nda Genç Millî Tak›m›m›z›n kaptan›yd›. Manchester City

Teknoloji futbolun emrinde
Teknoloji futbolun emrinde
Günümüzde futbol, Metin Oktay’ların, Lefter’lerin çamurlu sahalarda oynadığı oyundan çok farklı bir hâl
aldı. Saha zeminlerinden oynanan topun özelliklerine, formasından videoboarduna ticari faaliyetlerin ön
planda olduğu günümüz spor aktivitelerinde teknolojinin nimetlerinden faydalanmamak nerede ise imkânsız!
Hakemlerin tartışmalı pozisyonları tekrar izleyerek karar vermesini onaylamayan UEFA ve FIFA, teknolojinin
futbol sahasına girmesinden rahatsız olmalı ki, insan faktörünü en aza indirgeyecek kararlara imza atmak
istemedi. Ancak teknolojinin futbol içerisinde hangi alanlarda nasıl kullanıldığı ve ne gibi faydalar
sağladığına bakıldığında olumlu birçok yenilik görülmekte…
Günümüzde futbol, Metin Oktay’lar›n,
Lefter’lerin çamurlu sahalarda oynad›¤›
oyundan çok farkl› bir hâl ald›. Saha
zeminlerinden oynanan topun özelliklerine,
formas›ndan videoboarduna ticari faaliyetlerin
ön planda oldu¤u günümüz spor
aktivitelerinde teknolojinin nimetlerinden
faydalanmamak nerede ise imkâns›z!
Hakemlerin tart›flmal› pozisyonlar›
tekrar izleyerek karar vermesini
onaylamayan UEFA ve FIFA,
teknolojinin futbol sahas›na
girmesinden rahats›z olmal› ki, insan
faktörünü en aza indirgeyecek
kararlara imza atmak istemedi. Ancak
teknolojinin futbol içerisinde hangi
alanlarda nas›l kullan›ld›¤› ve ne gibi
faydalar sa¤lad›¤›na bak›ld›¤›nda
olumlu birçok yenilik de
görülmekte…
Sponsor aktiviteleri
Sponsor firmalar eskiden üç demir
üzerine tutturulmufl bez bir brandan›n
belirli sürelerle elle tetiklenerek
dönmesinden oluflan saha kenar› pano
sistemine para verirdi. ‹lerleyen dönemlerde
Led Saha Kenar› Panolar› geldi ve ilk
dönemlerinde taç çizgisine zoom yapt›¤›nda
renkleri tam veremeyen ve seyir zevki oldukça
az olan bir görüntüyle karfl›laflt›k. Ard›ndan
teknolojinin avantajlar›n› anlayan sponsor
firmalar ve üreticiler saha kenar› reklam
panolar›n›n gelece¤inin bu yöne do¤ru
ilerledi¤ini fark ederek yat›r›mlar›n› art›rd›.
Firmalar üretim maliyetlerini bir kenara
b›rakarak hangi formatta dosya göndermeleri
gerekti¤ini düflünürken, seyir zevki yüksek,
kaliteli görsel alanlar ortaya ç›kmaya bafllad›.
“Maç›n adam›” seçimi, “Tak›m›n›z›n gol
görüntüleri”, “Tak›m›n›z›n idman günlü¤ü”,
internet üzerinden bilet sat›fl›, yine tak›m
ürünlerinin web’den sat›n al›nmas› gibi bir çok
farkl› teknolojik operasyona sponsor olan
firmalar, futbol ekonomisine fazlas› ile katk›da
bulundu.
