayfa komutu ile de içerisinde
çalıştığımız sayfanın düzenini
yapmamıza yardımcı olur.
Araçlar:
Yazım kılavuzu kitapta kullandığımız
kelimelerin doğruluğunu denetler.
Araştır komutu kitap içerisinde
bulmak istediğimiz başlıkları ya da
kelimeleri aramamıza yardımcı olur.
Hata denetimi, kitap içerisinde yazım
denetlemesi yapar.
Özelleştir komutuyla araç çubukları,
komutları kendimize göre
kişiselleştirmemize yardımcı olur.

Pencere:
Bu menü, kullanıcıya birden fazla açık pencereyi anı
anda kullanma özelliği sağlar. Birden fazla word
dosyasını açarak aynı anda kullanıyorsak bu dosyaların
ekranda yerleşimini veya istediğine geçerek
kullanılmasını sağlar.
Yardım:
Daha yeni excel kullanmaya başlayan kullanıcılar için
bazı konularda yardım almak istediğinde bu menüye
başvurmalıdır.
Kitapta Sağ Tıklama:
Hücrenin üzerinde fareye sağ
tıkladığımızda açılan menü aşağıdaki
gibidir.
Kitap içerisinde yapılanları kesme,
yapıştırma, kopyalama yoluyla düzenlemeler
yapılmasını sağlar.
Hücreleri biçimlendir komutu ile sayı
düzenlemesi, yazı tiplerini,
kenarlıkların şeklini, desenleri
düzenlememizi sağlar. Hizalama ise
aşağıda açıklanmıştır.

Hücreleri Biçimlendir:
Hizalama komutu;
Hücrelerin içerisinde yazılan metinlerin yerini, düzenini, konumunu ve yönünü düzenlemek
ile birden çok hücreyi birleştirerek tek bir hücre yapmamıza yardımcı olur.

INTERNET:
İnternet, birçok bilgisayarın birbirine bağlı olduğu, dünya çapında yaygın olan ve
gittikçe büyüyen bir iletişim ağıdır. Bu teknoloji yardımıyla pek çok alandaki
bilgilere insanlar kolay, ucuz, hızlı ve güvenli bir şekilde erişebilmektedir.
İnternet’i bu haliyle bir bilgi denizine, ya da büyükçe bir kütüphaneye
benzetebiliriz. İnternete farklı tanımlamalar da getirebiliriz. Internet:
• 1997 sonu itibarıyla 100,000,000’u aşkın insanın kendi arasında etkileştiği,
bilgi değiş-tokuşu yapabildiği ve kendi yazısız kuralları olan büyük bir
topluluktur. Bu, internetin sosyal yönüdür.
• Pek çok yararlı bilginin bir tuşa basmak kadar yakın olduğu dev bir
kütüphanedir.
• 1997 sonu itibarıyla, 20,000,000’u aşkın bilgisayarın bağlı olduğu çok büyük
bir bilgisayar ve iletişim ağıdır.
• Kişilerin değişik konularda fikirlerini serbestçe söyleyebilecekleri ortamlar
barındıran bir demokrasi platformudur.
• Evden alış-veriş, bankacılık hizmetleri, radyo-televizyon yayınları, günlük
gazete servisleri vb gibi uygulamaları ile aslında internet aynı zamanda bir
hayat kolaylaştırıcıdır.
Tüm bu tanımlamalar aslında "Bilgiye Ulaşım ve onu Paylaşım, sonrasında da elde
edilen bilgiyi kullanım" dır.
Sonuç olarak internet, üretilen ve üretilecek bilgilerin dolaşım sistemidir. Ticari
boyutunun da ortaya çıkmasıyla yaşamla daha çok iç içe geçmeye başlamıştır.
Internet yazılı olmayan ama kuralları olan; kendi toplumu olan çok farklı bir
ortamdır. Klasik yaşama biçimlerini, değer yargılarını değiştiren; hayatımıza yeni
kavramlar, yeni uğraşlar getirmektedir.
Kişi bilgisayarı ile İnternet'e bağlanabilmek için genellikle
bir telefon hattı gereklidir. ,bilgisayarlar arasındaki bu
iletişim telefon hatları yardımı ile olur. Bunun yanında
uydu, kablo ve radyo dalgalarıyla da ağların ağına
bağlanılabilir.
En yaygın olanı ise bir analog modem ile belli hızda bir İnternet servisi veren bir
şirketin hizmetinden yararlanmaktır. Modemin ayarları şirketin verdiği servis
telefon numarası ve özelliklerine göre ayarlanıp, bağlan komutu verilir. Analog
modem bilgisayarın dijital verileri (bits) çeşitli ses frekanslarına çevirip telefon
hattından internet servisine ulaştırmakta olup tersine aynı yöntemle verileri
almaktadır.

