09.12.2012 Views

03.01.2012 1 Merkezi (Santral) Sinir Sistemi SİNİR SİSTEMİ

03.01.2012 1 Merkezi (Santral) Sinir Sistemi SİNİR SİSTEMİ

03.01.2012 1 Merkezi (Santral) Sinir Sistemi SİNİR SİSTEMİ

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>Merkezi</strong> (<strong>Santral</strong>)<br />

<strong>Sinir</strong> <strong>Sistemi</strong><br />

� Genel Bilgiler<br />

� Terminoloji<br />

� <strong>Merkezi</strong> <strong>Sinir</strong> <strong>Sistemi</strong> Kısımları<br />

� Refleks Me kanizması<br />

� Periferik <strong>Sinir</strong> <strong>Sistemi</strong> Kısımları<br />

Uyarı (Stimulus)<br />

Elektrik impulsları<br />

•iki sinir hücresi arasında<br />

•bir sinir hücresi - bir kas hücresi<br />

•bir sinir hücresi- bir bez (gland)<br />

hücresi<br />

Nörotransmitter adı<br />

verilen kimyasal<br />

maddeler<br />

<strong>SİNİR</strong> <strong>SİSTEMİ</strong><br />

(Anatomik Sınıflama)<br />

◦ 1. <strong>Merkezi</strong> sinir sistemi<br />

� Encephalon<br />

(Tüm Beyin)<br />

� Medulla spinalis<br />

(Omurilik)<br />

◦ 2. Periferik sinir sistemi<br />

� Kranyal sinirler<br />

(12 çift)<br />

� Spinal sinirler<br />

(31 çift)<br />

Prof. Dr. Mustafa SARSILMAZ<br />

www.mustafasarsilmaz.gen.tr<br />

2012<br />

Hormon adı verilen<br />

kimyasal maddeler<br />

kullanarak<br />

daha yavaş iletim sağlar.<br />

Büyüme ve üreme gibi<br />

çok uzun süren olaylarda<br />

regülasyonu üstlenir<br />

Broca alanı<br />

Primer motor alan<br />

Kıl kökü<br />

Kulak<br />

Kas lifi<br />

Motor sinir lifi<br />

Larynx kasları<br />

Br. 4<br />

Nociceptor<br />

Ağrı veya acı verici uyarıları alıp<br />

beyin merkezlerine ileten sinirin<br />

deri veya duyu organlarındaki ucu.<br />

Nociceptör<br />

Dokunma<br />

reseptörleri<br />

Wernicke<br />

İșitme merkezi (41-42)<br />

İşittiği soruya cevap vermesi !..<br />

Beyin<br />

korteksi<br />

Beyinden<br />

inen<br />

<strong>03.01.2012</strong><br />

Wernicke alanı<br />

Talamus<br />

Beyine<br />

giden<br />

<strong>Merkezi</strong> <strong>Sinir</strong> <strong>Sistemi</strong> Bölümleri<br />

� Prosencephalon<br />

◦ Telencephalon<br />

◦ Diencephalon<br />

� Mesencephalon<br />

� Rhombencephalon<br />

◦ Pons<br />

◦ Medulla oblongata<br />

◦ Cerebellum<br />

1


Telencephalon<br />

Cerebrum<br />

Diencephalon<br />

Thalamus<br />

Hypothalamus<br />

Epithalamus<br />

Truncus cerebri<br />

<strong>Merkezi</strong> <strong>Sinir</strong> <strong>Sistemi</strong> Bölümleri<br />

Diğer bir tanımlama ile…<br />

Mesencephalon<br />

Pons<br />

Medulla<br />

oblongata<br />

(Bulbus)<br />

Dıș Çizgili ortamla kas, irtibatlı deri, ağız vücut ve yapılarına burun boșluğu ait bilgilerin<br />

mukozaları alınmasını gibi kontrol vücut yapılarını eden sistemdir innerve eder.<br />

