ünite 4

M. quadratus femoris
Mm. gemelli (sup. - inf.)
M. rectus femoris
M. tensor fasciae latae
M. sartorius
M. biceps femoris
M. semimembranosus
M. semitendinosus
Alt ekstremiteler bütünü içinde önemli eklemlerden birisi de diz eklemidir (art. genu). Bu eklemde
esas olarak fleksion ve ekstension hareketleri yapılabilir. Ancak bu esas hareketlerin
yanısıra, diz ekleminde hafif bir fleksion durumu varken, bacak bir miktar dışarıya doğruda
döndürülebilir (dışrotasyon). İçe dönme hareketi ise, çapraz bağlardan dolayı oldukça
azdır. Diz eklemi fonksiyonlarının muayenesinde bu rotasyon hareketine özellikle bakılır.
Çünkü, ekstension durumunda bulunan bir bacakta, normal olarak böyle bir hareket yapılamaz.
Diz eklemine göre bacakta ekstension, fleksion, dış rotasyon ve iç rotasyon hareketlerinin
oluşması aşağıdaki kas grubu tarafından sağlanır:
■ M. quadriceps femoris
■ M. sartorius
■ M. biceps femoris
■ M. semimembranosus
■ M. semitendinosus
■ M. gracilis
Yukarıda adları verilen kaslardan başka, diz eklemi üzerinde etkili diğer bazı kaslar da
vardır. Ancak bu kaslar küçük yapıda veya uzun ve kuvvetli olmalarına rağmen, konumları
itibariyle özellikle ayak bileği üzerine etki eden kaslar olarak ortaya çıkar (M. popliteus ve m.
triceps surae).
Ayak bileği eklemi (art. talocruralis) ve ayak kemikleri arasında oluşan eklemler üzerinde etkili
olan kaslar da uzun veya kısa yapıda oluşmuşlardar. Eldeki duruma benzerler. Özellikle
uzun kaslar, birden fazla ekleme etkili olarak, değişik fonksiyonların ortaya çıkmasını
sağlarlar. Bu kaslardan bazılarının sonuç kirişleri, ayak kubbesinin desteklenmesinde de
önemli rol oynarlar.
Ayak bileği ekleminde, fleksion ve ekstension olmak üzere iki esas hareket elde edilir. Bu
- 85 -