Günümüzde, analog modemlerin yerini daha hızlı ve daha az hatalı olan dijital (
ADSL) modemler almaktadır. Bunların kullanım ücretleri, çoğul katılımın artması
sayesinde makul ödenebilir düzeye inmektedir. ADSL bir analog modemden 10x -
1500x kez hıza sahip olup, canlı videolu sohbet imkânı yanında bir sinema filmini
kısa bir zaman dilimi içinde yükleme imkânı vermektedir.
WWW. dünyası yanında dosya indirimi sanal
sohbet odaları, sanal ticaret, tartışma
mekânları (forum), İnternet üzerinden sohbet
doğrudan mesaj gibi kullanım alanlarını, bugün
bütün dünyada yüz milyonlarca insan
kullanmaktadırlar.
Radyo, televizyon ve İnternet'in bulunuşundan 50 milyon kullanıcıya ulaşmak için
geçen süre incelendiğinde; radyo için 38 yıl, televizyon için 13 yıl iken, internet
için sadece 5 yıldır.
İnternet Türkiye'ye 1994 yılında gelmiştir ve geldikten sonra Türkiye'de
kullanımı yaygınlaşmıştır. İnternet günümüzde de yaygın olan 7 den 70'e herkesin
kullandığı teknoloji ürünü olan ve her gün yenilenen bir bilgi kaynağı teknoloji
ürünüdür.
İnternet iletişim ağına bağlı bir bilgisayarın bir tek kullanıcısı
olabildiği gibi, birden çok (bazen yüzlerce, binlerce) kullanıcısı
da olabilir. Kişisel bilgisayarlar ve evden bağlantılar tek
kullanıcılı internet bağlantılarına örnek olarak verilebilirler.
İnterneti bir "iletişim ağı" olarak tanımladıktan ve bu ağ üzerinde bilgi dolaştığını
belirttikten sonra, internetin bu altyapı üzerinde neler sunduğunu tahmin etmek
aslında o kadar da güç değil. Bu "iletişim ağı"nın içinde bulunan her hangi iki
bilgisayar arasındaki en temel işlem çift yönlü bilgi aktarımıdır. Burada bilgiden
kasıt, bilgisayarlardan birinde bulunan bir dosya, bir bilgisayar programı ya da bir
mesaj olabilir.
Internet erişimi olan bir kullanıcı, eğer kendisine yetki verilmişse, internete bağlı
diğer herhangi bir bilgisayardaki bilgilere erişebilir, onları kendi bilgisayarına
alabilir, kendi bilgisayarından da Internet erişimi olan başka bir bilgisayara
dosya/bilgi gönderebilir. Bu özellik, dosya transfer protokolü olarak bilinir.
Benzer şekilde, internet üzerindeki kullanıcılar birbirlerine elektronik posta
gönderebilirler. Bu da, posta iletim protokolü olarak bilinir.