Kıl kökü<br />

Nociceptör<br />

Kas lifi<br />

Motor sinir lifi<br />

Kıl kökü<br />

Nociceptör<br />

Dokunma<br />

reseptörleri<br />

Afferent ve Efferent<br />

kısımlardan olușur<br />

Dokunma<br />

reseptörleri<br />

Sonra da<br />

kortekste Kas lifi (șuur seviyesi)<br />

Bu<br />

alınan<br />

iletme<br />

duyu<br />

ișlemini<br />

impulsu;<br />

dokunma,<br />

periferik<br />

ağrı,<br />

sinirler<br />

sıcak,<br />

üstlenir.<br />

soğuk, denge,<br />

Önce<br />

görme,<br />

șuuraltı<br />

tad,<br />

Motor seviyede<br />

ses ve koku<br />

sinir lifi (korteks<br />

gibi duyulara<br />

altı)<br />

gerekli dağıtım<br />

kategorize<br />

ve düzenlemeler<br />

edilerek<br />

yapılır<br />

șuurlu algılanır.<br />

Cerebellum<br />

Prosencephalon<br />

Mesencephalon<br />

Rhombencephalon<br />

1. Somatik <strong>Sinir</strong> <strong>Sistemi</strong><br />

Beyin korteksi Thalamus<br />

Beyinden<br />

inen<br />

Efferent kısmı<br />

Cerebrumdan<br />

beyin sapına ve omuriliğe iner.<br />

Beyine<br />

giden<br />

Fonksiyonel Sınıflama<br />

1. Somatik <strong>Sinir</strong> <strong>Sistemi</strong><br />

Beyin korteksi<br />

Beyinden<br />

inen<br />

Thalamus<br />

Beyine<br />

giden<br />

Fonksiyonel Sınıflama<br />

Fonksiyonel Sınıflama<br />

<strong>Sinir</strong> <strong>Sistemi</strong><br />

Fonksiyonel Sınıflama<br />

1. Somatik <strong>Sinir</strong> <strong>Sistemi</strong><br />

2. Visseral <strong>Sinir</strong> <strong>Sistemi</strong><br />

Çizgili kas, deri, ağız ve burun boșluğu<br />

mukozaları gibi vücut yapılarını innerve eder.<br />

Kıl kökü<br />

Nociceptör<br />

Kas lifi<br />

Motor sinir lifi<br />

Afferent kısım,<br />

Dokunma<br />

Duyuyu reseptörleri çevreden (periferden)<br />

= deri, çizgili kas, tendon,<br />

eklem, göz, dil, burun ve<br />

kulaklardan) alarak,<br />

omurilik (medulla spinalis) ve<br />

beyne tașır.<br />

2. VİSSERAL<br />

<strong>SİNİR</strong> <strong>SİSTEMİ</strong><br />

� Düz kasların,<br />

� Bezlerin ve<br />

� Bunlarla ilgili kan damarlarının<br />

çalıșmasını ve<br />

duyusal kontrolünü<br />

sağlayan bir sistemdir<br />

1. Somatik <strong>Sinir</strong> <strong>Sistemi</strong><br />

Beyin korteksi Thalamus<br />

Beyinden<br />

inen<br />

<strong>03.01.2012</strong><br />

Beyine<br />

giden<br />

Fonksiyonel Sınıflama<br />

2


Fonksiyonel Sınıflama<br />

2. VİSSERAL<br />

<strong>SİNİR</strong> <strong>SİSTEMİ</strong><br />

� Afferent kısmı<br />

Ağrı, basınç, gerilme, gerginlik,<br />

mesane doluluğu, tad ve koku<br />

duyusu<br />

� Efferent kısım (motor)<br />

Düz kasların, bezlerin ve ilgili kan<br />

damarlarının aktivasyonunu kontrol<br />

eder.<br />

Otonom <strong>Sinir</strong> <strong>Sistemi</strong><br />

Sempatik Sistem (Th.1-L2)<br />

Parasempatik Sistem<br />

Sempatik Sistem<br />

Uzantılarına Göre<br />

Nöron Tipleri<br />

Dentritler<br />

Nöron<br />