Geçmifl y›llarda gol oldu¤u zaman bir
görevlinin elle de¤ifltirdi¤i skorboardlar
günümüzde görselli¤i ile ön plana ç›kan
futbolcular›n resimleri ile bezenmifl
76 TamSaha
Aybars Canbay
videoboardlarla yer de¤ifltirdi. Videoboardlar
maç öncesi, devre aras› ve maç sonras›
videolar›n görsellerini yay›nlayabildi¤i, maç
günleri d›fl›nda stadyumda yap›lan aktivitelerde
de kullan›labildi¤i için, futbolseverlerin seyir
zevkini artt›ran teknolojik unsurlar›n bafl›nda
gelmekte. Yeni nesil videoboardlar stadyum
içerisinde yer alan ekranlarla beraber çal›flarak
taraftarlara fuaye alanlar›nda da kesintisiz bilgi
aktar›m› ile beraber reklam yap›lmas›na imkân
sa¤lamakta. Taraftarlar fuaye alanlar›nda
yemek yerken ayn› anda oyuncular›n bilgilerini
ekranlardan takip edebilmekte.
Teknoloji ile gelen
yeni iletiflim alanlar›
Televizyon, radyo, yaz›l› bas›n derken yeni
iletiflim mecralar›n›n bafl›nda sosyal medya
gelmekte. Futbol dünyas›n›n önde gelen
kulüpleri de bu yeni iletiflim araçlar›ndan
faydalanmak için yo¤un çaba içerisine girdi.
Sosyal medya konusunda UEFA için ayr› bir
parantez aç›lmas› gerekiyor. Çünkü sosyal
medyay› en efektif olarak kullanan spor
organizasyonlar›n›n bafl›nda geliyor UEFA.
Tak›mlar›n facebook ve benzeri siteler
üzerinde kurduklar› fan sayfalar›, taraftarla olan
iletiflimine güç katmakla birlikte sponsorlara
uygun ek görsel alanlar oluflturmakta.
Bu konuda en iyi örnek 2010 FIBA Dünya
Basketbol fiampiyonas› ile beraber facebook ve
twitter gibi sosyal medya alanlar› kullanan
BEKO. Markalar›n sosyal mecraya ne kadar
önem verdikleri, televizyon gibi reklam
verilmesi pahal› olan bir alana facebook temal›
reklam vermelerinden anlafl›l›yor. Turnuva
boyunca Garanti, Ülker gibi dev markalar›n da
sosyal medyay› kullananlar aras›nda yer
almas›, bu mecran›n önemini herkese
göstermekte.
Teknoloji ile gelen
analiz bilgileri
“22 kiflinin bir topun peflinde
kofltu¤u” dönemler geride kald›.
Antrenörlerden yöneticilere kadar
bütün futbolseverler, teknik veri ve
bu veriler üzerine analiz yapman›n
gereklili¤ini kabul etmifl durumda.
‹zlenen maçta futbolcular›n topla
oynama oran›ndan kaç kilometre
kofltu¤una, kaç pas yap›p, kaç flut
çekti¤ine kadar birçok verinin
ekrana anl›k olarak yans›mas› art›k
al›fl›lagelmifl bir uygulama.
Topa yerlefltirilecek bir çiple topun kale
çizgisini geçip geçmedi¤inden kaç km h›zla
kaleye do¤ru gitti¤ine kadar birçok bilgi de
yak›n zamanlarda ekranlara yans›yacak
bilgilerden.
Hakemlerin kendi aralar›nda iletiflim
kurabilmeleri için telsiz kulakl›klar hâlihaz›rda
kullan›lmakta. Nike, Adidas, Puma gibi
üreticiler forma, ayakkab›, flort gibi birçok
üründe futbolculara en rahat, en dayan›kl› ve
performanslar›n› en az etkileyecek ürünleri
yapmak için birbirleriyle yar›fl›r durumda.
Nike Inovasyon Merkezi’nde gelifltirilen
Dri-FIT teknolojisi, rahatl›¤› ön planda tutarak,
futbolcunun oyun içinde konsantrasyonunun
bozulmamas›n› hedefliyor. Nike, Dri-FIT
teknolojisi ile beraber vücudu saran, nemi cilt
yüzeyinden alarak kumafl›n yüzeyine ileten ve
bu sayede fazla nemin h›zl› buharlaflmas›n›
sa¤layarak futbolcuya kendisini daha uzun süre
rahat hissettiren formalar üretmekte.