Internet Explorer ve WEB Siteleri:
Türkçe adıyla internet kaşifidir. Dünya Çapında Ağ (İngilizce : World Wide
Web, kısaca WWW veya web), örümcek ağları gibi birbiriyle bağlantılı
sayfalardan, internet üzerinde çalışan ve "www" ile başlayan adreslerdeki
sayfaların görüntülenmesini sağlayan servistir. İnternette ziyaret ettiğimiz
sayfalara “site” denir. Bu sitelere daha önce servis sağlayıcısı tarafından
tanımlanmış “www.ziyaretetmekistenilensiteadı.com” gibi adreslerden ulaşabilinir.
Örnek: www.hurriyet.com.tr, www.yemektarifleri.com
Katılmak istediğimiz bir bilimsel toplantıya bildirimizi Internet üzerinden
gönderebilir, Afrika’da yapılan ameliyatı diğer doktorlarla canlı seyredebiliriz..
Nasa servislerine bağlanıp, son uydu fotoğraflarını tarayabiliriz; ya da şiir
arşivlerine bağlanıp şiirler okuyabiliriz . Örnekleri arttırmak mümkün. İnternetin
sundukları; onu kullananların istekleri, hayal güçleri ve gelişen İnternet
teknolojisi ile hep çoğalmaktadır. İnternet ile artık yapabileceklerimiz sonsuzdur.
İnternet ile dünyayı avucunuzun içinde tutabilirsiniz.

Arama Motorları Nedir
Internet, bilgiye ulaşmayı kolaylaştırmak için değişik 'bilgi arama/tarama'
yöntemleri de sunar. Internet'in sundukları çok geniştir ve bu kadar bilgi
arasında, bilinçsiz bir kullanımla, insan yolunu çok kolay kaybedebilir. Arama
motorları ile hayatımızı olduğundan daha kolay hale getirebilir, araştırmalarımızı
yapabiliriz.
Bir konuyla ilgili araştırma yapmak isteyebilirsiniz. Bunlar aklınıza takılan bilimsel
veya iş dünyasıyla ilgili bir sorun ya da hobilerinizle ilgili araştırdığınız bir konu
olabilir. Bunun dışında haberler, hava durumu, sinemalar ve tüm toplumsal
etkinlikler hakkında da araştırma yapmak istiyor olabilirsiniz. Öncelikle şunu
bilmelisiniz ki, ulaşacağınız her bilgi doğru olmayabilir, aradığınız bilgiye ulaşmak
için istemediğiniz bilgileri almak ve içinden ayıklama yapmak durumunda
kalabilirsiniz ve bu durumda da kendinizi bir anda internette amaçsız bir şekilde
dolaşırken bulabilirsiniz. Zamanla göreceğiniz gibi, internette aradığınız bilgi
mutlaka vardır ve ulaşması oldukça kolaydır. Sorun, yolunu bulamamaktır. Bilgiye
kolay ulaşmanın ilk yolu "arama motorları" kavramını ve arama motorları
kullanımını öğrenmekten geçer.
Arama motorlarını, büyük ansiklopedilere benzetebiliriz. Bu arama motorlarını,
internette yer alan çeşitli kurum, kuruluş, kişi ya da firmalar tarafından
tasarlanmış ve yayınlanmış sayfaların içindekiler kısmına benzetebiliriz.
En çok kullanılan arama motorları " www.yahoo.com ", " www.google.com " ve "
www.altavista.com "dur.
Arama motorlarında arama yapma yöntemleri:
• Komut satırına araştırma yapmak istediğiniz konuyu açıkça yazarsınız ve bu
motorlar, ansiklopediye kaydedilmiş tüm sayfalar arasında aradığınız konunun
geçtiği sayfaları size liste şeklinde sıralar. Siz ise karşınıza çıkan özetlerden
ilgilendiğiniz sayfanın bağına tıklayarak ilgili sayfaya ulaşırsınız. Bağlantıya
"Shift" tuşu ile birlikte tıklarsanız ya da sağ tıklayıp "Yeni Pencerede Aç"