gövdesi<br />

Akson<br />

Multipolar<br />

Bipolar<br />

Dentrit<br />

Nöron<br />

gövdesi<br />

ve<br />

çekirdek<br />

Otonom <strong>Sinir</strong> <strong>Sistemi</strong>:<br />

1.Sempatik Sistem (Th.1-L2)<br />

2. Parasempatik Sistem<br />

Akson<br />

Unipolar<br />

Parasempatik<br />

Sistem<br />

� Afferent kısmı<br />

Organlardaki duyu reseptörlerinden<br />

Kalp-damar,<br />

Solunum,<br />

Sindirim,<br />

Üriner ve<br />

Üreme sistemlerinden<br />

Aldığı duyuyu beyne taşır.<br />

2<br />

Bu duyular kortekste;<br />

Ağrı,<br />

Basınç,<br />

Gerilme,<br />

Gerginlik,<br />

Mesane doluluğu,<br />

Tad ve<br />

Koku duyusu olarak algılanır<br />

NÖRON<br />

Dentritler Nöron gövdesi<br />

<strong>Sinir</strong> <strong>Sistemi</strong>nin Fonksiyonel Üniti<br />

1<br />

100 milyar üzerinde<br />

Akson<br />

<strong>Sinir</strong> <strong>Sistemi</strong> Destek Hücreleri<br />

İletimle ilgileri yoktur<br />

Nöronların<br />

Korunması,<br />

Beslenmesi ve<br />

Desteklenmesi<br />

fonksiyonlarını yürütürler<br />

1. Astrosit<br />

2. Oligodentrosit<br />

3. Mikroglia<br />

4. Ependim<br />

Kapiller<br />

Astrosit<br />

Nöron<br />

3<br />

Sinaps<br />

uçları<br />

Çizgili kas<br />

Sinyalin yönü<br />

Nöroglia<br />

Miyelin kılıf<br />

Mikroglia<br />

<strong>03.01.2012</strong><br />

Oligodentrosit<br />

Ependim<br />

3


BEYAZ<br />

CEVHER<br />

Epineurium<br />

Perineurium<br />

Endoneurium<br />

İnterventriküler foramen<br />

(=Monrö)<br />

Üçüncü ventrikül<br />

(ventriculus tertius)<br />

Dördüncü ventrikül<br />

(ventriculus quartus)<br />

<strong>Sinir</strong> Dokusunu Saran Bağ Doku Kılıfları<br />

Epineurium<br />

Perineurium<br />

Endoneurium<br />

Beyin ve Omuriliği Kuşatan Zarlar<br />

OMURİLİK (Medulla spinalis)<br />

Beyin Omurilik Sıvısı (BOS) Dolașımı<br />

Lateral<br />

ventrikül<br />

Pia mater<br />

Arachnoidea mater<br />

Dura mater<br />

Silvius kanalı<br />

(aqueductus cerebri)<br />

Apertura lateralis<br />

(=Luschka kanalları)<br />

Apertura mediana<br />

(=Magendi kanalı)<br />

BOS aperturalar vasıtasıyla<br />

subaraknoidal aralığa açılır<br />

Canalis centralis<br />

GRİ<br />

CEVHER<br />

3. Pia mater<br />

Beyin ve Omuriliği Kuşatan Zarlar<br />

Meninksler<br />

2. Arachnoidea mater<br />

1. Dura mater Omurilik<br />

(beyaz<br />

cevher)<br />

Beyin ventrikülleri<br />

Lateral<br />

ventriküller<br />

Üçüncü ventrikül<br />

(ventriculus tertius)<br />

Dördüncü ventrikül<br />

(ventriculus quartus)<br />

İnterventriküler foramen (=Monrö)<br />

Silvius kanalı<br />

(aqueductus cerebri)<br />

(mesencephalici)<br />

Beyin Omurilik Sıvısı (BOS)<br />

Lateral<br />

ventrikül<br />

Dördüncü<br />

ventrikül<br />

Lateral<br />

ventrikül<br />

<strong>03.01.2012</strong><br />

Beyin<br />

(encephalon)<br />

Omurilik<br />

(medulla<br />

spinalis)<br />

En sonunda;<br />