Yap›lanlardan ve yeni projelerden görüldü¤ü
gibi teknoloji futbol sahas›na girmeye dünden
haz›r. As›l soru futbolun patronu UEFA ve
FIFA, ne kadar›na izin verecek?
Mevsim oyun mevsimi
EA Sports’un FIFA 2011 ve Konami’nin PES 2011 oyunları geçtiğimiz ay içerisinde piyasaya çıktı.
FIFA’nın üstünlüğünde geçen 2010 yılının ardından 2011’de Konami, EA Sports’u yakalamak için
büyük çaba sarf etmiş. Bu çaba ne kadar başarılı olmuş, tercihe ve oyun zevkine göre değişir.
İki oyunun geçen seneye göre neleri farklı yaptığını anlatalım. Kararı siz verin.
İlker Uğur
Mevsimler sonbahar›, aylar
Ekim’i gösterdi¤inde futbol
oyunlar› bir kez daha arz-›
endam etmeye bafllar.
Bir kez daha o mevsimdeyiz ve
her zamankinden iyi iki futbol
oyunu karfl›m›zda.
EA Sports’un FIFA 2011 ve
Konami’nin PES 2011 oyunlar›
geçti¤imiz ay içerisinde piyasaya
ç›kt›. FIFA’n›n üstünlü¤ünde geçen
2010 y›l›n›n ard›ndan 2011’de
Konami, EA Sports’u yakalamak
için büyük çaba sarf etmifl. Bu
çaba ne kadar baflar›l› olmufl,
tercihe ve oyun zevkine göre
de¤iflir. ‹ki oyunun geçen seneye
göre neleri farkl› yapt›¤›n›
anlatal›m. Karar› siz verin.
PES 2010, çok iyi bir oyun de¤ildi.
Oynat›yordu kendisini ama çok
uzun süreli e¤lence garantisi
vermiyordu. Online oyun
seçenekleri çok parlak de¤ildi
di¤er taraftan. Çok ciddi bir
ba¤lant› s›k›nt›s› vard›.
fiampiyonlar Ligi’nin oyundaki
varl›¤› olumlu bir geliflmeydi ama
oyuna vaat etti¤i kadar derinlik
katmam›flt›.
PES 2011’de ise ciddi bir de¤iflime
gidilmifl. Pas sistemi bafltan afla¤›
de¤iflmifl. Bu de¤iflimle birlikte
oyuncunun, tak›m› üzerindeki
etkisi katlanarak artm›fl. Analog
yön kollar›yla tüm hareketi kontrol
etti¤iniz oyunun pas sistemi de
buna uydurulmufl. Pas fliddeti de
çok önem kazanm›fl. FIFA’n›n
sistemini benimseyen Konami,
ara paslar› ise yar› manuel olarak
ayarlam›fl. Yani oyunda pas
yaparken zorlanan bir oyuncu bir
anda nefis bir ara pas at›p oyuna
olan inanc›n› yine kazan›yor.
Bu sayede oyundan erken
kopmalar olmuyor.
Lisans sorunu Konami’nin kanayan
yaras› olmaya devam ediyor.
FIFPro ile anlaflmalar› flart ama
bunu nedense yapm›yorlar veya
yapam›yorlar. Bunun d›fl›nda tek
bir futbolcunun kariyerini
yönetti¤iniz Become A Legend
bölümü son oyunda çok daha
fazla gelifltirilmifl.
Fakat en güzel sürpriz, oyunun
Türkçe olmas›. Oyunun tamam›
olmasa da menüleri ve okunacak
tüm materyal Türkçe. Anlat›m ise
hâlâ ‹ngilizce ve maalesef çok
tekdüze bir anlat›m var.
PES 2011 her zaman oldu¤u gibi
arkadafllar›n›zla oynad›¤›n›z
zaman e¤lendirecek bir oyun
olmufl. Yapay zekâya karfl›
oynand›¤›nda çok uzun ömürlü bir
oyun de¤il. Bir büyük eksiklik ise
oyundaki toplar›n hafif olmas›.