seçeneğini seçerseniz arama motorunun içindekiler sayfasını kaybetmeden
tarayıcıda yeni bir sayfa açarsınız ve aradığınız bilgiye ulaşamazsanız o pencereyi
kapatıp "İçindekiler" sayfasından bir sonraki bağlantıya yine aynı yöntemle
tıklayarak aramanıza devam edersiniz.
• Arama motorlarındaki komut satırında bazı özel komutlar vardır. Bu komutların
amacı daha özellikli araştırma yapmak ve aradığınız konuya daha çabuk ulaşmanızı
sağlamaktır. Çünkü, örneğin "Kimya" gibi genel bir kelime yazdığınızda karşınıza
milyonlarca sayfa adresi çıkacaktır. Organik Kimya gibi bir konu yazarsanız,
içinde "Organik" ve "Kimya" geçen dokümanlar ayrı ayrı sıralanacak. Sadece yan
yana Organik Kimya kelimeleri yazanlar listelenmeyecektir.
Bu parametrelerin bazıları aşağıda belirtilmiştir;
+ parametresi : Ekleme anlamına gelir, "ve" bağlacı gibi işlem yapar. Komut
satırına "+organik +kimya" ya da "organik +kimya" yazdığınızda içinde hem
"organik" hem de "kimya" kelimelerinin aynı anda bulunduğu dokümanları listeler.
Ama bu ifadeleri ararken kelimelerin yan yana olmasıyla ilgilenmez. Yani
dokümanın başında "organik", dokümanın sonuna doğru "kimya" ifadeleri geçiyor
ya da dokümanın başında "kimya", dokümanın sonuna doğru "organik" ifadeleri
geçiyor olabilir. Eğer bu iki kelime yan yana geçsin istiyorsanız aşağıdaki
parametreyi kullanmalısınız.
" " parametresi : Bu parametreyi kullanarak tırnak işaretleri arasına birden
fazla kelime yazabilirsiniz. Arama motorları tam olarak tırnak içinde yazılan
cümleyi arama yapar. Mesela "organik kimya" şeklinde yazım yaparak arama
yaparsanız yan yana organik ve kimya yazılı dokümanların geçtiği sayfaların listesi
sıralanır.
- parametresi : Bu parametre çıkarmak anlamına gelir. Aranılan dokümanda
istemediğiniz bir kelime varsa, o kelimenin geçmediği dokümanları arar. Mesela
("organik kimya" -Gıda) şeklinde bir yazım ifadesi kullandığınızda, internette
içinde "organik kimya" kelimesi geçen fakat gıda kelimesi geçmeyen dokümanları
geçtiği sayfaların listesi sıralanır.
* parametresi : Aynı bilgisayar dosyalarında olduğu gibi, genelleme yapmak için
kullanılabilir. Mesela "Kim*" denildiğinde "Kim" harfleri ile başlayan kelimeleri
arar. Bu durumda "Kimya" kelimesi dışında, "Kimse", "Kimlik", "Kimsesiz" vb. gibi
kelimelerin de geçtiği sayfaların listesi sıralanır.
Başarılı bir arama yapmak, aradığınız bilgiye çabucak ulaşmak ve internette
kaybolmamak için bu parametrelerin etkin şekilde kullanılması çok faydalı
olacaktır.

