72 İlköğretim <strong>5.</strong> Sınıf Öğrencilerinin Doğal <strong>Afetler</strong> <strong>Konusu</strong> ile … İ. Turan, A. Kartalbelirlenmiştir. Öğrencilerin 8’i doğal afetleri kendiliğinden olan olaylar şeklindebelirtmişlerdir. Öğrencilerden bazılarının bu konuya ilişkin görüşleri şuşekildedir: Ö6:“Kendiliğinden oluşan, adından da belli; doğal olaydır.” Ö8:“Doğal afet kötü bir şeydir; çünkü evler yıkılır, insanların kötü olmasına sebepolur. Kendi kendine oluşur.” Ö10: “Doğadan, kendiliğinden oluşan bir olaydır.”Ö12: “ Zararlar verir insanlara, kendiliğinden olan olaylardır.” Ö15, Ö17, Ö19: “Kendi kendine oluşan olaylardır.” Ö20: “ Doğal afet kötü bir şeydir.Kendiliğinden oluşur.” Bu görüşler, Şahin (2009:6)’in “ Doğal afetler (naturaldisasters) kısaca, toplumun sosyo-ekonomik ve kültürel etkinliklerini olumsuzyönde etkileyen, önemli ölçüde can ve mal kaybına neden olan, ağırlıklı olarakya da tamamen, doğal etkenlerin neden olduğu, doğal tehlikelerle ortaya çıkanolaylar olarak tanımlanabilir.” görüşü ile aynı doğrultudadır. Öğrencilerden 3’üdoğal afetleri can ve mal kaybına sebep olan olaylar şeklinde belirtirken, yineöğrencilerin 3 ‘ü doğal afetleri insan kaynaklı olaylar olarak belirtmiştir.Öğrencilerden ikisi bu soruyu yanıtsız bırakmıştır.İkinci Alt Probleme İlişkin BulgularTablo 2. Öğrencilerin “Doğal <strong>Afetler</strong>e Hangi Olayları ÖrnekGösterebilirsiniz?” Sorusuna Verdikleri Cevapların Analizi.Kodlar Tekrar Eden Öğrenciler ΣSel 1,2,3,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19,20 19Deprem 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,14,15,16,17,18,19,20 19Erozyon 1,2,3,4,5,6,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19,20 19Çığ 2,3,5,6,7,10,12,16,17,18,19,20 12Toprak19,17,15,14,13,9,7,6,4 9KaymasıHeyelan 3,5,6,13,16,18,20 7Yangın 1,2,3,6,8,10 6Yanardağ17 1patlamasıFırtına 1 1Tayfun 10 1Su 4 1Güneş 5 1Yağmur 5 1Hortum 7 1Tablo 2’de görüldüğü üzere öğrencilerin doğal afetlere verdikleri örnekler sel,deprem, erozyon, çığ, toprak kayması, heyelan, yangın, yanardağ patlaması,fırtına, tayfun, su, güneş, yağmur, hortum kodları altında sıralanmıştır.Öğrencilerin 19’u sel, deprem ve erozyon örneğini verirken, çığ örneğini 12 kişi,toprak kayması örneğini 9 kişi, heyelan örneğini 7 kişi, yangın örneğini 6 kişivermiştir. Burada dikkat çeken husus, öğrencilerin heyelan ve toprak kaymasınıbirbirinden farklı iki olay gibi algılamaları ve erozyon ile heyelan- toprakkayması kavramlarını birbirine karıştırmalarıdır. Öğrencilerden 1’er kişi
Ahi Evran Ünv. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (<strong>KEFAD</strong>) Cilt 13, Sayı 3, Aralık 2012 73yanardağ patlaması, fırtına, tayfun, su, güneş, yağmur, hortum kavramlarını dakullanmıştır.Üçüncü Alt Probleme İlişkin BulgularTablo 3. Öğrencilerin “ Doğal <strong>Afetler</strong> Nasıl Oluşur?” Sorusuna VerdikleriCevapların Analizi.Temalar Kodlar Tekrar eden öğrenciler ΣDepremOluşurYer altı (yer kabuğu)sarsıntıları ileBinaların yıkılması (sağlamolmayan binalar) ile6,7,8,10,12,15,16,17,18,19,20 111,4,9,13,14 5SelOluşurAşırı yağış sebebi ile 2,6,8,9,10,12,15,16,18,19,20 11Dere yataklarına evyapılması ile1,7,13 3Ağaçların yok olması ile 4,6,8,18 4ErozyonOluşurRüzgar ve su etkisi ile 2,19 2Toprak kayması ile 10,15 2Kuraklık etkisi ile 16 1Ses etkisi ile 2,7,12,17 4Karın kayması ile 7,16,20 3ÇığOluşurÇok kar yağması ile 1,17 2Titreşim etkisi ile 2 1Yağmur yağması ile 11 1Sıcaklık etkisi ile 2 1ToprakkaymasıToprağın tümüyle hareketetmesi ile2,6,7,15,16,18,19 6Aşırı yağmur 2,9,10 3Ağaç eksikliği 9 1