Zaman zaman plastik top hissi
alabilirsiniz. Ülkemize Aral ‹thalat
taraf›ndan getirilen oyun
Türkiye’de en çok satan
oyunlardan birisi olma özelli¤ine
de sahip.
FIFA’ya gelirsek, FIFA 2010 çok iyi
bir oyundu. Çok rahat bir
oynan›flla k›sa ö¤renme süreleri
sunuyor, ustalaflmak ise zaman
al›yordu. Ayr›ca yapay zekân›n
zorluk düzeyleri çok düzgün bir
ayara tâbi tutulmufl, zorlarken
ç›ld›rtmayacak bir sistem
benimsenmiflti.
FIFA 2010’u FIFA Dünya Kupas›
2010 Güney Afrika oyunu takip
etti. Bu oyun görsel zenginli¤in
yan›nda benzer bir kolay oynan›fl
sunsa da savunma yapman›n
zorlu¤u nedeniyle FIFA 10’dan
daha iyi bir oyun de¤ildi. Tak›mlar
golden sonra çok çabuk da¤›l›rken,
tecrübeli oyunculara karfl› farkl›
skorlar kaç›n›lmaz oluyordu.
EA Sports bu iki oyunun eksilerini
toplam›fl ve yeni oyununda
kocaman bir art›ya dönüfltürmüfl.
fiunu gönül rahatl›¤›yla
söylüyorum; “elimizde mükemmel
bir futbol oyunu var.”
Basit bir arayüz, kolay oynan›fl,
muhteflem grafikleri bir arada az
görürsünüz ama FIFA 11 tüm
özellikleri bar›nd›r›yor. Oyunu
oynad›¤›n›z zaman “bu oyun
olmufl” diyorsunuz. Üstüne üstlük
bunu yaparken çok mütevaz› bir
ton tutturuyor. Hiçbir EA yetkilisi
haddini aflan lâflar etmiyor, oyun
kendisini de¤il, oyuncuyu öne
ç›kar›yor.
FIFA 11’in en ilginç
özelliklerinden bir tanesi kaleciyi
kontrol etmenize imkân tan›mas›.
Bu özelli¤in çok ciddi bir çaban›n
ürünü oldu¤unu, oyunu oynarken
anlayacaks›n›z. Çok e¤lenceli ve
hatas›z bir oyun modu var
elimizde. Oyundaki “Kariyer
Modu”na eklemlenmifl bu
özelli¤i denemenizi tavsiye
ederim. Zaten siz denemezseniz
oyun bir süre sonra sizi kaleye
geçiriyor. En az›ndan bir kez
oynat›yor. Zaten bir kere
oynad›¤›n›zda da b›rakman›z
zor! Bir kaleci olarak frikik
atmaya gidip sonra panikle
geriye koflman›n heyecan›
müthifl bir e¤lence anlam›na
geliyor.
Bunun d›fl›nda FIFA’n›n en güçlü
yanlar›ndan olan online maçlar
her zamankinden daha rahat
oynan›yor. Be A Pro daha da
iyilefltirilmifl ve biraz daha
zorlaflt›r›lm›fl. Turnuvalardaki
çeflitlilik ise devam ediyor.
Çok s›k›lan kendi Süper Ligi’ni bile
kurabilir.
Ekim ay› futbol oyunu ay› ve bu
oyunlar›n en iyileri PES ve FIFA
serileri. ‹ki oyunu teraziye koyunca
FIFA a¤›r bas›yor ama PES geçen
seneden sonra ciddi bir hamle
yapm›fl ve bu çabay› sürdürürse
önümüzdeki senelerde iki oyunun
aras›ndaki fark daha da
kapanacakt›r. Bunun d›fl›nda iki
oyunu da sat›n alman›z› öneririm.
Zira iki oyun da farkl› bir deneyim
sunuyor ve zaman geçirdikçe size
verece¤i oyun zevki katlanarak
art›yor. Bu arada iki oyunu da
Playstation 3’te oynad›¤›m›
belirtmek isterim. FIFA 11’in PC’de
daha kötü, PES’in ise daha iyi
oldu¤unu duydum.
TamSaha 77