Bazı arama motorları web adresleri şöyledir:
• www.google.com
• www.altavista.com
• www.yahoo.com
• www.arabul.com
• www.arama.com
İNTERNETİ DOĞRU KULLANMAK
İnternetin günümüzde yaygın bir iletişim aracı olarak kullanılması, beraberinde
dikkat edilmesi gereken bazı kuralları da getirmektedir. İnternet üzerinde kabul
edilebilir ya da edilemez davranışları tanımlayan kurallar " internet etiği " olarak
adlandırılır. İnternet etiği olarak adlandırılan bu kurallar, internet kullanılırken
diğer insanların haklarına saygılı olmak için ne yapılıp ne yapılamayacağına
ilişkindir İnternette genişleyen bilgi ağı ve bilgi paylaşımının artması ve
kolaylaşmasıyla her bireyin ulaşabileceği bilgi kaynakları da değişmiş ve
genişlemiştir. İletişim kurduğunuz ortam, ister e-posta olsun, ister haber
grupları ve tartışma listeleri olsun, isterse sohbet olsun, uyulması gereken bazı
hususlar vardır.
Kanuna, ahlâka ve kamu düzenine aykırı mesaj içeriği göndermek, uygunsuz, yalan
ve/veya iftira içerik ya da mesaj ve bilgileri göndermek, tehdit etmek, küfür, vb.
fiilleri işlemek, kişi ve/veya kuruluşların gizli bilgilerini yayınlamak, reklam ve
internet sitesi tanıtımını yapmak doğru bir davranış değildir. Unutmayın ki;
sohbette tamamen tanınmaz durumda değilsiniz. Tüm sohbet sunucuları giriş
bilgileriniz üzerinden IP adresinizi (bilgisayarınızın numarası) ve hangi ISS
(internet servis sağlayıcı) üzerinden internete girdiğinizi tespit edebilir. ISS de
ise sizin ile ilgili bir çok bilgiler bulunmaktadır. IP adresiniz tespit edilebileceği
için bilgisayarınızı başkalarının kullanması durumunda sorumluluğun size ait
olduğunu unutmayınız.
İnternet ortamında tanışılan kimselerle hiç bir surette buluşulmamalı adres ve
telefon verilmemelidir.
İnternette düzgün Türkçe kullanılmalı, nazik ve saygılı olunmalı, karşılıklı
tartışmalar belirli bir seviyede olmalıdır.

• İnternet aracılığıyla bilgi isteniyorsa, sitenin güvenli olup olmadığı mutlaka
araştırılmalı, verilecek bilgiler 3. şahıslar tarafından kullanılmamalıdır.
• İnternette sohbet ederken, mesaj panosuna mesaj gönderirken ya da mektup
arkadaşınızla mektuplaşırken adınız, soyadınız, adresiniz, telefon numaranız,
parolanız gibi kişisel bilgilerinizi ve kredi kartı numaranızı asla vermemelisiniz.
Özellikle arama motorlarını kullanırken verimli bir arama için doğru anahtar
kelimeyi seçmeye dikkat ediniz. Konunun sınırlarını daraltmak için bir-iki ilgili
sözcükte karar kılın. Eğer yan yana geçen kelimeler arıyorsanız, tırnak içinde
yazmalısınız.
Daha öncede belirttiğimiz üzere bu servisleri kullanmanın en büyük avantajı kendi
bilgisayarınızdan uzakta, dünyanın herhangi bir yerinden ya da herhangi bir
bilgisayardan e-postanızı okuyabilmenizdir.
• Bilgi paylaşımlarında karşılıklı gönderilecek dosyalar virüs kontrolünden
geçirilmelidir.
Kısaca:
• Altın kuralı uygulayın: Kendinize yapılmasını istemediğiniz şeyi
başkalarına yapmayın.
• • İletişimin diğer tarafında başka bir insan olduğunu unutmayın.
• • Nerede olduğunuzu unutmayın ve uygun davranış biçimlerini sergileyin.
• • Diğer kullanıcıların ve özellikle de yeni gelenlerin hatalarını bağışlayın.
• • Her zaman sakin olun, özellikle de size hakaret ediliyorsa (veya edildiğini
düşünüyorsanız) sakinliğinizi koruyun.
• • Sözlerinizi vurgulamak için BÜYÜK HARF kullanmaktan kaçının, bazıları
bunu "bağırma" olarak algılayabilir.
• • Uygunsuz sözcükler veya rahatsız edebilecek ifadeler kullanmayın.
• • Sürekli olarak çevrimiçi adınızı veya takma adınızı kullanın, tüm iletileri
bu adla imzalayın (tam adınızı hiçbir zaman kullanmayarak gerçek
kimliğinizi koruyun).
• • Önemsiz e-posta (istenmeyen posta olarak da bilinir) göndermeyin veya

iletmeyin.
• • Süregelen duygusal tartışmalardan veya "atışmalardan" uzak durun.
• • Yazım denetimi yapın, anlaşılır olun ve iletilerinizi kısa tutun.
• • Sohbet odalarına katıldığınızda, diğerlerinin sözünü kesmeyin ve konuya
bağlı kalın.
• • Gerçek hayatta kabul edilen davranış kurallarına uyun.
• • Komik ve alaycı düşünceleri iletmek için ifadeler kullanın ve Internet'te
sık kullanılan kısaltmaları öğrenin.

