Enstrumental Analiz Laboratuvarı - Portal - Fırat Üniversitesi

Bir ince tabaka çok az bir çözücü içeren bir kaba dik olarak yerleştirildiğinde çözücü, tabakaüzerindeki adsorbentten yukarıya doğru gider.İnce tabaka kromatografisinde numune, tatbik edildikten sonra çözücüde yürümesineizin verilir. Genellikle numune tabakanın altına bir nokta olarak tatbik edilir. Bu tekniğenoktalama tekniği denir. Numune küçük bir kapiler pipet ile tabakaya tatbik edilir. Numune iledolmuş pipet tabakaya değdiğinde numune kapilerden akarak tabakaya taşınır ve bir noktaoluşur.Çözücünün tabakadan yukarı doğru hareketiyle, numune sıvı fazda sabit duran katı fazdanayrılır. Bu işlemde çözücüye yürütücü denir. Bu işlemde tatbik edilen karışımdaki farklıkomponentler ayrılır. Ayırma, hareket eden faz ile duran faz arasındaki çözünme kabiliyetinebağlıdır.Kolon kromatografisindeki gibi en az polar maddeler polarlığı fazla olan maddelerden dahahızlı ilerler. Ayırma karışımdaki her bir komponentin ilerleme hızlarının farklılığına bağlıdır.Karışımda bir çok madde olduğundan, her maddenin çözünürlük ve adsorptivite özelliklerinifarklı olması yapısındaki farklı gruplara bağlıdır. Genellikle katı faz polardır ve polarmaddeleri daha kuvvetli bağlar. Hareketli sıvı faz adsorbentten daha az polardır ve daha azpolar olan ve olmayan maddeleri çok daha kolay çözer. Çözücü yeter derecede apolar iseçok polar olan maddeler yavaş ilelerken apolar maddeler daha hızlı hareket ederler.İnce tabakada yürütme bittikten sonra ince tabaka tanktan çıkarılır ve çözücü uçanakadar kurumaya bırakılır. Tabakadaki orijinal noktalar yarılmış ise tabaka noktalarla dikey birçizgi oluşacaktır. Her bir nokta karışımda bulunan komponente veya bir bileşiğe karşılık gelir.Karışımdaki komponentler renkli ise yürütme tamamlandıktan sonra farklı noktalar açıkçagörülecektir. Bunu yanında renksiz madde içeren noktalar görülmeyecektir. Noktagörülmüyorsa renklendirme metodu kullanarak renklendirme yapılır. İnce tabaka ultravioleışık altına tutulduğunda noktalar görülür. Aynı zamanda iyot buharının kullanımı da çokyaygındır. İyot açıkça görülen renkli kompleksler vermek için tabakada adsorblanmış farklıbileşikler ile reaksiyon verir.İNCE TABAKA LAM VE TABAKALARIN HAZIRLANMASILaboratuarda da ince tabaka hazırlanmakla birlikte hazırlama metodları buradaverilmeyecektir. Çoğu imalatçılar, silikajel ya alümina ile önceden kaplanmış cam tabakalarıbulundururlar. Bu tip tabakalar pahalı fakat devamlı kullanılabilir ve aynı zamanda ihtiyaçduyulan ölçülerde makasla kesilebilmektedir.25