Magendi ve Luschka kanalları ile<br />

subaraknoidal aralığa açılır<br />

Beyin yarımküreleri, corpus callosum ve kommisuralar<br />

Frontal kesit<br />

Corpus<br />

callosum<br />

Massa<br />

intermedia<br />

Commissura<br />

anterior<br />

Chiasma<br />

opticum<br />

Commissura<br />

hippocampi<br />

Midsagittal kesit<br />

Commissura<br />

posterior<br />

4


Beyin Omurilik ve Omuriliği (=Medulla Kuşatan spinalis) Zarlar<br />

Meninksler<br />

2. Arachnoidea mater<br />

3. Pia mater<br />

Vertebral kanalın 2/3 kısmını doldurur<br />

Yetișkinlerde 45 cm c uzunluğunda<br />

(kadınlarda biraz daha kısa)<br />

Genel olarak<br />

Atlas kemiği ile<br />

2. lumbal vertebra arasında<br />

1. Dura mater Omurilik<br />

(beyaz<br />

cevher)<br />

Mesencephalon<br />

Pons<br />

Truncus cerebri<br />

Beyin Sapı<br />

Medulla<br />

oblongata<br />

(Bulbus)<br />

Telencephalon Morfolojisi<br />

Beyin<br />

(encephalon)<br />

Omurilik<br />

(medulla<br />

spinalis)<br />

BEYAZ<br />

CEVHER<br />

Spinal sinir<br />

Korteks<br />

Diencephalon<br />

Thalamus<br />

Hypothalamus<br />

Epithalamus<br />

OMURİLİK (Medulla spinalis)<br />

31 çift<br />

Truncus cerebri<br />

Sulcus lateralis<br />

ÖN<br />

Transvers kesit<br />

Korteks ve Beyin Sapı<br />

Mesencephalon<br />

Pons<br />

Medulla<br />

oblongata<br />

(Bulbus)<br />

Limbik lob<br />

(Yarım kürenin iç<br />

yüzünde)<br />

Beyin lobları..<br />

Lobus<br />

frontalis<br />

Lobus<br />

temporalis<br />

Sulcus medianus posterior<br />

Beyincik<br />

Lobus<br />

parietalis<br />

Arka-Ön ve Yan<br />

Boynuzlar<br />

<strong>03.01.2012</strong><br />

GRİ<br />

CEVHER<br />

Pia mater<br />

Arachnoidea mater<br />

Dura mater<br />

Prosencephalon<br />

Bulbusta bulunan<br />

Mesencephalon<br />

Hayati (Vital)<br />

Merkezler<br />

Rhombencephalon<br />

�Kardiak Merkez<br />

�Vasomotor Merkez<br />

�Respiratuar Merkez<br />

�Refleks Merkezler<br />

�Denge<br />

�Kas tonusu<br />

�Postürün<br />

ayarlanması<br />

Sulcus centralis<br />

Lobus<br />

occipitalis<br />

�Kusma<br />

�Aksırma<br />

�Öksürme<br />

�Yutma<br />

Sulcus<br />

Parieto-occipitalis<br />

5


Motor Homonculus<br />

Lobus frontalis<br />

Kas hareketleri<br />

Ahlaki değerler<br />

Heyecan, duygu ve his<br />

İfade ve mimikler<br />

Lobus<br />

parietalis<br />

Uzak hafıza Yakın hafıza<br />

Motor ve Duyu Homonculus<br />

Motor Homonculus Duyu Homonculus<br />

Lobus<br />

occipitalis<br />

<strong>03.01.2012</strong><br />

Lobus<br />

temporalis<br />

6


Dominant hemisfer !..<br />

Yazma<br />

Lisan<br />

öğrenimi<br />

Kompleks<br />

matematik<br />

Pozitif<br />

bilimler<br />

Dominant<br />

hemisfer<br />

Nondominant<br />

hemisfer<br />

<strong>03.01.2012</strong><br />

Müzik<br />

Resim<br />

Sanat<br />

Yüzlerin<br />

tanınması<br />

7

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!