MICROSOFT OFFICE OUTLOOK:
E-posta nedir
En çok kullanılan ve bilinen internet uygulaması e-posta (e-mail) dır. E-posta
kullanıcıların internetle dünyanın her yeriyle kişisel bağlantı kurmalarını sağlayan
bir sistemdir. E-posta ile dünyanın her yerinde internet bağlantısı bulunan
kullanıcılara mesaj gönderip onlardan mesaj alabilirsiniz. E-posta ile
mektuplarınızı normal postadan çok daha hızlı bir şekilde gönderebilirsiniz.
E-postanızda düz yazının yanı sıra, resim, grafik, ses, program, dosya
formatındaki bilgilerinizi de gönderebilirsiniz.
E-posta ve web sayfaları adreslerinde Türkçe karakterler (ç, ş, ı, ö, ü, ğ)
kullanılmaz. Örneğin; ayşeyılmaz@masal.com adresine bir e-posta göndermek
istiyorsanız ve bu adresi ayşeyılmaz@masal.com şeklinde yazarsanız ileti
gönderilemeyecektir. Çünkü burada kullanılan "ş" ve "ı" harfi İngilizce alfabede
yer almamaktadır. Doğru e-posta adresi ayseyilmaz@masal.com ‘dur.
“@” işareti kullanıcı ismi ile sunucuyu ayırmaya yarar.
E-postanız gönderilemezse genelde bir hata mesajı (sekme, bounce) alırsınız. e-
posta sekmelerine yol açan en genel sebepler şunlardır:
• Geçersiz adres: Adresi yanlış yazdıysanız ya da alıcı bu hesabı kapatmışsa
mesajınız gönderilemez. En azından doğru kişiye gönderilemez. Tek çözüm adresi
kontrol edip tekrar denemektir. Yukarıda ifade ettiğimiz gibi Türkçe
karakterlere dikkat etmenin yanı sıra, örneğin bir e-posta adresinin nokta ile mi
(deneme.ornek@masal.com) yoksa alt çizgi ile mi (deneme_ornek@masal.com)
ayrıldığına da dikkat etmeniz gerekmektedir. Sonuçta bu iki e-posta adresi
tamamen farklı iki alıcıyı işaret etmektedir.
• Alıcının posta kutusu dolu: Bazı internet tabanlı, internet hizmeti veren
siteler (Hotmail, Mynet, Yahoo vb.) bir kişinin posta kutusunda saklayabileceği
mesaj sayısına bir sınırlama getirmiştir. Eğer uzun süre posta kutunuzu kontrol
etmezseniz posta kutunuz dolabilir. Dolu bir posta kutusuna gönderilen iletiler ise
alıcıya geri döner. Bu durumda yapabileceğiniz tek şey bekleyip iletiyi daha sonra
göndermek ya da alıcıyı arayıp e-postasını kontrol etmesini sağlamak olmalıdır.

• Gönderen ya da Kimden (From): İletiyi gönderenin bulunağı (adres) ve adı. Burada
otomatik olarak kişinin adı olarak gözükse de başka kişinin adı ile de gönderim
yapmak mümkündür.
• Alıcı ya da Kime (To): İletiyi alanın bulunağı ve adı. İletinin kime yolladığını
gösterir. İleti bulunağının arasına "," virgül koyarak birden fazla kişiye yollamak
olanaklıdır. Eğer bulunağınız gozükmüyorsa, BCC ile gizlenmiş olabilir.
• Konu (Subject): İletiyi özetleyen başlık, genelde daha sonradan anımsanmakta ve
iletileri ayırmakta yardımcı olur. Etik olarak yazılması önerilir.
• Tarih (Date): İleti gönderildiğindeki yerel tarih ve saat. Genelde yollayan sunucu
veya ileti programı bu saati otomatik olarak ekler. Bazen saat ve gün ayarı bozuk
olarak yeni bir ileti, eskiymiş gibi gözükebilir.
• İleti gövdesi (Body): Burada iletinin kendisi ve genel olarak kullanıcı imzası yer alır.
• Karbon Kopya "KK" (CC, Carbon Copy): Aslen gönderilen kişiye ek olarak
iletinin başka alıcılara gönderilmesini sağlar. İleti buraya yazılan kişilere doğrudan
hitap etmemektedir, ileti bu kişilere bilgilendirme amacı ile yollanmıştır.
• Gizli Karbon Kopya "GKK" (BCC, Blind Carbon Copy): Kapalı Karbon Kopya
olarak da bilinir. Buraya yazılan bulunaklar iletide gözükmez. Etik olarak birçok
kişiye gönderilen gayrı resmi iletiler için bu alanın kullanılması uygun düşer. Bu tür
bulunak gizleme yığın iletiye karşı da koruma sağlar.

• Yanıtlama (Reply): Belli bir bulunaktan gelen iletiyi yanıtlamak icin kullanılır. Alıcı
kısmına otomatik olarak ileti yollayanın bulunağı alınır. En çok kullanılan
fonksiyonlardan biridir.
• Herkesi yanıtla (Reply All): Yanıtlanan iletiyi, gelen iletinin To: ve CC: kısmında
yazılmış olan tüm bulunaklara yollamak için kullanılır. En çok suistimal edilen
fonksiyonlardan biridir. Genelde tüm bulunaklar açık olarak ve gereksiz bulunaklara
gider. Bilgisayara giren virüslerin kullandığı düzeneklerdendir.
• Yönlendirme (Forward, Fwd): Gelen bir iletinin bir başka ağa yönlendirilmesini
sağlar.
• Ek (Attachment): Yazıya ek olarak yollanan dosyalardır. Dosyalar eklenmeden önce
Base64 yöntemiyle kodlanırlar. Ses, resim, video, yazı başta olmak üzere birçok
değişik formatta dosya eklenebilir. Virüslerin başlıca yayılma yollarından biridir.
Bilinmeyen dosya eklerinin açılması önerilmez
E-posta Konusunda Nelere Dikkat Etmeliyiz
• Konu kısmı boş iletiler göndermeyiniz. İletinin ne hakkında olduğunu bildiren bir
satırın olması hem sizin hem alıcının işini kolaylaştırır. İletileri depoluyorsanız,
tekrar bakma gereği duyduğunuzda konu satırının faydasını görürsünüz. Konu
alanına yazacaklarınız iletinizin içeriğine uygun anahtar kelimeler veya kısa bir
tanım olabilir.
• Aldığınız e-postayla beraber gelen eklentileri açarken dikkatli olmak gerekiyor.
Çünkü virüsler en çok bu şekilde bulaşıyor. Sizde başkalarına dosya
göndereceğiniz zaman virüs taramasından geçirdikten sonra gönderiniz. Uzantısı
.exe olan dosyaları emin olmadıkça asla çalıştırmayınız.
• Çoğu virüs e-posta okunduğu anda aktif olduğu için, Outlook Express yazılımda
ön izleme penceresini aktif yapmayınız.
• Gönderilen iletilerin sizi yansıttığını unutmayın. İleti gönderdiğiniz kişiler sizi
tanımıyor veya görmüyor olabilir. Ancak iletilerinizin dilinin ve biçiminin sizin
hakkınızda ip uçları vereceğini unutmayın. İletinizin diline, imlâ ve yazım kuralları
ile genel ahlâk kurallarına uygun olmasına dikkat ediniz.
• İletinizde yazacaklarınızı kısa, açık ve öz olarak yazmalısınız. İletilerinizin
içeriğini saygı çerçevesi içinde ve karşınızdakini rahatsız etmeyecek ölçüde
hazırlamalı ve göndermelisiniz.
• E-posta kutunuzu her gün kontrol edin ve postalarınızı limitinizi aşacak kadar
sistemde tutmayınız.

• Size özel yazılmış bir iletiyi, ileti sahibinin haberi olmaksızın başkasına
göndermeyiniz.
• Birden fazla kişiye gönderdiğiniz iletileri CC (Carbon Copy) ile değil BCC (Blind
Carbon Copy) ile gönderiniz. Böylece alıcıların birbirlerinin adreslerini görmesine
engel olursunuz.
• E-postalarınızda kredi kartı numarası, herhangi bir şifre, vb. özel bilgileri,
yazarken dikkatli olunuz. Unutmayın ki e-posta hâlâ çok güvenli değildir.
• Hiç bir zaman e-postanızın sadece siz ve gönderdiğiniz kişi tarafından
okunacağını zannetmeyiniz. Telefonda söyleyemeyeceğiniz şeyleri e-posta ile de
göndermeyiniz.
• Şifrenizi kimseye vermeyiniz ve zaman zaman değiştiriniz (3-5 ayda bir).
• E-posta programınız bazı formatlama seçenekleri sunabilir (metni koyu, italik,
renkli kullanma, animasyon, resim, ses vb. özellikler). Ancak karşı tarafın e-posta
programı bunları desteklemeyebilir. Dolayısıyla karşı tarafın e-posta programının
bu tip formatları desteklediğinden emin olmadıkça bu tip özel formatlı mesajlar
göndermeyiniz.
• Özellikle tanımadığınız kişilere e-posta gönderirken iletinizin sonuna elektronik
imzanızı (adı, soyadı, adres, internet sitesi adresi, telefon, faks no, vb.) ekleyiniz.
Bu imzanın en çok 4 satır olmasına dikkat ediniz. İmzalar metninizin yapı
elemanları gibidirler. Bunlar otomatik olarak her e-posta altına yerleştirilirler.
Tüm modern e-posta yazılımlarında bu fonksiyon bulunur. Outlook Express
yazılımında Araçlar/Seçenekler/İmzalar komutunu kullanarak imzalara
ulaşabilirsiniz ve düzenleyebilirsiniz.
• Özel ve ticarî işleriniz için resmî e-posta adresini kullanmayınız.
• Eğer e-posta ile soru soruyorsanız, çok açık ve sade biçimde sorunuzu
yazmalısınız.
• Birisine ya da bir gruba/listeye bir konu hakkında soru sorduğunuzda "lütfen"
demeyi unutmayınız. Sizin için birisi cevap yazmış, probleminizle ilgilenip çözüm
üretmeye çalışmışsa bir e-posta ile, ilgili kişiye "teşekkür ederim" demeyi
unutmayınız.
• Mesajınızda dikkat çekmek istediğiniz noktaları "*" işareti arasına alınız.

• Outlook Express'in temel ayarlarını değiştirerek yazım ve dil bilgisi hatalarını
kontrol edebilirsiniz. Bunun için "Araçlar/Seçenekler" komutunu çalıştırın ve
ekrana gelen pencere üzerindeki "Yazım Denetimi" kartını aktif hâle getiriniz.
KAYNAKLAR:
• www.bilgibu.com/bilgisayarin-tarihcesi.html
• www.bilgibu.com/islemci-2.html
• www.po.metu.edu.tr/links/ing/css25/bolum1.htm#1
• www.meb.gov.tr/duyurular/duyurular/internetEtigi/intEtik.htm
• Liseler için Bilgisayar 1 –Prof. Dr. Tahsin Kesici-Prof. Dr. Zahide Kocabaş-
MEB Yayınları